Mist berokkent de scheepvaart
opnieuw ernstige schade
Colons in Algiers betogen
tegen Parijse regering
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
HET WEER
Dulles tijdelijk
op non-actief
Pools schip gestrand bij IJmuiden;
Liberiaan omhoog nabij Pernis
Groot aantal schepen
voor anker gegaan
r
Rustig en mistig
before iiouSuu!
Woedende uitval van premier Debré
Bestuurders kregen een schrammetje...
Eenzaam maar niet alleen
73e JAARGANG No 180
DINSDAG 10 FEBRUARI 1959
304e JAARGANG No 28
.ikwil Bolletje/
Lichte vorst
Prinses Beatrix dineert
met koning Boudewijn
Het woord is aan
Japans kroonprins Akihito
trouwt op tien april
Prins in Argentinië
Hij moet een hernia
operatie ondergaan
De equilibrist
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15293
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplern, Tel. 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
Het ondoordringbare mistgordijn, dat nu al dagen over ons land hangt, heeft
de scheepvaart opnieuw grote vertraging en aanzienlijke schadeposten berokkend.
Bij IJmuiden strandde maandagavond het Poolse houtschip „Tczew", op de
Nieuwe Waterweg zijn ongeveer op hetzelfde tijdstip twee Amerikaanse schepen
met elkaar in botsing gekomen. Ter hoogte van Pernis liep vanochtend een
Liberiaans vrachtschip aan de grond en bij Breskens kwam een Nederlandse
kustvaarder omlioog te zitten, die echter later op eigen kracht weer vlot kwam.
vrijwel onmiddellijk na de stranding al
aan boord maar tot een contract volgens
„nu cure, no pay" kwam het nog niet.
De „Tczew" die in 1958 is gebouwd, en
eigendom is van de „Polska Zegluga
Morska" uit Stettin, verscheen om half
acht op de radarschermen. Het schip liep
vrijwel onmiddellijk daarna aan de grond
op de buitenste bank, 200 meter van het
duin. De kapitein had geen loodshulp ge
vraagd. De „Nestor" koerste op zijn ra
dar naar de Pool en kwam langszij van
het achterschip. Bergingsdeskundigen van
Wijsmuller stapten over, en trachtten een
contract volgens Lloyds „open form" te
sluiten. De Pool besloot echter, af te wach
ten.
De „Nestor" keerde daarop terug om
de normale havendienst te gaan doen, ter
wijl de „Stentor" en de „Simson" de
wacht betrokken bij het Poolse schip dat
drie uur na hoogwater vast was geraakt.
De „Tczew" was met hout op weg van
Lagos in West-Afrika naar de Minervaha-
ven in Amsterdam voor Houtveem
Het schip is zeer zwaar geladen. Het
verkeer in de I.Jmuider haven ging van
nacht normaal door. Vele schepen werden
met behulp van radar binnengebracht. Al
leen een Joegoslavisch schip bleef buiten
wachten.
Eigen hulppoging verergert situatie
De gehele nacht heeft de kapitein van
het Poolse schip getracht verbinding te
krijgen met zijn „general-manager". De
ze was echter niet te bereiken. De kapitein
wil pas sleepboothulp accepteren als hij
zeker is van toestemming. Het schip ligt
met achterschip naar de wal, en komt veel
water te kort. Bergingsdeskundigen me
nen, dat het schip met zijn poging van
dinsdagmorgen om zelf vlot te komen, zich
in een nog moeilijker positie heeft ge
werkt.
Vanmiddag was alleen de „Stentor" bij
het schip. De „Simson" was in de haven
teruggekeerd. Het Poolse schip, dat een
deklast van 260 ton heeft, ligt nog zo ver
van het strand, dat de sleepboten er om
heen kunnen varen.
Het zal van de toestemming uit Polen
afhangen, of de slepers van Wijsmuller
vanavond bij hoogwater nog een poging
kunnen doen.
Er hangt nog steeds een sterke mist bo
ven zee, zodat het moeilijk is een overzicht
van de situatie te krijgen. De toestand van
het schip lijkt niet alarmerend.
Botsing op de Waterweg
Maandagavond zijn twee Amerikaan
se schepen op de Waterweg met elkaar in
botsing gekomen maar deze aanvaring is
goed afgelopen. De binnenkomende Ame
rican Angler schampte gisteravond om 7
uur tussen Maassluis en Poortershaven
het uitgaande s.s. Neva West. De laatste
liep na de aanvaring aan de grond maar
werd twee uur later door twee havensleep-
Bovendien ligt in de mist voor de Nieu
we Waterweg een groot aantal schepen in
afwachting van beter zicht op zijn ankers
te dobbex-en. Dit zijn niet slechts schepen,
die op een „gaatje" wachten om binnen
te lopen, maar ook vertrekkende boten,
wier gezagvoerders, eenmaal op zee, het
veiliger achten, voor anker te gaan. Som
mige van deze schepen liggen nu al da
genlang stil en op enkele van hen begint,
blijkens ontvangen radiotelegrammen,
gebrek aan water, brandstof of proviand
te ontstaan. De havenradar werkt op volle
toeren om diverse schepen binnen te lood
sen. Een moeilijkheid schijnt te zijn, dat
op vele voor anker gegane schepen nog
geen beslissing genomen is over de vraag
of men al dan niet zal proberen, de reis
voort te zetten, zodat de loodsboten soms
van het kastje naar de muur varen.
Geen loods gevraagd
Het 2556 ton metende Poolse vracht
schip „Tczew" ls maandagavond om half
acht 500 meter ten noorden van de IJmui-
der noorderpier is gestrand. Het zit nog
steeds muurvast. Het schip heeft om half
zes bij hoogwater vergeefs getracht, op
eigen kracht vlot te komen.
De kapitein zal nu wel de hulp van Wijs
muller moeten inroepen. Bergingsdeskun
digen van deze firma stapten maandag
Advertentie
(Van onze weerkundige medewerker)
Langzaam maar zeker is het nu ook in
het westen des lands zo gaan winteren dat
de schaatsen konden worden ondei-gebon-
dcn. Drie jaar geleden beleefden wij in
ons land de koudste februari sinds 250 jaar.
Gelukkig is Koning Winter dit keer min
der wreed want bij 's nachts 4 tot 7 gra
den en ovei'dag lichte vorst met weinig
wind is het nog wel uit te houden.
Of het nog tot een Elfstedentocht zal
komen? Waarschijnlijk lijkt dat nog niet
want het vriest 's nachts niet streng ge
noeg om alle grotere vaarwateren en
meren met een betrouwbare ijslaag te be
dekken.
Verleden jaar zette de winter ook pas
na 20 februari in en duurde hij tot eind
maart. Wij hebben het niet op die late
wintertjes, maar in februari mag men nog
niet anders dan winterweer verwachten.
Het is opmerkelijk dat de hogedrukgebie-
den deze winter zo'n grote belangstelling
voor het vasteland van Eux-opa hebben.
Dit heeft tot gevolg dat er veel rustig en
ook mistig weer (dit vanwege de afkoeling)
voorkomt. Het aantal mistdagen dat in het
winterseizoen ruim 20 bedraagt, is al be
langrijk overschreden.
Verwachting tot morgenavond:
Overwegend droog weer met op
de meeste plaatsen mist of laag
hangende bewolking. Zwakke
noordoostelijke wind. Overwe
gend lichte vorst
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF PAGINA'S
Advertentie
BARTELJORISSTR. HAARLEN "TtL 13439
NOORSE TRUIEN - SOKKEN
boten van L. Smit en Co. vlotgesleept. Het
schip kreeg geringe averij maar keerde
toch terug naar Rotterdam.
Het uitgaande Liberiaanse schip „At
lantic Guardian" (10080 ton) is vanmorgen
omstreeks kwart over negen aan de grond
gelopen ter hoogte van Pernis. Sleepboot
hulp is in de nabijheid. Men hoopt het
schip om half een bij hoog water vlot te
brengen.
Emmy S weer vlot
De Nederlandse kustvaarder „Emmy
S." uit Rottei-dam, die zondagnacht op een
paalhoofd vijf kilometer westwaarts van
de Nieuwe Veei'haven bij Breskens is ge
varen, is in de loop van gistermiddag op
eigen kracht vlot gekomen.
De kustwacht uit Nieuwersluis ontdek
te het schip maandagochtend vroeg, doch
door het slechte zicht van nog geen 25
meter was het onmogelijk het vaartuig te
hei-kennen of zijn juiste positie te bepalen.
De „Emmy S." had echter via de boord-
x-adio contact met de vaste wal opgenomen.
Een bergingsvaartuig en een sleepboot,
die waren uitgevaren, behoefden geen
assistentie te verlenen.
De „Emmy S." ligt thans midden in de
monding van de Westerschelde. Zij zal bij
het optrekken van de mist naar Vlissin-
gen vai-en om daar op averij ondei-zocht
te worden.
TORBAY (UPI) Voor de kust van
Newfoundland is maandagavond het 300
ton metende vissersvaai'tuig „Cape
Dauphin" vei-gaan. Alle twaalf opvaren
den konden door een andere vissersboot,
de „Zerva" aan boord worden genomen.
Canadese en Amerikaanse piloten wach
ten tot de mist optrekt om een ander vis
sersvaartuig dat eveneens voor de kust
van Newfoundland in nood vex-keert, de
„Blue Wave", hulp te kunnen bieden. De
marconist heeft verklaard dat een storm
met windkracht 10 het schip dreigt te doen
zinken.
De „Blue Wave" heeft zeventien man
aan boord.
SANKT ANTON (UPI) Koning Bou
dewijn, Prinses Beatrix, Prinses Charlotte
van Luxemburg en Prins Charles van
Luxemburg hebben maandagavond geza
menlijk in het restaurant „Tannenberg"
te Sankt Anton gedineerd. Na het diner
bleven de koninklijke gasten nog geruime
tijd bijeen.
Prinses Beatrix had maandagmiddag
geskied op de hellingen van de Valuga. In
het station van de kabelbaan op deze berg,
ontmoette zij koning Boudewijn en prinses
Charlotte. Met beiden had zij een kort ge
sprek. Het gezelschap van de Belgische
koning koos eveneens de hellingen van de
Valuga om te skiën. Prins Charles van
Luxemburg bracht een bezoek aan Mün-
chen. Prins Jean van Luxemburg was
evenmin van de partij. Hij is in Luxem
burg en wordt vandaag of woensdag in
Sankt Anton terugverwacht.
Op 15 februari wordt prinses Elisabeth
van Joegoslavië in Sankt Anton verwacht.
Ook zij zal haar intrek nemen in het Post-
hotel, waar de andere koninklijke bezoe
kers uit de Benelux logeren.
Anonymus:
Men kan beter zonder eten naar bed
gaan dan opstaan met schulden.
Sankt Ankton is op het ogenblik het
trefpunt van de Belgische, Luxem
burgse en Nederlandse vorstentelgen.
Wat hen verenigt is de wintersport.
Prinses Beatrix trekt er veelvuldig op
uit om lange skitochten te maken.
Koning Boudewijn van België is al
evenzeer een enthousiast skiër.
ALGIERS (UPI) De Fransen in Al
gerije hebben gisteren bij duizenden de ge
legenheid van premier Debré's eerste be
zoek aan Algerye aangegrepen voor een
luidruchtige demonstratie tegen de Al
gerijnse politiek van De Gaulle's vijfde
republiek.
Zy schreeuwden „Debré aan de galg",
juichten voor (wylen) maarschalk Pétain,
die leider van de Vichy-regering is ge
weest, en zij stelden de vertegenwoordigers,
die zij naar het Franse parlement hebben
gestuurd aan de kaak met kreten als
„Jullie zijn uitgekocht".
Hun houding was weinig minder verhit
dan die bij de opstand van dertien mei.
De klacht is nog dezelfde: Parijs heeft de
krachtige actie achterwege gelaten die vol
gens de kolonisten de enige manier is om
hun bestaan hier te waarborgen.
Alleen de aanwezigheid van veel politie,
verhinderde een gewelddadiger demon
stratie. Nu kwam alleen Pierre Lagaillarde
in de verdi-ukking, de jonge student die de
opstand van de dertiende mei geleid heeft
en die in november in het Franse parle
ment wei"d gekozen. De auto van Lagail
larde werd tegengehouden en ook aan deze
„député" werd verweten dat hij „uitge
kocht" was.
Op een onbewaakte overweg in de
buurtschap Miste tussen Winterswijk
en Aalten werd in een dichte mist de
auto van de 28-jarige heer Ter Braak
uit Doetinchem door een trein geramd.
Noch de automobilist noch de trein
bestuurder kreeg noemenswaardig
letsel. Hoe groot de materiële ravage
was toont deze foto.
Aan de verbittering der extremisten
tegen de politici van Parijs werd lucht ge
geven, na een officiële plechtigheid, tijdens
welke Debré een krans legde op het graf
van de onbekende soldaat in het hart van
de Algerijnse hoofdstad. Debré wond zich
zo op over de houding van het publiek, dat
hij zich tot de demonstranten wendde en
schreeuwde: „Jullie zouden er beter aan
doen lang leve Frankrijk te roepen, zoals
ik doe". De rel bi-acht Debré er ook toe
„een paar persoonlijke woorden" toe te
voegen aan zijn officiële redevoering op
een receptie in het paleis van de gouver
neur-generaal, na de kranslegging. „Alleen
kwaaddenkende geesten kunnen beweren
dat er meningsverschil tussen de staats-
chef en de regering bestaat. Hoe kan men
aan de woorden van generaal De Gaulle
twijfelen dat er geen sprake van politieke
onderhandeling (met de Algerijnse rebel
len) zal 'm. als men niet door bijbedoe
lingen gedreven wordt", aldus Debré. „De
tijd voor getwist over het gebx-uik van
woorden is voorbij. Er zijn niet langer
slagzinnen, of een magische formule, om
het pi-obleem op te lossen. De waarheid
is dat Algerije een land onder Franse
soevereiniteit is".
Slechts een sterke politiemacht kon
voorkomen dat Debré een welkom ten deel
viel als premier Mollet, op 6 februari 1956.
Mollet werd toen door x-echtse extremisten
gemolesteerd en met overrijp fruit be
kogeld.
Maandag heeft Debré besprekingen ge
voerd met de militaire autoriteiten. Van
daag zal formeel het „plan van Constan-
tine" worden gelanceerd, een economisch
ontwikkelingsproject waarvan de hoofd
zaken reeds door generaal De Gaulle in
oktober te Constantine werden bekend
gemaakt.
NEW YORK (UPI) De waarnemer
van de Algerijnse regering in ballingschap
bij de UNO, de minister van Voorlichting
Yazid, heeft gezegd dat de verklaring van
premier Debré bevestigt dat er geen kans
bestaat on een onmiddellijke vrede in Al
gerije. Alles wat in De Gaulle's verklaring
als belangwekkend of positief kon worden
beschouwd heeft de premier te niet gedaan.
„Ondanks het respect dat wij de president
van de Franse republiek zijn verschuldigd
kunnen wij de uitlatingen van de heer De
bré slechts beschouwen als de uitdrukking
van het officiële standpunt van de Franse
regering". „Om in het Algerije van 1959
te spreken over de „Franse soevereiniteit"
is waanzin. Er bestaat geen ander woord
voor", aldus Yazid.
Vandaag beginnen wij met de pu-
blikatie van gedeelten uit het boek
van Prinses Wiïhelmina, „Eenzaam
maar niet alleen." Op pag. 5 treft
men het eerste deel aandat gewijd
is aan jeugdherinneringen en speciaal
de gedachten terugroept naar de
figuur die aan Prinses Wiïhelmina,
later Vorstin der Nederlanden, zijn
vaderlijke zorgen heeft gewijd:
Koning Willem III.
TOKIO (AFP) Het huwelijk van prins
Akihito en mejuffrouw Misjiko Sjoda zal
op 10 april worden voltrokken, zo is te
Tokio officieel meegedeeld. De plechtige
aankondiging van het huwelijk zal op
16 maart door keizer Hirohito geschieden.
BUENOS AIRES (UPI) Prins Bern-
hard is maandag per vliegtuig uit Chili in
Buenos Aires aangekomen.
De prins is officieel de gast van de Ar
gentijnse regering. Hij werd op de lucht
haven van Ezeiza door hoge Ai'gentijnse
officiële personen en door leden van de
Nederlandse ambassade opgewacht. Na
de officiële receptie reed de Prins naar
zijn hotel. Hij zal vandaag naar Asuncion
del Paraguay vertrekken.
WASHINGTON (Reuter/UPI) John
Foster Dulles heeft om gezondheidsrede
nen, „voor een korte periode" zyn functie
van minister van Buitenlandse Zaken neer
gelegd, zo heeft het Witte Huis bekendge
maakt. Dulles, die op 25 februari 71 jaar
wordt, gaat naar het militaire Walter Reed-
hispitaal voor een hernia-operatie. Dit
schreef Dulles aan Eisenhower in een brief,
waarin hij hem ook enkele weken verlof
vroeg om te herstellen van de ontsteking
aan de dikke darm, waaraan hy in decem
ber leed.
Eisenhower stemde erin toe dat Dulles'
werkzaamheden enkele weken aan onder
minister Christian Herter zullen worden
overgedragen. Als diens plaatsvervanger
zal de ondei-minister voor Economische
Zaken Douglas Dillon fungeren. Dulles
schreef aan Eisenhower dat hij steeds te
x-aadplegen zal zijn en dat hij verwacht
na enkele weken zijn taak weer volledig
te kunnen hervatten. Dulles liet Eisen
hower zijn brief ter hand stellen toen hij
maandagmiddag op het Witte Huis verslag
over zijn Europese besprekingen kwam
uitbrengen.
Verslaggevers, die hem maandagochtend
bij zijn terugkeer op het vliegveld zagen,
meldden toen dat Dulles er opvallend op
gewekt en gezond uitzag. De aankondiging
van zijn tijdelijke terugtrekking kwam
dan ook als een dondex-slag bij heldere
hemel voor de vele journalisten die wacht
ten op inlichtingen over Dulles' reis. De
perschef van het Witte Huis zei het na-
tuurlijk te achten dat Dulles de Verenigde
Staten op een mogelijke ministersconferen
tie van de Grote Vier zal vertegenwoox--
digen. In zijn brief schrijft Dulles dat hij
thans de gelegenheid heeft zich volledig
te concentreren „op de gecompliceerde en
ernstige problemen die zijn ontstaan door
de Russische dreigementen ten aanzien van
Berlijn en het antwoord van de westelijke
geallieerden".
(UPI) In 1956 werd Dulles met succes
wegens een ingewandskanker geopereerd.
Ditmaal is er geen sprake van een „kwaad
aardige aandoening".
John Foster Dulles is onmiddellijk na
zijn bliksembezoek aan Europa in een
Washingtons ziekenhuis opgenomen om
geopereerd te worden. Verleden week had
deze ruim zeventigjarige man, wiens ge
zondheid al enige tijd slecht is, haastig
nog „even" een hele reeks inspannende
bespx-ekingen gevoerd in Londen, Parijs en
Bonn; zes dagen na zijn vertrek uit
Washington was hij alweer thuis. Een in
drukwekkend staaltje van doorzettings-
en uithoudingsvex-mogen op een leeftijd,
waarop de meeste mensen het toch maar
liever wat rustigjes-aan gaan doen.
Bovendien houdt Dulles nog altijd vast
aan zijn zenuwslopende rol van equili
brist op het randje van de oorlogs-af-
grond. Maar ja, zenuwslopend? Vermoe
delijk niet voor hemzelf, want hij schijnt
er behagen in te scheppen; misschien ook
niet voor de Sovjet-leidei-s, die telkens
weer kans zien een troef van Dulles te
overtroeven. In elk geval wél zenuwslo
pend voor ons, mensen in West-Europa,
die dit gebalanceer op de rand van de
afgrond gefascineerd maar met ontzetting
aanzien. Gefascineerd, omdat spelen om
hoge inzetten nu eenmaal altijd iets
adembenemends heeft; maar met ont
zetting, omdat wij ons daarbij verbijsterd
realiseren, dat wijzèlf in dit geval die hoge
inzet vormen en daar niets aan kunnen
veranderen
Dulles heeft deze speciale techniek nu
weer toegepast in verband met de kwestie
Berlijn, waaromtrent hij enerzijds heeft
laten doorschemeren, onder bepaalde om
standigheden wel bereid te zijn tot het
doen van zekere, nog onbekende, concessies
aan de Russen, terwijl hij anderzijds
heeft verklaard, dat het Westen „zo nodig
liever een oorlog zou riskeren dan zich
uit Berlijn te laten zetten". Hij heeft ook
blijk gegeven van enige geneigdheid om in
Midden-Europa een ietwat stabielere
vredestoestand te helpen scheppen, maar
tegelijk heeft hij welbewust een domper
op de Amerikaanse geest van toenadering
jegens de Russen gezet door juist op dit
ogenblik de tekst van de geluidsband in
zake het lucht-incident van 2 september
1958 openbaar te laten maken.
Dit alles zijn ongetwijfeld handige di
plomatieke manoeuvres, bedoeld om het
Kremlin te laten voelen, dat er met het
Westen wel te praten valt, maaral
leen over bijzaken en niet over de hoofd
zaak. Want die hoofdzaak is: de moge
lijkheid van een eventueel met Russische
steun uitgevoerde Oostduitse militaire
blokkade van Berlijn, die tot doel zou
hebben het vertrek van de Westelijke be
zettingstroepen te forceren. Het is begrij
pelijk, dat het Westen zich door een der-
gelijke chantage-poging niet tot toegeven
wil laten dwingen en dat het dus moet
proberen, de Russen op andere gedachten
te brengen. Misschien kan dat door, zoals
blijkbaar in de bedoeling van Dulles heeft
gelegen, het hele Duitse probleem opnieuw
aan de orde te stellen en in dat opzicht
wat water in de wijn te doen; misschien
ook door Westelijke bereidheid tot het
„verdunnen" van de militaire sterkte in
een gebied aan weerskanten van het IJze
ren Gordijn. Laatstgenoemde bereidheid
zou dan bedoeld zijn als een Westelijk ant
woord op het communistische Rapacki-
plan, dat daarmee dus ook weer op het
tapijt zou kunnen komen.
Er is echter alle reden om zich af te
vragen of Kroesjtsjev inderdaad bereid
zal zijn, ter wille van deze of andere
Westelijke concessies de greep, die
de Russen en Oostduitsers als ge
volg van de militaire situatie van 1945
op Berlijn hebben, niet te misbruiken. En
dan wordt het een kwestie van militair
machtsvertoon (of machtsgebruik) met
tanks of bommenwerpers, waaraan een
zeer groot oorlogsrisico is vex-bonden. Een
„gecalculeerd risico" zeggen de Ameri
kanen. En nu kan het Westen de Sovjet-
Unie wel „volledig verantwoordelijk" stel
len voor dat risico, maar dat verandert
helaas niets aan de consequenties daar
van voor de eventuele slachtoffers. Een
bombardement, dat door de Russen is ge
provoceerd, is in geen enkel opzicht min
der catastrofaal dan een bombardement
waarvoor de Russen niet verantwoorde
lijk zouden zijn.
Daarom ligt het in de rede dat men,
althans in West-Europa, méér begrip en
waardering kan hebben voor de pogingen
van premier Macmillan om door een per
soonlijk en informeel polsen van de Rus
sische leiders een weg uit de impasse te
vinden, dan voor de equilibristische
krachttoeren van Dulles. Sabelgerammel
(zoals dat nog met een volstrekt ver
ouderd woord heet) is iets waaraan de
wereld wel allerminst behoefte heeft.
Als het gaat om zaken van een zo
precaire aard als de kwestie-Berlijn ver
dient de rustige en voorzichtige Britse
wijze van aanpakken stellig de voorkeur.
Simon Koster