Het klappen uit de notulen
van het loonoverleg
„Artsen hebben het te druk",
meent „Medisch Contact"
De zachtste
van alle
Sensationele hartoperatie in
Amerikaans ziekenhuis
r
Kroesjtsjev: het Westen lijdt
aan „ouderdomsgebreken"
Hit h bprlpiipn Hjb
Van dag tot dag
was
Staatssecretaris Roolvink achtte
zich daartoe gerechtigd
j
Grote zending Russische
wapens voor Irak
„Tante Cor" zegt kwart
eeuw de juiste tijd
WORDT DE GENEESKUNDE MASSA WERK
Verkleining der normatieve praktijk bepleit
Onlusten in Paarl in de
Kaapprovincie
Afrikanen betoogden tegen
verbanning van leidster
WA TERKRAAN BRACHT REDDING
Stilstaand hart geactiveerd met warm water....
Politiek van macht zou met Dulles zijn overleden
Israel wil Cyprus helpen
2 bij Castella Wolwas en 3 bij Castella voor Nylon Vraag uw winkelier!
V.R.O.N. koopt Duits
lichtschip
Nog vóór Sinterklaas op
zee en „in de lucht**?
200 Jaar
geleden
DINSDAG 10 NOVEMBER 1959
Het spreken voor de radio moet een niet
in geld of goed uit te drukken voorrecht
zijn. Dat hebben wij tenminste afgeleid
uit een rapport dat een vroegere sportme-
dewerker van de AVRO heeft gepubli
ceerd. Een rapport dat werd samenge
steld ter verduidelijking van de redenen
die deze medewerker tot ontslagaanvrage
noopten.
Het is een bai vuile was geworden die
deze vroegere medewerker heeft buiten
gehangen. En het mag dan waar zijn dat
bepaalde, meest ijdele, lieden niet voor
een geruchtje vervaard zijn bij het hand
haven van hun positie voor de microfoon,
wat hier gebeurd schijnt te zijn gaat toch
wel alle perken van fatsoen te buiten. Wij
kunnen en willen ook niet beoordelen wat
er precies juist is in dit rapport, dat in
vele tientallen pagina's eigenlijk één grote
beschuldiging is, maar vast staat wel dat
het bij de gang van zaken op de sportaf-
deling van de AVRO waar men de mond
vol heeft over sportiviteit en jeugdvor-
ming door de sport bepaald niet alles
koek en ei is. En het lijkt ons toe dat de
betrokken omroepvereniging, waarvan ook
de directeur in een kwaad daglicht wordt
gesteld, niet meer kan zwijgen en zich
via justitie of openbaar verweerschrift
zal moeten verdedigen nu de vuile was
door zovelen is gezien en naar waarde be
oordeeld.
TEHERAN (UPI) Reizigers die uit
Irak in Teheran zijn gearriveerd, hebben
meegedeeld dat vijftien Russische vracht
schepen in enkele dagen tijds ongeveer
honderd straalvliegtuigen hebben uitgela
den in de Iraakse haven Basra. Ook zijn
grote hoeveelheden lichte en zware wa
pens, en legervoertuigen, aangevoerd ter
wijl een zeer groot gezelschap Russische
officieren en manschappen, van leger zo
wel als luchtmacht, zijn gearriveerd om
het Iraakse leger te instrueren in de han
tering van de nieuwe wapens.
Staatssecretaris Roolvink heeft geantwoord op schriftelijke vragen, die hem
waren gesteld door het Tweede Kamerlid Roemers (P.v.d.A.) over mededelingen,
die de staatssecretaris in de Tweede Kamer heeft gedaan nit de notulen van de
vertrouwelijke bespreking in de Stichting van de Arbeid op 24 augustus. Op de
vraag welke correcties hy op deze notulen heeft ontvangen deelt de staatssecretaris
mee, dat het secretariaat van de Stichting van de Arbeid op 4 september liet weten,
dat de werknemersvertegenwoordigers een nieuw gesprek nodig achtten, omdat naar
hun oordeel de beknopte notulen de strekking van het besprokene in het algemeen
niet juist weergaven en omdat in de praktijk gebleken was. dat met de genoemde
vier criteria niet te werken valt. Ter vermijding van misverstand wilden deze
vertegenwoordigers desondanks enige wijzigingen in de notulen voorstellen.
Het was gisteren een kwart eeuw geleden
dat bi; de toen gemeentelijke telefoon
dienst in Den Haag het eerste tijdmeldings
apparaat bij de oudere P.T.T.'ers beter
bekend als „Tante Cor" officieel in ge
bruik werd genomen. Dit apparaat, een
cilinder met geluidstrookjes die foto-elek
trisch worden afgetast, is een vinding van
de toen 28-jarige technicus F. H. Leeuwrik,
thans wonende in Zaandam, waarvoor in
kringen van de telefoondienst terstond
grote belangstelling bestond. Tot dat mo
ment hadden de dames van „inlichtingen"
druk werk met het geven van de juiste tijd
aan abonnees, die daarvoor een bepaald
nummer draaiden. Circa 1200 maal per dag
noemden de dames in Den Haag de juiste
tijd. „Tante Cor" vervult sedert 1934 in
Den Haag en later ook in Rotterdam, Am
sterdam en andere plaatsen deze taak met
haar op vele filmbanden vastgelegde stem.
„Tante Cor" is mej. Cor Hoogendam, wier
stem nog altijd weerklinkt voor de Neder
landers, die graag bij de juistetijd willen
blijven. Want de heer Leeuwrik, die de
talrijke in gebruik zijnde apparaten voor de
P.T.T. heeft vervaardigd, heeft constant
gebruik gemaakt van deze stem van zijn
schoonzuster. Op het ogenblik bellen per
maand gemiddeld 5 miljoen Nederlanders
tante Cor op, horen dan het tijdsein en
behoeven niet eens „dank u wel" te zeggen.
De opbrengst daarvan voor de P.T.T. be
draagt thans circa 2,5 miljoen gulden
per jaar.
Onder de titel Wordt de geneeskunde
massawerk?" opent het laatste nummer
van „Medisch Contact" (officieel orgaan
van de Koninklijke Nederlandsche maat
schappij tot bevordering der geneeskunst)
met een artikel, waarin de „massalisering
der geneeskunde" wordt besproken. „Er
is onder de artsen", aldus deze beschou
wing, „onrust over het feit, dat zij zo dik
wijls moeten werken in haast en drukte.
Dit geldt voor spreekuren, poliklinieken en
huisbezoeken. Het komt voor bij huisart
sen en specialisten en ook al bij sociaal
geneeskundigen. Een uitgebreid complex
factoren werkt aan een ontwikkeling in de
richting van massalisering mee. In de eer
ste plaats is er het feit, dat de genees
kunde zoveel vorderingen heeft gemaakt,
dat aan vele ongemakken en ziekten ifets
gedaan kan worden. Daarbij komt dat de
betere voorlichting het publiek op deze
vorderingen attent maakt. De consumptie
neemt daardoor toe. Ook de „vergrijzing"
van ons volk is een factor, die de genees
kundige consumptie doet toenemen. Ver
der zijn er de technische ontwikkelingen,
die het betreden van de weg naar de dok
ter vergemakkelijken en de maatregelen
op sociaal terrein, die de weg naar de arts
mogelijk maken, respectievelijk verplicht
stellen.
Ziekenfondsen en andere verzekeringen
doen de financiële belemmeringen weg
vallen en onder zulke omstandigheden, al
dus het artikel, valt het niet te verwon
deren dat de artsen het druk krijgen, dat
een massalisering van de geneeskunde be
zig is op te treden en dat velen in de art
senkringen zich hierover ernstig ongerust
maken. Een ongerustheid, die zich lang
zamerhand ook in andere kringen dan die
der artsen openbaart.
Vele maatregelen
De waarschuwing, dit probleem vooral
niet eenvoudig te zien zou „Medisch Con
tact" ook willen richten tot hen, die me
nen, dat een meer efficiënte praktijkuit
oefening dit probleem zou kunnen oplos
sen. Bedoeld worden hiermee kaartsyste
men, praktijkassistentie, betere spreekka
merinlichting, afspraakspreekuren e.d.
Hoe belangrijk dit ook moge zijn, een op
lossing voor het onderhavige probleem
geeft het volgens „Medisch Contact" ze
ker niet. De genoemde voorzieningen zou
den slechts een onderdeel kunnen vormen
van een reeks maatregelen, waarbij „Me
disch Contact" verkleining van de zoge
naamde „normatieve" praktijk als een
der belangrijkste ziet. Uiterst belangrijk,
aldus het artikel, is het ook dat „men"
zich bij besprekingen, de gezondheidszorg
•betreffende en bij alle dienaangaande te
nemen maatregelen, het gevaar van een
massalisering van de geneeskunst steeds
voor ogen houdt. Dit geldt vooral wan
neer men maatregelen neemt die op kor
te termijn uitbreiding van rechten op be
paalde hulp of verzorging geven. Ook wan
neer deze uitbreiding op zichzelf bijzon
der gewenst of nuttig is, zal men zich
toch moeten realiseren wat de consequen
ties zullen zijn, als er van die rechten ge
bruik gemaakt gaat worden, aldus Me
disch Contact.
Ten aanzien van deze amendementen
hééft de staatssecretaris persoonlijk niet
uitdrukkelijk doen blijken, dat hij daar
mede niet instemde. Wel is van regerings
zijde tijdens de bespreking op 26 septem
ber 1959. waarvan een uitvoerig verslag is
gemaakt, staande gehouden, dat de op
24 augustus genoemde vier voorwaarden
voor de 102-lijn niet alleen voor de
C.A.O. metaal waren bedoeld en dus wel
degelijk algemene betekenis hadden en dat
het niet aanging om. indien men zich toen
daarop had verkeken, later de notulen on
juist te verklaren. De staatssecretaris
merkt nog op, dat instemming met het al
gemene karakter van de vier criteria ook
daaruit blijkt, dat het bestuur van de
Stichting van de Arbeid, minus de ver
tegenwoordigers van het N.V.V., zich in
zijn brief van 16 oktober 1959 alsnog op
deze criteria beroept.
De heer Roolvink acht h«»t niet juist, dat
in het openbaar mededelingen worden ge
daan over vertrouwelijke besprekingen.
Dat geldt voor hem zelf zowel als voor
de andere deelnemers. Nadat echter met
miskenning van het vertrouwelijke ka
rakter der gevoerde besprekingen veel
publikaties, niet alleen betreffende de
resultaten, doch ook omtrent de ge-
dachtenwisseling en in het bijzonder
het uitvoerig artikel over de gang van
zaken van de hand van een der deel
nemers in Het Vrije Volk van 21 oktober
1959 waren verschenen, was de staats
secretaris redelijkerwijze niet langer ge
houden zijnerzijds het vertrouwelijk ka
rakter volledig te handhaven en achtte hij
zich op 22 oktober 1959 gerechtigd, ter
rechtzetting van verkeerde conclusies en
onjuiste indrukken als gevolg van die
publikaties. met een citaat uit de notulen
aan te tonen, dat op 24 augusus 1959 inder
daad overeenstemming bestond over de
vier voorwaarden.
Gegeven het vorenstaande, ziet de heer
Roolvink geen aanleiding de door hem in
de desbetreffende passages van de hande
lingen gewekte indruk te corrigeren.
PAARL (UPI) In het Zuidafrikaan-
se plaatsje Paarl is het maandagavond
tot gevechten gekomen tussen politie en
Afrikanen. Tien personen kregen ernsti
ge verv. ondingen. Acht moesten in het
ziekenhuis worden opgenomen, van wie
vijf Afrikanen met schotwonden. Honder
den Afrikanen, gewapend met messen en
stokken, demonstreerden tegen een rege
ringsbesluit een zekere mevrouw Mafe-
king en haar elf kinderen naar een dun
bevolkt gedeelte van de noordwestelijke
Kaapprovincie te verbannen.
Maandag verzamelden honderden Afri
kanen zich bij haar huis. Zij schreeuwden
leuzen als „dood aan Verwoerd" en
„Dood aan de politie" en bekogelden de
auto's van passerende blanken met stenen.
Mevrouw Mafeking. die reeds 32 jaar in
Paarl woont, is presidente van het Afri
kaanse vakverbond van arbeiders in de
levensmiddelen- en conservenindustrie
en vice-presidente van de vrouwenafde
ling van het Afrikaanse nationale congres.
De reden van haar verbanning is niet be
kend. Dinsdag zou mevrouw Mafeking
moeten vertrekken.
De politie vermoedt, dat mevr. Mafe-
keng op weg is naar Brits Basoetoland of
Beetsjoeanaland om daar asiel te vragen.
Advertentie
EEN LAURENS PRODUCT
PHILADELPHIA (UPI) Een 43-jari-
ge man, wiens hart reeds gedurende drie
minuten had stilgestaan, is van de dood
gered door artsen die 100 liter warm
kraanwater op zijn blootgelegde hart go
ten.
Voor alle zekerheid wordt de patiënt
William Flanagan, nog op de lijst van de
ernstige gevallen gehouden in het Hahne-
mann-ziekenhuis te Philadelphia, maar
gisteravond kon hij al weer een karbonade
eten, slechts twee dagen na zijn beproe
ving. Hartspecialisten zeggen, dat hun
geen tweede geval bekend is zo vreemd
als dit.
Flanagan, een arbeider, werd zaterdag
morgen vrijwel bewusteloos in een goot
gevonden. Hij was toen 12 uur blootgesteld
geweest aan felle kou. Terwijl men hem
in het ziekenhuis onderzocht, hield 's mans
CAIRO (Rcuter-AFP) De Russische
premier Kroesjtsjev gelooft dat de kapi
talistische wereld de machtspolitiek van
wijlen Foster Dulles heeft losgelaten, om
dat het als gevolg van „ouderdomsgebre
ken" er niet sterk genoeg voor Is. Het
verlangen bestaat nog wel, doch de
kracht ontbreekt zo heeft hij verklaard
in een vraaggesprek met de vroegere
Egyptische minister van Voorlichting Sa-
lah Salem, dat is gepubliceerd door het
Egyptische blad „Al Gomhoeria".
De politiek van macht en het „gaan tot
de rand van de afgrond" is met de Ame
rikaanse minister overleden, aldus
Kroesjtsjev.
Volgens hem bestaat er voorts geen ge
vaar van oorlog in het Nabije Oosten, om
dat de westelijke landen daar geen oorlog
willen en Israel niet zal handelen zonder
bevelen van „bepaalde kringen". Kroesjt
sjev gelooft dat het Nabije Oosten niet
rijp was voor een communistisch regime.
Hij meent dat Egypte, als eigenaar van
het Suezkanaal, terecht de doorvaart aan
Israëlische schepen verbiedt, „te meer
daar het in staat van oorlog is met Is
rael".
De Russische premier gelooft dat zijn
voorstellen voor algehele ontwapening op
de lange duur onder de druk van de open
bare mening zullen worden aanvaard. De
Sovjet-Unie zal na een ontwapening al
haar geheimen openbaar maken.
Op een vraag van Salem of op de ko
mende topconferentie ook problemen die
nen te worden besproken van landen die
niet aanwezig zijn, antwoordde Kroesjt
sjev, dat geen enkel vraagstuk van wel
ke staat dan ook kan worden geregeld zon
der dat vertegenwoordigers van dat land
erbij aanwezig zijn.
Het gebrek aan kracht van het Westen
vergeleek Kroesjtsjev met een klacht die
Tolstoi op hoge leeftijd in een brief aan
Gorki uitte: „Wat denkt u van vrouwen?
Ik weet het zelf niet. Toen ik jong was,
was ik sterk bij vrouwen, maar nu ge
voel ik pijn en bitterheid. Ik verlang ze
zeer, maar ik mis de kracht".
Over de Russische hulp aan de Verenig
de Arabische Republiek heeft Kroesjt
sjev gezegd, dat de steun bij de uitrusting
van het leger der V.A.R. zal worden voort
gezet en dat gesproken zal worden over
verdere hulp voor ontwikkelingsprojecten
en de bouw van de dam van Assoean.
hart op met slaan. Specialisten openden
de borstkas, masseerden het hart met de
hand en pasten kunstmatige ademhaling
toe via een buis in de mond van de'pa
tiënt. Binnen drie minuten waren bloed
circulatie en ademhaling hersteld en
kunstmatig op gang gehouden, maar het
hart ging „in trilling". In die toestand
trillen of kloppen de hartspieren onafhan
kelijk van elkaar en zonder ritme.
Er werd een toestel gehaald om de hart
slag door middel van elektrische schok
ken normaal te maken, maar na twee uur
had men met deze methode nog geen suc
ces geboekt.
Inmiddels bleven de vier hartspecialisten
die zich met Flanagan bezighielden, het
hart met de hand masseren. Toen men
de hoop. dat patiënt te redden eigenlijk
al had opgegeven, deden de specialisten
een poging het hart te verwarmen door
ongeveer 7 liter warme, steriele zoutop
lossing in de open borstkas te gieten. En
kele hartslagen waren het bemoedigend
resultaat, maar er was geen steriele zout
oplossing meer onmiddellijk beschikbaar
in de operatiezaal. Als uiterste redmid
del besloten de specialisten toen warm
water te gebruiken, direct uit een kraan.
Haastig werd de temperatuur van het wa
ter door de dokters op hun pols onder
zocht, een slang met de kraan verbon
den en de open borstkas bespoeld met on
geveer 100 liter water.
Geleidelijk werd het normale ritme van
het hart hersteld, terwijl het kunstmatig
in circulatie gehouden bloed door het
verwarmde hart stroomde en de warmte
door het lichaam van Flanagan voerde.
De patiënt, die niet verdoofd was wegens
het gevaar dat verdovende middelen hem
zouden doden, begon tot bewustzijn te ko
men en wilde van de operatietafel klim
men terwijl de chirurg nog bezig was zijn
borstkas te sluiten.
NICOSIA (Reuter) Israël heeft aan
de overgangsregering van Cyprus techni
sche hulp aangeboden. Een Israëlische
vertegenwoordiger in Nicosia heeft ver
klaard, dat Israël bereid is zijn eigen er
varing bij de opbouw van een nieuwe
staat te delen met de nieuwe Cyprische
republiek. De technische hulp, die in een
memorandum aan het Cyprische kabinet
is aangeboden, zou onder meer het over
brengen van de volledige bevolking van
een Cyprisch landbouwdorp naar Israël
kunnen omvatte"
Advertentie
tOratfs Iife^nijpers
Ster verduisterd
Op een nevelige ochtend drong het tot
me door. Ik had mijn ochtendpost door
gekeken, lag te na-genieten van m'n fan
mail en toen m'n vrouw met de traditio
nele tweede kop thee het slaapvertrek
betrad, viel het grote woord. „Wat schit
tert dadr nou?" riep zij in verbazing uit.
Dat was „ik"! Ik lag daar te schitte
ren; ik voelde het duidelijk nu: Ik w a s
een ster!
Het bewijs rustte in mijn schoot: deze
keer drie brieven van fan-mailers, van
dat ze het toch zo prachtig vonden, die
schavuitenvangerij op zondagavond. En
hóé waren die brieven geschreven! Ik
zeg u, voortreffelijk, origineel en met een
alleraardigste visie op onze grammatica.
Ik zeg u, het charmantste surrealisme
onze taal binnengeleid.
MaarNou zeggen ze wel es dat de
wereld en wij niet kunnen bestaan zon
der evenwicht; ben ik óók van overtuigd.
En toch zit er ook wel weer iets in tegen
stellingen; die behoeden je dan weer voor
indutten. Ik wil maar zeggen dat ik het
lief vind. dat medeleven met het befaam
de echtpaar Paul en Ina Vlaanderen; ik
zwijmel daar een beetje in wegTot
er opeens een kattebelletje komt van een
heer, die me verwijt dat ik te lief ben
voor Ina en dat zij te lief is voor Paul.
„Het is me een geslijmelemijmel van heb
ik jou daar", schrijft-ie. „Hou es op met
dat liefje' en lievelingen .schatje'. We
worden er ibbel van!" Ondertekend:
„Duizende luisteraars".
Dat was dan een donkere wolk die m'n
ster ging verduisteren, voor één moment,
want ik ging me dat advies es realiseren.
Misschien had de man wel gelijk. We
zouden dat anders moeten gaan doen. Het
lag misschien wel een beetje aan de ver
taling. Onze Angelsaksische buren smij
ten nou eenmaal met .darling' en ,dear
alsof het niks is. Wat moeten we er voor
in de plaats zetten?
Ik ging m'n kennissen es na. Daar is een
echtpaar waarvan de heer des huizes, als
ie van z'n werk thuiskomt, zijn vrouwtje
toeroept: „Ah! Die moe!" Waarna er
vanuit de keuken een opgewkete kreet
klinkt, ontleend aan Amerika: „Haai!"
Vind ik óók niet zo bi. Dan is er dat
dood-nuchtere, echt Nederlandse: „Dag
vrouw" met het terug-geknorde: „Dag
man!" En nou in gemoede; als mammie
in de keuken haar fikjes brandt aan een
hete dop van de fluitketel, dan vind ik
het niet leuk als ik pa hoor snauwen:
„Wat doe je nou, suffert?" Voor hetzelf
de geld kan je het woordje: „lieverd" be
zigen; het maakt het leed in elk geval
ietwat lichter.
Nou steek ik een sigaret op en wacht
af wat mijn vrouw zegt. Ik herinner het
me niet zo opeens. En jd! Daar komt het
dan: „B o e f! Kom je aan tafel?"
,„Ja, dear!" jubel ik terug. En nou mag
ze kiezen tussen het Engelse „dear" en
het Hollandse ,dier'.
In ieder geval: ik heb nou weer mins
tens een paar buslichtingen van de pos
terijen nodig om mijn verduisterde ster
weer óp te poetsen.
Jan van Ees
Advertentie
de wens van ieder meisje
van f. 3,75 tot f. 28.50
De Vrije Radio Omroep Nederland in
oprichting heeft voor 65.000 het 400 brt.
metende Duitse lichtschip Borkum-Riff,
dat van 1912 dateert, aangekocht. Op dit
schip zal de zendinstallatie worden ge
bouwd, waarmee men, buiten de Neder
landse territoriale wateren, reclameuit
zendingen wil gaan geven. Het schip, dat
zich in goede staat bevindt, krijgt de naam
VRON en zal onder Panamese vlag in de
vaart komen. Een jaar geleden was het
als reservelichtschip te Emden opgelegd
en anderhalve maand geleden aan een
rederij aldaar verkocht
Vandaag gaat het schip in dok om op
gekalefaterd te worden. Tijdens deze dok
beurt zullen de vijf kilowatt kortegolf-, de
f m-zender en twee hulpzenders met bij
behorende apparatuur worden ingebouwd.
Met deze werkzaamheden zullen ongeveer
vier weken gemoeid zijn. Men wil probe
ren, het schip nog voor Sinterklaas op zee
te krijgen. Het lichtschip is onder meer
uitgerust met twee generatoren, van elk
141 ampère en een generator voor het
licht van 52 ampère, alle met bijbehoren
de dieselaggregaten. De woordvoerder
van de V.R.O.N. deelde mede, dat het
schip een herbouwwaarde heeft van 2.5
miljoen gulden.
Mocht de minister van Verkeer en Wa
terstaat goedgunstig beschikken op de
aanvraag van de VRON voor een vergun
ning om uit Huizen (N.-H.) reclame-uit
zendingen te verzorgen, dan kan het schip
zonder verlies worden verkocht.
Oprechte Donderdagse Haerlemse Courant
den 8 November 1759
IN Amsterdam is den 24 October 1759, des
namiddags, uytgegaan en
zedert vermist: een HEER.
oud 65 Jaaren, bruyn van
Faatsie, Pokdalig, zwaar
van Baard, op 't Hoofd een
Paruyk a la Brigadière, een
Ligt Blaauwe Gryne Rok
aan, daarover een Gryze
Mantel, Zwarte Koussen en Zilvere Gespen
op de Schoenen, zynde het aanhebbende
Linnen gemerkt C.H. Die dezelve levendig
of dood teregt brengt by MAURITZ
KEYENBERG, Mr. Zeylemaaker op de
Buytenkant by de Bantemerstraat t'Am-
sterdam, zal 12 Goude Ducaten tot een
Prémie genieten.