WEG EN WIEL
VOORJAARSSCHOONMAAK w™ uw
Wetsontwerp verhouding rijk-
gemeenten bij Kamer ingediend
D. Roemers over het sociaal-
economisch beleid van het NVV
Geen resultaat
van „stille
voor televisie
getuigen"
Eerste nachtegaal
Uitvoering van plan
in gedeelten
Sluipmoordenaar in uzv auto
13
Humanisten verlangen
zendtijd
Gemeentesecretaris van
knevelarij verdacht
Drie keer brand gesticht
in technische hogeschool
Nieuwe speelfilm naar
verhaal van A. Defresne
Verdeeldheid tussen de vakcentralen
Helikopterverbinding
met booreiland
Weer drie Indonesische
bladen verboden
Moeder en dochter herenigd
Concertgebouworkest gaat
wel naar Engeland
IS OOK
AUTO NODIG
TECHNISCHE TIPS
I, u^NSDAG 15 APRIL 1959
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
(iDe humanistische beweging in Neder
land bevindt zich nog steeds in een onbe
vredigende situatie. Aan vele kanten ont
moet zij kleinzieligheid, hoogmoed en be
krompenheid. Nog steeds zijn de huma
nisten niet toegelaten tot geestelijke ver
zorging in het leger. Het werk onder de
gerepatrieerde Indische Nederlanders is
ernstig belemmerd. In het wetsontwerp op
het- nieuwe radiobestel is voor hen geen
plaats ingeruimd", aldus de voorzitter van
het Humanistisch Verbond, dr. J. P. van
Praag bij de opening van het dertiende
jaarlijkse congres, dat het verbond het af
gelopen weekeinde in Rotterdam heeft ge
houden.
De strijd om zendtijd vormde het belang
rijkste onderwerp van dit congres. „Wij
wensen ons niet te laten dringen in de po
sitie van bedelaars om zendtijd", aldus dr.
Van Praag. Om de actie kracht bij te zet
ten is een luisterkring opgericht.
De congressisten werden zaterdagmid
dag door het gemeentebestuur van Rot
terdam ontvangen, 's Avonds was er een
openbare bijeenkomst, waarin de grond
gedachten van het humanisme uiteengezet
werden. Gisteren werden uitsluitend pun
ten van huishoudelijke aard behandeld.
Tenminste vier dagen eerder dan nor
maal is gistermorgen in Bentveld de eer
ste nachtegaal van dit jaar gesignaleerd.
De warme perioden van de afgelopen da
gen heeft deze zangvogel eerder dan ge
woonlijk naar onze koudere regionen ge
lokt.
OP VOORDRACHT van de ministers van Financiën a.i. en van Binnenlandse Zaken,
Bezitsvorming en P.B.O. is bij de Tweede Kamer een wetsontwerp ingediend tot
regeling van de financiële verhouding tussen het rijk en de gemeenten voor 1959 en
volgende jaren. Gehandhaafd blijft het Gemeentefonds, dat gevoed wordt door een
aandeel in de rijksbelastingen. Het wetsontwerp noemt als aandeel van het fonds
in de opbrengst van de daarvoor aangewezen rijksbelastingen een percentage van
12,3. De benoeming van de leden en de werkzaamheden van de Adviesraad voor de
Gemeentefinanciën, die de naam Raad voor de Gemeentefinanciën zal krijgen, worden
overgebracht naar de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Een grotere objecti
vering van de uitkeringen aan de gemeenten wordt verkregen door bij de bepaling
daarvan onder meer rekening te houden met de kosten van het lager onderwijs en
van de sociale zorg. Ingevoerd wordt een aanvullende uitkering voor de kosten van
het nijverheidsonderwijs, welke rechtstreeks ten laste van de rijksbegroting komt.
Op het schaalbedrag per inwoner (onder
deel van de algemene uitkering) kan een
verfijning worden toegepast wegens een
bijzondere samenstelling van de bevolking
of wegens een ongewoon verloop van het
aantal inwoners, dan wel wegens andere
bijzondere omstandigheden. In de uit
keringsregeling is daardoor de mogelijk
heid gelegd om de uitkeringsmaatstaven
voortdurend te verbeteren, zodat de zo
genaamde subjectieve verhoging van de
algemene uitkering tot de werkelijke uit
zonderingsgevallen beperkt kan blijven.
Zo nodig wordt een aanvullende belas
tinguitkering toegekend aan die gemeen
ten, waar de capaciteit van de grondbelas
ting en van de personele belasting, per
inwoner berekend, lager is dan de gemid
delde landelijke capaciteit. Als overgangs
bepalingen tot aanpassing aan de bestaan
de regeling zijn een garantie- en een
limietbepaling in de nieuwe regeling op
genomen. Via de garantie-uitkering wor
den tevens de thans bestaande compen
satie-uitkeringen van de grond- en perso
nele belasting en de uitkeringen wegens
het mijm-echt in de algemene financiële
verhouding opgenomen.
De mogelijkheid wordt geopend de naar
objectieve maatstaven vastgestelde uit
keringen voor bepaalde gemeenten op sub
jectieve gronden te herzien. Gedurende ten
hoogste drie jaren kan aan een gemeente
een jaarlijks vast te stellen aanvullende
bijdrage worden verleend. Aan de desbe
treffende gemeente kunnen voorschriften
worden gegeven omtrent het gedurende
die periode te voeren financiële beleid. Zo
nodig wordt daarna voor een of meer vol
gende jaren een verhoging van de alge
mene uitkering verleend, die naar behoefte
voor elk jaar verschillend kan zijn.
Aangenomen wordt, dat het eerste jaar
de uitkeringen aan de gemeenten uit het
Gemeentefonds ingevolge de voorgestelde
regeling in totaal 11 miljoen hoger zullen
liggen dan onder de bestaande regeling het
geval zou zijn. Als gevolg van de af
nemende werking van de limietbepaling
zullen de uitkeringen in de vier volgende
jaren jaarlijks met 11 miljoen stijgen.
Daartegenover zal met ingang van 1964 de
invloed worden ondervonden van de jaar
lijkse vermindering der dan nog bestaande
garantie-uitkeringen.
De gewenste uitbreiding van het ge
meentelijke belastinggebied maakt beslis
singen nodig, welke wegens haar princi
pieel financieel-economisch belang over
gelaten moeten worden aan het kabinet,
dat binnenkort zal optreden, aldus de
memorie.
Het liep goed. af met deze brand in een
hotel te San Francisco, al doet het
staaltje van geveltoerisme dat de
kamerbewoner in zijn ondergoed uit
haalt, het ergste vrezen. De 45-jarige
Arnold Fantle stapte op de vensterbank
toen het vuur zijn kamer bereikte en
wilde zich over een smalle uitstekende
richel naar de brandtrap begeven. De
brandweer raadde hemechter aan deze
halsbrekende toer niet uit te halen en
op de vensterbank te blijven, totdat
hij zich langs een ladder in veiligheid
kon stellen. Fantle en negen andere
gasten werden langs deze weg naar de
begane grond gebracht. Niemand liep
verwondingen op, al was de schade
dan ook groot.
Onder beschuldiging van knevelarij
heeft de rijksrecherche de gemeentesecre
taris van Heesch, de heer P. G. gearres
teerd. Hij wordt ervan beschuldigd dat hij
voor door hem aan gemeentenaren be
toonde diensten vergoedingen zou hebben
gevraagd, die aanzienlijk hoger zouden
zijn dan de daarvoor vastgestelde leges-
gelden. Dit zou met name bij de behande
ling van een pachtzaak zijn gebeurd.
De secretaris is zelf echter van mening
dat hij deze gemeentenaren heeft gehol
pen buiten zijn ambtelijke functie om en
dat de daarvoor betaalde vergoeding een
zaak is tussen de personen in kwestie en
hemzelf. De secretaris is al eens eerder
door de politie aan de tand gevoeld, onder
meer over een ontduiking van successie
rechten. Toen is echter geen arrestatie ge
volgd Thans kan worden aangenomen dat
deze zaken uit het verleden opnieuw in het
onderzoek betrokken zullen worden.
De politie te Delft heeft een 23-jarie
monteur, werkzaam aan de Technische
Hogeschool, in arrest gesteld. Hij heeft
bekend tot driemaal toe brand te hebben
gesticht in het gebouw voor werktuig- en
scheepsbouwkunde.
Na een brandje, dat op 10 april in het
laboratorium had gewoed, kreeg de poli
tie argwaan, omdat de monteur, evenals
in de voorafgaande twee gevallen, het
eerst alarm had geslagen en daarna de
brandweer geholpen had bij het blus-
singswerk. De eerste brand werd gesticht
op 9 oktober 1957, de tweede op 16 oktober
1958. Bij de drie branden werd totaal voor
meer dan 20.000 schade aangericht.
In de filmstudio's van Cinetone in Dui-
>'endrecht worden op het ogenblik plan
nen voorbereid voor de productie van een
nieuwe grote speelfilm, die even als Bert
Haanstra's „Fanfare" door de filmpro-
'luktiemaatschappij Sapphire zal worden
uitgebracht. Men heeft de keuze laten val
len op een door A. Defresne geschreven
verhaal over de watersnood in Zeeland.
De cineast John Fernhout, die een goede
naam heeft op het gebied van documen
taires, heeft dit verhaal, dat tot titel
beeft „De held van Veereplaat", voor
film bewerkt. Naar verluidt zal hij tevens
de regie op zich nemen. Voor de opnamen,
die deze zomer zullen plaats hebben, zijn
reeds contacten gelegd met enige ac
teurs, onder meer met Guus Hermes en
Coen Flink.
In zijn begroetingswoord tot het in Den
Haag gehouden congres van de Algemene
Nederlandse Metaalbewerkersbond heeft
de waarnemend voorzitter van het N.V.V..
de heer D. Roemers, het algemeen sociaal
economisch beleid van het N.V.V. voor
de komende periode besproken. Op 9 of
wel 23 mei zal een bijzonder congres wor
den gewijd aan de bespreking van het
dan verschenen S.E.R.-advies. Voor ar
beidstijdverkorting blijft het N.V.V. bij
zondere aandacht vragen: de S.E.R. meen
de immers dat er plaats moest zijn voor
een voorshands bedrijfstaks- of onder
nemingsgewijze invoering daar, waar men
latente produktiviteitsreserves kon mobili
seren. Wij rekenen er vast op aldus de
spreker dal de nieuwe regering spoedig
een beslissing zal nemen.
Vervolgens bracht de heer Roemers in
herinnering het duidelijke protest tegen de
dreiging, dat de mogelijkheden voor loons
verhoging zouden worden verbruikt voor
compensatie van lastenverzwaringen op
het werknemersbudget. De opheffing van
de resterende bestedingsbeperking moet
in de vorm van een welvaartsverbetering
van de werknemers aan de orde komen.
En dan pas kan gepraat worden over ver
mindering van de subsidie op de woning
bouw en de consumptiemelk. „Wij zouden
om allerlei redenen bereid zijn in de loop
van 1960 een huurverhoging met compen
satie te aanvaarden, mits in 1959 de ge
volgen van de bestedingsbeperking voor
de werknemers zouden worden opgeheven
en de regering maatregelen zou nemen
tot effectieve verlaging van de bouw
kosten." Voor zover de heer Roemers kan
nagaan bestaat hieromtrent geen enkel
meningsverschil met de K.A.B. en het
C.N.V.
Wel bestaat verschil van mening over
de te volgen richtlijnen in de loonpolitiek.
De te 's-Gravenhage gevestigde lucht
vaartmaatschappij Aero Contractors heeft
van de Nederlandse Aardoliemaatschappij
opdracht ontvangen een helikopterverbin
ding te gaan onderhouden tussen de heli
haven te Rotterdam en het booreiland van
de N.A.M., voor de kust ter hoogte van
Monster.
De N.A.M. zal, zoals is bericht, door
middel van dit booreiland, dat thans in
aanbouw is op de werf Gusto, proefborin
gen verrichten op enige kilometers af
stand uit de kust. Het is de bedoeling dat
dit booreiland begin juni op zijn plaats zal
liggen en dat van dat ogenblik af de ver
binding met de vaste wal zal worden
onderhouden met twee Alouette-helikop-
ters van Aero Contractors.
Nadrukkelijk verklaarde de heer Roemers
dat de wens van het N.V.V. niet inhoudt
dat alle lonen op een bepaalde datum met
een bepaald percentage worden verhoogd.
Wij wensen deze verhoging in de loop van
het jaar in te voeren, teneinde de schok
in het economische bestel geleidelijk te
kunnen opvangen.
In het slot van zijn rede zei de heer
Roemers dat het N.V.V. zich er zeer wel
van bewust is, dat verdeeldheid tussen de
vakcentralen in de huidige fase van de
Nederlandse maatschappelijke ontwikke
ling zeer ongewenst is. „Het kan echter
geen verantwoordelijkheid dragen of delen
voor een nieuw experiment op de basis
die tot dusver door K.A.B. en C.N.V. is
aangegeven."
DJAKARTA (AFP) Het Indonesische
militaire gezag heeft met ingang van
woensdag de vooraanstaande dagbladen
Bintang Timur, Abadi en Nusantara ver
boden. De reden van het verbod zijn niet
bekendgemaakt, doch men meent te we
ten dat de kranten zich deze maatregel
op de hals hebben gehaald door berichten
over het ontslag van procureur-generaal
Suprapto. Eerder deze week was reeds
het blad Pedoman verboden wegens het
publiceren van een artikel dat „de openba
re rust en veiligheid verstoorde".
De stafchef van het Indonesische leger,
generaal Nasution, heeft dinsdag „in het
belang van de algemene orde en veilig
heid", alle publikaties over de vrijlating
van de Nederlander Schmidt en het ont
slag van Suprapto verboden.
(UPI) De zaak-Schmidt is hiermee
niet definitief uit de openbaarheid. Zij
staat namelijk op de agenda van het parle
ment. Het parlementair reces zal op 20
april eindigen. Een aantal parlementsle
den heeft schriftelijk vragen aan de rege
ring gesteld. Daarin wordt geëist, dat zij
de zaak-Schmidt volledig uit de doeken
doet. Dinsdag zou minister van justitie
Maengkom een persconferentie houden
over de zaak-Schmidt. doch op het laatste
moment werd deze persconferentie afge
last, zonder dat dit besluit gemotiveerd
werd. Het verluidt evenwel, dat een streep
door de persconferentie werd gehaald,
omdat andere hoge regeringsfunctionaris
sen er op hadden gewezen, dat het be
lachelijk was als Maengkom een perscon
ferentie zou houden, terwijl de regering
weigert publicaties over de procureur-ge
neraal toe te staan.
Dezer dagen is een 19-jarig meisje uit
Oost-Duitsland naar Nederland gekomen
om haar moeder te zoeken. Een adres
bezat zij niet en vragen aan de politie of
aan iemand anders durfde zij niet. Dan
zou immers uitkomen dat zij een vreem
delinge was in dit land en dat zij geen pa
pieren bezat. Vrijwel haar hele leven
heeft zij gewoond in het door de Russen
bezette Oost-Duitsland, waar zij door
pleegouders was opgevoed nadat haar
moeder aan het einde van de oorlog met
een Nederlander hertrouwde en met deze
naar Amsterdam ging. Ursula had nim
mer kunnen denken, dat zij nog eens een
kans zou krijgen haar moeder, die zij zich
nauwelijks herinneren kon, terug te zien.
Het waren echter de Oostduitsei-s zelf. die
haar die gelegenheid ongewild uiter
aard gaven. Ursula werd namelijk in
gedeeld bij een sportgroepje, dat in Ham
burg zou uitkomen tegen een Westduitse
ploeg. In Hamburg liet Ursula haar land
genoten in de steek. Zij kreeg een lift van
een Nederlandse vrachtautobestuurder
naar Amsterdam. Het passeren van de
grens bij De Lutte, nabij Oldenzaal, gaf
geen moeilijkheden. Maar in de hoofdstad
wist Ursula niet tot wie zij zich wenden
kon om hulp. Zij zwierf een paar dagen
door de stad en kreeg toen weer een lift,
nu in oostelijke richting, een lift die haar
regelrecht in de armen van de Nederland
se politie dreef. Deze kennismaking was
voor Ursula een openbaring, want zij had
de zo vurig verlangde ontmoeting met
haar moeder tot gevolg. In Markelo werd
de auto, waarmede Ursula naar het oos
ten liftte, aangehouden door de rijkspoli
tie. Haar werd gevraagd haar papieren te
tonen, een vraag waaraan zij niet kon
voldoen. Zij moest toen uitstappen en zo
begon de kennismaking met de politie van
de vrije wereld. De Markelose politie belde
de bevolkingsadministratie in Amster
dam op, waarna in samenwerking met de
Amsterdamse recherche haar moeder
spoedig was opgespoord. Gistermiddag
vielen zij elkaar in de burgemeesterska
mer van het Markelose gemeentehuis om
de hals. Ursula, die wat armoedig gekleed
in Markelo was aangekomen, werd door
een aantal Markelo'ers in nieuwe kleren
en schoeisel gestoken. Met haar moeder
is het. ondernemende meisje naar Amster
dam teruggekeerd. De Vreemdelingen
dienst zal haar vermoedelijk toestemming
geven bij haar moeder in Nederland te
blijven.
LONDEN (Reuter) Het Amsterdamse
Concertgebouworkest heeft bevestigd dat
het zijn engagementen in Engeland zal na
komen, zo deelde de Londense vertegen
woordiger mede. Het orkest zal binnen
kort concerten geven in Leeds, Hudders-
field, Leicester en in de Londense Royal
Festivalhall. Er is nog geen beslissing ge
nomen wie als dirigent zal optreden.
De vertoning van de „stille getuigen"
van de moord te Axel, zoals de ring, de
schoen en het wekkertje, in het Neder
landse televisiejournaal van dinsdagavond
heeft nog geen resultaat opgeleverd.
Slechts drie telefoontjes kwamen bij de
post van de rijkspolitie te Axel binnen.
Geen ervan bleek een aanknopingspunt te
geven. Inmiddels zijn de schoenmakers
van Gent opgeroepen zich te melden bij
de plaatselijke politie. Op deze wijze hoopt
de politie de schoenmaker te vinden, die
in de schoen van het slachtoffer de woor
den „binnenwerk inplakken" heeft ge
schreven.
Men heeft reeds de schoenwinkelier ge
vonden, die de schoen aan de vrouw moet
hebben verkocht. De letters „tebier" in de
schoen bleken afkomstig te zijn van het
stempel van de firma Bijtebier te Gent.
De schoen was in de zomer van 1958 ver
kocht, doch de winkelier kon zich de
koopster niet meer herinneren.
In Zeeland is men weinig enthousiast
over de mate van voortvarendheid van de
Nederlandse politieautoriteiten in de
moordzaak. Vooral in Zeeuws-Vlaanderen,
waar velen vrezen dat de moordenaar zich
nog onder hen bevindt, is het vertrouwen
in de van Nederlandse zijde ontplooide ac
tiviteit niet groot. Aanvankelijke werd dit
geweten aan de onervarenheid van de
plaatselijke politie, die ondermeer het li
chaam van het slachtoffer tweeënhalf uur
lang ?an de weg lieten liggen. Het ver
keer ging normaal door en tientallen
voorbijgangers konden rustig van nabij
toekijken. Toen het parket uit Middelburg
later de leiding in deze zaak in handen
nam, werd door de autoriteiten het stil-
zwijgen betracht en beperkte men zich tot
het bevestigen en tegenspreken van gissin
gen in de pers, ook nog toen twee dagen
later van Belgische zijde reeds een nauw
keurig signalement van de vrouw was uit
gegeven, nog wel aan de hand van gege
vens uit het sectie-rapport van dr. Zelden-
rust uit Den Haag.
De caféhouder uit Terneuzen, die aan
vankelijk op een dwaalspoor was gebracht
door de vage en soms onjuiste beschrij
ving in de niet voldoende voorgelichte Ne
derlandse dagbladen kon pas maandag een
belangrijke tip geven aan de politie. Het is
niet bekend welke motieven de Nederland
se justitie voor haar zwijgzaamheid heeft
gehad, maar vast staat dat de caféhouder
reeds zaterdag zijn belangrijke verklaring
had kunnen afleggen indien tegelijk met
het Belgische ook van Nederlandse zijde
een signalement was verstrekt. Nu dit
niet gebeurd is, kreeg de dader een voor
sprong van twee dagen. De Belgische jus
titie hecht grote waarde aan de verklaring
van de caféhouder uit Terneuzen.
Naar de officier van Justitie te Middel
burg meedeelde, wordt het onderzoek
thans voornamelijk in België voortgezet.
In Zeeland bepaalt men zich tot het con
troleren van binnengekomen meldingen en
geruchten.
Weg van iVi miljoen. De aanleg van
de weg HembrugLimmen van Uitgeest
tot Alkmaar is gegund aan het n.v. Aan
nemersbedrijf J. P. Broekhoven te Arnhem
en Reef Aanneming- en Handelmaatschap
pij te Oldenzaal, gezamenlijk voor
7.648.000.
grohs ScAooht+799fci
Laten wij er niet over twisten of de voorjaarsschoonmaak in huis alleen een
primitieve drift van de vrouwen is. Voor auto's is een grote beurt in dit seizoen
in ieder geval uitermate nuttig. We zijn nogal gemakkelijk de zachte winter door
gekomen, de speciale problemen die bij strenge koude een rol gaan spelen, bleven
achterwege en de verleiding is groot om nu maar verder nergens naar om te zien
en prettig de zomer in te rijden. Bekijkt u echter eens wat nauwkeuriger uw
trouwe vierwieler. Ziet u wel dat de carrosserie overal kleine roestplekjes ver
toont? Dat is aan de onderkant zonder twijfel nog veel erger. En neemt u eens
een kussen los, tien tegen één dat er vochtsporen te vinden zijn. Hetzelfde is ook
het geval onder de vloerbedekking, want wij hebben soms dag in dag uit met
natte voeten en natte kleren in de wagen gezeten. Thuis zouden wij het wel laten
om met modderschoenen over de kleden te
lopen en met een natte jas aan in de beste
stoelen te zitten! Als we aan de grote voor
jaarsbeurt beginnen, laten wij het dan goed
doen. Staat u ons toe daarvoor een program
ma te bieden; daarin zijn meteen een aantal
punten verwerkt die op zichzelf niets met
het eind van de winter te maken hebben
maar nu prachtig in één moeite meegenomen
kunnen worden. In de eerste plaats is het
tijd geworden de anti-vriesvulling uit het
koelsysteem te verwijderen. Er zijn hand
leidingen die vermelden dat men de radiatuur
zorgvuldig moet aftappen en de inhoud be
waren voor het volgend winterseizoen. Maar
daar komt in de praktijk toch niets van te
recht. De vieze substantie die door de aftap
kraan naar buiten komt, ziet er niet aan
lokkelijk uit om een tweede keer te ge
bruiken. Dat is ook niet bijzonder aan
bevelenswaardig. Alleen indien u de mid
delen hebt om zorgvuldig te filtreren, valt er over te praten. Wij hopen overigens
dat u de flessen of bussen waar u het afgetapte spul in gaat bewaren, in november
zult kunnen terugvinden. Meestal heeft deze of gene ze wel leeggegoten
Wij gaan de tijd tegemoet waarin de volledige koelcapaciteit nodig zal zijn
en het is daarom van belang het gehele koelsysteem goed door te spoelen en van
schoon water te voorzien. Het is wel gewenst een anti-roestmiddel toe te voegen.
Dit is tegenwoordig onder diverse merknamen bij de garagehouder verkrijgbaar.
Wanneer de motorkap toch open is kunnen wij meteen ook de accubatterij contro
leren. Deze controle betreft de stand van de vloeistof. Is het peil in één of meer
cellen te laag, dan moet uitsluitend worden bijgevuld met gedistilleerd water. Er
mag beslist geen leidingwater worden gebrqikt. Ook is er nu gelegenheid onder
de motorkap grote schoonmaak te houden. Olieresten op de motor en in de
motorruimte maken niet alleen een vieze indruk, ze kunnen ook oorzaak worden
van scherpe, onaangename geuren in het interieur en ze kunnen op den duur
rubber delen aantasten. Rondom de accu zal men waarschijnlijk oxidatie aan
treffen van het plaatmateriaal en de steunen. Ook deze moet worden verwijderd
en de aangevreten plekken dienen te worden bijgelakt. De oxidatie van de kabel
klemmen kan worden tegengegaan door deze in te vetten met een zuurvrije vase
line of met een speciaal preparaat dat hiervoor in de handel is. Indien u enigszins
gevorderd bent op het interessante gebied van de autotechniek, controleert u dan
ook de contactpunten van verdeler en onderbreker en de bougie-elektroden. No-
neert u dit anders om aan uw garagehouder door te geven. Talrijke motoren
vragen op dit punt aandacht en belonen de zorg die er aan besteed wordt, door
beter, gelijkmatiger en zuiniger te gaan lopen.
De garagehouder komt er toch aan te pas, want bij de grote voorjaarsbeurt be
hoort onder meer het doorsmeren van de wagen. Twee punten, die dikwijls worden
verwaarloosd en nu aan bod kunnen komen, zijn respectievelijk het schakel
mechanisme en de ruitenwissers. Laat u eens alle, maar dan ook alle draaipunten
van het schakelmechanisme nalopen en van een weinig smeermiddel voorzien.
Het resultaat is ln de meeste gevallen verras
send. En voor de ruitenwissers geldt het
zelfde. Wist u dat de rubber wisserbladen
maar een beperkte gebruiksduur hebben?
Toch behoren ze tot de belangrijkste veilig
heidsonderdelen van de wagen. Wissers die
hun werk half doen en strepen trekken be
tekenen een gevaar en behoren vernieuwd te
worden. De garagewerkplaats is ook nodig
om de wagen op de brug te rijden voor een
controle van de onderzijde. Wellicht hebt u
in de vorige herfst een behandeling laten toe
passen met een „underbody-coating". Deze
levert een prima bescherming op en de roest-
vorming zal in.dat geval best meevallen. Maar
.Mg* deze coating kan herhaald of bijgewerkt moe-
u ten worc*en en lndien ze achterwege gebleven
f?!) i is> is er nu zeker reden om de roest te lijf te
gaan. We keren tot ons uitgangspunt terug,
romtne/hoknamelijk tot het koetswerk, dat de eer
ste aanleiding tot de voorjaarsbeurt gaf.
Vindt men langs de naden en randen afbladderende lak en roestend plaatwerk
dan is een 50, aan de carrossier besteed, geen weggegooid geld. Hij kan voor
komen dat deze schadelijke inwerking verder wroet en u een veelvoud van deze
kosten besparen in een volgend stadium van de gebruiksduur. Het interieur,
waar we ook reeds over spraken, leent zich uitstekend voor een beurt in „eigen
beheer". De vloerbedekking en de kussens kunnen gemakkelijk worden ver
wijderd, schoon gemaakt en in de zon gedroogd, terwijl de rest, zoals het dash
board en de panelen, met moderne reinigingsmiddelen van hun wintervuil worden
ontdaan. Vergeet u bij die gelegenheid ook de kofferruimte niet! Bij vele auto's
is dit een rommelhok waar de eigenaar zich voor schaamt als de klep eens
in het bijzijn van anderen wordt geopend. In deze kofferruimte bevindt zich
meestal het gereedschap, en de goeden niet te na gesproken, is dat een collectie
oud ijzer dat de naam gereedschap nauwelijks waard is. Voor een grote vakantie
reis in de komende zomer is toch een behoorlijke uitrusting nodig. Zoudt u deze
niet thans aanschaffen en goed ingevet en in een net foudraal in de wagen bergen?
Voor zover de aanwezige krik, tangen en schroevendraaiers bruikbaar zijn, kunnen
deze op dezelfde wijze verzorgd en opgeborgen worden. Daarmede nadert dan het
ogenblik dat we met voldoening op een nuttig karwei kunnen terugzien. Want
door een dergelijke grote voorjaarsbeurt, die nuttig en nodig is, voorkomt u veel
onaangenaamheden, die bijvoorbeeld juist op een vakantietocht uw plezier zouden
kunnen bederven.
Bij de verbranding van benzine in de motor ontstaat een hoeveelheid kool-
monoxyde (kolendamp zoals men dit in de wandeling noemt) en deze hoeveelheid
is afhankelijk van de conditie van de motor en van de bedrijfsomstandigheden.
Bij fel accelereren en tijdens het gebruik van de choke ontstaat er meer dan
tijdens het normale rijden op de weg. Wanneer alles in orde is verdwijnt dit
giftige gas door de uitlaat naar buiten, doch een lek in het uitlaatsysteem kan
oorzaak zijn, dat koolmonoxyde in het interieur terecht komt. Hoewel tvij menen
bij een slecht trekkende schoorsteen, dat kolendamp een scherpe geur verspreidt,
is het in feite een reukloos gas en de scherpe geur van de kachel houdt verband
met bijmenging van zwavelverbindingen. Het feit, dat het gas reukloos is, is juist
zo verraderlijk en een lek kan geruime tijd aanwezig zijn voor wij er achter het
stuur iets van bemerken. De eerste verschijnselen van koolmonoxydevergiftiging
zijn hoofdpijn en misselijkheid. Deze verschijnselen moet men dan ook niet ver
waarlozen. Wie in zijn auto hoofdpijn krijgt, dient direct de raampjes open te
zetten en voorts na thuiskomst het gehele uitlaatsysteem grondig te laten contro
leren op lekkage. Een waarschuwing is hier ook op zijn plaats tegen het laten
lopen van een motor in een afgesloten garageruimte. Men komt daartoe wel eens
in de verleiding, wanneer het buiten koud is, maar het is levensgevaarlijk. Bij
verdergaande koolmonoxydevergiftiging treedt bewusteloosheid op en de gevallen
met dodelijke afloop zijn geen uitzondering. Doch zelfs indien deze fatale afloop
voorkomen kan worden, kan een ernstige koolmonoxydevergiftiging jarenlang
gevolgen hebben in de vorm van hoofdpijn en soms zelfs van verlammingsver
schijnselen.
Automobilisten, die vroeger gewend waren van tijd tot tijd de reflectoren van
hun koplampen eens goed op te poetsen, hebben deze neiging ook nu nog wel eens.
De moderne koplampreflectoren mogen echter niet worden gepoetst. Ze worden
niet. meer (zoals vroeger) verzilverd, doch de reflecterende laag is een zeer dunne
aluminium spiegel. Deze wordt beschadigd als men gaat poetsen. Zelfs mag men
niet met de vingers aan de reflector komen, want vingerafdrukken kunnen niet
meer verwijderd worden. Een moderne koplampreflector heeft het voordeel dat
hij niet geel wordt en zijn reflecterend vermogen behoudt zolang er niets bij
zonders aan de hand is. Wanneer bijvoorbeeld een lens van een koplamp gebarsten
is en men blijft ermee doorrijden, verliest de aluminium spiegel zeer snel zijn
reflecterend vermogen.
Vele automobilisten hebben een zekere angst om de choke te gebruiken. Dikwijls
is deze instelling nog afkomstig van de tijd van de rijlessen, want de rijinstruc-
teurs leggen sterk de nadruk op de bezwaren van het overmatig gebruik van de
choke. Deze bezwaren moeten echter niet overdreven worden. Óm een koude
motor te starten is het nodig de choke te gebruiken en hij mag dienst doen tot
de motor het er zonder kan stellen. Pas dan wordt het schadelijk de chokeknop
uitgetrokken te laten. Wel bestaat de mogelijkheid, dat een motor om andere
redenen niet gemakkelijk aanslaat en wanneer men dan voortdurend de choke
uitgetrokken heeft, is er alle kans dat er te veel benzine is toegevoerd naar de
motor. In de praktijk zegt men dan, dat de motor „verzopen" is. In dat geval moet
men een poosje wachten en daarna, zonder gebruik van de choke, met ingedrukt
gaspedaal opnieuw starten.
