De verdwijning van de oude
hbs dient algemene vorming
Onderwijs in nieuwe banen
Amsterdamse Beurs
21
Vijf weduwen kregen heden
de eerste A.W.W.-uitkering
De beurs van gisteren
Woningbouwlening voor
Nederlanders in Australië
Avonturier vervalste
paspoorten
Eerste wereldcongres over
industriële vormgeving
Scheepvaart
Zaanstreek in rep en roer
door vals brandalarm
DONDERDAG 1 OKTOBER 1959
HAARLEMS DAGBLAD -OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
(Door dr. J. A. G. van der Veer, rector van het: Stedelijk Gymnasium te Utrecht)
Hoe men het voorstel van minister Cals,
blijkens het door deze ingediende ontwerp
van wet op het voortgezette onderwijs, om
de oude hbs met naam en al te doen ver
dwijnen en haar taak op te delen tussen
Atheneum en de HAVO-schooI, beoordeelt,
hangt natuurlijk ten zeerste af van het
standpunt dat men inneemt. De echte
hbs-mensen zullen vooral de verlenging
van de cursusduur betreuren, omdat er
toch nog altijd een niet te verwaarlozen
percentage leerlingen js, dat deze oplei
ding in vijf jaar voltooit. De verandering
betekent echter een verbetering, wanneer
men het volgende overweegt.
Op zichzelf is het reeds vreemd, dat men
in Nederland zowel na een zesjarige voor
opleiding (gymnasium) als na een vijfja
rige (hbs) toegang verkrijgt tot het afleg
gen van universitaire examens. De parate,
feitelijke kennis van de hbs-leerling is,
voor zover deze te vergelijken valt, mis
schien even groot als die van de gymna
siast, maar in algemene vorming staat de
gemiddelde hbs-leerling achter.
Dat nu ook de nieuwe hbs, in het
gewaad van het Atheneum, door zijn
langere duur meer kan bijdragen tot
de algemene vorming van de leerling,
is als een voordeel te beschouwen.
Dit klemt des te meer, omdat het wets-
ontwerp-Cals beoogt ook die leerlingen bij
het voorbereidend wetenschappelijk on
derwijs te krijgen, die wel over de ver
standelijke capaciteiten, maar vaak niet
over de benodigde culturele habitus be
schikken. Juist dit aspect van het onder
wijs komt de laatste decennia meer naar
voren. Voor de school ligt hier een grote
taak.
De maatschappelijke cpleiding van de
hbs wordt overgenomen door het hoger al
gemeen voortgezet onderwijs (HAVO), in
leerstof ongeveer te vergelijken met de
huidige middelbare meisjesschool en de
middelbare handelsdagschool. Of deze
nieuwe, geschapen havo-school zal aan
slaan, is op dit moment niet te zeggen.
Het bedrijfsleven verklaart wel, dat het
behoefte heeft aan aldus opgeleide men
sen, maar de toekomst moet leren, of dit
juist is.
De essentie
In het eerste artikel hebben wij reeds
uiteengezet, dat de essentie van het wets-
ontwerp-Cals bestaat in vrijheid en diffe
rentiatie, waardoor iedere Nederlander na
het volgen van het basis-onderwijs kan
deelnemen aan die vorm van onderwijs,
welke het best beantwoordt aan zijn capa
citeiten.
Natuurlijk is dit geen gloednieuw ver
schijnsel in onze samenleving. Dank zij
het feit dat steeds grotere groepen van de
Nederlandse bevolking op hoger levens
niveau komen, zoekt ieder die opleiding en
vorming, welke hem het meest perspec
tieven bieden.
Aldus ziet men nieuwe vormen van on
derwijs ontstaan en bestaande vormen
evolueren of verdwijnen.
Nieuw in het wetsontwerp echter is dat
de aansluiting tussen de verschillende vor
men van voortgezet onderwijs vloeiender
zal worden, om op die wijze het euvel van
de verkeerde schoolkeus en het daarmee
samenhangende probleem van blijven-zit-
ten en vastlopen te bestrijden.
Het wetsontwerp onderscheidt tweeërlei
vorm van aansluiting: de horizontale en
de verticale. Hiervan verdient de horizon
tale het meest onze aandacht. Hieronder
verstaat het wetsontwerp het op elkaar
afstemmen van leerplannen bij verschil
lende onderwijsvormen voor leerlingen
van dezelfde leeftijdsgroep zodat in begin
sel zonder enig tijdverlies overgang van
de ene naar de andere vorm en dan naar
een overeenkomstig leerjaar mogelijk is.
Hier staan we dan voor het probleem,
hoe men zo goed en zo snel mogelijk kan
bepalen, wat de capaciteiten van een leer
ling zijn.
Vermoedelijk is dit het moeilijkste
vraagstuk van het gehele voortgezette on
derwijs, dat eigenlijk in nog geen enkel
land bevredigend is opgelost en altijd gro
te moeilijkheden zal blijven opleveren.
Want het gaat erom uit het kind te
halen wat er in zit en tegelijkertijd een
bepaald niveau van onderwijs te hand
haven. die in de praktijk nogal eens
lijnrecht tegenover elkaar staan.
Het verschijnsel, dat ouders maar al te
vaak te hoog grijpen bij de schoolkeus van
hun kinderen en menige school hiertegen
te mat optreedt speelt hierin een belang
rijke rol.
Omdat het voorbereidend wetenschap
pelijk en het algemeen voortgezet onder
wijs in deze de hoogste eisen stellen, klemt
het probleem van de horizontale binding
hier het meest. Tot nu toe stond in dit res
sort van onderwijs de selectie op de voor
grond: men trachtte te bepalen, wie ge
schikt was voor het desbetreffende school
stelsel en wees de rest af. Het bijna uit
sluitend middel was (en is) hiervoor het
toelatingsexamen, waartegen in de loop
der tijden vooral van onderwijszijde, gro
te bezwaren gerezen zijn.
Het lager onderwijs voelt zich door de
druk ervan in zijn ontplooiing belemmerd,
maar het voornaamste bezwaar is wel,
dat het als selectiemiddel niet voldoende
is.
Men kan nl. van een prestatie op het
toelatingsexamen vaak niet zien, of deze
berust op intelligentie of op dressuur. Het
wetsontwerp legt alweer in overeen
stemming met het elclc wat wils meel
de nadruk op determinatie dan op selec
tie, meer op geschiktheidsonderzoek dan
op schifting en kent dan ook geen toela
tingsexamen als enig verplicht selectie
middel. Indien wij de betrokken wetspas-
sage juist interpreteren, mag er nog wel
een toelatingsexamen door de opnemende
school worden afgenomen, maar dit mag
niet als enige maatstaf gebruikt worden
bij de opneming van leerlingen.
Het wetsontwerp noemt echter een aan
tal andere wijzen van determinatie, waar
door men geen directe behoefte meer zal
hebben aan het in de praktijk zo proble
matisch geworden toelatingsexamen.
Proefklas
Hieronder valt de proefklas op, die als
volgt geïntroduceerd wordt:
„Een proefklas heeft ten doel in een aan
tal lessen (1624) de leerlingen op hun
Aan het nog voor het Kamerreces
van Kerstmis in behandeling ko
mende wetsontwerp ter vernieu
wing van het voortgezet onderwijs
heeft een terzake kundige mede
werker van ons blad een reeks
artikelen gewijd, waarvan hierbij
het tweede wordt gepubliceerd.
Het eerste verscheen op 24 sept.
geschiktheid voor het voor hen gewenste
schooltype te beoordelen en wel in een
periode, voorafgaande aan het nieuwe
schooljaar. De opzet, de regeling en de uit
voering van deze lessen zullen, zo enigs
zins mogelijk, in nauwe samenwerking tus
sen afleverende en ontvangende scholen
dienen te geschieden. Het onderwijs mag
niet volgens vaste schema's worden ge
geven, mede om te voorkomen, dat de
kinderen erop worden afgericht. De mi
nister is niet. van oordeel, dat alle tot het
voortgezet onderwijs (VWO, HAVO,
MAVO) toe te laten leerlingen aan een
proefklas zouden moeten deelnemen. Hij
zou onderscheid willen maken tussen
a) leerlingen, over wie tussen het hoofd
van de afleverende school en de rector/di
recteur van de ontvangende school over
eenstemming bestaat, dat geen nader on
derzoek nodig is, en b) leerlingen, ten aan
zien van wie die overeenstemming niet be
staat en voor wie in de proefklas gelegen
heid bestaat blijk te geven, dat zij voor
toelating in aanmerking komen."
Het is een stap vooruit, dat de proefklas
in de wet zal opgenomen worden. Indien
men echter volgt, wat de minister zou wil
len, ontstaan er wel enige praktische moei
lijkheden. Het wetsontwerp maakt im
mers onderscheid tussen leerlingen, over
wie geen twijfel bestaat en over wie wel
twijfel bestaat met betrekking tot de toe
lating. Dit betekent dat het oordeel van
de lagere school een grote rol gaat spe
len bij de bepaling, of er nog een nader
onderzoek in de vorm van een proefklas
nodig is of niet. Iedere onderwijsman weet,
hoezeer de oordeelvellingen van de onder
scheidene lagere scholen in dit opzicht ver
schillen, hoeveel „optimistischer" de ene
lagere school is dan de andere. Aan de an
dere kant zijn sommige lagere-schoolhoof-
den zeer sceptisch en roepen dan wel psy
chotechnische hulp in, soms van te betwij
felen waarde. En aangezien het wetsont
werp duidelijk zegt terecht dat de
ontvangende school zich niet aan de ver
antwoordelijkheid daarvoor mag onttrek
ken, zal het erop neerkomen, dat de op
nemende school uitdrukkelijk bepaalde
lagere scholen moet discrimineren.
Om dit te vermijden is het aan te beve
len alle kandidaten in de proefklas op te
nemen, waarvoor bovendien pleit. dat. zg.
niet-twijfelachtige leerlingen daarbij
soms niet voldoen aan de verwachtingen
en andere twijfelachtige leerlingen wel
eens meevallen.
Te weinig lessen
Bepaald onvoldoende is o.i. het geringe
aantal lessen, dat het wetsontwerp voor
stelt voor de proefklas. Dit moet zeker
verdrievoudigd worden. En daarmee ko
men wij op de beperkte mogelijkheden
voor de proefklas in de alledaagse prak
tijk van de school. Immers de proefklas
die aan de gestelde eisen beantwoordt, ont
trekt te lang een aantal docenten aan het
gewone schoolwerk in de drukste tijd van
het jaar. Bij een aanmelding van bv. meer
dan 100 leerlingen wordt het dan vrijwel
onmogelijk alle kandidaten in proefklas
sen op te nemen. Indien dus het wetsont
werp op grond van praktische overwegin
gen de proefklas beperkt tot twijfelachti
ge leerlingen en korte duur is dit aan
vaardbaar, maar niet de beste oplossing.
Opvallend is echter, dat het ontwerp dit
compromis-karakter niet motiveert.
Intussen zijn de bewoordingen van het
ontwerp van dien aard dat een school, die
kans ziet alle kandidaten aan de proefklas
te laten deelnemen, daarin niet gehin
derd wordt.
In het gebouw van de Sociale Verzeke
ringsbank te Amsterdam zijn hedenmor
gen aan vijf weduwen, bij wie een inwoon
ster van Haarlem, voor het eerst de uit
keringen op grond van de heden in wer
king getreden Algemene Weduwen- en
Wezenwet uitgereikt. Dat geschiedde door
de staatssecretaris van Sociale Zaken en
Volksgezondheid, de heer B. Roolvink, in
tegenwoordigheid van de minister van
Sociale Zaken, mr. C. J. M. van Rooy,
diens voorganger, onder wiens bewind de
wet gestalte kreeg, oud-minister J G.
Suurhoff, en de minister van Sociale Za
ken in het overgangskabinet, die de wet
in de kamers verdedigde, prof. dr. C. J.
M. Beel.
Minister Van Rooy bracht hulde aan oud
minister Suurhoff. „Hij heeft niet ge
wacht op de beste oplossing, maar op snel
le wijze een eind willen maken aan de
schrijnende nood onder de weduwen".
De president-directeur van de Sociale
Verzekeringsbank, de heer H. B. J. Was-
lander. betrok in de dank aan de instan
ties, die de snelle voorbereiding hebben
mogelijk gemaakt, ook de bevolkingsre
gisters, waar de gegevens op de aanslag
formulieren moesten worden geverifieerd.
Het zal mogelijk blijken om deze maand
tevens een begin te maken met de uit
kering aan de volle wezen. De heer Was-
lander gewaagde voorts van de vele juri
dische problemen, die de nieuwe wet heeft
meegebracht. Zo bleek het vaak moeilijk
precies vast te stellen wat een huishouden
is en wat een beroepsopleiding. „Soms we
ten we niet eens wat een weduwe is", be
kende hij onder grote hilariteit.
Tijdens de bijeenkomst verraste minister
Van Rooij de 40 jaar geleden bij de bank
in dienst gekomen en sindsdien tot sous
chef van de afdeling invaliditeits- en
ouderdomswetten opgeklommen mejuf
frouw A P. A. Ruysenaars met de mede
deling dat de Koningin haar had benoemd
tot ridder in de orde van Oranje Nassau.
AMSTERDAM
De markt was woensdag voor de inter
nationale waarden bij de opening goed
prijshoudend. In tegenstelling tot de activi
teiten op de vorige beursdagen was de
handel zeer gering. De Westduitse beurzen
gaven eerder lagere koersen te zien. Hier
door kon de arbitrage niet tot zaken ko
men en het publiek bleef grotendeels uit
de markt. De beroepshandel geloofde het
wel en nam min of meer een vrije dag. De
gepubliceerde forse winststijging van de
Amerikaanse dochtermaatschappij van het
AKU-^oncern, de American Enka, zette
voor aandelen AKU geen zoden aan de
dijk. De rayonaandelen daalden van 377
tot 372%, tegen dinsdag als slotprijs
375 3/4. In de morgenuren werd voor deze
papieren als hoogste prijs 379 betaald. De
handel in deze hoek was vrij levendig.
Aandelen Philips hadden van midden
koersaanbod te lijden en daalden van
641% tot 639, tegen dinsdag 643. Unilever
kon zich t.o.v. de vorige slotprijs vrij goed
handhaven. Kon. Olie, die een halve dollar
hoger in Wallstreet sloot, noteerde tegen
de 157 waardoor het interimdividend van
1,50 vrijwel geheel is ingehaald.
In de scheepvaartsector ging bitter wei
nig om en de koersen gaven weinig veran
deringen te zien, vergeleken bij de slot-
koersen van de vorige dag. Van de leidende
cultures was Amsterdam Rubber een
puntje lager, Deli vrijwel onveranderd,
terwijl Senembah een puntje van de dins
dag behaalde winst van circa 5 punten
moest prijsgeven. De handel op de cultuur-
markt was minimaal. Staatsfondsen waren
vrijwel verlaten met prijzen, die eerder
een dalende richting te zien gaven. Vol
gens beurskringen is de animo voor de in
schrijvingen op de 4 1/4 pet. obligatielenin
gen Amsterdam en Rotterdam zeer gering
geweest. De laatste verhandeldag van
claims Vereenigde Blikfabrieken bracht
een adviesprijs van 425 tot 430 426),
waardoor de uitgifte van nominaal
t 2.500.000 certificaten is geslaagd. In de
lokale sector werden grootbanken hoger
geadviseerd. Oost-Borneo kreeg een ad
viesprijs van 118 (120) voor de preferente
aandelen, terwijl de gewone aandelen op
86 onveranderd werden geadviseeerd. Aan
delen Fokker werden op 245, ex 8 pet. di
vidend, getaxeerd, tegen dinsdag 255 cum
dividend. Wessanen was vast met een ad
viesprijs van 280 a 285 (276). Col.-Energy
met een adviesprijs van 13 13/16 dollar
tegen dinsdag 13 3/4 dollar. Prolongatie 3
pet. (ANP).
NEW YORK
Nadat het verloop van de handel vrij
gunstig was geweest en in vele hoeken
koerswinsten waren genoteerd is tegen
sluiting een verkoopgolf ontstaan onder
druk waarvan vrijwel alle geboekte win
sten verloren gingen. Het zwaartepunt
van de teruggang lag bij industriële waar
den. De scherpe daling heeft waardever
liezen tot een geschat totaal van 11,4 mil
jard dollar veroorzaakt.
Terwijl de spoorwegwaarden en nuts
bedrijven vrij vast lagen verloor U.S.
Steel, dat 300.000 aandelen had geïntrodu
ceerd, 3 dollar. Lukens verloor iets meer,
Youngstown en Carpenter raakten iets
meer dan 2 dollar kwijt in de baisse tegen
sluitingstijd. Bij de elektronische fondsen
incasseerde I.B.M. een koersverlies van
11 dollar, Texas Instruments verloor drie.
Bij de chemische waardenverloren Du
Pont 6. Union Carbide-",en ftllied Chemi
cals 2 dollar. Polaroid echter wist 4 dollar
winst te nemen. De oorzaak van de baisse
is volgens beurskringen de staalstaking. De
Amerikaanse regering had zo langzamer
hand met behulp van de Taft-Hartleywet
de arbeiders weer aan het werk moeten
zetten. Nu dit nog steeds niet is gebeurd
en de conferentie op het Witte Huis even
min tastbaar gevolg heeft gehad, is alle
hoon op een oplossing vervlogen. De effec-
tenmarkt reageerde daarop. De verliezen
zullen pas weer goedgemaakt worden, zo
verluidde in beurskringen .zodra de staal
staking voorbij is.
De totale omzet was 2.850.000 aandelen.
Van 1.169 verhandelde fondsen waren 326
hoger en 627 lager. Het industriegemid
delde kwam van 640.10 op 631.68. dat van
spoorwegen van 157.13 op 157.40 en dat
van onenbare nutsbedrijven van 87.76 op
87.91 (UPI).
De staalproduktie in de K.S.G.
Door staaldeskundigen in Luxemburg
wordt de staalproduktie van de E.G.K.S.
voor 1959 geraamd op het record van
62.500.000 ton tegen 57.950.000 ton in 1958
en 59.800.000 ton in 1957.
Deze deskundigen ramen de produktie
voor 1959 voor de afzonderlijke landen als
volgt' West-Duitsland 29.370.000. Frankrijk
15.020.000. Italië 6.520.000, België 6.520.000.
Luxemburg 3.590.000 en Nederland
1.650.000 ton.
3-3V2% Nederl. '47
3% Nedl. 1962/64
Woningbouw 6%
Pr. A'dam '56 I.
Pr. A'dam '56 II.
Pr. A'dam '56 III
Pr. R'dam '52 I..
Pr. R'dam '52 II.
Pr. R'dam '57
A.K.U
Calvé Delft
Van Gelder Zonen
K. N. Hoogovens.
Nederl. Ford
N. Kabelfabriek.
gew.Philips Gloeil.
Pref.PhilipsGloeil.
Unilever
Wilton Fyenoord.
Werf Gusto
Dordtsche Petrol.
Kon. Petroleum..
Billiton
A'dam Rubber.
K.L.M
Holl. Amer. Lijn.
K.N.S.M
N. Scheepv. Unie
v. Nievelt Goudr.
Phs. v. Ommeren
H.V.A
Delimaatschappij
Amsterd. Bank..
Nat. Handelsbank
Ned Handel Mij
Rotterd. Bank
Twentsche Bank
Anaconda Copper
Bethlehem Steel.
'is Steel
General Motors..
Shell Union
Tidewater
Slotkoers
Heden
gisteren
13.45 ut
92%
92'/,B
98%
98%
109
109%
82
92%
92%
89%
98%
374
376 y.
646 y,
640
242%
241
577
577
308
305
385
385
639
630
241%
645%
639
206
208
159
159
720
706
f 156,9
154.:
320
320
98
98%
123,-
f 122.
159
159%
157
157'/:'
139'/5
139%
139%
139%
243
243
146%
146
170.1'
f 169.5
324%
323
153
153
234%
235
297%
295
269'
61%
fin
57
55'
102%
99
55'.
54
73%
74%
24 '/J
24%
Een importeursfirma in Amsterdam
heeft de eerste in Nederland ingevoer
de portaaltruck van grote afmetingen
ontvangen. De truck kan een op
een laadbord geplaatste last van
ruim 22 ton tillen in 5 seconden. Ze
kan met deze last een snelheid van
75 km per uur halen en deze vervol
gens in 3 seconden lossen. De bedie
ning van de portaaltruck, welke vier-
wielsbesturing heeft, is zeer eenvoudig
en kan snel worden geleerd. De truck
op eigen kracht onderweg bij de Rijks
verzekeringsbank in Amsterdam.
Op het ogenblik worden pogingen in
het werk gesteld om een tweede lening
te sluiten ten behoeve van het financie
ren van woningbouw voor Nederlandse
immigranten in Australië. Volgens de re-
geringscommissiaris voor de emigratie,
mr. ir. B. W. Haveman, werd de eerste
dollarlening in Amerika een groot succes.
Van de credietmogelijkheid voor eigen
woningbouw in Australië is grif gebruik
gemaakt. Nu de kapitaalmarkt in Europa
williger is zal gepoogd worden geld dich
ter bij huis aan te trekken, aldus mr. Ha
veman, tijdens een informele persconfe
rentie.
In Rhodesië zijn thans enige duizenden
zorgvuldig geselecteerde vakbekwame Ne
derlanders werkzaam. In 1960 zal er plaats
zijn voor zeker 1000 Nederlanders en wel
licht meer.
Binnen enkele maanden verwacht mr.
Haveman een emigratieverdrag met Chi
li. Peru heeft om Nederlandse agrari
sche emigranten gevraagd. Er zal een
diepgaand onderzoek worden ingesteld
naar emigratiemogelijkheden van agra
riërs naar Peru.
De regering overweegt het afstoten van
alle emigrantenschapen. Nadat reeds is
aangekondigd, dat de „Zuiderkruis" uit
de emigrantenvaart wordt genomen, wor
den besprekingen gevoerd met Neder
landse gegadigden uit de scheepvaart om
alle regerings-passagiersschepen over te
dragen.
De in charter varende emigrantensche
pen „Oldebarneveldt" en „Sibajak" wer
den reeds eerder aan de normale vaart
teruggegeven. Mr. Haveman acht het lo
gisch, dat ook het afstoten van de „Grote
Beer" en de „Waterman" wordt over
wogen, omdat de vaart op Australië en
Nieuw-Zeeland vrijwel zonder retourpas
sagiers, economisch gezien niet voordelig
is. Emigranten kunnen nu vervoerd wor
den met de normale lijnschepen, waarop
echter niet veel plaatsen vrij zijn. Dit zal
waarschijnlijk tengevolge hebben, dat
het vervoer, meer dan voorheen, verscho
ven zal worden naar de luchtvaart.
De officier van Justitie bij de rechtbank
te 's Gravenhage heeft tien maanden ge
vangenisstraf geëist tegen de 35-jarige Ne
derlander Th. B., zonder vaste woon- of
verblijfplaats, die in juni 1958 in Den Haag
zijn paspoort had vervalst. Het was de
vierde keer, dat de verdachte zich aan een
dergelijk misdrijf had schuldig gemaakt.
De president van de rechtbank be
schreef hem als een avonturier, die zich
onder meer tegenover journalisten in het
nabije en midden-Oosten had voorgedaan
als ballonvaarder, die van plan was per
ballon de overtocht van Afrika naar Ame
rika te maken. Met het verkopen van der
gelijke verhalen voorzag hij in zijn onder
houd. Hij wist ook herhaaldelijk reisgeld
los te praten van plaatselijke Nederland
se consuls. Met een vervalst paspoort reis
de hij naar Karachi, waar hij van de Ne
derlandse ambassade een nieuw paspoort
wist los te krijgen, zeggende, dat hij zijn
oude verloren had. Ook zijn nieuwe pas
poort vervalste hij, volgens zijn zeggen om
te voorkomen dat hij door de Pakistaanse
staatsveiligheidsdienst zou worden gear
resteerd wegens een politieke kwestie. Zo
wel in Karachi als later in Singapore ver
trok hij zonder zijn hotelrekening te beta
len. „Noodgedwongen", verklaarde hij
voor de rechtbank, „omdat ik moest vluch
ten tijdens onlusten." In Marokko zou hij
voorts een fototoestel hebben gestolen. Dit
bleek volgens de officier van Justitie over
duidelijk uit de processenverbaal van de
Marokkaanse politie. De verdachte ver
klaarde echter, dat de beschuldiging vals
was geweest en was voortgekomen uit po
litieke beweegredenen. De verdediger, mr.
W. A. van Es uit Den Haag, vroeg de
rechtbank het nog eens te proberen met
een voorwaardelijke straf. Op het ogen
blik zit de verdachte een straf uit voor
een eerder gepleegde vervalsing van zijn
paspoort. Alles is begonnen, toen hij na de
oorlog uit Engeland terugkeerde waar hij
bij de parachutisten had gediend. De ver
dediger legde voorts een verklaring over
van de voormalige leider van een Belgi
sche verzetsgroep, waaruit bleek, dat de
verdachte zich gedurende de bezetting
met levensgevaar voor het werk van de
ondergrondse ingezet heeft.
De rechtbank zal op 13 oktober uitspraak
doen.
ooooocoocoooocooo:
In Stockholm heeft dezer dagen, naar
de stichting Instituut voor Industriële
Vormgeving meldt, het eerste wereldcon
gres plaats gehad van de in 1957 in Lon
den opgerichte International Council of
Societies of Industrial Designers, de
I.C.S.I.D. (Internationale raad van de ver
enigingen van industriële ontwerpers).
Momenteel zijn bij deze internationale
raad vijfentwintig design- of designers
organisaties uit negentien landen aange
sloten.
Het doel van de I.C.S.I.D. is door uit
wisseling van gegevens te komen tot be
ter inzicht in wat internationaal op het
gebied van de industriële vormgeving
wordt nagestreefd.
Nederland was op het congres verte
genwoordigd door de Kring van Industrië
le Ontwerpers (K.I.O.) en het Instituut
voor Industriële vormgeving (I.I.V.). Er
werd, namens beide organisaties, door ir.
L. C. Kalff, van de Philipsfabrieken te
Eindhoven, een overzicht gegeven van het
geen voor Nederland op het gebied van de
industriële vormgeving kenmerkend is.
In Nederland blijkt de propaganda voor
industriële vormgeving vooral te worden
gezien in het kader van het industrialisa
tiebeleid. Er wordt gestreefd naar een
modern kwaliteitsbegrip, waarin degelijk
heid van constructie en redelijkheid van
prijs gepaard worden aan een zo eenvou
dig en functioneel mogelijke vormgeving.
Juist door deze bijzonder nuchtere aan
pak maken, aldus ir. Kalff, de Nederland
se vormgevingsresultaten een kans op de
internationale markt te midden van de
produkten van andere landen die soms
over meer verfijnde vormgevingstradities
beschikken dan Nederland.
Het I.C.S.I.D.-congres in Stockholm viel
samen met de opening van een permanent
tentoonstellingscentrum van goede
Zweedse vormgeving „Svenska form". Dit
tentoonstellingscentrum, dat is opgezet in
navolging van soortgelijke centrums in
Londen, Kopenhagen en Oslo, beoogt aan
de binnen- en buitenlandse handel een
kritisch overzicht te geven van het beste
dat in alle branches der gebruiksgoe-
renproduktie door de Zweedse industrie
wordt geboden.
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE
Aalsdijk 1 te SUrabaja.
Aegis 1 te Paramaribo.
Acmaea 30 70 m. n.w. Malta n. Pernis.
Ammon 1 v. Amsterdam n. West-Indië.
Angolakust 30 te Amsterdam.
Ares 30 v. Rotterdam, 1 te Amsterdam.
Abida 30 200 m. n.o. Darwin n. Singapore.
Aldabi 30 v. Rotterdam n. Bremen.
Alkaid 30 te Rotterdam.
Alkmaar 30 v. Thameshaven n. Isle of Grain.
Almkerk pass. 30 Gibraltar n. Antwerpen.
Amstelsluis 1 te Suez.
Andijk 30 te Le Havre.
Alphacca 1 te Curasao.
Alphard 30 te Antwerpen verw. v. Las Palmas.
Amalie B 30 153 m. o. Gibraltar n. Rotterdam.
Ameland 1 te Puerto La Cruz.
Amstelkroon 30 285 m. z.o. Chagos n. Singapore.
Amstelpark 30 70 m. z.o. Manilla n. Tarakan.
Annenkerk 1 te Port Said.
Arendsdijk 30 130 m. w. Landsend n. Antwerpen.
Argqs 30 150 m. w. Kp. Matapan n. Piraeus.
Asmidiske 30 10 m. z. St. Catharinapoint naar
Hampton Roads.
Agamemnon 1 te Curacao.
Attis 1 v. Hamburg n. Antwerpen.
Algenib 2 te Rio de Janeiro.
Axeldijk 30 60 m. z.z.o. St. Paulrocks n. Paranagua
Abbedijk 30 te Philadelphia verwacht v. Boston.
Acila 1 te Punta Cardon verw. v. Rotterdam.
Alphard pass. 30 Vlissingen.
Amerskerk 29 v. Sydney n. Aden.
Bali 30 180 m. o.z.o. Aden n. Penang.
Batjan 30 v. Alexandrië n. Port Said.
Batu 30 v. Belawan n. Colombo.
Bawean 30 40 m. z. Aden n. Djibouti
Beninkust 1 te Antwerpen.
Bonita 1 te La Ceiba.
Boskoop 30 36 m z.o. Lizardhead n. Amsterdam
Bawean 1 v. Djibouti n. Djeddah.
Caltex Leiden 30 v. Djeddah n. Rastanura.
Caltex Gorinchem 30 te Rotterdam.
Caltex Eindhoven 30 60 m. o.n.o. Algiers n. Sidon
Caltex Rotterdam 30 44 m. z.o. Kreta n. R'dam.
Caltex Pernis 30 388 m. o.n.o. Beira n. Bahrein.
Caltex Delft 30 560 mijl n.n.o. Madagascar naar
Caltex Delfzijl 1 te Rotterdam.
Castor 30 v. Rotterdam n. Hamburg.
Mombasa.
Camitia 30 400 m. o.n.o. Fayal n. Curagao.
Cities Service Valley Forge 30 30 m. o.z.o. Port
Elisabeth naar Philadelphia.
Clavella 30 te Liverpool n. Stanlow.
Crania 30 500 m. z.w. Azoren n. Curagao.
Coolsingel 30 550 m. o. Landsend n. Liverpool.
C'eronia 30 v. Pladju n. Singapore.
Congokust 30 v. Antwerpen n. Bremen.
Corilla 1 te Calcutta.
Cradle of Lib. 30 60 m. o. Bermuda n. Ph.delphia.
Duivendrecht 30 te Chicago verwacht.
De Eerens 30 114 m. n.o. Mogadiscio n. Mombasa.
Delft 30 580 m. n.o. Guadeloupe n. La Guaira.
Esso Amsterdam 30 280 m. n. Azoren n. Landsend
Esso Nederland 30 Str. v. Gibraltar n. Fawley.
Esso Rotterdam 30 100 m. o.n.o. Malta naar Wil-
helmshafen.
Eemland pass. 30 Madeira n. Recife.
Eos pass. 30 Kp. Roca n. Algiers.
Fravizo 30 v. Liverpool n. Archangel.
Friesland KRL pass. 29 El Salvador n. Trinidad
Friesland SSM 29 v. Kopenhagen n. Blyth.
Giessenkerk 30 v. Hamburg n. Bremen.
Giessenkerk 30 te Bremen.
Gaasterkerk 1 te Hongkong.
Groote Kerk pass. 30 Kp. St. Vincent n. Pt. Said
Groote Beer pass. 30 Anticosti n. Rotterdam.
Hathor 30 65 m. n.o. Oran n. Tripoli.
Hera 30 te Pointe a Pitre verwacht.
Hoogkerk 30 v. Singapore n. Aden.
Hersilia 30 te Amsterdam.
Houtman 1 te Singapore.
Hector 1 v. Rotterdam n. Amsterdam.
Heelsum 30 v. Lake Charles n. Savannah.
Helicon 30 te Cumana.
Hydra 30 v. Georgetown n. Puerto Ordaz.
Ivoorkust 30 10 0m. n. Dakar n. Freetown.
Johan van Oldenbarnevelt 1 te Amsterdam.
Java 1 te Djibouti.
Joseph Frering 1 te Las Palmas.
Jacob Verolme 30 230 m. n.w. San Nicolas naar
Coquimbo.
Jason 30 v. Maracalbo n. Curasao.
Joh. Frans 30 135 m. n.w. Guayaquil n. Coquimb"
4reeft 1 v. Rotterdam n. Narvik,
vara 30 170 m. z.w. Panama n. Cruz Grande.
Cinderdijk 30 650 m. w.z.w. Azoren n. Antwerp,-,
vopionella 30 v. Port Said n Landsend.
Katelysia 30 250 m. z.z.o. Suez n. Mena.
Kellia 30 160 m. n. Semarang n. Sambu.
Xieldrecht 1 te Cochin.
Kopionella 30 v. Port Said n Landsend
Korenia 1 v. Punta Cardon n Santos.
Krebsia 1 v. Swansea n. Curasao,
sylix 30 dw. Malta n. Gibraltar.
Onbekenden hebben woensdagavond de
Zaanstreek in rep en roer gebracht door
aan verscheidene brandweerkorpsen, po
litie en burgerlijke autoriteiten mee te
delen dat in de linoleumfabriek te Krom
menie een enorme brand zou woeden. Ter
stond werd een groot aantal brandspuiten
uit Zaandam, Koog aan de Zaan en West-
zaan naar de plaats des onheils gedirigeerd.
Daar voegden zich enige honderden perso
nenauto's en duizenden brommers en
fietsers bij uit alle hoeken van de Zaan
streek.
Toen de duizenden nieuwsgierigen niets
zagen verspreidde zich al gauw het ge
rucht dat het hier een oefening van „Be
scherming Bevolking" betrof. De B.B. wist
echter van niets.
Merkwaardig is dat een van degenen
een vrouw die het loze alarm ver
spreid heeft, moet hebben geweten dat de
burgemeester van Krommenie voor een
vergadering in het gemeentelijk ziekenhuis
te Zaandam was. De onbekende vrouw
heeft nl. dit ziekenhuis gebeld en verzocht
of de burgemeester zo spoedig mogelijk
naar zijn gemeente wilde komen in ver
band met een zeer ernstige brand.
De vrouw schijnt zich bij enkele van haar
„meldingen" te hebben aangediend als
„de vrouw van de wachtcommandant van
Krommenie".
Kertosono 30 600 m. n.o. Azoren n. Houston.
Koningswaard 30 270 m. z.w. B'muda n. P. Cardon.
Kabylia 30 280 m. n.n.o. Sombrero n. Stanlow.
Kalydon 1 te Curagao verw v. Las Piedras.
Keizerswaard 30 60 m. z. Santos n. Curacao.
Kelletia 30 te Tripoli verwacht.
Kenia 2 te Buenos Aires verwacht.
Kosicia 30 te Thameshaven v. Trinidad.
Leersum 30 360 m. w. Scillys n. Montreal.
Louis Lantz pass. 30 Finisterre n. Emden.
Langkoeas verm. 30 v. New York n. Genua.
Liberty Bell 14 te Philadelphia verwacht.
Lissekerk 30 te Londen v. Rotterdam.
Larenberg 30 550 m. n. Dakar n. Dakar.
Laurenskerk 3 Ov. Bordeaux n. Port Said.
Lekkerkerk 30 te Mombasa.
Leiderkerk 30 v. Genua n. Marseille.
Loppersum 1 te Antwerpen.
Lombok 30 v. New York n. Los Angeles.
Lelystad 30 te Ummsaid.
Lelykerk 30 te Ummsaid v. Muscat.
Lieve Vrouwekerk pass. 30 Gibraltar n. Marseille.
Lindekerk 30 te Hamburg v. Bremen.
Laertes 30 v. Port Said n. Liverpool.
Loppersum 30 v. Hamburg n. Antwerpen.
Marnelloyd pass. 30 Straat Ormoesz n. Damman.
Mentor 30 te Mobile verwacht v. Guanta.
Moordrecht 1 te Isle of Grain.
Maas 1 v. Rotterdam n. Amsterdam.
Minos 30 v. Amsterdam te Rotterdam.
Maaskerk 30 220 m. z. Kp. Verde n. Las Palmas.
Mataram 30 20 m. n.n.o. Guardafui n. Penang.
Maureen 1 te Londen.
Maashaven 1 te Rotterdam.
Malea 1 te Pulu Sambu.
Mohammed Reza Shah 30 v. Rotterdam n. Mena.
Mylady 30 65 m. z.o. Monrovia n. Tabu.
Megrez N 30 70 m. z.w. Kp. Frio n. Monrovia.
Memnon 30 200 m. z.w. San Miguel n. A'dam.
Merak N 30 190 m. z. Kp. Verd. eil. n. L. Palmas.
Mitra 30 v. Barton n. Stanlow.
Meerdrecht 7 te Norfolk verwacht.
Moordrecht 3 te Isle of Grain verwacht.
Mijdrecht 30 te Port Said verw. n. Paulsboro.
Nanusa 30 te Bremen v. Antwerpen.
Neder-Elbe 30 400 m. o. Socotra n. Suez.
Noordwijk 30 5 m. o. Gran Canaria n. Monrovia.
Nijkerk 30 150 m. n. Port Sudan n. Djibouti.
Naess Lion 30 134 m. n.w. Kreta n. Tripolis.
Nieuw Amsterdam 1 te New York.
Oostkerk 30 v. Geelong n. Sydney.
Oldekerk 30 150 m. z.o. Messina n. Genua.
Oranje 30 420 m. z.o. Str. Soenda n. Melbourne.
Oranjestad 30 te Hamburg.
Ouwerkerk 30 45 m. n.w. Kp. Blanc n. Kaapstad.
Oberon 30 880 m. z.w. Paramaribo n. Amsterdam.
Ootmarsum 30 380 m. z.o. Bermuda n. Houston.
Oranje Nassau 29 te Barbados verwacht.
Ossendrecht verm. 2 v. Luanda n. Mobile.
Ommenkerk 30 60 m. n. K. Bojeador n. Singapore.
Peperkust 30 te Le Havre verwacht.
Philine 30 160 m. o. Gibraltar n. Port Said.
Philipia pass. 1 Suez n. Mena Al Ahmadi.
Polydorus 30 130 m. o. Gibraltar n. Port Said.
Urins Willem George Frederik 30 500 m. w. Scil
lys naar Le Havre.
Prins d. Nederl 30 420 m. z.w. Fayal n. Barbados.
P G. Thulin 30 25 m. z.z.w. Cabomaysi n. Cristobal.
Prins Frederik Hendrik 30 te Montreal verwacht.
Prins Willem II 30 te Antwerpen v. Hamburg.
Pr. Willem III 30 100 m. w. Anticosti n. Le Havre.
Rondo 1 te Mtwara.
Riouw 30 v. Hamburg n. Bremen.
Rijndam 30 70 m. z.w. Kp. Race n. New York.
Raki pass. 30 Ouessant n. Bremen.
Roggeveen 30 420 m. w.n.w. Amsterdam eil. naar
Melbourne.
Saloum 30 132 m. n. Dakar n. Brest.
Scheldelloyd 30 rede Le Havre v. Marseille.
Stad Amsterd. 30 240 m. n.o. L. Palm. n. L. Palm.
Stad Amsterdam 1 te Las Palmas.
Stad Arnhem 30 120 m. z.w. Ouessant n. Italië.
Stad Maassluis 30 125 m. w. Lissab n. IJmuiden.
Stad Schiedam 30 v. Terneuzen n. Narvik.
Stad Leiden 30 240 m. n.w. Kaapstad n. Beira.
Stad Rotterdam 29 v. Freetown n. IJmuiden.
Steenwijk 1 te Cristobal verwacht.
Stanv. Talangakar 30 v. Sungeigerong n. Buatan.
Sanana 30 v. Pnompenh n. Singapore.
Sarangan 1 te Lissabon.
Seven Seas 30 v. Rotterdam n. Bremerhaven.
Scherpendrecht 30 te Lagos.
Sibigo 30 v. Sydney n. Melbourne.
Sigli 30 v. Sibu n. Singapore.
Stanvac Benakat 30 dw. Singapore n. Buatan.
Statendam 1 te Rotterdam.
Straat Singapore 30 v. Dar Es Salaam n. Kaapstad.
Straat Torres 30 v. Probolinggo n. Balikpapan.
Str. Lombok 30 960 m. w. Fremantle n. Mauritius.
Schie 30 v. Beyrouth n. Lattakia.
Solon 1 te Ponce.
Sommelsdijk 30 v. New York n. Boston.
Stentor 30 v. Port Au Prince n. Tampa.
Schelpwijk 30 340 m n.o. Kp. Frio n. Buen. Aires.
Siaoe 1 te Phnompenh verwacht.
Sloterdijk 30 400 m. w. Fastnet n. New York.
Statensingel 30 4 00 m. z.z.w. Kp. Race n. Dublin.
Samarinda 30 te Vancouver verwacht v. Portland.
Talisse 30 80 m. n. Dubai n. Damman.
Tamara 30 v. Banias n. Landsend.
Tawali 1 v. Rotterdam n. Hamburg.
Tabian 30 te Priok.
Taria 30 15 m. w. Cochin n. Madras.
Teiresias pass. 30 Gibraltar n. Liverpool.
Texel 30 80 m. w. Gibraltar n. Huil.
Tjimenteng 30 v. Singapore n. Priok.
Ternate 29 v. Vancouver n. Manilla.
Telamon 30 te Amsterdam.
Tarakan 29 v. Newark n. Houston.
Towa 30 v. Hamburg n. Rotterdam.
Togokust 30 te Bremen verwacht.
Tweelingen 30 v. Rotterdam n. Monrovia.
Thelidomus 30 te Bachaquero n. Buenos Aires.
Tjibantjet 1 te Mombasa verwacht.
Utrecht 1 te Norfolk.
Van Waerwijck 1 v. Auckland n. Melbourne.
Van Linschoten 1 te Matadi.
Van Neca 30 750 m. w.z.w. Manilla n. Manilla.
Vivipara 30 110 m. z.w. Azoren n. Rotterdam.
Vlist 1 te Rotterdam.
Vlieland pass. 30 Sabang n. Rotterdam.
Vasum 8 te Banias verwacht.
Waterman pass. 30 Tunis n. Port Said.
Wonosobo 30 v. Aden n. Suez.
Waingapoe 1 te Mukalla.
Waal 30 185 m. w. Kp. Matapan n. Piraeus.
Waterland 30 220 m. z.z.o. St. Vincent n. Santos.
Woensdrecht 30 50 m. o. Wight n. Port Said.
Witmarsum 2 te Houston verwacht.
Woltersum 30 v. Jacksonville te Le Havre.
Willemstad 30 20 m. n.w. Trinidad n. Paramaribo.
Waingapoe 1 te Mukalla verwacht v. Muscat.
Westland 30 3 m. w. St. Vincent n Amsterdam.
Wieldrecht 4 te Rotterdam verwacht.
Ussel 1 v Rotterdam n. Amsterdam.
Zaanland 30 te Amsterdam.
Zeeland 30 v. Calicut n. Djibouti.
Zuiderkruis 1 te New York.
Zonnekerk 1 v. Aden n. Fremantle.
Zwijndrecht 6 te Baltimore verwacht.
SLEEPVAART
Argus en Atlas 1 v. Rotterdam n. Amsterdam.
Cycloop 1 280 m. z.w. Gran Canaria.
Gele Zee 1 te Hoek van Holland.
Humber 29 v. Rotterdam n. Newcastle.
Oceaan 1 v. Lissabon.
Poolzee 1 v. Dakar n. Tema.
KLEINE VAART
Admiralengracht 30 te Abö.
Alcetas 30 te Kp. Colon n. Bari.
Ank T 30 dw. Borkum n. Vastervik.
Appingedam 30 25 m. dw. Wight n. Lissabon.
Ardeas 30 40 m. n. St. Vincent n. Rotterdam.
Atlas 30 40 m. w. Kp. Trafalgar n. Oran.
Brouwersgracht 30 te Kotka.
Draco 29 v. Malta n. Catania.
Flevo 28 v. Carnavon n. Swansea.
Lijnbaansgracht 30 v. Antwerpen n. Helsinki.
Manto 30 30 m. w. Kp Penas n. Leixous.
Netta 28 v. Genua te Algiers.
Phidias 30 25 m. n.w. Bizerta n. Algiers.
Plato 30 40 m. n.o. Casquets n. Antwerpen.
Ponza 29 v. Kristinehamn n. Mariestad.
Quo Vadis 30 te Folkestone n. Antwerpen.
Strabo 29 v. Falkenberg n Aalborg.
Tilly 30 16 m. w.z.w. Hanstholm n. Zaandam.
Twee Gebroeders 30 40 m. z.w. Ouess. n. Savona.
Westerdok 30 z.o. Docking v. Rotterd. n. Boston.