Nog geen begrip tussen
Kroesjtsjev en Amerika
HET WEER
Beatrix-mijn waarschijnlijk
niet in exploitatie
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Woedende uitvallen volgen steeds op
vragen over concrete problemen
Winterse aanblik in september
Geen topgesprek zonder
garantie voor Berlijn
Opheffing van EVC-1958
voorgesteld
Advies aan de leden: „Ga
over naar het N.V.V"
Droogteperiode ten einde
Kans op mist
De grafische C.A.O.'s
0R1ENTERENDE
BESPREKINGEN
Rijksbemiddelaars nemen
afwijzende beslissing
Het woord is aan
H
rnwi
W&EBféEStll
WMMÏrM
In de krant van heden:
DE KOLENCRISIS
MINISTER HERTER:
Geef mij maar...
¥i n s s n o.
"4e JAARGANG No 64
.A_
WOENSDAG 2 3 SEPTEMBER 1959
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295
(0 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
304e JAARGANG No 216
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107,
t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
Vanaf de Schipholweg is bij de Brons-
beeldgieterij Binder en Schmidt het
beeld zichtbaar, voorstellende dr. Al-
bert Plesman, van de Haarlemse beeld
houwer Mari Andriessen. Het hangt in
de takels om vervoerd te worden naar
Den Haag, waar het op 4 oktober
wordt onthuld. Rechts twee leeuwen
sfinxen van de beeldhouwer Koning
uit Amsterdam. Ze zijn bestemd om bij
een carillon geplaatst te worden in
W ashington.
Op de agenda van het buitengewone
congres van de E.V.C.-1958 (de communis
tische vakbond van de groep-Paul de
Groot), dal op 19 en 20 december in Am
sterdam zal worden gehouden, staat een
voorstel tot opheffing van deze bond. De
leden wordt geadviseerd lid te worden van
de N.V.V.-bonden.
Een agendapunt, dat eveneens op dit
congres aan de orde komt, is het vormen
van een „centrum voor eenheid en klasse-
strijd in de vakbeweging".
Het N.V.V. heeft reeds aangekondigd de
communistische infiltratie waar het kan
tegen te gaan.
De opheffing van de E.V.C.-1958, die 'n
dertigtal gesalarieerde bestuurders heeft,
houdt verband met de reorganisatie, die
thans binnen de C.P.N. plaats heeft. De
reorganisatie zowel als de opheffing van
de vakbond blijkt noodzakelijk vanwege
de geldnood, waarin de Nederlandse com
munistische groeperingen verkeren.
In een groot deel van Nederland viel de
laatste vijf weken nog geen millimeter re
gen. De vorige week werd in Calcutta in
één etmaal 300 mm. regen gemeten met
als gevolg enorme overstromingen.
In een groot deel van Europa liggen de
temperaturen nog boven normaal. In
Zuid-Europa komen nog maxima boven
25 C. voor, terwijl in Zuid-Afrika een kou
degolf heerst waarbij in Transvaal en Na-
tal sneeuw viel en 5000 stuks vee bevroor.
Het hogedrukgebied, dat ons een droog
en rustig weekend bracht, is verder naar
Midden-Europa getrokken waardoor een
storingsfront van een depressie bij Noor
wegen de Noordzee kon oversteken.
De activiteit is nog gering, zodat er nog
geen grote hoeveelheden regen te ver
wachten zijn.
Vandaag, 23 september wordt het offi
cieel herfst, 's Avonds om 20 uur 9 minu
ten bereikt de zon het herfstpunt op de
ecliptica, hetgeen tevens het definitieve
einde van de zomer betekent.
Met deze seizoenwisseling kan het weer
ook herfstachtiger worden. De depressies
komen iangzaam verder opdringen.
Verwachting tot morgenavond:
Op de meeste plaatsen droog
weer met zonnige perioden. In
de nacht en ochtend plaatselijk
mist. Weinig verandering in tem
peratuur. Zwakke tot matige
wind uit westelijke richtingen.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Het Centraal Bureau voor de Grafische
Bedrijven in Nederland deelt mede dat
gisteren een oriënterende bespreking heeft
plaats gehad met enkele leden van het
College van Rijksbemiddelaars. Verwacht
kan worden dat nader overleg zal volgen
teneinde tot een zo sooedig mogelijke be
slissing omtrent de drie grafische C.A.O.'s
te geraken.
CA .O.'timmerfabrieken
(Speciale berichtgeving)
Het College van Rijksbemiddelaars
heeft aan de betrokkenen bij de C.A.O.
voor de timmerfabrieken medegedeeld,
dat de in deze C.A.O. voorgestelde ver
anderingen niet voor goedkeuring in aan
merking komen. De voorgestelde veran
deringen zouden niet in overeenstemming
zijn met de door de* regering verstrekte
richtlijnen ten aanzien van de gedifferen
tieerde loonvorming. Anders gezegd: de
veranderingen zouden meer ruimte op
eisen dan er in deze bedrijfstak beschik
baar is. Werkgevers- en werknemersorga
nisaties trachten nu door overleg met het
College van Rijksbemiddelaars tot een
akkoord te komen.
(Van onze correspondent in de V.S.)
Kroesjtsjev is nu acht dagen in de Verenigde Staten, doch alleen een on
verbeterlijke optimist kan beweren, dat de Amerikanen hem thans beter kennen
of dat hij Amerika beter begrijpt. De kranten staan vol gissingen omtrent de
betekenis van Kroesjtsjevs gedrag en de commentatoren vragen zich af of men
van deze man iets goeds kan verwachten, wanneer hij aan het eind van zijn reis
met Eisenhower zal confereren. De hoop op enig resultaat wordt daarom even
wel nog niet opgegeven. Over twee dingen begint men het in Amerika eens te
worden: Kroesjtsjev is een moeilijke gast en de Amerikanen hebben tijdens het
bezoek van de premier herhaaldelijk fouten gemaakt.
Lachend, kijkt mevrouw Kroesjtsjev
(op de achtergrond) toe, terwijl haar
echtgenoot de elfjarige Annalee Carl
son, die hem in San Francisco bloemen
aanbood, met een kus op de wang be
dankt. Voor mevrouw Kroesjtsjev was
het kennelijk minder moeilijk de Rus
sische leider in de rol te zien van de
„oom uit Moskou", die kusjes uitdeelt,
dan voor het Amerikaanse publiek, dat
nog steeds moeite heeft zijn houding
te bepalen.
Lady Astor:
Als wij vrouwen beseften hoe weinig
mannen onze volkomen liefde waard
zijn, zouden wij er nóg heviger om
vechten.
Advertentie
SUèDE
DAMESTASJES
IN KLEUREN
Toen Kroesjtsjev in aantocht was, kon
men in het State Department de volgende
redenering horen: in 1955 hebben de Rus
sen overal propaganda gemaakt met
foto's, waarop Eisenhower en Kroesjtsjev,
die dat jaar in Genève confereerden, el
kaar buitengewoon vriendelijk toelachten.
Laten wij thans oppassen dat de wereld
niet weer een dergelijk ongegrond gevoel
van ontspanning zal krijgen. Het was
Eisenhower aan te zien bij de ontvangst
van Kroesjtsjev in Washington dat deze
redenering indruk op hem had gemaakt.
Ook de officiële gastheren langs Kroesj
tsjevs route hebben zich in het algemeen
niet uitgeput in vriendelijkheden.
Het publiek langs de weg te Washington
was vrij gereserveerd, doch niet onvrien
delijk. Over de reacties van de Newyor-
kers kan men eigenlijk moeilijk schrijven.
Herhaaldelijk hebben wij hem daar in de
straten langs zien rijden, doch dat zien
betekende niet meer dan een flits waar
nemen van een kaal hoofd in een dichte
auto, omgeven door talloze politie-agenten
op motoren. Dergelijke vlugge ritten ga
ven Kroesjtsjev zo veel mogelijk veilig
heid doch zij betekenden tevens dat van
een werkelijke confrontatie met het pu
bliek geen sprake was. De Amerikanen zijn
in het algemeen warm en hartelijk van
aard en velen van hen zullen zelfs vrien
delijk reageren, wanneer de leider van de
allerminst populaire Sovjet-Unie glim
lachend op hen toetreedt. In Californië is
dat gebleken.
Verbazing
Miljoenen in Amerika hebben de tele
visiefilm gezien over het debat van Nixon
en Kroesjtsjev in Moskou. De aanval ging
daar van Kroesjtsjev uit, doch Nixon beet
flink van zich af. Gedachtig aan dit debat
moeten verscheidene van Kroesjtsjevs
gastheren een dergelijke kans op publici
teit voor zichzelf geroken hebben. Niet dat
velen in agressiviteit de perken te buiten
gingen, doch kennelijk wilden zij de kans
waarnemen in tegenwoordigheid van hun
hoge gast de loftrompet te steken over de
Amerikaanse democratie. De voorzit
ter van de persclub in Washington toonde
minder tact door zijn gast prompt te over
vallen met een pijnlijke vraag. Leest men
echter nauwkeurig de dialogen, die voor
Kroesjtsjev aanleiding waren in woede uit
te barsten, dan moet men erkennen dat
naar westerse maatstaven heus niet zo
veel reden tot die uitbarstingen bestond.
Herhaaldelijk was Kroesjtsjevs gehoor dan
ook vrij verbaasd, wanneer zijn tamelijk
gemoedelijke stemming ineens omsloeg in
vuurspuwen.
Acteur
Die woede-aanvallen lijken een flinke
dosis toneelspeelkunst te bevatten, doch
dat Kroesjtsjev al acterende enigszins
wordt meegesleept door zijn eigen rol.
Herhaaldelijk bleek dat Kroesjtsjev met
een na zijn woede ook weer een brede
glimlach kon vertonen. Zijn snel wisselend
temperament schijnt samen te gaan met
de neiging op één avond verschillende ka
rakterrollen te spelen. Men kan echter een
zekere methode ontdekken in deze wissel
valligheid. De woede breekt doorgaans los
wanneer men Kroesjtsjev naar een oplos
sing van concrete problemen vraagt:
Berlijn, Hongarije, censuur, enzovoort,
maar zolang het gesprek over algemeen
heden blijft handelen, ziet Kroesjtsjev zijn
kans schoon voor vrede en ontwapening
te pleiten.
De eerste aanblik van de foto, hier afgedrukt, doet het bloed in de aderen stollen.
Waar ter wereld is het ijs al zo sterk, dat het twee vrachtauto's houdt. Waar is
de baanveger nu al druk doende? Het antwoord: in Den Haag. Het ijs is een
spiegelende asfaltweg, met melk besproeid. De baanveger een man, die de
scherven opruimt. Op het Hobbemaplein zakte een melkauto door de achteras.
Het asfalt veranderde in een melk-weg vol scherven. Wat heel was werd snel op
een andere auto overgeladen. Voor de schoonmaak zorgde de gemeentereiniging.
Het zou veel beter geweest zijn, indier.
men Kroesjtsjev uitsluitend een toeris
tische tocht door Amerika had laten ma
ken. Dat dit niet is geschied, is echto
niet de fout van de Amerikanen. Kroesjt-
sjev zelf wenste veel diners en lunchen
en daardoor is er veel gelegenheid voor
discussie ontstaan. Het zou echter wc',
nuttig zijn geweest, indien men de Ame
rikaanse burgemeesters tevoren had dui
delijk gemaakt, dat politieke discussies
met de hoogste aller Russen alleen op hel
niveau van de president behoren te wor
den gehouden. De Amerikaanse kranten
schrijven thans wel dat het Witte Huis
niet kan voorschrijven waar burgemees
ters over mogen praten doch een verma
nend woord uit Washington zou zeker een
belangrijk effect hebben gehad. Toen men
zich halverwege de tocht bewust werd van
de gevaren van dergelijke schermutse
lingen, kwam dat vermanende woord in
derdaad los en de gevolgen zullen zeker
zijn te bespeuren.
Voor Kroesjtsjev zelf is deze rondreis
geen slechte voorbereiding voor serieuze
besprekingen in Kamp David. De Russi
sche premier heeft zich laten kennen als
een man, waarmede men moet oppassen
en hij heeft in zijn discussies niets prijs
gegeven van de Russische posities omtrent
Berlijn, de ontwapening enzovoort. Voorts
heeft hij de wereld, vooral het naïeve deel
van de mensheid, de indruk gegeven dat
het aan hem niet zal liggen, indien de aar
de niet tot een paradijs wordt, en hij heeft
zich diverse keren voldoende boos ge
maakt om bij een eventuele mislukking
van de onderhandelingen te kunnen wij
zen op de vijandige houding van de Ame
rikanen. De grote vraag waar niemand
nog een antwoord op vermag te geven,
luidt: zal Kroesjtsjev, wanneer Eisenho
wer in de besloten zittingen eveneens
concrete moeilijkheden noemt en concre
te verbeteringen voorstelt, even veront
waardigd reageren als hij in het openbaar
heeft gedaan? Geschiedt dit, dan is moei
lijk te zien hoe de conferenties met Eisen
hower tot een gunstig resultaat kunnen lei
den. Elke verbetering zal stapsgewijs
moeten zijn en concreet van aard.
Warme worst
(Reuter) Kroesjtsjev is gisteren per
vliegtuig uit San Francisco in Des Moines
in de staat Iowa aangekomen, waar een
groep van duizend belangstellenden op
het vliegveld stond. De paar duizend wach
tenden voor het hotel van Kroesjtsjev
klapten bij zijn aankomst. Enkele mensen
droegen borden met protesten. De Russi
sche premier bezocht later een vleescon-
servenfabriek waar hij voor het eerst een
hot dog nuttigde, die tevoren door agen
ten van de veiligheidsdienst op radio-ac
tiviteit was onderzocht. „Heerlijk, veran
der de samenstelling niet", luidde zijn com
mentaar". Gekleed in een blauwe kiel, net
als de arbeiders van de fabriek, maakte
de Russische premier een tocht door het
bedrijf dat hij van de slachthal tot de af-
Pag.
Kroesjtsjevs reis 1
Weerrapporten 1, 2
Economisch nieuws2
Hoger personeelsbeleid 3
Op de Praatstoel3
Van Dag tot Dag3
Eerste Kamer 3
Uit stad en omgeving5, 7, 15
Beurs 7
Ramp van Barletta 9
Agenda 11
Feuilleton 11
Radio en Televisie 11
Kunst 11
Sport 13
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN PAGINA'S.
Naar wjj van de voorlichtingsdienst van de Staatsmijnen vernemen, zal de directie
van de Staatsmijnen op korte termijn in contact treden met de minister van Econo
mische Zaken, over de toekomst van de in aanleg zijnde mijn Beatrix. In welinge
lichte kringen heeft men hieruit de conclusie getrokken, dat de directie van de
Staatsmijnen het voornemen heeft de minister er op te wijzen, dat zij het, gezien de
huidige situatie op de energiemarkt, niet verantwoord acht, de mijn Beatrix in
exploitatie te nemen. Gisteren brachten de Commissaris van de Koningin in Limburg,
dr. F. Houben, en de leden van de Provinciale Staten van Limburg een bezoek aan
de Staatsmijn Beatrix, waar zij ontvangen werden door de hoofddirectie van het
staatsmijnbedrijf.
De aandacht voor Staatsmijn Beatrix
was speciaal gericht op de voltooiing van
de eerste fase in de openlegging van de
nieuwe Staatsmijn, met name het gereed
komen van de twee schachten door het
dekterrein.
Rede van ir. Wemmcrs
De president-directeur der Staatsmij
nen, de heer H. H. Wemmers bracht bij
zijn welkomstwoord de moeilijkheden in
herinnering, die sinds einde 1957 zowel in
de Westeuropese mijnindustrie als in die
van Groot-Brittannië zijn opgetreden en
die tot diep ingrijpende gevolgen op eco
nomisch en sociaal gebied hebben geleid.
Het kolenvraagstuk heeft behalve een con
junctureel eveneens een structureel as
pect: bij bestudering over een aantal ja
ren blijkt dat het kolenverbruik bij onge
wijzigde algemene bedrijvigheid afneemt
en slechts constant blijft of toeneemt, in
dien de algemene bedrijvigheid een snel
le expansie te zien geeft. Met andere woor
den het structurele vraagstuk der kolen
komt tot uitdrukking in de buitengewone
moeilijkheden, welke de kolen bij de ge
ringste daling van de conjunctuur onder
vinden, aldus de heer Wemmers.
Deze ontwikkeling, die volgens spreker
ook de Nederlandse mijnindustrie met zorg
vervult, maakt het meer dan ooit noodza
kelijk tot een duidelijk inzicht te komen
met betrekking tot de toekomstige afzet
mogelijkheden van vaste brandstoffen, zo
wel wat de hoeveelheden maar wellicht
nog meer wat de mogelijke opbrengstprij-
zen aangaat. Helaas is het ontbreken van
een gecoördineerd energiebeleid in de zes
landen van de Gemeenschap oorzaak dat
dit inzicht nog steeds ontbreekt, zodat over
de plaats, welke de steenkolen in de ko
mende decennia zullen innemen, geen dui
delijkheid bestaat.
Het is onder deze omstandigheden be
grijpelijk, zo zei de heer Wemmers, dat
ook onze hoofddirectie behoefte heeft aan
meer klaarheid over de toekomstige rich
ting van de energiepolitiek, ten einde haar
beleid zowel bij de exploitatie van bestaan
de als bij het aanleggen van nieuwe mij
nen daaraan aan te passen. Uit de aard
der zaak zullen wij niet nalaten op ge
schikte wijze voor de belangen van onze
te bevoegder plaatse op te komen.
Investering van dertig miljoen
Ruim een maand geleden, toen de pers
in de gelegenheid werd gesteld de in aan
leg zijnde mijn Beatrix te bezichtigen,
werd medegedeeld dat men verwachtte de
mijn in het midden van 1962 in exploitatie
te kunnen nemen. Voorts werd toen ge
zegd dat voor de bouw van de twee schach
ten tot dusverre een bedrag van dertig
miljoen gulden was uitgegeven. Met de
bouw van de mijn zou in totaal een be
drag gemoeid zijn, dat tussen de 200 en
300 miljoen gulden zou liggen. De beide
schachten van de Beatrix zijn meer dan
500 meter diep. Zij hebben een breedte van
5,6 meter, met bekleding 7,65 meter. De
Beatrixschachten zijn de grootste en diep
ste ter wereld en ze werden geheel in eigen
beheer gebouwd. In 1954 werd met de voor
bereidingen tot het bouwen van de schach
ten begonnen en een jaar later begon men
met de uitvoering van die bouw. Tijdens
de pers-excursie werd ook nog medege
deeld dat de mijn aan 5000 man werk zou
verschaffen.
deling waar vrouwen de worstjes draaien
met aandacht bekeek.
's Avonds aan een diner, stelde Kroesjt
sjev de Verenigde Staten voor te wedijve
ren in de produktie van graan en vlees in
plaats van waterstofbommen. Hij was
zeer opgewekt maar leek vermoeid te zijn.
Hij las de eerste alinea's van zijn toe
spraak zelf voor en vroeg toen zijn tolk de
overigens korte toespraak in het Engels
■voort te zetten. Kroesjtsjev klapte geest
driftig toen een spreker de uitnodiging om
op landbouwgebied te wedijveren aannam.
Bij zijn vex-trek keerde hij plotseling terug
om nog enige aanwezigen de hand te druk
ken en mevrouw Kroesjtsjev sprak voor
de mici'ofoon enkele woox-den van dank in
het Engels.
NEW YORK (Reuter-AFP) De Ame
rikaanse minister van Buitenlandse Za
ken, Herter, heeft tegenover correspon
denten bij de UNO te kennen gegeven, dat
president Eisenhower bij zijn verdere be
sprekingen met Kroesjtsjev het garande
ren van de westelijke rechten in Berlijn
als voorwaarde voor een topconferentie
zal stellen. Het is onvermijdelijk dat er
meer werk door de ministers van Buiten
landse Zaken zal moeten worden verzet,
of dat er enige algemene verzekeringen
zullen worden gegeven, waardoor een top
conferentie nuttiger zou worden, aldus de
minister.
Herter zei geen bezwaar te hebben te
gen het plan van de Russen om een af
zonderlijk vredesverdx-ag met Oost-Duits-
land te sluiten, mits daarbij geen afbreuk
werd gedaan aan de rechten van het Wes
ten ten aanzien van West-Berlijn.
Herter zei verder dat Ki'oesjtsjevs ont
wapeningsvoorstellen weliswaar propa
ganda zijn maar toch zeer grote aandacht
en zeer nauwgezette bestudering vereisen
omdat de verklaring van de px-emier in
de UNO een poging van de mensheid vei>
tegenwoordigt om een oplossing te vin
den voor een der voornaamste problemen
der wereld, ook al moet men de verkla
ring in haar details sceptisch bezien. De
kwestie van de controle schijnt overeen
stemming zeer, zeer moeilijk te maken,
aldus de minister.
Advertentie
CIGAR ETTES
m
Burgemeester. Tot burgemeester van
Ridderkerk is benoemd de heer C. J. van
der Hoeven, thans burgemeester van Voor
schoten. De heer Van der Hoeven behoort
tot de Antirevolutionaire Partij. Hij is 54
jaar.
