Vele schepen door zware Noordwester belaagd
De 37 verstekelingen koir:n
niet naar Nederland terug
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
WIÈÊÊÊÊÊIÉÈk
HET WEER
SCHADE IN KUSTSTROOK
IS ERG MEEGEVALLEN
De Boskoop bij IJmuiden
weer in moeilijkheden
ejoret/otfóist//
Smit,
vanRysberg'en
Tweede Kamer verwerpt A.K.-motie
met 91 tegen 29 stemmen
Kapitein van gezonken
Svanholm verdronken
Een felle race
Zonnige perioden
Vermoedelijk zesendertig
Russen verdronken
Israëliërs veroordeeld
wegens moord op Arabieren
Indonesië zoekt vervanger
voor oude stapelplaats
Amsterdam
Vrees voor confiscatie
door Nederland
Koningin bij beoordeling
van schilderijen
Het woord is aan....
Nieuw apparaat waar
schuwt als remmen niet
in orde zijn
U/ri r SCHOENEN
Ü1LLT SPECIAALZAAK
DIAMANTEN RINGEN
STUURMAL COHEN
T.v.-kijkers op bezoek bij
mr. R. G. A. Höppener
Globemaster in gebied van
zuidpool neergestort
73e JAARGANG No 85
VRIJDAG 17 OKTOBER 1958
303e JAARGANG No 238
Grote Houtstraat 93, Haarlem, Tel. 15295
(0 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
Schipper Koper heeft
een been gebroken
De reddingboot Neeltje Jacoba" heeft
vannacht zonder de 36-jarige schipper
Cor Koper de storm moeten trotseren.
Schipper Koper heeft gistermiddag, toen
hij op weg was naar de „Neeltje Jacoba"
een ongeluk gekregen. Hij viel van de
trap van het havenkantoor in IJmuiden
en werd met een gebroken been en een
hersenschudding naar het Antonius-
ziekenhuis in IJmuiden gebracht.
Bij de foto hiernaast: De kracht van de
storm in beeld. Op het Bloemendaalse.
strand kon een huisje niet tegen de wind
op. Het werd omvergeblazen.
:;'V. ,K:: •■■T-
•V
IN EEN HEL VAN gierende geluiden en angstig s.o.s.-röepende schepen
klonk vanmorgen om precies twee en twintig minuten over vijf op de noodgolf
de rustige, maar nu somber klinkende stem van kapitein Folkert Doeksen van
de zeesleper „Holland".
„Het Deense motorschip „Th. Adler Svanholm" is helaas op 54 graden
noorderbreedte en 2.14 graden oosterlengte gezonken. Wij waren juist bezig
om een sleepverbinding met het lekke schip tot stand te brengen. De kapitein
was nog aan boord. Wij zoeken naar hem
Dat was één van de dramatische gevolgen van een harde noordwesterstorm
met uitschieters van windkracht twaalf, die het water van de Noordzee wild
opstuwde en schepen en dijken genadeloos ranselde. Een felle najaarsstorm,
die tal van vaartuigen in moeilijkheden bracht en zeelieden in bittere nood
deed verkeren, maar ook staaltjes van koen en moedig zeemanschap opleverde.
Kapitein Pieter van der Snoek van de sleepboot „Schelde" van L. Smit en
Co. won met zijn mannen een harde en sportieve race van de zeeslepers
„Simson" en „Holland" met enkele meters verschil. Hij kon de zwaar slagzij
makende Noor „Gudrun" (1174 brt.) op vijf en dertig mijl uit de Britse
oostkust ter hoogte van het lichtschip Smith's Knoll op sleeptouw nemen
naar Hoek van Holland.
Kapitein Folkert Doeksen moest vanmorgen om half zeven echter somber
melden, dat hij ten noordoosten van de Ilumber op een woest schuimende
watervlakte de lege rubberboot van de gezagvoerder van de „Th. Adler
Svanholm" (1300 brt.) leeg had aangetroffen
Uren later meldde Folkert Doeksen, dat het stoffelijk overschot van de
kapitein, de 61-jarige V. Skjoidborg, uit het zeewater was opgepikt. De
„Holland" keerde daarna terug naar de thuishaven in Terschelling.
HET BEGON voor de Nederlandse ber
gers met het kleine Noorse vrachtschip
„Gudrun". De kapitein van dit schip, dat
met een lading hout onderweg was van
Archangel naar Frankrijk, zond een „May-
day"-sein uit. „Wij zijn bang dat wij gaan
zinken", gaf hij nuchter door aan Humber-
radio. Het schip maakte op dat moment al
vijftien graden slagzij.
Het maakte water en verloor aan kracht
door het trotseren van de storm. Redding
boot en sleepboten snelden het vaartuig te
hulp. De Franse trawler „Cap Sainte Ma
rie" haalde vijftien man van boord. Latei-
werden deze drenkelingen overgenomen
door het Britse schip „Frisky". De kapitein
bleef aan boord.
Toen begon een felle race tussen de zee
slepers „Holland", „Simson" en „Schelde"
naar de kleine Noor, die het allengs meer
te verduren kreeg van de met de harde
wind samenspannende Noordzee. De sleep
boten voeren op volle kracht en namen
bergen water over. Zij gaven elkaar bijna
geen meter toe.
De race duurde de gehele dag. Het was
tenslotte de zeesleper „Schelde", die het
eerst een sleepverbinding met de Noor tot
stand bracht. De „Holland" voer weinige
meters achter de „Schelde".
Kenmerkend voor de nuchterheid van
zeeslepers was het feit, dat de mannen van
de „Holland" en „Simson" kapitein Pieter
van der Snoek onmiddellijk royaal felici
teerden met zijn succes. „We verloren de
trip op een paar meters, gefeliciteerd, old
man. Het was een prachtige race", klonk
het van de „Holland". En dat op het mo
ment, waarop de storm met verdubbelde
kracht de schepen ranselde en het water
vlak sloeg
Dat betekende overigens niet. dat de
sleepboot „Schelde" de Noor nu maar voor
het slepen had. De slepers moesten de ge
hele nacht vechten voor het behoud van
het schip, waarop drie leden van de be
manning, waarbij de kapitein, waren ach
tergebleven. Zij verloren deze strijd in het
holst van de nacht. De Noor maakte dertig
graden slagzjj en de sleepdraad brak.
(Men zie ook pagina 3)
Verwachting tot morgenavond:
Zonnige perioden en nog slechts
enkele verspreide buien, voor
namelijk in de kustprovincies.
Overwegend matige wind tussen
noord en noordoost. Koude
nacht. Morgen dezelfde tempe
raturen als vandaag of iets la
gere.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VIERENTWINTIG PAGINA'S
De Russische trawler S.R.T. 4442, die op
de rotsen van de Shctlands eilanden is
stukgeslagen, had vermoedelijk een be
manning van veertig koppen aan boord.
Vier daarvan hebben de rots Balta Sound
kunnen bereiken. Drie Russen zijn door de
reddingboot van Lerwick met een redding
broek van deze rots gehaald. De vierde Rus
was gewond en verdronk tijdens de over
brenging met de reddingbroek naar de
reddingboot. Zijn lijk is later aangespoeld.
Men neemt aan, dat er zesendertig Russi
sche vissers worden vermist.
Engelse trawlers en een vliegtuig van de
RAF hebben een grootscheepse speurtocht,
naar de vermiste Russen georganiseerd.
Later werd gemeld, dat de lijken van drie
Russische vissers op de Shetlands eilanden
zijn aangespoeld.
Het moederschip „Tomsk" is in de om
geving van de plek des onheils. De kapi
tein van dit schip heelt harhaaldelijk aan
de schipper van de reddingboot van Ler
wick gevraagd de geredden over te geven
aan de „Tomsk". De bemanning van de
reddingboot heeft zich hier niet aan ge
stoord en de geredden naar Lerwick ge
bracht.
Advertentie
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERD. BOLSTR 48 A'DAM TEL. 717162
FALCON HARRIS TWEEDJASSEN
De schade, die door de storm en het ho
ge water in de kuststreek werd veroor
zaakt is nogal meegevallen. In Rotterdam
zijn gedeelten van kaden en straten in de
omgeving van de Nieuwe Maas onder
water gelopen. Maar alleen* de Spaanse
Kade moest voor het verkeer worden af
gesloten. Op twee plaatsen elders heeft
zich een straatverzakking voorgedaan.
Het opgestuwde water heeft ook aan de
boulevard te Vlissingen schade toege
bracht. Er is een gat ontstaan in de ba-
zaltglooiing en van de boulevardmuur zijn
talloze stenen door het kolkende water
weggeslagen en op het wegdek van de bou
levard neergekomen. Het is vrijwel nooit
voorgekomen dat bij stormweer het wa
ter over de gehele breedte van de boule
vard spoelt. Door het hoge water in de
buitenhaven moesten bij de nieuwe veer-
fuik de auto's door het water de veerboot
oprijden. Vlissingen loost zijn riolen op het
buitenwater. Do* rdat de riolering tijdig
werd „drooggelegd" kon al het overslaan
de water in het rioleringsnet worden op
gevangen. Zodra het water in de Wester-
schelde zover is gezakt, dat de uitlaatbui
zen vrij komen en de rioleringsinstallaties
in werking kunnen treden, zal men het rio
leringsnet zo spoedig mogelijk leeg pom
pen.
Aan de dijk bij Westkapelle is door de
JERUZALEM (Reuter/AFP) - Majooi
Malinki van de Israëlische grenswacht is
donderdag te Jeruzalem tot zeventien jaar
gevangenisstraf veroordeeld wegens het
doden van 43 Arabieren in het Israëlische
dorp Kafr Kassim op 29 oktober 1956.
De krijgsraad veroordeelde twee leden
van de grenswacht t.ot vijftien jaar en
vijf tot zeven jaar gevangenisstraf voor
hun aandeel in het doden van de Ara
bieren.
De veroordeelden waren op de dag.
waarop de Israëlische veldtocht tegen
Egypte begon, naar de westelijke toe
gangswegen tot. Kafr Kassim gezonden om
te letten op de naleving van een uit
gaansverbod voor Arabieren. Nadat het
uitgaansverbod was ingegaan, kwamen
Arabieren van de arbeid op het land
terug, die niet op de hoogte waren van
het uitgaansverbod. Desondanks werden
43 mannen, vrouwen en kinderen doodge
schoten.
Donderdag is in de haven van Amster
dam het vrachtschip „Helicon" van de
KNSM aangekomen met een lading
bananen, die zijn geteeld in het Suri
naamse district Nickerie. Men hoopt
voor deze vruchten, die van uitsteken
de kwaliteit zijn, een markt in Neder
land te vinden. Om bederf tegen te
gaan zijn de bananen verpakt in
plastic-zakken.
storm enige schade toegebracht. Een twin
tigtal dijkwerkers moest omstreeks
half elf gisteravond het herstel staken we
gens het opkomende water. Verder heeft
zich de stormschade in Zeeland beperkt
tot geringe duinafslag en een lichte over
stroming van de kade in Zierikzee, die
echter het uitzetten van de vloedplanken
nog niet noodzakelijk maakte.
Óp Schouwen-Duiveland heeft het hoge
water vrij veel duinzand weggeslagen. Op
het strand bij de vuurtoren te Burgh werd
een afneming geconstateerd van acht me
ter, te Westerschouwen van drie meter.
Hier gingen ook de houten hokjes op het
strand, waarvan des zomers de badgas
ten gebruik maken, verloren.
De hoogste waterstand voor de Sehou-
wense noordzeckust was 2,80 meter Dlus
N.A.P. De grootste golven bereikten een
hoogte van 3,50 meter plus N A.P.
In het zwin te Cadzand is de dijk rond
de zogenaamde kleiput. waaruit de klei
wordt gehaald voor versteviging van de
nieuwe zwindijk, weggespoeld. Het werk
aan de zwindijk had over enkele weken
klaar kunnen zijn. doch deze tegonvallet
zal enige vertraging veroorzaken.
Beurtschip gezonken
Nabij Amsterdam is gisteravond tegen
elf uur op de Nieuwe Meer door over
slaande golven het beurtschip ..Weltei V'
gezonken. De twee opvarenden konden
worden gered Het scheepje. 90 ton groot
was geladen met beurtvaartgoederen.
Tengevolge van de storm knapten bi:
het dorpje Hitzum in Friesland de draden
van de bovengrondse elektrische lichtlei-
ding, waardoor de afrastering van een
weiland onder spanning kwam te staan
Drie koeien, die bij de afrastering ston
den. werden door de stroom gedood
Advertentie
Blauw kamgaren uniform ƒ144.—
Blauw gabardine uniformjas.f 105.—
Komplete uitrustingen
voor alle Maatschappijen van de
Koopvaardij en voor Radio Holland
"'is
UNIFORMSPECIALISTEN
ZIJLSTRAAT 71 HAARLEM
Indonesië is op zoek naar een Euro
pese stapelplaats voor zijn produk-
ten, waar de minste kans bestaat, dat
de opbrengst van de verkoop der pro-
dukten door Nederland in beslag
wordt genomen.
De leider van het Indonesische bureau,
dat de onteigende Nederlandse onderne
mingen beheert, Amien Tjokrosusenos,
heeft onlangs een bezoek aan West-Duits-
land gebracht om met importeurs en klein
handelsorganisaties de mogelijkheid van de
verkoop van landbouwprodukten via Duitse
tussenpersonen te bespreken. Na zijn be
zoek aan West-Duitsland maakt hij thans
een rondreis langs Europese hoofdsteden,
maar hij wordt op 5 november te Bonn
terugverwacht voor verdere besprekingen.
Indonesië beschouwt Londen, Antwerpen
en Hamburg als de meest geschikte plaat
sen om Amsterdam als de stapelplaats voor
de produkten van de voormalige Neder
landse ondernemingen op te volgen. De
juridische deskundigen van Indonesië gaan
thans na, welke stad de Nederlanders de
minste kans biedt voor het in beslag nemen
van de exportopbrengsten der onteigende
ondernemingen.
Koningin Juliana was donderdag aan
wezig bij de beoordeling van inzendingen
van Nederlandse kunstschilders, voor wie
ge mogelijkheid open staat de koninklijke
subsidie te verwerven, indien zij op 1 sep
tember 1958 de leeftijd van dertig jaren
nog niet hebben bereikt.
Bernard Shaw:
Lof is de zweepslag voor het talent en
de doodslag voor het genie.
(Van onze Kamerverslaggever)
Met 29 tegen 91 stemmen heeft de Tweede Kamer gisteren een motie van
di-. Bruins Slot (A.R.) verworpen, waarin de regering werd verzocht de naar
Indonesië teruggezonden 37 verstekelingen alsnog in staat te stellen naar
Nederland terug te keren, opdat na een eventueel nader onderzoek opnieuw
zou kunnen worden beslist over hun toelating. Voor stemden A.R., V.V.D.,
S.G.P. en de heren Van Rijckevorsel (K.V.P.), Fens (K.V.P.) en Calmeyer
(C.H.U.). Tegen stemden P.v.d.A., K.V.P., C.II.U. (met uitzondering van de
reeds genoemde leden van deze fracties) en de communisten. Tevoren had
mejuffrouw Ten Broecke Hoekstra (V.V.D.) de na haar interpellatie ingediende
motie met ongeveer dezelfde strekking in het belang van de verstekelingen
ingetrokken, omdat zij hoopte dat een motie van éen der regeringspartijen,
de A.R., meer kans zou hebben te worden aangenomen dan een ongeveer gelijke
motie van de oppositie.
In haar interpellatie had mej. Ten
Broecke Hoekstra, zoals reeds in een deel
van onze vorige oplaag is vermeld, erop
aangedrongen dat de 37 verstekelingen
naar Nederland terug zouden keren. Zij
betoogde, dat het rechtsgevoel van velen
gekrenkt is door de terugzending, die zij
als onmenselijk voelde, en dat de minister
geen volstrekte zekerheid kan geven dat
de verstekelingen in Indonesië geen ge
vaar voor leven of vrijheid te duchten
r,lej. mr. Ten Broecke Hoekstra (VVD)
interpelleerde gistermiddag in de
Tweede Kamer de minister van Justitie
over de terugzending van 37 versteke
lingen naar Indonesië.
hebben. Het besluit van minister Samkal-
den noemde zij strijdig met het mense
lijk gevoel, met. de rechten van de mens
en on-Nederlands.
Minister Samkalden zette in zijn ant
woord uitéén, dat hij de verstekelingen
niet wil bevoorrechten. Dat zou onbillijk
zijn tegenover degenen, die in Indonesië
nog op een beslissing over hun toelating
in Nederland wachten. Van vele zijden is
begrip getoond voor de onvermijdelijkheid
van de beslissing.
Aanvankelijk kwamen de verstekelingen
in kleine aantallen, daarna in grotere
groepen. Tenslotte kwamen er 70 tegelijk
op de „Johan van Oldebarnevelt". Bo
vendien zijn meer dan 30.000 mensen nor
maal uit Indonesië in ons land aange
komen, terwijl het aantal aanvragen in
Indonesië om toelating in Nederland is
toegenomen mei vele duizenden. Dat ver
eist schifting van de gevallen.
Ons land, met zijn dichte bevolking,
heeft een beperkt opnemingsvermogen, zei
Een eenvoudig apparaatje, dat storingen
in het remsysteem van auto's signaleert,
is ontworpen door de Rotterdamse techni
cus J. Engelman. Als de remmen in orde
zijn, brandt er op het dashboard van de
auto een groen lampje maar bij lekkage in
het remvloeistofreservoir, slijtage van be
wegende delen, vervuiling, oververhitting
van remmen en bij onjuiste werking van
de handrem gloeit er een rood „verklik
kertje" op.
Na uitvoerige beproeving door de TNO
in Delft is octrooi op deze vinding aange
vraagd.
Vooraanstaande figuren uit het bedrijfs
leven en uit de automobielbranche beve
len de nieuwe vinding warm aan, omdat
naar hun mening de bedrijfszekerheid van
de auto en daarmee de verkeersveilig
heid gediend zal zijn bij het gebruik
van deze eenvoudige, degelijke en goed
kope apparatuur.
Het. remsignaal kan aangebracht worden
op vrijwel ieder hydraulisch autorem-
svsteem.
Advertentie
Bvan
verrukkelijk
els hef
lendtthep
de minister. Daarom moest ook de toe
lating van vluchtelingen uit Hongarije
worden beperkt. Die beperking is niet
aangelegd voor niet-Nederlandse mensen
uit Indonesië, wier aantal in ons land
thans 25.000 bedraagt. Eind 1956 heeft de
regering enige uitbreiding gegeven aan de
toelating van niet-Nederlanders uit Indo
nesië. Er zijn nog twaalfduizend aanvra
gen om een visum van niet-Nederlanders
in Indonesië in behandeling en bij inwilli
ging daarvan zouden tienduizenden volgen.
Het politieke asielrecht wil de regering
eerbiedigen. Zij is bereid geweest tot een
individueel onderzoek van de versteke
lingen die vóór 20 mei ons land waren
binnengekomen. Het zou onbillijk zijn ver
stekelingen toe te laten, terwijl duizenden
in Indonesië op een beslissing over hun
toelating wachten. Dat zou een bedenke
lijke bevoorrechting zijn, aldus de mi
nister, die voorts verklaarde, dat ieder ge
val zorgvuldig is onderzocht. Menselijke
kanten moesten natuurlijk in de over
weging worden betrokken. De adviezen
zijn begin juli aan de minister uitgebracht.
Tot een beroep op asielrecht kon niet
worden geconcludeerd. Rekening is ge
houden met familiebetrek! mgen en an
dere factoren. Er moesten allerlei fac
toren tegen elkaar worden afgewogen en
er is grote zorgvuldigheid bij de beslis
singen betracht.
Internationaal nemen landen versteke
lingen terug en aan dat internationaal ge
bruik heeft Indonesië zich totnutoe niet
onttrokken. Daarom zou het een vreemde
indruk hebben gemaakt, indien omtrent
de toelating van de 37 aan de Indonesische
regering inlichtingen zouden zijn ge
vraagd. Het zou de indruk hebben kunnen
wekken, alsof er met hen iets bijzonders
aan de hand was.
Mej. Ten Broecke Hoekstra zei het met
de minister volkomen niet eens te zijn.
Verstekelingen moet men anders beoor
delen omdat zij zoveel risico hebben ge
nomen. Zekerheid, dat de verstekelingen
in Indonesië niets hebben te vrezen, be
staat niet. Zij diende vervolgens de motie
in, waarin de regering wordt verzocht de
verstekelingen terug te roepen.
(Men zie verder pagina 3)
Advertentie
JAC. VAN MARiS
BARREVOETESTR. 19 - TEL. 15051
Advertentie
3IJ IEDERE JAS, EEN PASSENDE TAS
Advertentie
lUWELIERS Houtplein 15 - HORLOGERS
impofL fa. L van Vliet* tzn. - Amsterdam
Op dinsdag 21 oktober zal de staatsse
cretaris van Onderwijs Kunsten en Weten
schappen, mr. Höppener, het bestuur van
de Algemene Nederlandse Vereniging van
Televisiekijkers in audiëntie ontvangen.
Men zal dan in de gelegenheid zijn bezwa
ren en verlangens ten aanzien van het te-
levisiebeleid kenbaar te maken.
CHRISTCHURCH (Reuter) Zes Ame
rikanen zijn omgekomen en zeven gewond
doordat een „Globemaster", die onderweg
was met post en levensmiddelen voor een
Amerikaanse expeditie bij Kaap Hallett
in het zuidpoolgebied, dichtbij zijn bestem
ming verongelukte.