GISPEN
Adenauer pleit voor een
Westduits eenheidsfront
Kort en bondig
Journalist Fabius heeft
krijgsraad beledigd
Thijs
deTuinman
zegt
V
Kruideniers willen doorgaan
met verkoop van boeken
Tijd nog niet rijp voor vredesverdrag
Tegetistrijdige verklaringen van
beëdigde hoofdgetuigen
9
1 m
i1
Russen dringen bij Japan
aan op neutraliteit
Brits schip „Hildebrand"
in tweeën gebroken
Fel debat over Cyprus in
de politieke commissie
Griekse minister: Londen
dreigt met burgeroorlog
Autobusincident te
Birmingham in Alabama
Bezwarende cijfers in
proces tegen Koch
Nieuwe Nederlandse super
tanker in Rotterdam
Visser redde piloot van in
zee gevallen lestoestel
OFFICIER VAN JUSTITIE CONCLUDEERT:
N. Blok in Nijmegen
gehuldigd
Drie doden in het verkeer
WOENSDAG 3 DECEMBER 1958
(Van onze correspondent in Bonn)
Voor de eerste keer sedert het ontstaan
van de Westduitse bondsrepubliek in 1949
heeft bondskanselier Adenauer opgeroe
pen tot een eenheidsfront van alle West
duitse en Westberlijnse politieke partijen,
gij verklaarde gisteren te Bonn voor de
Bondsdagfractie van zijn Christen demo
cratische Unie: „alle Duitsers moeten
aaneengesloten en als een eenheid naast
Advertentie
elkaar staan. De partijbelangen dienen
achter het belang van het vaderland te ko
men". Van socialistische zijde is hierop nog
geen rechtstreeks antwoord gegeven.
Deze verklaring, een gevolg van de
spanningen rond West-Berlijn, is uit Ade
nauer's mond opzienbarend, zelfs onder
de huidige omstandigheden. De bonds
kanselier staat er namelijk op te allen tij
de regering en oppositie zo scherp moge
lijk van elkaar te scheiden. Zijn aanvallen
op de socialistische oppositie-partij, de
S.P.D., zijn welhaast berucht geworden,
ook de laatste maanden. Men mag even
wel zeer betwijfelen of er spoedig een re
gering van een nationale unie zal komen,
waarin alle partijen vertegenwoordigd
zouden zijn, zoals in bepaalde Westduitse
kringen wordt gesuggereerd. Zover zal
Adenauer's bedoeling bepaald niet gaan.
Adenauer verklaarde gisteren voorts,
dat het de Russen er om gaat het aanzien
van West-Duitsland in de westelijke we
reld omlaag te halen. Hij kondigde een uit
gebreid Westduits antwoord op de Rus
sische nota aan. Hij herinnerde aan het
pact, dat Stalin in 1939 met Hitier sloot
over de deling van Polen en aan de samen
werking van de Sovjet-Unie met de Reichs-
wehr, de goedgeorganiseerde rest van het
Duitse leger na de eerste wereldoorlog.
Hij noemde de actie van de Russische mi
nister-president Kroesjtsjev inzake West-
Berlijn de strijd van een slavenhandelaar
tegen de vrijheid en zei ervan overtuigd te
zijn, dat wanneer het Westen standvastig
blijft, de Sovjet-Unie bereid zal zijn tot
onderhandelingen, die lang zouden kun
nen duren, maar tenslotte zouden leiden
tot een voor Duitsland gunstig resultaat.
Van belang was Adenauer's opmerking
dat onderhandelingen met de Russen over
een vredesverdrag op het ogenblik niet
mogelijk zijn, omdat het probleem van de
Duitse oostelijke grenzen (met Polen en
de Sovjet-Unie) nog niet opgelost kan wor
den. Bovendien zal een vredesverdrag
slechts met een Duitse regering kunnen
worden gesloten, die zowel Oost- als West-
Duitsland vertegenwoordigt en die steunt
op een op vrije verkiezingen gebaseerd
parlement.
Aanleiding
Adenauer meent dat de Russische agres
siviteit tegen West-Berlijn een gevolg is
van de veranderingen die zich de afgelo
pen zes maanden in West-Europa hebben
voorgedaan, met name het aan de macht
komen van generaal De Gaulle in Frank
rijk. Het Kremlin zal de hoop hebben ge
koesterd te kunnen samenwerken met De
Gaulle, indachtig het Frans-Russische ver
drag dat De Gaulle in 1944 te Moskou heeft
gesloten. Na de Frans-Westduitse bespre
kingen te Colombey-les-deux-Eglises in
september, die volgens Adenauer
neerkwamen op een duidelijke afwijzing
van de Sovjet-Unie, ontstond de Russische
politieke agressiviteit.
De bondskanselier trok als de slotsom
van zijn beschouwingen, dat het Westduit
se volk en de Westberlijners een eenheid
moeten vormen voor het behoud van hun
bestaan. Hij acht een parlementair debat
te Bonn over de buitenlandse politiek op
dit moment nutteloos, omdat het zijns in
ziens in de communistische landen kan wor
den uitgelegd als een uiting van vele me
ningsverschillen, die in de bondsrepubliek
zouden leven.
Afleiding
Concluderend kan men van Adenauer's
belangwekkende rede zeggen, dat de
Westduitse regering niet van plan is zich
bij ieder westelijk voorstel inzake Berlijn
neer te leggen. Men wil niet terugvallen
op een vredesverdrag zonder voorafgaan
de vrije verkiezingen. Voorts meent men
dat de Russische nota in de eerste plaats
gericht is op de westelijke eenheid en in
het bijzonder op West-Duitslands plaats
in de NAVO en in andere westelijke in
stellingen. Ook gaat Adenauer er van uit
dat er in Rusland zelf plannen zijn (school
hervorming, het debat met de aanhangers
van Malenkov) die een buitenlands politie
ke afleiding voor Kroesjtsjev en zijn vrien
den noodzakelijk maken. Hard blijven en
niet toegeven, daarop komt Adenauer's
advies voor het komende westelijke ant
woord op de Russische nota, ook thans
weer neer.
MOSKOU (Reuter) De Russische re
gering heeft de Japanse regering er in een
dinsdag te Moskou overhandigde nota op
gewezen, dat Japan een bijdrage zou le
veren tot de zaak van de vrede door een
neutraliteitspolitiek en dat de Sovjet-Unie
bereid is de neutraliteit van Japan te eer
biedigen, aldus meldt „Tass".
Dc belangen van het Japanse volk en van
de vrede zullen er mee gediend zijn als
Japan de militaire verplichtingen, „die het
land zijn opgelegd", verwerpt, een einde
maakt aan het voortbestaan van buiten
landse militaire steunpunten op zijn
grondgebied en de buitenlandse troepen
van zijn grondgebied laat terugtrekken,
aldus de nota.
De nota werd door de Russische minis
ter van Buitenlandse Zaken, Gromyko,
overhandigd aan de Japanse ambassa
deur, Kadowaki. Volgens de Russische re
gering is het Amerikaans-Japanse bevei
ligingsverdrag gesloten tegen de wil van
het Japanse volk in.
Nt7 14 maanden op de rotsen
LISSABON, (UPI) Het Britse schip
„Hildebrand", dat veertien maanden
lang op de rotsen nabij de ingang van de
haven van Lissabon vastgezeten heeft, is
thans in de hevige branding in tweeën ge
broken.
De „Hildebrand" strandde in septem
ber 1957 en was niet vlot te krijgen. Begin
1958 kocht een Portugese zakenman het
wrak met de lading. Ook hij slaagde er
niet in het schip te redden, maar hij wist
tenminste een deel van de lading te ber
gen, onder meer vrachtauto's en personen
wagens.
Het schip, dat 7.735 ton mat, fungeerde
al die tijd als een attractie voor toeristen
en badgasten. Op het ogenblik dat de Hil
debrand in tweeën brak. bevond zich cén
man aan boord. Omtrent diens lot is nog
niets bekend.
NEW YORK (UPI) Tijdens de be
handeling van de kwestie-Cyprus in de eer
ste politieke commissie van de UNO-As-
semblee heeft de Griekse minister van
Buitenlandse Zaken Averoff de Britse re
gering ervan beschuldigd met burgeroor
log op Cyprus te hebben gedreigd, als een
argument voor verdeling van het eiland in
een Grieks en een Turks gedeelte. Minis
ter Averoff legde zijn verklaring af naar
aanleiding van het oordeel van de Britse
minister van Staat voor Buitenlandse Za
ken Noble over een door India voorgestel
de resolutie. Onder andere had Noble ver
klaard dat de tegenstanders van verdeling
van Cyprus wel dienen te beseffen dat de
voorstanders zich tegen verdeling zullen
kunnen verzetten met als gevolg een bur
geroorlog, of een nog groter conflict.
„De Britse afgevaardigde heeft hiermee
de Turkse Cyprioten stilzwijgend uitgeno
digd hun Griekse medebewoners van het
eiland uit te moorden", aldus minister
Averoff.
(Reuter) België heeft een zevende
ontwerp-resolutie ingediend, waarin de
UNO-Assemblee er bij alle betrokkenen op
aandringt alle mogelijke middelen te ge
bruiken om een einde te maken aan de ge
welddaden en hen aanbeveelt de pogingen
in die richting te hervatten en voort te
zetten in een geest van samenwerking om
tot een oplossing te komen die in overeen
stemming is met het UNO-handvest. De
Belgische vertegenwoordiger, Nisot, zei,
dat naar het oordeel van zijn regering de
kwestie-Cyrpus niet tot die problemen be
hoort waarvoor de bemiddeling van de
UNO moet worden ingeroepen.
Perzië heeft voorgesteld een rondetafel
conferentie over Cyprus uit te schrijven,
dit in de geest van het voorstel van de
algemene secretaris der NAVO, Spaak. De
Perzische ontwerpresolutie, waarin een
beroep word gedaan tot hervatting van de
Brits-Grieks-Turkse onderhandelingen,
met deelneming van vertegenwoordigers
der Griekse en Turkse Cyprioten, is daar
toe gewijzigd.
BIRMINGHAM (AFP) Te Birming
ham in de Amerikaanse staat Alabama
zijn dertien negers, onder wie twee predi
kanten, tot gevangenisstraffen en boeten
veroordeeld, omdat zij hadden geweigerd
gehoor te geven aan een bevel van een
autobuschauffeur om achterin te gaan
zitten. De twee predikanten kregen res
pectievelijk drie maanden en een maand
met een boete van 350 gulden. De overige
verdachten kregen voorwaardelijke straf
fen. Allen tekenden beroep aan.
Volgens de nieuwe bepalingen inzake de
stadsbussen van Birmingham, die naar
aanleiding van de boycot door de neger
bevolking in 1957 werden afgekondigd,
kunnen negers en blanken in theorie zit
ten waar zij willen. Vroeger zaten de
blanken voorin, gescheiden van de negers
die achterin moesten plaats nemen. Vol
gens de nieuwe bepalingen heeft de-chauf
feur echter het recht de passagier^ een
plaats aan ie wijzen. Indien dezéAveigeren
hieraan gehoor te geven, kunnen zij we
gens „verstoring van de openbare orde"
tot ten hoogste zes maanden gevangenis
straf worden veroordeeld.
Onverdedigbaar
(UPI) Te Atlanta in de staat Georgia
is het proces begonnen tegen de vijf man
nen die worden verdacht aan de bomaan
slag op de synagoge. De jury omvat een
voormalig lid van de Ku Klux Klan, die be
toogde dat dit lidmaatschap niet van in
vloed zou zijn op zijn oordeel, hetgeen door
de aanklager werd aanvaard.
De Amerikaanse minister van Gezond
heid. Onderwijs en Sociale Zaken, Flem-
ming, heeft verklaard dat het sluiten van
scholen om integratie te vermijden „on
verdedigbaar" is en oorzaak van „grote
bezorgdheid".
Hij deelde mede, dat ondanks de maat
regelen in Little Rock (Arkansas), en Nor
folk, Charlottesville en Warren County
(Virginia) ongeveer 3400 kinderen nog"
geen onderwijs schijnen te krijgen. Onge
veer 16.400 scholieren van gesloten scho
len in het zuiden hebben 54 tot 63 dagen
geen les gehad. Er zijn dus ongeveer een
miljoen lesdagen gemist.
Flemming zei voorts het niet waar
schijnlijk te achten dat in Little Rock op
gerichte particuliere scholen in aanmer
king komen voor steun van de autoriteiten
in Washington.
WARSCHAU. (AFP) In het proces te
gen de voormalige Duitse gouwleider
Erich Koch te Warschau heeft de presi
dent van het hof verklaard, dat de Duit
sers tijdens de oorlog in de gebieden van
Cienchanov en Bjalystok, ten noorden en
ten oosten van Warschau, 61.999 Polen heb
ben terechtgesteld, onder wie 13.168 vrou
wen en 10.822 kinderen. Er werden 42.768
mensen naar concentratiekampen gezon
den en 58.885 gedwongen in Duitsland te
werk gesteld. Van de 200.000 joden die
vóór de oorlog in genoemde gebieden
woonden, hebben slechts enkele tientallen
de oorlog overleefd.
(UPI) De Warschause rechtbank, die
de zaak behandelt tegen de Duitse ex-
„gouwleider" Koch, beraadt zich over de
vraag, of men enige boeken, waarin
over Koch en zijn rol in Polen
wordt geschreven, als bewijsmiddelen te
gen Koch zal toelaten.
Ter sprake gekomen zijn het boek van
Gisevius, waarin Koch als een „ruziezoe
ker, ccn duivel en een demagoog" beschre
ven wordt, en een boek van Paul Wolf
(voormalige assistent van Koch) „Ohne
Maske" geheten, waarin de schuld voor de
in Polen uitgeoefende terreur aan Koch
wordt gegeven.
Koch kenschetste Gisevius als een Ame
rikaanse spion en Wolf als een S.S.-spion,
en stelde, dat deze boeken ter sprake ge
bracht worden om het proces tegen hem
subjectief te beïnvloeden.
Dinsdag werd opnieuw een boek geci
teerd, dat van priester Vaclav Jezusek, die
schreef over het concentratiekamp Dzial-
dowo. Hier werden onder meer de aarts
bisschop van Plock, Novoviejski en 73
priesters vermoord.
Het openbaar ministerie produceerde
een aantal roodomrande „Bokanntmach-
ungen" omtrent massa-executies, repre
sailles en fusillades van gijzelaars.
Geestelijken opgelicht. Anderhalf jaar
gevangenisstraf heeft de officier bij de
Maastrichtse rechtbank geëist tegen de 35-
jarige loswerkman P. J. I„ die al vele
malen terecht heeft gestaan wegens op
lichting. In juli van dit jaar was de man
uit de psychiatrische inrichting te Heiloo
gevlucht. Hij probeerde daarna overal in
het land mensen te bedriegen met verhaal
tjes over goedkope leveranties, waarbij hij
het speciaal gemunt had op geestelijken en
kloosterlingen, die hij telkens bedragen van
tien tot honderd gulden afhandig wist te
maken. De raadsman bepleitte clementie.
Uitspraak 16 december.
Onderscheiding. Mr. J. B. Hengst, con
sulair agent van Frankrijk te 's Hertogen
bosch, is bij het bereiken van zijn 70ste
verjaardag door de Koningin benoemd tot
ridder in de orde van de Nederlandse
Leeuw.
Burgemeester. Benoemd is tot burge
meester der gemeente Gasselte (Drente) de
heer G. J. te Loo. Hij is commies ter secre
tarie der gemeente Roden en aangesloten
bij de Partij van de Arbeid.
In Rotterdam is thans het nieuwe super
tankschip „Caltex Eindhoven" afgemeerd.
Dit 32.000 ton deadweight metende schip
van de Nederlandse Pacific Tankvaart-
maatschappij, een zustermaatschappij van
de Caltex Nederland is op de werf van de
„Hitachi Shipbuilding and Engineering Co
Ltd" in Japan gebouwd. Het tweehonderd
meter lange vaartuig, dat zesendertig mil
joen liter brandstof aan boord kan nemen,
is op 19 juni van dit jaar te water gelaten
en op 23 oktober opgeleverd.
Het tankschip is op 26 oktober uit Japan
vertrokken, heeft na een reis van circa
drie weken bij de Caltex-velden aan de
Perzische Golf een lading ruwe olie aan
boord genomen en is daarmede nu bij de
raffinaderij te Pernis gearriveerd-
Kapitein A. Meinesz uit Haarlem, ge
zagvoerder van de „Caltex Eindhoven" en
verscheidene officieren van het schip heb
ben dinsdag een aantal bezoekers op het
schip rondgeleid. De bemanning, die op
het ogenblik uit vijfentwintig man bestaat,
heeft de beschikking over een zwembad,
een hobbyruimte en grote lounges. Ieder
lid van de bemanning heeft een hut met
klimaatregeling, vaste wastafel. De hutten
van de officieren hebben bovendien een
toilet en een douche.
In de Noordzee bij Texel is gistermid
dag een Harvardlestoestel van de Rijks
luchtvaartschool neergekomen. De 18-ja-
rige leerlingvlieger W. H. Geurtsen uit
Heelsum, die een solovlucht maakte, werd
opgepikt door een garnalenvisser uit Wie-
ringen, die hem naar Den Oever heeft ge
bracht. Hij had geen letsel opgelopen. Het
toestel, dat' op Eelde thuishoort, moét als
verloren worden beschouwd.
Advertentie
CULEMBORG
De officier van Justitie bij de Haagse
rechtbank, mr. Folmer, is dinsdagmiddag
na een rechtszitting, die ruim negen uur
in beslag genomen beeft, tot de conclusie
gekomen dat de 70-jarige Haagse jour
nalist Jan Fabius, hoofdredacteur van
het weekblad „De Nieuwsbrief", zich
heeft schuldig gemaakt aan belediging
van het openbaar gezag en aan beledi
ging van twee officieren en van een
functionaris van de geheime dienst van
het ministerie van Oorlog, die betrokken
zijn geweest bij het onderzoek in de ge
ruchtmakende „majoor K.-zaak"
De persoonlijke beledigingen waren ten-
lastegelegd als smaadschrift, hetgeen met
zich meebracht dat de heer Fabius „was
toegelaten tot het bewijs", dat wil zeggen,
dat hij niet strafbaar zou blijken indien
hij de door hem tegen genoemde personen
geuite beschuldigingen zou kunnen waar
maken.
De heer F had de drie bewuste perso
nen in De Nieuwsbrief van 11 oktober 1957
ernstige misdragingen verweten. Aan de
43-jarige J. J. van der S„ ambtenaar in
algemene dienst van de afdeling inlichtin
gen van het ministerie van Oorlog, had hij
in zijn artikel verweten dat deze tijdens
een verhoor tegen majoor K. zou hebben
gezegd: „Beken nou maar, dan kom je di
rect vrij en dat is nodig ook, want je
vrouw heeft al een verhouding met gen an
der."
Aan de 46-jarige luitenant-kolonel der
Koninklijke Marechaussee L. S„ had hij
verweten dat deze de bovengenoemde uit
drukking van Van der S. had toegelaten
en dat hijzelf eveneens dergelijke opmer
kingen gemaakt zou hebben.
„Als dit W^Sr was, zou dat een zeer ver
achtelijke verhoormethode zijn," vond de
„De kruideniers in Nederland houden
zich al enige jaren bezig met de distribu
tie van het boek. Op grond hiervan heb
ben zij historische rechten verkregen, die
dus door een later afgekomen vestigings
beschikking niet kunnen worden aange
tast. Ik ben dan ook van mening, dat de
Nederlandse kruidenier zich niet hoeft te
storen en dit ook niet zal doen aan de vo
rige week, op verzoek van de boekhandel,
door de regering afgekondigde Vesti
gingsbeschikking 1958, waarin het, afge
zien van de reeds door hem verworven
historische rechten, iedere kruidenier ver
boden wordt over te gaan tot de verkoop
van boeken". Aldus luidt het antwoord van
de Kruideniers-Vakcentrale op de jongste
ontwikkelingen in de „pockef'-boeken-
kwestie, vei mikt door voorzitter P. Ren-
kema tijdens een te Utrecht gehouden
persconferentie.
De totstandkoming van de beschikking
door de staatssecretaris van Economische
Zaken werd door de heer Renkema een
krenking van het rechtsgevoel genoemd.
Reeds twintig jaar lang heeft de boekhan
del de gelegenheid gehad gebruik te ma
ken van de vestigingswet om verkoop van
boeken in andere branches te verhinderen.
In mei werd de zaak actueel, toen in het
buitenland tot verkoop van „pockets" in
kruidenierszaken werd overgegaan. Even
als de kruideniers hebben de boekhande
laren dit uit hun vakbladen en de pers
kunnen vernemen. Maar niets bewoog de
boekhandel tot actie. Nu echter de zaak
in Nederland reeds bijna is afgewikkeld
sinds september zijn hierover bespre
kingen gaande en de contracten hier en
daar al zijn afgesloten, nu ineens komen
de leden van de Boekverkopersbond de mi
nister met grote spoed om een regeling
ter bevriezing van de situatie vragen. De
toepassing van de vestigingswet krijgt
hierdoor voor ons een vreemd aspect, al
dus de heer Renkema, die vervolgde: „Wij
hebben begrip voor de schrik van de boek
handel, niet zoals de kruideniers gewend
aan felle concurrentie, maar wij menen
toch dat het in het belang van producent
en consument goed zal zijn als de krui
deniers tot verkoop van boeken in zakfor
maat zullen kunnen overgaan.
Uitvoerig stond de heer Renkema stil
bij de ontwikkeling van het kruideniers-
bedrijf, waarvan het assortiment altijd
zeer groot is geweest. Parallellisatie
noemde hij inherent aan het kruideniers-
bedrijf. De grenzen van het assortiment
zijn, volgens hem, niet te trekken. De ki-ui-
deniers, zo zei de heer Renkema, hebben
de artikelen, die zij in hun zaken hebben,
niet aangetrokken, deze zijn hun aange
boden omdat hier de beste distributiemo
gelijkheden liggen. De kruidenier is de dis-
tribuant geworden van hetgeen de produ
cent op de markt brengt. De consument
bepaalt of een artikel in een kruideniers
zaak thuis hoort. Een artikel, dat niet de
koopbelangstelling van de consument heeft
is gedoemd uit het kruideniersbedrijf te
verdwijnen De heer Renkema wees erop.
dat het boek in zakformaat de laatste tijd
aan betekenis heeft gewonnen en dat de
vereenvoudiging van produktie consequen
ties voor de distributie heeft.
Ter illustratie van zijn verklaring, dat
alle kruideniers reeds lang boeken verko
pen niet alleen de reeds uitgezonderde
als receptenboekjes en dergelijke, maar
echte leesboeken toonde de heer Renke
ma een groot assortiment van deze publi-
katies: reislectuur, jongensboeken, plaat
werken en... „pockets" van Karl May en
Jules Verne bij voorbeeld.
Hoewel de kruideniers dus rustig ver
der kunnen gaan met hun verkoopplannen
van „pockef'-boeken, zo besloot de heer
Renkema zijn betoog, zou de organisatie
toch niets liever zien dan dat deze „onge
lukkig" genoemde beschikking zal worden
ingetrokken, in het belang van de zich
sti-aks vestigende kruidenier, die nog geen
rechten heeft verkregen, in het belang van
de boekhandel die zich met deze rege
ling, waarbij hun kartel opengebroken
wordt en veel zeggenschap aan de S.E.R.
wordt gegeven en tenslotte in het be
lang van het gevoel van rechtszekerheid,
dat volgens zegsman door deze regeling
lelijk is aangetast.
De heer N. Blok, adjunct-secretaris van
de gemeente Nijmegen, is dezer dagen ge
huldigd ter gelegenheid van zijn veertig
jarige ambtsvervulling. De burgemees
ter van Nijmegen, mr. Ch. M. J. H. Hus-
tinx sprak de jubilaris toe namens het
college van B. en W. Vele spreker memo
reerden de verdiensten van de heer Blok op
velerlei gebied. Speciaal op het gebied
van de gemeentefinanciën is de jubilaris
een deskundige. Hij heeft zitting in de
rijkscommissie voor de techniek voor ge-
meente-financiën, is bestuurslid van de
Goffertstichting en is lid van de commis
sie voor maatschappelijk opbouw
werk. Daa'-naast is de heer Blok lid van
het bestuur van de Stichting Werkplaats
tot herstel van antiek textiel te Haarlem.
De 60-jarige verpleegster J. G. uit Den
Haag is, toen zij op de kruising Eland-
straalPiet Heinstraat linksaf wilde gaan
en daarbij de doorgang niet vrij liet voor
een personenauto, aangereden door die
auto. Tijdens het vervoer naar het zieken
huis Zuidwal overleed het slachtoffer.
De 69-jarige bromfietser G. J. de H. uit
De Bilt, is op de rijksweg te De Bilt door
een auto geschept. De bromfietser werd
ernstig gewond en is tijdens het vervoer
naar het ziekenhuis overleden. De bx'om-
fietser was zonder op het verkeer te let
ten overgestoken.
Op de Graafseweg te 's-Hertogenbosch is
ter hoogte van de Meidoornstraat de 85-
jarige heer J. Verhulst, toen hij enigszins
aarzelend deze weg overstak, door een uit
de richting Rosmalen komende auto aan
gereden. Hij werd ernstig gewond en bleek
bij aankomst in het grote ziekenhuis te
zijn overleden.
officier, „Doch de verdachte kan absoluut
niet bewijzen dat het waar is." Overigens
gaf de officier toe, dat hijzelf evenmin kan
bewijzen dat het niet waar is.
Zowel overste S. als de ambtenaar Van
der S. ontkenden ter zitting, dat de om
streden zinsnede tegen majoor K. ge
bezigd was. Majoor K. zelf verklaarde als
getuige echter, dat het wel gebeurd was.
„Ik heb zelden zo'n onaangename zaak
meegemaakt," zei de officier hierover in
zijn requisitoir, „Er zijn hier drie hoofd
officieren, van wie een zegt dat iets zwart
is en twee zeggen dat het wit is, alles on
der ede."
De derde man, die door de heer F. zou
zijn beledigd, was de 49-jarige luitenant-
kolonel mr. J. Th. B. van V„ officier-com
missaris bij de krijgsraad te velde West.
Volgens de beschuldiging van de heer F.
zou deze officier willens en wetens tijdens
het vooronderzoek een verklaring, welke
ten gunste van majoor K. was, uit het dos
sier hebben achtergehouden. „Het is een
schandaal dat men met dergelijke midde
len probeert een onschuldig man in het ge
vang te krijgen", had de heer F. hierover
in „De Nieuwsbrief" geschreven, waarbij
hij de officier-commissaris „gestapo-me-
thoden" verweet.
Ook deze luitenant-kolonel werd als ge
tuige gehoord. Hij erkende, de bedoelde
getuigenverklaring buiten het dossier te
hebben gehouden, doch zo zei hij, hij had
dit niet gedaan om majoor K. te benade
len, doch alleen omdat hij de verklaring
niet terzake dienende had gevonden.
Het betrof destijds het verhoor van een
getuige in de zaak tegen majoor K., die,
zoals bekend is, ervan werd verdacht
steekpenningen te hebben aangenomen
van mensen, met wie hij zaken deed voor
het legér. De bewuste getuige had ver
klaard, een enveloppe met geld te hebben
gebracht naar het huis van majoor K. Het
geld had hij afgegeven aan de vrouw, die
hem opendeed. Hij had de indruk gekre
gen dat dit mevrouw K. was geweest.
Deze belastende verklaring had de offi
cier-commissaris in het dossier opgeno
men. Het vervolg van de verklaring had
hij echter weggelaten. Het verhoor van
de getuige was namelijk nog verder ge
gaan: de officier-commissaris had getui
ge een foto getoond van mevrouw K. en
hem gevraagd of het inderdaad mevrouw
K. was geweest, die hem had opengedaan
en die het geld had aangenomen. De ge
tuige had deze vraag ontkennend beant
woord.
„Ernstig verzuim"
Ook over deze kwestie sprak de officier
van justitie zich thans uit. Hij achtte het
een zeer ernstig verzuim van de officier
commissaris, een zo belangrijk deel van
een getuigenverklaring weg te laten. Een
verdachte heeft bij het onderzoek recht op
objectiviteit en de rechters moeten de be
schikking hebben over een compleet dos
sier. Doch overigens, zo stelde de officier
van justitie met nadruk, geeft het gebeur
de de heer F. geen enkel recht de officier
commissaris ervan te beschuldigen, wil
lens en wetens te hebben geprobeerd, een
onschuldig mens in de gevangenis te hou
den. De officier van justitie nam aan dat
de officier-commissaris geheel te goeder
trouw was geweest.
Boete geëist
In zijn requisitoir zei mr. Folmer, dat
critiek op de overheid zeker geoorloofd is,
doch dat de heer F. in zijn critiek nodeloos
krenkende, lichtvaardige en onbewijsbare
beschuldigingen heeft geuit. De officier
doelde hier op de woorden: nazi-praktij-
ken en gestapomethoden, evenals op de
zinsnede „een samenzwering, waarvan
majoor K. het slachtoffer moest wor
den", hetgeen sloeg op de krijgsraad. Uit
het feit dat de heer F. beledigende ter
men gebruikte, blijkt tevens zijn opzet tot
beledigen. Dat hij de beledigendt aard van
zijn critiek beseft heeft, zou volgens de
officier blijken uit het feit dat hij de tekst
van zijn „nieuwsbrieven" veelal eerst ter
lezing gaf aan een Amsterdamse advo
caat.
„De heer F. is blijkbaar een verbitterd
en ernstig teleurgesteld mens", zo meen
de de officier: „Als hij zijn bezorgdheid op
behoorlijke toon uit, dan zal niemand hem
het recht ontzeggen voor zijn mening uit
te komen. Maar hij mag geen critiek in
krenkende toon leveren, dan gaat hij over
de schreef", aldus mr. Folmer, die ten
slotte eiste dat de heer F. zou worden ver
oordeeld tot een boete van 200.-, subsi
diair 40 dagen.
Pleidooi
De verdediger, mr. P. Stoffels uit Am
sterdam, meende dat de heer F. moet wor
den vrijgesproken. Handelend in het open
baar belang, mag men beledigend zijn, al
dus pleiter, die vond dat de heer F. „niet
alleen het recht, maar zelfs de plicht had
gehad, de ernstige feiten, die hem ter ken
nis waren gekomen, naar voren te bren
gen. En dan gaat het niet aan, de woorden
van deze temperamentvolle strijder, die
zich met eerlijke middelen inzet voor het
welzijn van de staat, zoals hij dat ziet, op
een goudschaaltje te wegen. Hij heeft
een goede zaak willen dienen en geen mo
ment de opzet gehad te beledigen", aldus
pleiter. De rechtbank zal op 16 december
a.s uitspraak doen.
