El 0 ill 0 E v/eer Dienstplichtigen kunnen nu naar Nieuw-Guinea OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Nederlandse landbouw in gevaar door Europese marktordening vandaag! HET WEER CITROEN MORRIS'Sefore i/ou $ui)! Autarkische geest in rapport-Lücker In het brandpunt der belangstelling staan sterren en politiek Tweede Kamer keurt met 73 tegen 41 stemmen wetswijziging goed Sukarno kondigt „geleide verkiezingen" aan Morgen iets warmer Eamon de Valera gekozen tot president Dodelijk ongeval op UK 70 Twee doden in het verkeer In de krant van heden: Faubus, schoolwetten zijn ongeldig verklaard J. J. VAN KOOIEN Het woord is aan WATERPROOF HORLOGES STUURMAL COHEN WANORDELIJKHEDEN IN DURBAN Werkgevers krijgen nieuw secretariaatsgebouw in Haarlem 73e JAARGANG No 286 VRIJDAG 19 JUNI 1 959 304e JAARGANG No 134 Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15293 1 ÉT i|\ i i Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. ||828®m| j§ 1 It i ^^^8 Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- I 1 J I, J i_ 1 jUUT ff I 1 li Jj 11 IT 11 fj^ J| I Ji ff J| Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65, kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 els mm »a ^1^1 fr. p p, 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107, t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman Wagenweg 29 - Haarlem Tel. 20518 HAUTE COIFFURE Een ideale coiffure bestand tegen ons vochtig en winderig klimaat (Van onze Haagse redacteur) Het ziet er naar uit, dat het door de Duitse christen-democraat Lücker na mens de commissie voor de landbouw aan het Europese parlement uitgebrachte rap port over de agrarische marktordening in de Europese Economische Gemeenschap waarvan wij de belangrijkste punten reeds in ons blad van woensdag hebben gepubliceerd in de Nederlandse land bouw veel critiek en verzet zal ontmoeten. Het is niet de voorgestelde marktorde ning door middel van centrale bureaus voor graan, suiker, vee en vlees als zoda nig welke bedenkingen oproept. maar veel meer de autarkische geest welke uit het rapport spreekt. Uit het gebruikte cijfermateriaal en de wijze waarop dit. gehanteerd wordt blijkt namelijk duidelijk, dat men de Europese douane-unie als een afgeschermd gebied ziet, waarbinnen vraag en aanbod in de agrarische sector elkaar nagenoeg dek ken. Een passage waarin werd uitgespro ken, dat rekening dient te worden gehou den met de bestaande handelsbetrekkin gen met de landen buiten de Europese Economische Gemeenschap werd op ver langen van een meerderheid in de land- bouwcommissie geschrapt. Daardoor wordt niet alleen de vrijheid van uitvoer, maar ook die van invoer be dreigd. hetgeen de Nederlanose consu ment van graan- en suikerprodukten in zijn portemonnaie zal merken. Immers: de zelfvoorziening op de Europese markt leidt ertoe, dat dat voor de gebieden met de sterkste vraag naar graan dit produkt over zeer grote afstanden, bii voorbeeld Advertentie BARTÊUORISSTR™ HAARLEM TEL. 13439 LEIDSESTRAAT (BIJ. KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL. 223596 ZEE - STRANDKLEDING Advertentie uit Zuid-Frankrijk, moet worden aange voerd. Dit belangrijkste gebied van graan- aanvoer wordt in het rapport-Lücker om schreven als „de industriële concentratie gebieden aan de Rijn en de Ruhr en aan de Rijn en de Main". Het is niet alleen het Westduitse industriegebied dat onder deze formulering valt: Nederland is onder de zelfde noemer gebracht. Op die manier echter ontkent de marktordening de geo grafie! Graan immers kan uit de traditio nele graanlanden overzee, zoals Canada en Argentinië, veel goedkoper naar de Westeuropese havens worden gebracht Wanneer men daarbij gebruik gaat ma ken van supertankers worden de vracht kosten zelfs verdwijnend klein. De tweede, niet minder ernstige conse quentie van het rapport-Lücker is, dat de Nederlandse agrarische export zich dooi het wegvallen van de handel met landen buiten de Europese Economische Gemeen schap zal moeten hei-oriënteren. Dit is echter binnen de E E.G. nauwelijks meer mogelijk omdat Nederland daar reeds een overheersende positie heeft. De handel in eieren is voor 95 pet., die in boter voor 91 pet., voor kaas en andere zuivelpro- dukten voor 79 pet. en voor vee en vlees voor 68 pet. in Nederlandse handen. Toch maakt het Europese aandeel in de Ne derlandse export maar 46 pet. uit, het gaat er dus om nieuwe afzetmogelijkheden te vinden voor de resterende helft. Daarbij komt, dat overal de tendens naar oplo pende landbouwoverschotten valt waar te nemen, zodat Nederland binnen de E.E.G. met een toenemende concurrentie te kam pen zal krijgen. Deze toenemende agrarische overschotten zullen op den duur juist op een markt, waarop men steeds een evenwichtssituatie heeft nagestreefd, een crisis veroorzaken door de onmogelijkheid om een redelijk prijsniveau te handhaven. De Europese marktordening zal dan ook in de land bouwsector tot dezelfde moeilijkheden heb ben geleid als thans reeds op de kolen- markt het geval is. TOKIO (UPI) President Sukarno heeft in Tokio aangekondigd, dat eind 1960 nieuwe verkiezingen zullen worden gehouden in Indonesië maar dat voor die tijd de kieswet moet worden veranderd om het politieke beeld te vereenvoudigen en het aantal partijen te verkleinen. De president vertelde dit tijdens een lunch die hem werd aangeboden door de club van buitenlandse journalisten in Japan. Hij zei, dat zijn regering de situatie in het land volkomen meester is. Over de verwerping door het Indonesische parle ment van zijn plan tot herinvoering van de grondwet van 1945 zei Sukarno: „Naar mijn mening is dat geen nederlaag." Het gaat volgens hem over het al of niet op nemen van de zin: „Alle mohammedanen zijn verplicht zich te houden aan de wetten van de Islam." Zijn plan voor een geleide democratie verdedigend zei Su karno, dat hierdoor een „werk-demokra- tie" zou ontstaan zonder het onpraktische „liberalisme" dat het land heeft opge scheept met 46 partijen. Verwachting tot morgenavond: Koude nacht met kans op nacht vorst. Morgenmiddag iets hoge re temperaturen dan vandaag. Weinig bewolking en zwakke wind. Volledige weerrapporten op pagina twee. DUBLIN (Reuter en AFP) De kandi daat van de Ierse regeringspartij Fianna Fail. De Valera, is tot president van de Ierse republiek gekozen als opvolger van de 76-jarige O'Kelly. Hij kreeg 538.058 stemmen tegen generaal Maceoin, kandi daat van de oppositiepartij Fine Gael, 417.482. De Valera was met het oog op de presidentsverkiezing als minister-presi dent afgetreden. De Ieren spraken zich verder uit over de vraag of voor de verkiezingen voor de Dail het parlement het stelsel van evenredige vertegenwoordiging moest worden gehandhaafd of dat een meerder heidsstelsel moest worden ingevoerd. Er stemden 152.785 Ieren tegen en 138.811 voor afschaffing van het stelsel van even redige vertegenwoordiging. Aan boord van de kofter UK 70 is don derdagavond een dodelijk ongeval ge beurd. Het schip, bemand door een vader met twee zoons, viste tussen Zandvoort en Noordwijk. Omstreeks half acht werd de stalen lijn binnengehaald met behulp van een winch. De twintigjarige C. L. wilde de lijn met de voet in de goede richting hou den. Hij werd door de winch gegrepen en meegedraaid. Zijn deerlijk verminkte lichaam is naar het hoofdbureau van poli tie te IJmuiden overgebracht. In Scherpenzeel is de 55-jarige brom fietser A. van Kampen, die zonder vol doende op het verkeer te letten, de rijks weg overstak, door een auto aangereden. Hij werd ernstig gewond en is in een zie kenhuis te Amersfoort overleden. De motorrijder P. Slot uit Delft is in Nootdorp, toen hij omkeek om iemand te groeten, in botsing gekomen met een brom fietser. Beiden vielen en werden naar een ziekenhuis in Delft vervoerd, waar de motorrijder is overleden. pag. Nederlandse landbouw in gevaar 1 Kamerverslag 1 Van Dag tot Dag 3 Op de Praatstoel 3 Uit stad en omgeving5, 7 Agenda11 Economisch nieuws 2 Beurs 7 Sport 13 Weerrapporten1, 2 Radio en Televisie 11 Feuilleton 11 Uitgaan Iti Haarlem11 Provincale Ziekenhuizen 9 DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN PAGINA'S LITTLE ROCK (UPI) Het federale hof van Little Rock de hoofdstad van de Amerikaanse staat Arkansas heeft twee wetten, krachtens welke gouverneur Fau- bus vier scholen sloot om integratie te voorkomen ongeldig verklaard. De wetten werden tijdens een speciale zitting van de wetgevende vergadering van Arkansas aan genomen. Een wet machtigt de gouverneur scholen te sluiten, de andere geeft het staatsbestuur de bevoegdheid subsidies voor gesloten scholen in te houden. De directies der scholen en de onder wijsraad wordt opgedragen het integratie plan, zoals door het hof is goedgekeurd, uit te voeren. Dit vonnis was een bevesti ging van de uitspraak dat de scholen ge leidelijk moeten worden geïntegreerd. Advertentie HOUTPLEIN 18-20 - TL. 12000 - 16615 GROTE HOUTSTRAAT 140 - TEL. 12349 Comtesse Diane: Wij zijn veel meer onszelf als we schrijven dan wanneer we spreken; want als we schrijven zijn wij alleen. Advertentie JUWELIERS Houtplein 15 HORLOGERS DURBAN (Reuter/AFP) In Cato Ma ten op Afrikaanse betoogsters. Tenmin ste drie politiemannen werden gewond. Een hunner was in de rug geschoten. De ongeregeldheden sloegen later over naar de nabijgelegen plaatsen Aesterville en Rossburg. Vanochtend vroeg was alles rustig in Cato Manor. Advertentie AGENT VOOR HAARLEM: W. STAPHORST, JANSSTPA^T 53 nor, een door Bantoes bewoond stadsge deelte van Durban, in Zuid-Afrika, heb ben zich gisteren wanordelijkheden voor gedaan, waarbij duizenden inboorlingen met de politie vochten, stenen naar voer tuigen wierpen en gebouwen in brand sta ken. De wanordelijkheden kregen een ernstig karakter na het de ronde doen van een bericht, dat een .Afrikaanse vrouw was gedood, nadat de politic had gescho- Wat ziet de waarneemster van de Utrechtse Sterrenwacht in de nieuwe koepel door de nieuwe kijker? Een groepje leerlingen van de hoogste klas met. andere belangstellenden op de publieke tribune van de Tweede Kamer, luisterend naar het Defensiedebat! Wij vermoeden dat de uitvinder van de kijker, de heer N. van Straten, die men bij zijn schepping ontwaart, dat wel een heel vreemd gezichtspunt zal vinden. Maar wij zijn dan ook niet objectief. Een listige fotomontage bracht deze bedrieglijke voorstelling tot stand. De twee zeesleepboten van de n.v. Bureau Wijsmuller te IJmuiden lijken op deze foto, door het kluisgat van een tanker genomen, maar nietige stipjes. En zo zien ze er ook echt uit, als men vanaf een gesleepte tanker naar de boten kijkt. Maar diezelfde nietige bootjes hebben toch zo'n vermogen, dat ze telkens maar weer tankers, tientallen maler groter dan zijzelf, over de oceanen brengen, hoe het weer ook is. Elke dag opnieuw is Hollands Glorie in de weer, elke dag opnieuw kruisen Nederlandse zeeslepers over de zeeën. Balnke inwoners van Durban verlieten hun huizen als gevolg van de relletjes, die donderdag de gehele dag hebben ge duurd. De politie, die met de betogers vocht bij het licht van brandende kan toorgebouwen, winkels en huizen, vuurde verscheidene malen om de Bantoes in Cato Manor en Chesterville terug te drin gen. De betogers gooiden met stenen, sta ken gebouwen en autobussen in brand en wierpen versperringen op. Blanke jour nalisten werden onder bedreiging met de dood door de Bantoes weggestuurd. De ongeregeldheden begonnen toen een menigte Bantoevrouwen, vermoedelijk uit wraak omdat de politie een grote hoe veelheid klandestien gestookte drank had vernietigd, een bierhuis in Cato Manor be stormde. Toen de politie aankwam, voeg den de Bantoemannen zich bij hun vrou wen en ten getale van meer dan vijfdui zend gingen zij de politie met stenen en flessen te lijf. De politie, gebruik makend van machi nepistolen en geweren, drong de menigte terug tot in de omliggende heuvels. In Cato Manor zijn twee bantoes gesneu veld. Het bierhuis waar de strijd is ont brand, is tot voorlopig hoofdbureau van politie ingericht. In Cato Manor kwam het ook in januari 1949 tot ongeregeldheden. Toen vielen Bantoes de Indische gemeenschap aan. Mannen werden gedood, vrouwen aange rand en huizen in brand gestoken. Bij die gelegenheid vielen er 142 doden en meer dan duizend gewonden. tijd. De omstandigheden kunnen zich zo snel wijzigen, dat er geen tijd is om met een wetsontwerp te komen. De Kamercom missie voor de defensie zal omtrent de uitzending van dienstplichtigen buiten het rijk in Europa volledig worden inge licht en als de Kamer het daarmee niet eens is, heeft zij alle gelegenheid de re gering daarvoor ter verantwoording te roepen door middel van een parlementair debat. Het amendement van de heer Wier- da werd hierna bij zitten en opstaan ver worpen. Alleen P.v.d.A., P.S.P. en de com munisten steunden het amendement. Bij zitten en opstaan is wèl een amen dement aangenomen van de heer Van Rijckevorsel, waardoor in de wet is vast gelegd in welke gevallen dienstplichtigen kunnen worden bestemd voor diensten bui ten Europa en dat zij in de keerkringen verhoogde militaire inkomsten zullen ge nieten. P.v.d.A., P.S.P. en de communis ten stemden tegen het amendement, om dat het volgens hen nog niet voldoende rechtszekerheid geeft. Oud-ministers van P.v.d.A. motiveren hun stem In het debat is de P.v.d.A. telkens voor gehouden dat het wetsontwerp tot wijzi ging van de Dienstplichtwet nog was in gediend door het kabinet-Drees. Mede namens de andere socialistische oud-mi nisters verklaarde de heer Suurhoff dat hij zich mede verantwoordelijk acht voor de ..indiening" van het wetsontwerp. Maar als hem bij de behandeling van het wets ontwerp zou zijn gebleken dat een derde deel van de Kamer, blijkens het amende ment van de heer Wierda, behoefte heeft aan parlementaire controle op de uitzen ding, zou hij daarvoor in de ministerraad tegenover minister Staf en ook tegenover minister Drees hebben gepleit. Elke regering dient er volgens de heer Suurhoff naar te streven bevoegdheden te verkrijgen waar een zo groot mogelijke meerderheid achter staat. Het amende ment van de heer Wierda had hem alles zins redelijk geleken en omdat het was verworpen, stemden hij en de andere so cialistische oud-ministers tegen het wets ontwerp, dat met 73 tegen 41 stemmen werd aangenomen. Omtrent het voorrang geven aan de uit zending van vrijwilligers naar Nieuw-Gui nea verklaarde minister Van den bergh dat de verschillende organieke eenheden gedeeltelijk bestaan uit vrijwilligers en ge deeltelijk uit dienstplichtigen. Het is prak tisch niet altijd mogelijk dienstplichtigen door vrijwilligers te vervangen, maar zo lang het mogelijk is de organieke eenhe den uitsluitend uit vrijwilligers te doen be staan, wilde de minister trachten aan de vrijwilligers voorrang te geven. In het voldoen aan de wens van de heer Tilanus (C.H.U.), die had gevraagd dienst plichtigen, die bij voorbeeld om studiere denen bezwaar hebben tegen uitzending naar Nieuw-Guinea, te vervangen door dienstplichtigen die geen bezwaar hebben, zag de minister praktische moeilijkheden, omdat de manschappen van een eenheid gezamenlijk zijn geoefend en opgeleid Maar hij was bereid vervulling van de wens onder ogen te zien. Voor die toezeg ging was ook de heer Wierda erkentelijk Ongebruikelijk De nieuwe minister gaf blijk in het debat goed de kern van de bijzaken te kunnen onderscheiden en daardoor een overzich telijk betoog te kunnen opbouwen ter be antwoording van de verschillende spre kers. Alleen speelde parlementaire oner varenheid hem parten toen hij verklaar de omdat hij er geen bezwaar tegen had het amendement van de heer Van Rijckevorsel over te nemen, ofschoon dat van de zijde van de P.v.d.A. was bestre den. Het is gebruikelijk dat een minister een amendement niet overneemt als het in de Kamer tegenstand heeft ondervonden, om dat dan de tegenstanders gedwongen zou den zijn nieuwe amendementen in te die nen om het overgenomen amendement on gedaan te maken. Dat uitglijden van de minister door par lementaire onervarenheid, waarop de heer Burger (P.v.d.A.) direct reageerde door de rede van de minister te onderbreken en het woord te vragen over de orde, is ech ter in de loop der jaren al aan vele nieu we ministers overkomen, die geen zitting hebben gehad in het parlement. De amb tenaren schijnen altijd te verzuimen een nieuwe minister in te lichten omtrent de gebruiken in de Kamer. Zij kregen van de heer Burger een berisping. (Van onze parlementaire redacteur) Met 73 tegen 41 stemmen heeft de Tweede Kamer gisteren de wijziging van de Dienstplichtwet aangenomen, waardoor het mogelijk wordt, overeen komstig de daartoe in 1956 gewijzigde Grondwet, dienstplichtige militairen eventueel naar Nieuw-Guinea te zen den. Tegen stemden de P.v.d.A., de twee aanwezige communisten en de twee leden van de P.S.P. Advertentie Tijdens de vergadering van de algemene werkgeversvereniging, die in Scheveningen is gehouden heeft de voorzitter van het jubileum-comité, de heer P. Schoen Pzn., de voorzitter ter gelegenheid van het veer tigjarig bestaan van de vereniging een cheque aangeboden van ruim 235.700, bijeengebracht door de leden en bestemd voor de bouw van een nieuw secretariaats gebouw in Haarlem. Minister Van den Bergh herinnerde er aan, dat in 1956 algemeen werd erkend, dat met de huidige verhoudingen in de wereld de vroegere beperking van de uit zending van dienstplichtigen buiten het ko ninkrijk in Europa ongewenst is. Die op vatting is sedertdien nog versterkt. Verder uitstel van de wijziging van de Dienst plichtwet, zoals de P.v.d.A. verlangt, kon de minister daarom niet aanvaarden. Het beleid van de regering ten aanzien van Nieuw-Guinea is ongewijzigd. De omstan digheden zijn echter ook niet zo veran derd, dat er voor de wetswijziging geen reden meer zou zijn. De parlementaire de fensiecommissie zal vertrouwelijk volledig worden ingelicht wanneer dienstplichtigen naar Nieuw-Guinea worden uitgezonden. Voorrang zal worden gegeven aan vrijwil ligers als dat mogelijk is. Teneinde parlementaire controle moge lijk te maken, had de heer Wierda (P.v.d.A.) een amendement ingediend vol gens hetwelk dienstplichtigen alleen zou den kunnen worden uitgezonden naar Nieuw-Guinea op grond van een Konink lijk Besluit, dat zou moeten worden gepu bliceerd met vermelding van de diensten die hun zullen worden opgedragen en de eenheden die voor het verrichten van die diensten zullen worden aangewezen. Bovendien wilde de heer Wierda blijkens zijn amendement in de Dienstplichtwet vermelden, dat aan het Koninklijk Besluit geen uitvoering wordt gegeven „aleer drie weken zijn verstreken na dagtekening van het staatsblad waarin het is ge plaatst". De wachttijd van drie weken en de ver melding van de bijzonderheden omtrent de uit te zenden eenheden noemden de heren Berkhouwer (V.V.D.) en Van Rijckevorsel (K.V.P.) militair onaan vaardbaar. De indieners van het amende ment hadden volgens hen een verouderde opvatting van tijdige bescherming tegen dreigend gevaar. Ook minister Van den Bergh had er on overkomelijke bezwaren tegen in het staatsblad te vermelden welke eenheden zullen worden uitgezonden. De drie we ken wachttijd achtte hij volkomen onaan vaardbaar. Ook een noodwet, die de Twee de Kamer en de Eerste Kamer met spoed zouden moeten behandelen, kost teveel

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1959 | | pagina 1