Adenauer wenst een goed
voorbereid topgesprek
Niemand de deur uit
zonder een
Brinta-ontbijt!
Subsidie voor wijsgerige studie
van dr. B. Delfgaauw
Hij zou graag meegaan naar Eisenhower
„Maatschappij zonder
overheidsbemoeiing is
ondenkbaar"
Discussie van Kamerleden
Eerste landing van een
Boeing 707 op Schiphol
Over twee weken wordt hij
een geregelde gast
Juwelendieven hebben nog
meer sleutels in handen
Chinezen dreigen Indiërs
uit voorpost te „gooien"
Zuidafrikaanse delegatie
verlaat UNO-bijeenkomst
Zuidwest-A frika werd een
politiestaatgenoemd
Nog geen beslissing over
Veiligheidsraadzetel
Nederlands pleidooi voor
uitbreiding van zeteltal
K.v.K.' s van Limburg maken
zich bezorgd
Hard nodige wegenbouw
lijdt onder vertraging
Vragen van C.P.N.-Kamerlid
over militaire oefening
Minister Toxopeus over
moeilijkheden in Bergen
Geen gemeentegelden in
Stichting gestoken
Sigarettenindustrie dient
adres in hij Tweede Kamer
Broer van meisje, dat nozem
doodde, gewond
FILOSOFIE DER GESCHIEDENIS"
Vijf doden in het verkeer
Bloemenventer door tram
overreden
Prins Bernhard vertrekt
maandag naar Brazilië
Duitse vissers schuldig
maar geen boete
Tweehonderd militaire
trucks met veevoer
naar het oosten
Koeien uit getroffen streken
komen in westen logeren
Japanse prinses in
Nederland
Oud-burgemeester van
Alphen a/d Rijn overleden
Luchtpost voor marine
smaldelen I en V
W v. -
l)AG 14 OKTOBER 1959
HAARLEMS DAGBLAD —OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
(Van onze correspondent in Bonn)
Op voor een regeringshoofd ongewone
wHze heeft dr. Adenauer te Bad Godes
je voor de buitenlandse persvereniging
in de Bondsrepubliek zijn visie gegeven
„p de huidige politieke situatie in de we
reld. ..Er kan geen conferentie op het
hoogste niveau met Kroesjtsjev plaats heb
ben alvorens men van westelijke kant on
der elkaar volledige overeenstemming be
reikt heeft over de te bespreken proble
men." aldus de bondskanselier. Hij zei
voorts dat diplomatieke betrekkingen met
landen als Polen en Tsjechoslowakije niet
aangeknoopt kunnen worden door de
Bondsrepubliek, omdat daardoor de splij
ting van Duitsland erkend zou worden.
Adenauer gaf een met veel humor en
soms sarcasme gekruid commentaar op
kranten- en andere nieuwsberichten over
de aanstaande topconferentie. Uit dat
commentaar bleek dat de bondskanselier
het noodzakelijk acht dat voor een topcon
ferentie, welke volgens hem in een rela
tief nabije toekomst zal kunnen plaatsheb
ben, in Amerika overleg zal worden ge
houden met Eisenhower. Daarmee doelde
hij op een gesprek tussen Macmillan, De
Gaulle en Eisenhower en misschien wel
met hemzelf te Washington. Men kan, zo
zei hij, van Eisenhower niet eisen dat hij
twee maal in korte tijd naar Europa komt:
een maal voor onderling westelijk beraad
en later nog eens voor de topconferentie
ZCAdenauer gelooft niet dat het op deze
eerste topconferentie hij verwacht er
blijkbaar een hele serie afsluitende re
sultaten" bereikt zullen worden inzake
Berlijn, het Duitse vraagstuk en de ont
wapening. Reeds voor dat topoverleg moet
zijns inziens de sfeer wat opgeklaard zijn.
De regeringsleiders zelf, die vanwege hun
werkzaamheden „thuis" zijns inziens
slechts korte tijd bijeen kunnen blijven,
moet het er in de eerste plaats om te doen
zijn de baan voor verdere gesprekken vrij
te maken. Voor alles moet op de aan
staande topconferentie blijken, dat men
waarlijk de bedoeling heeft tot een ont
spanning te komen.
Hieruit kan men opmaken, dat Bonn
(dat is Adenauer) niet tegen een topcon
ferentie in dit jaar is. Voorts dat van
Westduitse kant op zeer nauwe samen
werking bij de westelijke voorbereiding
van dat overleg met Kroesjtsjev wordt ge
rekend. En ten slotte meent de bondskan
selier dat men de gewone mensen, die
wonderen zouden verwachten van een
conferentie op het hoogste niveau, van te
voren moet duidelijk maken, dat Kroesjt
sjev, Eisenhower, Macmillan en De Gaul
le in het verloop van enige dagen de gro
te tegenstellingen niet uit de wereld kun
nen helpen. Hun taak is het volgens Ade
nauer om de eerste echte stap in de rich
ting van een ontspanning aan te geven.
Geschillen met Londen
De bondskanselier ging vrijmoedig in
op de verschillen, die er tussen Bonn en
Londen bestaan. Hij noemde er twee: ten
eerste, die over de gemeenschappelijke
markt en de vrijhandelszone. Volgens de
bondskanselier is de Europese Economi
sche Gemeenschap voor de daarin verbon
den zes landen allereerst een politieke,
pas daarna een economische zaak. Via de
E.E.G. wenst men te komen tot een poli
tieke integratie, welke Europa immuun
zal maken voor de druk van het oosten.
Groot-Brittannië evenwel, zo zei de kan
selier, ziet de E.E.G. allereerst als een
economische gemeenschap. Wij zijn be
reid Groot-Brittannië economisch zoveel
mogelijk tegemoet te komen, zonder onze
Drie Kamerleden, te weten oud-minister
Hofstra, prof. dr. H. J. Witteveen en mr.
Ph. C. M. van Campen, hebben in Rot
terdam van gedachten gewisseld over het
onderwerp „hoe ver de overheid kan en
mag gaan bij het ingrijpen in het econo
mische leven?" Dit evenement was op
touw gezet door het corps van studenten
aan de Rijksbelastingacademie ter gele
genheid van zijn vierde lustrum, dat deze
week wordt gevierd. Een der toehoorders
was de staatssecretaris van Financiën.
De drie heren hebben eerst elk voor zich
over het onderwerp gesproken, waarna
het eigenlijke debat begon. Het drietal was
het er wel over eens, dat een maatschap
pij zonder overheidsbemoeiing niet denk
baar is.
De heer Hofstra stelde onder meer, dat
we thans leven in de eeuw van de weten
schappelijke planning, ook geldend voor
het overheidsbeleid. Waarom zou men
dan het economische leven daarvan moe
ten uitsluiten?
Het onderworpen zijn aan regels bete
kent immers niet het verliezen van het
persoonlijke initiatief, de uitdrukking die
hij in de plaats wilde stellen van particu
lier initiatief. Er moet evenwel niets „zo
maar" worden opgelegd: eerst moet er
over de te nemen maatregelen een dis
cussie zijn, gevolgd door wat de spreker
noemde een algemene overtuiging.
Een vrije maatschappij bestaat vol
gens prof. Witteveen niet, maar alles is een
kwestie van graduoring. Er moet een zo
groot mogelijke vrijheid zijn bij een doel
matige werking van de maatschappij. Een
harmonie van belangen moet het richt
snoer van de overheid zijn. Men moet zich
afvragen of verbeteringen van de maat
schappij nodig zijn, waarbij de vrijheid in
het gedrang komt. De spreker was van
oordeel, dat op het ogenblik het geloof in
wetenschappelijke planning niet meer zo
groot is. Er is, zo dacht hij, een zekere
ombuiging in de lijn, die teveel voor
schrijft en regelt.
Mr. Van Campen wilde noch een volle
dige centraal geleide volkshuishouding,
noch een volledig vrije. Overheidsingrij
pen, zoals na de oorlog op het gebied van
loon- en prijsbeheersing, dus van directe
aard was nodig, maar deze kan tot ver
starring leiden. Dit moet evenwel bij ver
andering van de toestand weer worden na
gelaten. Bij indirect overheidsingrijpen,
meende hij, blijft de eigenlijke onderne
mersfunctie intact. De overheid moet naar
zijn oordeel een bewuste structuur- en
conjunctuurpolitiek voeren.
politieke doeleinden uit het oog te verlie
zen, aldus Adenauer. Op deze basis hoopt
hij tot een akkoord met de Britten te ko
men.
Het tweede meningsverschil geldt het
plan Rapacki tot instelling van een kern-
wapenvrije zone in Midden-Europa. West-
Duitsland zal zich, volgens de bondskan
selier, nooit aan een controle op bewape-
ningsgebied onderwerpen, die alleen dit
land aangaat. Zoiets zou zijns inziens het
einde van de NAVO betekenen, zoals ook
de NAVO-opperbevelhebber Norstad hem
heeft verzekerd.
Een zekere critiek klonk ten slotte in
zijn woorden over de Amerikaanse poli
tiek na de dood van Dulles. In feite is die
politiek niet gewijzigd, maar toch zeker
in de methode. Men kan volgens Ade
nauer nog niet zeggen, of die methodever
andering een gunstige of een ongunstige
uitwerking zal hebben.
Advertentie
Zó uit het PT*
in de bordenI
brinta
Op de Amsterdamse luchthaven kwam
dinsdag onverwacht het bericht binnen,
dat een Boeing 707 van de intercontinen
tale versie, na de lijndienst van Pan Ame
rican World Airways tussen San Francis
co en Londen te hebben uitgevoerd, naar
Amsterdam zou doorvliegen voor het ma
ken van een oefenvlucht, dit met het oog
op het feit, dat Pan American van 28 en
29 oktober af de DC-7C op de lijn New
York-Londen-Amsterdam-Dusseldorp en
terug gaat vervangen door dit viermoto
rig straalvliegtuig. Inderdaad landde om
ongeveer half zeven in de avond, toen het
reeds volkomen donker was, de Boeing
met gezagvoerder Sam Miller, chef-vlie
ger van de atlantische divisie van Pan
American, aan het stuur op ba^n 19. Aan
de kop van de baan, in de nabijheid van
de Fokkerfabrieken draaide het reusach
tige straalvliegtuig 180 graden. Aan boord
bevonden zich inspecteurs van de Ameri
kaanse rijksluchtvaartdienst, uit Londen
en New York, verder Pan American-per-
soneel van de verbindingsdienst uit Lon
den en van de onderhoudsdienst uit New
York.
Na 14 minuten kreeg Miller van de con
troletoren op Schiphol vergunning weer te
starten. Zeer snel was de Boeing los van
de baan, steeg en verdween met dof ge
brom in het lage wolkendek op weg naar
Hamburg, waar dezelfde manoeuvre werd
herhaald als op Schiphol.
Op de luchthaven hadden zich bij het
bericht van de eerste landing van een
Boeing-straalpassagiersvliegtuig vele be
langstellenden op het platform verzameld
en deze waren uiteraard teleurgesteld toen
de bemanning van het toestel er wegens
tijdsgebrek van afzag naar het beton voor
de intercontinentale hal te taxiën, waar
overigens de nieuwe uitrusting voor de
grondapparatuur voor gebruik gereed
stond.
Na Hamburg stond nog Kopenhagen op
het programma en vervolgens zou men
dinsdagavond laat naar Londen terugvlie
gen. Want vanmorgen wordt de normale
lijnvlucht Londen-San Francisco via de
poolcirkel met dit toestel uitgevoerd.
De bende die in de nacht van zondag op
maandag voor meer dan een kwart miljoen
pond aan goud, zilver en diamanten uit
vier Londense juwelierswinkels roofde, is
volgens de politie ook in het bezit van de
sleutels van twee andere juwelierszaken,
die tot dezelfde groep behoren, namelijk
een in de stad Norwich en een op het eiland
Wight. Scotland Yard zond een S.O.S.
naar beide plaatsen om dag en nacht deze
winkels te bewaken. Er is een beloning
van honderdduizend gulden in uitzicht ge
steld voor degene die inlichtingen kan ge
ven, die leiden tot de ontdekking van de
juwelen en de arrestatie van de inbrekers.
NEW DELHI (Reuter) Chinese mili
tairen hebben de bezetting van een Indi
sche voorpost aan de noordoostelijke
grens „voor de laatste maal gewaar
schuwd", dat zij moet kiezen tussen zich
terugtrekken of „er met geweld uitgegooid
te worden", aldus is woensdag van gezag
hebbende zijde te New Delhi vernomen.
NEW YORK (UPI) De Zuidafrikaan
se UNO-delegatie heeft dinsdag de bijeen
komst van de beheerschapscommissie ge
boycot toen de kwestie Zuidwest-Afrika
aan de orde kwam. De commissie hoorde
als getuigen de anglicaanse predikant Mi
chael Scott, de Zuidwestafrikaanse stu
dent Hans Beukes en de secretaris van de
Amerikaanse senator Humphrey, Lowen-
stein. Allen beschreven Zuidwest-Afrika
als een „politiestaat" die aan het gezag
van de Unie van Zuid-Afrika moet wor
den onttrokken. Hiertoe dient het Interna
tionale Gerechtshof in de arm te worden
genomen.
Scott, die de toegang tot Zuid-Afrika is
ontzegd, zei zich af te vragen of de An-
glo-Amerikaanse belangen in de Zuidafri
kaanse diamantmijnen wellicht van in
vloed zijn op de politiek die Groot-Brittan
nië en de Verenigde Staten jegens Zuid
west-Afrika volgen.
Hij las een verzoekschrift van Toivo Ja-
tovio voor, die wegens het opstellen van
dit verzoekschrift zou zijn gearresteerd en
met deportatie naar Angola zou worden
bedreigd.
Hans Beukes vertelde hoe de geheime
politie zijn kamer doorzocht nadat zijn
paspoort, nauwelijks 24 uur voor zijn ver
trek naar Noorwegen, was ingetrokken.
„Ik had de grootste moeite hen ervan te
overtuigen dat „Call to greatness" van
Adlai Stevenson geen communistische pro
paganda was." De jeugd van Zuidwest-
Afrika moet in blanke schoolboekjes
in „vernederende termen" over haar
eigen volk lezen, aldus Beukes. De Zuid
afrikaanse minister van Buitenlandse Za
ken, Eric Louw, heeft vorige week in de
commissie gezegd, dat het paspoort van
de student was ingetrokken, toen men ver
nam dat hij ip werkelijkheid van plan was
voor de UNO te verschijnen,'hoewel hij
niet de bevoegdheid had om voor zijn volk
te spreken.
NEW YORK (Rcuter/AFP/UPI) De
UNO-Assemblee is er dinsdag weer niet
in geslaagd, een opvolger aan te wijzen
van Japan in de Veiligheidsraad. Op Brits
voorstel werd tenslotte besloten de kwestie
tot maandag te laten rusten.
Nadat de keuze aanvankelijk alleen tus
sen Polen en Turkije ging, waarbij Polen
ten hoogste 48 stemmen verwierf zes
minder dan de vereiste meerderheid van
tweederden en Turkije niet verder
kwam dan 35 stemmen, werden bij een
vpije stemming zeven stemmen op Joego
slavië als compromis-kandidaat uitgebracht
terwijl Polen en Turkije respectievelijk 38
en 35 stemmen kregen. In totaal is er, sinds
de kwestie maandag aan de orde kwam,
vijftien maal gestemd.
De stemmingen zijn geheim, maar van
ingelichte zijde wordt vernomen dat ver
scheidene Latijns-Amerikaanse landen die
gewoonlijk de koers der Verenigde Staten
volgen, Polen steunen. In tegenstelling tot
de vier Scandinavische landen steunen
Nederland, België en Luxemburg de kan
didatuur van Turkije. De Scandinavische
delegaties baseren hun standpunt op het
feit dat de niet-permanente zetel in kwes
tie vroeger bij „Gentlemen's agreement"
aan een'Oosteuropees land werd toegewe
zen. De Beneluxlanden steunen de kandi
datuur van Turkije voornamelijk omdat
dit land bij de N.A.V.O. is aangesloten.
In de tweede politieke commissie heeft
de Nederlandse afgevaardigde H. Schel-
tema uitbreiding van de Veiligheidsraad
van elf tot vijftien leden bepleit
De samenwerkende Kamers van Koop
handel van Limburg richtten onlangs aan
de ministers van Verkeer en Waterstaat
een schrijven, waarin zij ernstige be
zorgdheid tot uitdrukking brachten over
de door de regering aangekondigde ver
traging in de voltooiing van de nieuwe
wegverbindingen door Limburg, namel'ik
van Keipen naar Maastricht, van F^er-
Ien via Geleen naar de Belgische grens en
Eindhoven, Venlo-Duitse grens.
De voorzitter van de Maastrichtse Ka
mer van Koophandel, prof. dr. ir. H. Ge-
lissen. deelde in de dinsdag gehouden ver
gadering van deze Kamer mee, dat hij on
langs het voorstel kreeg van een der Lim
burgse mijnen om grote hoeveelheden ko
len voor de P.L.E.M.-centrale te Begge-
num over de weg aan te voeren. Als dit
vervoer komt bij al het toeristische ver
keer, het transport van industriële goede
ren en het drukke miinwerkersvervoer.
dan zal er, zo meende een der leden van de
Kamer, een warboel in het verkeer ont
staan, welke catastrofale gevolgen moet
krijgen. Laat men de zaak maar eens for
ceren, zo oordeelde dit lid
Daartegenover staat, dat van BoWs^e
zijde in 'n vijfjarenplan de autoweg Luik-
Antwerpen. welke nu al tot Hasselt is ge
vorderd in 1961 klaar zal zijn. Het ver
voer naar bijvoorbeeld Rotterdam zal
daar ongetwijfeld onder gaan lijden.
Of de noodkreet van Limburg intussen
veel zal helpen achtte de voorzitter van de
Maastrichtse Kamer van Koophandel een
grote vraag. Dat Rijkswaterstaat voor de
betreffende wegenaanleg met gebrek aan
personeel te kampen heeft en dat de aan
koop en onteigening van gronden zoveel
tijd in beslag zouden nemen, achtte de Ka
mer onder de dwang der geschetste om
standigheden argumenten, die toch niet
onoverkomelijk mogen zijn. De Limburgse
Kamers van Koophandel hebben aan het
Limburgse Kamerlid Jos Maenen reeds
een request gericht, waarin de harde
noodzaak van betere en moderne verkeers
wegen in Limburg nader wordt uiteenge
zet. Een soortgelijk vertoog zal nu ook aan
alle Kamerleden gericht worden ter aan
vulling van het adres, dat het provinciaal
bestuur van Limburg over de noodzakelij
ke bespoediging der voltooiing van de
Limburgse verbindingen te land en te wa
ter kort geleden tot de regering en de Ka
mer richtte.
Het C.P.N.-Tweede Kamerlid C. Borst
heeft aan de minister van Defensie ge
vraagd of het juist is dat op 26 september
bij Oosterbeek een eerste-luitenant van
het 11de bataljon gardegrenadiers aan een
50-tal militairen heeft bevolen, zich ge
kleed en met hun uitrusting in de Rijn te
begeven en wadend om een krib heen te
trekken?
Voor velen hunner zou de rivier ter
plaatse te diep geweest zijn om deze zon
der risico te doorwaden, waardoor, aldus
de heer Borst enkele militairen bij
het omtrekken van de krib met hun uit
rusting onder water verdwenen en enkele
drenkelingen door hun kameraden moes
ten worden gered. Op hen zou daarna
kunstmatige ademhaling zijn toegepast.
Is het juist, zo vraagt de heer Borst dat
de luitenant ter plaatse zijn excuses aan
de militairen heeft aangeboden en enke
len hunner heeft bedankt voor hun red
dingswerk. En is het ook juist, dat de ba
taljonscommandant, overste K, later voor
de troep heeft verklaard, dat hij zeer ver
heugd was geweest de compagnie zonder
verliezen van deze oefening te zien terug
keren, dat de luitenant niet de bedoeling
had gehad de levens van de soldaten in
gevaar te brengen en dat „In Rusland bij
oefeningen altijd soldaten verdrinken," of
woorden van gelijke strekking?
Als dat juist is, aldus de vragensteller,
welke maatregelen zullen dan tegen de
bedoelde luitenant worden genomen en
hoe denkt de minister de zekerheid te
scheppen, dat dergelijke militaire oefenin
gen, waaraan levensgevaar is verbonden,
niet meer zullen plaatshebben?
De minister van Binnenlandse Zaken,
mr. E. H. Toxopeus, heeft geantwoord op
de vragen, die het Tweede Kamerlid de
heer G. Ritmeester had gesteld in verband
met het beleid van de burgemeester van
Bergen (Nh.) welke, zoals gemeld is, zijn
ontslag heeft aangeboden aan de Commis
saris der Koningin in Noordholland. De ge
meenteraad van Bergen heeft onlangs een
motie van afkeuring aangenomen betref
fende het beleid van de burgemeester in
zijn kwaliteit van voorzitter van het stich-
tingbestuur der Schooltandverzorging voor
Bergen en omliggende gemeenten.
De dag, nadat deze motie in de gemeen
teraad van Bergen werd aangenomen, al
dus het antwoord van de minister, heeft
de Commissaris der Koningin in de pro
vincie Noordholland de minister van Bin
nenlandse Zaken ervan op de hoogte ge
steld. De Commissaris heeft ook reeds een
voorlopig rapport uitgebracht. Uit dit rap
port blijkt, aldus de minister, dat van het
verstrekken van gelden uit de gemeente
kas aan de stichting geen sprake is. De
vordering van de gemeente Bergen op de
stichting thans bedragende 41.600, is
voornamelijk ontstaan, doordat aan de in
dienst der gemeente aangestelde ambte
naren, die ten behoeve van de stichting
werkzaam zijn, de hun toekomende sa
larissen door de gemeente zijn uitbe
taald, terwijl de stichting door liquidi
teitsmoeilijkheden niet in staat was ha
rerzijds de uitbetaalde bedragen aan de
gemeente te vergoeden.
Op de vraag of inderdaad het verifica
tiebureau van de Vereniging van Neder
landse Gemeenten reeds sedert 1955 on
gunstige rapporten heeft ingediend over d
gang van zaken bij de stichting, alsmecïe
over haar liauiditeit, antwoordt de minis
ter, dat het verificatiebureau in het rap
port van 20 augustus 1958 de aandacht
heeft gevestigd op de moeilijke positie van
de stichting.
Er zal een onderzoek worden ingesteld
naar de juistheid van de aantijging, dat de
voorzitter van de raad der gemeente Ber
gen in zijn kwaliteit van voorzitter van
gepoemd stichtingsbestuur aan de raad
van die gemeente onjuiste inlichtingen
heeft verstrekt over de gang van zaken bij
de stichting. Dit werd gesteld in de ver
gadering van de gemeenteraad van Ber
gen, waarin de motie van afkeuring werd
aangenomen.
De minister zal, zegt hij tenslotte toe,
nadat alle daarvoor nodige gegevens in
zijn bezit zijn, aan de bestuurlijke zijde
van deze aangelegenheid de nodige aan
dacht schenken. Hij wacht daaromtrent
op korte termijn een nader rapport van de
Commissaris der Koningin.
De Stichting Sigarettenindustrie heeft
een adres gericht aan de leden der Twee
de Kamer In dit adres wordt gepleit voor
het opheffen van de omzetbelastingver
hoging per 31 december van dit jaar. Het
adres houdt verband met het bij de Kamer
ingediende wetsvoorstel tot verlenging van
de zogenaamde tijdelijke belastingmaat
regelen. waaronder de handhaving van de
verhoogde belasting op sigaretten op het
niveau van 69 percent.
Er wordt uiteengezet, dat van de prijs
van f 1 van een pakje sigaretten, de in
dustrie f 0,20 overhoudt, waarvan 0,10
besteed worden voor tabak en f 0,10 wor
den uitgegeven aan lonen, salarissen, so
ciale lasten, hulpstoffen, verpakking, af
schrijving. verkoopkosten en algemene
kosten. Verder moet daaruit ook nog een
rendement over het geïnvesteerde kapi
taal overgehouden worden.
Vendetta in Italië
BRACCIANO (UPI) In augustus heeft
de 19-jarige Alba Sbrighi een 16-jarige
nozem, die haar wilde aanranden, Bene
detto Argenti, neergestoken. Vanochtend
is haar 28-jarige broer Umberto dichtbij
de plaats, waar zijn zuster haar aanvaller
doodde, door onbekenden aangevallen en
ernstig gewond. De politie twijfelt er niet
aan of de vendetta, de weerwraak, is hier
in het spel gekomen en de daders worden
derhalve gezocht onder de familieleden en
bekenden van Argenti.
Umberto Sbrighi, die treinmachinist is.
werd onderweg naar huis vanochtend om
streeks half zeven overvallen en afgeran
seld. Verzwakt door bloedverlies is hij naar
huis gestrompeld.
Zijn zuster is indertijd vrijgesproken,
omdat de rechtbank haar daad als legi
tieme zelfverdediging beschouwde.
De Nederlandse Organisatie voor Zui
ver Wetenschappelijk Onderzoek heeft dr.
Bernard Delfgaauw te Haarlem een subsi
die verleend voor de voorbereiding van een
boek over de filosofie der geschiedenis.
Door deze subsidie heeft dr. Delfgaauw
zich tijdelijk kunnen vrij maken van een
aantal zijner werkzaamheden om zich aan
het schrijven van zijn studie te wijden.
Het boek is in vijf gedeelten verdeeld,
waarvan het eerste de methode van het
onderzoek behandelt. Het ligt in de bedoe
ling, dat de studie in het voorjaar van 1960
zal verschijnen.
Dr. Delfgaauw heeft verklaard, dat twee
auteurs hem tot het schrijven van dit boek
hadden geïnspireerd, namelijk de filosoof
Martin Heidegger en de paleontoloog Pier
re Teilhard de Chardin. Dat ook een pa
leontoloog hierbij een rol heeft gespeeld is
Huizinga. Romein en Polak. Dr. Delf-
gaauws studie ook de ontwikkeling van de
mensheid en het vraagstuk van haar ont
staan ter sprake komen. In zijn oeuvre
heeft de auteur in bijzondere mate reke
ning gehouden met de ontwikkeling van de
filosofie der geschiedenis in Nederland zo
als deze belicht wordt dooi schrijvers als
Huizinga, Romein en Polsk. Dr, Delf
gaauw spitst zijn studie toe op het vraag
stuk van de vooruitgang, dat reeds in de
achttiende en negentiende eeuw nadruk
kelijk aan de orde werd gesteld. In die da
gen beschouwde men de vooruitgang als
gedetermineerd, dat wil zeggen: men was
er van overtuigd, dat de mensheid krach
tens een innerlijke noodzakelijkheid voor
uit ging. Op deze opvattingen, die men on
der meer in de „Aufklarung" en bij Marx
kan aantreffen, volgde in de twintigste
eeuw een reactie.
Profeteerde Oswald Spengler in zijn „Un-
tergang des Abendlandes" het einde van
ons werelddeel, op het ogenblik kan men
al stemmen beluisteren, die zeggen, dat de
gehele mensheid ten onder zal gaan. Te
genover deze pessimistische geluiden
wil dr. Delfgaauw nu de stelling verdedi
gen, dat de mensheid de mogelijkheid ge
geven is om vooruit te gaan, maar dat dit
een kwestie is van haar eigen vrijheid.
Met andere woorden: dr. Delfgaauw ge
looft niet in een noodzakelijke, onafwend
bare ontwikkeling der historie, maar hij is
er van overtuigd, dat de mens krachtens
de hem ingeschapen vrijheid kan kiezen
tussen het blijven voortbestaan en tussen
de zelfvernietiging.
Naar zijn mening moet elke cultuur zich
In het Antoniusziekenhuis te IJmuiden
is dinsdag de 71-jarige heer G. Bielsma uit
IJmuiden tengevolge van een aanrijding
overleden. De heer Bielsma verleende
maandagmiddag op het kruispunt Lange
Nieuwstraat—Vechtstraat te IJmuiden-
Oost met zijn bromfiets geen voorrang aan
een personenauto. Bij de botsing die
volgde, liep hij een schedelbasisfractuur op.
De 31-jarige bloqmenkoopman A. G.
Hofman uit de Sirtemastraat in Den Haag
is op de Van Boetzelaerlaan aldaar door
een tram overreden en om het leven ge
komen. Het slachtoffer stak met een bak
fiets met bloemen, die hij voor zich uit
duwde, de tramlijn over ter hoogte van de
Anton Heinsiusstraat. Klaarblijkelijk heeft
hij de tram niet zien aankomen.
Dinsdagmiddag is de dertienjarige Jozef
Scherbeijn uit IJzendijk op een wegkrui-
sing nabij Waterland, met zijn fiets onder
de aanhangwagen van een tractor ge
komen. Hij kreeg een der achterwielen
over zich heen en overleed kort na het
ongeluk.
De ongehuwde 24-jarige Hilversumse
autospuiter G. Kluvers is om het leven ge
komen bij een verkeersongeval op de be
tonweg Hilversum—Bussum. K. kwam met
zijn motor uit de richting Bussum en
botste toen tegen de auto van de 42-jarige
Bussumse onderwijzer J. R., die reed in de
richting Hilversum. K. werd van de motor
geslingerd en ernstig gewond. Enige tijd
later overleed hij. R. liep geen letsel op.
Auto en motorfiets werden ernstig be
schadigd. Men neemt aan dat het licht
van de motorfiets defect is geweest.
Op de rijksweg tussen Kessel en Baarlo
is donderdagmiddag het achtjarige zoontje
van de familie Linssen te Baarlo bij het
oversteken door een auto aangereden. Het
kind overleed kort na het ongevaL
Prins Bernhard zal van 19 tot 27 oktober
in Brazilië de verschillende nederzettin
gen van Nederlandse emigranten bezoe
ken. Deze reeds in februari voorgenomen
bezoeken moesten destijds vervallen door
ziekte van de Prins.
Na het verblijf in Brazilië zal de Prins
vijf dagen naar Peru gaan om op verzoek
van de Peruviaanse regering een naar
haar mening voor emigranten geschikt
deel van het land te bezichtigen. Voorts
zal een bezoek worden gebracht aan Cuz-
co, de hoofdstad van het rijk der Inca's.
Via Los Angeles, waar de Prins een rede
zal uitspreken over internationale samen
werking, keert hij op 4 november in Ne
derland terug.
Het vertrek naar Brazilië is bepaald op
maandag, 19 oktober om 12.45 uur per
K.L.M.
De zeven Duitse vissers, die op 30 mei
binnen de Nederlandse driemijls-zon- op
zandspiering hebben gevist, zijn door de
Helderse kantonrechter mr. C. W. F. Pot
schuldig bevonden. Daar hij ze te goeder
trouw achtte, besloot hij echter geen straf
op te leggen en liet hij de in beslag ge
nomen lading 8.000) en de borgsom
3500) teruggeven. De eis van de substi
tuut-officier van Justitie was: 25 boete,
verbeurdverklaring van de lading en van
het vistuig.
De kantonrechter heeft er ook rekening
mee gehouden dat de vissers door hun ge
brekkige navigatiemiddelen te dicht onder
de kust zijn terechtgekomen.
De zeven Duitse vissersschepen visten
op zaterdag 30 mei bij Katwijk op zand
spiering vlak onder de Nederlandse kust
De mijnenveger „Meppel" heeft de schepen
naar Den Helder opgebracht.
daarom aanpassen aan nieuwe situaties
en hij acht dit bestaanbaar, omdat zijns
inziens de adaptatiemogelijkheid vrij en
niet gedetermineerd is, in tegenstelling tot
de geschapen situatie. In dit opzicht is hij
het dus eens met Toynbee's uitspraak „dat
cultuur pas ten onder gaat als zij geen ant
woord meer kan geven op een uitdaging".
Daar dr. Delfgaauws geloof in de menselij
ke vrijheid en daardoor in de toekomst ten
nauwste samenhangt met zijn vrijheidsbe
grip als zodanig, zal hij dit nader uitwer
ken in het tweede deel zijner studie, dat
geheel aan de wijsgerige anthropologic
(mensbeschouwing) gewijd is. Het derde
deel zal een beschouwing over de verhou
ding van mens en geschiedenis bevatten
en het vierde de belichting, welke de histo
rie daarvan laat zien. In het vijfde deel zal
de Westerse cultuur en de wereldgeschie
denis besproken worden. Aan het einde
van de studie komt dan de genoemde the
se over de vooruitgang in vrijheid.
Ook dinsdag zijn weer militaire vracht
auto's ingeschakeld voor het vervoer van
hooi, bietenkoppen en ander veevoer naar
de door droogte getroffen gebieden. Twee
honderd vrachtauto's met ongeveer 800
ton brachten het voer van Bergen op
Zoom naar Bergeyk, van Steenbergen
naar Volkel, van Hank naar Heesch, van
Flakkee naar Otterloo, van Zoetermeer,
Bleiswijk en Zevenhuizen naar Vledder
(Drente), van Rhoon en Hendrik-Ido-Am-
bacht naar Wanssum (bij Venray) en van
Hoofddorp naar Lievelde (Gelderland).
Voor vandaag zijn bij de militaire in
stanties aanvragen binnengekomen voor
vervoer tussen IJsselmonde en Zeddam en
Neede, Flakkee-Lunteren, Zevenbergen-
Veghel, Eiland van Dordrecht-Mill en Hon-
selersdijk-Veenendaal.
De provinciale voedselcommissaris van
Qrente, de heer Th. Brouwer, heeft me
degedeeld, dat een vierde deel van de voor
landbouw en veeteelt in Drente gebruikte
gronden zeer ernstig door de droogte is
beschadigd. Dat komt neer op een opper
vlakte van 150.000 hectare. Drente heeft
thans vier voedseltransporten gehad,
waardoor tin totaal 550 ton bietenkoppen
werden aangevoerd, welke hoeveelheid
heeft bijgedragen om de noodtoestand te
verlichten, maar waardoor toch geen op
lossing van het voedselprobleem voor het
vee werd verkregen.
De volgende week zal in Drente de proef
beginnen met het voeren van suikerbieten
waarvoor de overheid 5000 ton bieten aan
de suikerfabrikage heeft onttrokken.
Voorts zullen dan veetransporten beginnen
dief wit de noodgebieden naar de gebieden,
waar de veehouders zich bereid hebben
verklaard zogenaamde logieskoeien op te e
nemen.
Vooral in het voormalig Zeeuwse ramp
gebied, met name op Schouwen-Duiveland
dat na de ramp van 1953 veel hulp van
de Drente boeren heeft gehad schijnt
hiervoor grote belangstelling te bestaan.
Ook op Goeree Overflakkee is inmiddels
ruimte gevonden voor 120 stuks jongvee.
Vastgesteld is, dat Drente het zwaarst
getroffen droogtegebied is. Er is een land
bouwfonds Drente ingesteld, dat een reke
ning heeft geopend bij de Coöperatieve
Boerenleenbank, waar bijdragen kunnen
worden gestort.
Met het K.L.M.-vliegtuig uit Dussel-
dorp is woensdagmorgen op Schiphol aan
gekomen mevrouw Shigeko-Higashikuni,
oudste dochter van de keizer van Japan.
In gezelschap van haar echtgenoot maakt
de Japanse prinses een reis van vijftig
dagen door Europa en de Verenigde Sta
ten. De heer Shigeko, een zakenman, is in
West-Duitsland achtergebleven voor het
voeren van enkele besprekingen. De prin
ses brengt een particulier bezoek aan Ne
derland en in dit verband wees zij be
leefd maar op besliste wijze een interview
met de verslaggevers af.
Mevrouw Shigeko zal zaterdag naar
Frankfort vliegen. De reis gaat dan verder
naar Londen, New York, San Francisco en
Honoloeloe.
In Hilversum is overleden de heer E. C
Witschey, oud-burgemeester van Alphen
aan de Rijn, officier in de orde van
Oranje-Nassau. Eduard Carel Witschey
werd op 4 augustus 1891 te Den Haag ge
boren. waar hij de opleiding aan de kweek
school voor onderwijzers volgde. Na func
ties bekleed te hebben bij de departemen
ten van Justitie. Marine en Waterstaat,
werd hij in 1937 benoemd tot burgemees
ter van de gemeente Hellendoorn. In 1950
volgde zijn benoeming tot burgemeester
van Alphen aan de Rijn. welk ambt hij tot
1956 bekleedde.
De luchtpostsluitingen voor de opvaren
den van smaldeel I (De Ruyter. Groningen.
De Zeeuw en Zwaardvis) zijn vastgesteld
op 14 oktober te 16.00 uur, 21 oktober te
06.00 uur, 28 oktober te 16.000 uur. 3 no
vember te 13.00 uur. 14 november te 16.00
uur en 18 november te 16.00 uur. De laatst
genoemde postsluiting geldt niet voor op
varenden aan boord van de De Ruyter.
De brieven dienen geadresseerd te zijn:
p/a Amsttrdam-CS-Marine.
De luchtpostsluitingen voor de opvaren
den van smaldeel V (Karei Doorman.
Drenthe, Limburg en Walrus) zijn vast
gesteld op: 14. 21 en 28 oktober te 13.00
uur. alsmede op alle werkdagen in de pe
riode van 7 tot en met 24 november even
eens om 13 00 uur.
De brieven dienen hetzelfde geadres
seerd als de bovengenoemde.