Eisenhower: Wij gaan in Europa
geen oorlog te land voeren
kieti itf
Nasser keert zich openlijk
tegen regering van Kassem
Britten zenden Lord Perth
naar Rhodesische federatie
Kernwapen het plechtanker
der westelijke afweer
KOEL SLOTCOMMUNIQUÉ
IN OOST-BERLIJN
HET WEER
Evelyn; Tlieiiiiiiis ELEGANTE TASSEN EN BYOUX
Hij zou hierdoor ook een breuk met
de Sovjet-Unie riskeren
Komt u vanavond
ook
op de Botermarkt?
Uw krant projecteert
de
verkiezingsuitslagen
met een
aardig
filmprogramma
Kroesjtsjev zou te uitgeput zijn voor
beraad over separaat vredesverdrag
Brand in Utrecht
Onafhankelijkheidsbewe
ging onder de Canadese
Indianen
„VERDELER VAN IRAK"
K3 dè verf
},efore ijou (mij!
Het woord is aan
Redder omgekomen bij
brand in A msterdam
Hulpvaardigheid met de
dood bekocht
Veiliger in verkeer
Opklaringen
73e JAARGANG No 206 DONDERDAG 12 MAART 1959 304e JAARGANG ino 34
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 TT 1 T^V 11 1 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
(6 lijnen) Drrectre, Redactie, Administratie. E«1 "3* I f* I 1 I f4i Verschijnt dagelijks beh. op zon-en feestdagen.
Drukkerij Gr. HeÜigland 10. Tel. 15295. Bij- I f 1 f I M j V I 1M f 1 [J I f] (1 Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65,
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 INAVAA AVXllW JLrfV««L ^4 J. VJL fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 2731OT.
rr r t j c. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Hoofdredacteur: Simon Koster r Jö
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
(Reuter-UPI) President Eisenhower
heeft op zijn wekelijkse persconferentie,
desgevraagd, verklaard er geen heil in te
zien met het oog op de Berlijnse crisis nog
meer Amerikaanse troepen naar Europa
te zenden. In een landoorlog zouden de
westelijke strijdkrachten vergeleken bij
de 175 Russische divisies sterk in het na
deel zijn. Gevraagd of de Verenigde Sta
ten bereid zijn ter verdediging van West-
Berlijn een kernoorlog te beginnen, zei de
president niet in te zien hoe men iets met
kernwapens zou kunnen bevrijden". Als
een dreiging van vijandelijkheden tot wer
kelijkheid mocht worden, dan zou dat de
tijd zijn om zich erover te beraden waar
toe men bereid zou zijn.
Toen de journalisten de president onder
druk zetten kwam hij tot de uitspraak dat
een oorlog met kernwapens nooit geheel
verworpen is als afweer tegen de grote
Russische sterkte aan conventionele wa
pens. Hij zei dat het Westen zijn rechten in
Berlijn niet zal opgeven. Het is beter te
wijzen op de vastbeslotenheid, dan oorlogs
zuchtige taal te uiten, aldus Eisenhower.
Gevraagd of hij denkt dat het Ameri
kaanse volk zich voldoende bewust is van
het oorlogsgevaar wegens Berlijn, ant
woordde hij dat de Amerikanen in het al
gemeen beter de werkelijke toestand besef
fen dan velen in Washington. Opnieuw
drong hij aan op kalmte, of het nu Que
moy, Berlijn of wat anders betreft.
Als gevolg van een lek in een olie-
kachel ontstond woensdagmiddag in
een café aan de Oudegracht te Utrecht
een ontploffing, gevolgd door een he
vige brand. Binnen een kivartier stond
het huisje in lichterlaaie. Het brandde
volkomen uit. Een hond kwam in de
vlammen om.
Advertentie
Bij iedere jas een passende tas
GR. HOUTSTRAAT 18a HAARLEM TELEFOON 2041S
Advertentie
SOLEX DE LUXE
de veilige bromfiets NU
J. J. v. KOOT EN
f375.-
MONTREAL, (AFP) Na de „op
stand" van de Indianen in het reservaat
bij Brandford in de Canadese provincie
Ontario, die zich deze week van Canada
hebben „afgescheiden", zijn nu ook de
Irokezen van Caughnawaga bij Montreal
in beweging gekomen. Hun stam-oudste
heeft verklaard dat zij de rechtspraak van
de gerechtshoven in de provincie Que
bec niet erkennen. Zij baseren zich op een
wet van koning George III van 1763, die
de Caughnawaga buiten de jurisdictie van
deze gerechtshoven plaatste.
OTTAWA (Reuter) De Canadese re
gering heeft de Indianen in het reservaat
bij Brandford gewaarschuwd dat er zonder
verwijl maatregelen zullen worden geno
men om „de vrede en orde (in hun gebied)
te herstellen en te handhaven".
DAMASCUS (Reuter) President Nas
ser van de Egyptisch-Syrische republiek
heeft woensdag in een toespraak, die hij
vanaf het balkon van het regeringsgebouw
te Damascus heeft gehouden, zijn eerste
openlijke aanval op de regering Kassem
en de Iraakse communisten gedaan. Voor
dat hij sprak had een duizendtal studen
ten in de hoofdstraat van Damascus be
toogd onder het uitroepen van leuzen als
„Weg met Kassem en zijn duistere bedoe
lingen" en „Weg met communisme en op
portunisme."
Nassers toespraak werd heruitgezonden
door radio-Caïro. Waarnemers te Cairo
beschouwen haar als een keerpunt in zijn
politiek.
„Kassem betekent in het Arabisch „ver
deler" en hij doet zijn naam eer aan. Wij
hebben gemeend, dat de staatsgreep in
Irak een consolidatie van het Arabische
nationalisme betekende, doch wij dachten
verkeerd. Kassem veranderde van gedach
ten en hij ging de voorkeur geven aan een
(Zie publikatie op pag. 9)
Houtplein 20 - Haarlem - Tel. 12000
Gr. Houtstr. 140 - Haarlem - Tel. 12349
politiek, die van vijandschap jegens ons
getuigt en is opgesteld aan de hand van
uit het buitenland verstrekte richtlijnen.
Ik verklaar hierbij nadrukkelijk dat wij
niets anders van Irak wensen dan eenheid
van zijn volk en onschendbaarheid van
zijn soevereiniteit," aldus Nasser.
De president van de Verenigde Arabi
sche Republiek vervolgde: „De commu
nisten, die in Irak de tegen ons gerichte
betogingen hebben geleid en die ons daar
hebben aangevallen, waren dezelfden, die
door Noeri es Said (de bij de opstand van
1958 vermoorde voormalige Iraakse pre
mier en „sterke man") uit Irak waren
verdreven. U, hier in Syrië, hebt hen ge
spijzigd en onderdak verschaft. Zij heb
ben dit beantwoord met ondankbaarheid
en haat."
CAIRO (UPI) Westelijke diplomaten
in Cairo achten het niet denkbeeldig, dat
Nasser's felle aanvallen op de communis
ten hem het ongenoegen van de Russische
regering zullen bezorgen en mogelijk stop
zetting van de hulpverlening. Tot nu toe
heeft radio-Moskou angstvallig vermeden
de Verenigde Arabische Republiek in ver
band te brengen met de revolte in Irak.
In het algemeen werden „kolonialisten en
imperialisten" verantwoordelijk gesteld.
BAGDAD (Reuter) Een Iraakse re
geringswoordvoerder heeft woensdag in
Bagdad officieel bekendgemaakt, dat kolo
nel Sjawaf, de leider van de mislukte op
stand in Noord-Irak, door zijn eigen aan
hangers is vermoord toen hij probeerde
met een vliegtuig te ontsnappen. Hij was
tevoren gewond toen vliegtuigen van de
regering zijn hoofdkwartier beschoten. De
woordvoerder kon geen bijzonderheden
over het aantal slachtoffers van de op
stand geven. Wel kon hij meedelen, dat er
geen buitenlanders zijn gedood. Een
woordvoerder van de Iraakse oliemaat
schappij verklaarde woensdag, dat het
werk op de olieterreinen niet onderbroken
is geweest. Door Bagdad reden woensdag
vrachtauto's met „vredespartisanen" die
tegen de „samenzwering" van de Verenig
de Arabische Republiek tegen Irak protes
teerden.
Het lucht- en spoorwegverkeer in Irak
was woensdag weer normaal. Alleen de
grensovergangen zijn nog gesloten.
(Reuter) Het lichaam van de „vredes-
partisaan" Kazantsji die door Sjawaf
heet te zijn geëxecuteerd, werd woens
dagmiddag in een jeep aan het hoofd van
een stoet van tien kilometer lengte naar
de begraafplaats gebracht.
LONDEN (Reuter) De Britse minister
van staat voor koloniale zaken, lord Perth,
zal „op verzoek van de minister van ko
loniën" een bezoek brengen aan de Rho
desische federatie, zo is woensdagavond
bekendgemaakt. Hij zal op 12 maart in
Nyassaland aankomen en na een verblijf
van enkele dagen aldaar een bezoek bren
gen aan Salisbury (Zuid-Rhodesia) alvo
rens naar Londen terug te keren, waar hij
verslag aan zijn collega's zal uitbrengen.
„Hij zal in dit stadium geen formeel
overleg kunnen voeren over constitutionele
wijzigingen in Nyassaland, maar een van
de oogmerken van zijn bezoek zal zijn, dat
hij zich met deze aangelegenheid bezig
kan houden als het mogelijk zal zijn deze
kwestie weer aan te vatten", aldus de be
kendmaking.
Het nationaal congres van Zuid-Rhodesia
zal blijvend verboden zijn ingevolge een
wetsontwerp, dat woensdag in eerste le
zing door het parlement van Zuid-Rho
desia is aanvaard. De premier, sir Edgar
Whitehead, had beloofd dat blijvende wet
telijke actie zou worden ondernomen ten
einde ondermijnende acties in de hand te
houden.
De Britse minister van Koloniën, Len-
nox-Boyd, deelde in het Huis van Afge
vaardigden mee, dat in totaal 188 leden
van de Afrikaanse nationale congressen
van Noord-Rhodesia en Nyassaland zich
in Zuid-Rhodesia in arrest bevinden.
SALISBURY (UPI) In het parlement
van de federatie van Rhodesia en Nyassa
land zijn woensdag twee wetsvoorstellen
ingediend, die tot doel hebben de be
voegdheden van gouverneur sir Roy We-
lensky nog aanmerkelijk uit te breiden.
Hij zou de macht krijgen elke organisatie
buiten de wet te plaatsen, die de openbare
veiligheid in gevaar schijnt te bx-engen. Dit
zouden kunnen zijn organisatie.:, die twee
dracht kweken tussen Afrikanen of vijan
digheid tussen de rassen, organisaties, die
geleid worden door of in verbinding staan
met organisaties in het buitenland (het
Afrikaanse nationale congres zou hier
onder kunnen vallen), en organisaties,
Advertentie
Advertentie
BARTELJORISSTR HAARLEM TEL 13439
SUÈDE DAMESJASJES IN KLEUREN
waarvan leden een conferentie in het bui
tenland hebben bijgewoond sinds 26 fe
bruari jongstleden. Deelneming aan zulk
een conferentie of congres zou de betref
fende personen zelfs blootstellen aan ge
vangenisstraffen.
Churton Collins:
Vertrouw de ondergeschikte niet, die
het nooit oneens is met zijn meerdere.
Een korte maar hevige brand in een
(Van onze correspondent in Washington)
In Haastrecht hebben de verkeers-
brigadiertjes, die de schoolkinderen
helpen oversteken, een soort hengel-
slagboom-met-een-stopbord gekregen,
die het tot dusverre gebruikte „spiegel
ei" vervangt. De nieuwe beveiliging is
voor het verkeer veel duidelijker
zichtbaar.
President Eisenhower heeft woensdag een der belangrijkste persconferenties
gehouden van zijn gehele ambtsperiode. Enkele uitspraken op deze conferentie
gedaan, zullen nog lang over de gehele wereld aangehaald en onder de loep
genomen worden. Hoe men over de inhoud van Eisenhowers woorden moge
denken, over één ding moet de gehele westerse wereld zich verheugen: Eisen
hower is sedert het begin van 1959 veel meer een leidersfiguur geworden dan
voorheen. Het lijkt alsof de president een sterker persoonlijkheid heeft ontwikkeld
nu zijn eerste assistent Sherman Adams is afgetreden en nu minister Dulles
langdurig afwezig is.
De president ziet er gezond uit. Al worstelt hij nog altijd met zinsbouw, toch
is zijn taal levendiger en pittiger geworden. De critiek, die de Democratische
oppositie heeft uitgeoefend op zijn militair beleid, heeft hem er kennelijk toe
geprikkeld van zich af te bijten. Deze reactie heeft tot gevolg gehad, dat de
wereld een wat omlijnder beeld heeft gekregen van Eisenhowers houding ten
aanzien van de Berlijnse crisis. De uitspraak, die wel het meest zal worden
geciteerd, luidt: „Wij gaan in Europa geen oorlog te land voeren."
bovenhuis aan de Dapperstraat 10 in Am
sterdam-Oost heeft gisteravond het leven
gekost aan de 29-jarige plastiekbewerker
J. Bruning, die vlak om de hoek in de
Pieter Vlamingstraat woont en terstond
het brandende huis inging om de bewoners
te redden. Zijn levenloze verbrande lichaam
werd later in het trapportaal op de derde
verdieping aangetroffen. De bewoners
van het huis hadden zich via de trap en
door een sprong in een vangzeil in veilig
heid kunnen stellen.
De brand ontstond op de tweede ver
dieping van het woonhuis van de heer I.
A. Vogel op de hoek van de Dapperstraat
en de Pieter Vlamingstraat. De heer Vogel,
die bij een kennis op bezoek was geweest,
kwam terug omzijn 5-jarig dochtertje
naar bed te brengen. Het kind trok een
petroleumkacheltje om, dat haar vader pas
had aangestoken. De uitstx-omende petro
leum vatte vlam. De vuurglöed werd op
gemerkt door de heer J. Reijmers, die voor
het raam van zijn kamer op drie hoog aan
de overzijde van de Pieter Vlamingstraat
zat. Samen met een vriend, die bij hem
op bezoek was, x-ende hij het brandende
huis in en bracht het dochtertje van de
heer Vogel naar buiten. De heer Vogel, die
eerst vex-geefs gepoogd had de brand te
blussen, kon eveneens via de trap de straat
bereiken.
De derde verdieping, die inmiddels ook
vlam had gevat, bleek onbereikbaar. Het
trappenhuis was reeds vol rook en vuur.
Op dat moment arx-iveerde de brandweer.
Enkele behulpzame burgers spanden een
springzeil, waarin de drie bewoners van
de derde vex-dieping konden worden op
gevangen. De 35-jarige mevrouw Van Nif-
terik klaagde na de sprong over pijn in
haar rug. Zij is met haar 10-jarig doch
tertje Martha, dat bij de 10 meter diepe
val in het springzeil een kaakfractuur op
liep, naar een ziekenhuis overgebracht.
De 65-jarige heer P. van Nifterik, die
eveneens op de derde verdieping woont,
kwam er zonder letsel af. De brandweer
had de brand binnen een kwartier ge
blust.
Daarmede veegde Eisenhower met één
slag de suggesties van Dulles' Democrati
sche voorganger Acheson van tafel, die
de mogelijkheid had geopperd van een
strijd tegen de Russen om Berlijn met con
ventionele wapenen. Het Amerikaanse
volk beschouwt Eisenhower nog steeds
militair als vakman en de meesten zullen
vertrouwen hebben in zijn inzichten om
trent de krijgskundige situatie. De Demo
cratische actie om onder de huidige om
standigheden de grootte van het leger niet
te verminderen, moet het publiek na
Eisenhower's uitspi'aak, minder belang
rijk toeschijnen. Het gaat er niet om of de
Verenigde Staten de dertigduizend man
meer of minder hebben bij een „ventueel
conflict over Berlijn.
Hoewel Eisenhower de oorlog met
kernwapens allerminst als een juiste re
medie beschouwt tegen 's wex-elds kwalen
heeft de persconferentie toch de indruk
achtex-gelaten, dat de Amerikaaase rege
ring de hoop koestert, dat de Russen zullen
inbinden, juist omdat ook zij een kernoor
log willen vex-mijden. De afschrikwek
kende macht van het kernwapen blijft, dus
troefkaart in het westex'se spel. De ontwik
keling van Rusland's rakettenmacht heeft
de laatste jaren de waai-de van deze troef
kaart echter aanmerkelijk doen dalen.
Wellicht zijn de Verenigde Staten met ra
ketbases in de buurt van de Sovjet-Unie een
met de strategische luchtmacht, deze zo
mer nog de sterkste in de strijd met kern
wapens. De raketten van de Sovjet-Unie
dreigen echter in de naaste toekomst de
schaal ten gunste van Rusland te doen
doorslaan.
Eisenhower moge dan al hebben aange
toond, dat de stampij die de Democi-aten
maken over de vermindering van het aan
tal soldaten, de kern van de zaak niet
x-aakt, doch na deze onthullende persconfe
rentie lijkt de Democi-atische critiek des
te meer gerechtvaardigd, waar deze zich
richt tegen de betx-ekkelijke slapheid van
het raketprogramma. Zolang tussen Oost
en West geen ernstig begin wordt ge
maakt met de bewapeningsbeperking
achten vele critici van de Amex-ikaanse
ï-egering het van het allerhoogste belang
dat de Vei-enigde Staten nog veel meer
geld en energie besteden aan de ontwikke
ling van de modernste raketten, dan thans
het geval is. Doet men dat niet dan zal het
globale overwicht, dat deze zomer mis
schien nog bestaat, niet lang meer duren.
Eisenhower
(Van onze correspondent in Bonn)
De Russische minister-president Kroesj
tsjev heeft hedenmorgen Oost-Berlijn ver
laten na een uitermate roerig achtdaags
bezoek aan Oost-Duitsland. In een slot
communiqué over de Russiscli-Oostduit-
se besprekingen werd met geen woord ge
rept over een separaat vredesverdrag tus
sen beide landen. Het spreekt sjechts over
een vredesverdrag met geheel Duits
land en over de liquidering van het bezet
tingsregime in West-Berlijn. Dit is dus
wel een heel koel afscheid na de opwin
dende woorden van Kroesjtsjev te Leip
zig en Oost-Berlijn.
Er is voorts besloten dat een grote Oost-
duitse delegatie in mei naar Moskou zal
reizen om verder te onderhandelen over
een vredesverdrag. Beide partijen eisen
tenslotte de bijeenroeping van een minis
tersconferentie met deelneming van Tsje-
choslowakije, Polen, Oost- en West-Duits-
land.
Men meent te Bonn en te West-Bexdijn
dat het communiqué wel in scherpe te-
Verwachting tot morgenavond:
Vannacht en morgenochtend
plaatselijk mist. Morgen over
dag op de meeste plaatsen droog
weer met opklaringen. Dezelfde
temperaturen als vandaag of iets
hogere. Zwakke wind.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN PAGINA'S
genstelling staat tot de grote activiteiten,
die Kroesjtsjev de laatste dagen heeft ont
wikkeld. Er zou zelfs verschil van mening
tussen de Russen en Oostduitsers zijn ont
staan omdat Oostduitse leidei'S als Ul-
bricht en Grotewohl straffer optreden in
de kwestie-Berlijn wensen en het niet eens
zouden zijn met de Russische voorstellen
om geallieerde troepen in West-Berlijn te
laten blijven.
Te Oost-Berlijn is dit niet met de gebrui
kelijke verklaringen tegengesproken. Op
vallend was voorts dat gezegd werd dat
aan Kroesjtsjevs gezondheid de laatste
weken dergelijke eisen zijn gesteld dat er
eenvoudig weg geen tijd was overgeble
ven voor een gesprek over een vredesver-
dx-ag
Toen men gisteren een Russische woord
voerder vroeg naar de rest van Kroesj-
tsjev's programma te Oost-Berlijn, kreeg
men ten antwoord dat er geen program-
ma meer was en dat Kx-oesjtsjev zelf ge
zegd had: „Ik ben zo moe
Te Bonn ontplooien de Westduitse socia
listen grote activiteit op het gebied der
buitenlandse politiek. De S.P.D.-leider Ol-
lenhauer vertelde de minister van Bui
tenlandse Zaken Von Brentano zijn we
derwaardigheden bij zijn gesprek met
Kroesjtsjev en in een radiorede zei hij la
ter dat zijn ontmoeting met de Russische
regeringsleider nuttig en politiek noodza
kelijk was geweest. Met nadruk zei hij
geen illusies te hebben. De verschillen met
de Russen zijn groot en wegen zwaar,
maar men moet zijns inziens toch probe
ren ze via onderhandelingen te ovei-brug-
gen. Hij bepleitte een scheiding van de mi
litaire machten in Europa.
De Westberlijnse burgemeester Willy
Brandt bracht bondspresident Heuss en
bondskanselier Adenauer verslag uit over
zijn wereldreis en inmiddels zijn te Mos
kou twee vooraanstaande S.P.D.-leiders
aangekomen, professor Carlo Schmid en
Fritz Erler, die voor een zesdaags infor
matief bezoek naar Rusland zijn gereisd
en daar met Kx-oesjtsjev en andere Rus
sische leiders zullen spreken.
