rroMADo
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
HET WEER
Subandrio zegt door Den Haag
gepolst te zijn voor overleg
Onzekerheid over bedoelingen
van Dulles en Macmillan
Macmillan en Selwyn Lloyd op
21 februari naar Moskou
MORRIS before LjoLf êuij!
Nederlandse
ontkenning
Rustig weer
SNELKOOKPAN
Jan Steententoonstelling
tot 1 maart verlengd
WATERPROOF HORLOGES
STUURMALS COHEN
TECHNISCH SPEELGOED
SIGNAAL
Het woord is aan
Seizoensinvloeden oorzaak
van gestegen werkloosheid
Bonn is officieel optimistischmaar er heerst
een ondertoon van nervositeit
Eenzaam maar niet alleen....
Russen schoten Amerikaans
vliegtuig in 1958 neer
State Departmentkomt
Grieks-Turkse conferentie
in Ziirich begonnen
Geen Sovjetrussischmaar een Brits initiatief
met bewijzen-op-de-band
7oe JAARGANG No 177 VRIJDAG 6 FEBRUARI 1959 304e JAARGANG No 25
Grote Houtstraat 93, Haarlem. TeL 15295 |jr j| |j li ja |0 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. gss®ss|| z#22^ TJf* dk (P® I 1 I Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- j ff J ff 1 J 1 iF™ I f 1 I B I J I 1 1 ff JIJ Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 Jk \tsgPËu ^gsMa Sa Sa Jh JL Sm fc*# «a^ JL fr. p.p. g.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks urnDuniD nnAniiLiviounL o u u it Ji in T Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
Wagenweg 29 - Haarlem
Tel. 20518
Onze directrice -
hairstyliste
Mej. Corry v. d. Vlist
is van haar Noord- en
Midden-Amerikaanse
studiereis teruggekeerd
en toont u gaarne zonder
enige verplichting de
nieuwste houdbare
modieuze coiffures.
Institut de Beauté
Haute Coiffure
Advertentie
BARTEUORISSTR HAARLEM TEL. 13439
SCOOTER BROMFIETSKLEDING
De voorzitter van het door Prins Rai
nier van Monaco naar huis gestuurde
parlement, dr. Joseph Simon, maakt in
Monte Carlo op een persconferentie
zijn grieven kenbaar. Woensdag zijn
pamfletten onder de deuren der Mone-
gasken geschoven, waarin werd opge
wekt tot demonstraties tegen de prins.
Deze pamfletten hadden voorshands
niet de minste uitwerking. Men genoot
liever van de warme voorjaarszon.
Op straat is het steenkoud en de Ber-
lijnse gemeente-arbeiders willen het
toch een beetje behaaglijk hebben bij
het nuttigen van hun middagboterham.
En omdat mensen als zij vaak meer
met het hoofd boven het wegdek uit.
in de straat dan op de straat werken
weten zij heel goed, dat de tempera
tuur onder de deksels van allerlei
aansluitingen beter is dan die daar
boven. Zij lunchen bij voorbaat slechts
DJAKARTA (UPI) Indonesië heeft
zich immer bereid getoond met Nederland
te onderhandelen over West-Irian en an
dere problemen, die op beide staten be
trekking hebben, aldus heeft de Indo
nesische minister van Buitenlandse Zaken
dr. Subandrio donderdag verklaard.
Subandrio leverde commentaar op pers
berichten uit Den Haag als zou Nederland
Indonesië onlangs hebben medegedeeld,
dat het bereid is besprekingen te voeren
over de betrekkingen tussen beide landen,
en de kwestie-Westelijk Nieuw-Guinea.
Subandrio zeide, dat het hem verstan
diger leek te wachten met onderhandelen
tot na de algemene verkiezingen in maart.
Hij achtte de tegenwoordige politieke si
tuatie in Nederland te onzeker.
Overigens bevestigde de Indonesische
bewindsman, dat hij enige tijd geleden in
formeel was gepolst over de mogelijkheid
onderhandelingen met Nederland te ope
nen over alle hangende kwesties.
(ANP) Naar aanleiding van Indone-
Advertentie
Verwachting tot morgenavond:
Droog weer met plaatselijk mist
of laaghangende bewolking. Mor
gen overdag ook opklaringen.
Vannacht lichte tot matige vorst,
morgen temperaturen oplopend
tot om het vriespunt. Weinig
wind.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN PAGINA'S.
sische persberichten, als zou de Indone
sische minister van Buitenlandse Zaken,
dr. Subandrio, verklaard hebben „infor
meel op de hoogte te zijn gesteld van de
mogelijkheid van heropening van bespre
kingen tussen Indonesië en Nederland over
hangende kwesties tussen beide landen"
zeide donderdagavond een woordvoerder
van het ministerie van Buitenlandse Zaken
in Den Haag, dat de Nederlandse diploma
tieke vertegenwoordiger in Djakarta, de
heer A. H. Hasselman, geen enkele op
dracht heeft gekregen voorstellen te doen
tot het houden van besprekingen met
Indonesië.
De woordvoerder herinnerde er voorts
aan, dat de Nederlandse regering steeds
bereid is geweest tot overleg met de re
gering in Djakarta, maar dat de soeverei
niteit over Nederlands Nieuw-Guinea bij
een dergelijk overleg geen onderwerp van
gesprek kan zijn.
(UPI) In officiële kringen van het
ministerie van Buitenlandse Zaken is vrij
dag bevestigd, dat de Nederlandse regering
om onderhandelingen met Indonesië ge
vraagd heeft. De kwestie is begin januari
door de minister van Buitenlandse Zaken
Luns te berde gebracht tegenover de In
donesische zaakgelastigde in Nederland,
aldus deze kringen.
Men zeide in genoemde kringen, dat In
donesië „ontvankelijk" is, maar er de
voorkeur aan geeft te wachten op het
resultaat van de volgende Nederlandse
verkiezingen.
„Op nieuwjaarsreceptie"
(ANP) De woordvoerder van de In
donesische vertegenwoordiging in Den
Haag heeft vandaag aan het ANP mede
gedeeld, dat de Nederlandse minister van
Buitenlandse Zaken, mr. J. M. A. H. Luns.
aan de Indonesische zaakgelastigde, de
heer M. Ma rami s, heeft medegedeeld, dat
de Nederlandse regering bereid is tot een
hervatting van het overleg met Indonesië
over „alle tussen beide landen bestaande
vraagstukken, met inbegrip van de kwes-
tie-Nieuw-Guinea".
"Volgens de woordvoerder heeft mr. Luns
deze mededeling gedaan op de nieuwjaars
receptie van de Koningin in het paleis op
de Dam. Mr. Luns, aldus de woordvoerder,
zeide dat dit overleg op elk gewenst mo
ment en op elke gewenste plaats zou kun
nen worden hervat. De woordvoerder
voegde hieraan toe, dat deze ontwikkeling
door de regering in Djakarta met „bijzon
der grote belangstelling" wordt gevolgd.
Hij weigerde echter vooruit te lopen op
het standpunt, dat Indonesië ten aanzien
van een gesprek met Nederland op dit mo
ment zou innemen. Wel verklaarde hij, dat
in ieder geval moet worden gewacht op
een „voor beide partijen gunstig moment",
klaarblijkelijk doelend op de komende ver
kiezingen.
Advertentie
Heerlijke zelfgemaakte
ERWTENSOEP
met worst en
varkensvlees
in 15 minuten
klaar met de
Een der grote Westduitse bladen zegt
dat Macmillan naar „de prijs voor de
Duitse hereniging" in Moskou wil infor
meren. Men legt er enerzijds de nadruk
op dat de Russische regering nog steeds
vasthoudt aan haar bedoelingen om West-
Berlijn te isoleren en Oost-Duitsers te be
trekken bij de controle van de weg van
West-Duitsland naar deze stad, anderzijds
acht men een toegeven aan Moskou aan
wezig. daar Adenauer steeds heeft ge-
eist dat vóór onderhandelingen met de
Russen eerst het Russische ultimatum
moet worden weggenomen. Men zegt dat
het vanzelfsprekend is dat Bonn de reis
in het openbaar toejuicht, maar dat dit
niet wegneemt dat Bonn steeds meer de
indruk krijgt dat de westelijke politiek een
koers heeft gekozen, die niet die van de
Westduitse regering is.
Vandaag zal bondskanselier Adenauer
overleg plegen met de leiders van de
bondsdagfracties van de diverse partijen.
Vooral de socialisten beginnen ongeduldig
te worden over het uitblijven van een
nieuw regeringsstandpunt met betrekking
tot de Russische voorstellen. Zij spreken
van een aanstaande isolering van Bonn
door de westelijke bondgenoten.
Men meent in deze en aanverwante krin
gen dat Adenauer's oorspronkelijke be
doeling om steeds maar „neen" te zeggen
zolang de Russische voorstellen gepaard
gaan met ultimata, verleden tijd is ge
worden. De S.P D.-leider Ollenhauer heeft
verklaard dat een etappegewijze oplossing
van het herenigingsvraagstuk moet wor
den overwogen Hij legde grote nadruk op
het wegnemen van de militaire crisis-si
tuatie in Midden-Europa, dus op het ver
wezenlijken van het Poolse Rapacki-plan
inzake een kernwapenvrije zone.
Dit alles is kenmerkend voor de onze
kerheid. die te Bonn aan de vooravond
van Dulles' bezoek en vlak na de aankon
diging van Macmillan's reis naar Rusland
heerst. Aan de ene kant beweert men van
regeringszijde dat er 'niets aan de hand
is, dat alle westelijke initiatieven welkom
zijn en dat er van enige koerswijziging
geen sprake is, aan de andere kant hecht
men bijzondere waarde aan bijvoorbeeld
een bericht in het Franse blad „Le Mon
de" over onenigheid tussen bondskanse
lier Adenauer en de Amerikaanse ambas
sadeur te Bonn, Bruce, en bestempelt men
Dulles' aanstaande bezoek met een kari
katuur, waarop dirigent Dulles het trio
Macmillan-De Gaulle-Adenauer op de wijs
van het Deutschlandlied laat zingen „Dul
les, Dulles, über alles."
In ho°-erre de Amerikaanse minister
deze onzekerheid en nervositeit te Bonn
kan wegnemen, weet men niet. De obliga
te verklaringen dat er niets aan de hand
is, en dat er volkomen overeenstemming
bestaat, zoals men die na Dulles' bezoek
wel weer kan verwachten, zullen onvol
doende zijn om de sfeer van spanning op
te helderen. Want het staat vast dat de
Amerikaanse minister in Bonn zal praten
over de mate van flexibiliteit van het Wes
ten tegenover de Russen, terwijl Adenauer
heel realistisch nog altijd in het geheel
niet buigzaam, of iets dergelijks wenst te
zijn, zolang men te Moskou geen soepel
heid toont.
(Van onze correspondent in Parijs)
De Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken John Foster Dulles is giste
ren in de late namiddag voor de tweede
etappe van zijn zoveelste Europese trip,
na Londen en voor Bonn, in Parijs aange
komen. Vanmorgen werd hij door zijn
De belangstellenden voor de Jan Steen
tentoonstelling in het Mauritshuis te Den
Haag is zo groot, dat de directie van het
museum getracht heeft de expositie te ver
lengen. Dank zij de medewerking van alle
bruikleengevers is het mogelijk de vol
ledige tentoonstelling nog veertien dagen
langer te bezichtigen. Binnen enkele dagen
wordt de vijftig duizendste bezoeker ver
wacht. De tentoonstelling sluit op 1 maart.
Advertentie
JUWELIERS - Houtplein 15 - HORLOGERS
Advertentie
met vakkundige voorlichting
8ARTELJORISSTRAAT 6 - TEL. 12145
Rousseau
Vriendelijkheid komt voort uit wijsheid.
Naar het ministerie van Sociale Zaken
Franse collega Couve de Murville ontvan
gen, die hem, in gezelschap van premier
Dcbré later begeleidde naar het Elysée,
waar president Charles De Gaulle hem
voor de lunch had uitgenodigd. Voor van
middag stond verder nog een ontmoeting
met secretaris-generaal van de Noordat-
lantische Verdragsorganisatie Paul-Henri
Spaak op de zwaar bezette agenda van
Dulles. Alvorens morgenochtend naar
Bonn te vliegen, zou hij eventueel nog
maals zijn indrukken met zijn Franse
ambtgenoot Couve de Murville kunnen uit
wisselen. Overigens liggen de Amerikaan
se en Franse standpunten ten aanzien van
de verhouding Oost-West nu dicht bij el
kaar, al blijft het altijd mogelijk, dat ge
neraal De Gaulle toch de gelegenheid zal
aangrijpen nog een solistischer rol in het
westerse concert te spelen.
Zonder op de resultaten van de Parijse
besprekingen van de Amerikaanse staats
man vooruit te willen lopen, had men van
morgen in diplomatieke kringen in de
Franse hoofdstad toch wel sterk de indruk
dat de internationale kaleidoscoop sinds
diens vertrek uit Washington ingrijpend is
gewijzigd. Dulles werd in Parijs de bedoe
ling toegeschreven de twee belangrijkste
meningsverschillen in het westerse kamp
volgens de Amerikaanse verlangens op te
lossen. In Londen hoopte Dulles de door
electorale overwegingen geïnspireerde
haast met Moskou te gaan praten ietwat
te kunnen afremmen, in ruil voor de be
lofte in Parijs wat meer begrip te wekken
voor het Britse standpunt inzake de vrij
handelszone. De Amerikanen hadden mis
schien wel enige reden te geloven, dat zij
in Bonn voor die dubbele transactie uit
eindelijk ook wel de zegen van de bonds
kanselier hadden kunnen krijgen.
Dit scenario lijkt echter wel vrij radi
caal te zijn doorkruist door de openhartige
invitatie, die premier Kroesjtsjev heeft ge
lanceerd met de bedoeling president Eisen
hower een bezoek aan Moskou te laten
brengen. Op de bekende, bijna boertig-di-
recte toon van de Russische regeringschef
voorgedragen, met de stok van het ulti
matum inzake Berlijn altijd achter de
deur, en met de „vriendschappelijke"
pressie van de Britten, zal het de Ameri
kanen zo meent men hier, niet eenvoudig
vallen de uitnodiging van het Kremlin zon
der meer af te slaan.
en Volksgezondheid meedeelt is de stijging
in januari voor de geregistreerde arbeids
reserve van 116.371 tot 127.843, gezien de
tyd van het jaar relatief gering. Het trend-
cijfer, dit is het voor normale seizoen-
schommelingen gecorrigeerde cijfer van de
geregistreerde arbeidsreserve van mannen,
daalde dan ook en wel van 86.000 tol 84.000.
De stijging van de geregistreerde arbeids
reserve gedurende de afgelopen maand
moet vrijwel geheel worden toegeschreven
aan normale seizoeninvloeden, aldus het
ministerie.
Het meest duidelijk blijkt dit in de bouw
nijverheid. De geregistreerde arbeidsreser
ve van bouwvakarbeiders nam met ruim
5000 toe (mede als gevolg van het inschrij
ven van arbeiders, die in West-Duitsland
hebben gewerkt en daar als gevolg van het
winterweer tijdelijk worden ontslagen),
maar bleef rond 2500 lager dan eind januari
1958. De stijging had vooral plaats in de
burgerlijke- en utiliteitsbouw. Duidelijke
seizoenstijgingen van de geregistreerde
arbeidsreserve zijn voorts te vinden bij de
landarbeiders, de losse arbeiders, het per
soneel in de levens- en genotmiddelen
industrie en het vervoerspersoneel.
Afgezien van het seizoen is er in het al
gemeen enige opleving te bespeuren, het
geen met name blijkt uit de toeneming van
het aantal openstaande aanvragen. De
werkgelegenheid in de metaalindustrie ver
beterde enigszins en heeft de neiging ver
der toe te nemen. Uit verschillende sec
toren, zoals bijvoorbeeld ijzergieterijen,
blikindustrie, rijwielfabrieken en machine
fabrieken kwamen gunstige berichten om
trent de orderpositie. Voorts was er in de
textielnijverheid een toegenomen bedrijvig
heid waar te nemen door de vervaardiging
van zomerstoffen.
Conjunctuurwerkeloosheid
Het afnemen van de werkgelegenheid
onder invloed van het seizoen veroorzaakte
zowel een toeneming van de seizoenwerk
loosheid als van de structuurwerkloosheid
en de werkloosheid van minder-geschikten.
Bij deze laatste categorie was bovendien
van invloed de voortgezette strengere
selectie van personeel door het bedrijfs
leven. De conjunctuurwerkloosheid daalde
iets als gevolg van de verdere verbetering
in de algemene situatie. (Voor cijfers
Noordholland zie pag. 3).
in feuilleton
Begin volgende week zal het
boek van Prinses Wilhelmina, dat
bovenstaande titel draagt, in een
oplage van 80.000 exemplaren ver
schijnen. Het verheugt ons te kun
nen aankondigen, dat wij in de
gelegenheid zijn gedeelten van dit
boek in periodieke afleveringen te
publiceren. De eerste aflevering
van dit feuilleton zal volgende
week in ons blad verschijnen en
zal met korte tussenpozen gevolgd
worden door de andere afleverin
gen, die een zestal weken in beslag
zullen nemen.
(Van onze correspondent In Londen)
Premier Harold Macmillan gaat op
eigen initiatief op 21 februari naar Mos
kou, zij het dan gebruik makend van een
vergeelde uitnodiging. Dat blijkt uit de
verklaring, die hij gisternamiddag in een
geheel gevuld Lagerhuis aflegde. Bij het
beantwoorden van vragen over zijn reis,
zinspeelde Macmillan op de gevaarlijke
situatie die is ontstaan. De Britse ambas
sadeur in Moskou heeft de Russische re
gering in opdracht van Macmillan voorge
steld, dat hij, met de minister van Buiten
landse Zaken Selwyn Lloyd op 21 februari
naar de Sovjet-Unie zou gaan voor een
bezoek van een week of tien dagen. Maan
dag heeft de Russische zaakgelastigde de
Britse regering meegedeeld, dat de Rus
sische regering met het voorstel instem
de. Er is geen sprake van een nieuw ge-
ZüRICH (UPI) In Zürich is de Grieks-
Turkse conferentie over de kwestie-Cyprus
begonnen. De premiers van beide landen,
Konstantin Karamanlis en Adnan Men-
deres, voerden kort na hun aankomst be
sprekingen, voor het eerst sinds de be
trekkingen als gevolg van de kwestie Cy
prus verslechterden.
Naar verluidt bestaat er een gemeen
schappelijke basis, die wellicht de weg naar
een oplossing van het conflict kan openen.
Het lijkt vrijwel zeker dat Griekenland
bij een eventueel compromis moet afzien
van „Enosis", aansluiting van Cyprus bij
Griekenland, en Turkije van zijn eisen tot
verdeling van het eiland in een Grieks en
een Turks deel.
(Van onze correspondent in Bonn)
In de Westduitse hoofdstad, waar men
morgen de Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken verwacht, heersen een
zekere nervositeit en onzekerheid, zowel
over de bedoelingen van Dulles als die van
de Britse eerste minister Macmillan, wat
diens reis naar Rusland aangaat. Het
officiële commentaar op Macmillan's reis
is, dat „het bezoek mogelijkheden zal bie
den om opnieuw, rechtstreeks en met al
le nadruk, de Russische regering met het
westelijke standpunt bekend te maken".
Men acht het zeker, dat Macmillan na zijn
bezoek aan Moskou meteen naar Bonn en
Parijs zal gaan. In de Westduitse pers is
van een dergelijk optimisme echter geen
sprake.
baar van Kroesjtsjev, zoals sommigen
hebben beweerd.
Wat Macmillan over de aard van het
bezoek zei was in grote lijnen reeds doel
bewust uitgelekt, waarschijnlijk om te
voorkomen, dat Dulles op het laatste
ogenblik een spaak in het wiel zou steken,
al had de Amerikaanse regering dan ook
tevoren haar zegen aan het plan gegeven.
Macmillan gaf toe, dat hij formeel aan
kondigde. wat al bekend was. De oorzaak
van de vertraging in de bekendmaking
was, dat de Britse regering eerst de bond
genoten, met inbegrip van het gemenebest
officieel van het komende bezoek op de
hoogte moest brengen en dat afgesproken
was, dat het gelijktijdig in Londen en Mos
kou zou worden gepubliceerd. In de aan
kondiging in Moskou werd een verkeerde
datum genoemd van het begin van Mac
millan's bezoek, namelijk 20 februari.
WASHINGTON (UPI) —Het ongewa
pend Amerikaans transportvliegtuig dat
op 2 september brandend in Russisch Ar
menië neerstortte, is, volgens het Ameri
kaanse departement van Buitenlandse
Zaken, met opzet door Russische jagers
neergeschoten. Het departement heeft een
aantal bewijsstukken vrijgegeven, waar
toe een transcript behoort van een afge
luisterd radiogesprek tussen de Russische
piloten die het toestel neerschoten, en ver
der fotokopieën en vertalingen van twee
artikelen in „Sovjet luchtvaart", het offi
ciële orgaan van de Russische luchtmacht.
In deze artikelen wordt een „aanval" op
de „vijand" beschreven en worden de
vier piloten die eraan deelnamen ge
noemd. Verder staat erin dat een gene
raal de piloten na de aanval ontving, „hen
de hand drukte en dankte voor de ge
slaagde uitvoering van hun opdracht".
Met deze bekendmaking wordt hetgeen de
Russische vice-prcmier Mikojan tijdens
zijn bezoek aan Amerika over dit incident
vertelde, als een leugen bestempeld.
In vroegere berichten over dit incident
werd gezegd, dat het Amerikaanse vlieg
tuig, dat zeventien personen aan boord
had, aan de Turks-Russische grens door
Russische jagers werd onderschept en ver
volgens geëscorteerd naar Sovjet-Arme-
nië. De Russen hebben toegegeven, dat
zij het wrak van het neergestorte toestel
gevonden hebben, maar steeds ontkend,
dat zij het neerschoten. De stoffelijke res
ten van zes inzittenden werden aan de
Amerikaanse autoriteiten overgedragen.
De Russen zeiden over de elf andere inzit
tenden niets te weten.
Mikojan heeft, volgens het Amerikaan
se departement van Buitenlandse Zaken,
vice-premier Nixon de verzekering gege
ven, dat Moskou alle inlichtingen die het
over het vliegtuig bezat had doorgegeven,
en verder gezegd niet te begrijpen, waar
om de Amerikanen zo wantrouwend zijn.
Mikojan gaf deze verzekering twee maan
den nadat onderminister Murphy de Rus
sische ambassadeur in Washington, Men-
sjikov ,een afschrift had gegeven van het
gesprek, dat de Russische piloten tijdens
de aanval voerden. Mensjikov weigerde
naar de bandopname daarvan te luiste
ren, omdat hij zich technisch niet compe
tent achtte, en hij bleef weigeren, toen
ook zijn militaire attaché werd uitgeno
digd. Hij beloofde Murphy echter Moskou
te zullen inlichten.
Uit de bandopname blijkt, dat tenmin
ste vier Russische jagers, die zich 582, 201,
218 en 82 noemen, aan de aanval moeten
hebben deelgenomen. Zodra de piloten
„het doel" in het oog krijgen, geeft de 201
bevel aan te vallen. Dan wordt gezegd,
dat ,het doel" een viermotorig transport
vliegtuig is, dat een snelheid van 300
kilometer heeft, dat het in de verdediging
gaat, en dan, dat het brandt. Vervolgens
wordt gezegd, dat een deel van de staart
afvalt, dat „het niet meer zal ontkomen"
dat het valt. „Ik ga hem de genadeslag
geven, jongens", zegt dan een der piloten.
Daarna wordt nog gezegd, dat het toestel
over de kop slaat, en dan komt het bevel
terug te keren in de formatie om naar huis
te gaan.