Bezuinigen op defensie is niet
mogelijk, zegt minister Staf
Bonn verwerpt voorstel
van senator Mansfield
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Limiet voor Berlijn
verschuifbaar
HET WEER
„Le Soir": straling in
België gestegen
«W MORRIS beforeijouêui/i
Modehuis
Laila
Elizabeth
Diensttij dverkorting
geen oplossing
Oost- en Westduitsers moeten niet
beslissen over de hereniging
„Goede heertje" krijgt
vijf jaai
RUSSISCH WOORDVOERDER:
Aanhoudend
winterweer
PONTIAC - BOREL - OMEGA
STUURMALS, COHEN
Het woord is aan
Alle grote Nederlandse
ondernemingen zijn
genationaliseerd
Nog deze maand tabak uit
Indonesië naar Duitsland
TECHNISCH SPEELGOED
SIGNAAL
73e JAARGANG No 183
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
VRIJDAG 13 FEBRUARI'1959
Haarlems Dagblad
304e JAARGANG No 31
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
t
BERLIJN (UPI) Rusland is bereid de
overgave van de controle op het militair
verkeer tussen het Westen en West-Berlyn
aan de Oostduitsers uit te stellen tot na
27 mei, als het Westen voordien duidelijk
blyk heeft gegeven van bereidheid de
kwestie-Berlijn op te lossen. Dit heeft een
woordvoerder van de Russische ambas
sade in Oost-Berlijn vrijdag meegedeeld.
De tijdslimiet van 27 mei was gesteld in de
Russische nota van 27 november, waarin
het voorstel werd gedaan van West-Berlijn
een gedemilitairiseerde vrijstad te maken.
De woordvoerder zei: „Het overgeven
van onze verantwoordelijkheid voor de
controle van westelijke militaire transpor
ten naar Berlijn aan de Duitse Democra
tische Republiek is geen kwestie van een
bepaalde datum. Het zou een paar weken
of maanden later kunnen gebeuren. Maar
vóór 27 mei moet duidelijk zijn gebleken,
dat het Westen onderhandelingen wenst
over een definitieve oplossing van de ge
hele kwestie-Berlijn".
Het denkbeeld om Oostduitsers te laten
optreden als „agenten" voor de Russen
noemde de woordvoerder een onmogelijk
heid. „De Duitse Democratische Republiek
kan op eigen grondgebied geen agent van
iemand anders zijn".
Hij herhaalde, dat het Russische voorstel
niet van betrekking is op het burgerlijk
verkeer, dat reeds lang door Oostduitsers
wordt gecontroleerd.
Uit hetgeen de woordvoerder zei bleek
niet. dat de Russische nota over een vrij
stad West-Berlijn zou moeten dienen als
basis voor de onderhandelingen.
Advertentie
Sn?
exclusief - voordelig
Generaal
Cronjéstr. 120
Tel. 54378
ELEGANTE DAMESPANTALONS
in wollen natté, tinneroy en wollen loden,
in donker olijfgroen, korenblauw en lever,
maten 36 t.m. 42 22.75 tot 29.75
Verwachting tot morgenavond:
Overwegend droog weer met
mist of laaghangende bewolking
en voornamelijk in het noord
oosten van het land kans op en
kele opklaringen. Vannacht
lichte en hier en daar matige
vorst. Morgen temperaturen
over het algemeen even beneden
het vriespunt. Zwakke wind.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN PAGINA'S.
De gemeenteraad - van Gstaad, het
Zwitserse plaatsje in het Berner Ober
land waar Koningin Juliana een korte
vakantie doorbrengt, heeft onze vorstin
een ontvangst aangeboden. Koningin
Juliana en burgemeester Marcel Burri
heffen het glas en klinken.
Advertentie
depositaire officiel
PARFUMER IE
99
99
Heemstede
Zandvoortselaan 75
Telefoon 36827
Ruime vrije parkeergelegenheid
(Van onze parleihentaire redacteur)
„Bij de kabinetsformatie in 1956 is afgesproken dat tot en met 1960 per jaar
1650 miljoen gulden zal worden uitgetrokken voor de defensie. Als die gelden
uiterst doeltreffend worden besteed en zuinigheid wordt betracht,'" zcr zei
minister Staf gisteren in de Tweede Kamer, „dan beantwoordt onze defensie
nog maar aan het minimaal noodzakelijke. Een verlaging van het plafond van de
dele
:ensielasten zal dus niet mogelijk zijn. De jaarlijkse exploitatiekosten van 1350
miljoen zullen eerder stijgen dan dalen, vooral als men meer beroepspersoneel
wil aantrekken om de diensttijd te verkorten. Voor vervanging van materieel zal
jaarlijks 500 miljoen nodig zijn, waarvan 200 miljoen is te verwachten in de vorm
van buitenlandse hulp. Als ik reken met 50 miljoen voor de infra-struetuur", zo
concludeerde de minister, „dan zal in de eerstkomende jaren ten minste 1700
miljoen worden vereist." Met de heren Calmeyer (C.H.U.) en Korthals (V.V.D.)
was de minister het eens, dat als bezuinigingsmaatregel moet worden gestreefd
naar samenvoeging van de departementen van Oorlog en Marine tot één
ministerie van Defensie.
Onze marinebijdrage in de NAVO noem
de minister Staf onmisbaar. Als wij onze
grote kruisers en het vliegkampschip Ka-
rel Doorman aan de NAVO onttrekken,
dan ontstaat er een gat in de maritieme
NAVO-defensie. Als de P.v.d.A. bezuini
ging ziet in de opheffing van de kruisers
en de Karei Doorman omdat dan driedui
zend man beroepspersoneel vrijkomt, dan
staat daar tegenover, dat geoefend per
soneel net zo belangrijk kan zijn als het
schip. Deskundigen bevelen de moderni
sering van onze kruisers aan en nu wij
daarvoor van Amerika een financiële bij
drage kunnen krijgen, moeten wij het
aanbod zeker aanvaarden. Op de begro
ting voor 1950 is daartoe voor onze reke
ning anderhalf miljoen uitgetrokken, in
1960 wordt dat 8V2 miljoen. Daarna moe
ten nog drie termijnen volgen van tien mil
joen.
Staatssecretaris Moorman onderstreep
te als marine-deskundige het betoog van
minister Staf. Het bezwaar van de P.v.d.A.
tegen de topzware opbouw van onze ma
rine begreep hij niet. De marine is opge
bouwd volgens hel plan van 1949, dat de
volledige instemming had van de heer
Vorrink. Deze voelde eigenlijk niet veel
voor het vliegkampschip en de grote krui
sers, maar hij redeneerde: Als het in in
ternationaal verband nodig is, dan moet
het toch gebeuren. Want er gebeurt niets,
zei hij, als alle landen op hun hobbies blij
ven staan. Als de heer Schouwenaar zich
voor de bezuiniging van vijftig miljoen op
de marine-utigaven beroept op de heer Vor
rink, aldus de staatssecretaris, dan heeft
hij de nagedachtenis van Koos Vorrink
daarmee geen eei aangedaan.
Staatssecretaris Moorman draagt altijd
een gehoorapparaat en toen er interrup
ties kwamen van de banken van de socia
listen, gaf hij ten antwoord: Laat u dat
maar, want ik hoor het toch niet.
De besparing van drieduizend man be
roepspersoneel bij de marine, vond de
staatssecretaris „te mooi om waar te zijn"
(Van onze correspondent in Bonn)
Het voorstel van de Amerikaanse sena
tor Mansfield om tijdens onderhandelin
gen West-Duitsland en Oost-Duitsland
over de Duitse hereniging te laten beslis
sen, is op een persconferentie te Bonn van
regeringszijde verworpen. Wel is de
Westduitse regering ervoor om tijdens de
aanstaande ministersconferentie met de
Russen hierop zowel Oost- als Westduitse
waarnemers toe te laten.
De regeringsperschef, staatssecretaris
Von Eckardt, verklaarde dat de regering
te Bonn niets moet hebben van recht
streekse politieke onderhandelingen met
Oost-Duitsland. Wel bestaat er op laag
ambtelijk niveau sedert geruime tijd tech
nisch contact over handelszaken en der
gelijke, maar men wil deze technische ge
sprekken beslist niet uitbreiden tot poli
tieke onderhandelingen. Op de persconfe
rentie werd voorts meegedeeld, dat de ant
woordnota's van het Westen op de Russi
sche nota van 10 januari over een Duits
vredesverdrag in de komende dagen naar
Moskou zullen worden gezonden. In deze
westelijke nota's zal men de Russen een
conferentie voorstellen te houden van de
ministers van Buitenlandse Zaken van de
Verenigde Staten, Groot-Brittannië,
Frankrijk en de Sovjet-Unie en wel over
de kwestie-Berlijn, het Duitse probleem en
de Europese veiligheid. De conferentie
zou dan in de eerste helft van mei worden
gehouden.
Geen Duitse ministers
De Westduitse regei-ing wil gaarne op
deze ministersconferentie der grote vier
vertegenwoordigd zijn en heeft er dan ook
geen bezwaar tegen, wanneer ook Oost-
Duitsland zal zijn vertegenwoordigd. Vol
gens Von Eckardt dienen de West- en
Oostduitse vertegenwoordigers niet de mi-
Advertentie
BARTELJORISSTR HAARLEM TEL 13439
SUèDE DAMESJASJES IN KLEUREN
nisters van Buitenlandse Zaken te zijn,
doch hoge diplomaten. Het gaat hierbij,
aldus Von Eckardt. niet zozeer om des
kundigen als wel om waarnemers, die toch
aan het grote gesprek moeten kunnen
deelnemen. Bonn wil op alle mogelijke ma
nieren verhinderen, dat de deelneming
van een Oostduitse vertegenwoordiger
aan een dergelijke grote conferentie uit
gelegd zou kunnen worden als de er
kenning van Oost-Duitsland.
Negen punten
WASHINGTON (AFP'Reuter) De
Democratische senator Mike Mansfield,
een der invloedrijkste leden van de com
missie voor buitenlandse aangelegenheden
van de Amerikaanse Senaat, heeft een
plan van negen punten voorgesteld voor
oplossing van de kwestie-Bexdijn, als
volgt:
1. In West-Berlijn dezelfde westelijke
troepensterkte handhaven als de Russen
in Oost-Berlijn doen
2. Beginnen met eenmaking van de open
bare en gemeentelijke diensten van bei
de delen van Berlijn.
3. De steun van de UNO vragen voor toe
zicht op alle onderhandelingen te Berlijn.
4. Bij het uitblijven van overeenstem
ming strijdkrachten in West-Berlijn hand
haven.
5. Die strijdkrachten zouden zo spoedig
mogelijk „Duits" moeten worden.
6. Besprekingen doen beginnen tussen
de twee delen van Duitsland over het met
elkander in overeenstemming brengen van
de militaire, politieke en economische
systemen der twee zones.
7. De bevolking van Oost-Duitsland de
verzekering geven dat deze haar aandeel
zal krijgen in de politieke zaken van het
land.
8. Van de Sovjet-Unie en de Atlantische
bondgenoten erkenning van de Duitse her
eniging eisen en de waarborg dat Duits
land geen militaire pressie vaa zijn nabu
ren te verduren zal krijgen.
9. Het scheppen van een kern wapen vrije
zone die Duitsland en Midden-Europa om
vat om te vooi'komen dat de met kern
wapens voorziene strijdkrachten van de
twee blokken met elkander in contact ko
men.
al was het alleen maar omdat de marine
thans nog 1700 man beroepspersoneel te-
koi't komt. Men kan die mensen niet zo
maar overhevelen naar de landmacht. Zij
zouden dus op wachtgeld moeten worden
gesteld. In plaats van vijftig miljoen be
zuiniging kwam de staatssecretaris op
een bezuiniging van ten hoogste 16 mil
joen.
„Blijven vliegen"
Van de mogelijkheid, vrijwilligers aan
te trekken ter vervanging van dienstplich
tigen bij de landmacht om daardoor de
diensttijd te kunnen verkorten, moet men
volgens minister Staf niet te hoge ver
wachtingen hebben. De werving van vrij
willigers is in België tegen gevallen. Bo
vendien kost bei-oepspersoneel veel geld.
Omtrent de luchtverdediging deelde mi
nister Staf mee, dat in de Nederlandse
plannen vier afdelingen geleide projectie
len zijn opgenomen De snelheid van on
ze jagers is gelijk aan die van de Russi
sche en uiteraard zijn zij sneller dan de
Russische bommenwerpers.
Opheffing van het vliegveld Soesterberg
„Het goede heertje" is tot vijf jaar met
aftrek van voorarrest ruim een jaar
veroordeeld. De rechtbank, die vanochtend
tegen de 50-jarige voormalige boekhouder
kassier van de firma Berger en Co, C. R.
van H-, uitspraak deed, beslist tevens dat
de tien bankbiljetten van honderd gulden,
het enige contante geld, dat vorig jaar bij
de arrestatie van Van H. in diens bezit
werd aangeti-offen, aan de gedupeerde n.v
zullen worden teruggeven.
In het vonnis zegt de rechtbank dat het
„goede heertje'' „op schi-omelijke wijze
misbruik van vertrouwen heeft gemaakt"
Bij het bepalen van de straf werd voorts
rekening gehouden met de grote omvang
van de gepleegde verduisteringen, de lange
duur waarin deze gepleegd waren en „met
de persoon van verdachte en deomstan
digheden waaronder hij het misdrijf heeft
gepleegd".
Tenslotte werd de verdachte schuldig
verklaard aan verduistering in dienstbe-
trekking en valsheid in geschrifte, beide
meermalen gepleegd en tot vijf jaar met
aftrek verooi-deeld. Veertien dagen geleden
werd er zes jaar tegen hem geëist.
is niet mogelijk. Wij moeten steeds pa
raat zijn. Wat mogelijk is ter vermijding
van overlast voor de omwonenden, wordt
gedaan. Vandaar de overplaatsing van een
squadron naar het oosten van het land. In
het belang van onze parate verdediging
moeten wij blijven vliegen.
Nieuw-Guinea
Bij de overgrote meerderheid van de
Tweede Kamer had de minister nog steeds
instemming geconstateerd met het alge
mene defensiebeleid en hij had ook ge
hoord dat bijna iedereen het er over eens
is dat de dx'eigende toestand waakzaam
heid en paraatheid vereist.
Het Amerikaanse standpunt ten aanzien
van Nieuw Guinea heeft sinds oktober
geen wijziging ondergaan, verklaarde mi
nister Staf. „Dat betekent dat Amerika
niet lijdelijk zal toezien als Nieuw Guinea
door Indonesië wordt aangevallen. Er
worden passende verdedigingsmaatrege
len genomen waai op de nieuwe regering
na 12 maart zal kunnen voortbouwen".
Het was de minister niet duidelijk waar
om volgens de P.v.d.A. wel personeel van
de marine, maar niet van de land- en lucht
macht mag worden uitgezonden naar
Nieuw-Guinea.
NAVO „eist" niets
Wij vinden de uitzending van dienst
plichtigen geen constructieve oplossing
van het Nieuw-Guinea-probleem, ant
woordde de heer Schouwenaar (P.v.d.A.),
die niet geloofde dat Nederland maritie
me verplichtingen heeft in de NAVO.
„Toon mij de brief van de „Standing
Group", zei hij, „dat Nederland een
vliegkampschip er. twee kruisers moet
bijdragen". „Die afspraken worden niet
per brief gemaakt", antwoordde minister
Staf. „Die zijn ook niet per brief gemaakt
voor onze twee parate divisies. Ons vlieg-
kampscnip en de twee kruisers staan in
de NAVO-overeenkomst van Lissabon".
„Omdat Nederland ze heeft aangebo
den" repliceerde de heer Schouwenaar,
die erg verheugd was over de mededelin
gen van de minister.
„De NAVO eist niets", zette minister Staf
uiteen. „Ieder land biedt aan, want de
NAVO is een vrijwillige organisatie. Men
legt door zijn aanbieding zichzelf ver
plichtingen op en dat is dan een NAVO-
verplichting, die ieder jaar kan worden
herzien. Er wordt echter op onze bijdrage
gerekend en wanneer die wordt ingetrok
ken, zou er een leemte in de NAVO-de
fensie ontstaan"
Minister Staf betreurde het, dat de heer
Schouwenaar overlegging van een brief
van de „Standing Group" had gevraagd.
Op die maniei moet de gedachtewisseling
niet worden gevoerd. De „Standing
Group" heeft nooii aan een of ander land
een verzoek gedaan. Het is noodzakelijk,
gezamenlijk c'e NAVO zo sterk mogelijk te
maken.
Advertentie
3UWELIERS - Houtplein 15 - HORLOGERS
De IJmuidense duiker H. Havers heeft
een onderzoek ingesteld naar de
schade, welke het Poolse vrachtschip
„Tczew" heeft opgelopen, toen het
maandagavond op een bank bij IJmui-
den liep. Dinsdagavond kwam het op
eigen kracht vlot en stoomde op naar
het Houtveem in Amsterdam om zijn
lading te lossen. Van die gelegenheid
maakte de duiker gebruik om dapper
in het water af te dalen en te kijken
hoe het er met het schip voorstond.
A. P. Herbert:
De gelijkheid van alle mensen kan niet
worden bereikt door alles om te keren.
Ook Verenigde Deli
DJAKARTA (AFP) De Indonesische
minister van landbouw, Sadjarwo, heeft
vrijdag medegedeeld, dat alle grote Neder
landse cultuurondernemingen, waaronder
de Verenigde Deli Maatschappij, bij besluit
van de Indonesische regering zijn genatio
naliseerd.
Minister Sadjarwo verklaarde verder,
dat de Indonesische regering i-eeds heeft
bepaald, welke van de 248 „overgenomen"
Nederlandse ondexmemingen in Indonesië
zullen worden genationaliseerd en welke
niet. Hij weigerde verdere mededelingen
te doen. Een lijst van alle genationaliseerde
ondernemingen zal voor het einde van
deze maand worden gepubliceerd.
Minister Sadjarwo deelde dit mede aan
de coi'respondent van AFP in Djakai'ta na
een persconferentie, waarop hij formeel het
ovex-plaatsen van de Indonesische tabaks-
markt in Europa van Amsterdam naar
Bremen mededeelde.
De overeenkomst tussen de Indonesische
regering en een Westduitse handelsmissie
is vi-ijdagochtend in Djakarta getekend.
Advertentie
fijnste kaas uit Zwitserland
Imporl: fa. E. von Vliet E*n. - Amsterdam y
De Indonesische minister van Landbouw,
Sadjarwo, heeft heden bekendgemaakt dat
tussen Indonesië en vier Westduitse han
delshuizen een overeenkomst is getekend,
waarbjj de exclusieve rechten van deze
firma's op afname van de Indonesische
tabaksproduktie geregeld worden Tegen
eind februari zal de eerste lading Indone
sische tabak naar West-Duitsland ver
scheept worden.
Minister Sadjarwo ver-klaarde dat de
keus op de Westduitse firma's gevallen was
uit hoofde van de'gunstige plaats en van
wege het feit dat „waar anderen dat niet
wilden, West-Duitsland bereid was risico's
te nemen." Bovendien hebben de betrokken
firma's veel ervaring in de tabakshandel,
aldus de minister.
BRUSSEL (ANP) Volgens een bericht
in het Belgische dagblad „Le Soir" is de
radio-activiteit in België de laatste weken
aanzienlijk toegenomen. Ten opzichte van
het gemiddelde van 1958 steeg de radio
activiteit van de lucht in januari van dit
jaar met 68 percent, terwijl die van het
regenwater met 45 percent toenam.
Op 25 januari werd in het atoomcentrum
te Moll (nabij de Nederlandse grens) een
radio-activiteit van de neerslag gemeten,
die, aldus Le Soir, de toelaatbare dosis
overschreed. In België worden de waar
nemingen met betrekking tot radio-activi
teit verricht door het weerkundig instituut
te Ukkel, het natuurkundig centrum te
Doubes en het atoomcentrum te Moll.
Stralingsdichte grens?
Stijging van de radio-activiteit is ook
hier te lande geconstateerd, maar de ge
vonden waarden over de laatste maanden
bedragen nog niet één 25e deel van hetgeen
in wetenschappelijke en medische kringen
bij permanente blootstelling maximaal
toelaatbaar wordt geacht voor grote be
volkingsgroepen, zo vernemen wij van het
ministerie van Sociale Zaken en Volks
gezondheid.
Advertentie
U vindt op pagina 12
als vrolijke reporter met
prettige plaatjes. Bij
Uw sigarettenwinkeiier
vindt hem als goede
Virginia en american.
Advertentie
met vakkundige voorlichting
ARTELJORISSTRAAT 6 - TEL. 12145
