Vrede op Cyprus is beklonken OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT HET WEER Makariosballingschap en de noodtoestand opgeheven Belgische mijncrisis neemt een wending ten goede „Simson" sleept Helemar H vlot Regering, werkgevers en vakbonden scharen zich om de conferentietafel Gaan de knipperbollen verdwijnen? Voorrang voor voetgangers op alle zebrapaden Hoge Autoriteit gaat overleg plegen met EGKS- regeringen STUURMAL COHEN Unieke kans voor Doe-het-zei vers Giebels Ijzerhandel n.v. Wisselend bewolkt Sneltrein Parijs-Amsterdam had half uur vertraging Makarios zwichtte Maandag details Klokken luiden Straaljager neergestort op Soesterberg Piloot schoot met schietstoel uit de vlammen omhoog Heelhuids onder lawines BRAZZAVILLE ONRUSTIG Siem Nieuwenhuyzen geopereerd Het woord is aan Dr. Van Roijen sprak met onderminister Merchant TECHNISCH SPEELGOED SIGNAAL Negervorst in Amsterdam 73e JAARGANG No 189 Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks VRIJDAG 20 FEBRUARI 1959 Haarlems Dagblad 304e JAARGANG No 37 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65, fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Directie: P. W. Peereboom en A, D. Huijsman De directeur Wegen en Verkeer van de A.N.W.B., de heer A. G. M. Boost, heeft gisteravond tijdens een voordracht voor de Vereniging voor Vreemdelingenverkeer in Barneveld de wenselijkheid bepleit, voet gangers voorrang te verlenen op alle zebra-oversteekpaden. Na invoering van een dergelijke regeling, waarbij de voet ganger dan voorrang zou hebben zodra hij zich op het oversteekpad bevindt, zouden de meeste knipperbolinstallaties kunnen verdwijnen. Knipperbollen zouden dan al leen moeten worden aangebracht bij over steekplaatsen buiten de bebouwde kom, op plaatsen waar het verkeer geen oversteek plaatsen verwacht. Deze kwestie is op het ogenblik in stu die bij de Commissie Veiligheid Wegver keer, die de minister van Verkeer en Wa terstaat hierover advies zal uitbrengen. De heer Boost is lid van de Commissie Veiligheid Wegverkeer. Overleg van heden tussen ministers Zijlstra en Van der Schueren gaat niet door Het op vandaag bepaalde overleg tussen de Belgische minister van Economische Zaken, Van der Schueren, en minister Zijl stra kan niet doorgaan daar minister Van der Schueren verhinderd is naar Nederland te komen. Bij dit overleg, dat plaats zou vinden in het kader van het regelmatig Benelux-contact, zouden onder andere de moeilijkheden in de steenkolenindustrie worden besproken. De Hoge Autoriteit van de E.G.K.S. zal spoedig beginnen met de aangesloten re geringen overleg te plegen over een even tuele afkondiging van de „staat van crisis". Dit heeft de voorzitter van de Hoge Autori teit van de Europese Kolen en Staal Ge meenschap, Paul Finet, op een persconfe rentie in Luxemburg verklaard. Zoals bekend heeft België om afkondi ging van de staat van crisis verzocht. Krachtens de staat van crisis die slechts door de ministerraad van de E.G.K.S. kan worden afgekondigd, mag de Hoge Autori teit import- en produktie-quota vaststellen. Het besluit van de ministerraad is slechts dan geldig wanneer het is genomen met een meerderheid van zes landen,waaronder Frankrijk en West-Duitsland. De Economische Commissie voor Europa (E.C.E.) heeft medegedeeld dat tegen het einde van het jaar de kolenvoorraad in België (in miljoenen tonnen) 6,9 bedroeg, in Frankrijk 7,6, in Nederland 0,8, in West- Duitsland 8,6, in de Saar 0,9 en in Engeland 20,0. Advertentie rrdo z,lv,UM ÖCRO ZILMETA JUWELIERS - Houtplein 15 - HORLOGERS Advertentie Het gebeurt niet vaak, dat u de kans krijgt om in uw eigen omgeving het meest moderne ge reedschap van allerlei aard gedemonstreerd te zien. Laat die kans niet aan u voorbijgaan. Bezoek op zaterdag 21 februari a.s. de gereed- schapsdemonstratie, die van 10 tot 6 door des kundigen van diverse fa brieken wordt gegeven in de Bilderdijkzaal van Restaurant Btinkmann (Grote Markt). U leert er meer dan u denkt! Toegang geheel gratis. Ged. Oude Gracht 5 Verwachting tot morgenavond: Zonnige perioden, maar ook plaatselijk enkele buien. Matige, in het kustgebied tijdelijk krach tige tot harde wind tussen west en noordwest. Iets lagere mid- dagtemperaturen. Volledige weerrapporten op pagina twee. DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN PAGINA'S. BRUSSEL (ANP) Het socialistische blad „Le Peuple" geeft enige bijzonder heden over de vertraging, die de interna tionale trein ParijsAmsterdam in de nacht van woensdag op donderdag in Guévy heeft ondervonden. Enige tijd voor dat deze expresse genoemde grensplaats zou passeren, meldde zich een gemaskerd individu in de signaalpost te Cuesmes die de verbijsterde bediende het was onge veer twee uur 's nachts toevoegde: „Ik kom waarschuwen dat de rails opgeblazen zijn- Neem maatregelen om de internatio nale trein uit Parijs op tijd tot staan te brengen". Even snel als hij gekomen was, was de gemaskerde weer verdwenen. De spoor wegman waarschuwde de rijkswacht en toen de internationale trein in Quévy aan kwam, werd hij bij wijze van voorzorgs maatregel opgehouden. Rijkswachters in specteerden daarop de rails tot Genly nabij Frameries doch daar zij niets abnormaals vaststelden, kon de sneltrein met een half uur vertraging zijn reis voortzetten. De reizigers hebben waarschijnlijk niet eens gemerkt dat zij betrokken zijn geweest bij de staking der Belgische mijnwerkers. (Van onze correspondent in Londen) Het belangrijkste was wel dat iedereen de strijd beu was. Ook de overweging dat de NAVO zich niet langer kan veroorlo ven in zichzelf verdeeld te zijn op het ogenblik dat een nieuwe krachtmeting tussen Oost en West voor de deur staat heeft zwaar gewogen. Mogelijk is ook de wankele toestand in het Nabije Oosten er niet vreemd aan. Er lijkt een punt bereikt te zijn, waarop allerlei extreme nationa listen aarzelen of zij nog langer Moskou in de kaart zullen spelen of zich door de Russen op sleeptouw laten nemen. De oude koloniale machten bezitten niet meer het ooeman-monopolie. Kroesjtsjevs dreigementen tegen Berlijn, Perzië en Pa- kisten om te zwijgen van andere veront rustende Russische activiteiten, hebben ongetwijfeld invloed geoefend op het in Londen bereikte resultaat. Het kon alleen verkregen worden doordat alle partijen water in haar wijn deden. Groot-Brittan- nië bleek, ondanks de vroegere bezwaren, bereid Cyprus politieke onafhankelijkheid te verlenen (dank zij het behoud van de eigen soevereiniteit over c'e beide bases». Makarios liet de eis van aansluiting bij Griekenland vallen en Turkije liet het denkbeeld los van een deling van het eiland. Aangezien vooral de Griekse premier Karamanlis vast besloten was niet toe te geven aan Makarios. die geweigerd had naar Zürich te komen en thans opnieuw tegenstribbelde, slaagde het Grieks-Turks- Britse eenheidsfx-ont er in het laatste ver zet van de aartsbisschop te breken. Ma karios zwichtte toen het tot hem gerichte ultimatum afliep. Men had hem verant woordelijk gesteld voor een mislukking van de conferentie Toen Makarios en zijn Grieks-Cyprische delegatie eenmaal tot het „ja"-woord hadden besloten kon de ronde-tafelconferentie gistermiddag haar zegen geven aan de overeenkomst. De Griekse en Britse premier waren hierbij aanwezig, doch de Turkse premier Men- deres tekende de overeenkomst in het zie kenhuis. Zodra dit het geval zal zijn, zal hij onmiddellijk naar Ankara terugkeren. Aan besprekingen in Londen zal hij niet meer deelnemen Na afloop verklaarde iedereen, Maka rios incluis, gelukkig te zijn over de goe de afloop. Karamanlis zeide dat de confe rentie volledig gesiaagd is. Het is mo gelijk, dat Makarios nog concessies kreeg of krijgt, mef name inzake het vetorecht van de Turkse vice-president en de voor- stestelde Grieks-Turkse-Britse interventie mogelijkheden, maar de hoofdlijnen van het tot nu toe nog geheime plan van Zü rich bleven onveranderd en Makarios was bereid die te aanvaarden. Bijzonderheden zullen officieel pa'- maandag worden ont huld in de parlementen der drie landen. De overeenkomst betekent de terugkeer van Makarios en opheffing van de nood toestand. Het is zo goed als zeker, dat de zich nog altijd op vrije voeten bevindende Grivas, de terroristenleider, zal worden toegestaan naar Griekenland uit te wij ken. Het herstel van de vrede op Cyprus be tekent een groots succes voor Macmillan, nu hij zaterdag raar Moskou gaat, ver sterkt door deze ongedachte westelijke triomf. Ook op het Nabije Oosten zal de Cyprus-vrede zeke' invloed uitoefenen en Advertentie het wantrouwen tegen Groot-Brittannië verzwakken. De Britten hebben het op Cyprus overigens in werkelijkheid minder verbruid, dan sommigen, onder invloed van allerlei propaganda, wel eens willen doen geloven. NICOSIA (Reuter) Op Cyprus luidden de klokken na het bekend worden van het nieuws der overeenstemming. Honderden Grieks-Cyprioten stroomden samen op het kerkhof van Kyrenia, waar zij volkslie deren zongen en riepen „Lang leve Ma karios". Er heerste, reeds voordat de of ficiële bekendmaking werd gedaan, een geestdriftige stemming op het eiland. Griekse en Turkse Cyprioten wensten el kander geluk, een ongewoon verschijnsel na jaren van wederzijdse verdenking, haat en vijandschap. De ondergrondse verzets organisatie EOKA heeft de Griekse Cy prioten verzocht het vreugdebetoon op te schorten tot Makarios teruggekeerd zal zijn. Voor het eerst sedert drie jaar bracht radio-Atbene een rechtstreekse uitzending van zijn correspondent in Nicosia, waarbij hij de reacties van de Cyprioten beschreef. Leerlingen van Turkse middelbare scho len hebben vanochtend in de Turkse wijk van Nicosia betogingen gehouden waarbij zij verdeling van Cyprus eisten. Ook schreeuwden zij volgens Turkse ooggetui gen dat aartsbisschop Makarios nooit mag terugkeren. ATHENE (Reuter) In Athene ver schenen de dagbladen met een extra-uit gave. De oppositie in het Griekse parle ment heeft een motie van afkeuring aan gekondigd tegen het „verkeerde regerings beleid" Advertentie Een straaljager van het type Hunter Mark VT is hedenmorgen om kwart over tien vlak naast de vliegbasis Soesterberg neergestort en in brand gevlogen. De pi loot werd gewond. Kort na de start sloeg de motor af. De piloot draaide het toestel daarna in een bocht terug naar het vlieg veld, maar het had niet genoeg snelheid meer om de landingsbaan te bereiken. Het kwam ongeveer 100 meter daarnaast aan de grond, waarbij het in brand vloog. Enkele wrakstukken kwamen neer in de tuin van een woning aan de Amersfoortse- straatweg. waar een lid woont van het comité, dat krachtig ageert tegen het la waai en het gevaar van de overvliegende straaljagers. Hij zag het toestel neerkomen. Voor zijn ogen schoot de schietstoel met de piloot uit de vlammen omhoog. De para chute ontvouwde zich nog, maar bleef in de takken van een boom steken. De piloot kwam op een afstand van vijftig meter van de wrakstukken van zijn Hunter neer. gillend van pijn. Hij had behalve een ge broken rib ook vele brandwonden op gelopen. MOSKOU (Reuter) - Het Russische pers bureau Tass zegt dat de overeenkomst het eiland „zogenaamde onafhankelijkheid verleent". Volgens Tass hebben Groot- Brittannië, Griekenland en Turkije druk op de aartsbisschop uitgeoefend. „Maka rios werd op ondubbelzinnige wijze te kennen gegeven dat als hijweigerde de overeenkomst te tekenen, deze zou wor den ondertekend zonder hem", aldus Tass. De hinder en de ongelukken, die men in de Oostenrijkse en Zwitserse berg gebieden ondervindt van sneeuw- lawines heeft ertoe geleid dat men op punten, waar het altijd raak is, een zeer eenvoudig uit cement en boom stammen opgebouwde tunnel heeft gemaakt. Zo rijdt het verkeer heel huids onder de lawines door. BRAZZAVILLE (Reuter) De stamge- vechten in Brazzaville in Frans Kongo die ook donderdag voortgingen, eisten opnieuw vele doden. Het dodencijfer is thans tot 76 gestegen. Er zjjn ruim tweehonderd ge wonden. Het is voor de politie moeilijk de orde te handhaven in de overbevolkte Afrikaanse wijken met hun dicht net van kleine straten. Dit wordt vooral des nachts door met messen gewapende commando's uitgebuit, die van huis tot huis trekken om hun afrekeningen, die als werkelijke moordpartijen kunnen worden bestempeld, te bedrijven. (Van onze correspondent in Brussel) De stakingsbeweging in de Borinage en de politieke verwikkelingen er om heen, zijn gisteren plotseling in een nieu we fase gekomen. Tussen de regering, de socialistische partij, het Verbond der Belgische nijverheid en de roonis-katho- lieke en socialistische vakverbonden zijn onderhandelingen begonnen. Hedenoch tend hebben de leiders van het verbond der Belgische nijverheid, van de mijnen- industrie en de drie vakverbonden be raadslaagd over de crisis en over de algemene economische toestand. Die bijeenkomst is de inleiding tot het ge sprek met premier Eyskens en de minis ter van Economische Zaken Van der Schueren. Men hoopt in regeringskrin gen dat het werk in de Borinage maan dag zal worden hervat. Die plotselinge ommekeer is liet ge volg van het initiatief van de president van het Verhond der Belgische nijver heid Léon Bekaert. Hoofdzaal: is een politiek en economisch gesprek op gang te brengen, aldus verluidt in kringen van iet overkoepelend orgaan van de Belgi sche industrie. Men geeft er zich thans in socialistische kringen rekening van, dat de Belgische re gering gebonden is aan haar belofte jegens de Hoge Autoriteit en de ministerraad van de EGKS om de mijnindustrie in de Bori nage te saneren. Van haar kant zal de Hoge Autoriteit nieuwe steun kunnen verlenen aan de Belgische mijnen, op voorwaarde dat het moderniseringsprogramma van de Belgische mijnen door haar deskundigen zal worden gecontroleerd. Finet, de presi dent van de Hoge Autoriteit, die de toe stand in de Borinage goed kent, daar hij de Waalse secretaris-generaal is geweest van de socialistische vakbonden, heeft te Luxemburg verklaard dat de Hoge Auto riteit haar medewerking kan verlenen tot financiering van nieuwe investeringen in de Borinage. Weliswaar zal de Hoge Auto riteit zelf een beroep moeten doen op de kapitaalmarkt om de fondsen ter beschik king te kunnen stellen voor het oprichten van nieuwe industrieën in de Borinage. De plannen kunnen niet in vierentwintig uur opgelost worden. Finet wees er op dat voor het tewerkstellen van één arbeider een investeringskapitaal nodig is van één miljoen Belgische frank 76.000. Een andere reden voor de nieuwe koers in Brussel is de onzekerheid over het ver loop der revolutionaire stakingen. Het is niet uitgesloten, dat onverantwoorde ele menten, voornamelijk onder de jonge Ita lianen, een of andere rampzalige sabotage daad plegen in een van de mijnen of openbare gebouwen, wat voor de arbeiders en de economie van de Borinage onover zienbare gevolgen zou opleveren. Intussen vragen politieke waarnemers zich af op welke basis voor dit emotionele conflict een oplossing kan worden gevon den. In de eerste plaats is het duidelijk dat de sluiting van zeven schachten in de Borinage over een periode van een of twee jaar zal worden uitgesmeerd. Het sa neringsplan zal in hetzelfde tempo en pa rallel met de industrialisatie van de Bori nage worden verwezenlijkt. Op die manier wordt vermeden dat enkele duizenden mijnwerkers tegelijk werkloos worden. In de tweede plaats wil men de structuur hervormingen, die zich in de Belgische mijnindustrie opdringen, met bekwame spoed bestuderen en tot stand brengen De leiders van de Belgische industrie en van de vakverbonden geven er zich reken schap van dat dezelfde moeilijkheden zul len rijzen in de andere drie Waalse ko lenbekkens. Wanneer de nodige sanerings plannen per bekken tijdig worden inge voerd, zullen de moeilijkheden vermeden kunnen worden. De socialistische vakbon den zijn voorstanders van de nationalisatie der kolenmijnen, met de oprichting van een afzonderlijke maatschappij voor ieder der zes Belgische kolenbekkens. Gisteren heeft de rooms katholieke mijn- werkersbond voorgesteld één afzonderlijke maatschappij in ieder der zes kolen bekkens te stichten, beheerd door een raad, waarin vertegenwoordigers van de aan deelhouders, de technici en de arbeiders zitting hebben. Van de zijde der werkgevers heeft men tot nu toe niets vernomen, maar vele industriëlen zijn voorstanders van fusies van mijngenootschappen en het verlenen van een grotere bevoegdheid aan de pari tair samengestelde Nationale Kolenraad. De vakbondsleider Cool sprak zich uit tegen verdere uitbreiding van de staking. Noch de socialistische bonden, noch de regering, kan het risico lopen zijn gezicht te verliezen. Wanneer het overleg in een geest van begrip verloopt, zal het oproer van de Borinage een kortstondig, maar gevaarlijk strovuur zijn geweest. Er zijn nog heel wat gevoeligheden te overwinnen. Men acht de kansen op een mislukking van de besprekingen echter gering. (Reuter) De Belgische Kamer van Volksvertegenwoordigers heeft zich met 118 stemmen voor, 78 tegen en drie ont houdingen uitgesproken voor de regerings- kolenpolitiek. Alle rooms katholieke en li berale afgevaardigden steunden de re gering. De socialisten en de communisten stemden tegen. De socialistische afgevaar digden hebben verklaard een wetsontwerp te zullen indienen, dat voorziet in natio nalisatie van alle in particuliere handen zijnde bedrijven der Belgische steenkool-, gas-, elektriciteits- en kernenergie-indus trieën. (Van onze Haagse redactie) De bekende revue-artiest Siem Nieuwen huyzen, die ondanks zijn zesenzeventig jaren nog steeds optreedt, is donderdag in St. Antoniushove in Voorburg geopereerd. De operatie is goed geslaagd. De heer Nieuwenhuijzen hoopt over enkele weken zijn werkzaamheden te kunnen hervatten. Martin F. Tupper: Geen enkele waarheid ontkomt aan de nevelen der dwaling. WASHINGTON (UPI) De Nederlandse ambassadeur in Washington, dr. J. H. van Roijen, heeft donderdag de berichten om trent een beledigende verklaring van Baird, het hoofd van de hulpmissie der V.S. in Djakarta, aan het adres van Neder land gedurende een half uur besproken met de onderminister van buitenlandse zaken voor Europese aangelegenheden Li vingston T. Merchant. Na afloop zeide hij, dat een dergelijke verklaring gesteld, dat Baird deze in derdaad heeft afgelegd „voor ons een reden is bijzonder bezorgd te zijn over de gevolgen voor de betrekkingen tussen bei de landen." De Amerikaanse onderminister heeft toe gezegd de zaak volledig te zullen onderzoe ken. De ambassadeur werd vergezeld door de conseiller D. Ketel, deskundige in za ken betreffende het Verre Oosten. Van Amerikaanse zijde namen Turner Came ron, plaatsvervangend hoofd van de afde ling West-Europa en Lee Stabler, hoofd van de afdeling Benelux van het minis terie van Buitenlandse Zaken aan de be sprekingen deel. De officiële woordvoerder van het Ame rikaanse ministerie van Buitenlandse Za ken Lincoln White heeft medegedeeld dat „voor zover bekend mr. Baird geen ver klaring (over de nationalisatie van Neder landse bedrijven in Indonesië) heeft afge legd. Wij hebben hem verzocht rapport uit te brengen over hetgeen hij eventueel op informatieve basis, heeft gezegd". Van officiële zijde in Washington werd opnieuw ontkend, dat Baird de geruchtma kende verklaring had afgelegd. Men was dientengevolge niet in staat te verklaren hoe onder-minister Merchant een onder zoek kon toezeggen. Advertentie met vakkundige voorlichting BARTELJORISSTRAAT 6 - TEL. 12145 Neger wrst Nana Nyonwa Panayin uit Ghana vertoeft op het ogenblik in Amsterdam, waar hij besprekingen voert over de levering van industrie diamant. Di vorst bezit in Ghana een aantal diamantmijnen, waarvan de waarde op zeventig miljoen gulden wordt geschat. Advertentie BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL 13439 FALCON WOLLEN TWEEDJASSEN De sleepboot Simson van de firma Wijs muller uit IJmuiden heeft donderdagavond kans gezien de op de Ierse rotsen gelopen Nederlandse kustvaarder „Helemar H" vlot te slepen. Het schip is twee uur later weer aan de grond gezet op een bank bjj Creadan Head. Sinds maandag heeft men meer dan zeventig ton kunstmest overboord gezet. Daardoor kreeg het 800 ton metende schip, dat overigens nog zeer diep ligt, meer drijfvermogen. Donderdag werden de pom pen op volle kracht op het ruim gezet, zodat het water daar nu behoorlijk uit is verwijderd. De machinekamer en de voor- piek zitten nog vol water. Men zal nu verder gaan met het lossen van de lading van de Helemar H, die op het oppertje, wat verwijderd van de mon ding van de Waterford-rivier, meer in de luwte is komen liggen. Men gaat een dui- keronderzoek instellen en zal trachten de gaten te dichten. De kans op behoud van het schip zijn volgens de bergingsdeskun digen sterk vergroot.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1959 | | pagina 1