Kongolese leiders willen nog dit jaar onafhankelijkheid hamol weer Beverwijkse vismeelfabriek door felle brand verwoest OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Minister Van Hemelrijck geeft middenkoers aan vandaag! HET WEER Lou Bandy overleden Velser- en Hoogovenbrandweren assisteerden bij blussingswerk Plassenwater verdampt, zeilboten lopen vast Slachtoffer van de warmte Het woord is aan Afscheidsreceptie van mej. mr. M. A. Teilegen SCHILDER MET Meer bewolking Twee militairen gedood bij explosie in tank Een der slachtoffers was een Haarlemmer In de krant van heden: Off. Dealer: J. J. VAN KQQTEN I'AClj II Hl ('lllilllN ELEGANTE TASSEN EN BY0UX Staatssecretaris Granval biedt zijn excuses aan Nederlandse scheepsbouw treft Zeen blaam Trein ramt vrachtauto op overweg te Vinkeveen Chauffeur zwaar gewond 11-jarig zoontje gedood 73JAARGANG No 291 'K Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks DONDERDAG 25 JUNI 1959 Haarlems Dagblad 304e JAARGANG No 139 Uitgave Grafische Bedrijven Damïate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65, fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107, t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman Van onze correspondent in Brussel) Gisteren hebben de minister van Kongo, dr. Van Hemelrijck, en de gouverneur- generaal van Kongo, dr. Cornelis, te Leo poldstad, na een lange inspectiereis in de Kongolese provincies, de inlandse leiders van de nieuwe politieke partijen ontvan gen. Enkele leiders werden naar het ambtsgebouw van de gouverneur-generaal gevolgd door dragers van opschriften, waarvan de teksten tijdens een vooraf gaande vergadering door de leiders waren goedgekeurd. De manifestatie voor de Kongolese onafhankelijkheid verliep op uitdrukkelijk bevel van de Kongolese po litieke leiders in een kalme sfeer. Op de borden kon men lezen: Om de vrede te handhaven in Kongo, een onafhankelijke regering. Het jaar 1959: het laatste jaar van het koloniale regime. De Kongo van Bula Matari (de blanken) en var> de kolo nialisten is dood. De politieke leiders werden aangevoerd door Patrice Lumumba, voorzitter van de interfederale organisatie van de rassen in Leopoldstad. Deze organisatie werd enke le jaren geleden, bij de eerste gemeente raadsverkiezingen te Leopoldstad, door de concurrerende stam-organisatie van de Bakongo's verslagen. De leiders van de ontbonden organisa tie der Bakongo-stam, de Abako, zijn, na hun terugkeer uit Brussel, echter niet werkloos gebleven. Joseph Kasavubu werd door de gouverneur-generaal in zijn ambt van burgemeester van de gemeente Dendale te Leopoldstad hersteld. Kasavu bu en zijn vrienden trachten de aanhan gers van de ontbonden Abaka-organisatie opnieuw te groeperen en de autoriteiten te Leopoldstad lijken zulks oogluikend toe te laten, daar zij van oordeel zijn, dat de regering het bestaan van de Bakongo- stam, die in Leopoldstad een meerder heid vertegenwoordigt en een vooraan staande rol 'speelt, toch niet kan blijven loochenen. Franse inmenging? Kasavubu en zijn vrienden zouden ech ter tegenover een Frans persagentschap hebben verklaard, dat zij voorstanders zijn van verkiezingen in het géhele gebied van de Bakongostam (Leopoldstad, Ne- der-Kongo, een deel van Frans Equato riaal Afrika en Portugees Angola). Men zou aldus vrije verkiezingen kunnen orga niseren in het gebied waar één ras woont en dat zou de eerste stap zijn naar de oprichting van de centrale en sociale re publiek van Neder-Kongo. Te Brussel kon geen bevestiging worden verkregen over de achtergrond of de waarheid van dit vraaggesprek. Wanneer de inhoud juist is, aldus enkele Belgische waarnemers, zal het inderdaad betekenen dat men voor het eerst staat voor een interventie van de Franse regering in de zaken van Belgisch Kongo. Dr. Van Hemelrijck, die in de loop van dit weekend in Brussel wordt verwacht, zal volgende week voor het parlement een uitvoerige verklaring afleggen over de re sultaten van zijn reis. Intussen zullen de leden van de commissie voor Kongolese zaken van de Tweede Kamer naar Leo poldstad vertrekken voor een studiereis. Voor de Kongolese pers heeft dr. Van Hemelrijck verklaard dat de regerings verklaring van 13 januari trouw en vol ledig zal worden uitgevoerd. Hij zei dat hierover tussen hem en de gouverneur- generaal geen enkel meningsverschil be staat. De kalender van de onafhankelijk heid zal worden aangehouden. In decem ber zullen de gemeenteraadsverkiezingen en gewestelijke verkiezingen in geheel Kongo worden gehouden en in maart 1960 provinciale verkiezingen. Men voelt aldus waarnemers, dat de in heemse politieke leiders hebben willen be wijzen, dat zij politieke manifestaties in orde en rust kunnen doen verlopen, zulks in tegenstelling met de vrees van de over heid, die tot gisteren nieuv/e onlusten ver wachtte. De organisaties der blanken heb ben tot nu toe niet gereageerd op de ver klaringen van minister Van Hemelrijck, waar deze nochtans in zijn rede gewag maakte van de belangrijke rol, welke de blanke kolonisten in het economische le ven van de Belgische Kongo moeten blij ven vervullen. De conservatieve Libre Belgique, die dooi-gaat voor de spreekbuis van sommi ge personaliteiten van het hof van koning Boudewijn, verwijt de minister tot nu toe veel te weinig te hebben gedaan om het vertrouwen en de sympathie van de blan- Advertentie ken te winnen. Het blad schrijft dat de minister wel genoeg moed. maar niet ge noeg diplomatie en ploeggeest bezit. De gezagscrisis in Kongo, aldus de Libre Bel gique, is nog niet ten einde. Overal heeft men de indruk van onzekerheid. Men weet niet of het conflict tussen de minister en de gouverneur-generaal werkelijk is op gelost. De hervormingen blijven steken. De budgettaire toestand is gespannen, de economische toekomst onzeker. Het con servatieve blad meent dat het opportuun zou wezen om in Leopoldstad een gemengd Belgisch-inlandse uitvoerende macht op te richten, om de regeringsverklaring uit te voeren, daar het mogelijk moet zijn om een sterk gezag te doen samengaan met een ruim begrip voor de noden van de inlanders en de psychologie van de blan ken. Burgerlijke vrijheden (Belga) Minister Van Hemelrijck, heeft te Leopoldstad verklaard dat Kongo nog een overgangstijd doormaakt waarin er gemakkelijk verwarring in de geesten ontstaat. Enkelen klampen zich vast aan het regime dat de Belgische regeringsver klaring over de toekomst van Kongo naar het verleden heeft verwezen. Zij trachten de loop van de geschiedenis tegen te hou den door incidenten en valse geruchten. Anderen pogen de gebeurtenissen te ver haasten en de ontwikkeling van Kongo naar onafhankelijkheid te doen geschie den in een tempo dat niet overeenkomt met de belangen van de bevolking van het land. Sommigen aarzelen niet hun toe vlucht te nemen tot ondermijnende pro paganda. Dit zal niet worden geduld. Tus sen deze twee uitersten rnaakt het ware Kongo, zich ongerust over zijn toekomst, aldus dr. Van Hemelrijck. Het is gebleken dat Belgen en Afrikanen het over essen tiële punten volkomen eens zijn. Over en kele dagen zullen de ontwerpen van be sluit tot instelling van de vrijheid van drukpers en van vereniging en vergade ring bij de gouvernementsraad worden in gediend. De vrijheid van vereniging slaat onder meer op erkende politieke partijen. Een vereniging waarvan de politieke ac tiviteit de orde en openbare rust in ge vaar brengt, zal worden ontbonden. Een afwijking van de regeringsverklaring zal niet worden geduld. De minister zei er niet zeker van te zijn dat de pers zich altijd bewust is van de opbouwende rol die zij bij de evolutie van Kongo kan vervullen. (Reuter) Vertegenwoordigers van de Kongolese politieke partijen hebben in een memorandum aan Van Hemelrijck verkiezingen bij algemeen kies: echt ge- eist voor een regering zonder benoemde leden. Zij verklaren dat er geen Kongo lese organisaties zijn geraadpleegd voor de voorbereiding van de regeringsverkla*- ring, die „schuchter" was en niet alle stadia omschreef die nodig zijn om Kongo tot onafhankelijkheid te voeren. In het memorandum wordt gezegd, dat er in juni van het volgende jaar algemene ver kiezingen moeten worden gehouden voor een parlement en een „verantwoordelij ke regering". De waterstand op de Loosdrechtse plas sen is reeds meer dan dertig centimeter gedaald tengevolge van verdamping van het water. Boten met een diepgang van meer dan een meter, zoals kajuitschepen, lopen vast. De warmte heeft in Rotterdam een slachtoffer geëist. De 41-jarige H. J. Bor- man zat gistermiddag op het dak van zijn woonschip te zonnebaden, toen hij plotse ling onwel werd. Hij werd naar een zieken huis vervoerd, waar hij enkele uren later overleed. Aangenomen wordt, dat zijn zon nebad hem fataal is geworden. Mark Twain: De mens is het enige wezen dat bloost en ook het enige dat er reden toe heeft. Op 1 juli legt mej. mr. M. A. Teilegen haar functie van directeur van het kabinet der Koningin neer. Haar is met ingang van die datum eervol ontslag verleend met dankbetuiging voor de vele en gewichtige diensten aan de Koningin en den lande bewezen. In het gebouw van het kabinet in Den Haag is gisteren een receptie gehouden, waar velen van mej. Teilegen afscheid kwamen nemen. Tot hen behoorden tal van leden van het corps diplomatique, vele leden van de hofhouding, de voorzitters van Eerste en Tweede Kamer, de griffiers der beide Kamers, de leden van het kabi net, de gevolmachtigde ministers van de Nederlandse Antillen en Suriname, de vice- president van de Raad van State en ver scheidene leden van dit college, de presi dent van de Hoge Raad, prof Beel, de bur gemeester van Den Haag, en vele anderen Advertentie SIKKENS-TJALLEM A PRODUKTEN vraag gratis boekje 'gezelligheid door kleur' (32 pagina's in kleuren) bij postbus 2 - Leiden Verwachting tot morgenavond: Minder zon en plaatselijk een regenbui of onweer. Zwakke tot matige wind, aanvankelijk in hoofdzaak oostelijk, later ver anderlijk. Iets lagere middag- temperaturen. Volledige weerrappovten op pagina twee. Vanmorgen heeft een hevige brand de chemische fabriek „Noordholland" aan de Pijpkade te Beverwijk in de as gelegd. De fabriek bestond uit twee delen, die geschei den waren door een brede tussenruimte. Het laboratorium, de grote opslagplaat sen, de mengerij voor vismeelprodukten en een voorraad van ruim vijftigduizend balen vismeel zijn verloren gegaan. De brand, die ontstaan is door broei in enkele balen vismeel, werd omstreeks ne gen uur ontdekt. De Beverwijken brand weer verscheen zeer snel met twee motor spuiten, maar doordat het vuur werd aan gewakkerd door de oostenwind stond het gebouwencomplex toen al bijna van voor tot achter in lichterlaaie. De Beverwij- ker brandweer riep de Velser brandweer te hulp, die onmiddellijk met twee motor spuiten uitrukte. De burgemeester van Velsen, mr. M. M. Kwint, de loco-burge meester van Beverwijk, wethouder W. Vessies en wethouder E. Gerritse sloegen met vele honderden kijkers het blussings werk gade. Maar ook de versterking uit Velsen bleek niet voldoende. Per mobilo foon werd daarom aan de brandweer te Velsen om nog twee motorspuiten ver zocht, aan welk verzoek prompt werd vol daan. Maar nog kon men het vuur niet bedwingen. Een vonkenregen, die door de wind over het vaarwater de Pijp heenge blazen werd zette het weiland en bos aan de overzijde in vlammen. De Beverwijker schooljeugd, die zich in groten getale naar de brand had begeven begon daar frenetiek de vlammen uit te slaan of deed althans een poging daar toe. Een beroep werd gedaan op de hoog ovens, die twee motorspuiten zonden. De gecombineerde brandweren gingen de loeiende vuurzee met twintig stralen te lijf. Maar dit alles kon niet verhinderen, dat ook grote partijen balen rnet vismeel, die aan de Pijp waren opgeslagen, vlam vatten. Een nog groter gevaar echter le verde het grote fabriekscomplex van de Beverol-smeeroliefabriek op. Ook hier be gon het spoedig te branden. De verenigde brandweren concentreerden thans hun spuiten op deze panden, waar duizenden vaten olie waren opgeslagen. Met meer dan tien stralen werd de brandbare vloei stof natgehouden. In het laboratorium van de vismeelfabriek was een vijftal zuur stofcilinders opgeslagen. Deze explodeer den kort achter elkaar, hetgeen gepaard ging met enorme knallen. Toen de brand begon, bevonden zich in het laboratorium en in de opslagplaatsen tien mensen. Op één na slaagden zij er in zich via de uitgangen in veiligheid te stellen. Minder geluk had dr. Muijtjens. Deze kon zijn laboratorium niet meer via de normale uitgang verlaten. Resoluut trapte hij een venster in om daarna van vier meter hoogte naar buiten te springen. Gelukkig belandde hij op een stapel vis meel, waardoor hij geen ernstige verwon dingen heeft opgelopen. Het gehele labo ratoriumwerk van dr. Groot is verloren gegaan. Ongeveer driehonderd kuikens, die als proefdieren werden gebruikt, zijn om het leven gekomen. Een zeer kostbare mengmachine is eveneens door het vuur verwoest. Het installeren van een derge lijke machine vergt meer dan een jaar. De schade wordt geraamd op anderhalf miljoen gulden. Het nablussen van het in de as gelegde gebouw en de resten van de inhoud zal nog wel enkele dagen in beslag nemen. De smeulende vismeel- en andere produkten verspreidden een bijna ondragelijke stank die tot ver in de omtrek wordt waarge nomen. Advertentie Voor de zomerse dagen en voor Uw vakantietrip naar het zuiden een heerlijk dun trevira costume (tropisch uitgevoerd) Khaki en witte pantalons, shorts schillerhemden Specialisten in tropenkleding ZDLSTR. 7t - HAARLEM - TEL 16963 Mej. Teilegen op haar afscheidsrecep tie in gesprek met prof. Beel. met wie mejuffrouw Teilegen in haar functie van directeur van het kabinet, die zij sinds 1945 heeft vervuld, in aanraking kwam. ook personen uit het verzet, die in de jaren 1940-1945 met haar hebben samen gewerkt. Bij beproeving van een kanon van een Shermantank is op de afsluitdijk bij Korn- werderzand een granaat ontploft, waar door twee onderofficieren, behorende tot een inspectieploeg van de Technische Dienst Basis Veldherstel compagnie uit Amsterdam om het leven zijn gekomen. Het zijn de 31-jarige sergeant eerste klasse P. Hopman, gehuwd, vader van een kind, wonende te Amsterdam, en de 35-jarige sergeant eerste klasse W. C. P. Kat gehuwd en vader van twee kinderen, wonende te Haarlem. De oorzaak van de explosie is nog niet vastgesteld. Omdat men voor een raadsel staat heeft men ko lonel W. G. Vrind, een deskundige van de commissie van proefnemingen uit 's-Gra- venhage verzocht, samen met de mare chaussee een onderzoek in te stellen. De Shermantank was opgesteld in een der kazematten op het oefenterrein ter plaatse. Er waren reeds twee schoten ge lost op eén op zee drijvende schijf. Bij het derde schot ontstond de ontploffing in de tank, die aan de beide militairen het leven kostte. Soldaat verdronken Tijdens de militaire oefening „Panta Rei" die op het ogenblik in het zuiden des lands wordt gehouden, is gisteravond om half elf een militair om het leven ge komen. De dienstplichtige soldaat E. Bunskoek, die deel uitmaakte van een pa trouille, die als infiltratiegroep optrad, is tijdens het zwemmend oversteken van de Maas nabij Putterswijk verdronken. Naar de Legervoorlichtingsdienst mededeelt wordt aangenomen dat de soldaat, die plotseling wegzakte, kramp heeft ge kregen. Kunstmatige ademhaling, die di rect werd toegepast heeft niet kunnen ba ten. Soldaat Bunskoek was 19 jaar. Hij was niet gehuwd. Hij woonde in Glanerbrug en behoorde tot het 46e bataljon infanterie uit de legerplaats Steenwijkerwold. pag Lou Bandy overleden1, 9 W eerrapporten 1, 2 Economisch nieuws2 Op de Praatstoel3 De Kleine Wereld 3 Van Mensen en Dingen5 Examen uitslagen 5, 7 Uit stad en omgeving 5, 7, 9 Beurs 7 Wegenwachters per auto 9 Holland Festival9 Agenda11 Sport 13 DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN PAGINA'S Advertentie SOLEX DE LUXE DF VEILIGSTE BROMFIETS nu f 375 - Houtplein 18-20 - Tel. 16615 - 12000 Grote Houtstraat 140 - Tel. 12349 (Ook op gemakkelijke betalingscondities) Advertentie BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439 LEIDSESTRAAT (BI) KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596 SUÈDE DAMESJASJES in kleuren Advertentie REISARTIKELEN - KOFFERS - TASSEN GR HOUTSTRAAT 18a HAARLEM TELEFOON 2041S De cabaretier Lou Bandy, wiens eigen lijke naam L. F. Dieben luidde, is woens dagmiddag op 69-jarige leeftijd in zijn woning in Zandvoort overleden. Lou Bandy werd op 19 april 1890 in Den Haag geboren. Na de lagere school te heb ben doorlopen was hij achtereenvolgens werkzaam in het hotelbedrijf, de zee vaart en als orgelman-straatzanger in Londen. In 1915 trad hij voor de eerste maal officieel als artiest op in een zang en dansnummer samen met zijn broer YVilly Derby. Na korte tijd ging Lou Ban dy echter zelfstandig werken, eerst in militaire kampen en kleine cabarets, daarna in de grotere theaters als zanger en komiek. Via vele omzwervingen belandde hij in het Grand Gala Cabaret in Amsterdam waar hij ontdekt werd door mevrouw Nöggerath, die hem liet debuteren in haar theater „Flora" in de Amstelstraat. Bandy verwierf steeds grotere bekend heid en kreeg contracten met alle grote variété-theaters, maar hij vestigde zijn naam voorgoed door zijn optreden in de revues van Bob Peters, René Sleeswijk en mevrouw Bouwmeester. De titels van de ze revues „Zoek de zon op", „Lach iede re dag" en „Dat zou je wel willen" roe pen ook nu nog vele plezierige herinne ringen op. Verder trad hij op in diverse films, zo als „Het meisje met de blauwe hoed" en ,,'t Leven is niet zo kwaad" en in toneel stukken „Het cafeetje" en „De drie vrij gezellen". Ter bestudering van het theaterleven maakte hij reizen naar Engeland, Frank rijk en Amerika en in 1947 maakte Bandy een tournee door Indonesië. De begrafenis van het stoffelijk over schot van Lou Bandy zal zaterdag 27 juni om twaalf uur plaats hebben op de oude algemene begraafplaats in Doorn. (Men zie ook pag. 9) (Van onze correspondent in Parijs) „Ik heb ik geen enkel opzicht een blaam willen werpen op de Nederlandse scheepsbouw, maar ik heb alleen een goed woord willen doen voor de Franse scheeps bouw, die op het ogenblik in een crisis ver keert", aldus heeft Gilbert Granval, de Franse staatssecretaris voor de Scheep vaart, gisteren verklaard teneinde de storm te bezweren, welke was opgestoken na zijn weinig tactvolle verklaringen tij dens een diner te La Rochelle. De Fran se reder, die zijn schip de „Ipse" in Ne derland had laten bouwen en die zich door de woorden van de staatssecretaris „ik had aan de feesten liever deelgenomen op een opgelapt Frans wrak dan op een trawler, die in Nederland is gebouwd" beledigd achtte, heeft uit de doeken ge daan waarom hij zijn order niet aan een Franse werf had gegeven. De prijzen van het buitenland liggen tussen de dertig en veertig percent later dan de Franse. De levertijd wordt precies aangehouden en prijsverhoging is uitgesloten (hetgeen bij een Frans contract nooit vaststaat). „Ik heb", zo zei de reder verder, „aan een Franse werf f75.000.- meer geboden dan de prijs die de Nederlandse werf mij vroeg, hopend daarmee de order in Frank rijk te kunnen plaatsen. Men heeft dat ech ter geweigerd. Wel is de gehele machine rie van mijn schip, veertig percent van de kostprijs uitmakend, Frans fabrikaat. Daarna bleef er voor Granval weinig an ders mogelijk, dan zijn woorden in te trek ken, althans zijn verontschuldiging aan te bieden, hetgeen hij dus heeft gedaan. Vanmorgen, even voor half zeven, is op de onbewaakte overweg te Vinkeveen een auto tegen een goederentrein gereden. De bestuurder van de auto werd gewond, zijn zoontje, dat ook in de auto zat, kwam om het leven. Het slachtoffer is de 11-jarige J. Rijdes uit Vinkeveen. Zijn vader, die de vracht auto bestuurde, de 51-jarige L. Rijdes, kreeg zeer ernstige verwondingen en is in zorgwekkende toestand naar het Diaco- nessenhuis te Utrecht overgebracht. De heer Rijdes, een bloemist uit Vin keveen, had vlak bij de overweg in het Haarlemmermeer-goederenlijntje, waar per dag slechts zes treinen passeren, sterk geremd omdat aan de overkant van de overweg juist een cementauto de weg op draaide. Hij concentreerde zijn aadacht op de cementauto en reed zeer langzaam de overweg op, niet bemerkend dat juist een goederentrein naderde. Met een hevi ge klap botste de dieselelektrische locomo tief tegen de auto van de bloemist en sleur de het voertuig vijftien meter mee. De trein reed met een snelheid van 25 km. per uur. De chef van het goederenstation Vinke veen, die het ongeluk zag gebeuren, ver klaarde dat hij niet anders verwachtte dan dat de auto voor de trein ging stoppen, zo langzaam reed hij naar de overweg.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1959 | | pagina 1