NAVO-jubileum plechtig
gevierd in Washington
i
Middenstanders op de bres voor
hun bestaan en hun branche
Mendès-France lanceert nieuw
plan voor neutrale zone
Kassem: de raadselachtige
sleutelfiguur in Irak
Radio-Moskou ontdekt lichtpunten in
Eisenhower's herdenkingsrede
VRIJDAG 3 APRIL 1959
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
9
I
I
Het zout in de pap of het vet van de ketel
Consumenten doen hun duit in het zakje
Democratische critiek op
president Eisenhower
Diplomatenproces in Bonn
wordt geprolongeerd
Egyptenaar Galal zal als
getuige worden gehoord
Adenauer zou ontmoeting
met Eisenhower wensen
Nog voor de ministers
naar Genève gaan
Scherpe controverse tussen
Adenauer en partijgenoten
Communisten krijgen nog
niet alles van hem gedaan
Niet gemakkelijk
Die beste consument
Brits hof wijst critiek op
bezoek aan de Paus af
Drogisten en cosmetici
Sudeten-Duitsers houden
in Wenen een bijeenkomst
Arabische Liga zonder
Irak, Jordanië en
Tunesië bi jeen
ocks of standing
Hij waarschuwt tegen verwijdering van Engeland
Advertentie
DAKE n Damrak 28-30 Amsterdam
Gebr. BLOKKER n». A'dam-Oen
S
(Van ome Haagse redacteur)
Er is donderdag nogal eens hartelijk gelachen in de vergaderzaal van de Sociaal-
Economische Raad. waar een hearing werd gehouden over de ontwerp-vestigings-
besluiten voor de levensmiddelenbedrijven, de kleinhandel in tabaksartikelen en de
drogisterijen, welke de staatssecretaris van Economische Zaken in het begin van het
vorig jaar aanhangig had gemaakt. De goede stemming was voor een niet gering deel
te danken aan de geestige manier waarop de voorzitter van de S.E.R.-commissie
voor de vestigingsregclingen, prof. dr. Th. L. M. Thurlings, de langdurige debatten
leidde tussen de tachtig vertegenwoordigers van zestig groepen met dikwyis tegen
gestelde belangen.
(Van onze correspondent in Washington)
Op dezelfde plaats, waar de NAVO is
geboren, is gisteren de tiende verjaardag
van het Noordatlantisch verbond her
dacht. Verscheidene staatslieden, die in
1949 het Noordatlantisch verdrag hebben
ondertekend, waren donderdagochtend op
nieuw bijeen in de zaal, waar zij tien jaar
geleden in Washington hun handtekening
hadden gezet. Tot hen behoorden ook de
Nederlandse permanente vertegenwoordi
ger bij de NAVO, ambassadeur mr. dr.
Stikker, alsmede diens vriend Dean Ache-
son. de oud-minister van Buitenlandse Za
ken der Verenigde Staten. Om half elf gis
terochtend was de zaal geheel gevuld met
diplomaten, militairen en journalisten.
Het podium was omgeven met voorjaars
bloemen en op de achtergrond waren de
vlaggen der vijftien NAVO-landen opge
steld. Zowel buiten het departementsge
bouw als binnen het auditorium zorgden
muziekkorpsen voor een opgewekte stem
ming. De ceremonie begon met de binnen
komst van de ministers van Buitenlandse
Zaken, die samen met president Eisenho
wer plaats namen op de zetels, die in een
halve cirkel op het podium waren opge
steld. De Amerikaanse president werd ge
flankeerd door de heren Luns en Spaak,
de Belgische secretaris-generaal van de
NAVO.
Zowel mr. Luns, die thans voorzitter is
van de NAVO-raad, als de secretaris-ge
neraal wees op de versteviging en uit
breiding van het Atlantische bondgenoot
schap in de afgelopen tien jaren. Door de
NAVO, aldus mr. Luns, beschermen wij
onze individuele vrijheid. menselijke
waardigheid en levensbeschouwing. Mr.
Luns voorziet in de toekomst zeker geen
vermindering van de militaire inspanning,
daar onze planeet verdeeld is in twee we
relden. Hij pleitte voor solidariteit tussen
de NAVO-landen, ook ten aanzien van de
problemen, die zich voordoen buiten het
strikte NAVO-territorium.
Paul Henri Spaak noemde het een revo
lutionair feit, dat de Verenigde Staten zich
tien jaar geleden bereid hadden getoond
in vredestijd een militair bondgenootschap
aan te gaan. De secretaris-generaal acht
de alliantie met Amerika nog steeds van
het hoogste belang, daar de bedreiging
van de Sovjet-Unie, zij het in andere vor
men, blijft aanhouden. Spaak betoogde
voorts, dat de NAVO niettemin de deur
open moet houden voor een eervol com
promis. Ook Eisenhower bleek deze me
ning toegedaan. De Amerikaanse presi
dent verwacht pas werkelijk een betere
toekomst, wanneer de communisten hun
doel zouden opgeven de wereld te beheer
sen. Over het geheel had de plechtigheid
een vrij vormelijk en stijf karakter. Eisen
hower had echter een goede ingeving voor
het oplezen van zijn officiële rede al im
proviserend wat meer warmte in de her
denking te brengen. Hij herdacht met ge
noegen de reizen, die hij naar alle NAVQ-
WASHINGTON (Reuter) De Democra
tische partij -in de Verenigde Staten, die in
beide huizen van het Congres een meer
derheid heeft, heeft een boekje uitgegeven,
waarin felle critiek wordt geleverd op de
buitenlandse politiek van de (Republi
keinse) regering. Het boekje draagt de titel
„Zo verliest men vrienden en invloed".
Punt voor punt valt het de buitenlandse
politiek van de laatste zes jaar aan.
„Wij wetèn dat volgens xle grondwet het
regelen van de betrekkingen met andere
landen tot de bevoegdheid van de president
behoort, maar het bezitten van bevoegd
heid sluit in dat men er ook gebruik van
maakt. Door de passieve houding van de
president vallen onze bondgenootschappen
uiteen en neemt onze invloed af", aldus
het geschrift, dat daaraan toevoegt: „Al
kan het Congres het contact met het bui
tenland niet onderhouden, het kan eisen
dat er krachtig en verstandig wordt opge
treden, het kan de achterblijvers zo op
jagen, dat anderen moed vinden voort te
gaan."
Als het Congres volgende week van
paasreces terugkeert, wordt er een levendig
debat over de buitenlandse politiek ver
wacht.
(Van onze correspondent in Bonn)
Het proces-Strack tegen de president
van de Europese Economische Gemeen
schap, professor Hallstein en de Westduit-
se ambassadeur te Parijs, Blankenhorn,
wordt volgende week vrijdag te Bonn
voortgezet. Men had de uitspraak oor
spronkelijk op woensdag gesteld, maar
er wordt thans een nieuw getuigenver
hoor voorbereid. Daarbij zullen acten uit
het ministerie van Economische Zaken ter
tafel komen, en zal de Egyptenaar Galal,
die dr. Strack van corruptie heeft beschul
digd, gehoord worden. Men verwacht
voorts, dat minister van Economische Za
ken Erhard, en bondskanselier Adenauer
als getuige zullen optreden. Galal geldt als
de sleutelfiguur in dit proces. Als perschef
van het Egyptische consulaat-generaal te
Frankfort aan de Main, heeft hij Strack
in 1952 beschuldigd van het aannemen van
geld van Egyptische zakenloiden, in ruil
voor Westduitse concessies bij de Duits-
Egyptische onderhandelingen. Die be
schuldiging is ongegrond gebleken, maar
omdat Hallstein, die toen staatssecretaris
van Buitenlandse Zaken was. en Blanken
horn. de beschuldiging van Galal ernstig
hadden genomen en de kwestie naar vo
ren geschoven, had Strack tenslotte een
aanklacht ingediend. Men meent, dat de
onverwachte voortzetting van het getui
genverhoor erop duidt, dat de rechtbank
de tot dusver gevolgde behandeling nog
onvoldoende acht. Kennelijk wil men geen
enkele acte en geen enkele getuige buiten
beschouwing laten. Op 24 maart luidde de
eis tegen Hallstein en Blankenhorn vier
maanden voorwaardelijke gevangenis
straf, alsmede een hoge boete.
landen heeft gemaakt, toen hij het NAVO-
opperbevel te Parijs bekleedde. Hij her
haalde de boodschap uit die periode: de
vingers van één hand zijn stuk voor stuk
niet sterk, doch tezamen kunnen zij een
vuist maken, die een machtig verdedi
gingswapen kan zijn.
Radio-Moskou
LONDEN (UPI) In een op de Ver
enigde Staten gerichte uitzending heeft
een commentator van radio Moskou ver
klaard dat Eisenhower enkele bevredigen
de verklaringen heeft opgenomen in zijn
toespraak, onder meer dat de deur voor
besprekingen tussen Oost en West open
blijft, en dat de tijd is aangebroken om
een oplossing te zoeken voor de problemen
van ontwapening, Europese veiligheid en
Duitsland. „De geschiedenis van tien ja
ren NAVO bewijst echter beter dan welke
woorden ook hoe alle NAVO-activiteiten
gericht zijn op machtspolitiek, bewape
ningswedloop en permanente oorlogs
koorts". In tien jaar tijd hebben de leden
van de NAVO 500 miljard dollar aan hun
bewapeningswedloop besteed, ten koste
van de belastingbetalers, aldus de com
mentator.
(Van onze correspondent in Parijs)
De Franse links-liberale oud-premier
Mendès-France heeft in Parijs op een
persconferentie, die door honderden Fran
se en buitenlandse journalisten werd bij
gewoond, een eigen plan ontvouwd ter op
lossing van de crisis rond Berlijn. Het
project van Mendès-France is eigenlijk
een herziene versie van het bekende plan
van de Poolse minister van Buitenlandse
Zaken, Rapacki, dat voorziet in een ge
deeltelijk demilitarisatie van Centraal-
Europa. De westelijke bezwaren tegen het
Poolse denkbeeld meent Mendès-France
grotendeels te hebben ondervangen.
De voornaamste reden waarom het plan-
Rapacki vooral in NAVO-kringen. onaan
vaardbaar wordt geacht, is dat volgens de
Poolse richtlijnen de Amerikaanse troe
pen Europa op kortere of langere termijn
zouden moeten verlaten, waardoor ons
werelddeel dus aan de goede of kwade gun
sten van het Russische opperbevel zou zijn
overgeleverd. Mendès-France die een mi
litaire evacuatie door de Amerikanen
eveneens met kracht van de hand wijst,
stelt voor langs het huidige ijzeren gor
dijn, aan beide zijden, geneutraliseerde
zones te ontwerpen, die in het begin vijf
tig tot honderd kilometer breed zouden
moeten zijn. Die zones zullen dwars door
de geografische grenzen kunnen lopen en
geleidelijk aan aan beide zijden verder
worden uitgebreid. Op die manier zouden,
zo meent de ex-premier, de risico's van
een overrompeling kunnen worden onder
vangen, terwijl Berlijn in die bevroren zo
ne zou liggen en dus door alle vreemde
troepen zou moeten worden ontruimd. In
de eerste gordel van 25 kilometer aan
weerszijden van de grens tussen Oost- en
West-Duitsland zouden geen wapens meer
mogen zijn. Beide gebieden zouden zo mo
gelijk onder UNO-toezicht moeten worden
gesteld. In de tweede gordel zou slechts
een beperkt aantal nationale troepen met
klassieke wapens gelegerd mogen worden
en in de derde gordel zouden tenminste
in de beginperiode alle soorten wapens
mogen voorkomen.
Het feit dat Rusland, met een achter
land, dat tien maal dieper is dan aan de
westelijke zijde, toch altijd een militaire
voorsprong zal behouden, weegt in de ogen
van Mendès-France minder zwaar, gezien
de ontwikkeling van kerngeschut op lan
gere en middelbare afstand.
In zekere zin wil Mendès-France de span
ningen, die in Europa door het Russische
ultimatum inzake Berlijn zijn ontstaan,
dus de-Berliniseren. Hij merkte op, dat
men het er in het westelijke kamp over
eens is dat het statuut van Berlijn onmo
gelijk als definitief kon en mocht worden
beschouwd. Berlijn is niet van het vraag
stuk der scheiding der twee Duitse helf
ten los te denken, zo zei hij. En het pro
bleem van Duitsland hangt weer samen
met de controverse Oost-West.
Mendès-France is ervan overtuigd dat
men van westelijke zijde de gelegenheid
van een ontmoeting met de Russen moet
aangrijpen om het gehele Europese pro
bleem opnieuw aan te snijden, in plaats
van zich blind te staren op de onhoudbare
pogingen doen om ook eens een positief
voorstel op tafel te leggen, dan is het ge
vaar groot dat de Russen steeds meer pro
pagandistisch profijt uit onze negatieve
houding zullen trekken.
Deze denkbeelden heeft Mendès-France
voor het eerst uitgesproken ter gelegen
heid van een uitvoerige gedachtenwlsse-
ling, die hij onlangs met de Britse ex-mi
nister Bevan en de Italiaanse socialisten
leider Nenni voerde, en waarvan een ver
slag door het Parijse weekblad „L'Ex-
press" werd gepubliceerd.
Ofschoon Mendès-France, die bij de laat
ste algemene verkiezingen in Frankrijk in
zijn oude kiesdistrict verslagen werd, geen
kamer- of andere politieke zetel meer
tot zijn beschikking heeft, sprak hij giste
ren kennelijk als leider der linkse opposi-
(Van onze correspondent in Bonn)
In de Westduitse hoofdstad doen hard
nekkige geruchten de ronde, volgens wel
ke bondskanselier Adenauer nog voor het
begin van de conferentie van ministers
van Buitenlandse Zaken der Grote Vier op
11 mei te Genève, te Washington een ge
sprek wil hebben met president Eisenho
wer. De Westduitse minister van Buiten
landse Zaken Von Brentano zou te Wash
ington een afspraak over een dergelijke
ontmoeting hebben gemaakt.
Adenauer zou de reis naar Amerika wil
len ondernemen, om een zo goed mogelijk
gesloten front van het gehele westen te
genover de Sovjet-Unie inzake alle Duitse
en Europese veiligheidsproblemen te ver
zekeren. In Washington zou men grote
belangstelling hebben voor een bezoek
van Adenauer vooral omdat men daar
graag wil vaststellen, in welke mate Ade
nauer en de Britse eerste minister Mac-
millan het eens of niet eens zijn over de
Britse ontwapeningsplannen voor Euro
pa, die ook in Amerika zijn gecritiseerd.
Te Bonn is men overigens officieel niet be
reid de berichten over Adenauer's reis
naar Amerika te bevestigen. Deze reis
zou dadelijk moeten aansluiten op Ade
nauer's vakantie van drie weken, die op
6 april in Noord-Italië begint.
tie. Hij vermeed echter alle kwesties van
binnenlandse politieke aard en hij wilde
geen enkele vraag over die onderwerpen
beantwoorden. Mendès-France viel niet
temin generaal De Gaulle, zijdelings, doch
niet onduidelijk, aan door scherp te pro
testeren tegen de omfloerste, en ook wel
openlijke, agitatie, die van officiële zij
de in Frankrijk de laatste weken tegen
Groot-Brittannië wordt gevoerd. Volgens
Mendès-France mogen alle Europeanen
de Britse premier Macmillan integendeel
dankbaar zijn dat hij ernstig heeft'ge
tracht een uitweg uit de impasse rond Ber
lijn te vinden. Het is helemaal niet nodig,
zo merkte hij ook nog op, dat een toena
dering tot West-Duitsland, waarvan hij
een voorstander is, gepaard gaat met een
verwijdering van Groot-Brittannië.
Men mag hopen dat de bijdrage, die
Mendès-France met zijn suggesties gele
verd heeft ernstig zal worden onderzocht,
want de grief, die hij tot de westelijke
staatslieden richtte vanwege hun gebrek
aan verbeeldingskracht, zal men moeilijk
geheel onverdiend kunnen noemen.
In een tweede artikel, geschreven te
Beiroet, na zijn uitwijzing uit Irak, be
handelt de correspondent van UPI,
Larry Collins, de figuur van Abdoel Ka-
rim Kassem. (Het eerste artikel van
Collins is in ons blad van woensdag
verschenen).
BEIROET (UPI) Het grootste raad
sel in de Iraakse situatie van het ogenblik
is de rol, die premier Abdoel Karim Kas
sem speelt. Zijn bedoelingen zijn nog even
mysterieus als toen hij vorig jaar juli de
wereld verraste door zijn plotselinge re
volutie tegen de regering van Noeri es
Said.
Is hij een communist? Is hij een naïef
man, die slechts een werktuig is van zijn
omgeving? Is hij een oprecht nationalist,
die eerlijk gelooft dat hij in het belang
van zijn land werkt? Niemand in Bagdad
kan op deze vragen een afdoend antwoord
geven. Er zijn bijna net zoveel meningen
over hem als er diplomaten in Irak zijn.
Nasser-gezinde Arabieren zijn ervan
overtuigd, dat hij een communist is. Ten
bewijze van hun stelling noemen zij de
nummers van zijn lidmaatschapskaart en
zijn „cel" in de communistische partij in
1938. De meeste Westerse diplomaten zijn
niet overtuigd. Zij zien Kassem meer als
de naïeve, doch eerlijke man, die bezeten
is door angst voor zijn leven en gedreven
wordt door deze wanhopige wens zijn
positie te handhaven, hoewel hij het ge
zag niet meer geheel in de hand heeft. Een
ding staat vast: Als iemand kan beletten,
dat Irak communistisch wordt, is het Kas
sem. Maar zelfs van hem is allerminst ze
ker of hij daar nog toe in staat zou zijn.
De vorige week heb ik twee en een half
uur lang op een afstand van nog geen twee
meter naast Kassem gestaan, tijdens een
van zijn zeldzame persconferenties. Ik heb
hem toen zo nauwkeurig als ik maar kon
gadegeslagen. Hij is een bijzonder ner
veus man. Twee en half uur lang draaide
en frommelde hij met zijn zakdoek in zijn
linkerhand. Hij heeft niets van de militair
en geeft zijn orders eerder vragenderwijs,
dan bevelenderwijs. Zijn stem is zacht
Hij zoekt vaak naar zijn woorden en her
haalt voortdurend wat hij zegt.
Kassem mist de magnetische glans van
een Nasser. Maar hij bezit wel een per
soonlijke charme, de charme van een
vriendelijk, bijna verlegen man, met een
warme glimlach en een onaanstellerig op
treden. Hij wekt geenszins de indruk van
een geboren leider. Veel meer van een
(Van onze correspondent in Bonn)
Tussen de Westduitse bondskanselier
Adenauer en de voorzitter van de Bonds
dag, Gerstenmaier, alsmede tussen Ade
nauer en de staatssecretaris van het pers
en informatiebureau van de regering, Von
Eckardt, zou het tot scherpe uiteenzettin
gen zijn gekomen. Volgens het Hamburg-
se blad „Die Welt" zijn er tussen Adenauer
en Gerstenmaier onlangs brieven gewis
seld, waarin de bondskanselier Gersten
maier ervan beschuldigde te behoren tot
de potentiële kiezers van de S.P.D.-kandi-
daat voor het bondspresidentschap pro
fessor Carlo Schmid, vice-voorzitter van
de Bondsdag. Tussen de bondskanselier en
perschef Von Eckardt, die thans met ziek
teverlof is en zes weken zal wegblijven,
zou het tot scherpe meningsverschil
len zijn gekomen naar aanleiding van Von
Eckardts mededelingen over het gesprek
Adenauer-Macmillan op een persconferen
tie te Bonn.
Men maakt uit deze thans bijna algemee
bekende controverses in de boezem van
regering en regeringspartij op, dat er
tussen bondskanselier Adenauer en zijn
naaste medewerkers in regering en partij
een kloof is ontstaan. Het beeld, dat Ade
nauer zich van de politieke situatie in de
wereld maakt, zou zeer verschillen van
hetgeen Gerstenmaier, Von Eckardt, en
anderen zich daarvan voorstellen. Daar
bij komt de tegenstelling over de kandi
datuur van professor Erhard, de minister
van Economische Zaken, voor de opvolging
van professor Heuss als bondspresident
Bij deze kandidatuur sprak men van een
openlijke, en geslaagde, rebellie van de
meerderheid van de C.D.U.-Bondsdag-
fractie tegen Adenauer, die geporteerd
was voor Erhard als opvolger van Heuss.
De poging van Adenauer en de zijnen om
Erhard kandidaat te maken, slaagde niet.
vooral niet toen van de zijde van het pu
bliek als het ware geëist werd Erhard als
minister van Economische Zaken te hand
haven.
Aan dit alles zou zowel de autoritaire
handelwijze van de 83-jarige Adenauer,
als de spanning die reeds vele maanden
te Bonn heerst wegens de verhouding tot
de Sovjet-Unie en tot de oppositie over de
buitenlandse politiek debet zijn. Ander
zijds zijn ongetwijfeld ook lieden die mis
bruik maken van deze moeilijke, huidige
situatie in de mening dat Adenauers tijd
voorbij is, en dat zijn politieke houding
ten opzichte van de herenigingskwestie en
zijn zogenaamde starheid inzake conces
sies aan de Sovjet-Unie, uit de tijd zijn.
I WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op woensdag te worden
J betaald, daar de bezorgers op donder-
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE j
cooooooooooooooöooocooooocoooooooooocooocooooooocooooooo
man die zijn uiterste best doet zijn ideeën
ingang te doen vinden, van een verkoper
die onzeker is van zichzelf, maar over
tuigd van de waarde van zijn artikel.
In Irak is hij niet alleen door het volk
geaccepteerd maar hij wordt geadoreerd.
Het is aan geen twijfel onderhevig dat de
Irakezen aan hem verknocht zijn. Daar
van heb ik vele voorbeelden gezien. Nog
kort geleden zag ik hoe een opgewonden
menigte de cordons verbrak, onder aan
voering van soldaten, die hun taak gaar
ne vergaten, om in de buurt van Kassem
te komen. Met geweld moesten officieren
een weg voor hem banen door de als gek
geworden menigte.
Kassem's fantastische populariteit is ten
dele een gevolg van de overweldigende
communistische propagandacampagne.
De communisten hebben reeds geruime
tijd geleden ingezien dat de grootste be
lemmering voor hun plannen met Irak ge
legen was in de aantrekkingskracht, die
Nasser op de massa's oefende. Zij beslo
ten dus een eigen Iraaks volksidool op te
richten als tegenhanger van de Egyptische
president. Zij kozen daartoe Kassem.
Zij slaagden in hun opzet, dank zij hun
systematische, niets ontziende propagan-
datechniek. Maar zij slaagden ook dank
zij de persoonlijkheid van Kassem en dank
zij het feit dat Kassem een behoefte ver
vulde: de behoefte aan eigen Iraakse held.
Intussen bezetten de communisten de
belangrijkste posten in de ministeries,
richtten zij waakzaamheidscomités op en
bereidden zij zich voor op de definitieve
overneming van de macht. Terwijl het
communistische getij rondom hen op
kwam, predikte Kassem een leer van neu-
De nieuwe vestigingsbesluiten willen
meer ruimte laten aan het algemeen com
mercieel inzicht van de betrokken zaken
lieden in tegenstelling tot de oude rege
lingen, waarbij de nadruk werd gelegd op
de specifieke warenkennis in een bepaalde
branche. De opkomst van de zelfbedie
ningswinkels en de supermarkets heeft de
behoefte aan een regeling voor het nieuwe
type algemeen levensmiddelenbedrijf ge
schapen, hetgeen overigens het probleem
heeft meegebracht van de assortimentsuit
breiding en de parallellisatie, waardoor het
gespecialiseerde kleinbedrijf zich meestal
bedreigd acht.
Prof. Thurlings liet er geen twijfel aan
bestaan, dat hij zelf die branche-onder-
scheidingen een noodzakelijk kwaad vond.
vaak een „afschuwelijke wanhoop". „Je
kunt het zo gek niet verzinnen of er be
staat al een speciaalzaak van". Het was
duidelijk, dat de voorzitter daarbij meer
instemming vond bij de kruideniers, die
naar assortimentsuitbreiding streven, dan
bij de drogisten, de melkhandelaren of de
groentemannen. Een der woordvoerders
voor de kruideniersorganisaties, mr. J.
Verkerk, herinnerde aan de gevolgen van
die branche-onderscheidingen: „Telkens
als je wakker werd mocht je weer een ar
tikel minder verkopen. Maar wegens de
knappe juridische omschrijvingen merkte
je dat pas wanneer de politie-agent voor
de deur stond".
Intussen bleek ook nu wel de voor
naamste grief van de kruideniers dat de
staatssecretaris hun de stap naar het al
gemene levensmiddelenbedrijf niet ge
makkelijk maakt. In tegenstelling tot het
S.E.R.-advies laat het ontwerp-vestigings-
besluit de geleidelijke uitbreiding van het
kruideniersassortiment niet toe. Men is óf
kruidenier óf men exploiteert een algemeen
levensmiddelenbedrijf, maar dan moet men
ook behalve kruidenierswaren nog ten
minste vier andere warengroepen voeren,
hetgeen alleen voor kapitaalkrachtige
ondernemingen is weggelegd. De staats
secretaris heeft daarmee bedoeld een
schoksgewijze uitbreiding der 24.000 krui-
deniersbedrijven tot evenveel verkoop
punten voor brood en melk enzovoort te
voorkomen. „Zo'n vaart loopt dat niet, we
hebben er niet eens de ruimte voor!",
zeiden de kruideniers geruststellend. Had
prof. Thurlings erop gewezen, dat boven
een tot in h~t absurde doorgevoerde spe
cialisatie een beveiligde vakopleiding de
voorkeur verdiende, de kruideniers vonden
een opleidin" van twee jaar voor het al
gemeen levensmiddelenbedrijf een maxi
mum. de melkhandelaren daarentegen een
minimum.
De gespecialiseerde branches bleken het
vooral met de consument goed te menen.
Zo zei een vertegenwoordiger van de
melkhandel: „Elke afroming naar andere
branches werkt kostenverhogend en is dus
niet in het algemeen belang". Gelukkig
waren de consumenten zelf ook van de
partij om hun belangen te behartigen. Dra.
E. Limperg van de Huishoudraad reageer
de dan ook prompt: „Wat u afroming
noemt, noemen wij het stichten van addi
tionele verkooppunten, hetgeen niet over
bodig is nu de melkbezorging aan huis
traliteit en gematigdheid. Nog de vorige
week drong hij aan op beëindiging van de
campagne tegen Nasser. Totdusverre
heeft hij zich verzet tegen twee belangrij
ke communistische eisen: de executie van
de ter dood veroordeelde Abdoel Salem
Aref, die naast hem de leiding had in de
juli-revolutie. en de uitreiking van wapens
aan het „volksverzet". Door deze twee
dingen steevast te weigeren heeft Kassem
de westerse diplomaten nog een beetje
hoop doen behouden dat Irak nog een niet-
communistische toekomst zou kunnen heb
ben.
Er zijn tal van aanwijzingen, dat Kassem
de macht niet geheel in handen heeft. Zijn
oproep tot matiging van de anti-Nasser-
campagne is genegeerd. Binnen enkele
uren na die oproep deed de president van
het hooggerechtshof, Mahdawi een nieu
we aanval op Nasser, scherper dan ooit
te voren.
Aan de andere kant blijkt juist door het
niet vervullen van de twee bovengenoem
de wensen, dat de communisten moeten
weten dat Kassem niet geheel de hunne
is. Het bevel tot executie van Aref kan
alleen Kassem geven, en als hij dat doet
zou de kloof tussen Cairo en Bagdad on
overbrugbaar worden. De eis tot bewape
ning van het „Volksverzet" toont aan,
dat de communisten het wenselijk achten
een troefkaart in handen te hebben, voor
het geval Kassem en het leger zich ooit
tegen hen zouden keren.
LONDEN (AFP) De Britse koningin
moeder Elizabeth heeft afwijzend gerea
geerd op de critiek die van de zijde der
„Vrije Schotse Kerk" is geoefend op haar
plannen om in Rome een bezoek aan de
Paus te brengen. In een brief van Clarence
House, het paleis van de koningin-moeder,
aan de leiders van deze kerk, wordt gezegd
dat koningin-moeder Elizabeth en prinses
Margaret een beleefdheidsbezoek zowel
aan de Paus als aan de president van de
Italiaanse republiek willen brengen. „Gij
zult zeker begrijpen", aldus de brief, „dat
een dergelijk blijk van beleefdheid geen
enkele positiebepaling betekent ten aanzien
van de politieke of godsdienstige opvat
tingen van de bezochte staatshoofden".
steeds meer afbrokkelt". Dezelfde spreek
ster had al eerder een steek onder water
gegeven met haar opmerking, dat de huis
vrouw zich evenzeer aan de nieuwe
winkeltypen had aangepast als aan de
steeds minder wordende ambachtelijke
dienstverlening. Met instemming van mr.
P. H. van Rij van het Consumenten Con
tactorgaan vroeg zij voorts in de zelfbe
dieningszaken om informatieve etiket
tering en bescherming der aanduidingen,
naar het goede voorbeeld van de vishandel.
Dr. E. J. Tobi nam namens de slagers de
huisvrouwen in bescherming tegen de ver
koop (niet in slagerswinkels) van „voor
verpakt vlees dat wegens de schijn van
houdbaarl.eid in handen van hele en halve
ondeskundigen nog gevaarlijker is dan het
onverpakte". „U wilt dus elke snijhande-
ling tot het domein van de slager rekenen",
repliceerde prof. Thurlings fijntjes.
De drogisten weerden zich onder lei
ding van prof. R. van Dijk geducht tegen
de verkoop van asperientjes en dergelijke
huisgeneesmiddelen door de kruideniers,
in het belang van de volksgezondheid
uiteraard. Prof. Thurlings onthulde, dat
hij wel eens enig „fieldwork" had verricht
door zo'n asperinetransactie van nabij
gade te slaan, maar hij had daarbij de be
hoefte aan vakkundige voorlichting niet
kunnen onderkennen: de klant wist het
zelf wel. Op dit punt kreeg prof. Van Dijk
wel steun van de Huishoudraad en dat
herhaalde zich toen de voorzitter in twijfel
trok of de exameneis aan de jonge drogist,
dat hij cosmetische middelen moet kunnen
bereiden steun vindt in de drogistenprak
tijk. Want de vertegenwoordigster van de
Huishoudraad toonde zich dankbaar, dat
de drogist een alternatief biedt voor de
„kleine flesjes met geringe inhoud doch
hoog in prijs". Dat liet de vertegenwoor
digster van de posmetici die door haar ver
schijning iedereen van het nut van haar
branche overtuigde, niet op zich zitten.
..Willen de drogisten maar eens vertellen
wat zij onder cosmetische middelen ver
staan", zo vroeg zij scherp. En laat die
drogisten daarop het antwoord schuldig
blijven! Ze zeiden slechts: „Dat is een
mooie taak voor de Bond van detaillisten
in de parfumeriehandel". Want de speciali
satie werd op deze hearing de wereld nog
niet uit geholpen.
(Van ome correspondent in Wenen)
Terwijl de landen achter het ijzeren gor
dijn het blijkbaar heel normaal vinden,
dat de Oostenrijkse regering toestemming
heeft gegeven voor het internationale
jeugdfestival en het gemeentebestuur van
Wenen daarvoor sporthallen en zalen ter
beschikking zal stellen, hebben zij een fel
protest laten horen tegen het congres van
de Sudeten-Duitsers die elkaar tijdens de
pinksterdagen in Wenen zullen ontmoeten.
Vooral Tsjechoslowakije beschuldigt Oos
tenrijk ervan dat het zijn neutraliteit
schendt, omdat deze Sudeten-Duitsers al
leen uit haat en wraak bij elkaar zouden
komen. Hiertegenover heeft de Oostenrijk
se regering officieel verklaard dat deze
ontmoeting volgens de uitdrukkelijke ver
zekering van de organisatoren geen poli
tiek of haatdragend karakter zal dragen
en alleen tot doel heeft de Sudeten-Duit
sers in de gelegenheid te stellen elkaar te
ontmoeten. Er zullen alleen lezingen wor
den gehouden over de prestaties van de Su
deten-Duitsers op cultureel gebied. De com
missie van voorbereiding heeft het minis
terie van Binnenlandse Zaken gegaran
deerd dat deze ontmoeting alleen gewijd
7.al zijn aan broederlijkheid, verzoening en
humaniteit en dat andere tendenties niet
worden geduld.
BEIROET (UPI) In Beiroet in Liba
non is donderdag de bijeenkomst van de
politieke commissie van de Arabische Li
ga geopend. De zitting heeft in eerste in
stantie ten doel de geschillen tussen de
Verenigde Arabische Republiek en Irak te
regelen, doch Irak heeft geen vertegen
woordiger naar Beiroet gezonden. Ook
Jordanië en Tunesië zijn niet aanwezig.
De secretaris-generaal van de liga. Mo
hammed Hassoena, zeide niet te weten,
waarom Irak geen vertegenwoordigers
heeft gezonden. Aanvankelijk werd ge
meld, dat Irak weigerde deel te nemen,
wanneer het geen toestemming kreeg do
cumenten ter tafel te brengen waaruit
blijkt, dat de V.A.R. de opstand in Mo-
soel heeft geïnstigeerd.
Advertentie
MMoclcl
Textleltobrteken ImlU LocktfMr N.V. - Hwlit (Z)