Israel toont begrip voor de
Arabische vluchtelingen
Weg en wiel
Radio Moors
Inwonende minderheid schikt zich morrend
en slikt gelaten de voordelen
Gestegen levenspeil
Politiek luchtledig
Amsterdamse Beurs
Vredestein 50 jaar
AAN HET RIJDEN MET ANDERMANS
AUTO ZIJN RISICO'S VERBONDEN
WEL BETAALD, NIET VERZEKERD
AANSPRAKELIJKHEID VAN DE EIGENAAR
ZATERDAG 11 JULI 1959
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
19
Gaat u met vakantie?
Wat weet de schooljeugd
van onze vrijheidsstrijd?
Jochem Filz kan dader van
moordaanslag in Utrecht
niet zijn
Moderne
Heren-
Coiffures
Omzet bij American Enka
sterk gestegen
De beurs van gisteren
Kerkelijk Nieuws
Examens
JERUZALEM, Het rapport dat de secretaris-generaal van de UNO Dag
Hannnarskjoeld op 19 juni heeft uitgebracht over het Arabische vluchtelingen
probleem, is in Israëlische politieke kringen niet ongunstig ontvangen. Behalve
de aanbevelingen voor een voortzetting van het algemene programma
van hulpverlening, meent men in verscheidene nieuwe suggesties van Ham-
marskjoeld, mogelijkheden tot een definitieve oplossing van het Arabische
vluchtelingen-probleem te zien. Een der punten, die men in Israel met instem
ming en belangstelling volgt, is de aanbeveling om voorwaarden te scheppen,
die tot een economische integratie der vluchtelingen in hun huidige woongebied
kunnen leiden. Hammarskjoeld geeft toe, dat velen niet vrijwillig elke vorm
van integratie zullen aanvaarden, aangezien dit hun kansen op een terugkeer
naar hun voormalige woonplaats, in Israel, aanzienlijk zal verkleinen.
„Economische in
tegratie van de Ara
bische emigrant be
vordert een sociaal-
psychologische aan
passing aan zijn om
geving.
Indien een nieuwe
vorm van hulpver
lening deze economi
sche aanpassing be
vordert, dan is het
mogelijk, dat vele
politieke problemen
en een gevaarlijk
groot centrum van
spanningen in het
Nabije Oosten lang
zamerhand zullen
verdwijnen", aldus de
Israëlische zienswij
ze. Hammarskjoeld
vestigt opnieuw de
aandacht op de pro
blemen in Israel zelf
ten aanzien van de
Arabische bevolking
in het algemeen en de Arabische vluchte
lingen in het bijzonder.
Na beëindiging der Arabisch-Israelische
oorlog in 1948 bedroeg de Arabische be
volking in Israel meer dan honderdduizend
zielen. Ruim 35.000 vluchtelingen uit
Arabische nabuurstaten hebben zich sedert
dien, met instemming der Israëlische
autoriteiten, met hun familieleden in Israel
verenigd. Door deze gezinshereniging en
een grote natuurlijke aanwas, steeg de
„Arabische minderheid" gedurende het
laatste decennium tot ruim 220.000 zielen.
De Israëlische aanduiding „Arabische
minderheid" is een duidelijk verwijzing
naar de problematiek van de aanwezig
heid dezer bevolkingsgroep. Evenals de
Joden hebben de Arabieren eeuwenlang
gehunkerd naar nationale eenheid en poli
tieke zelfstandigheid. Zij hebben deze
droom onder verscheidene vreemde heer
sers niet opgegeven. Zij werden echter,
ondanks onderdrukking, pas een minder
heid toen Israel en de met Israel oorlog
voerende Arabische staten, tegelijkertijd
staatkundige zelfstandigheid verkregen.
Er is nauwelijks een Arabisch gezin, dat
geen familieleden in het buitenland bezit.
„De Arabieren in Israel zijn allen fel-
nationalistisch en dit is volkomen begrij
pelijk" geeft iedere Israeli, die door zijn
functie dagelijks contact met de Arabisch-
Israelische bevolking heeft, grif toe. De
Arabische Israeli had een grote keuze. Zijn
nationalistische leider kon kolonel Nasser
van Egypte, koning Hoessein in Jordanië,
de heerser in Syrië of in Irak zijn. Het
was in ieder geval begrijpelijk, dat hij zich
niet met de nieuwe Joodse staat kon ver
enigen.
Een stemming van haat en achterdocht
heeft in de afgelopen twee jaren, vooral in
de gebieden met een overwegende Arabi
sche plattelandsbevolking, plaats gemaakt
voor het aanvaarden van een voldongen
feit: het bestaan van de Joodse staat als
een niet te verdrijven minderheid van een
Arabische nationalistische wereld. Toen
men het hoofd boog voor deze realiteit,
aanvaardde men ook leningen en agrari
sche hulp, niet meer als een vorm van
collaboratie met de vyand maar als ver
standige coöperatie met de (voorlopig)
heersende autoriteiten. Zij kwamen allen
op de Arabische zwarte lijst te staan, want
juist tegen deze de facto erkenning van
Israel verzetten zich Israels Arabische
vijanden.
Het levenspeil der Arabische boeren
steeg aanzienlijk door irrigatie, mechani
satie en agrarische coöperaties. De afstand
tussen hen en hun familieleden aan de
andere kant van de grens werd hierdoor
groter en een gevoel van politieke vereen
zaming overschaduwt dikwijls de vreugde
over de verkregen economische vooruit
gang. Het overgrote deel der Arabische
bevolking bevindt zich in een politiek
luchtledig. Het militaire gezag in de grens
gebieden met een overheersende Arabische
bevolking is een dagelijks weerkerende
ergernis voor de Arabier in Israel. De
militaire gouverneur verstrekt de pasjes
en wilt u dat wi.i uw krant naar uw
vakantie-adres opzenden?
Stuurt u ons dan minstens twee dagen
voor uw vertrek een briefkaart met
vermelding van uw naam, uw vaste
adres, uw vakantie-adres, de datum
waarop de eerste krant naar uw
vakantie-adres gezonden moet worden
en de datum waarop de krant voor het
laatst moet worden toegezonden.
Als u de krant per week betaalt, wilt
u dan het abonnementsgeld voor de
vakantieweken vooruit aan de bezor
ger betalen
DE ADMINISTRATIE
Faris Hamdan, lid van het Israëlische
parlement, bespreekt met Arabische
oudsten het oprichten van een Joods-
Arabische coöperatie.
waarmee de Arabische burgers naar de
Joodse centra kunnen gaan voor vakantie,
inkopen of werk. De Israëlische regering
heeft het niet gewaagd deze vorm van
controle op te heffen, aangezien zij in de
Arabische grensbevolking een potentiële
vijfde colonne ziet. Dagelijks voorkomende
gevallen van niet opzettelijke, maar bij
zonder hinderlijke bureaucratie maakt het
militaire gezag tot een pijnlijke, vaak ge
hate realiteit.
Aanzienlijk gecompliceerder is het pro
bleem der Arabische vluchtelingen in Is
rael, die uit angst voor represailles of op
aandringen van hun leiders hun dorpen
verlieten voordat de Israëlische troepen
deze in de Arabisch-Israelische oorlog be
zetten. In hun, meestal in.de grensgebie
den gelegen, dorper! "kwamen Joodse im
migranten en uit veiligheidsoverwegingen
weigert de Israëlische regering hen te
repatriëren zolang er geen vrede met de
De heer Stubenrouch, staatssecretaris
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen, heeft geantwoord op vragen van het
Eerste Kamerlid de heer Gielen (K.V.P.)
over de kennis van de geschiedenis van
onze vrijheidsstrijd tussen 1940 en 1945 bij
de schooljeugd.
De staatssecretaris beschikt op dit ogen
blik niet over gegevens, die de conclusie
zouden kunnen rechtvaardigen, dat de
schooljeugd over de gehele linie genomen
slechts een zeer geringe kennis bezit van
de geschiedenis van onze vrijheidsstrijd
tussen 1940 en 1945, hetgeen hij, als dit
inderdaad het geval mocht zijn, een be
treurenswaardig tekort zou achten.
De staatssecretaris is voornemens, de
aandacht van de inspectie te vragen voor
de plaats, die bij het onderwijs op de scho
len aan de geschiedenis van onze vrij
heidsstrijd tussen 1940 en 1945 wordt inge
ruimd.
Hij merkt echter op, dat met name de
vrijheid van het bijzonder onderwijs hem
noopt tot zeer grote voorzichtigheid bij het
overwegen van maatregelen betreffende
de inhoud van het op de scholen te geven
onderwijs. Naar hem voorkomt, is de be
vordering van de kennis van onze vrij
heidsstrijd bij de schooljeugd in de eerste
plaats de taak van de onderwijzers en
de leraren. Een belangrijke bijdrage kan
daartoe worden geleverd door het ge
bruik op de scholen van boeken, films en
filmstrips, die op deze vrijheidsstrijd be
trekking hebben. Van het verlenen van fi
nanciële steun aan de uitgave van school
boeken en de vervaardiging van leermid
delen meent hij zich echter te moeten ont
houden.
De officier van Justitie te Utrecht, mr.
W. H. Overbeek, is tot de conclusie ge
komen, dat de 17-jarige Duitser Jochem
Filz, de moordaanslag in Utrecht waarvoor
hij was gearresteerd, niet heeft gepleegd.
Filz werd ervan verdacht, in de nacht van
11 op 12 juni jongstleden de Utrechtse
garagewacht J. Nederhof te hebben neer
geschoten. Deze werd daarbij zwaar ge
wond. De recherche beschikte over enkele
aanwijzingen, die het waarschijnlijk
maakten dat Filz de dader was. De politie
arresteerde de Duitser in Hedel en bracht
hem over naar het hoofdbureau van politie
te Utrecht.
Jochem Filz blijkt echter een waterdicht
alibi te hebben. Hij heeft de nacht, waarin
de aanslag werd gepleegd, doorgebracht
bij de landbouwer D. Versteeg in Rumpt,
een plaatsje in de Betuwe. Verschillende
getuigen hebben hem die avond daar ge
zien. Hij arriveerde om acht uur en ging
om half twaalf naar bed, zodat hij on
mogelijk op het tijdstip van de overval
(twaalf uur 's nachts) in Utrecht heeft
kunnen zijn.
Jochem Filz zal aan de vreemdelingen
politie worden overgegeven. Deze brengt
hem naar Duitsland, omdat hij door zijn
ouders wordt gezocht en nog minderjarig
is.
Joodselandbouw-instructeur en
Arabische boer.
Brieven. Radio Moskou heeft bekend-
ïemaakt dat honderdvijftig brieven en an-
"fere documenten van beroemde mannen
ontdekt zijn in de archieven van Lenin
grad. Het zijn papieren van Jean Jacques
Rousseau, Heinrich Heine. Hans Christian
Andersen, Sir Walter Scott en Fenimore
Cooper. Binnenkort zal tot publikatie
worden overgegaan.
Arabische nabuurstaten is. Een voorbeeld
van deze problematiek zijn de ruim zes
duizend vluchtelingen, die in Nazareth in
overbevolkte hutjes of lemen huisjes wo
nen. Zij weigeren standvastig iedere vorm
van compensatie of integratie, omdat zij
uitsluitend naar hun oude woonplaats te
rugwilden. In feite heerst hier dezelfde
toestand als in de overbevolkte Arabische
vluchtelingenkampen in de kuststrook van
Gaza of in Jordanië.
De communistische partij in Israel, die
viereneenhalf percent van het totale stem-
menaantal kreeg, heeft in Nazareth een
vruchtbaar arbeidsterrein gehad. Een jaar
geleden nog, behoorde de helft van de
gemeenteraadsteden in Nazareth tot de
communistische partij. Zij zette de vluch
telingen onder druk om in hun eisen van
repatriëring te volharden. De Arabische
communisten in Israel kozen deze pro-
Nasser partij, als de enige officiële toe
gestane vorm van protest tegen de gehate
Joodse overheid. Sedert de onderlinge
twisten tussen Nasser en Kassem liep het
communistische ledental in Nazareth tot
een te verwaarlozen aantal terug. De on
derlinge onenigheid in de Arabische we
reld ontmoedigde hen. Teleurgesteld wend
de men zich af van de communistische
partijen ging een politiek luchtledig
tegemoet.
Het gevolg van deze politieke omme
zwaai was dat een aanzienlijk aantal Ara
bische vluchtelingen in Israel de compen
satie en nieuwe woningen der Israëlische
autoriteiten hebben aanvaard. Een vorm
van samenwerking ontstond reeds in ver
scheidene dorpen en in Nazareth tussen
vluchtelingen en regeringsinstanties.
De Israëlische regerings-instanties zul
len deze ontmoedigden in de nabije toe
komst met tact van een politiek isolement
naar een positief gerichte toekomst moeten
leiden. Het is begrijpelijk dat men in
Jeruzalem de buitenlandse bemoeiienissen
met het delicate politieke probleem der
Arabische vluchtelingen met grote belang
stelling volgt.
3-3%°/o Nederl. '47
3 °/o Nedl. 1962/64
Woningbouw 6%
Pr. A'dam '56 I..
Pr. A'dam '56 II.
Pr. A'dam '56 III
Pr. R'dam '52 I..
Pr. R'dam '52 II..
Pr. R'dam '57
A.K.U
Calvé Delft
Van Gelder Zonen
K. N. Hoogovens.
Nederl. Ford
N. Kabelfabriek.
gew.Philips Gloeil.
Pref.PhilipsGloeil.
Unilever
Wilton Fyenoord.
Werf Gusto
Dordtsche Petrol.
Kon. Petroleum..
Billiton
A'dam Rubber.
K.L.M
Holl. Amer. Lijn.
K.N.S.M
N. Scheepv. Unie
v. Nievelt Goudr.
Phs. v. Ommeren
H.V.A
Delimaatschappij
Amsterd. Bank
Nat. Handelsbank
Ned. Handel Mij.
Rotterd. Bank
Twentsche Bank.
Anaconda Copper
Bethlehem Steel.
U.S. Steel....*....
General Motors..
Shell Union...
Tidewater
Slotkoers
vrijdag
92,3/ig
UVA
80%
96
94 A
88'/a
90
99%
360)4
545 A
226
540
317
398'/j
636
248
575
207
698 A
f 156.20
259'/a
94
125.
158
156
131%
123%
248
151'/j
181.
315
144
237
270
248
62%
56%
101
56s/ig
79
24%
Advertentie
OUDE GROENMARKT 24 - TEL. 10412
t/o Kosterij Grote Kerk
Het jubileumfeest van de 50-jarige n.v.
rubberfabriek Vredestein te Loosduinen,
is vrijdag officieel geopend in het Sche-
veningse Kurhaus. Namens de regering
sprak prof. G. Brouwers, secretaris-gene
raal van het ministerie van Economische
Zaken. Hij deelde mede, dat ir. Schiff be
noemd was tot ridder in de orde van de
Nederlandse Leeuw, en dat mej. C. S. W.
E. Woest, hoofd van de postkamer en het
archief, de heer H. J. Jaspers, directie
assistent en de heer G. Winkelman, voor
man van de spuitafdeling, de eremedail
les zijn toegekend in de orde van Oranje
Nassau, respectievelijk in brons, goud en
zilver. Namens het gemeentebestuur sprak
burgemeester Kolfschoten zijn gelukwen
sen uit.
Gedenkboek
Van de n.v. rubberfabriek Vredestein te
Loosduinen ontvingen wij een fraai uit
gevoerd gedenkboek, dat verscheen ter
gelegenheid van het vijftigjarig bestaan
van deze onderneming. Max Dendcrmon-
de verzorgde de tekst, Mart Kempers de
illustraties. Het boek draagt de veelzeg
gende titel „De wereld van vandaag, na
vijftig jaar Vredestein" en gepoogd wordt
een overzicht te geven over de laatste hal
ve eeuw, waarin de betekenis van rubber
in het menselijk leven sterk is toegeno
men. Kennelijk om te bewijzen dat de
schrijver bij het samenstellen van dit
boekje niet aan vlijt ten onder is gegaan
heeft de heer Dendermonde zich in een
zeer gemakkelijke houding compleet
met rubber pantoffels laten afbeelden
als een van de goede illustraties die dit
gedenkboek rijk is.
In de eerste vierentwintig weken van
dit jaar is de omzet van de American
Enka op recordhoogte geweest terwijl het
netto inkomen scherp steeg tot 3.484.000
dollars of 2,64 dollar per aandeel. Dit werd
medegedeeld door de voorzitter van de
raad van bestuur der onderneming, Wil
liam Gage Brady jr. De omzet is ten op
zichte van de vergelijkbare periode in 1958
met 81 percent gestegen tot 49.997.000 dol
lars (vorig jaar 27.587.000 dollars).
In de tweede periode van twaalf weken
(eindigende op 21 juni) bedroeg de omzet
26.255.000 dollars (12.103.000 dollars). Het
netto inkomen was 2.084 dollars (dollars
1,59 per aandeel terwijl in deze periode
van het vorige jaar een verlies van 360.000
dollars werd geleden. De fabrieken van
rayon filament garen en van nylon wer
ken op volle capaciteit. Om aan de krach
tige vraag te kunnen voldoen is de pro-
duktie van tyrex viscose garen voor ban
den vei-der vergroot en dit streven zal wor
den voortgezet. Naar hij zei verwacht de
Enka een goed jaar alhoewel de cijfers
over het gehele jaar 1959 waarschijnlijk
niet zo gunstig zullen blijven als die over
de eerste vierentwintig weken.
AMSTERDAM
Wallstreet is weer onregelmatig ge
weest en de Duitse beurzen waren in re
actie. Dit betekende voor het Damrak, dat
het als regel voor een goed deel van het
buitenland moet hebben, bijna automa
tisch lagere koersen. Daar kwam bij dat
het al weer de laatste beursdag van de
week was zodat de beroepshandel zich
hoofdzakelijk bepaalde tot het afwikkelen
van lopende posities. Het gebrek aan be
langstelling leidde tot een tamelijk lage in
zet van de koersen van de internationale
fondsen. De markt was echter uitermate
dun en een vleugje vraag op het lagere
koerspeil was dan ook reeds voldoende
om een verhoudingsgewijs behoorlijk her
stel te bewerken. Niettemin konden de
openingsverliezen daarmede niet geheel
worden uitgewist. AKU bracht het er met
een verlies van twee punten nog het bes
te af. Philips kwam echter zes punten la
ger en Unilever is vier a vijf punten ge
daald. Aandelen Kon. Olie noteerden bij
na een gulden lager dan de vorige dag en
de koers bleef met eenzelfde marge onder
de pariteit van New York. Het bericht
dat de Deli Maatschappij een belang in
een Congolese Cultuurmaatschappij heeft
verworven oefende op de markt geen bij
zondere invloed uit. Het fonds opende on
geveer twee gulden beneden het vorige
slot maar in het verdere verloop werd het
grootste deel van dit verlies weer inge
haald. Senembah Maatschappij voegde
aan de forse koerswinst van de vorige dag
nog een puntje toe. HVA en Amsterdam
Rubber waren ook wat beter. In de scheep
vaartafdeling bestond opnieuw goede
vraag naar aandelen KNSM. In de andere
soorten ging weinig om maar de stem
ming was prijshoudend tot iets vaster. De
lokale industrieën waren enigszins ver
deeld. Vredestein Rubber werd hoger ge
adviseerd. De staatsfondsenmarkt was
wat vaster voor de kortlopende leningen.
Prolongatie 3 percent. (ANP).
NEW YORK
Ondanks druk tengevolge van winstne
mingen hebben de industriële fondsen
nieuwe records bereikt. De winsten waren
gevarieerd, maar er waren er van 2 en 3
dollar. Vliegtuigfabrieken, chemicaliën,
olieën, auto's, geneesmiddelen en vele spe
ciale fondsen boekten goede winsten. De
aandelenmarkt heeft op donderdag na de
gehele week vooruitgang gemaakt en elke
dag nieuwe records gevestigd. Hier is een
zware druk van winstnemingen bij geko
men, omdat vele speculanten de geboekte
winsten hebben verzilverd
De omzet bedroeg 3.60G.000 aandelen. Van
1.229 verhandelde fondsen sloten er 577
hoger en 455 lager. Het industriegemiddel
de kwam van 663.09 op 663.56, het spoor
weggemiddelde van 172.98 op 172.22 en dat
van openbare nutsbedrijven van 88.80 op
88.78 (UPI).
Het huren van auto's zonder chauffeur is steeds meer in gebruik gekomen.
Vooral vakantiegangers verschaffen zich langs deze weg het tijdelijk genot van
een auto. Dikwijls zijn zij zich niet bewust van de risico's, welke daaraan verbon
den zijn. Het is van groot belang, dat de huurder goed verzekerd is tegen aan
sprakelijkheid jegens derden. Hieraan ontbreekt nog wel eens wat. Als men naar
het buitenland gaat, moet de polis ook voor het buitenland van kracht zijn. Soms
geldt voor het buitenland, dat de eerste schade ten bedrage van 250,300,
voor rekening van de huurder is. Het komt voor, dat alleen de verhuurder en de
huurder verzekerd zijn en de polis dus niet geldt voor het geval, dat de huurder
een derde laat rijden.
Ook de verhuurder loopt risico's. De eigenaar, die zijn auto niet zelf bestuurt, is
namelijk aansprakelijk voor de gedragingen van degene, door wie hij de auto laat
rijden. Jegens het niet-gemotoriseerde verkeer is de auto-eigenaar zelfs verhoogd
aansprakelijk. Bij een botsing met dat verkeer is de auto-eigenaar verplicht de
daardoor ontstane schade te vergoeden, tenzij hij bewijst, dat de botsing te wijten
is aan overmacht of aan de schuld van iemand, voor wie hij niet aansprakelijk is.
De verhoogde aansprakelijkheid legt dus de bewijslast op de schouders van de
auto-eigenaar.
De autohuurder is daarentegen niet verhoogd aansprakelijk. Een aangereden
wielrijder of voetganger zal dus de schuld van de autohuurder moeten bewijzen
om van hem de schade vergoed te krijgen. Doch hierdoor behoeft de autohuurder
geenszins buiten schot te blijven. Het is mogelijk, dat de eigenaar niet, maar de
huurder wel in staat is om de schade te betalen. Indien in dat geval de schuld van
de autohuurder gemakkelijk bewezen kan worden of door een strafvonnis reeds
vaststaat, zal de autohuurder natuurlijk voor de schade worden aangesproken.
Een goede verzekering is dus voor de autohuurder van het allergrootste belang.
Dat hij zich hierdoor veel narigheid kan besparen, zullen wij met het volgende
voorbeeld aantonen.
Iemand huurde 's avonds om half negen een personenauto van een garagehouder.
Hij betaalde een premie van 3,50 voor een verzekering tegen aansprakelijkheid
jegens derden en ondertekende een aanvraagformulier, dat de garagehouder hem
namens de verzekeringmaatschappij verstrekte. Nog diezelfde avond botste hij
met de gehuurde auto tegen een truck. De eigenaar van de truck eiste schade
vergoeding van de autohuurder, aan wiens schuld het ongeval te wijten was. De
autohuurder stelde zich in verbinding met de verzekeringmaatschappij, doch deze
weigerde de schade te vergoeden. Zij stelde zich op het standpunt, dat de schade
wegens het te laat inzenden van de verzekeringsaanvrage niet onder de ver
zekering viel. Het gevolg was, dat de huurder verowdeeld werd de schade te
vergoeden.
Hierna zocht de huurder verhaal op de garagehouder. Deze verweerde zich door
te zeggen, dat hij wel degelijk de verhuur en de verzekeringsaanvrage aan de
verzekeringmaatschappij had opgegeven, zij het ook, dat hij dit pas de volgende
morgen had kunnen doen. Hij betoogde, dat het hem geheel onmogelijk was om de
briefkaart, houdende de verzekeringsaanvrage, zodanig te posten, dat het post
stempel anterieur (voorafgaand) was aan de aanrijding.
Doch dit kon naar het oordeel van de rechtbank de garagehouder niet van
schuld bevrijden, daar hij in dat geval op andere wijze er voor had moeten zorgen,
dat de verzekeringmaatschappij tijdig van de verzekeringsaanvrage op de hoogte
was, b.v. door telefonisch of telegrafisch bericht. Dus werd de garagehouder
veroordeeld de schade te vergoeden.
In beroep besliste het gerechtshof te 's Hertogenbosch, dat de garagehouder zich
aan wanprestatie had schuldig gemaakt. Hij had tegenover de huurder de ver
plichting op zich genomen hem tegen alle risico's te verzekeren. En deze verplich
ting was hij niet nagekomen. De garagehouder had de premie en het door de
huurder ondertekende aanvraagformulier in ontvangst genomen. Dit had bij de
huurder het vertrouwen opgewekt, dat hij zich als onmiddellijk verzekerd mocht
beschouwen. Een en ander bracht naar het oordeel van het gerechtshof mede, dat
de garagehouder er voor instond, dat de verzekering onmiddellijk was ingegaan,
temeer daar hij ten aanzien van het begin der verzekering geen enkel voorbehoud
had gemaakt. Volgens een clausule in de polis was het risico echter slechts gedekt
van het tijdstip af, dat door het poststempel van de briefkaart der verzekerings
aanvrage aangegeven was. Dit hield in, dat de autohuurder ten tijde van het
ongeval niet verzekerd was, waarmede de wanprestatie van de garagehouder
vaststond. Met deze motivering bevestigde het gerechtshof het vonnis van de
rechtbank.
In een volgend voorbeeld zullen wij zien, dat de aansprakelijkheid van de auto
eigenaar voor de gedragingen van dé huurder zeer ver kan gaan. B. had een auto
gehuurd van A en liet daarmede C rijden. In Amsterdam reed C de voetganger D
aan. D werd ernstig gewond en overleed later.
De weduwe van D vorderde een schadevergoeding van 23.473,60 van A, B en C
ieder voor het geheel. In een tussenvonnis achtte de rechtbank A, B en C alle drie
aansprakelijk. In beroep voerde A voor het gerechtshof aan, dat op het ogenblik
van de aanrijding niet B, maar C de auto bestuurde. A had B uitdrukkelijk ver
boden een derde met de auto te laten rijden.
Het gerechtshof overwoog, dat A slechts dan van zijn aansprakelijkheid bevrijd
zou zijn, indien hij aannemelijk kon maken, dat B ten aanzien van het overgeven
van het stuur aan C generlei verwijt kon treffen. En dit heeft A niet aannemelijk
gemaakt. Aan de schuld van B viel niet te twijfelen. Hij was geen instructeur en
gaf lessen aan C, die vrijwel geen ervaring had in het rijden in een stad als
Amsterdam. Het gerechtshof bekrachtigde het vonnis van de rechtbank.
Voor de Hoge Raad betoogde A, dat de eigenaar van een auto alleen dan een
ander daarmede laat rijden en deswege aansprakelijk is, indien die ander zelf met
eigen hand de auto bestuurt en dan een ongeval veroorzaakt. Doch de Hoge Raad
legde de betreffende wetsbepaling aldus uit, dat de eigenaar aansprakelijk is voor
de gedragingen van de ander met betrekking tot de auto. Onder die gedragingen
is begrepen het overgeven van het stuur aan en het vervolgens met de auto laten
wegrijden door een derde, die de bekwaamheid om de auto te besturen mist. A kan
zich van deze aansprakelijkheid niet bevrijden door het enkele verbod om de auto
door een derde te laten besturen.
Gunstiger liep het af voor O. die een vrachtauto had verhuurd aan P. Reeds
enige keren had P de auto van O gehuurd voor het verrichten van transportwerk
zaamheden, welke omstreeks vijf uur waren afgelopen. Op dat uur bracht hij de
auto steeds terug. Op een kwade dag bracht P de auto in strijd met de huurover
eenkomst niet op de vastgestelde tijd terug. In de plaats daarvan ging hij de auto
voor privé genoegen gebruiken. Hij veroorzaakte 's avonds om half twaalf een
aanrijding met een tram. De tramdirectie sprak O aan voor de schade.
Naar het oordeel van de rechtbank kon evenwel niet gezegd worden, dat P op
het tijdstip van de aanrijding de auto van O met diens goedvinden reed, zodat O
niet aansprakelijk was voor de gedragingen van P, waardoor de aanrijding was
veroorzaakt.
De Hoge Raad besliste dat de eigenaar die geen toestemming tot rijden heeft
gegeven alleen dan zijn auto door een ander laat rijden, indien hij aan deze
door zorgeloosheid de gelegenheid tot het rijden heeft gegeven. Hoewel er voor O,
toen hij de auto aan P afstond, geen volstrekte zekerheid bestond, dat P de auto
niet na afloop van de bedongen huurperiode zou blijven gebruiken, sluit nog niet
noodzakelijkheid een zorgeloosheid in ten opzichte van de mogelijkheid, dat P het
in hem gestelde vertrouwen zou beschamen. Aldus verwierp de Hoge Raad het
cassatieberoep van de tramdirectie.
Mr. C. A. baron Bentinck
Ned. Herv. Kerk
Aangenomen naar Almkerk I. J. Wisse te
Grijpskerke.
Beroepen te Schelluiden en te Stavenis-
se J. T. Kazander, kand. te Gameren
te Hengelo (O) (wijkgem. Centrum) R. A.
Bitter te Zijpe.
Geref. kerken vrijgemaakt
Beroepen te Noordbergum W. Wieringa,
kand. te Groningen.
Chr. Geref. kerken
Beroepen te Vianen P. Zwier te Zaam-
slag.
Tweetal te Den Helder T. Harder, kand.
te Leeuwarden en W. J. v. d. Linden, kand.
te Santpoort te Steen wijk T. Harder,
kand. te Leeuwarden en J. de Jong, kand.
te Rotterdam.
Geref. kerken
Beroepen te O. en N. Bildtdijk F. v. d.
Wal te Erica.
Geref. gemeenten
Beroepen te Arnhem P. Blok, kand. te
Rotterdam die het beroep naar Dirksland
aannam en voor 52 anderen bedankte.
Siamese prinses. Mom Kobkaew Ab-
hakara prinses Aditya Dibabha, lid van het
hoofdbestuur van het Rode Kruis van
Thailand, brengt een bezoek aan Neder
land om zich op de hoogte te stellen van
het werk van Unicef en van het Neder
landse Rode Kruis. De prinses zal dinsdag
met het nieuwe hospitaalschip, de „J. Hen
ry Dunant" een deel van de boottocht met
langdurig zieken en invaliden meemaken.
Advertentie
TELEVISIE - RADIO
erkend - gediplomeerd
KRUISSTRAAT 38 - HAARLEM
Tel. 14609
HAARLEM. Voor het mulo-diploma a en
het middenstandsdiploma zijn geslaagd de
dames G. L. H. Hoogstrate, Badhoevedorp;
B. Dwarswaard, Hoofddorp; J. R. v. d.
Mije, Zandvoort; M. Motshagen, Bentveld;
C. Prins, Haarlem; C. v. d. Voet, Zand
voort; E. B. I. Visser, Zandvoort; M. J. A.
van Vessem, Zandvoort; M. Terol, Zand
voort; N. J. N. Koomen, Beverwijk; M.
Veneberg, Haarlem; L. Overbeek, Hoofd
dorp; A. T. van Maastricht, Nieuw Vennep;
M. Kooy, Hoofddorp en de heren R. A.
Dobbelaar, Zwanenburg; J. Keijzer, Vel-
sen; A. W. van Leeuwen, Velsen; L. N.
Bax, Assendelft; W. Glas, Velsen.
Voor het mulo-diploma a zijn geslaagd
de dames A. v. d. Berg-Winng, Haarlem;
L. Bakker, Haarlem; C. Willemse, Sant
poort; P. E. Smit, Haarlem; C. Óschatz,
Haarlem; I. Londt Schultz, Santpoort; S.
Jansen. Haarlem; M. Dalman, Haarlem; A.
A. Cop, Haarlem; T. de Boer, Haarlem; G.
Haasnoot, Velsen; M. T. S. Onneweer, Vel
sen en de heren L. Blitzblum, Haarlem;
C. B. v. d. Lee, Haarlem; R. Huijboom,
Haarlem; J. J. Ramakers, Haarlem; B. J.
C. v. d. Nat, Hillegom; W. J. Francken,
Bloemendaal.
