Horen en zien
Exposities in het Stedelijk Museum Amsterdam
3p..VITELLA
rond Leonoor
DE KONING DIE NIET SLAPEN KON
Agenda voor
Haarlem
Goede nachtrust
38 cf- voordeel
Expositie van Franse schilderkunst
van omstreeks 1920 bij M. L. de Boer
DONDERDAG 23 APRIL
1959
13
radio televisie
AANKONDIGINGEN ÉN
NABESCHOUWINGEN
Lommerd op het scherm
Filmpjes over mythologie
De radio geeft vrijdag
7 elevisie pro gramma
Kring van Beeldhouwers
Kring van Tekenaars
Duitse kunst van nu
vanTWvCf voor 76 cent
Examens
door
Daniel Gray
„Een engeltje in de lommerd" leek wel
een listig tot televisiespel aaneengeschre
ven Prisma citatenboek. De acteurs en ac
trices stonden mondenvol onverteerbare
tekstregels af te staan, die er in de slech
te vertaling door herkauwer Van Hemert
vast niet korter op waren geworden. Wat
het visuele betreft had Willy van Hemert
door een speelse regie voor een maximum
Maria, de Booy en Luc Lutz in het
televisiespel Een engeltje in de
lommerd".
aan wisselingen gezorgd, die aanvankelijk
boeiden maar daarna vermoeiden. Alle
mogelijkheden van het rommelige pand
jeshuis werden in de letterlijke zin uitput
tend gebruikt. Het was een melodrama,
waar een licht ironisch tonicum brijdik in
was vastgeroerd, zodat het geheel er nog
taaier door werd. De acteurs en actrices
deden hun best. Willy van Hemert vierde
zijn kundigste regietalenten bot. Het was
als zodanig een spannend gevecht tussen
de regisseur met zijn troep aan de ene
kant en het stuk aan de andere kant. Maar
de einduitslag stond helaas te spoedig vast.
Het stuk won de strijd. De grootste ver
liezers waren de kijkers, die om elf uur
pas het moede televisieoog konden sluiten.
Beeldschermer
Ter introductie van een aantal filmpjes
over de Griekse mythologie, speciaal voor
de televisie, hebben de cineasten Wim
Nieuwenhuis en Jaap S. Bijmoer van
middag in hun studio in Bussum hun eer
ste produkt „Daybreak of Europe" ver
toond. Het is de bedoeling zes a tien
filmpjes over onderwerpen uit de Griekse
mythologie te vervaardigen. Het vertoon
de filmpje heeft een lengte van dertien mi
nuten. Jaap Bijmoer maakte hiervoor
honderdvijftig tekeningen met oost-
indische inkt en rood, zwart en wit krijt,
waarna Nieuwenhuis er een nieuwe di
mensie aan gaf.
De oud-rector van het gymnasium in
Velsen, dr. Brommer, heeft voor authen
tieke Griekse muziek zorg gedragen. De
tekst is van Max Dendermonde. De beide
cineasten willen met de t.v.-vertoning in
de komende herfst beginnen.
Advertentie
Van Nelle bestellen
HILVERSUM I. 402 M. 7.00—24.00 NCRV.
NCRV: 7.00 Nieuws en C.O.S.-ber. 7.10 Gram.
7.40 Idem. 7.50 Een woord voor de dag. 8.00 Nieuws.
8.15 Gewijde muz. 9.00 Voor de zieken. 9.30 Gram.
9.35 Waterst. 9.40 Voor de vrouw. 10.15 Gram. 10.30
Morgendienst. 11.00 Gram. 11.15 In 't zilver, progr.
voor oudere luisteraars. 12.00 Clavecimbelrecital.
12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 Musettemuziek.
12.53 Gram. en act. 13.00 Nieuws. 13.15 Lichte muz.
13.40 Gram. 14.05 Schoolradio. 14.25 Gram. 14.40
Metropole-ork. 15.15 Voordr. 15.35 Lichte muziek.
16.00 Het verpoten van kamerplanten, caus. 16.15
Sopraan en piano. 16.35 Gram. 17.00 Voordr. 17.20
Meisjeskoor en instr. kwint. 17.40 Beursber. 17.45
Gram. 18.00 Chr. muziekver. 18.20 De hangmat.
18.50 Regeringsuitz.: Kies een loopbaan bij het
orderwijs IV. Meer dan meester, door Joh. Tig-
chelaar, voorzitter van het mulo-verband Den
Haag. 19.00 Nieuws en weerber. 19.10 Kamermuz.
19.30 Radiokrant. 19.55 The Messiah, oratorium
(gram.). 22.45 Avondoverdenking. 23.00 Nieuws.
23.15 Volksmuziek met comm. 23.45—24.00 Gram.
HILVERSUM II. 298 M. 7.00 VARA. 10.00 VPRO.
10.20 VARA. 12.00 AVRO. 16.00 VARA.
19.30 VPRO. 21.00 VARA. 22.40 VPRO.
23.00—24.00 VARA.
VARA: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymn. 7.20 Gram. 8.00
Nieuws. 8.18 De Ontbijtclub. 9.00 Gymn. 9.10 Gram.
9.40 Schoolradio. VPRO: 10.00 Avonturen met kin
deren, caus. 10.05 Morgenwijding. VARA: 10.20
Voor de vrouw. 11.00 Alt en piano. 11.20 Voor de
kleuters. 11.35 Gevar. muz. AVRO: 12.00 Dansmuz.
12.20 Regeringsuitz.: Landb.rubr. Heden en ver
leden in het land van Heusden en Altena (2).
12 30 Land- en tuinb.meded. 12.33 Sport en prog
nose. 12.50 Pianospel. 13.00 Nieuws. 13.15 Meded.
en gram. 13.25 Dansmuziek. 13.55 Beursber. 14.00
Pianorecital. 14.30 Voordr. 17.25 Report, van het
tweejaarlijksbondscongres van de Vrouwenbond
van de P.v.d.A. 17.35 Dansmuz. 18.00 Nieuws. 18.15
P.v.d.A., pol. caus. 18.25 Amus.muz. 18.50 De punt
jes op de i, caus. 19.00 Voor de jeugd. 19.10 Voor
de jeugd. 19.10 Jazzmuz. VPRO: 19.30 Caus. over
Charles Darwin's invloed op de hedendaagse
levensbeschouwing. 19.45 VPRO-nieuws. 20.00
Nieuws. 20.05 Vrouwenleven nu en in de toe
komst. caus. 20.20 Pianorecital. 20.25 Boekbespr.
20.30 Uitzend, over Internat. Technische Bijstand.
20.40 Pianorecital. VARA: 21.00 Villa Sidonia,
hoorsp. 21.20 Lichte muz. 21.45 Post scriptum van
de Vrede, klankb. 22.10 Musettemuz. 22.25 Buitenl.
overzicht. VPRO: 22.40 Zorg om de mens. VARA.
23.00 Nieuws. 23.15 - 24.00 Muziekcauserie.
BRUSSEL. 324 M.
12.00 Gram. 12.30 Weerbericht. 12.34 Gram. 13.00
Nieuws. 13.11 Orgelconc. 15.00 Schoolradio. 15.45
Omr.koor en sol. 16.00 Koersen. 16.02 Gram. 17.00
Nieuws. 17.10 Gram. 17.30 Idem. 17.45 Duitse les.
13.00 Gram. 18.10 Voordr. 18.20 Gram. 18.30 Voor
de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.30 Gram. 20.00 Symf.-
ork. en solist. 21.10 Kunstkaleidoscoop. 21.25 Syml.-
orkest en solist. 21.30 Gram. 22.00 Nieuws. 22.15
Jazzmuziek. 22.45 Gram. 22.55—23.00 Nieuws.
VOOR VRIJDAG
NTS: 20.00 Weekoverz. 20.30—22.15 Artisten-
ircus, filmreportage.
Advertentie
Van Nelle bestellen 1
IN DE KUNSTHANDEL M. L. de Boer te
Amsterdam is tot 1 mei een belangrijke
tentoonstelling te zien van werk van een
aantal Franse schilders, wier werk wij hier
vrijwel nooit tegenkwamen. „Autour de
1920" (rond 1920) werd deze expositie ge
noemd. Belangrijke richtingen in de beel
dende kunst waren toen de revue al gepas
seerd. De expositie „Autour de 1920" is ten
dele bedoeld als een vermaning of een
vingerwijzing. De er vertegenwoordigde
schilders gingen met het onderzoek van
nieuwe expressiemiddelen niet. zover dat
deze middelen een doel werden. Zij aan
vaardden nieuwe uitdrukkingsvormen als
gevolg van eigentijds denken en voelen. Het
nieuwe diende in een traditie te passen.
Zekere uitdrukkingsvormen in hun werk
moeten we bovendien ook zien als ver
sterkte traditionele elementen, die in de
ontwikkeling van de Franse kunst golden.
Cézanne zei al eens dat hij Poussins naar
de natuur wilde maken. Bij enkelen der
hier vertegenwoordigden is een dergelijk
streven aanwezig. Voorzover abstracte
kunst naast andere richtingen als fauvisme
en vooral kubisme nog van invloed heeft
kunnen zijn op hun werk, kwam dat alleen
door de erkenning van het bestaan van
abstracte waarden in een figuratief schil
derij, waarden die samen echter nog niet
het volledige schilderij maakten.
„AUTOUR DE 1920" geeft ons dan ook
in de eerste plaats een indruk van dege
lijkheid en rust, terwijl het werk, al is
het rond 1920 ontstaan, niet verouderd
aandoet. Enigszins vergelijkbaar met de
ze figuren rond 1920 zou kunnen zijn Ba-
zaine, wiens werk nog kort geleden in het
Stedelijk Museum te zien was, door zijn
ernst, zijn intelligentie, zijn verwerken van
vóór hem gevonden uitdrukkingsvormen,
en zijn echte schilderschap. Van rust was
echter weinig sprake op de tentoonstelling
van werken van de man van een andere
na-oorlogse tijd, de tijd van vandaag. En
enigszins ongerust vraagt men zich af of
er ooit een werkelijk belangrijke herha
ling van dit gebeuren rond 1920 kan op
treden. Misschien, maar dan zal veel als
waardeloos, als ficties overboord gezet
moeten worden. De vrijheid is te groot
geworden en het begrip discipline te vaak
vergeten. En het kan juist de natuur zijn
die tot discipline dwingt. Het schilderen
van ook voor anderen zichtbare zaken
maakt dat men bij het herordenen van
waargenomen kleuren en vormen niet al
le kanten maar op kan. En zo ontstaat
een spanning, die het werk indrukwekkend
maken kan: sterk, niet door zwaar ge
wicht of brute kracht, maar door een uit
gewogen gebruik van een beperkte hoe
veelheid middelen.
STERK IS HET WOORD, dat men direct
gebruikt voor een stilleven van Yves Alix,
een schilder die bewonderd werd door
zijn ons hier meer bekende jongere Fran
se collega Chambrin. Wij denken ook even
aan een Charly Toorop, maar dan blijkt
meteen hoe Alix vrijbletf van krampach
tigheid. Sterk en tot het uiterste toe door
werkt zijn de breedgehouden schilderijen
van een Dunoyer de Ségonzac, van wie
we hier een klein liggend naakt ontmoe
ten. Het wordt toch werkelijk tijd dat aan
deze in Frankrijk toch als groot erkende
figuur hier eens een expositie wordt ge
wijd. Dan zou men hem ook als knap en
levendig tekenaar en aquarellist kunnen
leren kennen. J. L. Boussingault (1883-
1943) was een vriend van hem. In zijn rea
lisme staat Boussingault wel dicht bij
Ségonzac. Hij is iets meer een aristocra
tische boulevardier met vaak ook de char
mante kant daarvan. Henry de Waroquier
was beider vriend. Zijn bezinning leidde
tot lichtelijk decoratieve composities,
waaraan ten onzent wel werd hierinnerd
door Lodewijk Schelfhout, die wel veel
minder sterk was. De opmerking in de
catalogus dat J. Thevenet de laatste tijd
opvallend naar voren komt als schilder
is het gevolg van te grote onbekendheid
met wat in Frankrijk gebeurt. Slechts en
kele schilders hier wisten, al voor de oor
log, van het bestaan van deze vooral te
Marseille werkende figuur. Zo komt de
heer De Boer dan tenminste het compli
ment toe deze aardige schilder voor zich
zelf ontdekt te hebben. Thevenets meis
jesportret is bovendien een voor deze
schilder verrassend stevig schilderijtje.
Vergelijkend met Ségonzacs schilderijen
begrijpen we ook wel dat Thevenet niet in
een adem met de bekende groten van de
Ecole de Paris genoemd werd.
Dat is ook het "geval met een René Du-
reay, wiens Seinegezicht men al eerder
bij De Boer kon bewonderen. Durey zette
het impressionisme voort. Lotiron, ook na
bij de Seine werkende, verwerkte iets van
het kubisme. Cézannes bedoelingen wer
den door Gromaire nog eens onderstreept
in een kleine aquarel. Zijn sterk gebouw
de schilderijen zijn hier niet onbekend. Hij
was het die van abstracte kunst wel kon
begrijpen dat er zekere gevoelsspannin
gen te lezen zouden zijn uit het samenspel
van vorm, kleur en lijn, maar het kwam
hem toch ook wel aantrekkelijk voor als
een horizontale lijn de horizon, een vier
kant een huis en een cirkel de zon ver
beeldde. Roger de la Fresnaye (1885-1925)
leefde te kort. Hij vervulde een belangrij
ke rol in de ontwikkeling van het kubisme.
Maar hij was een figuur die kon veran
deren; hij was geen dogmaticus. Werk van
Le Fauconnier (1881-1946) werd nog pas
door mij besproken naar aanleiding van
de tentoonstelling in het Stedelijke Mu
seum. Laboureur heeft met zijn grafisch
werk voor de oorlog nog wel invloed ge
had op Nederlandse grafici. Een aqua
relletje als het hier vertoonde was mij
onbekend. Van de schilder Coubine komt
men ook in Parijs niet zoveel tegen. Zijn
enkele ets hier zegt natuurlijk te weinig
over zijn sterke vormen. Derain heeft bij
zijn zoeken naar traditionele waarden een
groter vlak van de kunstgeschiedenis be
streken dan de meesten. We ontmoeten
hier enkele gelithograveeFde vrouwenkop.-
pen uit een reeks van twaalf, die ik me
Advertentie
door Zenuwrust
Mijnhardt's Zenuwtabletten
nog herinner van een nu ongeveer dertig
jaar geleden in een Amsterdamse kunst
handel gehouden tentoonstelling. Ook Van
Dongen bracht enige aantrekkelijke we
zentjes op steen. Naar formaat een van
de grootste schilderijen hier is het naar
kwaliteit niet te onderschatten landschap
van Anders Osterlind, zoon van een be
kend Zweeds schilder.
De collectie is bescheiden en mag niet
als die van een echte groep gezien wor
den. Het is echter moeilijk in deze tijd
nog zo'n collectie te verwerven en zij werd
gekozen volgens een bepaalde lijn, voor
al die der bezinning. Misschien veroor
zaakt de heer De Boer een nog belangrij
ker vervolg bij de musea, die over gun
stiger middelen tot het maken van expo
sities beschikken.
Bob Buys
Advertentie
Van Nelle bestellen 1
Koning Didoro had al driemaal water gedronken. Driemaal was op zijn schellen een
slaperige lakei gekomen, die de beker bracht. In zijn nachthemd, maar zijn pruikje
had hij op!
En de koning kon niet in slaap komen. Och, wat duurde die nacht weer verschrikke
lijk lang! Hij had weer van alles geprobeerd; geteld tot een hoog getal, toen was hij
de tel kwijtgeraakt. Een erg vervelend boek gelezen, maar ook dat hielp niet. En
ieder half uur hoorde de koning de klok slaan van de paleistoren.
Uit woede en wanhoop trok Zijne Majesteit de slaapmuts over zijn gezicht. 8—9
In de nieuwe vleugel van het Stedelijk
Museum exposeren tot 4 mei de Neder
landse Kring van Tekenaars en de Neder
landse Kring van Beeldhouwers. Beide
verenigingen garanderen meestal een be
hoorlijke 'kwaliteit door strenge ballotage
of door streng jureren van het voor de
exposities ingezonden werk. Omdat het
laatste dit keer voor de beeldhouwers niet
gebeurde valt hun tentoonstelling lelijk
tegen na de manifestatie in Rotterdam.
Zat men thans met het probleem de toen
mogelijk afgewezenen nu ook eens een
kans te geven? Verscheidene indertijd niet
vertegenwoordigden kunnen nu hun kwa
liteiten eens meten aan die van voor ons
land als belangrijk erkende figuren. Wel
iswaar deden enige vooraanstaande beeld
houwers wegens de afwezigheid van een
jury nu niet mee. Het verschil in kwaliteit
van deze expositie en de Rotterdamse
springt echter zo in het oog dat het vele
inzenders toch duidelijk moet zijn dat er
nog een en ander aan hun werk ontbreekt.
Al wettigt deze tentoonstelling dan geen
uitvoerige beschouwing, toch moet een en
ander genoemd worden, in de eerste plaats
kleine plastieken van Andriessen en een
voorstudie van diens dokwerker. Kleine
plastieken van Bolhuis konden het wel
uithouden naast die van Andriessen. On
der de belangrijke figuren reken ik ook
Reicher, Fri Heil, Van Lith en jongere fi
guren als Th. van der Pant, Rozenburg,
D'Hont en Schalier. Ook enkele beeldhou
wers van de groep A'dam, die onlangs bij
Galerie Espace als groep debuteerde, zijn
vertegenwoordigd. Kneulman. nu eigenlijk
meer schilderend in de klei, leek me dui
delijker in zijn bedoelingen dan op de
Haarlemse tentoonstelling. Met zijn kin
derkopje en telefonerend vrouwtje moet
Stauthamer toch ook tot de belangrijkste
inzenders gerekend worden. Het meèr
anekdotische onderwerp werd charmant
behandeld door Van Riemsdijk. Een
boeiende eendengroep van Killaars is een
van de meest verrassende zaken hier.
Damsté's altijd ernstige werk won aan ex-
Dressiviteit. Wertheim en Schrikker zon
den goede portretten in.
De Kring van Tekenaars handhaafde het
gebruikelijke peil. Ruth Fisher, die zich er
wel eens over beklaagde, dat men haar te
zeer als specialiste in dieren zag, munt
toch wel uit in dit onderwerp. Een goede
diertekenaar is ook Guus Inckel. De hard
werkende beeldhouwer, beneden vertegen
woordigd met enige gemodelleerde por
tretten, toont hier tekeningen van enke
len van dezelfde modellen. Verder zijn er
ook van Paul Citroen natuurlijk weer
portretten.
Steeds verrast de kring me met werk
van mij voorheen onbekende figuren. Ruth
Brouwers volkstypes behoren tot het beste
van deze tentoonstelling. Nieuw is ook
Advertentie
Van Nelle bestellen I
voor mij het werk van Helga Schussheim
en Jan Sanders. Plezierig zijn de scènes
van Broer, Löb, Stork, Heyting en de fi
guren van Hazeveld en Wegner. Mooi zijn
de landscnappen van Rood, Pauline Zwaai,
Agnes van de Brandeler, Ploos van Am-
stel en Heynes, ontroerend de tekeningen
van baby's door Dinie Hendrix. W. J. v. d.
Kerke handhaaft zich als een der belang
rijkste figuren. Smaak vertoont W. G. J.
Kouwer Boomkens. Boeiend als altijd is
het merkwaardige werk van Langeweg.
Het tekenen naar de natuur van Kooistra
is een winst. En hoe meer dan alleen maar
knap is het aandachtige werk van me
vrouw E. Reitsma-Valenga.
Deze tentoonstellingen werden dan sa
mengesteld buiten verantwoordelijkheid
van het Stedelijk Museum, dat ons weer
eens vergast op Duitse kunst van vandaag.
Veel minder echter dan een vorige keer
valt aan het vertoonde iets typisch Duits
op. Het had overal elders vandaan kun
nen komen en het is alleen maar verve
lend. Ook zijn verscheidene der vertegen
woordigden nogal beperkt in hun uitingen;
net zo erg als iemand die steeds maar ge
raniums schildert. De betiteling „beeld
houwerstekeningen" bij het werk van en
kele figuren, die ook plastisch werken,
doet belachelijk aan. Ik zie tenminste geen
wezenlijk verschil tussen het tachisme van
de verver Pollock uit Amerika of de beeld
houwer Hermanns uit Duitsland, die plas
tieken vervaardigde als slakken uit een
kachel. Veelal is het natuurlijk weer het
materiaal, dat het moet doen. Grieshaber,
met zijn enorme houtsneden, valt er hier
even uit. Een en ander van hem is zeker
wel fraai te noemen. Het pakt me echter
weinig aan. Wat kan de zin van een
onderwerp als „Nonnen in Spookhuis" zijn?
Tot 4 mei ook is dit werk te zien.
Tot 26 mei toont het prentenkabinet van
het Stedelijk Museum tekeningen en
gouaches van Lucebert. Ook hij werkt wel
met spatjes en andere effecten van het
toeval. Maar direct voelt men dat deze
man iets te vertellen heeft. Wij ontmoetten
zijn werk al bij Galerie Espace. Het nu
geëxposeerde is weer nieuw. Misschien dat
thans iets meer de nadruk ligt op humor
en ironie. Vertrouwenwekkend is de on
miskenbare achtergrond van kundig te
kenen.
Bob Buys
Advertentie
Ter kennismaking.
de bétere instant pudding
frambozen caramel - chocolade
Advertentie
Van Nelle bestellen I
Amsterdam. Gemeente Universiteit. De heer
L J. G. C. E. Schermerhorn. die als geoloog een
functie vervult bij een Portugese ertsmaatschap-
pij in Angola, is gepromoveerd tot doctor in de
wis- en natuurkunde op een proefschrift over de
resultaten van een geologisch-petrologisch-mine-
ralogische kartering van een gebied in Noord-
Portugal.
Amsterdam. Gemeente Universiteit. Bevorderd
tot arts: mej. W. van der Wal; C. J. M. Vlootman,
J. van der Zee, J. W. Swaan, allen te Amsterdam
en M. Middelbeek. Zaandam. Doctoraalexamen
economie: Ph. L. Ferwerda, Haarlem en B. M.
Mchrmann, Amsterdam.
Advertentie
Van Nelle bestellen 1
Expositie. In de expositiezaal van de
Rotterdamse Kunststichting aan de Korte
Lijnbaan zal de Hollandse aquarellisten-
kring van 26 april tot 19 mei werken van
leden exposeren.
38. Verder zag ze er weinig aantrekkelijk uit, voorna
melijk doordat ze veel te dik was. Ze hield haar
handen om een kleine handtas geklemd en was kennelijk
voor de reis gekleed: ze droeg een tweedmantel, die zijn
beste jaren achter de rug had. Op een van de revers
was een onechte broche gestoken. Toen ze begon te spre
ken, wist ik meteen in welke categorie ik haar moest
plaatsen: een eenvoudig soort vrouw, zonder ontwikke
ling of cultuur, doch goedhartig en rechtschapen en in
haar eenvoud bepaald sympathiek.
„Ik ben blij, dat ik zit en dat ik u gevonden heb, dok
ter Jordan. Ik kom van ver weg."
„Vanwaar komt u?"
„Ik woonde de laatste jaren in Londen".
Haar Engels was verre van onberispelijk, zoals het in
de volksklassen van Londen gesproken wordt.
„En bent u van zo verweg hierheen gekomen om
mij te spreken?"
Ik was even nieuwsgierig als ongelovig. Mijn roem als
dokter was stellig niet van dien aard, dat men een der
gelijke reis voor mijn consult zou over hebben.
„Ja, dokter Jordan, ja", antwoordde ze met nadruk.
Ik nam een receptformulier en schroefde mijn vulpen
open.
„Heb ik u al eens ontmoet? Ik herinner me uw naam
niet
Ze lachte. Haar tanden waren weinig aantrekkelijk en
ze liet veel tandvlees zien.
„Mijn naam zal u niet veel zeggen. Het is een alle
daagse naam. Miljoenen mensen heten zo."
„Uw naam is?"
„Mevrouw John Smith."
Ze keek mij onbevangen aan. Ik voelde instinctief, dat
ze de waarheid sprak, dat ze werkelijk zo heette. Waar
om had deze mevrouw John Smith zo'n lange en kost
bare reis ondernomen om mij te spreken?
„Wel, mevrouw Smith, wat is de reden van uw be
zoek?"
De vrouw hield de handen nog steeds om haar tas
geklemd, terwijl ze aarzelend antwoordde: „Ueh..
bent in Londen geweest, nietwaarom enkele inlich
tingen te verkrijgen, welke u interesseerden?"
„Bent u soms in staat mij die inlichtingen te verschaf
fen?"
Ik keek haar thans vol belangstelling aan.
„Diezelfde vraag zou ik u willen stellen," antwoord
de ze.
Er volgde een zwijgen. Ik keek naar de kleinburger
lijke verschijning tegenover mij en begreep er niets van.
„Wie heeft u mijn adres gegeven en u naar mij toe
gestuurd?" vroek ik tenslotte enigszins ongeduldig.
„Het bureau Argus. De directeur, meneer Aram, zei
tegen mij: Gaat u er heen, mevrouw Smithhet is
mogelijk, dat dokter Jordan en u een gemeenschappelijk
belang bij deze zaak hebben."
„Gemeenschappelijk belang? Wat betekent dat....?
Wilt u geld?"
„O nee, dokter Jordan! Ik wil alleen mijn man!"
„Uw man? Wat heb ik daarmee te maken?"
„U begrijpt er niets van, dat zie ik", zei mevrouw
Smith. „Hoe zou u t ook kunnen begrijpen. Ik zal u niet
mijn levensgeschiedenis gaan vertellen. Maar volgens
de mededelingen van het informatiebureau Argus, was
u, dokter Jordan, uit Rhodesië naar Londen gekomen om
een dode vrouw te zoeken. Welnu.ik kom uit Londen
naar Rhodesië om te zoeken naar een verdwenen echt
genoot".
Ik werd nu echt boos.
„Die mensen van het bureau Argus moeten stapelgek
zijn! Denken ze soms dat ik hier een soortgelijk infor
matiebureau houd? M'n beste mevrouw Smith, het spijt
mij heel erg, maar ik weet niets van uw man. Ik kan u
dus niet behulpzaam zijn. Mijn tijd is kostbaar, ik heb
't druk, zou ik u dus mogen vragen
Ik stond op om haar uit te laten, maar mijn heftige
uitval had mijn bezoekster geenszins van haar stuk
gebracht.
„Of u wilt of niet, ik ben niet van zó ver hierheeen
gekomen, om weggestuurd te worden, vóórdat ik heb
kunnen zeggen wat ik op het hart heb. Heus, mijn ver
haal is de moeite waard om aan te horen".
Ik overlegde; natuurlijk zou ik kunnen bellen om haar
buiten de deur te laten zetten-maar een zekere
nieuwsgierigheid in mij won 't en ik besloot de tijd te
nemen om haar verhaal aan te horen.
„Goed, spreekt u dan maar, doch één verzoek: maakt
u 't kort!"
„Als u mijn verhaal hoort, zult u mij niet meer als een
vervelende lastpost, die zich bij u binnendringt, be
schouwen! Welnu: tien jaar geleden, vlak voor de oor
log trouwde ik met een zekere John A. Smith. Hij was
juist terug uit Ceylon en hij was in het Verre Oosten
geboren. Ik was erg verliefd op hem en hij ook op mij
tenminste dat nam ik aan. Ik zag er toen heel anders
uit dan nu. Bovendien moet u niet afgaan op mijn ma
nier van spreken: mijn moeder was een vrouw uit het
volk, maar mijn vader had grote zaken in Spanje. Mijn
vader was namelijk de grootste leverancier van de
sherry, die Engeland toendertijd dronk. Ik was rijk en
ik was jong. Ik was ook aantrekkelijk, al kunt u zich dat
nu misschien niet meer voorstellen. Er waren ook an
dere mannen, die naar mijn hand dongen. Mijn vader
waarschuwde mij voor John Smith. Hij zei: Hij houdt
helemaal niet van jehij wil alleen je geld, deze man,
van wie we niets weten, die niet eens een baan heeft en
die niets bezit.
Met zijn mooie manieren van de volmaakte gentleman
heeft hij je ingepalmd. Maar diep in zijn hart. veracht hij
ons waarschijnlijk.Een avonturier is die John Smith
van jou, meer niet. Waarom trouw je niet met een van
die andere mannen, die je ten huwelijk vroegen?"
Natuurlijk wil ik daar niets van weten. Mijn moeder
was, evenals ik, volkomen door Johns charmes inge
palmd. Ik geloof zelfs, dokter Jordan, dat ik hem, wan
neer ik hem op dit ogenblik weer zou zien, alles zou
vergeven.
Er was een nerveuze trilling in haar stem. Ze haalde
een zakdoekje uit haar tas te voorschijn en veegde langs
haar gezicht. Zoals zij mij had voorspeld, was ik thans
één en al belangstelling voor haar verhaal.
„En u bent dus met hem getrouwd?" zei ik.
„Hoe had ik hem kunnen weerstaan? Er ging zo'n on
weerstaanbare charme van hem uit. Hij betekende voor
mij dé grote liefde in mijn leven, dokter Jordan! De
enige grote liefde. Ik blijf altijd dankbaar, dat ik hem
op mijn levensweg ben tegengekomen. Bij hem verge
leken lijken alle andere mannen middelmatig en onaan
trekkelijk".
Ze zuchtte. Het scheen haar goed te doen zo openhartig
met mij te spreken.
„Waar bent u met hem getrouwd?"
„In Toledo, in september 1937. Voor het geval u mij
niet gelooft, ik heb mijn trouwakte bij mij".
(Wordt vervolgd)
Stadsschouwburg: donderdag besloten
en vrijdag geen voorstelling.
Concertgebouw: donderdag geen uitvoe
ring; vrijdag 20.15 uur: concert N.Ph.O.
Grote Kerk: vrijdag 11.30 uur: Beiaard
concert door Arie Peters.
BIOSCOPEN
Cinema Palace: donderdag 19 en 21.15
uur: „Du Rififi chez les hommes", 18 jaar;
vrijdag tot en met woensdag 14, 16.15, 19
en 21.15 uur: „De gebroeders Karamazov",
18 j.; donderdag 30 april 14, 16.15, 19 en
21.15: „Niets dan pech".
Frans Halstheater: donderdag 19 en 21.15
uur: „Oog in oog met de dood", 18 jaar;
vrijdag en zaterdag 14.30, 19 en 21.15 uur.
zondag 14, 16.30 en 19 en 21.15 uur, maan
dag en woensdag 14.30, 19 en 21.15 uur,
dinsdag 14.30 en 20 uur: „Eiland der lief
de", 18 j.; donderdag 30 april 14 en 16.30
uur: „Door 't dolle heen", alle leeftijden.
Lido Theater: donderdag 19 en 21.15 uur:
„Jacht op ontvoerde vrouwen", 14 jaar;
vrijdag tot en met donderdag 14, 16.15, 19
en 21.15 uur „Wildernis der samenleving",
18 j.; zaterdag 23.30 uur: „De kleine hut",
18 j.; zondag 11 uur: „Het leven van Vin
cent van Gogh", 14 jaar.
Luxor Theater donderdag 20 uur: „Viva
Villa", 18 j.vrijdag en zaterdag 14, 19 en
21.15 uur, zondag 14, 16.15, 19 en 21.15 uur,
maandag tot en met woensdag 14 en 20 uur:
,-,Grafin Mariza", a.l., donderdag 30 april
14 en 20 uur: „Mrs. Miniver", 14 jaar.
Minerva Theater: vrijdag besloten voor-
Stelling, zaterdag en zondag 19 en 21.15
uur: „Margüérite Gautier", 18 j.; zondag
14 en 16.15 uur: „Lili", a.l., woensdag en
donderdag 20.15 uur: „Singin' in the rain",
alle leeftijden.
Rembrandt Theater: donderdag 19 en
21.15 uur: „Kat op een heet zinken dak",
18 j.; vrijdag tot en met donderdag 14,
16.15, 19 en 21.15 uur: „Meisjes in uniform",
14 j.; zondag 11 uur: „Rhapsody", a.l.
Roxy Theater: donderdag 19 en 21.15
uur: „De jacht op het geheim van de
Spoetnik", 14 j.; vrijdag en zaterdag 14.30,
1.9 en 21.15 uur. zondag 14, 16.15. 19 en 21.15
uur: „Goudroof", 18 j.: maandag tot en met
donderdag 14.30, 19 en 21.15 uur: „Onder -
waterrommando". alle leeftijden.
Studio Theater: donderdag 19 en 21.15
uur: „Thérèse Etienne", 18 j.; vrijdag, za
terdag en maandag tot en met donderdag
14.15, 19 en 21.15 uur, zondag 14. 16.15, 19
en 21.15 uur: „Die verduivelde waarheid",
14 j.; zondag 11 uur „Zar und Zimmer
man", alle leeftijden.
Theater Monopole (Zandvoort): donder
dag 20 uur: „Opoffering", 14 jaar.
TENTOONSTELLINGEN
Bloemenheuvel (Bloemendaal): tot 2 mei
werkdagen 1017 uur, zondag 1417 uur:
Exnositie Elswout.
Frans Halsmuseum: tot 23 mei dagelijks
20.30 tot 22.30 uur: avondopenstelling met
kaarsverlichting.
Galerie Espace: tot 9 mei werkdagen
1117 uur: Expositie Lea Nikel.
In 't Goede Uur (Korte Houtstraat 1):
tot, 1 mei dagelijks 10 tot 22 uur: Expositie
Arie Kater.
(Verder raadplege men de rubriek „Uit
gaan in Haarlem" van 17 april).