Tweede Kamer verdeeld over
tweede hoogovenbedrijf
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Noel Baker krijgt
Nobel-Vredesprijs
„Ploegenstelsel in bakkerij maakt
verkorting arbeidstijd mogelijk"
HET WEER
Kleine bakkers kunnen - mits zij zich
concentreren - blijven concurreren
Smit.
van Rijsbermen m
Regering vraagt SER
nieuw advies over
bakkerijparagraaf
7
vanderhammen s
QJwrxk*"*
Roomboterprijs blijft
maar stijgen
Nederlandse vereniging van werkgevers
IJmuiden heeft topproduktie nog niet bereikt
Nevelig
Drie slachtoffers van
gasvergiftiging
Algerijnen schieten twee
Parijse agenten neer
T
Het woord is aan
Krijgshaftige Miss
Journalisten-cabaret
op 10 november
Nederlands pleidooi voor
„vergeten" vluchtelingen
Washington intervenieert
weer in geval-Parker
Drie doden in het verkeer
GERO ZILVIUM - ZILMETA
STUURMAN COHEN
Hotei „Die Raeckse" caf«R««.
In de krant van heden:
74e JAARGANG No 102
VRIJDAG 6 NOVEMBER 1959
304e JAARGANG No 254
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendapiein, Tel. 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct Postgiro 273107,
t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. HaarL Crt
Directie: P. VV. Peereboom en A. D. Huijsman
OSLO (Reuter-AFP) In Oslo is be
kendgemaakt, dat de Nobelprijs voor de
vrede is toegekend aan Philip Nocl-Baker,
een lid van het Britse parlement voor de
Labour-partij. De prijs bedraagt dit jaar
220.678.14 Zweedse kronen (bijna 160.000
gulden). De toekenning ervan is aange
kondigd door het Nobel-comité van het
Noorse parlement.
Noel-Baker is een van de voornaamste
woordvoerders van de Britse socialisti
sche partij over ontwapening, een onder
werp waarover hij een boek heeft ge
schreven. Hij is minister voor de betrek
kingen met het gemenebest geweest.
Noel-Baker is de achtste Engelsman
aan wie de vredesprijs is toegewezen.
(Zie verder pag. 3)
De prijs van de roomboter blijft maar
stijgen. De gespannen situatie op de zui-
velmarkt is hier de oorzaak van. Vandaag,
zo vernemen wij, ziet het er naar uit dat
in de groothandel de kiloprijs van room
boter met tenminste tien cent omhoog zal
gaan.
In bevoegde kringen gaf men ons te ver
staan, dat de teneur op de botermarkt wel
iswaar nog steeds er één is van stijgende
prijzen, doch dat men zich intussen gaat
afvragen of inmiddels niet een peil is be
reikt, waarop de notering zich zal hand
haven.
Op een door het hoofdbestuur van de
Nederlandse vereniging van werkgevers
in het bakkersbedrijf uitgeschreven pers
conferentie is gistermiddag in het Kur-
haus in Scheveningen het standpunt van
deze vereniging ten aanzien van het on
langs door de Sociaal-Economische Raad
aan de staatssecretaris van Sociale Zaken
en Volksgezondheid uitgebrachte advies
over een eventuele wijziging van de brood-
bakkerijparagraaf van de Arbeidswet 1919
nader toegelicht. De directe aanleiding tot
het beleggen van deze persconferentie lag
in de protestbijeenkomsten, georganiseerd
door de bonden van bakkerspatroons,
waarbij, aldus de werkgevers, gegevens
van tendentieuze aard worden verstrekt.
Mr. C. M. Corporaal, secretaris van de
vereniging, die als een der drie deskundi
gen de door de S.E.R. ter voorbereiding
van het advies ingestelde commissie in
haar werkzaamheden heeft bijgestaan,
heeft tijdens de conferentie de volgende
cijfers verstrekt: Het totaal aantal tot
brood en bakkersartikelen verbakken ba
len bloem en/of meel bedroeg in 1958 14,5
miljoen (balen van 50 kg.). Het aandeel
hierin van de zogenaamde industriële
bakkerij was 3,25 miljoen, of 22 percent.
De industriële bakkerij is gevestigd in
dertig gemeenten met een inwonertal per
gemeente van 40.000 of meer. Het totale
aantal inwoners in deze dertig gemeenten
bedraagt 4,5 miljoen. Het totale aantal
bakkerijen in deze dertig gemeenten is
2425. Het aandeel van de industriële bak
kerij in de totale produktie van deze der
tig gemeenten is tenminste 70 percent, het
aandeel van de ambachtelijke bakkerij in
deze dertig gemeenten is ten hoogste 30
percent.
Mr. Corporaal heeft voorts medegedeeld
dat het totale aantal bakkerijondernemin
gen in ons land per 1 augustus jl. 12.046
bedroeg. Van dit aantal betrekken tenmin
ste 1246 bakkerijen brood van industriële
bakkerijen, zodat het totale aantal bak
kers dat thans nog zelf brood vervaardigt
ten hoogste 10.800 kan bedragen. De heer
Corporaal vermeldde verder dat 1200 al
leen werkende bakkers een vergunning be
zitten welke het mogelijk maakt dat ze
naar goeddunken 's nachts werken. Deze
1200, zo stelde de heer Corporaal, zullen
bij een eventuele invoering van ploegen
stelsels geen verandering in hun werktij
den ondervinden. Blijven over 9600 bakke
rijondernemingen die theoretisch invloed
zouden kunnen ondervinden van ee even
tuele wijziging van de bakkerijparagraaf.
Van dit aantal zouden de in de dertig ge
meenten met een inwonertal van 40.000
of meer zielen gevestigde 2425 bakkerijen
direct betrokken zijn bij de invoering van
ploegenstelsels. Het aantal bakkerijen
dat niet direct beïnvloed wordt in dat ge
val bedraagt dan 7175 bakkerijonderne
mingen, aldus mr. Corporaal.
(Van onze parlementaire redacteur)
Bij de behandeling van de begroting
van Economische Zaken in de Tweede
Kamer heeft de heer Janssen (K.V.P.)
gisteren verklaard, dat hij het op prijs
zou stellen als de regering te zijner tijd
met voortvarendheid de plannen voor de
vestiging van een tweede hoogoven-
bedrijf op Rozenburg, aan de mond van
de Rotterdamse Waterweg, zal willen
steunen. Het gaat om een project dat zo
groot is dat men onvermijdelijk een
beroep op de schatkist zal doen. Daarbij
Advertentie
VOOR DE KOOPVAARDIJ
KAMGAREN UNIFORMEN... 144.—
TERLENKA UNIFORMEN 165.
GABARDINE
UNIFORMJASSEN 105.—
U niform-specialisten
Zijlstraat 71 Haarlem - Tel. 16965
Verwachting tot morgenavond:
Op vele plaatsen mist of laag
hangende bewolking. Overigens
droog weer. Zwakke, later ma
tige wind uit oostelijke richtin
gen. Vrij koud.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
zal de werkgelegenheid volgens de heer
Janssen dan beslissend moeten zijn.
Is een tweede hoogovenbedrijf econo
misch wel verantwoord, vroeg de heer
A. R. Vermeer (P.v.d.A.), zolang de hoog
ovens in IJmuiden hun topproduktie nog
niet hebben bereikt? Zal de vestiging van
een hoogovenbedrijf op Rozenburg niet
leiden tot een voortgaande bevolking van
de Randstad Holland? Compenseert dat
niet alle maatregelen tot bevordering van
industrievestiging elders? Hij vroeg ern
stige overweging van de gedachte de in
dustrievestiging in het westen te beperken.
In het gebied van Londen en Parijs heeft
men ook reeds vergunning nodig voor de
vestiging van een industrie is het niet
gewenst het westen van Nederland te
reserveren voor industrieën, die beslist
daar gevestigd moeten zijn?
De regering heeft verklaard dat deel
neming van de overheid in het kapitaal
van een tweede hoogovenbedrijf onver
enigbaar is met een meerderheidspositie
van een buitenlands concern (Krupp) met
betrekking tot de financiering en/of de lei
ding van de geprojecteerde onderneming.
Acht de regering een minderheidspositie
van buitenlands kapitaal dan wel aan
vaardbaar? vroeg de heer Nederhorst
(P.v.d.A.).
Het wilde de heer Van Leeuwen (V.V.D.)
voorkomen dat allereerst moet worden be
zien of het zinrijk is dat in het huidige
tijdsgewricht wordt begonnen met de ver
werkelijking van een tweede hoogoven
bedrijf in verband met de vraag of de
hoogovens in IJmuiden reeds aan de ge
wenste capaciteit toe zijn. Men zou eerst
een overzicht moeten hebben over de mo
gelijkheden en de plannen tot verdere uit
breiding van de staalindustrie in IJmui
den. De investeringskosten voor uit
breiding zullen aanmerkelijk lager zijn
dan die voor een nieuw bedrijf.
Het laatste woord over het tweede hoog
ovenbedrijf is nog lang niet gesproken.
Dinsdag zal minister De Pous er het een
en ander over zeggen.
Advertentie
$ee MORRIS "êeforeyou (mij!
BARTEUORISSTR HAARLEM TEL 13439
LflOSESTRAAT |BU KOMNGSPlEttA AMSTERDAM TEL 213596
FALCON WOLLEN TV/EEDMANTELS
Het totale aantal in bakkerij-onderne
mingen werkzame mannelijke werkne
mers van 19 jaar en ouder betrokken bij
de produktie en de distributie van brood
(uitgezonderd administratief personeel)
bedraagt 20.500 (over het aantal vrouwe
lijke werknemers zijn geen gegevens be
schikbaar). Het totale aantal mannelijke
werknemers in de industriële bakkerij be
draagt ruim 8000, of 40 pet. van het totaal
aantal in bakkerijondernemingen werkza
me mannelijke deelnemers.
Overtredingen
Uit door de arbeidsinspectie verzamelde
gegevens blijkt, aldus mr. Corporaal, dat
meer dan een derde gedeelte van alle pro
cessen-verbaal opgemaakt wegens over
tredingen van de arbeidswet betrekking
heeft op overtredingen van de bakkerij
paragraaf. Dit cijfer springt naar zijn
mening te meer in het oog wanneer in
aanmerking wordt genomen dat slechts 4
pet. van het totale aantal vestigingen in
handel en nijverheid vestigingen van bak
kerijen (fabrieken en winkels) zijn.
In deze bedrijfstak wordt over de gehe
le linie de arbeidswet overtreden tenge
volge van het feit, dat in de- loop van het
bestaan van de Arbeidswet 1919, die een
bescherming beoogt te geven van de so
ciale positie van de arbeider met name
wat zijn arbeidstijd betreft, onder de druk
van de omstandigheden een verslechtering
van deze sociale positie in de sector van
de broodbakkerij is opgetreden.
De Sociaal-Economische Raad in zijn
geheel, zo bracht mr. Corporaal in herin
nering, heeft in de algemene beschouwin
gen over de broodbakkerijparagraaf op
gemerkt, „dat de sociale positie van de
arbeiders in deze bedrijfstak belangrijk
ongunstiger is dan die van de arbeiders
in het merendeel van de overige secto
ren van het bedrijfsleven".
Als voordelen van de wijziging van de
bakkerijparagraaf ziet de Neder
landse vereniging van werkgevers in het
bakkersbedrijf de invoering van een twee-
of drie- ploegenstelsel waardoor een di
rect realiseerbare verkorting van de ar
beidstijd mogelijk wordt. Verder een on
middellijk realiseerbare vrije zaterdag,
terwijl het voorts mogelijk wordt de pro
duktie op te voeren en het voor de distru-
butie over het algemeen verouderde wa
genpark te motoriseren. Dit laatste
brengt weer met zich mee, dat het verloop
onder het personeel voor de bezorging
geringer wordt dan thans het geval is.
Voor en tegen
De vraag of het de voorzitter van de Ne
derlandse vereniging van werkgevers in
het bakkersbedrijf bekend was, dat
slechts 29 leden van de S.E.R. zich voor
standers hadden getoond van invoering
van ploegenstelsels werd beantwoord met
de wedervraag, dat toch niet kan worden
aangenomen, dat die leden van de Raad
die zich het lot van de arbeiders in de
broodbakkerijen aantrekken verstek heb
ben laten gaan toen het advies in behande
ling werd genomen. Van de zijde van de
vereniging werd voorts opgemerkt, dat de
niet-aanwezige leden geen tegenstanders
zijn van de invoering van ploegenstelsels.
Waren zij wel aanwezig geweest dan zou
de meerderheid in de S.E.R. nog groter
zijn geweest.
In het begin van deze persconferentie
bleef mr. Corporaal bij de beantwoording
van de vraag of de kleine bakkers in de
loop der jaren niet sterk de druk van de
industriële bakkerijen zouden gaan voe
len vrij vaag, maar aan het slot gaf hij
toch toe, dat de mogelijkheid, dat de klei
nere bakkers afgevoerd zouden worden
niet geheel uitgesloten was. Daaraan voeg
de mr. Corporaal echter toe, dat de klei
ne bakkers diverse mogelijkheden heb
ben om zich te concentreren waardoor zij
de eerlijke concurrentiestrijd met de in
dustriële bakkerijen als gelijkwaardige
partner kunnen voeren.
SCENARIOSCHRIJVERS WILLEN
STAKING BEGINNEN
HOLLYWOOD (UPI) Meer dan 450
Amerikaanse scenarioschrijvers hebben
hun bond verzocht een staking te procla
meren wanneer hun contracten met film
maatschappijen 17 november aflopen.
Op 10 oktober legden de scenarioschrij
vers van 56 onafhankelijke studio's het
werk voor een korte periode neer.
De scenarioschrijvers eisen betaling voor
na 1948 vervaardigde films, die voor de
televisie zijn vertoond.
Een eventuele wijziging van de brood
bakkerijparagraaf in de Arbeidswet 1919,
is een zo belangrijk vraagstuk, dat voor
dat een desbetreffend wetsontwerp zal
worden ingediend, vermoedelijk opnieuw
het advies van de Sociaal-Economische
Raad zal worden gevraagd. Dit blijkt uit
de beantwoording door de heren Roolvink,
staatssecretaris van Sociale Zaken en
Volksgezondheid, en dr. Veldkamp, staats
secretaris van Economische Zaken, van
hen schriftelijk door het Tweede-Kamer
lid de heer Van de Wetering (C.H.U.)
gestelde vragen over een eventuele wijzi
ging van de broodbakkerijparagraaf.
De staatssecretarissen vestigen er de
aandacht op, dat in dat geval vanzelf
sprekend alle belanghebbenden in de ge
legenheid zijn bij de S.E.R. van hun ziens
wijze te doen blijken.
Het gaat in deze zaak overigens niet uit
sluitend om een middenstandsbelang
doch ook om een werknemersbelang en,
waar het een volksvoedsel bij uitstek be
treft, is de oplossing van het vraagstuk te
vens van belang voor het gehele Ne
derlandse volk, aldus het antwoord.
Het door de S.E.R. vastgestelde advies,
hetwelk de heer Roolvink een dezer da
gen officieel in definitieve lezing heeft
bereikt, zal eerst moeten worden bestu
deerd, alvorens de staatssecretarissen
antwoord kunnen geven op de hier ge
stelde vragen. De daarin genoemde aspec
ten van het vraagstuk kunnen immers al
leen met vrucht worden beoordeeld in het
kader van de gehele vraagstelling, zoals
deze aan de S.E.R. is voorgelegd. De
staatssecretarissen stellen er echter prijs
op te verklaren, dat zij bij het bepalen
van een standpunt met deze aspecten ten
volle rekening zullen houden.
In een woning in de Talmastraat te
Gouda zijn de bewoner, zijn vrouw en een
van hun twee kinderen dood in de keuken
aangetroffen. De slachtoffers zijn de 34-
jarige rijksambtenaar M. P. van de Berg,
zijn 29-jarige vrouw en een 2-jarig zoontje.
Er werd in de keuken gestoomd omdat
het jongetje ziek was. Vermoed wordt dat
de bewoners de gasgeiser hebben aange
stoken om wat warmte te hebben en dat
zich in de keuken koolmonoxyde heeft ge
vormd. Deskundigen zullen dit onder
zoeken.
De vrouw had haar moeder in Den Haag
opgebeld in verband met de ziekte van het
kind en haar gevraagd naar Gouda te
komen. Toen de moeder kwam, trof zij de
familie levenloos aan. Het tweede kind,
een 7-jarig meisje, was naar school.
PARIJS (Reuter) Algerijnen hebben
vrijdagochtend te Parijs het vuur geopend
op twee politieagenten, van wie er één on
middellijk overleed. De ander werd, vol
gens de eerste berichten, zwaar gewond.
Bernard Shaw:
Een militair is iemand, die bereid is het
land te redden. Een militairist is iemand,
die bereid is de oorlog te redden.
De 18-jarige Israëlische schone Ziva
Sjarrat vervult haar dienstplicht. Ze
is voor twee jaar onder de wapenen.
Dat belet haar niet mee te dingen naar
de titel van „Miss World" in Londen.
Met speciaal verlof vertrekt ze naar
Engeland, waarschijnlijk niet in wa
penrok
ALLEEN ZATERDAG NOG zijn aan ons kantoor in de Grote Hout
straat kaarten verkrijgbaar voor de voorstelling van het Amsterdamse
Journalistencabaret „Pers Vers" op dinsdag 10 november in het Minerva
Theater te Heemstede. „Pers Vers" maakt een tournee door Nederland
en boekte elders in den lande reeds grote successen. Deze enkele voor
stelling heeft plaats onder auspiciën van de Federatie van Nederlandse
Journalisten en de opbrengst ervan is bestemd voor het hulpfonds van
deze organisatie tot steun aan gepensioneerde journalisten.
DE KAARTVERKOOP BIJ ONS BLAD SLUIT ZATERDAG 13 UUR.
Daarna kan men nog plaatsen verkrijgen aan het theater.
NEW YORK (ANP) Nederland heeft
in de sociale commissie van de UNO-As-
semblee een ontwerp-resolutie ingediend,
waarin de Hoge Commissaris voor de
vluchtelingen wordt gemachtigd een deel
van de gelden die tijdens het „Vluchtelin-
genjaar" beschikbaar zullen komen, te
doen bestemmen voor die ontheemden,
die niet onder UNO-zorg vallen.
De ontwerp-resolutie, die mede werd on
dertekend door Oostenrijk, Columbia,
Griekenland, Perzië en Zweden, werd toe
gelicht door pater L. C. J. Beaufort, die
reeds eerder deze week in een rede in de
ze commissie de aandacht vroeg voor de
vele duizenden vluchtelingen daarbij
wijzende op de Chinese ontheemden in
Hongkong die niet door de UNO wor
den geholpen. De Nederlandse afgevaar
digde zei dat met vertrouwen bevredigen
de financiële resultaten van het Vluchte-
lingenjaar kunnen worden verwacht en
dat anderzijds moet worden verzekerd,
dat deze manifestatie inderdaad een waar
lijk internationale humanitaire beweging
zal worden, in het bijzonder door het we
reldwijde karakter van de verdeling der
gelden, zodat alle groepen ontheemden
daarvan zullen kunnen profiteren.
WASHINGTON (UPI) De federale re
gering heeft de zaak Charles Parker her
opend, nadat een jury van Mississippi
geen vervolging had ingesteld tegen de
verdachten, die de neger Charles Parker
zouden hebben gelyncht. Parker zat in
de gevangenis op verdenking een blanke
vrouw te hebben aangerand. Hij werd er
door enkele blanken uitgehaald en ge
lyncht.
Procureur-generaal Lawrence E. Walsh
heeft bekendgemaakt, dat het ministerie
van justitie nu de zaak voor een federale
jury zal brengen.
In het Diaconessenhuis in Haarlem is
in de afgelopen nacht de 82-jarige H. J. C.
Lammerts uit Nieuw-Vennep overleden ten
gevolge van verwondingen, die hij woens
dagavond bij een aanrijding heeft opge
lopen.
Een ongeluk op het terrein van een be-
tonfabriek te Zwijndrecht heeft aan de 17-
jarige W. P. uit Nieuwe Pekela het leven
gekost.
De jongen was als bijrijder meegekomen
met een vrachtwagen met aanhanger,
waarmee een lading stenen moest worden
gehaald. Tijdens een manoeuvre met de
wagen sprong de jongen uit de cabine.
De band van zijn polshorloge bleef daar
bij aan een haak van een der zijkleppen
hangen, waardoor deze klep naar bene
den kwam en hem tegen de grond sloeg.
Daarna kreeg hij een der wielen over zich
heen. Tijdens het vervoer naar een zieken
huis te Dordrecht is hij overleden.
In Nijmegen verleende de 53-jarige wiel
rijder A. J. C. Voerman op een kruispunt
geen voorrang aan een vrachtauto. Hij
werd overreden en ernstig gewond. In een
ziekenhuis is hij later overleden.
Advertentie
bekijk onze etalages eens m
en u zult versteld staan van de
enorme keus bii haarlems
grootste speciaalzaak
(let ook op de 5 speciale aan-
biedingen van komplete treinen)
technisch speelgoed
haarlem - jansweg 1 - telefoon 16219
p.s. zo luist de nieuwe faller-
katalogus ontvangen
Drie carnavalspoppen uit Mexico in
het Instituut voor de Tropen, waar op
het ogenblik de tentoonstelling „Mexi
co" wordt gehouden. Deze poppen wor
den in de straten opgehangen en op
Vastenavond verbrand. Vallen ze uit
elkaar, dan komen er zakken snoep te
voorschijn. Oorspronkelijk stelden ze
de figuur van Judas voor. Nu zijn ze
ook gewijd aan andere minder beminde
verschijningen.
Advertentie
(3 o o ooooooooooooocooo o"o^
technisch speelgoed
met vakkundige voorlichting
CI/1MAAI BARTEUORISSTR A AT 6
tflUlVHNL TELEFOON 12145
I oOOOOOOOOOO ooooooooooo
Advertentie
JUWELIERS Houtplein 15 HORLOGERS
Advertentie
Voor de mooiste en intiemste
zaaltjes van Haarlem naar
Tel. 13147
tot 250 pers.
Tel. 13147
Pag.
Weerrapporten 1, 2
Noel-Baker 1, 3
Tweede Kamer 1, 5
Economisch nieuws2
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel3
De Kleine Wereld 3
Droogte in Noordholland 5
Uit stad en omgeving ..7, 9, 11, 17
Beurs 9
Kunst 13
Esperanto-cursus 13
Feuilleton 15
Horen en Zien15
Uitgaan in Haarlem15
Agenda van Haarlem15
Sport 17
Op en om het Binnenhof17
Zaak-Meulenbelt 19
Weg en Wiel 19
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VIER-EN-TWIN IG PAGINA'S
Advertentie