Volgend jaar een nota over de
defensiepolitiek 1961-1963
Wie Wat Waar I960
„HOLIDAYS"
HET WEER
G0GG0M0BIL
J. J. v. K 0 0 T E N
chalet!
KAAS A
Veie noodseinen bij storm op Noordzee
Versterking der strijdkrachten voor
NA VO-„schild" blijft geboden
W%ÊÊt.
GARAGE HOFMAN
A. J. RottsveeTs
Aanleg Rijksweg
beoosten Haarlem
een jaar later
Vijf bladzijden
vol cadeau-tips!
Vingers in de pap
&èe MORRIS fieforetioufinij!
t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt
President De Gaulle hervat
zijn Tour de France
Amerika zond deel van
luchtmacht over oceaan
Weekeinde zonder mist
en nachtvorst
Minder wind
Poolse pers zwijgt over de
uitwijzing van Rosenthal
B.M.W. nog v.a. 3295.-
Citroën v.«. 3987.-
Automobielbedrijf
Alle bemanningen
echter veilig
In de krant van heden:
is nu eenmaal beter
Het woord is aan
74e JAARGANG No 109 ZATERDAG 14 NOVEMBER 1959 304e JAARGANG No 261
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 |j g jg 1 I Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. uaHHBK S £9 I 8 1^^^ I Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- I I f J f 1 I I P"1™ V 1 I f 1 f 1 f 1 I f 1 f 1 Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
kantoor Haarlem-N. Soendapiein, Tel. 57755 mum ut;* JÊa ««L JL ^feggnLi JL fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107,
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
De bloembollenexporteur J. W. J. van
Biezen is op de grens van Bennebroek
en Heemstede een ponyfokkerij be
gonnen. Nu lopen er al 56 pony's op
het elf ha grote weiland van „Rusthof"
aan de Binnenweg. De twaalfjarige
dochter Ria vermaakt zich volop met
de paardjes. En als zij uit school komt,
klimt zij op de rug van een pony om
een ritje te maken. (Men zie ook pag. 13)
PARIJS (UPI) Van 18 tot 21 novem-
er zal president De Gaulle een officieel
bezoek brengen aan de Elzas. De reis be
gint in Belfort en eindigt in Chateau de
Rohan.
In antwoord op de door de vaste kamer
commissie voor defensie gestelde vraag
wanneer de nota inzake de toekomstige
personele en financiële defensie-inspan
ning is te verwachten, deelt de minister
van Defensie mede, dat deze nota, die
een inzicht beoogt te geven over de de
fensiepolitiek van het kabinet in 1961
1963, in de eerste helft van 1960 zal ver
schijnen. Daarin zal ook worden opgeno
men het standpunt van de regering over
de verkorting van de diensttijd.
Een versterking van de Europese
„schild"-strijdkrachten der NAVO-lan-
den tot tenminste het door de Atlantische
Raad minimum aanvaarde peil is drin
gend geboden. De minister is van mening,
dat het voor de continentale Europese
NAVO-landen en dus ook voor Nederland
gevaarlijk is, om een te grote wissel te
trekken op de afschrikwekkende werking
van het „zwaard", gevormd door de stra
tegische nucleaire wapens der beide An
gelsaksische NAVO-partners. Een derge
lijke eenzijdige georiënteerde defensie
politiek zou de politieke handelingsvrij
heid van de NAVO te zeer beperken. Dit
leidt tot de conclusie, dat Nederland een
voldoende grote bijdrage aan de Europe
se „schild"-strijdkrachten moet blijven
leveren.
Nieuw-Guinea
De minister deelt mede, dat voor de
verdediging van Nieuw-Guinea in het be
gin van dit jaar bijzondere maatregelen
zijn getroffen, die ten laste komen van het
marine-gedeelte der begroting. Het sta
tioneren van bepaalde organieke onderde
len van land- en luchtmacht voor eerste
militaire oefening op Nederlands Nieuw-
Guinea zal ten koste van de NAVO-bijdra-
ge voor de verdediging van West-Europa
gaan. In verband hiermede dienen beper
kingen in acht te worden genomen. Ove
rigens wordt opgemerkt dat er in feite
thans reeds mobilisabele reserves aan
wezig zijn bij het korps mariniers, die over
tropenervaring beschikken.
Onder het hoofdstuk waarin de algemene
grondslagen van de Nederlandse defensie
inspanning worden behandeld, merkt de
minister op, dat de minimum grens van
de verdedigingsmiddelen, waar beneden
niet kan worden gegaan zonder het doel
der gezamenlijke westerse verdediging in
gevaar te brengen, nog niet is bereikt.
Door de opbouw der strijdkrachten der
Duitse Bondsrepubliek zal dit binnen af
zienbare tijd wel het geval zijn.
Achterstand
Op de vraag of Nederland reeds aan de
algemene minimale behoefte voldoet, kan
in het algemeen worden geantwoord dat
WASHINGTON (Reuter) Ongeveer
honderd supersonische jachtvliegtuigen en
bijbehorende transportoestellen zijn deze
week in het geheim naar Frankrijk gevlo
gen als onderdeel van een oefening om de
paraatheid in geval van nood te beproe
ven. zo is door de Amerikaanse lucht
macht meegedeeld.
(Van onze weerkundige medewerker
Evenals maandag werd er ook vrijdag
door een krachtige zuidenwind koude lucht
in noordelijke richting over ons land ge
vloerd, waarmee tevens de mist ver
dween. Even na het middaguur stond het
kwik in Den Helder en Leeuwarden nog
op 2 graden, in Zeeland op 6 C.
De Noordzee heeft in het begin van de
week tijdens buien haar invloed nog even
weer doen gelden. Boven het zeewater,
dat een temperatuur van ongeveer 12 C.
heeft, ontstonden flinke buien die met de
noordwestelijke hoogtewind het kustge
bied binnendreven. In drie dagen viel er
in IJmuiden 45 mm. regen, in Den Helder
35, in Leeuwarden 28, in Rotterdam 22
mm., in Oost-Brabant slechts 10 mm.
Het centrum van een diepe stormdepres-
sie boven de Britse eilanden stuurt gelei
delijk langs een omweg weer iets koudere
en onstabiele lucht naar ons land, waar
door de kans op buien blijft bestaan. Het
voordeel van dit meer wisselvallige weer
type is, dat er geen mist en geen nachtvorst
is te verwachten.
Het zeer sterke hogedrukgebied boven
Noord-Rusland blijft echter met lichte tot
matige vorst op de loer liggen.
Het heeft zich tot boven Zweden en de
Oostzee uitgebreid, maar verder komt het
niet. Tijdens het weekeinde zal het in ons
land minder koud zijn dan de afgelopen
dagen. Vorst van betekenis is er momen
teel alleen in Rusland. Koud is het ook in
Schotland en IJsland, waar sneeuw is ge
vallen.
Verwachting tot morgenavond:
Wisselend bewolkt en op de
meeste plaatsen droog, maar in
het oosten van het land kans op
enige regen, tot matig of zwak
afnemende wind. Koudere nacht
en ochtend met slechts hier en
daar mist. Overdag ongeveer de
zelfde temperaturen als vandaag
Volledige weerrapporten op pagina twee.
er nog achterstand bestaat. Bij de uitvoe
ring van het behoefteplan moet gerekend
worden op een kostenstijging als gevolg
van het technisch ingewikkelder worden
van de oorlogsuitrusting, waardoor niet
alleen de aanschaffingskosten maar ook
de exploitatie-uitgaven stijgen. De invoe
ring van geleide projectieleneenheden
roept een extra personeelsbehoefte op van
ongeveer 1800 man voor de luchtmacht.
Ook de eisen van paraatheid, gesteld aan
de vloot, leiden tot een extra personeels
behoefte bij de marine van ongeveer 2000
man. Bij voorkeur zal men in beide ge
vallen deze plaatsen moeten laten vervul
len door bcroepspersoneel, althans door
vrijwillig dienende militairen. Het zal, al
dus de minister, van de omvang en de ernst
van een eventuele agressie afhangen of het
Westeuropese effectief groot genoeg is om
de gebiedsaantasting met alleen conven
tionele middelen te beperken en onge
daan te maken. Is het daartoe niet in staat,
dan zal de agressie met een strategisch
tegenoffensief moeten worden beantwoord.
Geen belastingaftrek
voor dienstplichtigen
De minister is geen voorstander van
het plan ongeveer 55.000 dienstplichtigen
na hun diensttijd compensatie te geven
door belastingaftrek, of een defensie-be
lasting in te voeren voor de ongeveer
30.000 dienstplichtigen, die niet onder de
wapenen komen.
Met de zienswijze van de Rekenkamer,
dat voor het leger verschillende aankopen
zijn gedaan, die kwalijk te motiveren zijn
en dat door het niet tijdig ingebruiknemen
van verschillend materieel het rijk een
schade van 10 miljoen zou hebben gele
den, is de minister het allerminst eens.
Het betreft hiet in Engeland aangekochte
trekkers voor Centuriontanks, die geschikt
zijn voor het doel, waarvoor zij zijn aan
gekocht
Uit een door de minister gegeven op
somming blijkt dat Nederland 4.9 percent
van zijn nationaal inkomen in 1958 heeft
besteed aan defensie-uitgaven. Amerika
staat bovenaan met 11,5, Frankrijk 9,3,
Engeland 8,2, Canada 6,5, Griekenland
5,9, Turkije 5, Italië 4.6, Portugal 4,5,
Noorwegen 4, België 3,7, West-Duitsland
3,7, Denemarken 3,4 en Luxemburg 2,3.
Over de „Honest John"-raketten wordt
gezegd, dat deze zowel van conventionele
als van atoomladingen kunnen worden
voorzien. Atoomladingen worden pas aan
Nederlandse eenheden overgedragen in
dien toestemming is geggven tot daadwer
kelijk gebruik van A-wapens.
Legering in Duitsland
Over de legering van een periodiek wis
selende Nederlandse gevechtsgroep van
beperkte samenstelling in Duitsland zijn
onderhandelingen gaande.
Het betrokken personeel zal circa 2V2
maand per jaar in West-Duitsland wor
den gestationeerd. De extra kosten van
deze legering zullen ongeveer f 14,5, mil
joen per jaar bedragen.
Onderwijzers
Onder het hoofdstuk „werving" deelt
de minister mee, dat het in het voornemen
ligt een herziening van de Dienstplichtwet
voor te bereiden. Het verlenen van meer
vrijstellingen aan onderwijzers zou. aldus
de minister, de belangen van de krijgs
macht in ernstige mate schaden.
Op de vraag of de minister werkelijk
van mening is, dat het eerlang mogelijk
zal zijn onderzeeboten met kernvoortstu
wing voor overwegend Nederlandse reke
ning te doen bouwen, antwoordt de be
windsman in beginsel bevestigend. Het is
hem evenwel niet mogelijk een bepaalde
tijd te noemen.
De onderzeedienst zal omstreeks 1 ja
nuari 1961 van Rotterdam naar Den Hel
der worden overgebracht, omdat de ge
meente Rotterdam de bestaande facili
teiten voor de onderreedienst niet langer
beschikbaar kon stellen.
Nationale reserve
De sterkte van de Nationale Reserve
bedraagt ongeveer 3500 man, voor een deel
in voldoende mate geoefend. Dit noemt de
minister niet bevredigend. Van de 90 ge
formeerde pelotons Nationale Reserve
zijn een 50-tal rp hun geoefendheid gecon
troleerd. Deze geoefendheid was niet on
bevredigend. Helaas konden enkele pe
lotons wegens onvoldoende opkomst niet
aan een onderzoek worden onderworpen.
Wegens de geringe sterkte heeft de Natio
nale Reserve slechts een beperkt nut, al
dus de minister.
WARSCHAU (UPI) Het feit, dat de
correspondent van de New York Times,
A. M. Rosenthal, uit Polen is uitgewezen,
omdat „hij zich te veel had verdiept in
de wijzigingen in de communistische par
tij en in de Poolse economische situatie",
is niet in de Poolse dagbladen gepubli
ceerd.
Andere westelijke correspondenten vre
zen dat de uitwijzing ten gevolge zal heb
ben dat het ook nu voor hun moeilijker
zal worden nieuws uit Poolse bronnen te
putten.
l:
is thans verschenen.
Zie voor nadere bijzonder
heden de aankondiging op
pagina 8
Advertentie
DE EERSTE COÖP. ASSOCIATIE
VOOR UITVAARTVERZORGING u.
ZUIWEG 63 - TïlEfOON.15141 (2 IIJNEN)
Advertentie
OFF DEALER
Rijksstraatweg 3 - Bennebroek - Tel. 802
Advertentie
Verhuur van nieuwe auto's
zonder chauffeur, o.a.:
Opel Rekord, Kapitan en Caravan
Ford Taunus 17 M en Consul
Renault Dauphins
Volkswagen en 9 pers. V.W. bus.
Alle wagens zijn all-risks verzekerd
Ged. Oude Gracht 70
Telefoon 10454
Advertentie
Vraagt demonstratie.
Ook voor prima service
Houtplein 18-20 - Tel. 12000-16615 - Haartem
Advertentie
Dr. D. Bakkerlaan 12 - 16
Bloemendaal, Tel.57.500-57.501
Advertentie
k
Zwitserse
uitstekend houdbaar.
W Is ilteen echt met het merk CHALET!
DEN HAAG (ANP-Reuter-AFP) Ver
scheidene schepen hebben vrijdag ten ge
volge van het zware weer op zee met mo-
lijkheden te kampen gehad Een krachtige
storm bracht hagel en sneeuw in vele de
len van West-Europa en ook op de Middel
landse Zee en op het Italiaanse vasteland
spookte het. De storm is bij de Britse kust
tot snelheden van 150 km per uur aange
wakkerd en ook langs de Nederlandse kust
was zij zeer hevig. Het K.N.M.I. verwacht
te vannacht echter, dat de wind iets zou
ruimen en in kracht zou afnemen.
In het kanaal kampte de Griekse vracht
boot Evros (7224 ton) met een gebroken
roer nabij Beach Head met de zware
storm, die haar naar de kust dreef. De red
dingsboot van Eastbourne gaf een poging
om de Evros te bereiken op en keerde naar
Eastbourne terug. Later meldde de Evros
dat het noodverkeer was opgeheven. De
Franse sleepboot „Jean Bart" staat haar
terzijde.
In de Ie'se zee vroeg vrijdagmiddag het
Nederlandse ms „Ador" (288 ton) om sleep
boothulp toen het zich op vijf mijl uit de
Engelse kust nabij Sharp Nose bevond. De
Engelse sleepboot „Marinia" voer ter as
sistentie uit. De Marina heeft het Neder
landse kustvaartuig op sleeptouw geno
men, en koers gezet naar Milford Haven.
De Ador had een defectp stuurinrichting.
De Poolse trawler „Sova" kreeg op de
visserijgronden op 60 mijl ten noordwes
ten van IJmuiden machineschade, waar
voor de sleepboten Titan en Holland ter
assistentie uitvoeren. Ook het hospitaal
kerkschip „De Hoop" bood hulp aan. De Ti
tan zou tenslotte de trawler naar IJmuiden
proberen te slepen. Maar inmiddels werd
de machineschade hersteld en de Titan
hoefde het schip slechts te begeleiden op
weg naar IJmuiden, waar de Sova in de
loop van de dag binnenliep.
Een ander Pools schip, de „Gliwice"
(1446 ton), onderweg van Engeland naar
Polen, dreigde op Cornwalls rotsige kust
te slaan en vroeg sleepboothulp.
De Britse sleepboot „Turmoil" ging op
weg van Cobh in Zuid-Ierland naar het in
nood verkerende Poolse schip Gliwice. De
„Turmoil" is de sleepboot, die in januari
Pag-
Weerrapporten 1, 2
Economisch nieuws2
Op de Praatstoel 3
Taal-laria 3
Stamoorlog3
Amsterdams Allerlei4
Films 5
Uit stad en omgeving5, 13, 23
Op en om het Binnenhof6
Effecten- en Geldmarkt6
Feuilleton 7
Horen en Zien 7
Agenda van Haarlem 7
Sport 9
Filatelie 11
Puzzel11
Kunst 11
Erbij 15 tot 21
Kerkdiensten 23
Medische verzorging 23
Beurs 23
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VIER-EN-TWINTIG PAGINA'S
WAARIN OPGENOMEN „ERBIJ".
'52 kapitein Kurt Carlson van zijn zinken
de „Flying Enterprise" haalde. De Gliwi
ce had toen al bijstand van een vliegtuig,
dat de positie van het schip in de gaten
hield.
Het Britse vrachtschip „Lough Fisher"
is vrijdag bij de zuidelijke punt van het
Zweese eiland Oeland aan de grond gelo
pen. Een Zweedse reddingsboot nam tien
van de vijftien bemanningsleden aan
boord. De anderen bleven aan boord in af
wachting van een bergingsvaartuig.
QUIMPER (AFP) De Bretonse traw
ler „Menez Saint Yan", die naar men
vreesde vrijdag in een zware storm bij de
Britse zuidwestkust was vergaan, is bij
Saint-yves (Cornwall) teruggevonden, zo
is zaterdagochtend te Quimper vernomen.
De Franse trawler „Menizsantyann"
meldde motorpech en vroeg onmiddellij
ke hulp. Haar positie was twee mijl ten
westen van Saint Yves.
Naar wij vernemen zal Rijkswaterstaat
dit jaar niet meer kunnen beginnen met
de aanleg van Rijksweg 6 beoosten Haar
lem van de Velsertunnel naar de Schip-
holweg ter hoogte van Vijfhuizen.
De omstandigheid, dat Gedeputeerde
Staten van Noordholland de gevraagde
ontheffing van de bodemverlagingsveror-
dening zullen verlenen Rijkswaterstaat
is daarvan overigens nog onkundig kan
daarin geen verandering meer brengen.
De door de bezwaren van Provinciale
Staten tegen de voor de aanleg noodzake
lijke zandwinning bij de Cruquius ontsta
ne vertraging heeft er toe geleid, dat de
beschikbare kredieten dit jaar voor ande
re urgente werken zijn gebruikt. Uiter
aard vergt ook de voorbereiding van zand
winning zoveel tijd, dat men ook daardoor
pas in 1960 kan beginnen. Voor dit werk is
een post op de rijksbegroting voor 1960 uit
getrokken. Een en ander heeft de tot
standkoming van Rijksweg 6 met onge
veer een jaar vertraagd.
Advertentie
Worstelt a ook met het
Sinterklaasprobleem: wat zal
ik geven
Libelle van de volgende week
schaft raad. Tientallen leuke
ideetjes voor geschenken
voor „hem", voor „haar",
voor oma en voor de teen
ager. 5 pagina's vol met fo
to's en met de prijzen erbij.
Ook de Sint is er van over
tuigd:
Anonymus:
De fouten die ge bij uw geliefde ont
dekt, hebben haar belet een betere man
te krijgen.
Men maakt zich in Haarlem ernstig be
zorgd over de industriële uitbreidingsplan
nen van Amsterdam; dat is deze week
overduidelijk gebleken uit de eenstemmig
heid waarmee de gemeenteraad heeft ge
reageerd op de recente nota van B. en W.
over dit onderwerp. Een soortgelijke be
zorgdheid is ook in de gemeente Velsen
al tot uiting gekomen toen de Amsterdam
se plannen bekend waren geworden en
naar aanleiding van vragen uit de raad
is bij B. en W. van Velsen sinds geruime
tijd eveneens een nota hierover in voor
bereiding.
De industriële uitbreidingsplannen, waar
over het bij dit alles gaat, zijn tot dusver
alleen belichaamd in een „prognose" van
de hoofdstedelijke Dienst van Havens en
Handelsinrichtingen. Nu kan men een
prognose een prognose noemen, en daar
mee te kennen geven dat men niets an
ders bedoelt dan een blik in de toekomst
te werpen, waarbij men dan dingen ont
waart welke in die toekomst tot stand zijn
gekomen; hoe die totstandkoming is ge
schied, hoeft daarbij niet ter discussie te
komen, en dus evenmin de vraag of de
opstellers van de prognose in die totstand
koming ook maar in 't minst de hand heb
ben gehad.
Maar ondanks deze mooie theorie mag
men er in de praktijk toch wel van uit
gaan dat de Amsterdamse prognose, zelfs
al houdt zij geen geheim plan in, duide
lijk laat zien in welke richting de Amster
damse bestuurderen zich de industriële uit
breiding van de hoofdstad in de volgende
decennia dénken niet alleen, maar ook in
welke richting zij die willen stuwen. En
daarom is het volkomen begrijpelijk, dat
men in Haarlem en Velsen door de pu-
blikatie van de „ideeën", die in Amster
dam in dit opzicht blijken te leven, onge
rust is geworden.
Zoals men weet komen die ideeën neer
op het scheppen van een enorm haven- en
industriegebied, zich van Amsterdam in
westelijke richting uitstrekkend tot vlak
bij Velsen, de Velser tunnel, Spaarndam
en de geprojecteerde randweg ten oosten
van Haarlem. Het recreatiegebied Mooie
Nel zal in de meest letterlijke zin onder
de rodk van de te stichten industrieën en
onder de „geur" van olieraffinaderijen ko
men te liggen en daardoor veel, zo niet
alles, van zijn aantrekkelijkheid verlie
zen. Ten zuiden van de Mooie Nel zal tus
sen de bebouwing van Haarlem en het
Amsterdamse industrieterrein ternauwer
nood plaats overblijven voor enkele ma
gere grassprietjes. En de beroepsbevolking
op genoemd terrein (met de gezinnen mee
250.000 tot 500 000 personen) zal de ge
meenten Haarlem en Velsen wellicht in
veel sterkere mate dan Amsterdam zelf
onder ontzaglijke druk stellen voor het
scheppen van de nodige woonruimte.
Het merkwaardige bij dit alles is, dat
de Amsterdamse ideeën, die in de hoofd
stad worden verdedigd onder het motto
van het nationale belang, op vele punten
in strijd zijn met de betrokken streekplan
nen, hoewel die toch ook zijn opgesteld
vanuit een oogpunt van nationaal belang.
Nu zijn er ongetwijfeld vele nationale be
langen en deze moeten natuurlijk zorgvul
dig tegen elkaar worden afgewogen op pun
ten waar ze met elkaar in strijd zijn; en
men hoeft geenszins boosaardige bedoe
lingen te hebben als men hierbij de vraag
stelt, bij wie dat tegen-elkaar-afwegen van
de nationale belangen in de beste handen
zou zijn: bij een gemeentebestuur (al is
het dat van de hoofdstad) of bij de lands
regering?
Voor Amsterdam is het ontegenzeglijk
van zeer groot belang, zich in westelijke
richting op bijkans onbeperkte schaal te
kunnen uitbreiden. Maar het is evenzeer
een feit, dat zulk een ver-gaande uitbrei
ding ernstige gevaren inhoudt voor een
evenwichtige verdere ontwikkeling van
Haarlem en Velsen. Bovendien worden er,
doordat de hoofdstedelijke wensdroom de
bestaande streekplannen op losse schroe
ven zet, voor die gemeenten allerlei nieu
we problemen geschapen. Het verdient
danook alle waardering, dat de bestuurs
colleges van Haarlem en Velsen zich tij
dig intensief met de prognose van de
Amsterdamse Havens en Handelsinrich
tingen zijn gaan bezighouden. In Haarlem
heeft dit nu reeds tot een verheugende
mate van steun van de raad aan B. en W.
geleid, en men mag hopen dat hetzelfde
in Velsen binnen afzienbare tijd het ge
val zal zijn.
(Voor vervolg zie pag. 3)
Advertentie
BARTEHÓST HAARLEM TEL 13439.
lUDSfSTRAAT (SU KONINGSPLEIN) AMSTERDAM I£UftJS96
SUèDE DAMESTASJES IN KLEUREN