Minister Van Hemelrijck biedt zijn ontslag aan OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT K HET WEER Zijn plan voor voorlopige Kongo-regering uitgesteld Prinses Beatrix met de „Rotterdam" vertrokken BONN BETREURT DE KILLE REACTIE VAN POLEN Prins Bernhard en Prinses Irene deden haar uitgeleide hamol DONDERDAG 3 SEPTEMBER 19 59 304e JAARGANG No 199 de échte eierheschuit Hetzelfde weertype Aan het strand In de krant van heden: Ir. S. H, Visser nieuwe minister van Defensse vejore you vuij! K3 dè verf AVONDCURSUS TEKENEN Ontvluchte gedetineerde betrokken bij schietpartij Hallstein-doctrine is overboord gezet Opvolger van M. Ruppcrt in Eerste Kamer 2 Nieuwe Hamol-crèmes! Het woord is aan Tegenzet? 74e JAARGANG No 47 Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15293 (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Haarlems Dagblad Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65, fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107, t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman BRUSSEL (Belga) Van Hemelrijck, de Belgische minister van Kongo, heeft woensdagavond aan premier Eyskens zijn ontslag aangeboden. Deze mede deling van het Belgische persbureau volgt° na een kabinetsvergadering die was gewijd aan een rapport van Van Hemelrijck over de toestand in Kongo. Naar van betrouwbare zijde is verno men, drong hij aan op bespoedigen van de uitvoering van dc hervor.mngsplan- nen met het oog op het herhaalde aan dringen van Afrikaanse leiders op het verlenen van onafhankelijkheid. In kringen die in nauw contact met de regering staan, werd later gezegd, dat Van Hemelrijck slechts gedeeltelijk tevreden was over de regeringsbekend making van gisteravond, die hij be schouwde als een compromis tussen zijn standpunt en dat van de minister van Buitenlandse Zaken, Wigny. Van Hemel rijck had gehoopt goedkeuring te krijgen voor zijn plan om volgend jaar een voor lopige Kongolese regering te vormen voor het opstellen van een grondwet. In plaats daarvan heeft de regering alleen liet voorstel tot instelling van de twee raden aanvaard, waarvan de bevoegd heden nog moeten worden vastgesteld. Eerste-minister Eyskens verklaarde tegenover de pers dat het ontslag va Van Hemelrijck is aanvaard. Hij voegd eraan toe: „Er is geen sprake van ei gezamenlijk ontslag van de regering". Sinds de koninklijke boodschap van be gin januari waarin een nieuwe Kongolese politiek met uiteindelijk zelfbeschikkings recht voor de Kongolezen werd aangekon digd, heeft zich een snelle evolutie in Kon go voltrokken. Wat toen revolutionair leek werd door de feiten reeds achter haald. Misschien juist omdat België later dan Groot-Brittannië en Frankrijk heeft ingezien dat het zijn beleid in Afrika moet veranderen, zit men thans met grote moei lijkheden, niettegenstaande het prachtige werk, dat in Kongo werd verricht. Ander zijds hebben de Belgen tot dusverre wei nig bemerkt van westerse saamhorigheid. Over de wijze waarop de regeringsverkla ring van januari moet worden geïnter preteerd en toegepast bestaat lang geen eenstemmigheid, noch bij de Belgen in Europa, noch bij de blanken in de Kongo, noch tussen de Kongolezen en het moe derland. De voornaamste partijen in Kongo wei geren bijvoorbeeld hun medewerking aan verkiezingen op gewestelijk en provinciaal Advertentie Verwachting tot morgenavond: Droog en zonnig weer met de zelfde of iets hogere tempera turen. Zwakke tot matige, over dag af en toe vrij krachtige oos telijke wind. Volledige weerrapporten op pagina twee Droog en zonnig strandweer met matige wind uit het oosten. Tempe ratuur in de middag ruim 20 gr. C. Zeewater minder helder met toene mende kans op kwallen Tempera tuur tussen 18 en 19 gr. C. Aanhou dende landwind vraagt ondanks vlakke zee zonder branding, uiterste voorzichtigheid bij baden en zwem men. Laag water 's middags 12 uur. Hoog water 's middags half vijf. Strand voor fietsen berijdbaar van :s morgens acht uur tot 's middags half drie. niveau in Kongo, zolang er niets is vast gesteld omtrent de verkiezingen voor een wetgevende vergadering en de vorming van een Kongolese regering. Waarom toe geven aan politiek onrijpen, aan chantage van belhamels? zo vragen de tegenstan ders van de heer Van Hemelrijck. Dat zou zwakheid zijn. Maar in Kongo bevinden zich honderdduizend blanken en dertien miljoen Kongolezen op een gebied dat tachtig maal zo groot is als België. Is het teken van zwakheid te erkennen, dat wa pens geen argument zijn en dat, indien het ooit tot bloedvergieten mocht komen, een Belgisch-Kongolese gemeenschap vol strekt onmogelijk zou worden? Zonder een vreedzame, politieke oplossing zal het ook onmogelijk zijn de zeer moeilijke eco nomische, sociale en vooral financiële pro blemen op te lossen waarvoor België en Kongo zich geplaatst zien. België alleen kan zeker de miljarden niet opbrengen, die nodig zijn om het ontwikkelingswerk voort te zetten en het buitenland wacht met investeren tot er politieke rust heerst. Aan de andere kant werkt juist gebrek aan voldoende financiële middelen de onrust in de hand. „Wachten op perfecte oplossingen" kan men niet. Men moet al blij zijn met de medewerking van de goedwillende Kongo lese elementen, zelfs al ontbreekt het hun aan de noodzakelijke vakkennis. Al doen de leert men en het is beter de Kongole zen zelf verantwoordelijkheid te geven voor wat toch niet tot in de perfectie kan geschieden. Daarvoor ontbreekt het aan de nodige middelen en krachten. De heer Van Hemelrijck stuit echter op tegenstand, ook in zijn eigen partij en bij zijn rooms-katholieke ambtgenoten. Het tegengestelde standpunt wordt bijvoor beeld ingenomen door oud-minister van Koloniën, thans minister van Landbouw, baron Vleeschauwer, die geen aanvulling van de regeringsverklaring van januari wenst. Minister Vleeschauwer wordt daarbij gesteund door de meeste liberale ministers. Snelle politieke hervormingen pag. Van Hemelrijck biedt ontslag aan 1 W eerrappoHen1, 2 Economisch nieuws2 Toch is het zo2 De Kleine Wereld3 Op de Praatstoel3 Agenda5 Feuilleton 5 Radio en Televisie 5 Kunst 5 Beurs 7 Van Mensen en Dingen9 Uit stad en omgeving9, 11 Eisenhower in Parijs 13 Sport15 DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTTEN PAGTNA's. De Rijksvoorlichtingsdienst deelt mee: Ter benoeming tot minister van Defen sie zal vandaag aan H. M. de Koningin worden voorgedragen ir. S. H. Visser te Wassenaar. De heer Visser is thans alge meen secretaris van het Verbond van Nederlandse Werkgevers. Evenals de heer S. J. van den B'crgh, die eind juli ontslag nam als minister van Defensie, behoort ir. Visser tot de V.V.D. Simon Hendrik Visser, geboren op Texel in 1908, doorliep de lagere school en de h.b.s. in Schagen, Arnhem en Utrecht. Hij studeerde aan de Landbouwhogeschool te Wageningen en behaalde in 1933 het inge nieursdiploma in de tropische richting met de bedoeling een functie te gaan bekle den in de suikerindustrie op Java. De eco nomische wereldcrisis bracht verande ring in die plannen en ir. Visser werd be noemd tot adjunct-secretaris van het Ver bond van Nederlandse Werkgevers. In 1939 werd hij secretaris. Na de bevrijding was hij gedurende twee jaar waarnemend regeringscommissaris voor de agrarische betrekkingen met het buitenland, in welke functie hij veel internationale ervaring op deed. Toen de heer T. .T. Twijnstra in 1947 wer Toen de heer T. J. Twijnstra in 1947 werd groep Industrie volgde spoedig daarna de benoeming van ir. Visser tot algemeen secretaris van deze organisatie. Kort daar op werd hij benoemd tot algemeen secre taris van het Verbond van Nederlandse Werkgevers, welke functie hij ook thans nog bekleedt. De heer Visser is plaatsvervangend lid van de Sociaal-Economische Raad sedert de oprichting van dit lichaam. Hij is ver der o.m. lid van de organisatiecommissie van de S.E.R. en lid van de Commissie Economische Mededinging. Advertentie BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439 LEIDSESTRAAT IBIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL. 223596 MOHAIR DAMESVESTEN ƒ39.75 H. Roozenlaan 9 - Haarlem Tel. 42260 - Zie ook zaterdag I NS TITUUT HENDRIKS de verf voor het schilderfeest SIKKENS-TJALLEMA PR0DUKTEN vraag gratis boekje 'gezelligheid door kleur* (32 pagina's in kleuren) bij postbus 2-Leiden zijn echter nodig om een financiële cata strofe te vermijden. Reeds zijn de Kongo lese waarden op de Brusselse beurs tot een ongekend dieptepunt gedaald.. De leden van het Belgische koningshuis hebben als nazaten van koning Leopold II die eens Kongo aan de Belgen ten geschen ke gaf, steeds zeer veel belangstelling voor Kongo en zijn lot aan de dag gelegd. Men heeft er de vorige koning zelfs wel van beschuldigd, er een eigen koloniale politiek op na te houden. Hoe het ook zij, de laatste dagen is er, behalve in het ka binet van de minister van Kongo en dat van de eerste minister, ook aan het hof druk over de in Kongo te volgen politiek geconfereerd. Intussen is het kabinet het na een lang durige zitting slechts eens geworden over een in vrij vage termen gesteld communi qué. Daarin verklaart de regering trouw aan haar beleidsverklaring van 13 januari en bevestigt nogmaals haar wil het Kongo lese volk in rust en onder eerbiediging van de persoonlijke rechten, naar zijn ont voogding te leiden. De algemene raad en de T'aad van wetgeving zullen na de instel ling van de provincieraden in 1960 tot stand komen. De regering heeft de teksten in voorbereiding gegeven betreffende de bevoegdheid en de machten waarmee de bedoelde instellingen zullen worden be kleed. In de afgelopen nacht heeft, in een café in de Haarlemse binnenstad een schiet partij plaats gehad, waarbij een 32-jarige Haarlemmer twee keer in de linkerhand werd geschoten. De dader zon een op 24 augustus uit het Arnhemse Huis van Be waring ontsnapte gedetineerde zijn ge weest. De man, die nog steeds voortvluchtig is, kon na de schietpartij ontsnappen. De po litie is thans naar hem op zoek. biet schie ten was het gevolg van een hoog opge lopen twist. De gewonde Haarlemmer is overgebracht naar het Grote Gasthuis in Haarlem. In de afgelopen nacht om kwart over twaalf is het nieuwe vlaggeschip van de Holland Amerika Lijn, de „Rotterdam" met Prinses Beatrix één van de 1400 passagiers aan zijn eerste reis begon nen. De duizenden lichtjes aan boord van het schip vormden het baken voor velen, die met auto's het schip langs de Water weg nog een eindweegs vergezelden. In de top van de hoogste mast wapperde de standaard van Prinses Beatrix, die de ge hele reis als een koninklijk symbool het schip zal sieren. Een trotse vader bracht gisteravond zijn oudste dochter aan boord en ver trouwde haar toe aan de zorgen van com modore C. Bouman. Prins Bernhard lach- Van onze correspondent in Bonn) In de Westduitse hoofdstad betreurt men ernstig de Poolse reacties op de rede van bondskanselier Adenauer, waarin hij sprak over de twintigste verjaardag van het begin van de tweede wereldoorlog. Vooral het scherpe antwoord van de Pool se premier Cyrankiewicz heeft veel te leurstelling gewekt. Desondanks is men van Westduitse kant van plan de pogin gen voort te zetten om de verhouding tot Polen te verbeteren als een bijdrage tot de algemene ontspanningspolitiek, zoals die thans tussen Oost en West wordt ge volgd. Daarbij wordt er op gewezen, dat Ade nauer zijn radiorede over Polen en de tweede wereldoorlog reeds op papier had gezet, voordat president Eisenhower te Bonn aankwam en juist toen in Poolse dagbladen felle aanvallen werden gedaan op de C.D.U.-C.S.U.-delegatie naar het congres te Warschau var. de Interparle mentaire Unie. Het is uitgesloten dat van Westduitse kant op korte termijn pogin gen zullen worden gedaan om diplomatie ke betrekkingen met Polen aan te kno pen. Volgens de Frankfurter Allgemeine Zeitung kan men hieruit opmaken, dat er geen radicale ommekeer in de ambte lijke politiek jegens de Oostcuropese sta ten is te verwachten. Men wil zich niet hals over kop storten in een Oosteuropees avontuur door overdreven snel diploma tieke betrekkingen aan te gaan met Po len, waardoor de verhouding tot de Sov jet-Unie belast zou worden. In elk geval blijkt hieruit wel, dat Bonn een soort koerswijziging met zijn Oost- europese politiek heeft ingeluid. Uitwisse ling van diplomatieke betrekkingen met een communistisch geregeerd land als Po len acht men hier niet meer, als tot voor kort, een erkenning in te houden van de Oder-Neisse-rgrens. Daarmee stapt Bonn af van de Hallstein-doctrine, volgens wel ke West-Duitsland alleen officiële be trekkingen kan onderhouden met landen, die Oost-Duitsland niet erkennen. Een doctrine die het diplomatieke verkeer van Bonn met alle communistische staten be halve Rusland onmogelijk heeft gemaakt totdusver. Zou van Russische zijde nu binnenkort in het kader van een verzoe ningspolitiek op tactische wijze aange drongen worden op Pools-Westduitse di plomatieke betrekkingen, dan zou te Bonn daaraan niets in de weg worden gelegd. Voorlopig gaat het er voor de Westduitse regering om in het geheel van de pogin gen tot ontspanning in de wereld alleen de sfeer tussen Bonn en Warschau wat te verbeteren en reeds hierbij stuit men op grote moeilijkheden. Ten gevolge van de benoeming van de heer M. Ruppert tot lid van de Raad van State zal een vacature ontstaan in de Eer ste Kamer. Voor benoeming tot lid van dit college komt volgens de anti-revolu tionaire lijst in aanmerking de heer J. Abels te Groningen. Advertentie Een grote vooruitgang m de huidverzorging Bamol crème Hydratante Vernieuwt het vochtgehalte van het huidweefsel en houdt dit tevens in evenwicht, zodat de huid verrassend jong en soepel wordt. f 3.90 Hamol crème Cellulaire De actieve, eelopbouwende vochtinbrengende voedings crème. Bestrijdt rimpelvor- ming. Draagt bij tot verjon ging van de huid. f 3.9" Schoonheid uit Zwitserland te toen hij de tientallen fotografen en ca- meralieden vroeg: „Zouden we er even door mogen?" Het leek wel of alle passa giers op de „Rotterdam" naar het gang boord waren gestroomd, waar commodore Bouman het hoge gezelschap opwachtte Toen de begroeting achter de rug was moest een weg worden gebaand tussen de velen, die n*inses Beatrix et. Prinses Ire ne, die haar zuster uitgeleide deed, har telijk toejuichten. De Amerikaanse passa giers waren wel bijzonder enthousiast Het ging alles even spontaan en feestelijk bij deze inscheping op deze heldere avond De Prinses wordt op haar reis vergezeld door jkvr. C. E. B. Röell, hofdame van de Koningin, de luitenant-ter-zee eerste klas se W. W. Cuyck, adjudant van de Prins mevrouw mr. M. Scholtens-Meurs, parti culier secretaresse van de Prinses, en de heer C. Sesink, hoofd van de veiligheids dienst van het Koninklijk Huis. De „Rotterdam" heeft op zijn maiden trip vele andere gasten aan booi*d, rela ties van de H.A.L. en de Rotterdamsche Droogdok Maatschappij. Bij de passa giers is o.a. ook de voordrachtkunstena res Georgette Hagendoorn. Het nachtelijk uur van het vertrek van de „Rotterdam" werd gekozen om van daag nog Le Havre te kunnen binnenlopen Vandaar gaat de „Rotterdam" naar Southampton en dan rechtstreeks naar New York, waar het schip volgende week vrijdag word* verwacht. Kroonprins Carl Gustav van Zweden is ■oiu dertien jaar en is als leerling van het Sigtuna College ingeschreven, waar hij samen met achttien klasse genoten zal wonen in het internaat „Aludden". Hij deelt zijn kamer met Carl-Johan Smith, een vriendje uit zijn schooltijd op de Broms School te Stockholm. In het internaat is het bedtijd om kwart voor negen. Het zakgeld bedraagt tien kronen per maand. Op de eerste dag keek de prins in de leerlingenkamer van Aludden zijn boeken alvast in, nadat zijn moeder, Prinses Sibylla, hem naar het internaat had gebracht. S i r i u s Liefde en champagne lijken op elkaar, ook in de katterigheid die erop volgt als de kwaliteit niet goed was. Premier Nehroe van India heeft verle den week in het parlement te New Delhi gezegd zich niet te kunnen voorstellen dat enige buitenlandse overheid" iets zou doen dat een aantasting zou zijn van de soevereiniteit der Indisch-Tibetaanse grensstaten Bhoetan en Sikkim, maar dat India deze staten in elk geval tegen iede re indringer zou verdedigen. Als het ware om Nehroe's voorstellings vermogen te verlevendigen hebben de Chinezen intussen hun militaire bedrij vigheid minder op die grensstaten en meer op India's eigen noordoostelijke grens ge richt. Hun troepen zijn daarbij klaarblij kelijk op Indisch grondgebied doorgedron gen en hebben er strategische posities in genomen en geconsolideerd. Volgens vandaag ontvangen berichten uit dat grensgebied zouden de Chinese troepen zich in de omgeving van de grens post Loengjoe, waaruit de Indiërs zich hebben teruggetrokken, over een breder front hebben uitgespreid en zich erop voor bereiden het land dieper binnen te dringen. Onder deze omstandigheden wordt het voor Nehroe wel heel moeilijk, zijn be faamde inschikkelijkheid ten aanzien van de communistische wereld te handhaven en de regering in Peking met fluwelen handschoenen te blijven aanpakken. De moeilijkheden bij de Indische legerleiding, die ten dele zijn voortgekomen uit me ningsverschillen omtrent de verdediging van de noordoostelijke grensgebieden, hebben al aangetoond dat het voor hem in de praktijk onmogelijk zou zijn, in de hui dige situatie te blijven vasthouden aan een politiek die zou kunnen worden uitge legd als een neutralisme-tot-de-laatste- ademtocht. Dat Nehroe dit zelf inziet blijkt trouwens wel uit zijn belofte om Bhoetan en Sikkim „tegen elke indringer" te verdedigen, een belofte die a fortiori moet gelden ten aanzien van pogingen om India zelf binnen te dringen. Ook de machthebbers in Peking moeten dit beseffen en zij moeten dus wel zeer be langrijke redenen hebben voor het schep pen van incidenten aan de grens met In dia als zij daarvoor een onvermijdelijke verslapping of misschien zelfs ineenstor ting van India's neutralistische politiek over hebben. Het lijkt geen redelijke ver onderstelling dat zij dit zouden doen voor niets anders dan een grenscorrectie, ook al zouden er aan zo'n grenscorrectie be paalde militair-strategische voordelen zijn verbonden. Want zulke voordelen kun nen zeker niet opwegen tegen de politiek- strategische nadelen die voor China zou den voortvloeien uit een wijziging van Nehroe's neutralisme in een politiek van samenwerking met of zelfs maar door slaggevende sympathie voor het Wes ten. Het is daarom aannemelijker dat China aan de grenzen van India een spel van we reldpolitiek aan het spelen is, namelijk in die zin dat het probeert, Kroesjtsjevs plan nen voor toenadering tussen Oost en West te doorkruisen. Want het Chinees-Indische grensconflict, dat samen met de van Chi nese kant aangemoedigde rebellie in Laos nieuwe spanningen in Azië verwekt, kan onmogelijk onbesproken blijven wanneer Eisenhower en Kroesjtsjev elkaar binnen kort ontmoeten. Amerikaanse vragen hieromtrent zullen de Russische regerings leider dan in een uiterst moeilijk parket brengen. Kroesjtsjev zal zijn grote Chinese bond genoot onmogelijk tegenover het Westen kunnen desavoueren; maar als hij in Washington zou proberen, de Chinese hou ding te verdedigen, zou er van zijn toena deringspogingen niets terecht komen. En al evenmin zal hij kunnen zeggen „Ik kan er niets aan doen," want daarmee zou hij in westerse en stellig ook in Chinese ogen de leidende positie van de Sovjet- Unie in het communistische blok prijsge ven. Het is algemeen bekend dat Kroesjtsjevs politiek van betere relaties met het Wes ten in Peking niet wordt gewaardeerd, misschien ook al daax*om niet omdat Chi na vreest in een nu nog verre toekomst geïsoleerd te zullen worden. Maar tegen over de buitenwereld moeten Peking en Moskou één lijn blijven trekken, althans doen alsof. Nu Kroesjtsjev. zijnerzijds de toenaderingspolitiek ten opzichte van Amerika doorzet en deze zelfs persoonlijk in Washington gaat bepleiten, heeft China wellicht besloten een tegenzet te doen om de Russische premier bij dat bezoek in een zo pijnlijke situatie te brengen dat het bereiken van zijn reisdoel erdoor bemoei lijkt wordt. En dat men in Peking daar voor het neutralisme van India (dat later misschien wel weer gelijmd kan worden) op het spel zet, lijkt niet zo onwaarschijn lijk. Simon Koster

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1959 | | pagina 1