Komende en gaande ministers
Kruiser „De Ruyter" bracht Sjah
van Perzië naar Amsterdam
HET WEER
lejoretjou c
Enkele departementen krijgen
gewijzigde namen
Intocht met Koningin en Prins langs
versierd Damrak naar het paleis
ZEKERHEID
Militaire luchtvaart eiste
vorig jaar 24 levens
In vijf jaar 101 mensen en
139 toestellen verloren
Deli en Senembah in
hoger beroep te Bremen
Vier doden in het verkeer
Het woord is aan
Opklaringen
Gevecht met beer had
dood tengevolge
Lynchgrage menigte liep
te hoop voor gevangenis
Begroeting
In de hoofdstad
Kranslegging
Haringvloot zet de
netten uit
koopt U bij Sprenger,
de beste polisbrenger.
73e JAARGANG No 260 WOENSDAG 20 MEI 1959 304e JAARGANG No 108
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 |T |j |j li 0 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
(0 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. §pES^j| Tj^ I |P! 1 1 ^^^8 Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- |j Ij ff J1 fL Jl 1 i lil] U jÈ ff jj Él J| ff 3 I ff I f[ Jg Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
kantoor Haarlem-N. Soendapiein, Tel. 57755 ^ï^t| JÈb fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107,
t. n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt.
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
Op het balkon van het paleis op de
Dam: de Sjah wuift de juichende
menigte toe.
In 1958 verloren tengevolge van vlieg
tuigongevallen bij de marine tien mensen
het leven. Bij de luchtmacht verloren veer
tien mensen het leven en werden zeven an
deren gewond, aldus blijkt uit 't antwoord
van de minister voor Defensie Staf op
schriftelijke vragen van de heren Lank-
horst en Van der Veen, leden van de Twee
de Kamer voor de P.S.P., over de verlie
zen aar mensenlevens en materieel tenge
volge van vliegtuigongevallen. In 1958
verongelukten van de Nederlandse mari
ne tijdens de vlucht, drie propeller vlieg
tuigen en van de luchtmacht 22 straal
vliegtuigen en twee propeller vliegtuigen.
In de vijf jaar van 1954 tot 1958 zijn bij
vliegtuigongelukken van de luchtmacht 75
militairen gedood en 37 gewond. Hierbij
gingen 95 straaljagers, tien propeller
vliegtuigen en twee helikopters verloren.
Bij de marine vielen er in die jaren 24 do
den en zeven gewonden te betreuren, "aar
bij 24 propellervliegtuigen en een straal
jager werden vernield. Het gaat om de pe
riode van 1954 tot en met 1958. Boven het
verlies aan Nederlandse toesstellen komt
nog het verongelukken boven Nederlands
grondgebied van zeven buitenlandse toe
stellen. Onder de burgerbevolking vielen
over die iaren twee doden
De schade aan eigendommen van de
staat, voornamelijk gevormd door het ver
lies aan vliegtuigmaterieel, ligt voor de
luchtmacht op ruim negentien miljoen gul
den en voor de marine op ruim 6,5 miljoen
gulden. Een belangrijk deel van de veron
gelukte toestellen heeft Nederland geleend
zodat de schade aan deze categorie vlieg
tuigen niet is opgenomen in deze cijfers.
Aan bezittingen van derden werd in die
vijf jaar door toestellen van de Lucht
macht en van andere NAVO-landen 757.100
gulden schade toegebracht en door mari
nevliegtuigen bijna 38.000 gulden.
De n.v. Verenigde Deli Maatschappijen
en de n.v. Senembah Maatschappij delen
mede, dat zij tegen het vonnis van het
„Landgericht" te Bremen van 21 april 1959
bij het „Oberlandesgericht" te Bremen
hoger beroep hebben ingesteld.
Ook zullen deze Nederlandse maatschap
pijen thans de Deutsch-Indonesische Ta
bak Handelsgesellschaft M.B.I-I. in Bremen
en de Pusat Perkebunan Negara Baru
(P.P.N. Baru) ten principale dagvaarden
tot afgifte van de te Bremen opgeslagen
tabak, die afkomstig van de door de Indo
nesische wet op de nationalisering van
Nederlandse bedrijven getroffen onderne
mingen van genoemde Nederlandse maat
schappijen, daar laatstgenoemden zich on
veranderd als eigenaressen van bedoelde
tabak beschouwen.
RALEIGH (UPI) Een 36-jarige ne
ger, die wegens poging tot aanranding
van een blanke vrouw van 40 jaar in de
gevangenis van Alamance, te Graham in
North Carolina, was ingesloten, heeft
men maandag naar Raleigh overge
bracht omdat zich voor de gevangenis in
Graham een menigte van ongeveer hon
derd mensen had gevormd. Uit die me
nigte kwamen kreten als „Geef hem aan
ons, dan besparen we de belastingbeta
lers wat geld" en „hij komt hier nooit
meer weg".
Advertentie
BARIEUORISSTR. HAARLEM TEL 13439
'LEJDSESTRAAT (BI) KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL. 223596
ITALIAANSE HEREN REGENJASSEN
De Koningin heeft gisteren in Huis ten
Bosch in Den Haag prof. mr. J. E. de
Quay beëdigd. Daarna volgde de beëdi
ging van overige ministers. Op maandag
25 mei zal de eerste ministerraad van de
nieuwe regering worden gehouden.
De Tweede Kamer is op. 26 mei om
één uur 's middags bijeengeroepen om de
regeringsverklaring aan te horen. Het is
de bedoeling, dat in dezelfde vergade
ring over de regeringsverklaring wordt
beraadslaagd. Zonodig zal de vergade
ring op 27 mei worden voortgezet.
Bij Koninklijk Besluit is bezitsvorming
en publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie
overgedragen aan het departement van
Algemene Zaken. Het ministerie van Bin
nenlandse Zaken, Bezitsvorming en P.B.O.
zal voortaan alleen de benaming Binnen
landse Zaken dragen.
Het is de bedoeling dat drs. W. K. N.
Schmelzer benoemd zal worden tot staats
secretaris van Algemene Zaken en in die
functie belast zal worden met de bezits
vorming en publiekrechtelijke bedrijfs
organisatie.
De departementen van Oorlog en van
Marine worden samengevoegd tot één
departement van Defensie.
Het departement van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening zal voortaan depar
tement van Landbouw en Visserij heten.
Het ministerie van Zaken Overzee blijft
voorlopig bestaan. Drs. H. A. Korthals,
vice-premier en minister van Verkeer en
Waterstaat, neemt, het beheer over dit
ministerie ad interim waar.
Zij die gaan
Bij Koninklijk Besluit is onder dankbe
tuiging voor de vele en gewichtige diensten
door hem bewezen, met ingang van 19 mei
1959 op de meest eervolle wijze ontslag
verleend aan de minister van Staat prof. dr.
L J. M. Beel als minister-president, minis
ter van Algemene Zaken en als minister
van Sociale Zaken en Volksgezondheid ad
interim.
Verder is op de meest eervolle wijze
ontslag verleend aan mr. A. A. M. Struij-
cken als vice-minister-president, minister
van Binnenlandse Zaken. Bezitsvorming en
P.B.O. en Justitie a.i.aan ir. C. Staf als
minister van Oorlog en Marine en als mi
nister van Landbouw, Visserij en Voedsel
voorziening a.i.: aan ir. H. B. J. M. Witte
als minister van Volkshuisvesting en
Bouwnijverheid; aan mr. G. Ph. Helders
als minister van Zaken Overzee; aan mr.
R. G. A. Höppener als staatssecretaris van
Onderwijs. Kunsten en Wetenschappen, en
aan vice-admiraal H. C. W. Moorman als
staatssecretaris van Marine, onder dank
betuiging voor de vele en gewichtige dien
sten door hen bewezen.
Zy die blyven
het departement van Economische Zaken
en het tijdelijk beheer van het departement
van Financiën en hem is het beheer van
het departement van Financiën opgedragen.
Drs. W. K. N. Schmelzer is op de meest
eervolle wijze ontheven van zijn functie
van staatssecretaris van Binnenlandse
Zaken, Bezitsvorming en P.B.O. en hem is
de functie van staatssecretaris van Alge
mene Zaken opgedragen.
Zy die komen
Benoemd zijn; tot minister-president en
minister van Algemene Zaken prof. dr. J.
E. de Quay (K.V.P.);
tot minister van Justitie mr. A. K. W.
Beerman (C.H.);
tot minister van Binnenlandse Zaken mr.
E. H. Toxopeus (V.V.D.);
tot minister van Defensie S. J. van den
Bergh (V.V.D.);
tot minister van "Economische Zaken drs.
J. W. de Pous (C.H.);
tot minister van Landbouw en Visserij
mr. V. G. M. Marijnen (K.V.P.);
tot minister van Sociale Zaken en Volks
gezondheid mr. dr. Chr. J. M. A. van Rooy
(H.V.P.).
Benoemd is tot vice-minister-president
en tot minister van Verkeer en Waterstaat
drs. H. A. Korthals (V.V.D.).
Op de onbewaakte overweg in de Steen-
akkei-straat te Prinsenbeek is een bestel
auto door een trein aangereden. De beide
inzittenden, de 28-jarige bestuurder M. A.
Machielsen uit Prinsenbeek en de Breda-
naar A. Vermeeren verlóren daarbij het
leven. De auto kwam van het erf van de
heer Machielsen, die vlak bij de overweg
woont. De treinbestuurder gaf verschei
dene keren signalen, maar desondanks reed
de auto door.
In Alkmaar is de 68-jarige bromfietser
P. M. op de Westerweg aangereden door
een vrachtauto. Hij werd overgebracht
naar een ziekenhuis waar hij kort na aan
komst is overleden.
In een ziekenhuis te Hulst is mevrouw
Hammerson uit Groningen overleden. Zij
was ernstig gewond toen de door haar
echtgenoot bestuurde auto op eerste pink
sterdag in St. Janssteen tegen een paal
botste.
Advertentie
G. B. S h a w
Er bestaat een zwijgen dat aandoen
lijker zou zijn dan het schoonste ge
dicht, zo het gedrukt en uitgegeven zou
kunnen worden.
Niet ingewilligd is het aangeboden ont
slag van mr. J. M. A. H. Luns, minister van
Buitenlandse Zaken; van mr. J. M. L. Th.
Cals als minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen; van prof. dr. J. Zijlstra
als minister van Economische Zaken en
Financiën a.i.; van mej. mr. M. A. M.
Klompé als minister van Maatschappelijk
Werk; van drs. W. K. N. Schmelzer als
staatssecretai'is van Binnenlandse Zaken,
Bezitsvorming en P.B.O. en van dr. J. M. J.
Veeldkamp, staatssecretaris van Economi
sche Zaken.
Mr. J. van Aartsen is op de meest eer
volle wijze ontheven van het beheer van
het departement van Verkeer en Waterstaat
en hem is het beheer van het departement
van Volkshuisvesting en Bouwnijverheid
opgedragen.
Prof. dr.' J.' Zijlstra' is op de meest eer
volle wijze ontheven van het beheer van
Verwachting tot morgenavond:
In het zuiden van het land aan
vankelijk plaatselijk een bui.
Overigens geleidelijk afnemende
bewolking en morgen bijna over.
al droog. Overwegend matige
wind tussen noordoost en oost.
Dezelfde temperaturen als van
daag of iets hogere.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN PAGINA'S.
Om elf uur meerde de kleine sloep en
de Sjah stapte van boord, nog voor de
sloep stil lag. Hij drukte de Koningin en
de Prins de hand. De Koninklijke Mili
taire Kapel speelde het Iraanse volks
lied. De Koningin, de Sjah en de Prins,
beiden stram saluerend, beluisterden het
volkslied, waarna de vorstin allereerst de
burgemeester van Amsterdam, mr. G. van
Hall, aan de keizerlijke gast voorstelde.
De vijftigjarige directeur van een
dierenpark in Apeldoorn, de heer F. L. Put,
is overleden aan de verwondingen, die
hem zondag door een beer waren toe
gebracht.
De beren, die altijd gescheiden worden
gevoederd, hadden kans gezien bij elkaar
te komen in het hok waar de heer Put
bezig was één van hen te voeren. Ze
raakten aan het vechten om een stuk vlees.
Toen de heer Put ze uit elkaar pi-obeerde
te jagen, viel een ervan hem aan.
gaan.
Slechts enige tientallen belangstellenden en enige matrozen van de Koninklijke
Marine, die de meerploeg vormden, zijn er vanmorgen om vier uur in een
druilerige motregen getuigen geweest van de aankomst van Hr. Ms. kruiser „De
Ruyter" met de Sjah van Perzië aan boord. De scheepvaart in het Noordzeekanaal
en het havengebied van IJumiden was stilgelegd. Met assistentie van twee sleep
boten voer de kruiser naar de Noordersluis, waar het schip tegen half vijf werd
afgemeerd. De Velsense Plantsoendienst had de taluds met bloemenperken
versierd.
Terwijl de scheepvaart in het havengebied werd hervat en de twee escorterende
onderzeebootjagers door het Noordzeekanaal opstoomden naar Amsterdam,
gingen omstreeks zeven uur de leden van de Marinierskapel aan boord van de
kruiser. Een half uur later werden de ambassadeur van Perzië en jhr. mr. D. G.
de Graeff, kamerheer van de Koningin, aan boord ontvangen. De groep van
enkele tientallen belangstellenden die om vier uur reeds aanwezig was, was
omstreeks half acht aangegroeid tot een mensenmassa van enkele duizenden. Zij
hadden een plaatsje gevonden op de zuidelijke kade van de met bloemperken
en Perzische en Nederlandse vlaggen omzoomde Noordersluis. De Sjah verscheen
tijdens het oponthoud in de sluis niet aan dek.
Om precies kwart over acht verliet de
kruiser de Noordersluis om de tocht naar
Amsterdam te beginnen. Omringd door
enige patrouillesche,è'pjes en gevolgd door
twee havensleepboten, passeerde de kruiser
de Velsertunnel om vijf minuten over acht.
De oorlogsbodem meerde om precies 10
uur aan de Shell-steiger aan de Noordzijde
van het IJ achter de westelijke zijde van
het centraal station te Amsterdam.
De eerste die het schip verliet was de
ambassadeur van Perzië, die zich per sloep
naar de landingsteiger aan de Prins Hen
drikkade begaf. De zware bewolking maak
te het de Koninklijke Luchtmacht helaas
onmogelijk, de Sjah een welkomstgroet te
brengen met 48 straaljagers. Dit luchtdefilé
moest uit 't programma worden geschrapt.
Daarna debarkeerde het keizerlijk gevolg.
Het begaf zich eveneens per sloep naar de
Prins Hendrikkade.
Na een inspectie op het achterdek van de
kruiser, waar ook de Marinierskapel van de
Koninklijke Marine stond opgesteld, deden
de commandant van smaldeel I, kapitein
ter-zee A. P. Ferwerda en de commandant
van de „De Ruyter", kapitein-ter-zee P.
Cool, de Sjah uitgeleide. Deze verliet met
klein gevoig en de leden van de eredienst
het oorlogsschip over de stuurboordvalreep
en begaf zich naar de commandosloep. De
Marinierskapel speelde het Iraanse volks
lied.
Terwijl de gehele bemanning in para-
deerrol stond zowel langs de verschan
sing als op de dekken, zelfs tot in de toppen
van de masten en de sloep op 20 meter
afstand midscheeps van de „De Ruyter"
voer, weerklonken 21 saluutschoten, afge
vuurd door de batterijen van de kruiser.
De Sjah salueerde tijdens dit eresaluut.
Nadat het laatste schot over de haven
complexen was verklonken, werd op de
kruiser de keizerlijke standaard met de
Perzische leeuw, die sinds maandag in top
had gewapperd, langzaam gestreken. De
sloep zette daarop koers naar de Prins
Hendrikkade.
Vijf minuten eerder dan verwacht was
arriveerden voor de St. Nicolaaskerk aan
de Prins Hendrikkade per auto de Ko
ningin en de Prins der Nederlanden. De
vorstin was gekleed in een lichtblauw
deuxpièce met een brede grijze bontstola.
Zij droeg een iets donkerder getint hoedje
en grijze schoenen. De Prins droeg het
ceremonieel genex-aalstenue der garde
grenadiers.
Terwijl de kapel van de grenadiers het
Wilhelmus ten gehore bracht, stapte het
koninklijk paar uit de auto en betrad het
soeciaal voor de feestelijke aankomst van
de Sjah voor de ingang van de St. Nico
laaskerk gebouwde en van Perzische vlag
gen voorziene ex-epaviljoen, waar de daar
aanwezige autoriteiten werden begroet.
Om zes minuten voor elf verlieten Ko
ningin Juliana en Prins Bernhard het
paviljoen om naar de landingssteiger te
Ook de commandant Zeemacht Neder
land, de gouverneur van de hoofdstad,
alsmede de ambassadeur van Perzië en
diens echtgenote, de ambassadesecretaris
en leden van de hofhouding werden aan
de Sjah voorgesteld.
Het vorstelijk gezelschap schreed daarna
tussen de erehaag van de Koninklijke
Max-echaussee in ceremonieel tenue naar
het paviljoen. Daar werd de erewacht, die
bestond uit de erecompagnie van het
garderegiment der grenadiers met vaan
del en vaandelwacht, allen in ceremonieel
tenue, geïnspecteerd.
Terwijl een batterij van zes stukken van
de elfde afdeling Veldartillerie van een
terrein bij het Oosterdok iedere vijftien
seconden een schot loste, begaf het vor
stelijk gezelschap zich naar de rijtuigen
voor de rit naar het koninklijk paleis op
de Dam.
In het eerste riituig namen de Sjah. de
Koningin en Prins Bernhard plaats. Daar
achter volgde een rijtuig, waarin de Per
zische minister van Buitenlandse Zaken,
de opperceremoniemeester van de Sjah en
die van onze vorstin, alsmede haar gi'oot-
meesteres gezeten waren. In het tweede
volgrijtuig reden de ambassadeur van
Perzië en leden van de Perzische en
Nederlandse hofhouding. In het derde en
vierde volgrijtuig hadden eveneens leden
van de beide hofhoudingen plaatsgenomen.
Ondanks de uitzending van de intocht
door de televisie stonden er duizenden
Amsterdammers in de lichte motregen
langs het met vlaggen en bloemen ver
sierde Damrak, die hun halzen rekten om
niets van het kleurrijke schouwspel te
missen.
Toen de stoet de Dam naderde weer
klonken de talrijke commando's voor de
erewacht, bestaande uit de fuseliers van
het garderegiment Irene voor het paleis
en voor de leden van de studenten weer
baarheid, die op het Damplein stonden
opgesteld.
Terstond nadat de keizer en het konink
lijk paar het rijtuig hadden verlaten
speelde het trompetterkorps der cavalerie
het Perzische volkslied. Veiwolgens in
specteerde de Sjah de erewacht.
Langzaam gingen op het dak van het
paleis de keizex-lijke en koninklijke stan
daarden in top op het moment waarop
het gezelschap het paleis binnentrad.
Enkele ogenblikken later openden la
keien de balkondeuren en verschenen de
Sjah, de Koningin en de Prins op het
balkon, luide toegejuicht door de hon
derden op de Dam. De Sjah wuifde vrien
delijk naar alle kanten, ook naar de tal-
rijke mensen op de hoge daken van de
gebouwen rond het plein. Met enkele
lichte buigingen naar het publiek verliet
de Sjah tenslotte het balkon, gevolgd door
Koningin en Prins.
Precies kwart voor twaalf verliet de
keizerlijke gast met zijn gevolg het paleis
voor het verrichten van zijn eerste offi
ciële daad. Door een erehaag, gevormd
door leden van de Studentenweerbaarheid
uit Amsterdam en Leiden, begaf het gezel
schap zich naar het nationale monument.
Ter begroeting wachtten hem daar op de
minister-president, prof. dr. J. E. de
Quay en de burgemeester van Amsterdam.
Mede waren bij deze plechtigheid onder
andex-en aanwezig de Commissaris der
Koningin in de provincie Nooi'dholland,
dr. M. J. Prinsen, en de gouverneur van
Amsterdam, brigadegeneraal G. Dijkstra.
De Sjah legde een grote krans van rode
en witte bloemen, voorzien van linten in
de Perzische kleuren, aan de voet van het
monument, waarna hij enige passen
teruggetreden saluerende gedurende een
minuut stilte hulde bracht aan de Neder
landse gevallenen.
De Amsterdamse politiekapel speelde
daarna een koraal. Burgemeester Van
Hall stelde aan de Sjah de commandant en
enkele leden van de voormalige Binnen
landse Strijdkrachten voor. die gedurende
de plechtigheid de ex-ewacht bij het monu
ment hadden betrokken.
De haringvloot nadert de visgronden
Om 12 uur hedenmiddag waren de snelste
lopers uit alle havens op 56 graden noor
derbreedte en bijna 2 graden oosterlengte,
dat is 230 mijl noorden-ten westen half
weg van IJmuiden. Alles wordt nu vis-
klaar gemaakt. In de komende namiddag
zijn de schepen aan schot, dat wil zeggen
dat. de netlen worden uitgezet Vannacht
om half een gaat men halen. Dan zal blij
ken wie er gelukkig is geweest en vol
doende gevangen heeft om te kunnen gaan
jagen. Het weer is goed. de zon schijnt, de
wind is noord-oost met wat men noemt eei"
briesie.
De Sjah begeeft zich met het
koninklijk paar naar het erepodium
op de Prins Hendrikkade.
■Teléfooh 1-3-8-6-8
MINDER WERK,
MEER GLANS!
m
SEUL
schoencreme - wrijfwas
metaseul (voor all# imetalén)