Kroesjtsjev gelooft dat Genève zal slagen N.Ph.O. met meesterviolist David Oistrach in Beethovenconcert Kunstmaand Amsterdam begonnen mét concert door Alma Musica Verhoging overdrachtsh effing op visimport uitgesteld zenuwpijn Westelijk pakket lijkt ark van Noach De negen Muzen Rafael Kubelik dirigent bij Concertgebouworkest 9 Communistenprocessen in Egypte, Jordanië en Koeweit Brand in Noors tehuis voor bejaarden; 7 doden Linkse zege in autonoom Italiaans gebied Aosta Ondanks waarschuwing van kerkelijke zijde Libanese Kamer wil Malik terugroepen Behandeld als negers FBI in Mississippi van wreedheid beschuldigd Cubaanse landhervorming al voelbaar in Wallstraat BELGEN ZOEKEN ANDERE WEGEN Gaat u met vakantie? Joegoslavisch Zang- en Danstheater komt naar Nederland „De romantische beweging", expositie in Londen Sidney Bechet begraven Cultureel akkoord NederlandIran Tableau de la Troupe van de Haagse Comedie WOENSDAG 2 0 MEI 19 5 9 MOSKOU (UPI) De Russische pre mier, Kroesjts.iev, heeft in een onder houd met een groep Amerikaanse zaken lieden, gezegd dat de Geneefse minister conferentie zal slagen, „anders zouden wij niet hebben deelgenomen". Hij ver geleek het westelijke „voorstcllenpakket" met de ark van Noach. „Het bevat alle soorten dieren, reine en onreine", aldus Kroesjtsjev. Volgens de Russische pre mier stellen de westelijke ministers voor dat Oost-Duitsland zijn hoofdstad opgeeft. „Moet Oost-Duitsland Oost-Berlijn soms overbrengen naar Jupiter of Mars?", vroeg hij. Tijdens het onderhoud haalde Kroesjtsjev een oud Russisch spreek woord aan, dat luidt: „Om iets moeilijks te bereiken is het nodig een ton zout te eten". „Wij zijn zo nodig bereid meer dan een ton te eten", voegde hij eraan toe. „Indien de ministers er niet in slagen bij de eerste poging zout te eten of te verte ren, moeten zij nieuwe pogingen onder nemen". „De koude oorlog moet worden beëindigd", aldus Kroesjtsjev.t De Russi sche premier gelooft dat het socialisme het communisme zal vervangen als een on vermijdelijk historisch proces. „Laat ons leven en zien welk systeem beter kan zor gen voor huisvesting, voedsel en kleding. Indien het kapitalisme beter in de mense lijke behoeften kan voorzien, zal het com munisme niet kunnen triomferen. Maar indien zou blijken dat. het communisme meer voor het menselijk welzijn kan zor gen, kunnen raketten het niet tegenhou den. Wij zullen geen oorlog beginnen en geen krankzinnige in de Verenigde Staten zal er een beginnen". „Uw generaals spreken over uw prach tige bommenwerpersmacht. Wij zeggen dat het vergelijken van een bommenwer per met. een raket gelijk is aan het ver gelijken van een rijtuig met een auto. Vliegtuigen kunnen naar beneden worden CAIRO (Reuter) In Cairo is bekend gemaakt dat verscheidene mensen, die ervan verdacht worden communisten te zijn, voor een militair tribunaal zullen moeten verschijnen beschuldigd van po gingen op de bestaande regering en het bestaande stelsel in Egypte met geweld omver te werpen en door een ander re gime te vervangen. De openbare aanklager zal tien jaar dwangarbeid eisen tegen beklaagden, die lid zouden zijn van het centrale comité der Egyptische partij en 15 jaar tegen de an deren. AMMAN (Reuter) Jordaanse defen sieautoriteiten hebben dinsdag de veroor deling bekendgemaakt van 23 communis ten, die waren gearresteerd in het gebied van Nabloes. De strafmaat varieerde van huisarrest tot zeven jaar gevangenisstraf. Eerder de ze maand was bekendgemaakt, dat de Jor daanse veiligheidsdienst het centrum van de communistische activiteit in Jordanië had vernietigd door het oprollen van het geheime hoofdkwartier te Nabloes en door arrestatie van vele leidende partijleden. KOEWEIT(AFP) In het aan de Per zische Golf gelegen sultanaat Koeweit zijn meer dan vierhonderd personen gearres teerd, die van communistische bedrijvig heid worden beschuldigd. Het grootste ge deelte der arrestanten bestaat uit Pales tijnse vluchtelingen en uitgeweken Irake zen. Degenen, van wie kan worden aan getoond, dat zij zich aan communistische activiteit hebben schuldig gemaakt, zullen uit Koeweit worden gezet. Prins Albert van België en zijn ver loofde, Prinses Paola Ruffo di Calabria vertoeven op het ogenblik in Rome. Zij brachten daar een bezoek aan de Belgische ambassade. OSLO (Reuter) Bij een brand in een Noors bejaardencentrum te Kongsberg, 100 km. ten westen van Oslo, zijn dinsdag ten minste zeven mensen om het leven gekomen. Verscheidene bewoners braken ledematen, toen zij van de tweede verdie ping naar beneden sprongen. De doodsoorzaak van de meeste der ze ven slachtoffers is rookverstikking. Toen de brand uitbrak bevonden zich 36 mensen op de tweede verdieping van het Pand. De brand, waarvan de oorzaak nog niet. bekend is, breidde zich zo snel uit dat 'cegesrïelde omwonenden werkeloos moes ten toezien hoe de oude mensen, gewekt uit hun middagrust, op de ramen sloegen en wanhopig om hulp riepen. Pas toen de brandweer arriveerde kon een begin wor den gemaakt met het redden van de inge sloten mensen. De geredden hebben al hun bezittingen in het tehuis verloren. gehaald met luchtafweergeschut of ande re wapens, maar er bestaat geen afweer tegen ballistische projectielen". Hij stel de voor de bewapeningswedloop op te ge ven en een economische concurrentie te beginnen voor betere levensomstandighe- Kroesjtsjev den. „We zullen moeten zweten om u in te halen, maar wanneer we er zijn zullen we niet een ziel bezeren". „U en uw kinderen en uw kleinkinderen kunnen vast slapen, verzekerd dat de Sovjet-Unie nimmer een agressieve oor log zal voeren. „Onze wapens zijn voor de defensie", zei Kroesjtsjev. AOSTA (UPI) De kiezers van het strategische gebied Valle di Aosta in de Italiaanse Alpen hebben de waarschu wing van de rooms-katholieke kerk in de wind geslagen, dat zij niet de partijen moeten steunen, die met de communisten samenwerken om een „volksfront" tot stand te brengen ter beheersing van dit autonome gebied. De coalitie, die in de verkiezingen van zondag de overwinning behaalde, was samengesteld uit de niet- communistische „Union Valdostaine", de communisten en andere linkse partijen. Zij kreeg 30.120 stemmen tegen 28.543 voor de rechtse en onafhankelijke coalitie van christendemocraten en andere anti communistische partijen. Hoewel dit een overwinning op het kantje af is heeft de lijst van de „Kruipende leeuw", zoals de coalitie werd genoemd, toch 25 van de 35 zetels in de nieuwe regionale raad gekre gen, onder het meerderheids-kiesstelsel. Deze linkse overwinning kan een aan wijzing zijn dat het bij de komende re gionale verkiezingen in 'Sicilië, op 7 juni niet zal gelukken, de communisten weg te werken. Deze braken verleden jaar uit" hun isolement door zich bij het plaatselijke be wind te voegen, bestaande uit een rooms- katholieke splintergroep, de neo-fascisten en de monarchisten. In Aoste hebben de communisten nu drie zetels in de nieuwe raad, de „Union Val dostaine", die voor meer rechten voor de Frans-sprekende minderheid opkomt, vijf tien, de linkse socialisten vier en de dissi dente sociaal-democraten drie. De uitslag is een duidelijke overwinning voor de communisten, die er in geslaagd zijn zich bij een plaatselijk bestuur van een ander autonoom gebied van Italië aan te sluiten. Het is een nederlaag voor het Vaticaan, dat bij monde van de bisschop van Aosta, mgr. Maturino Balnchein alle rooms-katholieken ernstig had gewaar schuwd geen steun te geven aan coalities, waaraan communisten deelnemen. BEIROET (AFP) De Libanese kamer heeft de terugroeping van Charles Malik, de voorzitter van de algemene Vergade ring van de UNO geëist. Hij heeft het Israëlisch paviljoen op de internationale handelsbeurs te New York bezocht en bij die gelegenheid een heildronk op „de vre de in het Nabije Oosten" uitgebracht. De Libanese kamer wil dat hij hierover zal worden ondervraagd. POPLARVILLE (UPI) In Poplarville Mississippi, verwacht men, dat er spoe dig iets zal gebeuren in de zaak van de lynchpartij van de neger „Mack Charles Parker. Naar verluidt zullen zeven in woners van Mississippi worden ge arresteerd. In de laatste dagen hebben de meer dan veertig F.B.I.-agenten die met het zoeken naar de daders van de lynchpartij belast zijn, een bijzondere activiteit ontplooid. In de afgelopen dagen werd een aantal per sonen per auto naar het bureau van het F.B.I. gebracht, voor verhoor en vermoe delijk ook om gefotografeerd te worden. Een garagehouder in Picayune, nabij Poplarville, J. P. Walker, deelde U.P.Ï, mede. dat de F.B.I.-agenten hem beschul digd hadden een lid te zijn van de groep onbekenden, die Parker hadden vermoord. „Zij behandelden mij en spraken tegen mij alsof ik een neger of een hond was", zei Walker, die overigens geweigerd had een proef met de leugenontdekker te laten nemen. (UPI) Twee verdachten, die door de F.B.I. in verband met de zaak-Parker ver hoord zijn, hebben volgens hun artsen een zenuwinstorting gekregen. HAVANA (UPI) Juristen zijn na een diepgaande studie tot de conclusie gekomen, dat de wet op de landhervor ming, die thans van kracht is gewor den, in- feite betekent, dat alle suikerplan tages of -raffinaderijen, die buitenlands bezit zijn, binnen een jaar van de hand gedaan moeten worden, of anders onder worpen zullen worden aan een nationali satie. Van de 161 suikerraffinaderijen, die Cu ba telt is ongeveer 35 percent in Ameri kaanse handen. Zodra de inhoud van de hervormingswet bekend werd begonnen suikeraandelen op de New Yorkse beurs te reageren, waarbij koersverliezen van 1 tot 3 dollars werden geboekt. De wet is een gecompliceerd werkstuk van 68 secties. Het landeigendom wordt er ook bij geregeld. Zo worden maxima gesteld op het grondbezit. Alle grond, die boven de gestelde maxima nog eigendom is moet onteigend worden door de Cu baanse regering, die de eigenaars scha deloos zal stellen met obligaties, die een looptijd van 20 jaar en een rente van tenminste 4 percent hebben. De belangrijkste Amerikaanse maat schappijen, die in de Cubaanse suiker wer ken zijn United Fruit, West-Indiës, Pun- ta Alegre, Cuban Trading and General Sugar Companies, en nog verschillende onafhankelijke maatschappijen. VOOR DE AANVANG van het tweede concert in de Beethovencyclus nam de heer W. Mensink, voorzitter van het bestuur van het Noordhollands Philharmonisch Orkest, het woord. Hij herdacht in een korte toespraak het onverwachts overleden orkestlid F. Visscher, wiens stoel thans door een krans bedekt was. Hij noemde de overledene een hartelijk mens, een man die als collega en als musicus de sympathie had van het gehele orkest, iemand die talloze malen van zijn hulpvaardigheid jegens anderen blijk had gegeven. Hij herinnerde eraan dat nog vrij onlangs, bij het zilveren jubileum in 1958 van de heer Visscher als orkestlid van het N.Ph.O., de vriendschap die men voor hem voelde, tot uiting was gekomen. Bij deze woorden sloot het orkest zich aan met het „Air" van Bach, waarna een minuut stilte volgde ter nagedachtenis van de overledene. MET EEN UITVOE RING vol ingehouden spankracht van de ouverture „Coriolan" werd het concert door Henri Arends en de zijnen ingezet. Men belééfde de rusten in de exclamaties van voor. en naspel en dat is een aanwijzing dat er wat gebeurde. Zeer fraai kreeg hier tegenover het lyrische thema (van de smeek beden) reliëf: een uit voering die alle rechl deed aan deze meest klassieke dramatische ouverture. Iets min der gelukkig was het orkest in de zevende symfonie. Het tweede deel ontbrak het aan de innigheid en de weidsheid die hier el kaar niet uitsluiten. In het scherzo miste men de spanning die de uitgebreide drie delige liedvorm moet dragen: de herhalin gen van hoofd- en nevenbewegingen waren nu bepaald wat lang. In het eer ste deel en in het laatste had het mar kante ritme echter vat op het orkest, zo dat de tijdsruimte werkelijk muzikale duur kreeg. De finale waarin Beethovens van vaderszijde geërfde Vlaamse uitbun digheid symfonisch bedwongen wordt, was het beste deel van deze uitvoering. NA DE PAUZE kreeg men dan degene te horen voor wie juist dit concert tot de allerlaatste plaats was uitverkocht (er waren zelfs bij uitzondering nog stoelen bijgeplaatst op het podium!): de Russische grootmeester David Oistrach in het viool concert van Beethoven. Zijn optreden heeft de hooggespannen verwachtingen die men koesterde op grond van zijn reputatie, maar ook van zijn spel door de radio en op grammofoonplaten, volledig vervuld en zo mogelijk nog overtroffen. Het begrip „her schepping" moet men voor de hoogste cate gorie uitvoerende kunstenaars reserveren. (Van onze correspondent in Brussel De Nederlandse regering heeft stappen te Brussel gedaan met het oog op de voor genomen maatregelen van de Belgische regering om de Belgische visserij uit de conjunctuurmoeilijkheden te helpen. Naar wij vernemen hebben de Neder landse stappen te Brussel reeds het resul taat gehad, dat er althans voorlopig is af gezien van de drastische maatregel om de overdrachtsbelasting bij de invoer van vis van tien percent tot twintig percent te ver hogen, een maatregel, die de Nederland se visexport naar België dodelijk zou heb ben getroffen. In Belgische regeringskringen verna men wij over de bouw van vier diepzee- trawlers en de eventuele beperking van de visinvoer het volgende: om de zware con junctuurcrisis van de Belgische visserij te verhelpen heeft de Belgische regering het besluit genomen om de bouw van twee diepzeetrawlers te bevorderen door het verlenen van een rentesubsidie ten bedra ge van 85 percent van de bouwkosten van die schepen. Deze worden gebouwd op een scheepswerf te Ostende. Er zijn nog twee andere'Vaartuigen, waarvoor de sub sidie waarschijnlijk eveneens binnenkort zal worden verleend. De trawlers zullen 'n lengte hebben van 61 meter, een breed te van 9.65 meter en de inhoud van het vis- ruim zal 450 kubieke meter worden. De re ders zullen een rente betalen van slechts één percent op de bouwkosten, welke per schip 35 miljoen frank of 2,7 miljoen gul den bedragen. In dit verband wordt er op gewezen, dat de Belgische vissers thans naar de IJszee en naar Labrador moeten varen als gevolg van de uitbreiding der IJslandse territoriale wateren. De maat regel wordt mede genomen om de werk verschaffing in Vlaanderen te bevorderen. Er worden maatregelen bestudeerd voor een opvangregeling op de vismarkten te Oslende, Zeebrugge en Nieuwpoort. Men denkt aan een regeling, zoals die in Duitsland en Nederland wordt toe gepast en die gebaseerd is op het vaststel len van een minimumprijs. Wil men in de Belgische vismijnen aan de vissers een lonende prijs garanderen, dan zou die mi nimumprijs vier frank of ongeveer dertig cent per kilo voor de gewone vissoorten moeten bedragen. Wij vernamen, dat een verhoging van de overdrachtsbelasting bij de invoer van vis van tien op twintig percent, waardoor voornamelijk de Nederlandse visinvoer in België zwaar zal worden getroffen, is uitgesteld. Wel wordt overwogen of er een heffing zou kunnen worden gelegd op de ingevoerde vis, zoals 't met snijbloemen en gecondenseerde melk in het'raam van het Beneluxlandbouwprotocol het geval is. Dinsdag werd hierover op het departe ment van Landbouw te Brussel druk ge confereerd. In de Belgische regeringskringen geeft men de voorkeur aan een minimumprijs regeling, welke het voordeel heeft, dat zij internationaal aanvaardbaar is. Voor het vaststellen van een minimumprijs moet David Oistrach (links) en dirigent Henri Arends tijdens de ovationele huldiging na het concert. Bij Oistrach is hiermee niets te veel gezegd. Met een toon die beurtelings majesteitelijk en mijmerend, vertederend en krachtig tegelijk klonk, heeft hij dit werk dat bijna ongenaakbaar is geworden van klassiciteit, vertolkt met een overgave en (het woord is niet te groot) met een liefde die uniek zijn. In zijn musiceren weerspiegelde zich een wereld waarin geen energie verloren gaat: alles vibreerde en zong mee, duizend maal beduimelde frasen kregen opeens een functie, hadden deel aan het organisme van het werk. Het publiek toonde aan het eind méér dan enthousiasme. Men was dankbaar dit gehoord te hebben en Oistrach voelde dit, want hij nam zijn viool nogmaals ter hand en bracht allen in de ban met een door leefde vertolking van de Romance in F. Hierbij mag nog aangetekend worden dat het orkest door Arends kennelijk zeer zorgvuldig geïnstrueerd was en, door de solist geïnspireerd, in beide werken Beet hoven met respect gediend heeft. Sa.s Bun ge Advertentie Direct een "Akkertje" nemen. Even weken, doorslikken, even wachtenhet is of de pijn oplost. Verlies geen tijd aan pijn. "Akkertjes" flitsen Uw klachten weg, veilig en zeker! een fonds worden opgericht, waarin de regering, de reders en de vishandel een bijdrage storten. Tot zover het Belgische officiële standpunt. In kringen van de Belgische vishandel, die vanzelfsprekend gesteld is op een zo groot mogelijke vrijheid en derhalve het Nederlandse standpunt steunt, is men van oordeel dat een minimumprijsrege ling aanvaardbaar is, wanneer de vast gestelde minimumprijzen, zoals in Neder land, geen protectionistisch karakter heb ben, met andere woorden wanneer de mi nimumprijzen laag worden gesteld. Het ziet ernaar uit, dat de visinvoer op de agenda komt van de volgende Benelux- ministersconferenties, daar onder meer ook de kwestie van de garnaalinvoer in Beneluxverband ter sprake moet komen. en wilt u dat wij uw krant naar uw vakantie-adres opzenden Stuurt u ons dan minstens twee dagen voor uw vertrek een briefkaart met vermelding van uw naam, uw vaste adres, uw vakantie-adres, de datum waarop de eerste krant naar uw vakantie-adres gezonden moet worden en de datum waarop de krant voor het laatst moet worden toegezonden. Als u de krant per week betaalt, wilt u dan het abonnementsgeld voor de vakantieweken vooruit aan de bezor ger betalen DE ADMINISTRATIE Van 23 tot 28 mei zal het Joegoslavisch Zang- en Danstheater uit Serajewo in theater Carré in Amsterdam enkele voor stellingen geven. De groep bestaat uit acht honderd leden, waarvan er honderdzes naar Nederland komen, onder leiding van balletmeester Nincovic Sreten. Het orkest, waaraan een tambocrijnenensernble medewerkt, staat onder leiding van Trydkovic Ivica. Op negen juli wordt in Londen de vijfde tentoonstelling onder auspiciën van de Raad van Europa geopend onder de naam „De romantische beweging". Deze ten toonstelling heeft betrekking op de perio de van 1750 tot 1850 en zal werken omvat ten over bepaalde romantische onderwer pen en over enkele romantische auteurs als Byron en Chateaubriand. Er wordt een catalogus in het Engels en in het Frans uitgegeven met veel illu straties en vijf inleidingen over algemene onderwerpen. In 1960 zal een Europese tentoonstelling in Parijs worden gehouden over de „Bron nen van de twintigste eeuw de kunsten in Europa tussen 1884 en 1914." Ongeveer tweeduizend mensen, voor het merendeel jonge Parijse jazzliefhebbers, hebben dinsdag de begrafenis bijgewoond van de Amerikaanse jazzmusicus Sidney Bechet, die donderdag op 62-jarige leeftijd in een Parijse voorstad overleed. Plannen om de begrafenis gepaard te doen gaan met jazzmuziek werd te elfder ure afge last omdat de weduwe Bechet haar voor keur te kennen had gegeven voor een rustige'uitvaartplechtigheid. Ter gelegenheid van het staatsbezoek van de Sjah van Perzië aan Nederland zal tussen beide landen een cultureel akkoord ondertekend worden. Middelheim. Op de vijfde internatio nale Biennale van beeldhouwwerken in de open lucht in het park Middelheim in Antwerpen, die tot einde september duurt, zijn een driehonderd werkstukken uit een twaalf landen, voornamelijk Nederland, Engeland en Italië, te zien. Lincoln centre. President Eisenhower heeft donderdag in New York de eerste spade in de grond gestoken voor het in Manhattan te bouwen "Lincoln centre", een cultuurcentrum dat een bouwtijd van vier jaar, en investeringen tot een totaal van driehonderd miljoen gulden zal eisen. Er komen verscheidene theaters in, een winkelcentrum, dansstudio's en verschei dene andere, aan de kunsten verwante ondernemingen. Muzieklyceum. De stedelijke muziek school in Arnhem is thans gepromoveerd tot muzieklyceum. Zij ontving in februari de rijkserkenning voor de vakopleiding, hetgeen betekent dat thans een volledige opleiding voor de muziekonderwijsakte B wordt gegeven. Voor deze erkenning was alleen mogelijk een opleiding voor de akte A en voor het praktijkdiploma. „Suddenly last summer". De toneel groep „Puck" zal in het komende toneel seizoen de première voor Nederland uit brengen van „Suddenly last summer" van Tennessee Williams. Dit stuk speelt in het Garden-district van New Orleans. Het werd in 1958 uitgebracht in het York Theatre in New York. Tulp voor M. Gijscn. In oktober aan staande zal het zestig jaar geleden zijn dat de bekende Vlaamse schrijver Marnix Gij- sen pseudonieum voor prof. dr. J. A. Go- ris werd geboren. Ter gelegenheid van dit feit werd. als huldeblijk voor zijn be langrijk werk op cultureel gebied, is een gele triumphtulp gekweekt, die naar hem is genoemd. Kwekers van deze tulp zijn Piet Mijsen en Zonen in Santpoort. Aafje Heynis. De Nederlandse alt zangeres Aafje Heynis zal in Engeland haar debuut gaan maken. Zij kreeg de uit nodiging, als soliste mede te werken aan een concert in de Royal Festival Hall door het London Philharmonic Orchestra. Bij dit concert zal zij de altrhapsodie van Brahms zingen. Ook is haar reeds gevraagd in het volgend seizoen mede te werken aan een uitvoering van Elgar's Dream of Ge- rontius in de Royal Festival Hall. Het eer ste optreden van Aafje Heynis in Engeland heeft plaats op 8 juni. Grote taptoe. Op zaterdag 13 juni zal 's avonds om half tien in het Feijenoord- stadion een grote taptoe beginnen, waar aan medewerken de Marinierskapel, de Koninklijke Militaire Kapel, de kapel van de Koninklijke Luchtmacht, tamboers en pijpers van het Korps Mariniers en de tamboerkorpsen van het Garderegiment Grenadiers, het Garderegiment Fuseliers „Prinses Irene". De opbrengst is bestemd voor het Koningin Wilhelminafonds. Zilveren jubileum. De r.-k. Vereniging van Toonkunstenaars, groep Toonkunst der Algemene Kunstenaarsvereniging, heeft in Maastricht haar feest-jaarbijeenkomst ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan der vereniging gehouden. ALS CULTURELE MANIFESTATIE heeft de Kunstniaand Amsterdam een eigen plaats, ja zelfs een eigen functie in het hoofdstedelijke muziekleven gekregen- Zij kreeg betekenis door de uitvoeringen van vertrouwde meesterwerken, maar nog m.eer werd zij van belang door onge dwongen de gelegenheid te scheppen tot het vertolken van nieuwere, hedendaagse composities, al bleek hierbij de praktische noodzaak om. bedachtzaam te zijn bij het bepalen van de dosering. IN BEGINSEL week ook het eerste con cert van de Kunstmaand Amsterdam 1959, dal dinsdagavond door het instru mentale sextet „Alma Musica" in de kleine zaal van het Concertgebouw te Amsterdam werd gegeven, niet af van de tot nu toe nagestreefde opzet, als was men bij het toekennen van een plaats aan de moderne muziek in het programma wel zeer voor zichtig te werk gegaan. Een werk van de in 1954 overleden Nederlandse toondichter Henri Zagwijn, een Entrata en Fuga uit 1950, was uitverkoren om als openings stuk van deze avond te fungeren. Men kon deze uitvoering beschouwen als een hulde aan de teruggetrokken, nimmer de openbaarheid zoekende, idealistische com ponist. Dit werk heeft naast een duidelijk streven van vernieuwing ook een ver langen naar het behoud van vertrouwde, romanlisch gekleurde klankentaai. Een taal. die het clavecimbel in het orkest door zijn geprononceerd eigen karakter niet steeds natuurlijk kon vertolken. Overigens kon de bezetting van fluit, hobo, Engelse hoorn, viool, altviool en clave cimbel zeer voldoen bij het verwerkelijken van de aansprekende melodieën en har monieën, al of niet opgenomen in een contrapunctische structuur. DE VIOLIST WILLM NOSKE ontdekte op een van zijn archiefspeurtochten een triosonate van de omstreeks 1700 in Duits land werkzame klaviervirtuoos en compo nist Johann Conrad Baustetter. De sonate, een werk voor viool, hobo en basso-con- tinuo, kwam op dit concert tot uitvoering en het aantrekkelijke speelstuk gaf de overtuigende indruk, dat Baustetter een bekwaam en gevoelig componist geweest moet zijn met zin voor de vreugde der muziek, zoals die in de lenige ritmiek en het geestige tonenspel van het Vivace en de Gigue tot uitdrukking kwam. Nieuw was op dit concert ook de door Marius Flothuis verrichte instrumentatie voor ..Alma Musica" van de schone Fantasie (K.V. 608), die Mozart schreef „für eine Walze in eine kleine Orgel", mechanische muziek dus, die door de uitvoering van Flothuis' bewerking door de fluitist, de ho boïst. de violist, de altviolist en de violon cellist van „Alma Musica" men menselijk, expressief accent verkreeg. Deze bewer king deed afstand van het orgelkarakter en bracht een fraai „klassiek" kwintet tot stand, dat de muzikale essentie ongerept bleef bevatten en de mogelijkheid bood tot bezieling bij de vertolking. IN HET TWEEDE GEDEELTE van de avond confronteerde „Alma Musica" het auditorium met het grote contrapunctische wonder, dat Johann Sebastian Bach schiep met zijn „Musikalisches Opfer". De geniale meester droeg deze muzikale offerande op aan de koning Frederik de Grote, van wie hij een thema, „het koninklijke thema" zoals Bach dit noemde, ter bewerking ontving bij zijn bezoek aan de vorst in 1747 te Potsdam. Met heel zijn technische meesterschap, zijn onbeperkte kunstzin en zijn universele religieuze gezindheid heeft Bach zich aan die bewerking gegeven en zij werd daardoor geen eenzijdige demon stratie van contrapuncttechniek, maar een openbaring van muziek, stralend met de schoonheid van een verstandelijk niet te benaderen volmaaktheid. „Alma Musica" bracht deze overweldigende rijkdom van abstracte schoonheid met het spelen van een driestemmig ricercare, tal van canons in vele mogelijkheden van verwerking, een sonate voor fluit, viool en basso-continuo en tenslotte een zesstemmig Ricercar voor fluit, viool, alt, hobo, altviool, violoncel en pedaalclavecimbel. In verschillende instru mentale combinaties vertolkten de leden van „Alma Musica" de muziek, die voor deze avond gekozen was. Zij stelden hier bij hun grote muzikaliteit en hun voor treffelijke techniek in dienst van die ver tolkingen, die culmineerden met de voor dracht van het zesstemmige ricercare van Bach, dat de fluitist Everard van Royen, de hoboïst Haakon Stotijn, de violist Paul Godwin, de altviolist Johan van Helden, de violoncellist Carel van Leeuwen Boom kamp en de claveciniste Gusta Gold- schmidt in voorbeeldig samenspel eenheid tezamen bracht. P. Zwaanswijk Het Concertgebouworkest zal in het sei zoen 1959-1960, tijdens de serie concerten in Amsterdam, hoofdzakelijk gedirigeerd worden door Rafael Kubelik. Deze zal een groot deel der onder leiding van Eduard van Beinum geprojecteerde concerten overnemen. Voorts zijn als dirigenten geëngageerd: Carlo Maria Giulini, George Szell. Charles Munch, Bernard Haitink en Hans Rosbaud. Als buitenlandse solisten zullen onder meer optreden Robert Casadesus, Yehudi Menuhin, Peter Pears, Eduardo del Pueyo en Arthur Rubinstein. Met de Nederland se kunstenaars Monique Haas, Herman Schey. Cor de Groot, Jan Bresser, Hans Henkemans. Klaas Boon en Erna Spooren- berg zijn eveneens overeenkomsten ge sloten. De tableau de la troupe van de Haagse Comedie zal voor het seizoen 1959-1960 bestaan uit de dames Elisabeth Andersen, Ineke Brinkman, Fiet Dekker, Vera Har brink, Kitty Kluppell, Annie Leenders, Marie Meunier, Annet Nieuwenhuyzen, Karen-Else Sluizer, Do van Stek, Camille de Vries, Myra Ward en Ida Wasserman. En de heren Cas Baas, Bas ten Batenburg, Henk van Buuren, Jules Croiset, Albert van Dalsum, Hep van Delft, Joris Diels, Coen Flink, Ad van Gessel, Gerard de Groot, Wim de Haas, Broes Hartman, John Koch, Bob de Lange. Cees Laseur, Jan van der Linden, Frans van der Lingen, Wim van Rooij, Paul Steenbergen, Gijsbert Tersteeg, Frans Vorstman en Jan Vreeken. Als regisseurs zijn aan de Haagse Comedie verbonden Cees Laseur, Paul Steenbergen, Albert van Dalsum, Joris Diels en Bob de Lange.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1959 | | pagina 13