Regering wenst binnenkort
nieuwe huurverhoging
Moskou zou overeenkomst over
Berlijn vandaag opzeggen
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Bonn ducht geen gevaar
doch wel speldeprikken
HET WEER
$ee MORRIS beforeyot/ét/^/
Ir. J. Lohmann president-directeur
der Nederlandse Spoorwegen
P.v.d.A. is echter niet bereid daaraan
mee te werken vóór 1960
Kunst en vliegwerk in Eindhoven
Weinig verandering
Woningbouw taak van
particulieren
TECHNISCH SPEELGOED
SIGNAAL
Werk aan de zeewering
Een lichtpunt
IsraëlischSyrisch
grensincident
Het woord is aan
Nog geen S.E.R.-advies
1001 St. Nicolaas-cadeaux
STUURMALS, COHEN
vandevhammen
73e JAARGANG No 115
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendapleinp Tel. 57755
VRIJDAG 21 NOVEMBER 1958
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
In de Tweede Kamer hebben gisteren de heren Van Eibergen (A.R.),
Van der Peijl (C.H.U.), Toxopeus (V.V.D.) verklaard dat zij huurver
hoging noodzakelijk achten omdat zij voorstanders zijn van economisch
verantwoorde huren. De K.V.P. wilde zich hierover nog niet uitspreken in
afwachting van het advies van de S.E.R. Alleen de heer Bommer deelde
bij voorbaat mee dat de P.v.d.A. niet bereid is mee te werken aan een
huurverhoging gedurende de zittingsperiode van dit kabinet, dus tot mid
den 1960. Indien dat zo is, antwoordde minister Witte, is het niet uitge
sloten dat mijn verantwoordelijkheid en die van de heer Bommer op een
gegeven moment niet te combineren zijn. De minister hoopt namelijk dat
een algemene huurverhoging binnenkort tot stand komt.
De staatssecretaris van Oorlog, de heer Zeelst nabij Eindhoven, de tentoonstel-
M. van Veen, heeft donderdag in de ling „Wie was Vincent van Goghge-
kantine van het luchtmachtkamp opend, welke deel uitmaakt van een
tournee-serie speciaal voor militairen.
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
De nieuwe president-directeur der
n.v. Nederlandse Spoorwegen.
Ir. J. Lohmann, directeur van de Neder
landse Spoorwegen, is in de buitengewone
aandeelhoudersvergadering van de n.v.
Nederlandse Spoorwegen benoemd tot op
volger van dr. ir. F. Q. den Hollander als
president-directeur. Aan dr. Den Hollan
der werd per 1 januari 1959 op de meest
meest eervolle wijze ontslag verleend on
der dankzegging voor de vele diensten, in
een lange reeks van jaren aan de n.v. Ne-
derlandsche Spoorwegen bewezen. Hij
werd benoemd tot commissaris van de
n.v. Per 1 januari 1959 bestaat de directie
uit ir. J. Lohmann, president, dr. D. J.
Wansink, directeur, en ir. J. P. Koster, di
recteur.
De heer Lohmann werd op 5 oktober
1908 in Den Haag geboren. Hij behaalde
in 1930 in Delft het ingenieursdiploma. Op
1 september 1930 trad hij bij de spoorwe
gen als adspirant-adjunct-ingenieur bij de
Dienst van Weg en Werken te Utrecht in
dienst. Op 1 mei 1937 werd de heer Loh
mann, die toen ingenieur tweede klas was,
overgeplaatst naar Amstei-dam, bij de
uitvoering van de spoor wegwerken in het
oosten van de stad. Op 1 augustus 1940
kwam ir. Lohmann naar Utrecht bij Weg
en Werken. Op 2 januari 1942 werd hij be
vorderd tot ingenieur eerste klas. Een jaar
later volgde zijn benoeming tot chef bij de
zesde afdeling van Weg en Werken. In die
functie ging hij in mei 1947 naar Rotter
dam, waar hij de leiding kreeg van het
bouwbureau van de n.v. Spoorwegopbouw.
Op 1 mei 1948 werd de heer Lohmann be
noemd tot hoofdingenieur. Op 3 december
1949 werd hij in Utrecht hoofd van de af
deling nieuwe werken. Op 1 juni 1952 werd
hij chef van Weg en Werken en op 11 ok
tober 1954 volgde zijn benoeming tot chef
van de Dienst Exploitatie. Op 1 mei van
dit jaar werd ir. Lohmann benoemd tot
directeur.
„Nu wat kalmer aan"
Na zijn benoeming heeft de nieuwe pre
sident verklaard dat de modernisering
van het spoorwegbedrijf niet meer in het
straffe tempo van de afgelopen twaalf
jaar zal geschieden. Er zal in verband met
de financiële toestand wat kalmer aan ge
daan moeten worden.
De Nederlandse Spoorwegen staan vol
gens ir. Lohmann bekend om hun econo
mische en efficiënte bedrijfsvoering. In de
ons omringende landen werken de spoor
wegen met enorme verliezen. In Engeland
en Duitsland is dit wel het ergst. In Ne
derland kan men een sluitende exploitatie
bereiken. De financiële positie is gunstig.
Dr. Lohmann verwacht in de directe toe-
Verwachting tot morgenavond:
Overwegend droog weer met
enkele verspreide opklaringen
en hier en daar mist. Meest
zwakke wind uit oostelijke rich
tingen. Ongeveer dezelfde tem
peraturen.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG PAGINA'S
Ook minister Witte wilde overigens niet
vooruitlopen op het advies van de Sociaal-
Economische Raad, waarin ook aandacht
zal worden geschonken aan een eventueel
verschillende huurverhoging naar ge
meenteklasse, zoals in het verleden is toe
gepast. Bij die algemene huurverhoging
zullen de kleine huurverschillen worden
weggewerkt, die hier en daar voorkomen
bij woningen van hetzelfde type, die in 'n
verschillende periode met een verschillend
peil van bouwkosten zijn gebouwd.
De woningbouw acht de minister in de
eerste plaats een taak van particuliere
bouwers. Indien gemeenten de particu
liere bouw tegenwerken en daarmee ook
het bouwprogramma van de regering, zou
het een verkeerde beloning zi.jn, zoals de
heer Bommer wilde, die gemeenten toe te
staan meer woningwetwoningen te bou
wen om aldus toch een zo groot mogelyk
aantal woningen tot stand te brengen.
In sommige gemeenten, zoals Rotter
dam en Amsterdam, is het klimaat niet
gunstig voor de particuliere bouw, zei
minister Witte. Daar kunnen particulieren
moeilijk grond krijgen. In Den Haag is het
klimaat redelijk.
komst geen tariefsverhoging voor het per
sonen- of goederenvervoer, evenmin als
een loonsverhoging voor het personeel. Hij
hoopte dat er eindelijk rust zowel in de
sfeer van de lonen als in die van de tarie
ven zal komen.
De spoorwegen zullen doorgaan met de
automatische beveiliging van de hoofdlij
nen. Op alle onbewaakte overwegen ko
men automatische halve bomen. Bij uit
voering van ruilverkavelingsplannen zul
len de zo gevaarlijke particuliere overwe
gen moeten verdwijnen.
Met de elektrificatie wil men voorlopig
ophouden. Op het gebied van de brugge-
bouw noemde de nieuwe president de brug
gen bij Venlo, Zutphen, Deventer en Den
Bosch. Verder is er nog een aantal kleine
re stations, dat vernieuwd moet worden.
De opening van het nieuwe station Bever
wijk zal een van de eerste officiële daden
van de nieuwe president zijn.
Over de plannen voor een nieuw station
in Den Haag deelde ir. Lohmann mede,
dat een commissie hierover een rapport
heeft uitgebracht, waarover hij zeer en
thousiast is. De oplossing komt neer op de
bouw van een half-hoogstation, op de
plaats waar nu het station S.S. staat. Er is
een ondergrondse verbinding geprojec
teerd, waardoor de treinen onder het Be-
zuidenhout door in de richting Kijkduin
kunnen rijden.
Over het materieel zei de heer Lohmann
dat men hiermee kan wedijveren met het
modernste spoorwegmaterieel in het bui
tenland. Direct na de oorlog hadden de
spoorwegen veel nieuw materieel nodig en
de fabrieken van Allan, Werkspoor en
Beijnes werkten op volle toeren. Het is be-
Met de heer Visser was de minister het
eens dat de woningwetbouw met steun van
de overheid, die eigenlijk bestemd is voor
de minstdraagkrachtigen en daarom wordt
gesubsidieerd, zo sober mogelijk moet zijn.
Dat is de enige manier om te voorkomen
dat de huren door de bewoners eigenlijk
niet te betalen zijn. Als de gemeenten, die
graag mooie woningen willen bouwen, ook
de duurdere bouw steunen met subsidie
en lagere rente, dan wordt weer de par
ticuliere bouw in die hogere klasse weg
gedrukt.
De rente is van grote invloed op de
hoogte van de huren. De rente van vier
percent voor de woningbouw (doordat het
rijk twee percent bijpast op de woning
bouwlening) is niet aan de hoge kant. Nu
de rente daalt, heeft naar de mening van
de minister het overleg met de institutio
nele beleggers (levensverzekeringsbanken,
pensioenfondsen enz.) over het beschik
baar stellen van kapitaal voor de woning
bouw iets van zijn urgentie verloren.
Als er nieuwe woningen leeg staan, dan
zou het erg zijn als het woningwetwonin
gen zijn. Dan is er sprake van een foutieve
investering door een verkeerde beoor
deling van de behoefte. Als het particu
liere woningen zijn, interesseert het de
minister minder, want die woningen zak
ken dan wel in prijs, zodat zij tenslotte
toch worden bewoond. Voor andere par
ticuliere bouwers zijn zulke leegstaande
woningen een waarschuwing dat zij die
soort woningen niet meer moeten bouwen,
omdat de behoefte in die categorie ver
zadigd is.
Dinsdag zal de Kamer repliceren naar
aanleiding van het antwoord van de
minister.
Ad ••prfovtip
grijpelijk, dat de orderpositie van deze fa
brieken, naarmate de Nederlandse
Spoorwegen verzadigd raken, moeilijkhe
den ondervindt. De Nederlandse Spoor
wegen hebben voor vernieuwing van hun
rijtuigenpark echter geen drie industrieën
nodig. Geruchten als zouden de Neder
landse Spoorwegen de fabriek van Allan
overnemen, sprak de heer Lohmann
tegen.
Het onderhoud en de reparatie van het
materieel wordt in eigen beheer uitge
voerd, waarvoor onlangs de werkplaatsen
in Haarlem werden gemoderniseerd en
uitgebreid.
Advertentie
met vakkundige voorlichting
B ARTEL.T ORISSTR A AT 6 - TEL. 12145
(Van onze correspondent in Bonn)
Bondskanselier Adenauer heeft
gisteren van de Russische ambassa
deur te Bonn, Smirnov, mededelingen
ontvangen over de kwestie-Berlijn,
die, volgens staatssecretaris Von
Eckardt, de regeringsperschef, niet
hebben bijgedragen tot een ont
spanning. Hieruit kan men opmaken
dat de Sovjet-Unie heeft laten weten,
dat zij in etappes uitvoering zal geven
aan haar voornemen om de viermo-
gendhedenovereenkomst nopens Ber
lijn op te zeggen. Hierdoor zou het
lot van West-Berlijn nog meer in han
den van de Oostduitse regering
komen. De Russische opzegging zou
vandaag te Oost-Berlijn worden be
kendgemaakt.
Over het gesprek tussen Adenauer-Smir-
nov is niets naders bekendgemaakt. Het
pessimisme van Von Eckardt was even
wel veelzeggend, evenals het feit dat de
minister van Buitenlandse Zaken Von
Brentano de ambassadeurs van de Ver
enigde Staten. Groot-Brittannië en Frank
rijk te Bonn heeft ingelicht. Von Brentano
gaat vandaag naar West-Berlijn om over
leg te plegen met de Westberlijnse rege
ring.
De kwestie-Berlijn werd weer actueel
toen de Russische minister-president
Kroesjtsjev op 10 november te Moskou
aankondigde, dat zijn land de viermogend-
hedenovereenkomst eenzijdig zou opzeg
gen. Later werd deze verklaring uitgelegd
als een voorstel om de overeenkomst op
te zeggen. Van westelijke zijde reageerde
men zeer scherp op Kroesjtsjev's mede
deling. Men gaf duidelijk te kennen, dat
een aanval op West-Berlijn beantwoord
zou worden met militair ingrijpen. West-
Berlijn zo werd onomwonden gezegd,
vormt een hoeksteen in de defensie van de
Noordatlantische Verdragsorganisatie.
De Russische opzegging zal er op neer
komen, dat de Russische troepen uit Oost-
Berlijn zullen worden teruggetrokken en
dat de soevereiniteit over de drie luchtwe
gen van West-Berlijn naar West-Duitsland
aan Oost-Duitsland zal worden overgedra
gen, waardoor Oost-Duitsland in staat zou
zijn het vervoer van de Oostduitse vluch
telingen per vliegtuig naar het westen te
verhinderen. De Oostduitse regering is dan
ook in staat gesteld formeel West-Berlijn
te controleren. De Westberlijners kunnen
dan opnieuw, zoals tijdens de blokkade
van 1948-1949 afgesloten worden van de
westelijke wereld.
Men verwacht niet dat het dadelijk zo
ver zal komen. Wel wordt er Oostduitse
druk verwacht om de drie westelijke mo
gendheden te dwingen tot overleg met de
Oostduitse regering, hetgeen zou neerko
men op een erkenning van dit bewind.
Dat is voor Bonn, voor West-Berlijn en ook
voor Washington onaanvaardbaar. Smir-
nov's oezoek aan Adenauer kan er op dui
den, dat de Russen hebben gepoogd Ade
nauer te bewegen tot overleg met de Oost
duitsers, waarop ook de Oostduitse be
kendmaking duidt over het gesprek, dat
de huidige Westduitse minister van Justi
tie Schaffer in 1955 en 1956 te Oost-Ber
lijn heeft gehad met de Russische ambas
sadeur Poesjkin en de Oostduitse generaal
Müller over de Duitse hereniging.
Het enige lichtpunt, dat het onderhoud
van Adenauer met Smirnov inhoudt, is,
dat de Russen blijkbaar niet van plan zijn
West-Berlijn in acuut militair gevaar te
brengen. Zij tonen zich bereid tot diplo
matiek overleg zij het om pressie op
Bonn en de drie grote westelijke mogend
heden uit te oefenen tot erkenning van de
Oostduitse regering. Men acht de bedrei
ging voor het bestaan van West-Berlijn in
Bonn nog niet groot.
De Westberlijnse burgemeester Willy
Brandt heeft gisteren voor het stadspar-
lement duidelijk gezegd, waarop het staat:
„Van deze plaats af zeggen wij de gehele
wereld: hier leven twee en een kwart mil
joen West-Berlijners, die niets anders wil
len dan in vrijheid te leven en te werken.
Wij hebben geen wapens, maar wij heb
ben een recht om te leven en wij hebben
goede zenuwen. West-Berlijn heeft niet tot
de Duitse Democratische Republiek be
hoord, behoort ook vandaag niet tot de
D.D.R. en zal in de toekomst niet tot de
D.D.R. behoren. Berlijn was, is en blijft
de hoofdstad van Duitsland," aldus
Brandt. Hij legde nog eens alle nadruk op
de overeenkomst van de drie westelijke
mogendheden van 3 oktober 1954, waarin
gezegd werd. dat een aanval op Berlijn
een aanval zal betekenen op de westelijke
strijdkrachten. Brandt meent, dat het vol
doende is als het Westen met de Russen
gaat praten over een vrije corridor tussen
West-Duitsland en West-Berlijn.
Op de Westduitse beurzen heeft de ac
tie rond Berlijn waarschijnlijk voorlopig
een einde gemaakt aan de hausse, die al
wekenlang heerste. Er kwamen gisteren
vooral verkopen voor, zowel door buiten
landers als door Westduitsers, terwijl er
maar weinig bereidheid tot kopen werd ge
toond. Het was bijna onmogelijk aandelen
van Westberlijnse bedrijven te verkopen.
CAIRO (Reuter) Een militaire
woordvoerder heeft vrijdag te Cairo me
degedeeld, dat een grenspost van het le
ger der Verenigde Arabische Republiek
donderdagavond schoten heeft gewisseld
met Israëlische „grensschenders". Dit ge
schiedde in het Syrisch-Israelische grens
gebied.
JERUZALEM (UPI) Een woordvoer
der van het Israëlische legerhoofdkwar
tier heeft in Jeruzalem verklaard, dat Sy
rische eenheden aan de Israëlische grens,
nabij de Hulabrug en het dorp Hulata in
de gedemilitariseerde zone, met mortieren
en machinegeweren het vuur geopend heb
ben op een Israëlische patrouille, onge
veer op de plaats waar men het lichaam
van een vermoorde Engelse vrouw heeft
aangetroffen.
303e JAARGANG No 26b
Anonymus:
De waardigheid van veel belangrijke
mannen hangt des nachts op een han
gertje in hun kleerkast.
Het beraad in de Sociaal-Economische
Raad over de door de regering gevraagde
adviezen inzake de melkprijs en de huren
komt maar moeizaam op gang. Het staat
reeds vast, dat niet zal kunnen worden
voldaan aan het regeringsverzoek vóór I
december althans een interim-rapport uit
te brengen.
Het ontwerp voor een advies aan de
regering inzake gehele of gedeeltelijke
afschaffing van de melk- en huursubsidies
moet worden opgesteld door 'n commissie
uit de S.E.R., de „Commissie ontwikkeling
nationale economie". Deze zal op 3 decem
ber haar eerstvolgende vergadering hou
den. Komt het in die vergadering tot een
ontwerp, dan zal dit worden voorgelegd
aan de op 12 december te houden verga
dering van de gehele Sociaal-Economische
Raad.
Vóór 12 december is dus geen advies
over de melk- en huurproblemen te ver
wachten. En het is zeer de vraag, of de
S.E.R. op of na die datum wel met het
gevraagde interim-rapport zal komen. De
standpunten van werkgevers en werk
nemers lopen nogal ver uiteen.
omdat niemand ze wilde hebben. In Ham
burg daalde de koers van de aandelen van
een grote Westberlijnse brouwerij met
tachtig punten. Ook Siemens en A.E.G.,
die grote bedrijven in West-Berlijn heb
ben, leden koersverliezen van elf en zes
tien punten. Het is vooral de buitenlandse
speculatie, die haar Westduitse aandelen
bezit uit handen geeft, uit vrees voor gro
te koersverliezen op korte termijn. Op de
effectenbeurs van Frankfort liep het dag
gemiddelde veertien punten terug. Chemi
sche industrieën als Farben Bayer, Farb-
werke Höchst en Degussa leden verliezen
van respectievelijk 21, 26 en 18 punten.
BERLIJN (DPA-Reuter) De ambas
sadeur in Oost-Duitsland Pervoekhin zal
premier Grotewohl binnenkort in kennis
stellen van Russische voorstellen om aan
de vier-mogendhedenstatus van Berlijn
een einde te maken, zo heeft een functio
naris van de Russische ambassade te Oost-
Berlijn meegedeeld. Pervoekhin verwacht
gedetailleerde voorstellen uit Moskou. De
ambassadeur is pas in Moskou geweest
voor overleg met zijn regering.
(DPA) Voor het eerst heeft een lei
dende figuur van de Oostduitse communis
tische partij gezegd, dat de Russen ook
van plan zijn de grenscontrole van de wes
telijke mogendheden aan de Oostduitse
autoriteiten over te dragen. Als de weste
lijken naar West-Berlijn willen, zullen ze
te maken krijgen met het „nationale volks
leger," aldus verklaarde partijleider Sin-
dermann.
WASHINGTON (Reuter) De Verenig
de Staten hebben in overleg met de direct
betrokken landen plannen opgesteld om
het hoofd te bieden aan situaties welke als
gevolg van de Russische politiek ten aan
zien van Berlijn kunnen ontstaan, zo is
van gezaghebbende zijde te Washington
meegëdeeld. De plannen worden streng ge
heim gehouden.
Evacuatie
BERLIJN (Reuter) De Russen zijn
bezig hun kwartieren in de Oostberlijnse
wijk Karlshorst te ontruimen, zo hebben
ooggetuigen verklaard. Men acht het niet
waarschijnlijk dat de Russen naar een
ander deel -an Oost-Berlijn zijn verhuisd
Advertentie
JUWELIERS - Houtplein 15 - HORLOGER
Advertentie
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A' DAM TEL. 717162
SPORTTRUIEN IN KLEUREN
Voor het onderhoud van de Ilondsbossche Zeewering bij Petten heeft men thans de beschikking gekregen over twee amfibie-
voertuigen, waarmee het mogelijk is, grote blokken steen te storten op zinkstukken, die honderd meter uit de voet van de
dijk in zee worden gelegd.
technisch speelgoed
jansweg 1 - Haarlem - tel. 16219
grotere keuze
deskundige voorlichting
100 ®/o service
royale parkeerruimte
Advertentie