Indrukwekkende balans van
Expo in Brussel verwacht
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
STAP IN DE GOEDE RICHTING
VOLGENS MENDES-FRANCE
HET WEER
Tito eind december naar Indonesië
Deel van kolenvoorraden zal worden gefinancierd
Smirnov week geen duimbreed
in gesprek met Adenauer
Militairen verlaten zonder morren
Algerijnse comité's
Bezoekersaantal zal vóór zondag
de veertig miljoen overschrijden
$ce MORRIS 'fjeforet/ot/fiis///
Kamerlid zal interpelleren
over de verstekelingen
Niet naar Genève
Ultra-rechtse „colons"
stribbelen nog tegen
Vierhonderdmiljoen gulden
aan deviezeninkomsten?
Veel wind
Piloot omgekomen
Straaljager van vliegbasis
Eindhoven neergestort
Driemaal is scheepsrecht
Het woord is aan....
Madagascar eerste lid van
Franse gemenebest
Venezolaans vliegtuig met
24 mensen vermist
Bomaanslag op woningen
van negers in Chicago
73e JAARGANG No 83
WOENSDAG 15 OKTOBER 1958
303 e-JAARGANG No 236
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15293
(0 lijnen) Directie. Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
In de gistermiddag gehouden vergade
ring van de Tweede Kamer heeft mejuf
frouw mr. J. J. Th. ten Broecke Hoekstra
(V.V.D.) de Kamer toestemming gevraagd,
de minister van Justitie, prof. Samkalden,
Ie mogen interpelleren over het terugzen
den van 37 verstekelingen naar Indonesië.
De Tweede Kamer heeft dit verlof ver
leend. De interpellatie zal morgen worden
gehouden.
Noch de Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken, Foster Dulles, noch diens
Britse ambtgenoot Selwyn Lloyd, zal aan
wezig zijn op de openingszitting van de
Geneefse conferentie over het staken van
de proeven met kernwapens, die op 31 ok
tober begint. Beide ministers zijn blijk
baar van mening, dat hun aanwezigheid
aldaar weinig nut heeft nu de Russen bij
voorbaat blijven staan op hun standpunt,
dat de kernproeven onmiddellijk, onvoor
waardelijk en „voor altijd" gestaakt moe
ten worden, en daaraan zelfs een soort
„ultimatieve eis" verbonden hebben.
(Van onze correspondent in Parijs)
Het ziet er naar uit, dat de strenge instructies van generaal De Gaulle om de
democratische vrijheden in Algerije te herstellen, over bet algemeen door de
militairen volgzaam worden uitgevoerd. Vijf minuten nadat dinsdag het Comité
voor Openbaar Welzijn voor Algerije en de Sahara zijn bijzondere zitting in
Algiers had geopend, had generaal Massu, een der beide voorzitters, met een
vijftiental andere officieren de vergaderzaal al weer verlaten. In een korte, sobere
verklaring deelde Massu zijn burger-medeleden mede, dat aan hun samenwerking
nu een einde was gekomen. Ook overal elders in Algerije schijnen de militairen
onmiddellijk gehoor te hebben gegeven aan het bevel van generaal De Gaulle, de
politiek verder maar alleen aan hem over te laten.
Verwacht wordt, dat de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (E.G.K.S.) de
Verenigde Staten zal verzoeken een deel van hun voor Europa bestemde kolenexport
naar andere landen te 2enden en aldus mee te helpen de kolenoverschotcrisis van de
E.G.K.S. tot oplossing te brengen. Dit werd te Luxemburg vernomen van personen,
die in nauw contact staan met de ministerraad van de E.G.K.S., die bijeen is gekomen
om de mogelijkheden te bespreken voor de afzet van de kolenvoorraden bij de mijnen,
die thans tot ruim 22 miljoen ton zijn aangegroeid, alsmede de financiering van die
voorraden. Medegedeeld werd .dat de ondervoorzitter van de Hoge Autoriteit, de
Nederlander D. Spierenburg, waarschijnlijk binnenkort naar de Verenigde Staten
zal gaan, om de Amerikaanse kolenproducenten voor te stellen wijziging te brengen
in hun exportcontracten voor kolen met de regeringen van de E.G.K.S.-landen.
De ministerraad van de Europese Ge
meenschap voor Kolen en Staal heeft na
tweedaagse besprekingen in beginsel z\in
goedkeuring gehecht aan het plan van de
Hoge Autoriteit voor maatregelen ter be
strijding van de gevolgen van de oplopende
kolenvoorraden. Daar dit plan pas op
enigszins langere termijn kan werken,
heeft de ministerraad tevens in beginsel
besloten een financieringsplan te aan
vaarden voor de kolenvoorraden, na 1 ok
tober van dit jaar gevormd.
Het ligt in de bedoeling deze voorraad-
vorming te financieren met het geld van
het bestaande Wederaanpassingsfonds. Het
grote plan van de Hoge Autoriteit beoogt
de stabiliteit van de werkgelegenheid, on
danks de verminderde afzetmogelijkheden
der mijnen, te handhaven. Het doet een
beroep op de solidariteit van de zes landen.
Het wil voorts de concurrentiekracht van
dé kolen ten opzichte van olie versterken.
Voorts omvat, het plan toezicht op de prij
zen van ingevoerde kolen uit Polen en een
inlichtingensysteem over de invoerrege
lingen. De zes regeringen zullen aan de
Hoge Autoriteit opgave moeten verstrekken
van de lopende invoer- en transportcon
tracten voor kolen van buiten de gemeen
schap. De afnemers in de gemeenschap
zullen zich voorts moeten binden in het
vervolg niet minder kolen af te nemen
dan zij tot dusverre gewoon waren.
De voorzitter van de zitting van de raad
van ministers, staatssecretaris Westrick
van het Westduitse ministerie van Econo
mische Zaken, heeft na de bijeenkomst
der ministers bekendgemaakt, dat de re
geringen geen toestemming hebben ge
geven voor een algemene financiering van
de kolenvoorraden der mijnen.
Wanneer de militairen over het algemeen
dus zwijgend gehoorzamen aan de gene
raal. trachten de burgerlijke elementen in
de comité's nog wat tegen te stribbelen. De
activisten, die hun kracht vooral ontleen
den aan hun alliantie met het leger voelen
zich nu verraden en een delegatie uit Al
giers is al afgereisd naar Parijs om bij
generaal De Gaulle persoonlijk te gaan
protesteren. Of de heren in Parijs door de
minister-president ontvangen worden, zul
len ze intussen af moeten wachten In Al
giers liet de generaal, zoals men weet. bij
zijn jongste bezoek een overeenkomstige
deputatie weten, dat hij „geen tijd had om
zich met hen te amuseren".
Het Bazooka proces
Daarentegen zullen de verdere étappes
van De Gaulle's politiek in Algerije in de
liberale richting vandaag zeker wel met
generaal Salan te Parijs worden bestu
deerd. Salan was eigenlijk naar Parijs ge
komen om te getuigen in het „Bazooka-
proces", waarvan hij de centrale figuur is.
Zoals al gemeld werd, is de inzet van dit
proces een moordaanslag, die vorig jaar op
Salan in Algiers gepleegd werd en waarbij
een kolonel van zijn staf is gedood. De ver-
dedigei-s van de vijf beschuldigden waar
van de voornaamste aanstichter. Kovacs,
echter voortvluchtig is, hadden zich in hun
pleidooien beroepen op de lankmoedigheid
(Van onze correspondent in Brussel)
De totale balans van de Wereldtentoonstelling Brussel 1958 zal indrukwekkend
zijn, aldus zei ons vanochtend de secretaris-generaal van de tentoonstelling, dr.
Marcel Thienpondt. Tegen zondag 19 oktober, de laatste dag van de Expo
verwacht men nog honderdduizenden bezoekers en in de jongste weken Is het
bezoek bijzonder druk geweest. Wij gaan over de 40 miljoen bezoekers, aldus
dr. Thienpondt. Deze woordvoerder van de Expo vroeg zich af, waar men het
bericht vandaan haalt, dat er „zoveel faillissementen" eri andere tegenslagen zijn.
Hem is op de gehele wereldtentoonstelling geen enkel financieel debacle bekend.
Integendeel is de kooplust van het publiek voornamelijk in deze jongste weken
buitengewoon groot. In alle paviljoens trachten de Belgen en buitenlanders
koopjes te doen. Om maar één voorbeeld te noemen: de verkoop van Congolese
voorwerpen in het Congolees paviljoen van de regering bracht een miljoen
frank op en er zijn honderden voorbeelden van restaurants, winkels, shopping-
centers, „vrolijk België" en anderen, waar flink werd verdiend, waarbij men dan
toch de opmerking moet maken, dat geldverdienen niet de eerste zorg van de
organisatoren van de wereldtentoonstelling is geweest.
het gebruik van de paviljoens wordt thans
reeds druk onderhandeld. Zo is het be
kend, dat hel Britse industrienaviljoen
voor negen miljoen frank aan Hilversum
werd verkocht. De Belgische regering
schijnt anderzijds het „geschenk" van het
Amerikaanse paviljoen nog,niet te hebben
aanvaard, daar het miljoenen francs -ou
kosten om het mooie, maar moeilijk bruik
bare Amerikaanse paviljoen te verbouwen,
bijvoorbeeld tot een tentoonstellingshal.
De Russen zullen hun paviljoen afbreken
en ergens bij Kiev opbouwen als een per
manente expositiehal voor landbouwmate-
rieel. Zoals eerder bericht werd zal het
atomium tien jaar blijven bestaan, net
wordt waarschijnlijk een permanente toe
ristische attractie van de Belgische hoofd
stad. Voor de afbraak van het Nederlandse
paviljoen was het contract reeds afgesloten
vóór de Wereldtentoonstelling op 17 april
werd geopend. Het Duitse paviljoen wordt
door de Duitse regering ter beschikking
gesteld van de Belgische regering als ge
bouw voor de Europese school van Brus
sel, waar de kinderen van de Europese
ambtenaren zullen kunnen studeren. Over
de Wereldtentoonstelling zelf zal door de
heer Lambilliotte, de algemene verslag
gever en medewerker van de commissaris-
generaal, baron Moens de Fernig, een uit
voerig verslag in boekvorm worden gepu
bliceerd. In menig opzicht heeft de we
reldtentoonstelling, die zondagavond haar
poorten sluit met een vreugdevuurwerk,
de verwachtingen van de organisatoren
er van het gehele Belgische volk over
troffen. Het bezoek uit de Verenigde Sta
ten voornamelijk was buitengewoon groot
en de meeste luchtvaartmaatschappijen
vlogen drie keer per dag op New York.
De staatshoofden of hoge vertegenwoor
digers van bijkans alle beschaafde landen
bezochten de Wereldtentoonstelling, wat
aanleiding gaf tot interessante contacten.
De Expo heeft de gedachte van de wereld
vrede zeker bevorderd.
Op de Wereldtentoonstelling zijn kunst
Het beeld tonen van een technisch-
wetenschappelijk ingerichte maatschappij,
waardoor betere levensomstandigheden tot
stand komen en humanere wereld ontstaat,
dat was het doel. De „business", die in een
dergelijk wereldproject onvermijdelijk is,
was slechts bijzaak. Maar men kan zeg
gen, dat de zakenmensen, die hun best
deden, aan de stroom van meer dan 40
miljoen bezoekers, geen verliezen hebben
geleden. Intussen is bekendgemaakt^, dat
een dienst voor de liquidatie van de" We
reldtentoonstelling werd opgericht. Som
mige landen schijnen er thans de voor
keur aan te geven hun paviljoens niet af
te breken, maar te koop te stellen. In
sommige gevallen zal het paviljoen hele
maal niet worden afgebroken en zullen de
buitenlandse regeringen of standhouders
hiervoor een boete moeten betalen. Over
Verwachting tot morgenavond:
Af en toe zonneschijn en slechts
hier en daar een bui, voorname
lijk in het noorden van het land.
Weinig verandering in tempera
tuur. Matige tot krachtige, langs
de kust af en toe harde westelijke
wind.
Volledige weevrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF PAGINA'S
collecties geloond, die men waarschijnlijk
pas op een volgende Wereldtentoonstelling
opnieuw te zien zal krijgen. De meesten
die wij dezer dagen ontmoetten, zijn en
thousiast over de resultaten van de Expo.
Voor de Belgische regering, die het 15 mil
joen gulden-budget van de commissaris-
generaal financierde en in het Brusselse
verkeerssysteem meer dan 200 miljoen
gulden investeerde, is de Expo kostbaar
geweest. De Belgische gemeenschap ech
ter schijnt ondermeer door de inkomsten
uit deviezen, welke meer dan 400 miljoen
gulden zouden bedragen, beloond te zijn
geworden voor het reusachtige werk, dat
thans na zes maanden verleden tijd gaat
worden.
(Van onze correspondent in Bonn)
Het anderhalf uur durende gesprek tus
sen bondskanselier Adenauer en de Russi
sche ambassadeur te Bonn, Smirnov, dat
gistermorgen in de Westduitse hoofdstad
plaats vond, had op het laatste moment
een zeer officieel karakter gekregen door
dat laatstgenoemde namens zijn regering
een aide-mémoire overhandigde. Van
Russische zijde betoonde men zich tijdens
dit onderhoud, naar van Duitse zijde ge
meld wordt, hard en niet bereid tot toege
ven inzake de Duitse eenheidskwestie en
de toestand in communistisch Oost-Duits-
land.
Het feit, dat Smirnov voor het gesprek
aan Adenauer en minister van Buitenland
se Zaken Von Brentano een aide-mémoi-
re overhandigde, betekende in diplomatie
ke zin dat het gesprek eer officieel karak
ter kreeg, waardoor het bepaald meer
werd dan een normaal met elkaar praten
over zekere kwesties.
Adenauer heeft opnieuw aan Smirnov
medegedeeld, dat de Duits-Russische ver
houding niet is zoals zij zou kunnen zijn.
En wel tengevolge van de Russische steun
aan het communistische regime in Oost-
Duitsland en de taaiheid, waarme men te
Moskou er op blijft staan dat het Duitse
probleem moet worden opgelost door on
derhandelingen tussen de Oostduitse en
Westduitse regeringen onderling.
Daarnaast heeft Adenauer opnieuw, ten
vervolge op zijn onderhoud van april met
de Russische plaatsvervangende premier
Mikoyan gewezen op het allesbehalve be
nijdenswaardige lot van de Oostduitse be
volking.
Smirnov gaf volgens de eerste berich
ten over dit gesprek, geen duimbreed toe.
Desondanks hoopt men te Bonn dat het
gesprek Adenauer-Smirnov in de nabije
toekomst zal worden voortgezet en dat
het Duits-Russische klimaat zal verbete
ren. Een dezer dagen zal een Westduitse
nota over de onderhavige problemen aan
Moskou worden gestuurd.
Op het ogenblik blijkt echter uit niets
dat het Westduitse optimisme van enkele
dagen geleden gerechtvaardigd is, volgens
welke de Russen er toe zouden neigen om
het voorstel van de Bondsdag tot instel
ling van een commissie van de vier mo
gendheden, die het eenheidsprobleem zou
moeten bespreken, te accepteren.
Zoals een der Bonner dagbladen heden
morgen over de aide-mémoire schreef:
steeds weer schuift er een stukje papier
tussen Duitsers en Russen, koelt de ver
houding af en wordt iedere vooruitgang
verhinderd.
Een Nederlandse straaljager is vanoch
tend omstreeks half tien in Duitsland neer
gestort. De bestuurder is om het leven ge
komen. Het toestel was een F 84 F „Thun-
derstreak" van de basis Eindhoven, die op
een oefenvlucht was. De bestuurder heeft
nog getracht zijn toestel te verlaten, maar
deed dit te laat zodat hij niet meer be
houden met zijn parachute kon landen.
De oorzaak van het ongeluk is nog niet
bekend. Het vliegtuig is neergekomen in
een bos te Siegen. De brandende straal
jager heeft een bosbrand veroorzaakt, die
hedenmiddag om één uur nog niet was ge
blust.
Omdat driemaal scheepsrecht is heb
ben loij deze foto's van scheepvaart-
activiteiten, die overigens niets met
elkaar en ook niets met het spreek
woord te maken hebben, gecombineerd
ter wille van hetgeen vien beeldrijm
noemt. Op deze fotocombinatie ziet men
helemaal onderaan de „Willem Rvys".
die in het dok bij Wilton Fijen-
oord ligt. Daar worden onder meer de
dekken verlengd, zoals duidelijk te zien
is. Het oorlogsschip is één van de zes
Engelse oorlogsbodems, die gisteren
in de Rotterdamse haven arriveerden.
Aan boord bevond zich de opperbevel
hebber van de Britse thuisvloót, tevens
NAVO-opperbevelhebber in het oos
telijk deel van de Atlantische Oceaan,
Sir William Davis, die hier besprekin
gen komt voeren met de marinestaf
En daartussen ziet men enige plastic
reddingboten, waarvan er 25 in de
Zeeuwse wateren gestationeerd zullen
worden door de Nederlandse Bond tot
het redden van drenkelingen.
Byron:
De goede oude tijd alle tijden worden
goed, als zij oud zijn.
TANANARIVE (Reuter). De provin
ciale Assemblée van Madagascar heeft
dinsdag het eiland uitgeroepen tot repu
bliek en lid van de Franse gemeenschap.
Bij de volksstemming van 28 septem
ber heeft de bevolking van Madagascar
zich in meerderheid voor de nieuwe Fran
se grondwet uitgesproken.
Volgens artikel 76 van deze grondwet
kunnen Franse overzeese gebiedsdelen
kiezen tussen hun huidige status, die van
„departement overzee" of lid van de Fran
se gemeenschap.
Madagascar is het eerste gebiedsdeel dat
zijn keus heeft gedaan. Bij de volksstem
ming bracht de bevolking 1.363.059 ja-
stemmen uit en 392.557 neen-stemmen.
Madagaskar, met een bevolking van vijf
miljoen mensen,,van wie er slechts 100.000
Fransen zijn, is een van de twaalf Franse
gebieden in tropisch Afrika.
die generaal Salan tegenover zijn belagers
zou hebben gemanifesteerd.
De hoge regeringsvertegenwoordiger in
Algerije heeft gisteren op deze voorstelling
van zaken echter een niet onbelangrijke
correctie aangebracht. Hij had tegenover
de advocaat van Kovacs, het ultra-rechtse
Kamerlid Tixier-Vignancour (die gisteren
overigens ook niet aanwezig was) ver
klaard, zo zei Salan, dat zijn cliënt op een
menswaardige behandeling recht had. Maar
het recht moet zijn loop hebben en voor
moordenaars van Franse officieren ken ik
geen pardon, zo onderstreepte generaal
Salan met nadruk.
De regeringscommissaris heeft in zijn
requisitoir gisteren tegen de daders van de
aanslag dwangarbeid van tien tot vijftien
jaren geëist. Vandaag moet het vonnis wor
den uitgesproken. Maar de gevaarlijkste
vogel is gevlogen en niemand maakt er
zich illusies over dat de aanstichter van de
aanslag, Kovacs, zich ooit nog eens door de
justitie zal laten grijpen.
Lof van Mendès-France
PARIJS (UPI) Een van De Gaule's
felste tegenstanders, oud-premier Pierre
Mendès-France, heeft de generaal dinsdag
geprezen om zijn bevel aan generaal Massu
en andere legerofficieren, zich terug te
trekken uit de politiek. Mendès-France
noemdedeze maatregel „een stap in de
goede richting" en „een feit dat vèrgaandè
gevolgen kan hebben." „Als deze bedoeling
op eerlijke wijze wordt verwezenlijkt," zo
ging de oud-premier verder, „kan er een
weg vrijkomen, leidend naar ontspanning
en vrede".
Extremisten woedend
Inmiddels melden UPI en andere pers
bureaus uit Algiers dat het Comité van
Openbaar Welzijn voor geheel Algerije,
voor zichzelf de noodtoestand heeft afge
kondigd en permanent bijeen zal blijven.
Het verklaart dat het bevel van De Gaulle
het werk is geweest van de politieke par
tijen en enkele comité-leden zouden reeds
het plan geopperd hebben, een algemene
staking uit te roepen als het beroep van de
deputatie uit het comité op De Gaulle geen
resultaat zou opleveren.
PARIJS (Reuter-AFP) De Parijse bla
den van vandaag betuigen hun instemming
met De Gaulle's maatregelen. Maar volgens
verscheidene bladen vervulden de leger
officieren in de Comité's voor Openbaar
Welzijn een matigende rol en zijn deze
comité's thans in handen van de extreem
ste elementen.
Ook de „New York Times" prijst De
Gaulle's bevel dat „de basis legt" voor de
redding van Frankrijk en ook voor zijn om
vorming in een soort gemenebest, waarin
een oplossing voor Algerije gelegen kan
zijn.
Morgen protestactie
ALGIERS (UPI) Het comité voor het
Openbaar Welzijn in Algiers heeft voor
morgenmiddag drie uur een protestbe
toging en een algemene staking uitge
roepen, tegen de recente regeringsdiree
lieven. De demonstratie zal gehouden wor
den op het forum, het grote plein voor het
gebouw van het Franse gouvernement in
Algiers, waar op 13 mei de opstand begon
die uiteindelijk De Gaulle aan de macht
bracht!
CARACAS (UPI) Een Venezolaanse
Superconstellation met 17 passagiers en
een bemanning van zeven koppen aan
boord, is tussen Panama en Caracas spoor
loos verdwenen.
DJAKARTA (UPI) President Tito
van Joegoslavië zal eind december een
officieel bezoek aan Indonesië brengen, al
dus is dinsdag door een woordvoerder van
president Sukarno medegedeeld. De duur
van Tito's bezoek werd niet bekendge
maakt.
De woordvoerder bevestigde tevens dat
Advertentie
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A" DAM TEL 717162
SUèDE DAMES HERENJASJES
de Indiase president, Rajendra Prasad, be
gin december Indonesië zal bezoeken.
TOKIO (UPI) Premier Djuanda van
Indonesië zal de komende weken wellicht
besprekingen voeren met de Italiaanse
premier Fanfani en president Nasser van
de Verenigde Arabische Republiek, aldus
bericht het Indonesische presagentschap
Antara.
CHICAGO, (AFP) In een wijk van
Chicago, waar zich kortgeleden enkele
negerfamilies hadden gevestigd, zijn dins
dagmorgen twee bommen ontploft. Twee
panden, die pas kort door negers werden
bewoond, zijn beschadigd.