Zandwinning in Haarlemmermeer
onder voorbehoud verantwoord
Ongerustheid over geprojecteerde
zandwinning blijft bestaan
i
Stijging der energie van 11 procent
in het volgend jaar verwacht
Zandvoortse Handelsvereniging
wil bespreking met „Touring"
Proefproces om snelheidsmeter
Maatregelen moeten worden genomen
om bollengronden te beschermen
7
DRIE DESKUNDIGEN OORDELEN
Passagier van de „Oranje"
in Djakarta ingesloten
en weer vrijgelaten
Cees Lascur is ziek
BeneluX'Conferentie
Handel in aardappelen
wordt vrijgemaakt
Nasleep wereldkampioenschappen
Hoofdingelanden Haa riem tnerm eer
Wetsontwerp grenswijzi
ging naar vaste commissie
Paul Chr. van Westering
over „Porgy and Bess"
Abstracte kunst bekroond
Eerste paal flatgebouw
„Valkenburg" ingeheid
Ceremonie werd verricht
door de eerste koper
Nutsspaarbank viert
wereldspaarweek
Kerkelijk Nieuws
Provinciaal Electriciteitshedr ijf
VRIJDAG 23 OKTOBER 1959
HAARLEMS DAGBLAD
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
DRIE DESKUNDIGEN hebben de dijk
graaf en heemraden van de Haarlemmer
meerpolder advies uitgebracht inzake de
geprojecteerde zandwinning bij de Spie-
ringweg in Haarlemmermeer. De Rijks
waterstaat wil tussen de Spieringweg en
de Ringvaart gronden afzanden ten behoe
ve van de aanleg van de rijksweg beoos
ten Haarlem. Door deze zandwinning zou
de Rijkswaterstaat namelijk acht miljoen
gulden besparing ten opzichte van de zand
winning elders. Voor de afzanding dienen
Gedeputeerde Staten van Noordholland
een ontheffing van de hodemverlagings-
verordening te geven. Provinciale Staten
hebben de zandwinning in hun zomerver
gadering besproken, nadat voornamelijk
van de zijde van de landbouw protesten
tegen het plan naar voren waren geko
men. In hun najaarszitting zullen de Pro
vinciale Staten wederom aandacht aan
het plan besteden. De hoofdingelanden
van de Haarlemmermeerpolder hebben in
hun vergadering van 8 juli hun ernstige
ongerustheid uitgesproken over de gepro
jecteerde zandwinning. Zij hebben tevens
het polderbestuur uitgenodigd ten minste
twee onafhankelijke deskundigen advie
zen te laten uitbrengen over alle vermoe
delijke gevolgen, die uit de ontgronding
voor het waterschap, als voor de Neder
landse land- en tuinbouw in het algemeen
kunnen ontstaan.
In de vanmorgen in Hoofddorp gehou
den vergadering van hoofdingelanden van
de Haarlemmermeerpolder zijn twee rap
porten besproken. Het eerste rapport han
delt over de hydrologische en waterstaat
kundige aspecten van de afzending. Ir. C.
Biemond, directeur van de Gemeentewa-
tcrleidingen van Amsterdam, en ir. C.
Krijn, oud-hoofdingenieur-directeur van d
Provinciale Waterstaat van Noordholland
hebben dit rapport samengesteld. Het
tweede rapport is van ir. L. Troost, di
recteur van de Christelijke Landbouwwin-
terschool in Haarlemmermeer. Deze be
spreekt de vraag, in hoeverre cultuurtech
nische en nationaal-economische bezwa
ren tegen het zandwinningsplan van de
Rijkswaterstaat bestaan.
De heren Biemond en Krijn komen tot
de conclusie dat tegen de afzanding geen
bezwaren bestaan, mits aan enkele voor
waarden wordt voldaan. Allereerst dient
de waterstand in de put te worden gehou
den op een peil van 0.10 m. boven het ge
middelde van de stijghoogten van het die
pe grondwater aan de zijde van de Spie
ringweg en aan de zijde van de Spaarne-
tocht.
Ten behoeve van waarnemingen moe
ten diepboringen worden gemaakt en in
stand gehouden op tien meter en ongeveer
veertig meter beneden N.A.P. De sloot
langs de Spieringweg, voor zover grenzen
de aan het te ontzanden terrein, alsmede
de sloten langs de noordoost- en de zuid
westzijde van het terrein moeten over een
nader te bepalen lengte van de polderboe
zem worden afgescheiden. Het peil in de
afgescheiden sloten moet door een ge-
maaltje, dat uitslaat op de zandput, op
een vanwege de polder aan te geven hoog
te worden gehouden. Eventueel moet het
peil in de put kunnen worden opgezet.
Geen toevoerkanaal
De adviseurs hebben van de hoofdinge
nieur-directeur van de Rijkswaterstaat in
de directie wegen, ir. Ringeling, de mede
deling gekregen dat is afgezien van het
graven van een toevoerkanaal tussen
Ringvaart en zandput, dat van een sluis
zou worden voorzien. Het ligt nu in de be
doeling het te winnen zand of rechtstreeks
naar het werk te persen, of naar in de
Ringvaart liggende bakken te voeren.
De adviseurs wijzen erop dat in het be
treffende gebied op tachtig meter bene
den N.A.P. een leemlaag ligt. die echter
op sommige plaatsen ontbreekt of niet
voldoende aaneengesloten is. De conclusie
achten ir. Biemond en ir. Krijn gerecht
vaardigd dat in de geprojecteerde zand
put geen gevaar dreigt van het diepe zou
te water onder de leemlaag. Het vermoe
den bestaat dat thans ter plaatse geen
opwaartse zoutbeweging resulteert. Ver
moedelijk zou na de afzanding wèl op een
opwaartse zoutstroming moeten worden
gerekend, hoewel het effect van de bezin-
king van het fijne bodemmateriaal onbe
kend is. Door de waterstand in de put drie
dm. hoger te houden dan het aangrenzen
de polderpeil, kan een opwaartse zoutbe
weging worden voorkomen.
Om te bereiken dat de omliggende gron
den geen last van kwelwater zullen heb
ben, zou door het afzonderen van enkele
sloten een zelfstandige kleine boezem
moeten worden gevormd, die het water
door een automatisch gemaaltje kan uit
slaan op de put. Het kwelwater wordt op
deze wijze als het ware rondgepompt, al
dus de adviseurs.
Ir. Troost komt in zijn rapport tot de
conclusie dat van het graven van de zand
put geen nadelige gevolgen behoeven te
worden verwacht, als aan enkele door
hem gestelde voorwaarden wordt voldaan.
Voor de hydrologische en waterstaatkun
dige aspecten heeft ir. Troost zich laten
leiden door het rapport van de reeds ge
noemde adviseurs.
Naar het ANP verneemt, is de heer C.
I. S., die donderdag te Djakarta door de
Indonesische politie aan boord van de
.Oranje" werd gearresteerd, heden, vrij
dagochtend vrijgelaten na te zijn veroor
deeld en 20.000 roepiah te hebben betaald.
De heer C. J. S., directeur van een uit
geverij te Djakarta, zal, naar men ver
moedt, naar Medan reizen om daar weer
aan boord van de inmiddels uit Djakarta
vertrokken „Oranje" te gaan.
Zijn aanhouding stond waarschijnlijk in
verband met een deviezenkwestie.
Daar Cees Laseur ziek is geworden, zal
ijn rol in „De dolleman", welk stuk za
terdag 24 en zondag 25 oktober in de Ko
ninklijke Schouwburg in Den Haag wordt
opgevoerd, worden overgenomen door
Henk van Buuren.
Als voorwaarden stelt ir. Troost dat het
toevoerkanaal en de schutsluis niet moe
ten worden aangelegd. Voorts moet bij de
diepteboringen zijn komen vast te staan
dat de stijghoogten "an het diepe grond
water onderling niet veej verschillen. Blij
vende controle zal moeten worden uitge
oefend op de stijghoogten van het diepe
grondwater alsmede op het zoutgehalte in
de zandput.
Kwelgevaar opheffen
Maatregelen moeten worden genomen
om de waterhuishouding van de bollen
gronden veilig te stellen. Dit kan gebeu
ren door binnen het werkterrein op on
geveer 25 meter afstand van bestaande
sloten aan de noordwest-, de zuidwest en
de noordoostzijde van het werkterrein drie
nieuwe sloten te graven.
Deze nieuwe sloten moeten met de sloot
ten westen van de Spieringwcg, voor zo
ver grenzend aan het te ontzanden terrein
van de polderboezem worden afgesloten.
De nieuwe sloot aan de noordwestkant van
de put zal eventueel kwelgevaar voor de
bollengronden opheffen. Voor de blijvende
poldersloten zullen zodanige voorzienin
gen moeten worden getroffen, dat een ge
lijke afvoercapaciteit voor de bollengron
den gewaarborgd blijft
Ir. Troost wijdt ook een beschouwing
aan de economische consequenties van de
afgraving voor de bloembollencultuur. Hij
heeft onder meer een onderzoek ingesteld
naar de voorraad potentiële bollengronden
tussen Leiden en Beverwijk. De adviseur
merkt op dat aan opdringende industrie
en woningbouw regelmatig goede bollen
gronden worden opgeofferd. Naar schat
ting zijn na 1945 ongeveer zeventig ha. bol
lengrond verloren gegaan. Vervanging
van deze gronden is gevonden in het om
zetten van geschikte weilanden en de uit
breiding van de teelt in andere streken.
Potentiële bollengronden
De adviseur heeft nagegaan van welke
graslanden na omspuiting prima bollen-
grond is te maken. Hij komt tot een op
pervlakte van 400 ha. In de oude bollen
streek is hiervoor bijna geen grond meer
te vinden. In totaal zou hier slechts onge
veer 35 ha. van weiland in bollenland kun
nen worden omgezet.
Groter zijn de mogelijkheden in de om
geving van Santpoort, ten oosten van de
rijksweg Haarlem-Vclser tunnel. Hier zou
den nog ongeveer tweehonderd ha. prima
bollengrond kunnen worden verkregen.
Tussen dit gebied en de oude bollenstreek
zou nog bollenland ter grootte van 150 ha.
kunnen worden verkregen, waarbij dan
het westelijk deel van Haarlemmermeer
is betrokken.
Vermoedelijk zal een deel van de^e gron
den, gezien de ligging, echter een andere
bestemming krijgen. Of de gronden voor
de bollenteelt bescjii^t»aa.r komen, hangt
trouwens van de eigenaren af.
De bollengronden in de onmiddellijke
omgeving van de te graven zandput zijn
van uitstekende kwaliteit. Als alle voor
waarden in acht worden genomen, zullen
deze gronden niet in waarde achteruit
gaan. Ir. Troost heeft geen antwoord ge
geven op de vraag, of het verloren gaan
van dertig ha. potentiële bollengrond ten
behoeve van de afzanding nationaal-eco-
nomisch verantwoord is. Naar zijn me
ning ligt deze vraag in de beleidssfeer.
Het geschikt maken van de potentiële
bollengronden zou komen op f 8.000 per
ha. De ontstane bollengrond zou dan vol
gens de huidige maximumprijzen van de
Grondkamer ongeveer twintigduizend gul
den per ha. opbrengen. De adviseur heeft
ten slotte de vraag buiten beschouwing
gelaten, of het aanwenden van de grond
voor de bollencultuur economisch meer
verantwoord is dan het gebruik van het
vrijkomende zand voor de aanleg van een
rijksweg.
Vanaf 1 juli 1960 geen passencontrole
meer
Het comité van ministers van Bene
lux, dat te Brussel vergaderde onder
voorzitterschap van de Nederlandse
minister van Buitenlandse Zaken,
J. Luns, is tot overeenstemming ge
komen over de vrijmaking van het
wederzijds verkeer in aardappelen.
Daarbij werd echter het voorbehoud
gemaakt van eventuele opschorting van
deze handelsvrijheid in geval van kri
tieke ontwikkeling van het binnenlands
prijsniveau in een der partnerlanden.
Ten aanzien van de vrijmaking van
groente en fruit, waarover zeer lang
durig werd beraadslaagd, kwamen de
ministers niet tot overeenstemming.
In de financiële sector kwamen de mi
nisters overeen een onderzoek te laten in
stellen of het mogelijk is de methodes van
heffing en controle van de omzetbelasting
zodanig te wijzigen, dat de thans aan de
binnengrenzen bestaande controle kan ver-
"•jllen en worden vervangen door een ad
ministratieve controle. De ministers kwa
men overeen er naar te streven de huidige
verschillen in de fiscale lasten op het weg
vervoer niet verder te doen toenemen. De
regeringen zullen nagaan of door bijzon
dere maatregelen zekere belemmeringen
voor de beoogde liberalisatie uit de weg
kunnen worden geruimd.
Tenslotte deelden de ministers mede,
dat zij richtlijnen hebben gegeven, opdat
op 1 juli van het volgend jaar de controle
van personen aan de binnengrenzen k3n
worden verplaats! naar de buitengrenzen
van Benelux. Vanaf die datum zal er dus
geen passencontrole meer zijn aan de grens
tussen Nederland en België. Aan een be
spreking van de kwestie van de invoer
van Nederlandse condensmelk in België is
men niet meer toegekomen.
Tijdens de donderdagavond in restau
rant „Zomerlust" in Zandvoort gehouden
vergadering van de Zandvoortse Handels
vereniging is nog eens de nasleep van de
in augustus gehouden wereldkampioen
schappen wielrennen ter sprake gekomen
en met name een uitlating van de heer J.
B. Th. Hugenholtz, verstrekt aan de pers,
volgens welke hij de tijdens deze kam
pioenschappen berekende prijzen „die
venprijzen" zou hebben genoemd. In dit
verband zouden zelfs de namen van de
heren Kiefer en Rinkel zijn genoemd. Uit
de vergadering bleek, dat men deze on
verkwikkelijke geschiedenis graag uit de
weg wilde ruimen. Men achtte daartoe een
samenspreking tussen de voorzitter van
do Handelsvereniging, de heer H. Hil-
dering en de heer Hugenholtz wenselijk.
De heer Hildering toonde zich wel bereid
een bespreking met de heer Hugenholtz
te hebben, maar meende, dat het initiatief
hiertoe van de laatste zou moeten uit
gaan. De vertegenwoordiger van de Han
delsvereniging in de Stichting Touring
Zandvoort, de heer J. A. C. Goos. kreeg
van het bestuur toestemming dit stand
punt in de eerstvolgende algemene leden
vergadering van de stichting kenbaar te
maken.
De besprekingen werden donderdag
avond door de heer Hildering geopend, die
eraan herinnerde, dat reeds in augustus
een bespreking door Touring Zandvoort in
het vooruitzicht was gesteld, maar dat
men nog steeds op een uitnodiging daar
toe wachtte. „Het initiatief tot een be
spreking behoort uit te gaan van „Tou
ring", aldus de heer Hildering, „omdat
zij twee leden van de Handelsvereniging
heeft aangevallen. Wanneer een samen
spreking heeft plaats gehad, is de zaak
daarmee afgedaan".
Aan de discussie, die hierop ontstond
werd door drie leden deelgenomen. De
heer J. Merkelbach kantte zich tegen de
vuurwerken, die „slechts wat nozems naar
Zandvoort brengen, zonder dat de winkel
stand er iets aan heeft". Ook de bezoe-
De heer M. Gatsonides te Bentveld, die
onlangs op het circuit van Zandvoort een
door hem ontworpen automatische snel
heidsmeter, de Gatsometer, heeft gede
monstreerd, is thans in een proefproces
gewikkeld teneinde een uitspraak te ver
krijgen betreffende de rechtsgeldigheid
van deze snelheidsmeter. In eerste instan
tie heeft de kantonrechter de heer Gat
sonides en diens zoontje beiden veroor
deeld tot een geldboete van ƒ11.-, waar
door voor de officier van Justitie en voor
Na kennisneming van twee rapporten
over de mogelijke gevolgen van de gepro
jecteerde zandwinning bij de Spieringweg
in Haarlemmermeer hebben de hoofdinge
landen van de Haarlemmermeerpolder
vanmorgen besloten hun ongerustheid
over deze zandwinning aan Gedeputeerde
Staten van Noordholland kenbaar te ma
ken. De hoofdingelanden zijn van oor
deel dat bij deze afgraving teveel, ook
door de samenstellers van de rapporten,
geconstateerde onzekerheden bestaan. De
gevolgen van de zandwinning zouden an
ders kunnen zijn dan thans kan worden
aangenomen. Gezien deze onzekerheden
blijven de hoofdingelanden bezorgd over
het plan van de Rijkswaterstaat en kun
nen zij hiermee niet akkoord gaan.
Verscheidene hoofdingelanden hebben
het woord gevoerd naar aanleiding van
de rappoi^en, die ir. C. Biemond en ir.
C. Krijn over de hydrologische en de wa
terstaatkundige en ir. L. Troost over de
cultuurtechnische gevolgen van de zand
winning hebben opgesteld.
De dijkgraaf, mr. K. baron van Harden-
broek, deelde mee dat van de Rijkswater
staat de schriftelijke bevestiging is bin
nengekomen dat de aanleg van een toe
voerkanaal en van een schutsluis van het
plan zijn geschrapt. De rapporten van de
drie bij uitstek deskundigen achtte de dijk
graaf in zoverre geruststellend, dat als de
door de adviseurs genoemde voorwaarden
in acht worden genomen geen angst voor
extra verzilting of kwel behoeft te be
staan. De dijkgraaf deelde mee dat de rap
porten onder meer naar de Provinciale
Staten en de Rijkswaterstaat zijn gezon
den. De heer Kistemaker noemde de rap
porten, die op verzoek van het polderbe
stuur zijn uitgebracht, zeer waardevol.
Doordat het toevoerkanaal vervalt, zal de
mogelijk te graven put voor de recreatie
weinig betekenis hebben.
De heer Van Reeuwijk was niet zeer ge-
rustgesteld na kennisneming van de twee
rapporten. De heren De Clercq en Im-
mink deelden deze mening en lieten uitko
men dat door de afgraving zich omstan
digheden kunnen voordoen, die thans nog
niet kunnen worden voorzien.
In een uitvoerige beschouwing kwam de
heer De Jong Schouwenburg tot de con
clusie dat het aantal onzekerheden bij de
zandwinning te groot is. Zekerheid be
staat in het geheel niet dat de belangen
van de polder en van de landbouw bij en
na de afgraving voldoende veilig gesteld
zijn. Daarbij is het verloren gaan van der
tig ha. potentiële «bollengrond een zwaar
offer. Het is onze plicht tegen de Rijks
waterstaat te zeggen: haal het zand voor
de nieuwe rijksweg maar elders, aldus de
heer De Jong Schouwenburg. Ten slotte
besloot de vergadering van haar ongerust
heid over het zandwinningsplan blijk te
blijven geven.
Nieuwe brug
De dijkgraaf deelde mee dat binnen af
zienbare tijd met de bouw van de nieuwe
brug over de Ringvaart bij Hillegom zal
worden begonnen. De kosten zijn geraamd
op zevenhonderdduizend gulden. De bo
venbouw van de brug zal spoedig onder
hands worden aanbesteed. Voor de oprit
van de nieuwe brug zullen twee huizen
moeten verdwijnen, een winkelhuis en
een schuur moeten worden verplaatst.
Meegedeeld werd dat dit jaar als ge
volg van de weersomstandigheden 18000
minder voor het bemalen is uitgegeven
dan in normale jaren. De droogte heeft
voor het polderbestuur dus een blangrij-
ke bezuiniging tot gevolg gehad. Als op
volger van de technisch-ambtenaar eer
ste klasse J. Bramer, die op 1 december
in dienst treedt van het hoogheemraad
schap Lekdijk-Bovendams. is benoemd de
heer P. Hoefkens uit Middelburg.
(Van onze Haagse redacteur)
De centrale afdeling van de Tweede
Kamer heeft besloten het wetsontwerp tot
toevoeging van het grondgebied van
Haarlemmerliede en Spaarnwoude aan de
gemeenten Haarlem en Haarlemmermeer
door te sturen naar de vaste commissie i
voor Binnenlandse Zaken.
de heer Gatsonides de mogelijkheid blijft
bestaan in hoger beroep te gaan.
Dit proefpi-oces is uitgelokt door de heer
Gatsonides in nauwe samenwerking met
de Zandvoortse politie. Enige tijd geleden
reed de zoon van de uitvinder met een
bromfiets voor het politiebureau met een
snelheid van 35 km. per uur voorbij en de
heer Gatsonides volgde zelf in een auto
die 60 km. reed. De Zandvoortse politie
nam met de automatisch registrerende
snelheidsmeter van de heer Gatsonides
de overtredingen op en verbaliseerde de
uitvinder en zijn zoon.
De officier van Justitie bij het kanton
gerecht in Haarlem, mr. J. Wiarda, was
dezer dagen bij de behandeling van de
zaak van oordeel, dat het wettig en over
tuigend bewijs geleverd was, een mening
die gedeeld werd door de kantonrechter,
mr. F. J. Gerritsen. Vader en zoon wer
den beiden veroordeeld tot een geldboete
van 11.-.
Men overweegt hoger beroep in deze
kwestie aan te tekenen ten einde van de
hoogste rechterlijke instantie in Nederland
een uitspraak te verkrijgen, waarna bij
een veroordeling de snelheidsmeter
door de politie-instanties eventueel ge
bruikt kan gaan worden.
Zoals wij enige tijd geleden reeds meld
den heeft de heer Gatsonides oktrooi aan
gevraagd op zijn snelheidsmeter, die de
tijd aangeeft in honderdsten van secon
den. De meting van de snelheden wordt
verricht door twee rubberslangen, die
evenwijdig aan elkaar over de weg worden
gespannen. Degene, die de meter bedient
heeft alleen tot taak een bepaald voertuig
uit een verkeersstroom te selecteren. De
voorwielen van de uitgekozen wagen stel
len, op het moment, waarop zij de slang
indrukken het tellermechanisme in wer
king. De teller stopt op het ogenblik, waar
op de voorbanden de tweede rubberslang
passeren. Deze twee slangen behoeven, in
tegenstelling tot de gebruikelijke snel
heidsmeters, bij het opmeten van de snel
heden van auto's slechts tien meter van
elkaar verwijderd te liggen. Bij het meten
van de snelheden van de bromfietsers kan
deze afstand teruggebracht worden tot vijf
meter.
De tijd kan onmiddellijk op de Gatso
meter afgelezen worden en met behulp
van een tabel kan de snelheid direct be
paald worden. De metingen hebben uitge
wezen. dat de onnauwkeurigheid van de
Gatso-meter varieert van 0,0015 tot 0.0032
seconden. De prijs van het instrument zal.
indien het in serie kan worden vervaar
digd, aanzienlijk beneden de duizend gul
den liggen, hetgeen aanmerkelijk goedko
per is dan de reeds in gebruik zijnde pre-
cisietiidmeters.
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE
kers aan de wedstrijden op het circuit
verlaten Zandvoort weer zo snel mogelijk.
De voorzitter daarentegen zag wel de
gelijk een grote propagandistische waar
de voor de badplaats uitgaan van de vuur
werken. Mét de heer Merkelbach achtte
de voorzitter een scheiding van V.V.V.-werk
en circuit wenselijk, al meende hij dat
dit om verschillende redenen wel altijd
een utopie zal blijven. De heer P. Schaap
meende, dat men er goed aan doet de kwes
tie met „Touring" te laten rusten. Hij
geloofde, dat er heel wat personen mis
bruik van de omstandigheden hebben ge
maakt. „Maar", aldus de heer Schaap.
„Daar behoeven de heren Kiefer en Rin
kel zich niets van aan te trekken. Deze
beide heren hebben geheel te goeder trouw
gehandeld".
De voorzitter antwoordde, dat de Han
delsvereniging er geen belang bij heeft
van de Stichting „Touring" te vervreem
den. Daarom wordt alsnog op een samen
spreking gehoopt. De heer K. Looman ten
slotte meende, dat de gewraakte uitlating
van de heer Hugenholtz niet sloeg op de
heren Kiefer en Rinkel, maar meer in het
algemeen was bedoeld. Persoonlijk vond
hij het uitdagende bord bij één der Zand
voortse bedrijven met het opschrift in
vier talen: „Hier worden geen toeristen-
prijzen berekend" heel wat meer beledi
gend voor de Zandvoortse winkelstand.
Vervqlgens kwam de St. Nicolaasviering
ter sprake. De intocht zou dit jaar waar
schijnlijk weer door hetzelfde comité van
particulieren als vorig jaar worden ver
zorgd. De voorzitter van het St. Nicolaas-
comité, de heer I. S. Dikker, deelde mee,
dat bij de actie dit jaar geen zegeltjes
voor anderhalve cent per stuk zullen wor
den verstrekt. Deze waren voorheen be
stemd voor de sigarenwinkeliers en krui
deniers, zodat deze branches dit jaar
waarschijnlijk niet meer aan de actie zul
len deelnemen. Het plan dit jaar eens een
andere actie te organiseren stuitte af op
een gebrek aan voorbereidingstijd. Aan
het begin van de vergadering werd door
de voorzitter nog eens een terugblik ge
geven op het afgelopen seizoen, dat hij
„ongekend mooi" noemde. De heer Hil
dering bracht dank aan het gemeentebe
stuur en sprak als zijn mening uit, dat
Stichting „Touring Zandvoort" zeer veel
had bijgedragen tot een verhoging van het
amusement.
Een bezoekspreiding op het strand acht
te spreker in normale omstandigheden niet
gewenst, omdat dit zeker nadeel zou be
rokkenen aan de winkelstand in het dorps
centrum.
Voor de leden van de buurtvereniging
„Bloemendaal" heeft de heer Paul Chr.
van Westering uit Bloemendaal, donder
dagavond in het Jeugdhuis aan de Don-
kerelaan een boeiende causerie gehouden
over de negeropera „Pargy and Bess" van
de Amerikaanse componist George Gersh
win.
De neer Van Westering heeft een zeer
duidelijk beeld gegeven van de inhoud van
deze volksopera, waarvan men de tekst in
negerdialect moet begrijpen om de bedoe
ling van de schrijvers Du Bose en Dorothy
Heyward en van de Joods-Amerikaanse
componist Gershwin, te doorzien. De be
tekenis van deze negeropera, die Gersh
win's meesterwerk werd, heeft de heer
Westering op deze avond volkomen duide
lijk gemaakt. Het gesproken woord heeft
hij met behulp van verschillende fragmen
ten nog aanzienlijk verduidelijkt. Spreker
stelde, dat de neger vóór alles intens leeft,
anderzijds zeer kinderlijk en tegelijkertijd
ook geraffineerd is. Heidendom, bijgeloof
en duistere machten, gemengd met chris
tendom spelen bij het karakter van de
neger een rol. De neger is sterk onderhevig
aan stemmingen. Dat komt in „Porgy and
Bess" op aangrijpende wijze tot uiting.
Uitvoerig stond spreker stil bij de di
verse personen die in deze opera voorko
men, allen negers met uitzondering van
de detective, die een blanke is. En aan de
hand daarvan heeft hij een beeld gegeven
hoe het drama zich in deze fascinerende
opera met zijn soms obsederende muziek
voltrekt. Duidelijk komt hierbij ook de
vroomheid van de neger tot uiting en hun
Godsvertrouwen en de heer Van Westering
wees erop, dat de neger tussen het dage
lijks leven en het hiernamaals geen on
derscheid maakt. De neger is immer ver
vuld van het „Beloofde land".
In de Galerie Kasper te Lausanne is de
gouden medaille van de Zwitserse Prijs
voor Abstracte Kunst dit jaar uitgereikt
aan de jonge Spaanse schilder Modeste
Cuixart, geboren in 1925 te Barcelona.
Cuixart verwierf onlangs tevens de eerste
prijs van de Biennale te Sao Paulo.
De zilveren medaille ging naar de Ita
liaan Lucio Fontana, geboren 1899 en
werkzaam te Milaan, aanvankelijk als
beeldhouwer. Hij lanceerde in 1949 het
..spatialisme".
Donderdagmiddag is feestelijk de eer
ste paal ingeheid van het flatgebouw
Valkenburg" aan het Valkenburger
plein in Heemstede. De eer om deze cere
monie te verrichten viel te beurt aan de
eerste koper, de heer J. D. Bax uit Heem
stede. Het Heemsteedse gemeentebestuur
was vertegenwoordigd door de directeur
van Openbare Werken, ir. Th. J. Mebius,
terwijl ook de adjunct-directeur, de heer
H. G. Peterse, de eerste paalslag bij
woonde. Zoals wij begin juli van dit jaar
reeds schreven zullen op deze plaats zes
tien luxueuze vierkamerflats verrijzen.
De architect b.n.a. J. Brouwer in Aer-
denhout ontwierp de plannen. Het com
plex omvat een onderbouw en vier woon
lagen.
Na de eerste paalslag, die door het ge
bruik van zwavel gepaard ging met een
flinke klap en veel rook, ging het gezel
schap naar het Verversingshuis in Groe-
nendaal.
Sprekende namens het aannemingsbe
drijf Rinkema en Kottman herinnerde de
heer J. M. Strijbis van het makelaarsbu
reau De Ridder en Strijbis in Heemstede
eraan dat het negen jaar heeft geduurd
voor het terrein aan het Valkenburger
plein zijn bestemming kreeg. Spreker
weet deze lange duur aan de tijdsomstan
digheden en de eisen die nu eenmaal aan
de bebouwing gesteld moeten worden. De
heer Strijbis deelde verder mee dat er
reeds elf kopers bekend zijn.
Ir. Mebius richtte namens het gemeen
tebestuur van Heemstede dankwoorden
tot de architect en het aannemingsbe
drijf. Hij zei dat de gemeente deze nieu
we woningvoorraad met plezier zal ont
vangen en hij hoogte dat de toekomstige
bewoners de woningen met veel vreugde
zullen betrekken.
Sinds juli zijn de koopsommen van de
flats met duizend gulden verhoogd. De
flats op de noordoostelijke en zuidweste
lijke hoek zullen respectievelijk ƒ42.000
en 44.000 kosten en de middenflats
39.000. Deze bedragen gelden voor alle
vier woonlagen. Zoals wij reeds vermeld
den zal het flatgebouw verrijzen volgens
het galerij systeem. Van de onderbouw uit
kunnen de bewoners per lift naar de gale
rij op hun woonlaag komen. Iedere flat
bevat een woonkamer van vier meter
twintig bij vijf meter zeventig (eventueel
tot zeven meter tien uit te breiden), drie
slaapkamers, een eetkeuken, een badka
mer, vestibule en balkon. In de onder
bouw komen bergruimten en een centrale
droogkelder, alsmede de centrale olie-
stookinstallatie. Met het oog op de geho
righeid is een trappenhuis, waarvan de
bewoners eventueel gebruik kunnen ma
ken, buiten het complex gebouwd.
Op het terrein achter het gebouw komen
zeven autogarages. In het flatgebouw zal
men een centrale antenne voor televisie
en radio en verder huistelefoon aanbren
gen. In augustus of september van vol
gend jaar hoopt men met de bouw gereed
te zijn.
De Nutsspaarbank in Haarlem en haar
bijkantoren in Haarlem, Heemstede, Hil
legom en Zandvoort, vieren van 26 tot en
met 31 oktober „wereldspaarweek".
Ter stimulering van de spaargedachte
zal gedurende deze week aan ieder, die
een inleg doet of een spaarbankboekje
opent, de langzamerhand tot een traditie
geworden spaax-bankkalender naar werk
stukken van de kunstschilder Jan Voer
man worden uitgereikt. Bovendien ontvan
gen de kinderen op woensdagmiddag aan
de jeugdspaarbank en op de scholen, die
met de Nutsspaarbank samenwerken, een
aantrekkelijke verrassing, die bestaat uit
een aardig vogelboekje, geschreven door
Mies Bouwhuys onder de titel „De Vogel
man" met een aantal plaatjes van de hand
van H. J. Slijper, bestemd om erin te wor
den geplakt.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Amsterdam (Parkkerkge
meente) (vac.-M. Groenenberg) A. H. Wee-
nink, predikant voor buitengewone werk
zaamheden te Groningen.
Aangenomen de benoeming tot predi
kant-voorganger van de Vereniging van
Vrijzinnige Hervormden te Vlissingen-
Goes J. van Beek te Uitgeest.
Geref Kerken
Beroepen te Nieuwer-Amstel-Noord
(vac.-H. B. Weyland) A. Broek te Gronin
gen.
Chr. Geref. Kerken
Tweetal te Eemdijk G. Blom te Meer
kerk en D. van Wilsum te Dedemsvaart.
Beroepen te Ermelo J. C. van Raven-
swaaij te Scheveningen.
Geref. Gemeenten
Bedankt voor Werkendam W. C. Lamain
te Grand-Rapids (U.S.A.).
Gedeputeerde Staten van Noordholland
verwachten in 1960 een toeneming van de
aflevering van elektrische energie aan de
gemeenten, aan de eigen laagspannings
netten, alsmede aan de grootverbruikers
en polders van gemiddeld circa elf percent
ten opzichte van 1958. Verwacht wordt een
stijging van ongeveer 6,5 percent van de
levering van energie aan de Hoogovens
en aan de n.v. P.E.G.E.M. ten behoeve
van de Nederlandse Spoorwegen en een
levering aan de gemeente Haarlem van
haar gehele energiebehoefte, met uitzon
dering evenwel van het vermogen tot
een maximum van 6.000 kw dat Haar
lem voor opwekking blijft gebruiken en
verband houdt met de levering van warm
te aan derden. Voor de berekening van de
brandstoffenkosten is aangenomen, dat in
het voorjaar van 1960 de eerste eenheid
van de uitbreiding der centrale in bedrijf
kan worden gesteld en de tweede eenheid
in de tweede helft van 1960 in gebruik zal
worden genomen.
Deze mededelingen doen Gedeputeerde
Staten in de toelichting op de begroting
1960 van het Provinciaal Electriciteitsbe-
drijf Noordholland. De uitbreidingswer
ken worden geraamd op 44.325.000 waar
van als vierde termijn voor de uitbreiding
van de Centrale te Velsen met twee een
heden van elk 125 MW 12.000.000. De to
tale kosten van deze uitbreiding werden
op 90.000.000 begroot en thans kan nog
niet worden overzien of dit bedrag, onder
andere als gevolg van de werking van ma
teriaal- en loonclausules in de bestedingen
al dan niet zal worden overschreden. Er
zullen nog enkele werken moeten worden
uitgevoerd en de kosten worden op
7.000.000 geraamd.
Voor het totstandkomen van een 150 kv-
verbinding tussen Velsen en Oterleek is
voor de tweede termijn f 5.000.000 uitge
trokken. Het ligt in het voornemen een
centraal magazijn te stichten ten behoe
ve van de voortgeleiding en distributie op
het industrieterrein ten zuiden van de
Staatsvissershaven te Velsen. Op de be
groting is een aanvullend bedrag van
r 2.500.000 geraamd Voor aankoop van
een terrein ten behoeve van het bouwen
van een centraal magazijn voor de voort-
geleide en distributie is de keus gevallen
op het industrieterrein van de gemeente
Velsen ten zuiden van de Staatsvissersha
ven te IJmuiden.
