DIERENDAG 19
FILATELIE
Paus over vrije tijdsbesteding
SANA-
TOGEN
PUZZEL NUMMER VIER
SLOT DEFECT?
ZATERDAG 3 OKTOBER 1959
11
Bij de foto's
Laatste stoomlocomotieven
verdwijnen op 5 oktober
Het Nut viert feest met
tournee van Cilli Wang
KERKELIJK LEVEN
Lusteloos?
neem
Op de Bloemendaalse Zeeweg worden
geregeld honden uit de auto gegooid. Als
de vakantieti.id nadert komen ze de poezen
en hondjes soms bij tientallen tegelijk bin
nenbrengen, omdat de familie op reis gaat
en geen zin heeft om de huisdieren aan een
pension te helpen. Vele overigens keurige
huisvaders vinden dat de dieren er niet
op aan komen. Als je genoeg van ze
hebt doe je ze weg. In het beste geval heb
ben ze er een ritje naar het asiel voor over.
Je leert hier de mensen kennen.
Dat zijn een paar losse opmerkingen,
die we noteerden bij een bezoekje aan het
asiel van de Dierenbescherming in de
Ridderstraat te Haarlem.
Het was er stil. Dat betekent dan dat
vrijwel alle hokken volzitten, dat de kat
ten soms met z'n tweeën tegelijk door de
tralies naar buiten kijken en dat de hon
den in de loopkooien nooit alleen zijn en
hun (kleine) vrijheid altijd moeten delen
met een soortgenoot. Toch begint er weer
wat tekening te komen in de lijst van gas
ten, want in de maanden juli en augustus
had men maar liefst 200 katten en 30 hon
den te verzorgen, waarvan een groot deel
nu weer een eigen tehuis heeft gevonden.
Er blijven er echter nog meer dan ge
noeg over. Eenvoudige lapjeskatten,
treurig kijkende straathonden en raszuive
re boxers. Normale kerngezonde huisdie
ren, die aan hun lot zijn overgelaten, on
danks de voortdurende zorg, die de beheer
ders en hun assistenten aan de dieren
schenken. Maar die kunnen zich slechts
vluchtig bezighouden met al die aparte
dieren-karakters.
En al die honden en poezen grote, ruwe
blaffers en kleine miauwende bolletjes
reageren hun aanhankelijkheid af bij de
toevallige bezoeker, die langs de hokken
schuivelt. Ze proberen hun snuiten door de
nauwe openingen te wringen en de behaag
zieke katten geven kopjes aan de beton
nen wanden van hun hokken. Dat deden ze
gisteren, dat doen ze vandaag en dat zul
len ze ook morgen doen. Op Dierendag.
Alleen omdat ze overcompleet zijn en
omdat te veel Haarlemmers nog niet we
ten welk een groot plezier zij de dieren én
zichzelf bezorgen door zo'n verschoppe
lingetje in huis te nemen.
In de Ridderstraat is men altijd wel
kom. Men krijgt de gelegenheid om eens
rustig rond te kijken en niemand is boos
als men geen keuze kan maken. Maar dat
lijkt ons onwaarschijnlijk.
Zo kan men ze dagelijks in het asiel
van de Dierenbescherming in de
Ridderstraat aantreffen: de droevig
kijkende hond Max, zijn zenuw-
achtig tegen het hek opspringende
soorlgenootjes, de altijd maar snuf
felende en achter zijn eigen scha
duw aanlopende boxer, de wijze,
stille zwarte poes en hel speelse
katje van een paar weken, dat zich
nog steeds uitstekend amuseert en
dat dagelijks tientallen kostelijke
voorstellingen geeft door zonder
enige aanwijsbare reden plotseling
als een acrobaat in de tralies gaat
hangen en steeds weer vol over
tuiging bewijst dat een kat altijd op
zijn pootjes terecht komt.
Advertentie
„DE SLEUTELSPECIALIST"
LANGE VEERSTRAAT 10 TEL. 11493
HAARLEM
Wanneer met ingang van 5 oktober de
nieuwe dienstregeling der Nederlandse
Spoorwegen ingaat, zullen de laatste twee
stoomtreinen, die in Nederland rijden, ver
dwijnen. Op het ogenblik zorgen deze nog
voor de verbinding Terneuzen-Hulst-St.
Niklaas (België) en Terneuzen-Sas van
Gent-Zelzate (België). Deze lijnen dienen
uitsluitend voor goederenvervoer.
Tot 1 juli 1948 werden beide verbindin
gen verzorgd door de maatschappij Meche-
len-Terneuzen. Op die datum hield deze
maatschappij op te bestaan en kreeg de
N.S. deze dienst in Zeeuws-Vlaanderen te
verzorgen. De dienst werd uitgevoerd met
locomotieven der Belgische spoorwegen,
gestationeerd te St. Niklaas en bemand
met Belgisch personeel. Met ingang van
5 oktober zullen op deze trajecten cïiesel-
treinen van de N.S. gaan rijden, die be
mand zullen zijn met Nederlands personeel.
Voorlopig blijven deze gestationeerd in
St. Niklaas, doch met ingang van 1 de
cember worden zij overgeplaatst naar Ter-
neuzen.
Op zaterdag 3 oktober te 15.37 uur, zal
de laatste stoomtrein in de richting van
de Belgische grens van het station Hulst
vertrekken. De trein uit Sas van Gent naar
België zal zijn laatste tocht beginnen om
15.48 uur.
„Volksopvoeding is het woord, dat nu
175 jaar lang met indringende letters ge
schreven staat in de vanen van de Maat
schappij tot Nut van 't Algemeen. Men
kan veilig zeggen dat er op sociaal-cul
tureel gebied in Nederland na de oprich
ting op 16 november 1784 weinig is tot
stand gebracht, of Het Nut was er bij be
trokken", zo schrijft de thans 43.000 leden
tellende organisatie in een jubileumuitga
ve onder de titel „Het Nut Nu".
November is de maand van de jubi
leumviering. Landelijk zal dit geschieden
met een tournee van Cilli Wang, die in tal
van plaatsen voor de nutsdepartemenlen
zal optreden.
De kinderbescherming, vier volksuniver
siteiten, vele onderwijswetten, 25 lagere
en 9 ulo-scholen, 201 bibliotheken, 129
spaarbanken, woekerbestrijding en volks
huizen hebben hun bestaan aan Het Nut
te danken. Dit is niet zo verwonderlijk als
men bedenkt dat de maatschappij als
doelstelling de sociale gerechtigheid na
streeft.
Door en door democratisch, dat is een
tweede eigenschap, waaraan Het Nut ge
durig zijn organisatie toetst. De departe
menten men zou kunnen zeggen de on
derafdelingen zijn zelfstandige vereni
gingen, die het hoofdbestuur alleen kan
raadgeven en aanmoedigen.
Vooral in de dorpsgemeenschappen ont
plooit het nut een opvallende taak. die
veel verder gaat dan alleen maar het be
hartigen van de belangen der eigen leden.
Men zet zich in voor de stichting van bi
bliotheken, kleuterscholen, Speeltuinen,
Het nutsdepartement kan zijn werkzaam
heden ontwikkelen in de richting, die het
zelf kiest.
Dank zij de vele schenkingen in haar
langdurig bestaan beschikt de maatschap
pij thans over financiën waarmee zij alle
projecten kan verwezenlijken.
De wieg van de Maatschappij tot Nut van
't Algemeen werd omspoeld door de gol
ven der politieke hartstocht, gevolg van
de machtsstrijd tussen patriotten en prins-
gezinden in die tijd. Uit de kringen van
patriotten en doopsgezinden kwam Het
Nut „voort. Jan Nieuwenhuyzen uit Mon
nikendam, doopsgezind propagandist, stu
dent in de medicijnen te Franeker en latei-
geneesheer te Edam, was de eerste secre
taris van Het Nut. Men wilde geen „weten
schap" beoefenen, maar bewogen door
een „teeder medelijden over de staat des
gemeenen mans" onkunde bestrijden, ken
nis en dëugd aankweken. Dit zijn de idea
len, die ook in dit jubileumjaar in nog
even grote mate het wérk van de maat
schappij bepalen.
De vrijetijdsbesteding, haar voorwaar
den en gevolgen, zijn het onderwerp van
de brief, die Paus Joannes XXIII ge
schreven heeft met het oog op de zoge
naamde Sociale Week van Italië.
In dit schrijven wordt erop gewezen,
dat de wonderbaarlijke veroveringen op
het gebied van de wetenschap en de tech
niek in het oog van de kerk uitsluitend de
verwezenlijking van Gods plannen is. Met
nadruk verzekert de Paus, dat vrije tijd,
dus de tijd, waarin de mens zonder ver
plichtingen zijn bezigheden kan kiezen, in
het geheel niet gelijk staat met afwezig
heid van verantwoordelijkheid. Volgens
de christelijke opvatting is alle tijd, iets,
dat God aan de vrijheid van de mensen
toevertrouwd heeft. De tijd moet door de
mensen tot eer van God en tot vervolma
king van de eigen persoon worden ge
bruikt. Alleen op die manier zal de be
schikbare tijd voor de arbeider vrucht
baar zijn; in alle andere gevallen moet
men van verloren tijd spreken.
Uitgaande van dit beginsel behandelt het
schrijven van de Paus enige aspecten van
het probleem der vrijetijdsbesteding. Af
gezien van de ontspanning en rust in de
vrije tijd, die onontbeerlijk zijn om nieuwe
kracht op te doen, zal deze tijd de mens
bijvoorbeeld dienen als een gelegenheid
van zijn cultureel peil hoger te brengen.
Bovendien moet men zijn betekenis voor
het gezinsleven voor ogen houden opdat de
man wat meer thuis zal zijn. Dit geldt in
het bijzonder ook voor de vrouw, die vaak,
niet alleen door de gepropageerde eman
cipatie, maar vaak ook uit harde noodzaak
van huis is. Een langer thuis-zijn kan bo
vendien leiden tot versterking van de sa
menwerking tussen man en vrouw, voor
al bij de opvoeding van de kinderen.
Dan gaat de brief op het sociale aspect
in en stelt de eis, dat de deelneming van
de arbeiders in de diverse .organisaties
niet tot een passief aanwezig zijn beperkt
mag worden, maar het medeleven moet
leiden tot een grondige kennis van de
actuele behoeften der maatschappij en
ontwikkeling.
Met grote ernst wordt er in het schrij
ven de nadruk op gelegd, dat de vrije tijd
in bijzondere mate betekenis heeft voor
het godsdienstige leven. Het godsdiensti
ge leven mag niet zo maar een gewone
factor zijn, maar moet de grondslag vor
men van een geordende en volledige ont
wikkeling van de menselijke persoonlijk
heid.
„Jammer genoeg spruiten juist uit de
verslapping van het godsdienstige gevoel
die geest van genotzucht en dat in het oog
springend contrast tussen de technische
vooruitgang en de geestelijke armoede,
welke de vrije tijd in een groot moreel ge
vaar kunnen veranderen".
Het pauselijk schrijven beveelt dan ook
aan de vrije tijd onder anderen te benut
ten voor het godsdienstig onderricht. Met
nadruk wordt vastgesteld, dat de juiste
vrijetijdsbesteding ook aan de feestdag
zijn ware karakter terug moet geven, zo
dat deze niet, zoals tegenwoordig maar al
te vaak het geval is, als een dag van ver
strooiing wordt gebruikt of slechts alleen
maar als dag van niets-doen. Hij moet
werkelijk als de dag van God opgevat en
beleefd worden.
Aan het eind van het schrijven zegt de
Paus, dat onze tijd een morele en gods
dienstige dynamiek nodig heeft, opdat on
ze cultuur een christelijke bezieling krijgt.
Een gemeenschap, die alleen maar over
aardse goederen bezorgd is en de geeste
lijke goederen veracht of deze aan het
materiële ondergeschikt maakt, kan
slechts bij een schijncultuur belanden en
misschien wel door het wapen van de vaak
zo geprezen technische vooruitgang tot
zelfmoord geraken.
Advertentie
Horizontaal: 1. kreet,
5. deel van een var
ken, 9, terugwer
king, 12. reeds, 14.
negerdorp, 16. ijzer
houdende aardkorst,
18. persbureau (afk.)
19. verzameling bo
men, 20. hijswerk
tuig, 21. omhulsel,
22. sterk, 24. vriend
van Cicero,' 27. uit
bouw, 30. plaats in
Duitsland, 33. elk
een, 36. aarden pot.
38. reputatie, 40. al
bino-bunzing, 42. tel
woord, 43. plaats op
de Veluwe, 45. voor.
47. zangspel, 49.
slede, 50. hinderend,
52, bep. hoeveelheid,
53. akelig.
Verticaal:
woord, 3.
Nederland,
se munt, 5.
2. bij
rivier in
4. Turk-
schrede.
6. geneeswijze, 7.
water in Friesland.
8. aluminiumsilicaat,
10. kettingzang, 11.
de oudste, 13. munt
in Roemenië, 15.
paard, 17. versnape
ring, 19. rustplaats.
22. verlaagde toon,
23. voorzetsel, 25.
M.ythol. fig., 26. hel
dendicht, 28. me
talen staaf, 29. roem,
30. uitwerking, 31.
toverstok, 32. thans,
33. voorzetsel, 34. plaats, 35. kolfglas, 37.
uitruster van schepen, 39. op de wijze van.
41. tijdperk, 43. heldendicht, 44. roemen,
47. oor (Gr.), 48. opwaarts 'Gr.), 50. de
oudere (afk.), 51. meisjesnaam (afk.).
Inzenden voor donderdagochtend per
briefkaart. Prijzen: 7,50, 5, 2,50.
Oplossing puzzel no 3: Piet is twee maal
zo oud als Jan, hun vader is twee maal
zo oud als Jan en Piet samen. Over vijf
tien jaar zullen Jan en Piet samen even
oud zijn als hun vader nu. Hoe oud zijn
ze? De oplossing hiervan was weer: Jan
10 jaar, Piet 20 jaar, vader 60 jaar.
Prijswinnaars: A. Smits, Zoetestraat 26
rd, Haarlem 7,50); C. Schippers, Pla-
tanenstraat 47, IJmuiden-Oost (ƒ5); S. H.
Booiman, Slachthuisstraat lb, Haarlem
2,50).
De rooms-katholieke kerk te Londen
heeft vier priesters aangesteld voor de
geestelijke verzorging van barmixers, dan
seresjes, nachtportiers, kelners en liftjon-
gens. Hun arbeidsterrein omvat vijf en
twintig restaurants en hotels, bijna vijftig
nachtclubs en meer dan duizend café's.
VERENIGDE STATEN. De Ameri
kaanse posterijen gaan volgend jaar
zes postzegels, alle in de waarde 4 cent,
uitgeven onder de titel „American Cre
do". Op de zegels komen uitspraken
van beroemde Amerikanen. Ze zullen
geleidelijk in circulatie worden ge
bracht; de eerste zegel (4 c. rood, wit
en blauw) verschijnt in januari 1960
met George Washingtons beroemde
ivoorden „Observe good faith and
justice towards all nations".
VERENIGDE ARABISCHE REP. De
Egyptische postadministratie heeft drie
nieuwe luchtpostzegels het licht doen
zien. De waarden zijn: 5 mills (rood),
15 mills (donkerkastanjebruin) en 60
mills (donkergroen). De 5 mills ver
toont de grote pyramiden van Gizeh,
die 5000 jaar geleden werden gebouwd,
de 15 mills de kolossen van koning
Amenhotep III en de 60 mills de El-
Azhar-universiteit in Cairo.
OOST-DUITSLAND. De „landing van
de tweede Sovjetrussische kosmische
raket op de maan" is het onderwerp
van een postzegel van 20 pf. (rood), die
de Oostduitse posterijen hebben uit
gegeven. Op de zegel is een deel van
het maanoppervlak afgebeeld met op
de plaats waar de raket de maan heeft
getroffen een vaantje met het opschrift
„CCCP september 1959". Het ontwerp is
van prof. E. R. Vogenauer.
GHANA. Op 15 oktober zal een serie
van vier waarden in circulatie worden
gebracht naar aanleiding van de West-
af rikaanse voetbalcompetitie te Accra.
De \'21, 3 en 8 d. geven afbeeldingen
van voetballers in het spel, terwijl de
2 sh. 6 d. de gouden cup uitbeeldt, die
d.oor premier Kwame Nkrumah werd
uitgeloofd.
KONINKRIJK LAOS. Onder de titel
Vaderlandreligie, monarchie en con
stitutie" is een serie frankeerzegels van
vier waarden uitgekomen, alle met als
hoofdmotief het portret van koning
Sisavang Vong: 4, 6'/2, 9 en 13 kips.
FORMOSA. Een serie van vier post
zegels, 40 c., 1,40, 2 en 3 dollar, is door
Nationalistisch China uitgegeven, ge
wijd aan de verdediging van de eilan
den Quemoy en Matsu. De 40 c. en 3
dollar laten een topografische kaart
van de Straat van Formosa zien; op de
1,40 en 2 dollar komt de reuzensteen
in de berg Tai-wu op Quemoy voor met
een inscriptie van Tsjang Kai-sjek,
luidende: „Vergeet niet de stad Chu".
Clm is in de Chinese geschiedenis een
beroemde stad in de provincie Sjan-
toeng, omdat van hier uit een oude
staat ten slotte al zijn verloren gebieden
herwon en zijn nationale wedergeboorte
vierde.
ARGENTINIë. Ter ondersteuning van
de actie die het Argentijnse Rode Kruis
voert om de bevolking tot gezonde
mensen op te voeden, is een postzegel
van 1 peso (zwart, rood en lichtblauw!
uitgegeven. Afgebeeld is een gestyleerd
zeilschip in de nationale kleuren mei
op het zeil het Rode Kruis-embleem.
