Grieken en Turken zijn het
Zürich eens geworden
in
Gestrande Pool kwam op
eigen kracht weer vlot
HET WEER
Akkoord over een grondwet
voor onafhankelijk Cyprus
Wij zullen voor Nieuw-Guinea
nooit geweld gebruiken
MODERNE
aan de pootkou
Om te wennen
SUBANDRIO TOT AUSTRALIËRS
4eë}l ORRISbefore ïjouêitif
Straaljager-squadron
gaat naar Twente
Wereldraad van Kerken
over verbod van kern
proeven:
Gecalculeerd risico zal
genomen moeten zvorden
Zwakke wind
Du Pont vestigt bedrijf
De onderhandelaars
in Dordrecht
Het woord is aan
Rasmenging in Alexandria
zonder incident verlopen
Dr. John niet toegelaten in
Groot-Brittannië
Twee trawlers vermist
bij Newfoundland
In totaal 48 opvarenden
Herindeling van twee
parate divisies
Kroesjtsjev is dit jaar
welkom in Scandinavië
Twee kinderen gedood
in het verkeer
73e JAARGANG No 181 WOENSDAG 11 FEBRUARI 1959 304e JAARGANG No 29
Haarlems Dagblad
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Grote Houtstraat 93 Haarlem. Tel. 15295 III Grafische Bedrijven Damiate N.V.
rZj naarlems Uocrblod
kantoor Haarlem-N. Soendaplem, Tel. 57755 Ai JL Je iWililJ Kj 1 UI UA fc p.p. f nr, 12 Postgiro
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
CANBERRA (Reuter) De Indonesi
sche minister van buitenlandse zaken, dr.
Subandrio, die een bezoek aan Australië
brengt, heeft op een persconferentie te
Canberra verklaard, dat Indonesië nooit
geweld zal gebruiken om Nederlands
Nieuw-Guinea in zijn bezit te krijgen. Elk
gebruik van geweld zou tot gevolg hebben,
dat Engeland en de V.S. zich tegen Indo
nesië zouden keren en het zou gemakke
lijk het begin van een volledige oorlog
kunnen zijn, omdat alle wereldmogendhe-
den waarschijnlijk bij het conflict betrok
ken zouden raken, aldus de minister.
Subandrio, die woensdag besprekingen
zal voeren met de Australische minister
van buitenlandse zaken, Richard Casey,
en andere vooraanstaande personen, zei
dat de voornaamste reden voor zijn bezoek
is te ontdekken, waarom Australië de In
donesische aanspraken op Nederlands
Nieuw-Guinea vreest.
Hij wenste aan te tonen dat „onze vast-
Advertentie
BARTEUQRISSTR. HAARLEM TEL. 13439'
CAMEL MONTY COATS 45.—
Thans is besloten, zo deelt de Lucht
machtvoorlichtingsdienst mede, dat het
„700 Squadron" van de Koninklijke Lucht
macht met ingang van 1 april a.s. zal wor
den verplaatst van de vliegbasis Soester-
berg naar de vliegbasis Twente. Deze ver
plaatsing, waardoor een betere verdeling
van de squadrons over de vliegvelden
wordt verkregen, was reeds geruime tijd
in voorbereiding. Zij kan thans uitgevoerd
worden, omdat bepaalde voorzieningen
voltooid zijn die verband houden met de
komst van dit met f 86 k „Sabre" straal
jagers uitgeruste squadron op de vliegba
sis Twente.
Advertentie
polissen levert Sprenger,
de beste polisbrenger.
Telefoon 1-3-8-6-8
beslotenheid om geweld te gebruiken voor
binnenlandse veiligheid en ter onderdruk
king van het communisme en andere te
gen de staat gerichte activiteit, geen plan
betekent om de gebieden van Nieuw-Gui
nea aan te vallen
Indonesië zou door een oorlog als gevolg
van het gebruik van geweld tegen Neder
lands Nieuw-Guinea verder dan ooit van
het doel 'overdracht van Nederlands
Nieuw-Guinea aan Indonesië) verwijderd
zijn. De gehele Indonesische onafhanke
lijkheid zou dan in gevaar zijn. „Om deze
koele en berekende reden zouden wij nooit
geweld willen gebruiken," aldus Suban
drio. Hij noemde „vertaalfouten vaak ver
antwoordelijk voor een verkeerd begrip
van de Indonesische houding ten vopzichte
van Nederlands Nieuw-Guinea."
In verscheidene gevallen was het woord
„strijd" als „geweld" vertaald, waardoor
de indruk was gewekt, dat de Indonesische
regering een aanval op Nederlands Nieuw-
Guinea overwoog.
De minister verklaarde voorts, de Indo
nesië concrete plannen voor een snelle
ontwikkeling van Nederlands Nieuw-Gui
nea heeft indien de Nederlanders het ge
bied aan Indonesië zouden overdragen.
(UPI) „Als men die achterdocht en
die vrees over Nieuw-Guinea kwijt zou
kunnen raken, dan zou het gemakkelijk
zijn op alle gebied tot overeenstemming
te komen" zei hij.
Subandrio zag nog geen directe moge
lijkheid tot het bereiken van een militaire
overeenkomst met Australië, maar hij zei,
dat er geen reden was waarom er geen
samenwerking tussen de Australische en
de Indonesische strijdkrachten zou kunnen
ontstaan, zodat Indonesische strijdkrach
ten in Australië geoefend zouden kunnen
worden.
„De hartelijke ontvangst, die ik heb ge
kregen, is een aanduiding van de wens tot
het vestigen van de nauwste vriendschap
pelijke betrekkingen tussen Australië en
Indonesië," vervolgde hij. „De punten,
waarop wij overeenstemming kunnen be
reiken zijn veel uitgebreider dan de me
ningsverschillen tussen onze landen. La
ten we die meningsverschillen op een
vriendschappelijke wijze bespreken en
het gezond verstand gebruiken bij de be
handeling ervan," verklaarde hij.
Aan Subandrio werd ook gevraagd of,
ingeval van een Indonesische souvereini-
teit over Nederlands Westelijk Nieuw Gui
nea dit gevolgen zou hebben voor de be
staande administratieve samenwerking
tussen Australië en Nederland ten behoe
ve van de ontwikkeling van Westelijk
Nieuw Guinea.
De Indonesiër antwoordde, dat er „in
onze moderne wereld" geen rechten kon
den zijn, ingrijpend op de soevereiniteit
van andere volkeren. Hij noemde het een
dwaasheid voor Indonesië enige eis naar
voren te brengen ten opzichte van Austra
lisch Nieuw Guinea.
Subandrio zei, dat zijn land dezelfde ma
te van ontwikkeling tot Nederlands Nieuw
Guinea zou uitbreiden als die, welke in In
donesië zelf gedurende de laatste tien ja
ren had plaats gehad.
GENèVE (UPI) De Wereldraad van
Kerken zegt in een verklaring dat de Ver
enigde Staten, Groot-Brittannië en de
Sovjet-Unie bereid moeten zijn een zeker,
van tevoren vaststaand, risico te aanvaar
den als zij tot een verbod op kernproeven
en een daarmee samenhangend inspectie
systeem willen komen.
Deze verklaring van de commissie voor
Internationale aangelegenheden uit de We
reldraad, die volgens berichten uit Zü-
rich ook een bemiddeling heeft verleend
In het Grieks-Turks overleg over de toe
komst van het eiland Cyprus.
Het ingecalculeerde risico is volkomen
gerechtvaardigd door het gevaar van de
oorlog met kernwapens aldus de commis
sie, en zonder aanvaarding ervan kan van
een overeenkomst geen sprake zün.
„Het moet erkend worden dat een over
eenkomst (inzake stopzetting der kern
proeven) hoe zorgvuldig ze ook opgesteld
is, een zekere mate van berekend risico
bevat voor alle partijen. Toch is het aan
vaarden van een dergelijk risico in het
aangezicht van het atoomgevaar, dat zulke
ernstige gevolgen kan hebben voor huidige
en latere generaties, volkomen gerecht
vaardigd. Bovendien ls elke overeenkomst
een stap verder naar het verminderen der
verdenkingen en het opbouwen van ver-
trouwen".
Deze verklaring is vandaag aan de lei
ders van de Britse, Amerikaanse en Russi
sche delegaties in Genève overhandigd.
De Wereldraad roept zijn leden 300 mil
joen lidmaten van 171 denominaties in 50
landen op alles te doen om de openbare
mening goed voor te lichten over de vitale
kwesties die op het spel staan, en ook bij
hun ï-egeringen, vooral die der onderhan
delende landen, aandrang uit te oefenen.
De Wereldraad stelt zich op het stand
punt dat een stopzetting van de prbeven
op zich belangrijk is. Een dergelijke over
eenkomst zal nog waardevoller worden
indien controlemaatregelen zijn werkzaam
nut onderstrepen.
Nog geen overeenstemming
(Reuter) De deskundigen op de confe
rentie te Genève over een verbod van
proeven met kernwapens hebben dinsdag
hun bijeenkomst verdaagd zonder overeen
stemming te hebben bereikt over de sa
menstelling van de posten voor het toezicht
op de naleving van een verbod. De kwestie
werd verwezen naar de voltallige vergade
ring die vandaag gehouden wordt.
Vijfenzeventig hervormde predikanten
en vicarissen hebben dinsdag een adres
gericht tot de generale synode der Neder
lands Hervormde kerk, waarin zij de
synode vragen, in een duidelijke bood
schap aan overheid en volk „stelling te
nemen tegen de onheilspellende gang van
zaken betreffende de atoombewapening en
door een ondubbelzinnige voorlichting be
kendheid te geven aan de schrikwekkende
feiten".
Het vei'zoekschrift werd opgesteld tij
dens de tweede werkconferentie van oud
seminaristen en is dinsdagmorgen de
synode, die te Woudschoten in vergadering
bijeen is, toegezonden.
Vei-wachting tot morgenavond:
Overwegend droog weer met op
de meeste plaatsen mist of laag
hangende bewolking. Zwakke
wind. Weinig verandering in
temperatuur.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF PAGINA'S
De kwestie-Cyprus staat weer in het
brandpunt van de belangstelling nu de
premiers en ministers van Buitenlandse
Zaken van Griekenland en Turkije in
Zürich een overeenkomst uitwerken
voor de politieke toekomst van het
eiland. Van links naar rechts premier
Karamanlis, minister Zorloe (Turkije),
premier Menderes (Turkije) en minister
Averoff.
De leiding van het Amerikaanse chemi
sche bedrijf Du Pont de Nemours heeft
besloten in Dordrecht een dochterbedrijf
te stichten. In deze fabriek, waar in de
nabije toekomst ruim 1.000 arbeiders
werk zullen vinden, zal men orlon gaan
produceren.
Het nieuwe bedrijf zal gevestigd worden
op een ongeveer 40 hectare groot terrein
gelegen op De Staart, het Dordse industrie
terrein.
Victor Hugo:
Het grootste geluk in dit leven is de
overtuiging dat men bemind wordt.
Min of meer onverwacht is het nabij
de IJmuider Noorderpier gestrande Pool
se houtschip „Tczew" dinsdagmiddag om
streeks vijf uur op eigen kracht vlot ge
komen. De kapitein die eerst een bergings
contract met Wijsmüller had gesloten,
maar dit later weer annuleerde omdat hij
geen toestemming uit Polen kon krijgen,
had besloten het in elk geval nog een
maal zelf te proberen. Hij had de ballast-
tanks leeg laten pompen en omdat door de
deining er wat meer water stond dan
's morgens, kon het schip gistermiddag
vooruit van de bank schuiven, die het zo
lang gevangen had gehouden. In de bij
leggershaven heeft men de Pool even be
keken, maar van schade viel zo op het oog
weinig te ontdekken. Havenmeester Hin-
driks had de Poolse kapitein daarom toe
stemming gegeven, de reis door de sluis
te vervolgen. Woensdagmorgen is het
schip al in Amsterdam aan de lossing van
zijn houtlading begonnen.
Het 10087 ton metende Liberiaanse
vrachtschip „Atlantic Guardian", dat
gisterochtend bij zijn vertrek uit de Rot-
ALEXANDRIA (UPI) Alexandria is
de derde stad in de Amerikaanse staat Vir
ginia geworden waar het onderwijs geïn
tegreerd is. Negen negerkindei-en zijn gis
teren de lessen aan de middelbare scholen
gaan volgen. Er hebben zich geen inciden
ten voorgedaan.
terdamse Haven ter hoogte van Pernis
aan de grond liep, is weer vlot getrok
ken. Dit gebeurde omstreeks half één van
middag door de sleepboten „Ai-gus" en
„Atlas" van L. Smit en Co's Internatio
nale sleepdienst.
(Van onze correspondent in Londen)
Dr. Otto John, het vroegere 1 oofd van
de Westduitse veiligheidsdienst, werd gis
teren, toen hij in Dover aankwam de toe
gang tot Groot-Brittannië geweigerd, om
dat hij als een ongewenste vreemdeling
wordt beschouwd. John was betrokken bij
de bomaanslag op Hitler in 1944, vluchtte
naar Spanje en vestigde zich daarna als
advocaat in Londen, waar hij verscheidene
jaren in Hampstead woonde. Daarna keer
de hij naar Duitsland terug waar hij chef
van de contra-spionage werd. In juni 1954
verdween hij uit West-Duitsland en dook
een maand later in Oost-Berlijn op. Ander
half jaar later werd hij toen hij naar
West-Duitsland terugkeerde, wegens ver
raad tot vier jaar gevangenisstraf veroor
deeld. In juni van het vorige jaar werd hij
vervroegd vrijgelaten wegens goed gedrag
en voor de rest van zijn straftijd op de
proef gesteld. Sindsdien was dr. John
vastbesloten om zijn advocatenpraktijk in
Londen te hervatten- Zijn echtgenote, die
nog steeds in de Britse hoofdstad woont,
was diep teleurgesteld over het besluit van
de Britse autoriteiten om haar man niet
toe te laten.
(UPI) John verklaarde tegenover de
verslaggever van een Londens blad dat hij
zijn vrouw wilde bezoeken. Dit bezoek zou
overigens van korte duur zijn geweest,
omdat hij tegen het einde van de week in
Hamburg wilde zijn.
(UPI) De echtgenote van dr. John
heeft bij het Britse ministerie van Binnen
landse Zaken geprotesteerd tegen het be
sluit van de regering om haar man niet
in Groot-Brittannië toe te laten. Haar ar
gumentering zal in studie genomen wor
den, zo werd officeel verklaard. Dit ver
andert in eerste instantie echte- niets aan
de uitwijzing. Dr. John moest het land
weer verlaten.
Volgens de Griekse pei-s houdt het ak
koord in, dat Cyprus een onafhankelijke
republiek wordt met een Griekse Cyprioot
als president en een Turkse als vice-pre
sident. Er zouden Griekse en Turkse de
tachementen militairen op het eiland wor
den gelegei-d. De Britse militaire bases
zouden gehandhaafd blijven. Deze garan
ties zouden worden bekrachtigd in een
Grieks-Turss-Brits bondgenootschap. De
ontwerp-grondwet bevat voorts een clau
sule die een unie van Cyprus met Grie
kenland of Turkije onmogelijk maakt.
Aan de Britse bases op Cyprus zal een
Grieks-Turkse basis worden toegevoegd,
dio niet foi-meel in NAVO-verband wordt
opgenomen, zoals aanvankelijk wel de be
doeling is geweest. Het akkoord kan pas
in werking treden v/anneer het is goedge
keurd door de Britse regering, die zich nog
heeft onthouden van commentaar. Het
staat echter nog niet vast dat alle onder
delen van het plan spoedig goedgekeurd
zullen worden door de Britse ministerraad.
NICOSIA (Reuter/UPI) Toen het
nieuws van een overeenkomst bekend
werd gingen in Nicosia en omliggende dor
pen Griekse vlaggen omhoog.
Bei-ichten als zou aartsbisschop Maka-
rios als gevolg van het akkoord in Zürich
naar Cyprus mogen terugkeren hebben in
de Grieks-Cypriotische wijken van Nico
sia opwinding veroorzaakt. De bewoners
bespi-aken op straat in groepjes het
nieuws. Dit bericht werd verspreid door
een Griekse Cyprioot, die als waarnemer
de besprekingen in Zwitserland' heeft bij
gewoond. Hij zei dat Makarios voor zater
dag naar Nicosia zou terugkeren. Van
overheidszijde weigerde men officieel
commentaar te geven. Informeel werd
echter te verstaan gegeven dat een spoe
dige terugkeer van Makarios bijzonder on
waarschijnlijk is.
NEW YORK (Reuter) De Amerikaan
se kustwacht heeft berichten ontvangen
volgens welke een IJslandse trawler met
31 man aan boord wordt vermist in de
buurt van Newfoundland. Men zou sedert
drie dagen niets meer van de trawler, de
Juli, hebben vernomen.
Zondagochtend is het laatste i-adiobericht
van de 657 ton metende trawler ontvangen.
Daarin seinde de kapitein, dat het schip
in een gevaarlijke positie verkeei-de door
zwaar weer en ei-nstige ijsafzetting. Het
schip bevond zich toen 150 mijl ten noord
oosten van Gander op Newfoundland.
De Juli is de vierde trawler, die in de af
gelopen twee dagen bij de Canadese oost
kust in moeilijkheden is geraakt. Maandag
is het schip Blue Wave uit Newfoundland
met zeventien man aan boord verdwenen.
Zondag is de trawler „Cape Dauphine uit
Nova Scotia vei'gaan, maar de 13 beman
ningsleden konden door een andex-e traw
ler worden gered. Het IJslandse schip
Thorkell Mani moest zondag wegens zwa
rt ijsafzetting, die het schip bijna deed
kapseizen, de reddingboten overboord zet
ten en laten wegdrijven.
Voorts verkeert een Spaans schip, de
Meletia, in nood op 80 mijl ten zuidoosten
van kaap Race op Newfoundland. Een ket
ter van de Amerikaanse kustwacht is naar
de Spanjaai-d onderweg. Het is niet bekend
met welke moeilijkheden dit schip te kam
pen heeft.
De K.L.M. heeft als enige van de lucht
vaartmaatschappijen, die op de pool-
route vliegen, in Alaska oefenkampen
voor noodgevallen ingericht. Daar
krijgen de bemanningsleden een op
leiding in het „leven bij temperaturen
De opbouw van de „Eerste Divisie-7 De
cember" (de tweede parate divisie in het
Nederlandse legerplan) is op 1 februari
volgens plan gereedgekomen. Vijftien
maanden zijn hiermee gemoeid geweest.
Het ligt thans in de bedoeling, zo verna
men wij van de Legervoorlichtingsdienst,
op 15 februari aanstaande een geografi
sche herindeling van verschillende le
geronderdelen door te voeren. Overigens
zijn de beide parate divisies slechts op
7/9 deel van de volle sterkte gebracht. De
wel ingedeelde, maar niet aanwezige man
schappen die tezamen het resterende
2/9 deel uitmaken zijn gedeeltelijk met
klein, en gedeeltelijk met groot verlof,
STOCKHOLM (UIT) Premier Tage
Erlander van Zweden heeft de hoop uit
gesproken dat premier Kroesjtsjev dit jaar
een bezoek aan Zweden zal brengen. Naar
verluidt zijn de drie Sc; ndinavische lan
den overeengekomen Kroesjtsjev uit te
nodigen voor een officieel bezoek in augus
tus of september. Een definitieve datunï
is nog niet vastgesteld en ook moet Mos
kou nog geraadpleegd worden. De kwestie
ZURICH, (UPI). De premiers
en ministers van Buitenlandse Zaken
van Griekenland en Turkije hebben
overeenstemming bereikt over het
stichten van een onafhankelijke repu
bliek Cyprus. De ministers van Bui
tenlandse Zaken worden vanmiddag
in Londen verwacht om het resultaat
van het overleg, een grondwet voor
Cyprus, aan de Britse regering voor
te leggen. Premier Menderes van
Turkije en premier Karamanlis van
Griekenland zouden vanmiddag recht
streeks uit Zürich naar hun hoofd
steden terugkeren.
Geen vogelijn op groene, maar op
witte tak. Het is goed gebekt, dat wil
zeggen, het zal een aardig deuntje voor
u fluiten, wanneer u het voorziet van
zijn gage: kruimeltjes brood. Hebt u
er nog
Op de Berensteinlaan te 's-Gravenhage
is de vierjarige Marianne Toonstra uit de
Berensteinlaan, toen zij bij het eindpunt
van lijn 15 tussen twee geparkeerde auto
bussen door plotseling de straa1 opliep,
aangereden door een vrachtauto. Ernstig
gewond werd h§t meisje overgebracht naar
het ziekenhuis aan de Zuidwal, waar het
in de loop van de avond aan de verwon
dingen is overleden.
De 4-jarige Jan Kraan uit de Heiligelaan
te Zuidbroek is in deze straat tegen een
vrachtauto ongelopen en daarbij op slag
gedood. Het ventje was aan het spelen op
het ijs van de bermsloot en stak plotseling
de weg over.
Om elf uur waren de Griekse en Turk
se delegaties bijeengekomen om de laat
ste hand te leggen aan de gx-ondwet. Kor-
te tijd later ging de vergadering uiteen,
om aan een feestelijke lunch opnieuw bij
een te komen ter viering van het succes.
Cyprus zal zijn eigen wetgevende ver
gadering hebben, zijn eigen politie, en een
eigen leger.
(Reuter/UPI/AFP) De samenstelling
van de nationale vergadering zou zodanig
zijn dat de bevolking van het eiland op bil
lijke wijze wordt vertegenwoordigd.
Men acht het vrijwel zeker dat de Brit
se regering de Grieks-Turkse overeen
komst zal goedkeuren. Groot-Bi-ittannië
heeft besprekingen tussen Griekenland en
Turkije altijd aangeprezen als de beste
manier om tot een vreedzame oplossing
van het probleem Cyprus te komen. Ver
moedelijk zal binnenkoi-t een ronde tafel-
confei'entie van Turkije, Griekenland,
Groot-Brittannië en vertegenwoordigers
der Griekse en Turkse gemeenschappen
op Cyi-pus worden gehouden, mogelijk in
Zürich. Kennelijk is de binding tussen de
NAVO en de republiek Cyprus nog niet
geregeld. Binnen het Middellandse Zee
commando van de Noordatlantische Ver
dragsorganisatie zal Groot-Brittannië ech
ter bases op Cyprus behouden.
van 30 tot 40 graden Celsius onder nul".
Zij leren lopen op sneeuwschoenen,
koken op spiritus, kappen van hout,
geven van signalen, vangen van dieren.
Zij slapen in een tentje of onder een
omgekeerd reddingsvlot.