Horen en zien
Daöboek van een
Grotere differentiatie door een
systeem van kern- en keuzevakken
HEINZ
Agenda voor
Haarlem
Professor Doka en Robotto
Kort en bondig
aankondigingen en
nabeschouwingen
13
radio televisie
Afwisselend
T.v.-nota in november
in de Kamer
Fotografen bij t.v
N.TS.-besluit over
zendtijdverlenging
DE ONDERWIJSVERNIEUWING (IV)
Fa. A. EVERTS S""5'
De radio geeft vrijdag
T elevisieprogramma
Kerkelijk Nieuws
m,- Wittan*
PINDAKAAS
Sandwich
Spread
mlddelpot 0.98
grote pot 1.45
GARANTIE
Verklaring P.v.d.A .-bestuur
N A V0-bondgenootschap
beste waarborg voor
de vrede
Edward Witsenburg solist
bij Residentie Orkest
DOOR
PIERRE
NORO
DONDERDAG 15 OKTOBER 1959
Het KRO-t.v.-programma van woensdag
avond wist over het geheel wel te boeien,
omdat er zoveel afwisseling was. In het
eerste onderdeel „Voetlicht en camera",
had Jan Willem Hofstra een gesprek met
Egbert van Paridon en Cecilia Lichtveld,
die naar aanleiding van het tienjarige be
staan van Puck, herinneringen ophaalden
uit de begin-tijd van dit gezelschap. Voorts
speelden Karin Haage en Leen Jongewaard
enige scènes uit „Midsummernightsdream",
dat binnenkort als jubileumstuk in pre
mière zal gaan.
Vervolgens had de heer A. van Domburg
een vraaggesprek met mr. A. H. baron Van
Tuyl van Serooskerken, oud vice-presi
dent van de rechtbank over de film „Op
mars naar de galg", waarvan ook enige
fragmenten werden getoond.
„Ogen en kunstlicht", was een verhel
derend documentair programma, waarin
prof. dr. H. M. Dekking, hoogleraar in de
oogheelkunde aan de rijksuniversiteit van
Groningen, een goed betoog hield over de
evolutie van het oog in de loop van een
mensenleven. Tineke Roeffen, de regi-
seuse van dit programma verdient zeker
een compliment. Met „Piste" een interna
tionaal variété-programma gepresenteerd
door Jos van der Valk werd deze t.v.-avond
besloten. Het was een aardig besluit, want
wat deze acrobaten, lassowerpers en mes
senwerpers presteerden was lang niet mis.
Beeldschermer
Naar wij vernemen kan als vaststaand
worden aangenomen, dat de indiening van
de nota inzake het televisiebeleid (waarin
opgenomen het voorstel der regering om
trent de wijze waarop de reclame in de
t.v. toepassing zou kunnen vinden) in no
vember aanstaande bij de Staten-Gene-
raal zal geschieden.
Het bestuur van de N.T.S. heeft besloten
contact op te nemen met alle belangheb
bende organisaties om te komen tot een
regeling inzake het fotograferen in de stu
dio's. Deze regeling zal enerzijds onver
kort erop gericht moeten blijven de orde
in de studio's te handhaven en anderzijds
tegemoet moeten komen aan de verlan
gens van de gehele pers. Deze bespreking
zal zo spoedig mogelijk worden gehouden
en in afwachting van de resultaten daar
van blijven de bestaande regelingen ge
handhaafd, zo deelt de N.T.S. mee.
Het bestuur van de N.T.S. heeft in een
te Hilversum gehouden bestuursvergade
ring besloten ten aanzien van de zendtijd
verdeling na 1 januari 1960 de nodige maat
regelen te treffen, zodat met ingang van
1 april 1960 de zevende uitzendavond kan
worden gerealiseerd. Tot die datum 1
april 1960 zal de extra beschikbare
zendtijd gebruikt worden voor extra uit
zendingen en voor enige verlenging van de
avondprogramma's.
(Door dr. J. A. G. van der Veer, rector van het Stedelijk Gymnasium te Utrecht)
WAS DUS naar wij in het vorige artikel in het licht stelden, de aansluiting,
die dient bij te dragen tot de vergemakkeling voor de leerling van het overgaan
van de ene vorm van ondenvijs naar de andere, een bepaald aspect van de vrij
heid, die het thans ingediende wetsontwerp op het voortgezet onderwijs bepleit,
de differentiatie vormt een ander aspect. Deze wil de minister binnen de school
tot stand brengen door een systeem van kern- en keuzevakken voor het voor
bereidend, wetenschappelijk onderwijs en een gedeelte van het algemeen,
voortgezet onderwijs. De minister verklaart hierbij niet zo ver te willen gaan
als bij het Amerikaanse voortgezet onderwijs het geval is, maar voor het voor
bereidend wetenschappelijk onderwijs te willen aansluiten bij de nu bestaande
mogelijkheid tot het kiezen van een viertal richtingen, elk met eigen kern
programma (gymnasium a en b, HBS a en b).
Het gaat daarbij telkens om een kern
van vakken, die een min of meer afgeron
de culturele vorming bieden. Deze vakken
zijn in het geheel van het gekozen pro
gramma verplicht. Binnen deze richtingen
zal dan volgens de minister niet veel ruim
te voor differentiatie bestaan, zij zal be
perkt blijven tot vakken als muziek, teke
nen, handvaardigheid.
Advertentie
Hofdijkstraat 32 - Haarlem - Tel.12161
Showroom: Wagenweg 10$ - Tel. 12730
SANITAIRE INSTALLATIES
HILVERSUM I. 402 m. 7.00—24 00 KRO.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.15 Gram. 7.30 Voor de kin
deren. 7.40 Gram. 7.45 Morgengebed en overden
king 8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 8.50 Voor de huisvr.
9 35 Waterst. 9.40 Schoolradio. 10.50 Gram. 10.30
Gram. 11.00 Voor de zieken. 11.40 Gram. 11.50 Als
de ziele luistert, caus. 12.00 Middagklok - nood
klok. 12.03 Nieuwe gram. 12.30 Land- en tuinb.-
nieded. 12.33 Lichte muz. 12.50 Act. 13.00 Nieuws.
13.15 Zonnewijzer. 13.20 Lichte muz. 13.45 Voor de
vrouw. 14.00 Muzikale caus. 14.25 Residentietrio.
13.00 Schoolradio. 15.30 Voor de zieken. 16.30 Pia
norecital. 17.00 Voor de kinderen. 17.15 Kinder
koor. 17.40 Beursber. 17.45 Lichte muz. 18.05 Gram.
13.20 Steek eens op. heren! 18.50 Regeringsuitz.:
Emigratierubriek. Het emigratiepraatje van H. A.
van Luyk. 19.00 Nieuws. 19.10 Act. 19.25 Memo
randum. 19.30 Pol. caus. 19.40 Verz.progr. voor de
militairen. 20.30 Canada, emigratieland. klankb.
21.00 Cello en piano. 21.30 Theater andersom: Het
lied van Miguel Brest, hoorsp. 22.00 Genade en
vrede, klankbeeld. 22.25 Boek van de dag. 22.30
Nieuws. 22.40 Rede prof. Romme. Plm. 23.40 Gram.
23.55—24.00 Nieuws.
HILVERSUM IT. 298 m. 7.00 VARA. 10.00 VPRO.
10.20 VARA. 12.00 AVRO. 16 00 VARA.
19.30 VPRO. 21.00 VARA. 22.40 VPRO.
23.00-24.00 VARA.
VARA: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymn. 7.20 Gram. 8.00
Gram. 8.18 Gram. 9.00 Gymn. voor de vrouw. 9.10
Gram. 9.40 Schoolradio. VPRO: 10.00 Nederlandse
vrouwen in het buitenland, caus. 10.05 Morgen
wijding. VARA: 10 20 Voor de vrouw. 11.00 Voor
de kleuters. 11.15 Viool en piano. 11.40 Hammond
orgelspel. AVRO: 12.00 Lichte muz. 12.20 Rege
ringsuitz.: Landbouwrubr. Bedrijfsorganisatie en
boekhouding van het boerenbedrijf. 12.30 Land
en tuinbouwmeded. 12.33 Sport en prognose. 12.50
Draaiorgel en beiaardspel. 13.00 Nieuws. 13.15
Meded. en gram. 13.25 Lichte muz. 13.55 Beursber.
14.00 Viool en piano. 14.30 Voordr. 14.50 Gram.
15.00 Gevar. progr. VARA: 16.00 Gram. 16.30 Voor
de zieken. 17.00 Voor de jeugd. 17.55 Act. 18.00
Nieuws. 18.15 Vlaamse notities. 18.20 Lichte muz
1850 De puntjes op de i, causerie. 19.00 Voor de
de kleuters. 19.10 Kinderkoor. VPRO: 19.30 Het
platteland nu, reportage. 19.45 VPRO-nieuws. 20.00
Nieuws. 20.05 De Bijbel in handen, causerie. 20.20
Toneelbeschouwing. 20.30 Europees comm. 20.40
Harpkwintet. VARA: 21 00 Quizprogr. 21.55 Jazz-
muz. 22.15 Buitenl. weekoverzicht. 22.30 Nieuws.
VPRO: 22.40 Zorg om de mens. gesprek. VARA:
23.00 Soc. nieuws in Esperanto. 23.10 Muz.revue.
2355—24.00 Nieuws.
BRUSSEL. 324 m.
12 00 Ork.conc. 12.30 Weerber. 12.34 Lichte muz.
1255 Koersen. 13.00 Nieuws. 13.15 Recital op or
gel en piano. 14.00 Schoolradio. 15.45 Gram. 16.00
Koersen. 16.02 Kamermuz. 16.30 Ork.conc. 17.00
Nieuws. 17.10 Lichte muz. 17.35 Gram. 17.45 Duit
se les. 18.0 Gram. 18.15 Boekbespr. 18.30 Voor dc
soldaten. 19.00 Nieuws. 19.30 Caus. 19.40 Piano
spel. 20.00 Ork.conc. (In de pauze: Kunstkalei-
doscoopi. 22.00 Nieuws. 22.15 Operafragm. 22.45
Kamermuziek 22.55—23.00 Nieuws.
VOOR VRIJDAG
NTS: 20.00 Weekjourn. VPRO: 20.30 Progr. over
Konrad Adenauer. 21.00 Documentair programma.
Inderdaad zal men de programma's van
de scholen, die opleiden voor hoger onder
wijs, weinig kunnen laten verschillen van
de thans geldende. Bij de motivering van
het kernprogramma ontbreekt, dat dit, al
thans voor het voorbereidend wetenschap
pelijk onderwijs, toch ook dient te bestaan
uit vakken, waarbij de leerlingen een zeke
re intelligentie-barrière moeten nemen,
zoals de oude talen op het gymnasium, de
wiskunde in gymnasium-b en atheneum-b.
Welk vak of groepering van vakken deze
rol moet spelen in atheneum-a is niet dui
delijk.
Het valt op, dat de handelswetenschap
pen, die tot nu toe een belangrijke plaats
innamen op de HBS-a, niet voorkomen op
het programma van atheneum-a. Vermoe
delijk vindt de minister de opneming van
deze vakken te weinig in overeenstemming
met het karakter van voorbereidend we
tenschappelijk onderwijs en te veel een
concessie aan de praktijk.
Verder wordt er in alle afdelingen van
gymnasium, atheneum, lyceum een nieuw
vak, maatschappijleer ingevoerd. Het
atheneum zal, omdat zijn cursusjaar ver
lengd wordt tot zes jaar, hiervoor tijd we
ten te vinden. Zal de daarvoor benodigde
tijd op het gymnasium weer op de oude ta
len verhaald worden?
Eindexamens
Voor het eindexamen ziet de minister
echter mogelijkheden tot grotere differen
tiatie. In hoofdstuk VI van de algemene be
schouwing in de memorie van toelichting
staat te lezen: „De minister acht eindexa
mens onmisbaar, maar dit betekent niet,
dat in elk vak, dat gevolgd is, een eindexa
men behoeft te worden afgelegd.
Voor een aantal vakken, zal met het ver
melden van het rapportcijfer van het laat
ste of voorlaatste schooljaar kunnen wor
den volstaan. In een aantal kernvakken
zal echter een eindexamen moeten worden
afgelegd.
Teneinde overlading tegen te gaan zal
het aantal eindexamenvakken niet te
groot mogen zijn. Bovendien zal de grote
re vrijheid van de inrichting van het on
derwijs, die in het onderhavige wetsont
werp aan de scholen wordt geboden, nood
zakelijkerwijs leiden tot een grotere diffe
rentiatie in de eindexamenprogramma's
dan thans het geval is".
Dit betekent, dat een aantal kernvakken
verplicht zijn als eindexamenstof. Daar
naast kan de leerling een keus doen uit een
aantal niet-kernvakken. Elders in het ont
werp noemt de minister in dit verband de
moderne talen. Een leerling kan voor één
of meer moderne talen op het eindexamen
volstaan met het rapportcijfer van het
laatste of voorlaatste leerjaar. In de taal
of talen, waarin hij eindexamen doet, kan
hij dan zelfs meer lessen volgen dan in de
taal of talen, die hij laat schieten. Deze
procedure zal vermoedelijk ook ten aan
zien van niet met name genoemde keuze
vakken toegepast worden.
De grote meerderheid van de lerarenwe-
reld zal de ministeriële uitspraak van de
onmisbaarheid van eindexamens waarde
ren. Voortgezet onderwijs zonder eindexa
men dreigt te verwateren en kan bevor
derlijk zijn voor de gamakzucht van leer-
Aan het nog in dit parlementaire
jaar in behandeling komende wets
ontwerp ter vernieuwing van het
voortgezet onderwijs heeft een ter
zake kundige medewerker van ons
blad een reeks artikelen gewijd,
waarvan hierbij het vierde wordt
gepubliceerd.
lingen.... en misschien van een enkele
leeraar.
Een eindexamen is een soort toets, een
controle; en evenals de maatschappij in
het algemeen niet zonder controle kan
functioneren, evenmin kan het voortgezet
onderwijs buiten het eindexamen.
Utopie?
Met de waardering van de beperking
van het aantal eindexamenvakken en de
grotere differentiëring (bestaande in het
systeem van kern- en keuzevakken) staat
het echter anders. Ongetwijfeld zal het
grote publiek dit aantrekkelijker vinden
dan menig onderwijsman, die met de
consequenties hiervan te maken krijgt.
Enkele opmerkingen. De beperking van
het aantal eindexamenvakken dient om
overlading tegen te gaan. Wanneer kan
men eigenlijk spreken van overlading, hoe
is deze te constateren? Onwillekeurig
denkt men hierbij aan het departementa
le „overladingsrapport" van 1957, dat de
overlading min of meer als een bestaand
feit aanneemt en de gevaarlijke tendens
vertoont op grond daarvan het onderwijs-
peil te verminderen.
Verder: bij een vak, waarin eindexamen
wordt afgelegd, is een grotere objectivi
teit gewaarborgd, omdat hierbij twee in
stanties (examinator en gecommitteerde)
betrokken zijn.
De beoordeling van een vak, waarvoor
slechts met een rapportcijfer kan worden
volstaan, komt in handen van één instantie
te liggen, waardoor de subjectiviteit en
niet te vergeten de verantwoordelijkheid
van de individuele leraar een veel grotere
rol gaat spelen.
Vooral bij een leraar, die zijn verant
woordelijkheid in deze zeer zwaar voelt.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Sydney (Australië) (Presb.
Church) (2e pred pl.) C. Uidam te Stevens-
weert-Maasbracht.
Bedankt voor Hoogeveen J. H. J. Hoff
man te Koudekerke (Z.) - voor 's Heer-
Arendskerke W. C. C. J. Jacobs te Reitsum.
Geref. Kerken
Beroepen te Aduard G. Haaksma te Ee
(Fr.) - te Hoornsterzwaag en te Wester-
emden F. L. van der Bom, kand. te Am
sterdam - te Reitsum P. Sijtsma, kand. te
Amsterdam - te Zwolle (5e pred. pl.) J. F.
van der Wel te Erica (Dr.)
Baptisten Gemeenten
Beroepen te Enschedé M. de Jong te
Muntendam. Bedankt voor Almelo Ph.
Lindeman te Stavoren.
Advertentie
kan de subjectiviteit er toe leiden, dat hij
zware eisen stelt, alvorens een leerling
een voldoende te geven voor het vak waar
in geen eindexamen gedaan wordt. Want
het zal toch wel de bedoeling zijn, dat in
het algemeen de cijfers voor de niet-eind-
examenvakken voldoende zijn. Maar la
ten we nu aannemen, dat bovengenoemd
verschijnsel uitzonderingsgeval blijft, en
dat het onderhavige voorstel tot verlich
ting leidt. Hoever zal deze echter gaan?
Ernstig gevaar
Het is zeer goed mogelijk, dat sommige
niet-eindexamenvakken degraderen tot
schertsvakken, doordat de leraar genoe
gen moet nemen met minimale eisen. Im
mers alles komt af te hangen van het per
soonlijk gezag van de leraar.
Natuurlijk is dit gezag ook in het be
staande systeem een belangrijke factor,
of er voor een vak meer of minder ge
werkt wordt, maar het eindexamen oefen
de dan tenminste nog een zekere drang
uit op de leerlingen. De consequenties van
het thans voorgestelde kunnen derhalve
van onafzienbare draagwijdte zijn: een
daling van het onderwijspeil in een aan
tal vakken, die ongewenst en onaanvaard
baar is.
Ten slotte is het absoluut niet gegaran
deerd, dat met deze maatregel eventuele
overlading wordt tegen gegaan. Immers
de kans bestaat, dat de eisen voor de kern
vakken op den duur verzwaard worden,
„omdat de leerlingen voor de andere vak
ken minder behoeven te doen."
Nog een opmerking uit de keuken: Wel
ke voorstelling moet men zich maken van
een lesrooster met wel- en niet-aflopende
vakken voor telkens variërende groepen
van leerlingen?
Men krijgt zo het idee, dat het voorstel
inzake de eindexamens gebaseerd is op
een utopistische visie op het onderwijs.
Aangezien deze utopie er niet is en nooit
zal komen, is het te hopen, dat de alge
mene maatregelen van bestuur, die het
eindexamen moeten regelen, blijk zullen
geven van realiteitszin.
4 rl.-prtpn'ip
altijd lekker op
de boterham
volledige vergoeding door Uw
leverancier, indien een Heinz
57 product niet voldoet.
De volgende dag opende professor Doka de kist en riep Robotto.
„Robotto, beste jongen, we gaan samen op reis!", zei hij. „En ik ga je netjes in deze
kist leggen, dan kun je rustig en gemakkelijk vervoerd worden!"
Zo gebeurde het. Robotto lag languit in de kist en de prof sloot het deksel stevig af
met een hangslot; want niemand mocht het geheim van de inhoud te vroeg ontdekken.
Toen bestelde de pro] twee stevige kruiers, om de kist weg te halen en naar het
station te brengen.
Samen sjouwden die het ding naar buiten6465
Onverzwakte instandhouding van het
NAVO-bondgenootschap en sociale en eco
nomische hulpverlening aan de minder
ontwikkelde landen vormen twee punten
uit een verklaring, die het partijbestuur
van de Partij van de Arbeid als grond
slag voor de discussie over de buitenland
se politiek op het komende congres van
de partij aan de afdelingen heeft toegezon
den. Het congres zal op 12, 13 en 14 no
vember in Amsterdam worden gehouden.
In de verklaring wordt als mening van
het partijbestuur vermeld dat in het
atoomtijdperk het socialisme de voor
waarden moet helpen scheppen voor een
duurzame vrede. De handhaving van de
internationale orde en het voorkomen van
oorlog zijn echter gebonden aan het be
waren van een machtsevenwicht, aldus
het partijbestuur. Om die reden deelt het
bestuur de mening van de Britse zus
terpartij, dat de onverzwakte instandhou
ding van het bondgenootschap van de
NAVO thans de belangrijkste waarborg
is voor een vrede, die niet door Moskou
zou zijn opgelegd. De partij is voorstand
ster van een internationale regeling in
zake stopzetting van proefexplosies. Dat
reeds bijna een jaar geen proefexplosies
zijn uitgevoerd, juicht het partijbestuur
ook uit een oogpunt van volksgezondheid
toe.
Het uitblijven van ontwapening mag
geen reden zijn om niet verder te gaan
met de sociale en economische hulpver
lening aan de minder ontwikkelde landen,
aldus het partijbestuur, dat deze hulp een
van de meest doeltreffende bijdragen tot
de vrede der wereld noemt. De Britse
Labour Party en de Socialistische Inter
nationale hebben opnieuw als streefdoel
gesteld, dat de meer ontwikkelde landen
voor dit aoel tenminste één percent van
hun nationale inkomen ter beschikking
gaan stellen. „Daar in de meer ontwikkel
de landen het nationale inkomen jaarlijks
met drie percent stijgt, is een dergelijke
bestemming van één percent economisch
niet ondraaglijk", aldus de verklaring.
Het partijbestuur is van plan het ko
mende congres te vragen in te stemmen
met de instelling van een commissie, die
tot taak zal hebben voor het volgende par
tijcongres een rapport voor te bereiden
over de houding van de partij ten aan
zien van het vraagstuk van oorlog en vre
de in het atoomtijdperk.
De eerste harpist van het Residentie-
Orkest, Edward Witsenburg, die in Israel
de derde prijs van 't internationale harp-
concours verwierf, zal op zaterdagavond
24 oktober als solist optreden met het
Residentie-Orkest in de twee dansen voor
harp en orkest van Claude Debussy. Wit
senburg vertolkte deze dansen ook in Tel
Aviv tijdens het galaconcert van de drie
prijswinnaars van het concours.
19. Het gaat hierom: een affaire, die slecht begonnen is,
zet men niet door en men neemt nooit of te nimmer
wraak over een mislukte transactie. De wraakzuchtige
afperser graaft vandaag of morgen zijn eigen graf. Ons
wapen is een tweesnijdend zwaard, dat ook onszelf kan
treffen. Politie en justitie achtervolgen ons met een zo
onuitroeibare haat, dat men ons zelfs van medeplich
tigheid met onze tegenstanders zou beschuldigen. Ik
geef toe, dat er niets in staat is ons zo krachtig te er
geren dan een cliënt die ons dwarsboomt, uitlacht of
veracht. Onvermijdelijk gaan wij haat tegen zo iemand
koesteren. Maar wees voorzichtig! Dit is het kritieke
ogenblik waarop de afperser van formaat zijn gezond
verstand zal laten spreken en de nederlaag sportief
aanvaarden. Hoe schuldig de tegenstander ook mag
zijn en hoe overtuigend de papieren ook zijn die wij
in handen hebben (ja zelfs al zijn wij er zeker van
deze papieren in handen te kunnen spelen van iemand,
die er straffeloos een nuttig gebruik tegen de schul
dige van zal kunnen maken) wij moeten over voldoende
zelfbeheersing beschikken om onze cliënt te sparen. Om
te beginnen kunnen wij er nooit geheel zeker van zijn
niet op een noodlottig ogenblik in de aangelegenheid
te worden betrokken. Vooral niet, wanneer wij als te
genstander een man of een vrouw hebben, die over
een sterk karakter, uitstekende zenuwen, een harde
wil en een uitzonderlijke' intelligentie beschikt (een der
gelijke vrouw zal ik nog noemen). Onze veiligheid zou
dan stellig groot gevaar lopen.
De mqcht, waarover een dergelijke weerspannige
geest beschikt, zal de lezer, die in een rustige omge
ving dit alles in zich opneemt, nogelijk niet zonder
meer duidelijk zijn. Het lijkt zo eenvoudig een afper
ser zonder meer de deur te wijzen. Maar dit is niet
het geval.
In de praktijk blijkt doorgaans dat de man, die zich
plotseling aangevallen ziet door een afperser, die meer
over hem blijkt te weten dan gezond is voor zijn re
putatie, in paniek raakt. Hij mag wel over stalen ze
nuwen beschikken en moet een soort Uebermensch zijn
om al dadelijk te beseffen dat de afperser zelf ook grote
juridische risico's loopt en dat de man bij voorkeur
geen ruchtbaarheid aan de zaak zal geven. Hij is een
genie, wanneer hij op de lange duur niet zwicht. Het
bewijs is wel dat allen, die wij aanvallen, ten slotte
toegeven, zonder ooit te hebben begrepen dat hun rust
verzekerd zou zijn wanneer zij maar niet hadden toe
gegeven.
Ik besef, dat ik hiermee een beroepsgeheim onthul,
waardoor het klantental van mijn opvolgers wel eens
zeer kon dunnen en mogelijk het beroep zelf in gevaar
komt, maar nu ik zelf niet meer in staat ben het vak
te beoefenen.. Enfin. Wanneer men u ooit tracht te
chanteren, blijf dan zwijgen en ge hebt negen op de
tien kansen er ongehavend van af te komen. De tiende
kans is, dat ge met een beginneling of met een knoeier
te maken hebt. Draag er overigens zorg voor uw af
perser te leren kennen, zijn naam zowel als zijn adres.
Nodig hem in uw huis, sluit hem op, ransel hem zo
nodig af en doe alsof ge de politie waarschuwt. Hoe
stom hij mag zijn, hij zal beseffen dat hij zijn mees
ter gevonden heeft of dat hij met een gek heeft te doen
en in beide gevallen loopt hij ernstig gevaar. Hij be
grijpt dat hij alles heeft te verliezen en niets heeft te
winnen, behalve het vrij negatieve genoegen u onaan
genaam te zijn, want hijzelf is beslist niet gek. In mijn
beroep komen merkwaardig weinig gekken voor.
Eer ge de onderhandelingen opent, dient ge hem niet
te prikkelen door hem als een soort onmens tegemoet
te komen. Ik geef toe, dat wij over het algemeen niet
aan overgevoeligheid lijden, maar er zijn uitzonderin
gen. Ikzelf bij voorbeeld heb een zeer gevoelige aard,
ik ben gauw gekwetst, maar dankbaar voor elke be
wezen vriendelijkheid. Ge hebt tegenover een afperser
alle kansen aan uw kant wanneer ge naast een vast
beraden optreden blijk geeft van wat hoffelijkheid. Een
ijzeren hand in een fluwelen handschoen, daarmee
krijgt men vat op chanteurs.
Ik vrees dat ik wat ver ben afgedwaald op het ter
rein van de ethiek, maar dat is mijn zwakke punt. Ik
hoop de lezer niet te hebben verveeld. Laten wij tot
de feiten terugkeren.
Te Parijs was ik dus gedwongen meerdere maanden
te besteden aan het waarnemen ^an de lieden, die ik
wilde chanteren. Mijn middelen raakten echter uitge
put. Ik moest mijn inkomen veilig stellen en dus een
aanvang maken met een kleine transactie, die mij een
maandelijk inkomen verschafte. Daardoor werd het
mij mogelijk de grotere transacties in de toekomst met
de vereiste zorg voor te bereiken.
Een jonge man Pierre Delforge, leek mij geschikt
om mij in dit opzicht van nut te zijn. Ik had heel wat
vat op hem, want hij was sterk onder de indruk van
een meisje, Chantal Rivière, waarvan de achternaam
herhaaldelijk voorkwam in papieren, die ik in mijn be
zit had. Zij stamden uit de tijd toen ik te Saigon plaats
vervangend chef van de inlichtingendienst van de Ja
panse troepen was
Pierre en Chantal: twee aardige jongelui, die ik node
gestoord heb in hun jonge idylle, ik beken, dat ik be
rouw over mijn optreden zou voelen wanneer het niet
Delforge zou blijken die mij vermoord heeft. Is hij het
wel geweest, dan is het schavot zijn enige beloning, te
meer, daar hij een stommiteit heeft uitgehaald. Hij
had deze gewelddaad niet nodig om zijn leven en zijn
liefde weer op gang te brengen. Hij had kunnen vol
staan met wat list en handigheid.
Die schurk! riep Delforge.
De laatste, door Duchemin voorgelezen woorden had
den hem doen opspringen en in de enge ruimte tussen
de muur en het bureau van de rechter begon hij heen
en weer te lopen, vijf passen heen, omkeren, vijf pas
sen terug, als een wild dier in een kooi.
Ik ben dit geheel met u eens, zei Lheureux.
Gaat u zitten.
Delforge gehoorzaamde.
Wanneer ik het goed heb begrepen, kwam Beuvry
plechtstatig tussenbeide, hebben wij hier te maken
met een bekentenis van Vindon. In mijn lange loop
baan heb ik een misdadiger nog nooit dergelijke gruwe
lijke beschuldigingen aan het eigen adres horen uit
spreken of zien neerschrijven. En stellig niet op deze
hooghartige toon. Met een kleine variatie op een van
onze dichters zou men kunnen zeggen: Heb ik zo lang
moeten leven om zoveel wandaden te bagaan?
Zeer jqst, zei de rechter. Overigens zijn wij hier
niet bijeen om Vindon te veroordelen.
Beuvry hoorde hem niet eens. Er had zich een ge
dachte in zijn brein vastgezet en die moest hij uitspre
ken.
(Wordt vervolgd)
Kerkbouwactie. Doordat in één dag
ruim 450.000 aan giften binnenkwam is
de opbrengst van de Hervormde kerk
bouwactie thans gestegen tot f 4.362.974.
Meer dan een kwart van het beoogde be
drag 16 miljoen gulden is nu ont
vangen.
Amerikaanse subsidie. „The Rocke
feller Foundation" in New York heeft aan
de Rijksuniversiteit te Leiden een gift
toegekend voor een onderzoek met betrek
king tot de Koreaanse cultuurgeschiedenis,
dat zal worden ingesteld door de hoog
leraar in het Japans en Koreaans aan die
universiteit, prof. dr. F. Vos. Diens onder
zoek betreft vooral de Silla-periode (57
vóór Christus tot 936 na Christus) en om
vat onder andere de interpretatie van een
der oudste Koreaanse geschiedwerken: de
SamgoekJoesa.
Voor Japan. Ten behoeve van de hulp
verlening aan Japan is tot op heden op
giro 777 van het hoofdbestuur van het Ne
derlandse Rode Kruis gestort een bedrag
van ongeveer 41.000.De gelden, die in
Curagao voor hetzelfde doel worden inge
zameld zullen door het Rode Kruis aldaar
te zijner tijd eveneens op bovenvermeld
gironummer worden overgedragen.
Bezoekers. Vier leden van de Tweede
Kamer zullen vrijdag in Taipeh aankomen
voor een tiendaags bezoek aan Formosa.
Het zijn K. T. M. van Rijckevorsel (K.V.P.),
F. H. van de Wetering (C.H.U.), mr. dr. C.
Berkhouwer (V.V.D.) en H. C. W. Moor
man (K.V.P.). Ook een bezoek aan Quemoy
staat op het programma.
Stadsschouwburg: Vandaag 20 uur: De
Haagse Comedie met „De Dag van Tala-
vera". Vrijdag 20 uur: Première Indiase
dansgroep.
BIOSCOPEN
Cinema Palace: Vandaag 19 en 21.15 uur:
„08/15", 18 jaar. Vrijdag tot en met woens
dag 14.30, 19 en 21.15 uur en donderdag
14.30 uur: „Man of the West", 18 jaar.
Donderdag 19 en 21.15 uur: „08/15", deel I,
18 jaar. Iedere ochtend, ook zondag, 9.30,
10.30 en 11.30 uur: „Prinses Beatrix be
zoekt de Verenigde Staten".
Frans Halstheater: Vandaag 20 uur: .Zo
lang er mensen zijn", 14 jaar. Vrijdag en
zaterdag 14, 19 en 21.15 uur, zondag 14.
16.30, 19 en 21.15 uur, maandag 14, 19 en
21.15 uur, dinsdag 14 en 20 uur, woensdag
en donderdag 14, 19 en 21.15 uur: „Die
Sünderin", 18 jaar.
Lido Theater: Vandaag 19 en 21.15 uur
en vrijdag tot en met donderdag 14, 15.15,
19 en 21.15 uur: „Hoe vertel ik het mijn
dochter", 18 jaar. Zaterdag 23.30 uur: „Na
12 uur 's nachts", 18 jaar. Zondag 11 uur:
„Vrijheren van het woud", alle leeftijden.
Luxor Theater: Vandaag 20 uur: „De
barbaar en de geisha", 14 jaar. Vrijdag 14
en 20 uur, zaterdag 14, 19 en 21.15 uur,
zondag 14, 16.15, 19 en 21.15 uur en maan
dag tot en met woensdag 14 en 20 uur:
„Draaikolk der driften", 18 jaar. Donder
dag 14 en 20 uur: „Een terdoodveroordeel-
de ontsnapt", 14 jaar.
Minerva Theater: Vandaag 20.15 uur:
„De 41ste", 14 jaar. Vrijdag tot en met
zondag 20.15 uur: „Stella's sleutel", 18 jaar.
Zaterdag 14.30 uur, zondag 14 en 16.15 uur
en woensdag 14.30 uur: „Brokkenpiloten",
alle leeftijden.
Rembrandt Theater: Donderdag 19 en
21.15 uur: „Freddy, die Gitarre und das
Meer", alle leeftijden. Vrijdag tot en met
donderdag 14, 16.15, 19 en 21.15 uur: „Anna
Lucasta", 14 jaar. Zondag 11 uur: „Ge
heimen van Oost-Afrika", alle leeftijden.
Roxy Theater: Vandaag 19 en 21.15 uur:
„Deserteur van het legioen", 14 jaar. Vrij
dag en zaterdag 14.30, 19 en 21.15 uur, als
mede zondag 14, 16.15, 19 en 21.15 uur:
„The kid from Texas", 14 jaar. Maandag
tot en met donderdag 14.30, 19 en 21.15
uur: „De wet der onderwereld", 18 jaar.
Studio Theater: Vandaag 19 en 21.15
uur: „The captain's table", 18 jaar. Vrij
dag en zaterdag 14.15, 19 en 21.15 uur,
zondag 14, 16.15, 19 en 21.15 uur en maan
dag tot en met donderdag 14.15, 19 en 21.15
uur: „Les cousins", 18 jaar. Zondag 11 uur:
„De levensroman van Johann Strauss".
Theater Monopole (Zandvoort): Vandaag
20 uur: „Een grote liefde, een grote harts
tocht", 18 jaar. Vrijdag tot en met maan
dag 20 uur: „Les tricheurs", 18 jaar. Zon
dag 14.30 uur: „Bambi", alle leeftijden.
Dinsdag en woensdag 20- uur: „Godin der
liefde", 14 jaar. Donderdag 22 oktober
20 uur: „Dreiging", 18 jaar.
TENTOONSTELLINGEN
Bloemenheuvel (Bloemendaal): Tot
25 oktober dagelijks van 10 tot 17 uur.
zondags 14 tot 17 uur: Expositie van schil
derijen. aquarellen en tekeningen van
G. van Duffelen.
„In 't Goede Uur" (Korte Houtstraat 1):
Tot 1 november dagelijks (ook zondags)
van 10 tot 22 uur: Expositie van tekeningen
van Frans Verpoorten.
Museum „Het Huis van Looy" (Kamper
laan): Tot 16 november dagelijks 10 tot
12.30 en 13.30 tot 17 uur, zondags 14 tot
17 uur: Jubileumexpositie leven en werk
van Jacobus van Looy.