mmieêan
Sleutel van Pittsburgh
voor Kroesjtsjev
Theo Mann-Bouwmeester-Ring kan nu
ook aan een acteur worden toegekend
Gereformeerde synode zet
Wervangiragsfomule opzij
Cor van der Lugt Melsert: „In strijd met
de uitdrukkelijke wens van Else Mauhs"
Proef melkautomaten
redelijk geslaagd
Onverdedigbaar
15
Morgen begint de conferentie met Eisenhower
HOENSON
KOLEN-CONVECTOR
KEML£rdW"
De staalstaking
Geen voortgang bij
onderhandelingen
PEANUT BUTTER
ELSE MA UHS-STICHTING OPGERICHT
Veerbreuk oorzaak van
ongeluk met 5 doden
Auto-eigenaar schuldig
verklaard zonder
oplegging van straf
Russen redden bemanning
van Britse „Skyraider"
President van United
States Steel neergestoken
Kerkelijk Nieuws
DONDERDAG 24 SEPTEMBER 1959
PITTSBURGH (Reuter) Premier
Kroesjtsjev is gisteravond in de Ameri
kaanse staalstad Pittsburgh, waar vele
vluchtelingen uit landen achter het ijze
ren gordijn wonen, aangekomen. De vei
ligheidsmaatregelen zijn bijzonder om
vangrijk. Voor de komst van de Russische
premier was een stoet van veertien auto's
door het centrum van de stad gereden met
protestborden. Een optocht van Kroesjt
sjev vijandiggezinde betogers werd door
de politie tegengehouden en een andere
kant uitgestuurd toen hij zich naar het
vliegveld wilde begeven. Burgerlijke en
kerkelijke autoriteiten van Pittsburgh had
den er bij de inwoners van deze stad op
aangedrongen Kroesjtsjev waardig te
ontvangen. Bisschop John Wright verzocht
de rooms-katholieke inwoners van Pitts
burgh zich gedurende Kroesjtsjevs bezoek
correct te gedragen en zich bezig te hou
den met godsdienstige overpeinzingen.
De Russische premier zei, bij voorbaat,
de bevolking van Pittsburgh te willen dan
ken, die naar zijn stellige overtuiging hech
tere betrekkingen tussen de Sovjet-Unie
en de Verenigde Staten wenst. Kroesjtsjev
7,ei het op prijs te stellen dat de burge
meester hem de sleutel van de stad gege
ven had en gaf hem de verzekering, dat
hij van het in hem gestelde vertrouwen
geen misbruik zou maken.
Het was de eerste maal dat Kroesjtsjev
in Amerika zulk een sleutel kreeg aange
boden. Het gebaar van de burgemeester
was voor het gehele gezelschap een ver
rassing. „Het was bijzonder attent", zo
vertelde Henry Cabot Lodge, de Ameri
kaanse ambassadeur bij de UNO en bege
leider van Kroesjtsjev aan de burgemees
ter.
Toen Kroesjtsjev in een dichte auto stap
te, vroeg een journalist een politieman
waarom de Russische premier niet in een
open auto mocht rijden. De journalist
kreeg ten antwoord, dat er vele heuvels
rond Pittsburgh zijn. In alle wolkenkrab
bers van de stad brandden de lichten om
Kroesjtsjevs aandacht af te leiden van de
algemene staking in de staalindustrie.
Slechts een fabriek werkt nog en deze
heeft Kroesjtsjev vandaag bezichtigd. Vijf
duizend mensen stonden in de nabijheid
van Kroesjtsjevs hotel en er werd gejuicht
toen de Russische leider uit zijn auto stap
te.
Meisjes en varkens
Eerder op de dag had Kroesjtsjev de
landbouwhogeschool van Iowa bezocht,
waar hem e£n hartelijke ontvangst bereid
werd. De méisjesstudenten gaven de Rus
sische premier, die hun geluk wenste bij
het vinden van goede echtgenoten een ex
tra applaus. Hij verliet het lokaal met een
compliment: „Ik weet niet wat jullie er
van terecht brengen, maar jullie zijn erg
aardige meisjes."
Bij het afscheid kreeg Kroesjtsjev een
varken aangeboden. Zijn commentaar
was: dit is een prachtig Amerikaans var
ken. Maar het heeft ook alle kenmerken
van een Russisch varken. Zulke Ameri
kaanse en Russische varkens kunnen
vreedzaam met elkaar leven en waarom
dan ook niet onze beide landen?
Toen een hoogleraar opmerkte dat de
anatomie van de mens en het varken zeer
grote overeenstemming vertoont, glim-
Advertentie
Waarom zult U méér betalen dan nodig is?
m
Iedere Huisvrouw is werkelijk enthousiast
over de
het grote succes van de Jaarbeurs 1959
in vormgeving zijn tijd ver vooruit
technisch werkelijk niet te verbeteren
De zuinigste in brandstofverbruik... U stookt Immers
de veel goedkopere anthncietnootjcs 4 en 5!
De grootste In warmtecapaciteit namelijk ca. 18.000 Kcal.
per uur bruto zowel het grootste als het kleinste ver
trek tot in de verste hoeken heerlijk verwarmd!
De beste in kwaliteit... gepatenteerde vuurkorf van
speciale constructie, vervaardigd uit chroom gelegeerd
materiaal in plaats van het veel goedkopere gietijzer, waar
door een lange levensduur gegarandeerd wordt!
De laagste In prijs namelijk f395.-... dus 100 gulden
goedkoper dan U voor een kolen-convector van goede
kwaliteit gewend bent te betalen!
En het modell Verrassend mooi en Oh zo gezellig,
zowel In een oud als modern Interieur!
Ingenieursbureau
voor installatietechniek
Zijlstraat 56
Haarlem - Telefoon 11828
De onderhandelingen tussen de arbei
ders in de Amerikaanse staalindustrie en
de werkgevers zijn gisteren verdaagd tot
25 september. Finnegan, de voornaamste
regeringsbemiddelaar in het geschil, zei
dat er geen wijziging was gekomen in
de standpunten van beide partijen. De
voorzitter van de vakbond, McDonald,
verklaarde dat de arrogante houding van
de werkgevers gehandhaafd bleef.
President Eisenhower heeft op beide
partijen een beroep gedaan om intensief
te onderhandelen. De minister van Ar
beid, Mitchell, zei dit nadat hij de toe
stand met de president had besproken. De
staking duurt al bijna tweeëneenhalve
maand.
Pennsylvania
U«M0$TOWH CV •WrCTUlUCTCO
FREDERIC.'C
Maryt
land
Advertentie
(Pindakaas) rijk aan vitaminen
'n bron van kracht en gezondheid.
De fijnste pindakaas komt van
Virginië
chicaco i
'\NtW YORK:
PITTSBIIRS
VERENIG DE=
ST. LOUIS STATE~N=
Het bezoek van Kroesjtsjev aan
Amerika wordt besloten met een drie
daags gesprek met president Eisen
hower in de afzondering van Camp
David, het presidentiële buitenverblijf
in de Verenigde Staten. Camp David,
was vroeger een militair kamp dat
door Roosevelt tot presidentieel bui
tenverblijf werd gemaakt. President
Roosevelt noemde het: Shangri-La.
Ook president Truman maakte er ge
bruik van. President Eisenhower doop
te het om in: Camp David.
lachte de Russische premier en zei: „Ik
kan toegeven dat de anatomie van de Rus
sen veel gelijkenis vertoont met die dei-
varkens, maar ik denk niet dat de heer
Lodge dat ten aanzien van de Amerikanen
kan toegeven". Lodge antwoordde zonder
aarzelen: „O nee, God heeft alle mensen
gelijk geschapen". In zijn hotel te Des Moi
nes ontving Kroesjtsjev een echtpaar, dat
in 1944 uit Litouwen is gevlucht en de bei
de kinderen moest achterlaten. Kroesjt
sjev streek over de wang van de moeder
en gaf zijn minister van Buitenlandse Za
ken Gromyko opdracht, zich met de zaak
van de kinderen, die thans zeventien en
twintig jaar oud zijn. bezig te houden. De
moeder, mevrouw Paulius Leonas uit Chi
cago, dankte Kroesjtsjev met tranen in
haar ogen.
Kroesjtsjev vertrekt morgen, nadat hij
nationale gezondheidsinstituten heeft ge
zien, met Eisenhower per auto of hef-
schroefvliegtuig naar Camp David in Ma
ryland waar de beide leiders in een infor
mele, intieme sfeer tijdens het weekein
de zullen trachten een einde te maken aan
de koude oorlog. Zondagmiddag zullen zij
samen naar Washington terugkeren.
Het Witte Huis hoopt dat beide mannen
in gemakkelijke armstoelen en in de rus
tige sfeer van de' bossen, watervallen en
stromen die het buitenhuis omgeven, ont
spanning in de wereld teweeg zullen bren
gen, ook al verwacht men dat er op zijn
hoogst niet meer uit de besprekingen zal
komen dan overeenstemming over het
recht om van mening te verschillen en het
tot stand komen van betere betrekkingen.
Een woordvoerder van het Amerikaan
se departement van Buitenlandse Zaken
heeft verklaard dat de volgende maand
in Washington opnieuw zal worden begon
nen met de Amerikaans-Russische bespre
kingen over de uitwerking van een pro
gram van uitwisseling en contacten tus
sen beide landen in 1960 en 1961.
Pravda, het orgaan van de Russische
communistische partij, noemt Kroesjtsjev
vandaag de vertolker van de hoop en het
verlangen van alle mensen naar vrede.
Hii is door miljoenen en miljoenen Ameri
kanen die zijn woorden van vrede en
vriendschap met instemming begroetten,
hartelijk ontvangen, aldus het blad.
De generale synode der Gereformeerde
Kerken heeft vandaag de besprekingen
inzake hereniging met de gereformeerde
kerken vrijgemaakt beëindigd en besloten
de leeruitspraak van 1946 ter zijde te stel
len zonder een andere in haar plaats te
stellen. Het geldt hier de zogenaamde
„Vervangingsformule," een leeruitspraak
op opheffing waarvan reeds maandenlang
van verschillende zijden in de gerefor
meerde kerk wordt aangedrongen omdat
zij de hereniging met de vrijgemaakte ge
reformeerden in de weg bleek te staan.
Te midden van de beschamende kerke
lijke verdeeldheid van de gereformeerde
gezindte, welke de synode blijvend met
verdriet en zorg vervult, heeft zij met
blijdschap opgemerkt de krachtige aan
drang in de kerken tot hereniging met de
vrijgemaakte gereformeerde kerken en
zij verenigt zich van harte met de daar
bij openbaar wordende begeerte naar een
heid en verzoening. Zij verheugt zich ook,
dat de toenaderingspogingen op sommige
plaatsen tot aanvankelijke resultaten heb
ben geleid, waarbij zij in het bijzonder
denkt aan Almelo en Baarn. Zij acht de
bereidheid tot samenspreking en verzoe
ning, zowel voor de gereformeerde als
voor de vrijgemaakte gereformeerde ker
ken de onafwijsbare eis van het gebod van
Christus. Zij herhaalt met nadruk de op
wekking van vorige synodes, dat zowel de
kerkelijke vergaderingen als de afzonder
lijke leden alles zullen doen wat in hun
vermogen is om de hereniging te bevor
deren.
Tevens maant zij de kerken aan niet in
overhaasting, maar met bezonnenheid en
onderscheiding te werk te gaan en haar
kracht niet te zoeken in het nemen van
geforceerde beslissingen of in het doen
van eenzijdige uitspraken, die de eenheid
niet bevorderen, maar veeleer in het ge
duldige overwinnen van de vervreemding
en het wantrouwen, welke beide kerken
groepen nog in sterke mate gescheiden
houden, opdat op deze wijze onder de ze
gen van God en de leiding van Zijn Geest,
een zodanig klimaat worde geschapen, dat
de pogingen om ook tussen de synodes tot
toenadering en overeenstemming te ko
men mét een gunstig resultaat mogen wor
den bekroond.
Op 25 oktober van het vorig jaar deed
zich op de rijksweg tussen Delft en Over-
schie een verkeersongeval voor, waarbij
vijf personen om het leven kwamen. De
oorzaak was dat bij een vrachtauto, bela
den met kunstmest, een breuk optrad in
een veer, waardoor de wagen een zwen
king maakte en op de baan voor het te
gemoetkomende verkeer kwam. De
vrachtauto ramde toen een personenauto,
waarvan de vijf inzittenden om het leven
kwamen.
De zaak tegen de eigenaar van de
vrachtwagen diende thans voor de Delftse
kantonrechter, die de verdachte, een 53-ja-
rige Poeldijkse koopman in kunstmeststof
fen overeenkomstig de eis van de officier
van Justitie schuldig verklaarde zonder
-oplegging van straf.
Deskundigen, die als getuige werden
gehoord, verklaarden namelijk dat feite
lijk in de eerste plaats sprake is van een
nalatigheid van de Poeldijkse garagehou
der of van diens personeel, waar de vracht
auto van de verdachte geregeld werd na
gezien. Het ongeluk is veroorzaakt door
materiaalvermoeidheid, waardoor enkele
veerbladen waren gebroken. Dit had men
bij controle in de garage gezien moeten
hebben.
De officier meende dan ook dat de men
sen van het garagebedrijf te kort zijn ge
schoten. De verdachte heeft echter alles
gedaan wat men van een autobezitter ver
wachten mocht. De officier eiste daarom
schuldigverklaring zonder oplegging van
straf, bij welke eis de kantonrechter zich
aansloot.
LONDEN (Reuter/AFP) De drie inzit
tenden van een Brits militair vliegtuig, af
komstig van het vliegdekschip „Victorious",
zijn dinsdagavond bij de kust van Noord-
Noorwegen door een Russische trawler uit
zee opgepikt. Het toestel, een eenmotcw.ige
„Skyraider" die ontworpen is voor het ver
voer van „speciale wapens", werd sinds
dinsdagmiddag vermist. Britse en Noorse
vliegtuigen hadden tevergeefs naar het
vliegtuig gezocht.
Plet bericht dat de drie mannen in veilig
heid waren, kwam uit Moskou.
Te Amsterdam is bü notariële akte opgericht de Else Mauhs-Stichting. Doel is een
toneelspeelster of toneelspeler van Nederlandse nationaliteit te eren om haar of zyn
prestaties op artistiek gebied door overhandiging van de Theo Mann-Bouwmeester-
Ring. De stichting heeft namelijk bij haar oprichting deze befaamde gouden ring
in eigendom gekregen van de dochter der in januari overleden actrice Else Mauhs.
Deze ring werd in 1911 aan mevrouw Theo Mann-Bouwmeester aangeboden by de
viering van haar veertigjarige toneelcarrière door een huldigingscomité, dat met
deze ring de beste Nederlandse actrice wilde eren. Aan de ring was de voorwaarde
verbonden, dat de houdster deze zou doorgeven aan een opvolgster, die zij daartoe
waardig achtte.
In 1934 overhandigde mevrouw Theo Mann-Bouwmeester de ring aan Else Mauhs.
Deze heeft bij haar leven niemand als haar opvolgster aangewezen, maar in haar
in 1949 gemaakte testament aan de kunstcritica mej. G. Alingh Brugmans en de
oud-acteur Cor van der Lugt Melsert het verzoek gedaan bij haar overlijden de
ring in bewaring te nemen en hem te overhandigen aan een door hen aan te wijzen
daarvoor in aanmerking komende actrice.
Theo Mann-
Bouwmeester
Beiden hadden in januari
deze opdracht aanvaard, maa
de slotsom geko
men, zo deelde
mej. Brugmans
mede, dat er op
het ogenblik geen
actrice is die in
aanmerking voor
de ring zou ko
men. Toen is de
mogelijkheid ge
opperd dan een
daarvoor in aan
merking komende
acteur aan te wij
zen en een stich
ting op te richten.
De heer Van der
Lugt Melsert ging
hiermede akkoord, maar heeft zich bij
nader inzien teruggetrokken omdat hij zich
er niet mee kan verenigen, dat de ring aan
een acteur zou worden gegeven, zo werd
gistermiddag meegedeeld.
Thans heeft men door de oprichting van
een stichting de mogelijkheid willen schep
pen, de ring ook aan een acteur toe te
kennen. De geëerde actrice of acteur krijgt
de ring in bruikleen en is verplicht tijdens
het leven of bij testament hem door te
geven aan een daarvoor naar haar/zijn
mening in aanmerking komende collega.
Als dit niet gebeurt, komt de ring bij de
stichting terug en moet deze binnen twee
manden na het overlijden van de toneel-
speler(ster) zelf een actrice of acteur aan
wijzen. Als de Else Mauhs-stichting daar
aan niet voldoet dan zo is in haar sta
tuten bepaald zal de „Stichting ten be
hoeve van culturele betrekkingen S.C.B."
deze taak overnemen.
(Van onze Haagse redacteur)
Het Nederlands Zuivelbureau acht de
proefneming met de verkoop van bekers
en pakjes melk door middel van automa
ten redelijk geslaagd en wil het nu ver
der aan het initiatief van het bedrijfsle
ven overlaten of de melkautomaat, even
als in Engeland, een gelijkwaardige plaats
gaat innemen naast de snoep- en cigaret-
tenautomaten, de gokspelletjes, juke
boxes en ander commercieel speelgoed.
Het Zuivelbureau, een orgaan van het
bedrijfsleven om de af- en omzet van melk
en melkprodukten te bevorderen, heeft eni
ge maanden geleden een tiental melkauto
maten in ons land geïntroduceerd. Na in-
worp van een kwartje verwerft men een
papieren of kartonnen bekertje melk of
chocolade, elk met een inhoud van een
kwart liter, „vers en gekoeld", zoals de
vaste slagzin luidt.
De automaten werden voornamelijk in
het oosten van het land geplaatst, daar
waar veel „passanten" verwacht kunnen
worden, zoals benzinestations, warenhui
zen en dergelijke. Alle automaten hebben
meer verkocht soms zelfs veel meer
dan de honderd bekers per dag welke voor
de exploitant van de automaat nodig zijn
om eruit te springen. Een uitschie
ter vormt de automaat op de tentoonstel
ling „Hart van Brabant", die vijtienhon-
derd bekers per dag aan dorstige bezoe
kers uitreikte.
Op grond van die resultaten is het Ne
derlands Zuivelbureau ervan overtuigd dat
het volgend jaar honderden automaten in
Nederland hun entrée zullen maken, on
getwijfeld zeer tot genoegen van de En
gelse fabrikanten en hun importeurs, die
door hun aanwezigheid op de persconfe
rentie door middel waarvan het Zuivelbu
reau van zijn bevindingen kond deed lie
ten blijken dat ook zij door melk meer
mans zouden worden. Een der importeurs
zag zelfs al mogelijkheden voor een as-
semblagebedrijf van Engelse automaten.
De nieuwe directeur van het Zuivelbureau
de heer H. M. E. Bothe, die terwille van
zijn omzet alle kanten moet uitkijken, kon
digde snel aan, dat Duitse automaten hier
ook welkom zullen zijn.
Ter tempering van de geestdrift van
aspirant-exploitanten zij hier wel ver
meld, dat het plaatsen van een automaat
nogal wat voeten in de aarde heeft. De
Keuringsdienst van Waren heeft belang
stelling voor de inhoud der bekers en de
hygiëne der rietjes, Waterstaat bemoeit
zich met de plaats en verder zijn er nog
een Melkbesluit, een winkelsluitingsveror
dening, een vestigingsbesluit en een wet
telijke aansprakelijkheid, waaraan men
moet voldoen. In het algemeen zal de ex
ploitatie dus wel tot de melkhandel be
perkt blijven.
Gemengd publiek
Vrachtautochauffeurs, automobilisten
met kinderen, vakantiegangers, bioscoop
bezoekers en in het algemeen de jeugd vor
men de kern van het melkautomatenpu-
bliek. Slechts een minderheid vond een
kwartje voor een kwart liter melk te duur.
Het Zuivelbureau ziet drie voordelen in
de automatische verkoop. Het betreft hier
in de eerste plaats een additionele ver
koop dat wil zeggen dat de per auto
maat verkochte melk niet in de plaats
treedt van de voor huishoudelijk gebruik
van de leverancier betrokken melk al
De melkautomaat van binnen.
zal dat in Nederland met zijn omzet van
1,6 miljard liter melk voorlopig nog wel
een bescheiden percentage blijven. Be
langrijker is echter de propaganda voor
het drinken van melk, niet alleen als ge
zondheid dienend middel maar ook als
drank, en de functie van de automaat als
„metalen leermeester" voor de huis
vrouw. De per automaat geleverde melk
toont immers aan hoe melk kan smaken
wanneer zij met zorg en deskundigheid
wordt behandeld. Maar die zorg dient
zich uiteraard ook uit te strekken tot het
vervoer van de melk op de lange weg
tussen standaardisatiebedrijf via slijter
naar cliënt.
Een hartveroverend tafreeltje voor
al voor de exploitant van de automaat.
Het bestuur der Else Mauhs-stichting
bestaat uit: prof. mr. A. Pitlo voorntter
(tevens voorzitter van de S.C.B.), mej. I. C.
A. A. Mauhs en mej. G. Alingh Brugmans
(secretaresse).
Mej. Mauhs heeft medegedeeld, dat haar
moeder tegenover haar enkele keren de
naam heeft genoemd van een acteur aan
wie zij bij haar leven de ring had willen
overhandigen, maar daartoe, gezien de
aan de ring verbonden voorwaarde, de
mogelijkheid niet had. Haar moeder had
deze toneelspeler „een acteur van wereld
formaat" genoemd. Mej. Brugmans zei het
volmaakt eens te zijn met deze door me
vrouw Else Mauhs geuite wens. De keuze
van de actrice of acteur is nu aan mej.
Brugmans, die zei waarschijnlijk binnen
kort haar beslissing te zullen nemen.
Het was mij onmogelijk deel te nemen
in het oprichten of aan het bestuur van de
Else Mauhs-stichting"aldtis verklaarde
Cor van der Lugt Melsert in een vraag
gesprek met een redacteur van het ANP.
„Naar mijn mening voldoet de doelstelling
van deze stichting niet aan de wens van
de testamentrice om de gouden Theo
Mann-Bouwmeester ring. over te dragen
aan de grootste daarvoor in aanmerking
komende toneelspeelster. Ik heb aanvan
kelijk op 28 januari van dit jaar gevolg
gegeven aan het verzoek van notaris Stuyt
om de laatste wil van mevrouw Mauhs
uit te voeren. Aan mej. G. Brugmans
schreef ik toentertijd: „Ik meen echter, dat
jij en ik niet te maken hebben met hoe
„men" er over denkt, maar hoe Els ërover
dacht. Geen har er collega's van haar jaar
klasse of een latere bljjkt zij de ring waar
dig te hebben gekeurd, terecht of ten on
rechte. Hieraan zullen wij ons dienen te
houden". Ik noemde haar nadien vijf na
men van jongere actrices."
De heer Van der Lugt zei voorts: „Mej.
Brugmans, die met mij samen over de be
stemming van de ring zou beslissen, heeft
Hierop niet geantwoord. Later heeft zij mij
opgebeld over een suggestie van prof. Pitlo
om dé ring aan een acteur toe te kennen.
Ik heb aanvankelijk de fout gemaakt hier
in toe te stemmen maar besefte later, dat
zulks in strijd zou zijn met de bedoelingen
van Else Mauhs. Bovendien vond ik het
niet verantwoord tegenover onze actrices"
Nadat ik op 9 juni een conceptacte tot
oprichting van een Else Mauhs-Stichting
van notaris Stuyt ontvangen had, heb ik
meegedeeld het oprichten van de stichting
toe te juichen maar dat ik tot mijn spijt
niet kon medewerken aan het openen van
een mogelijkheid de ring aan een acteur
te geven. Begin september antwoordde ik
op een desbetreffende vraag, dat ik niet
persoonlijk bij het verlijden van een stich
tingsactie aanwezig wilde zijn en dat ik
bij mijn standpunt bleef, dat de gouden
Theo Mann-Bouwmeester-Ring aan een
actrice toekomt. Nadien bleek uit corres
pondentie, dat de ring juridisch gesproken
eigendom is van de dochter van mevrouw
Mauhs en dat ongetwijfeld moeilijkheden
zouden rijzen indien niet voldaan werd
aan haar wens om de mogelijkheid van
toekenning van de ring aan een actrice of
een acteur te openen. „Ik heb mij aldus
de heer Van der Lugt Melsert niet be
reid verklaard aan het oprichten van de
stichting mede te werken of om bestuurs
lid te worden, omdat ik, gezien de te ver
wachten samenstelling van het stichtings
bestuur, toch geen gevolg zou kunnen
geven aan de uitdrukkelijke wens van wij
len Else Mauhs om de ring aan een actrice
toe te kennen."
„Aan de laatste wil van mevrouw Mauhs
de ring in bewaring te nemen en deze te
overhandigen aan een daarvoor in aan
merking komende toneelspeelster had ik
gaarne gevolg gegeven, niet echter aan de
door Else Mauhs niet voorziene wil van
haar dochter", aldus Cor van de Lugt
Melsert.
I n
Het gesol, dat thans plaats vindt met
de Theo Mann-Bouwmeester-ring, is meer
dan ergerlijk. Nederland is niet rijk aan
toneeltradities men kan gerust zeggen:
het is daar heel arm aan en daarom
is het des te betreurenswaardiger dat
gisteren in Amsterdam weer een eind is
gemaakt aan een instelling die, na een
bestaan van een kleine halve eeuw, zich
tot een traditie begon te ontwikkelen.
Else Mauhs heeft indertijd de ring van
Theo Mann-Bouwmeester ontvangen met
de uitdrukkelijke opdracht, die ring door
te geven aan een andere Nederlandse
toneelspeelster die zij daartoe waardig
o-chtte. Mevrouw Mauhs heeft dat zelf niet
gedaan omdat zij het niet heeft kunnen
doen; zij is de laatste jaren voor haar
overlijden veel en ernstig ziek geweest
en haar toestand stelde haar niet in staat,
geregeld de schouwburg te bezoeken. Zij
heeft mij in die periode herhaaldelijk ge
zegd hoezeer haar dat speet, want de
kwestie van de toekomst van de Theo
Mann-Bouwmeester-ring hield haar voort
durend bezig en een oplossing daarvan
werd natuurlijk ernstig bemoeilijkt door
het feit dat mevrouw Mauhs de naoorlog
se ontwikkeling van het Nederlandse to
neel niet nauwkeurig kon volgen. Zij
meende dan ook de onder die omstandig
heden enig-mogelijke oplossing te heb
ben gevonden door bij laatste wilsbeschik
king twee personen, Cor van der Lugt
Melsert en mej. G. Alingh Brugmans,
aan te wijzen voor het maken van de
keus waartoe zij zelf niet in staat was.
Dit tweemanschap is naar mijn mening
gebaseerd op herhaalde gesprekken
met mevrouw Mauhs over dit onderwerp
van een verkeerde opvatting uit ge
gaan door te stellen dat de overledene
„geen harer collega's van haar jaarklas
se of een latere" de ring waardig zou
hebben gekeurd; „terecht of ten onrech
te", zoals de heer Van der Lugt Melsert
zelf zegt. Mevrouw Mauhs heeft zich juist
aan het maken van die keus onttrokken
omdat zij, zoals gezegd, gezien de om
standigheden daartoe niet in staat was.
Er was dus in feite geen reden voor het
tweemanschap om alle andere toneel
speelsters dan die van de jonge generatie
bij voorbaat te elimineren; dit was hun
immers door mevrouw Mauhs zelf niet
verzocht, noch was dit vastgelegd in de
hun bij testament verstrekte machtiging.
Wij vernemen nu dat mevrouw Mauhs
wel eens tegen haar dochter heeft gezegd,
dat zij de ring wel graag aan een bepaal
de mannelijke collega zou willen nalaten.
„Zou willen kunnen nalaten", zal zij
waarschijnlijk, zo niet gezegd, dan toch
wel bedoeld hebben. Want zij kon dit,
gezien het karakter van de ring zoals dat
door de oorspronkelijke schenkers ervan
was bepaald, niet doen. De ring is altijd
bestemd geweest, en is nóg bestemd, te
worden gedragen door een vrouw. Als de
statuten van de nu opgerichte stichting
dus de mogelijkheid openlaten, bij het
„ontbreken" van een geschikte actrice
een acteur voor de ring in aanmerking
te laten komen, wordt daarmee zowel de
bedoeling van de oorspronkelijke schen
kers als de bedoeling van Else Mauhs ge
weld aangedaan. Dat laatste wordt nog
eens extra verduidelijkt door de medede
ling van de dochter van mevrouw Mauhs
dat deze de ring graag aan een manne
lijke collega zou hebben nagelaten; im
mers, uit het feit dat zij dit, ondanks die
voorkeur, niet gedaan heeft, mag men
opmaken dat zij de onmogelijkheid ervan
wel degelijk heeft ingezien.
Het is bovendien een onaanvaardbare
miskenning van de artistieke krachten,
die aan ons huidige toneel werkzaam zijn,
te willen beweren dat er thans een in aan
merking komende actrice zou „ontbre
ken". Zelfs na (mijns inziens onnodiger-
wijs) zijn keus tot de jongeren te hebben
beperkt, heeft Cor van der Lugt Melsert
vijf namen kunnen noemen van actrices
die naar zijn deskundige mening voor de
ring in aanmerking kwamen. Maar die
mening is thans op ongeoorloofde wijze
uitgeschakeld. Zodat nu met de ring kan
worden gesold op een manier, waarvoor
geen enkele bewonderaar van onze toneel
kunst waardering kan hebben.
Simon Koster
HYANNIS (Reuter) De president van
de United States Steel, Walter F. Munford,
is woensdag met messteken in het zieken
huis van Hyannis, Massachusetts, opge
nomen. Zijn toestand «is levensgevaarlijk.
De politie stelt een onderzoek in naar de
herkomst van de messteken.
Munford die in mei gekozen werd tot
president van de maatschappij, was in
1923 zijn carrière begonnen als fabrieks
arbeider.
In de fabrieken van de U.S. Steel ligt
evenals bii de andere grote Amerikaanse
staalmaatschappijen het werk reeds meer
dan twee maanden stil.
Chr. Geref .Kerken
Beroepen te Barendi-echt M. Baan te
Dordrecht.
