Amerikaans-Franse controverse beheerst NAVO-conferentie Moskou protesteert tegen Westduitse bewapening Politieke doorbraak op het eiland Sicilië OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Parijs is ook ontstemd over onthouding UNO-stemming HET WEER «W'MORRI %"6afore i/ou êui/l jan doornbosch ACTIE „STILLE ARMEN" 1959 1958 f 15020.- Supra Twist kostuums Toeristenkaarten worden twee jaar geldig Drie doden in het verkeer accordeon- en gitaar-les Iets kouder Het woord is aan Militairen tegen stakers Egyptische troepen in Sinai samengetrokken In de krant van heden: Polen komt één jaar in Veiligheidsraad Kosmische ballon boven Amerika Bonn zou internationale spanning tegenwerken Christendemocraten van verschillende huize gaan coalitie aan met linkse socialisten Franse ontkenning Geen voorkeurbehande ling voor olie uit Sahara 189,50 House of England 74e JAARGANG No 135 DINSDAG 15 DECEMBER 1959 304e JAARGANG No 287 Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 (0 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij kantoor Haarlem-N. Soendapiein, Tel. 57755 Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Haarlems Dagblad Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65, fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct Postgiro 273107, t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. HaarL Crt Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman (Van onze correspondent in Parijs) In het nieuwe gebouw van de Noordatlantische Verdragsorganisatie te Parijs dat, een beetje volgens Franse traditie, nog niet helemaal voltooid is, doch toch al op een iets te luxueus en kolossaal hospitaal gelijkt, heeft Frankrijks premier Michel Debré vanmorgen om tien uur de jaarlijkse NAVO-conferentie geopend, die, met een intermezzo gedurende hetwelk de westelijke grote vier de hoofden bij elkaar zullen steken, tot volgende week dinsdag zal duren. Gedurende deze week zai het vijftigtal ministers, dat zich nu in de Franse hoofdstad bevindt, ook nog in allerlei andere clubverbanden vergaderen. Al die samenkomsten achter groene tafels en rond distafels zullen echter opnieuw worden gedomineerd door net probleem van Frankrijk, of juister De Gaulle's, houding tegenover de ver schillende problemen die, in het bijzonder door de Verenigde Staten, aan de orde zijn gesteld. De heer J. de Goede, groentehande laar in Zeist, is tot nu toe de enige deelnemer aan de KNVB-toto van af gelopen zondag, die alle vijftien wed strijden juist voorspelde. En hij maakt dus een beste kans alleen winnaar te worden van de eerste prijs: 155.810 gulden. De heer De Goede, die de kruisjes op het poolformulier zette zonder naar de wedstrijden te kijken, heeft zich overigens niet van zijn stuk laten brengen. Hij bediende ook gis teren zijn klanten rustig en slechts een feestsigaar kon er voorlopig van af. Naar wij vernemen, heeft de minister van Buitenlandse Zaken bepaald, dat in de loop van 1960 nieuwe toeristenkaarten zullen worden ingevoerd. In tegenstelling met de bestaande toeristenkaarten. welke een geldigheidsduur hebben van twee maanden en door de burgemeesters wor den afgegeven, zullen de nieuwe kaarten twee jaar geldig zijn. De afgifte ervan zal geschieden door de Commissarissen der Kor\ingin, behoudens de mogelijkheid van delegatie aan de bur gemeesters in grote gemeenten. De bestaande toeristenkaarten blijven bestemd voor hen, die slechts een enkele maal een buitenlandse refe maken. De wenselijkheid van invoering van het nieuwe model is de minister gebleken bij onderhandelingen met andere landen. Advertentie BARTËÜÖRIsSTJT HAARLEM TEL 13439 IEIDSESTRAAT (BIJ KONJNGSPIEINJ AMSTERDAM TEL 223596 CAMEL MONTY COATS De achtjarige Petrus Vlaar uit Opmeer is op de provinciale weg in zijn woon plaats door een hem achterop komende auto aangereden en om het leven geko men. De jongen liep met zijn zusjes van negen en zes jaar in het schemerduister rechts van de weg. De automobilist zag de kinderen te laat omdat hij moest dim men voor een tegenligger. De beide meis jes werden door de auto eveneens geraakt. Zij kregen echter geen noemenswaardig letsel. In Amsterdam is de 62-jarige lijnwerker G. J. Beijer bij werkzaamheden aan de tramrails op de Middenweg door een tram aangereden. Hij werd ernstig gewond en is later in een ziekenhuis overleden. De 53-jarige bromfietser J. F. Heijman die in de Kinkerstraat te Amsterdam door een tram was aangereden, is in een zie kenhuis aan zijn verwondingen overleden. Bij de bom die de Amerikaanse stafchef, generaal Twining, vorige week vrijdag op instigatie van Washington over De Gaul le's afwijzing van de militaire integratie, deed ontploffen heeft zich voor Parijs in tussen nog een diplomatiek incident ge voegd, dat men hier nauwelijks minder hoog zegt op te nemen. Bij de stemming over de resolutie inzake Algerije in de UNO-Assemblee hebben de Verenigde Sta ten tegen de Franse verwachting in. geen afwijzend, maar een neutraal standpunt ingenomen. De maat der wederzijdse gramschap en onenigheid is aan dit begin van deze belangrijke diplomatieke week, nu het Westen er toch wel een levensbe lang bij zou hebben tegenover Kroesjtsjev zijn eenheid ook in daden te manifesteren, zowel aan Amerikaanse als aan Franse zijde blijkbaar vol tot aan de rand. Het heeft vooral onder de journalisten enige verwondering, om niet te zeggen te leurstelling, gewekt dat de vurige Debré vanmorgen bijzonder ingetogen zijn rede afstak. Hij had, zo beweerde men in de wandelgangen, dan ook een vingerwijzing uit het Elysée gekregen de grote politiek maar aan generaal De Gaulle over te la ten. Debré verwees in zijn rede niet recht streeks naar het Franse protest bij Was hington over het „Twining-lek" en het feit dat de Verenigde Staten zich in de UNO over de kwestie-Algerije van stemming onthouden hebben. Volgens Franse bron nen sloeg Herter in zijn onderhoud met Couve de Murville een verzoeningsgezin de toon aan. Herter g?f.uitdrukking aan zijn spijt over het rumoer ten gevolge van de publikatie van het rapport, maar bleef overigens bij generaal Twinings mening. De kleine Franse radicale partij van Gaillard heeft in een resolutie de Franse regering verzocht haar „voor Europa's verdediging gevaarlijke buitenlandse po litiek te veranderen en zich meer met de Europese politiek te integreren daar men Frankrijk zo in een geïsoleerde positie brengt." Apartje De Gaulle zal zaterdag tijdens de con ferentie van de westelijke topleiders eerst een apartje met de Amerikaanse presi dent hebben. In elk geval is men het er nu wel algemeen over eens dat hun laat ste ontmoeting onder vier ogen in septem ber in Parijs toch maar droevig weinig tastbare resultaten heeft opgeleverd. Op nieuw rekent men nu op de wederzijdse gevoelens van vriendschap en bewonde ring van beide staatshoofden om de trein misschien alsnog op de rails te kunnen plaatsen. Voor het ogenblik wordt het dé raillement door niemand meer ontkend, met uitzondering misschien van de NAVO- secretaris generaal Paul-Henri Spaak, die gisteravond op zijn persconferentie vertel de, dat het zo gezond was voor het goede begrip wanneer sommige meningsver schillen eens duidelijk en openhartig wor den uitgesproken. Het zorgwekkende feit is echter dat die meningsverschillen tussen Frankrijk enerzijds en Amerika en de overige wes telijke landen anderzijds nu zulke princi piële proporties hebben aangenomen, dat men zich afvraagt of ze op korte termijn, zelfs door De Gaulle en Eisenhower, nog wel overbrugd zullen kunnen worden. Onder deze omstandigheden dreigt het Advertentie reigerstraat 112 - haarlem-noord Verwachting tot morgenavond: Zwaar bewolkt met opklaringen en op de meeste plaatsen droog weer. Iets kouder, met in de nacht en ochtend plaatselijk lichte vorst. Aanvankelijk zwak ke, later matige tot vrij krachti ge zuidoostelijke wind. Volledige weerrapporten op pagina twee. overleg voordien van de ministers, het la gere politiek personeel derhalve, zo niet zinloos, dan toch wel tamelijk vruchteloos te blijven. Naast de westelijke topconfe rentie, die zaterdag, zondag en maandag de belangrijke besluiten met het oog op de ontmoeting met Kroesjtsjev zou moe ten nemen, vormt zo het gesprek De GaulleEisenhower dus een tweede hy potheek op dit Atlantische ministeriële overleg. Stalen logica Vandaag hebben de ministers de politie ke aspecten van een Oost-West conferen tie bekeken en morgen komen de militai re kanten aan de beurt. Die beide zijden van het vraagstuk worden echter volledig beheerst door de houding die de westelij ke vier in staat zullen zijn te bepalen. Van Franse zijde brengt men het scherpe en acute conflict met de Verenigde Staten te rug tot de bekende brief die De Gaulle in september vorig jaar naar Washington en Londen zond om zijn land officieel en daadwerkelijk als leidende westelijke mo gendheid erkend te krijgen. Op die brief is, zo constateert men in Parijs, nooit een duidelijk, althans bevredigend, ant woord ontvangen. De Gaulle volgt dus de weg van zijn eigen stalen logica en hij wei gert consequent in een secundaire positie aan opbouwende onderhandelingen deel te nemen. Iets ondiplomatieker uitgedrukt kan men ook zeggen dat De Gaulle obstruc tie en sabotage zal blijven voeren zolang hij geen genoegdoening van zijn verlan gens heeft gekregen. Het uur van de waarheid is dus aange broken en het valt samen met een beslis send moment in de verhouding tussen Oost en. West. Men hoeft het laatste deel van De'Gaulle's gedenkschriften maar te lezen om te weten dat Frankrijks huidige staatshoofd bereid is heel ver te gaan wanneer hij meent langs die weg de essen tiële belangen van zijn land te kunnen dienen. Zijn diplomatieke positie is, hoe men verder ook over de middelen wil den ken die De Gaulle te baat neemt, in elk geval bijzonder sterk. Willen de westelij ke mogendheden tegenover de Sovjet-Unie hun fundamentele geschillen niet al te openlijk exposeren, dan zouden ze aan De Gaulle eerst aanzienlijke concessies moeten doen. Op een verzoenend gebaar van de generaal valt namelijk niet te re kenen. Integendeel, met het bezoek van Kroesjtsjev aan Frankrijk in het vizier zou De Gaulle nog gevaarlijker met de gedachte kunnen spelen inzake een derde machtspositie, een streven waardoor het Atlantische eenheidsfront helemaal een illusie zou worden. (Reuter) Van Amerikaanse zijde ver klaarde men op de vraag naar commen taar over het Franse protest, dat de vriendschap met Frankrijk te hecht is om in het openbaar te argumenteren over eventuele tijdelijke meningsverschillen. Chantage OSLO (Reuter) Het liberale Noorse blad „Dagbladet" beschuldigt de Fransen van een chantagepolitiek in de NAVO. „Het negeren van NAVO-besluiten en van zijn partners grenst aan het ongelofelijke", al dus het blad. „De Franse manier van doen betekent een last voor de gehele democra tie en haar ideologische basis", zo schrijft „Dagbladet". Pascal: Alle goede spreuken zijn al gemaakt. Men verzuimt slechts de toepassing er van. De Nationale Garde van de Ameri kaanse staat Minnesota heeft de vlees- verpakkingsfabriek van Wilson en Co te Albert Lea bezet nadat stakers daar twee dagen lang een gewelddadige actie hadden gevoerd. De fabriek kampte al geruime tijd met ernstige arbeidsonrust. Met de bajonet op het geweer dreven de militairen de sta kers uiteen. TEL AVIV (AFP) Israëlische bladen, die Britse bronnen noemen, hebben be richt dat de V.A.R. Egyptische troepen samentrekt op het Schiereiland Sinai, vlak bij de grens tussen Egypte en Israel. De ze troepenconcentraties zouden volgens deze bladen in verband staan met de plan nen van Israel om de bedding van de Jor- daan te verleggen. pap Weerrapporten I, 2 Economisch niéuws 2 Van Dag tot Dag3 Op de Praatstoel 3 Kongo IV 3 Feuilleton 4 Horen en Zien 4 Agenda van Haarlem 4 Kunst 4 Beurs 7 Scheepsberichten 7 Uit stad en omgeving7, 9, 13 Sport 15 Dit nummer bestaat uit zestien pagina's NEW YORK (Reuter) De Algemene Vergadering van de UNO heeft Polen in de Veiligheidsraad gekozen met dien ver staande, dat het slechts de helft van de ge bruikelijke termijn van twee jaar, dus een jaar, in de raad zitting heeft en daarna zijn plaats, voor de rest van de termijn, aan Turkije afstaat. Het besluit van de Algemene Vergade ring is genomen op grond van een com promis, dat afgevaardigden van de V.S., de Sovjet-Unie, Polen en Turkije zaterdag avond laat in het werkvertrek van de voor zitter van de Assemblee hebben gesloten. Er is 51 keer gestemd over de zetel, die Japan aan het eind van het jaar zal ont ruimen. In de definitieve stemming over de omstreden zetel kreeg Polen 71 stem men, Turkije 3 en Griekenland en Jemen elk één stem. Er waren vier onthoudingen en twee leden van de Assemblee waren af wezig. De samenstelling van de Veiligheids raad voor 1960 is nu als volgt: Engeland. Frankrijk, de Verenigde Staten, de Sovjet- Unie, nationalistisch China, Argentinië, Ceylon, Ecuador, Italië, Polen en Tunesië. RAPID CITY. Zuid-Dakota, VS (AFP) De Amerikaanse marine en het natio nale bureau voor het onderzoek van de ruimte hebben maandag in de omgeving van Rapid City in Zuid-Dakota, een reus achtige plastic ballon opgelaten, die een hoogte van 36.500 meter moet bereiken. Men wil met behulp van de ballon de kos mische straling bestuderen. WASHINGTON (UPI) Het Ameri kaanse ministerie van defensie heeft mee gedeeld, dat de voor dinsdag vastgestelde lancering van een raket, die naar de maan, en vandaar wellicht naar de zon zou gaan, enkele dagen is uitgesteld. Deze ra ket zal ondermeer gegevens verzamelen over de radio-aktieve straling in de we reldruimte, nabij de maan, en naar men hoopt ook over de straling in de nabijheid van de zon. MOSKOU (Reuter-Tass) De Sovjet-Unie heeft West-Duitsland ervan beschuldigt, dat het ijvert voor een stimuleren van de bewapeningswedloop en hinderpalen in de weg poogt te stellen voor de „liquide ring van de speren van de oorlog, die ver oorzaakt was door Duits militairisme". De beschuldigingen werden overgebracht door de Russische zaakgelastigde, die een bezoek aan het ministerie van Buitenland se Zaken te Bonn bracht. De Sovjet-Unie stelt dat „het besluit Tot particulier secretaresse van Prin ses Beatrix is benoemd mej. M. C. C. Wijnen, als opvolgster van mevrouw mr. M. Scholtens-Meurs. Zij zal tevens het secretariaat van Prinses Irene be hartigen. Mej. Wijnep is werkzaam geweest op de afdeling kabinetszaken der gemeentesecretar'te 's-Graven- hage. Bijna vier jaar was zij als privé- secretaresse verbonden aan een der ambassades te 's-Gravenhage. Mej. W\jnen verbleef geruime tijd in Enge land, Frankrijk en de Verenigde Staten. ROME (UPI) Dc Italiaanse christen democraten hebben op een vergadering in Rome onder leiding van premier Segni goedgevonden, dat hun partijgenoten op Sicilië een coalitiebestuur voor het eiland vormen met de linkse socialisten van Nenni en de christen-socialisten van Mi- lazzo. Het partijbestuur van de linkse so cialisten had reeds eerder zijn toestem ming daarvoor gegeven. Vandaag komt het eilandparlement bijeen om een nieu we premier te kiezen. De regering-Milaz- zo, die door de communisten werd ge steund, kwam op 8 december ten val. Dit samengaan van christen-democra ten en linkse socialisten wordt van groot belang geacht, omdat de socialisten nu voor het eerst zitting nemen in een rege ring zonder hun oude vrienden, de com munisten, een voorbeeld dat op andere plaatsen en zelfs op nationaal niveau ge makkelijker gevolgd zou kunnen worden. De socialisten hebben niet nadrukkelijk verklaard de betrekkingen met de com munisten te zullen verbreken. Partijlei der Pietro Nenni tracht reeds vier jaar tevergeefs de banden met de communisti sche partij te verbreken, maar socialisten en communisten werken in vakbonden, ge meenteraden en ook vaak het parlement nauw samen. De Siciliaanse communistische partij heeft aangekondigd de nieuwe regering eventueel te zullen steunen, ondanks de deelneming van de christen-democraten. Overigens kunnen de ontwikkelingen op Sicilië van grote invloed zijn in Rome. De neo-fascisten en monarchisten hebben ge dreigd de regering van premier Segni niet langer te zullen steunen uit protest tegen het samengaan van christen-democraten en socialisten op Sicilië. Wanneer de neo fascisten en monarchisten hun dreigement uitvoeren betekent dit vrijwel zeker de val van het kabinet. Segni zou in dat geval kunnen worden opgevolgd door de leider van de „linker vleugel" in de christen democratische partij, Amintore Fanfani, die voorstander is van samenwerking met de socialisten. om de Bundeswehr met kernwapens en raketten uit te rusten geleid heeft tot een gevaarlijke verhoging van de spanning in Europa en de internationale betrekkin gen verder schade berokkent, doordat het regelen van vele onopgeloste problemen, met inbegrip van de hereniging van Duits land wordt bemoeilijkt". Voorts wordt op gemerkt dat de Westduitse regering „als regel actiever op militair gebied wordt juist op een tijdstip dat een zekere vermin dering van de internationale spanning merkbaar is en er een vooruitzicht wordt geopend op nauwere contacten tussen de oostelijke en de westelijke mogendheden". In dit verband worden een aantal recen te gevallen opgesomd, waaruit de toene mende bewapening van West-Duitsland zou blijken, zoals de toestemming van de West-Europese Unie aan de bondsrepu bliek om zekere typen raketten te ver vaardigen en een akkoord met de Verenig de Staten voor de levering van kernladin gen en het materieel voor het lanceren van raketten. Volgens Tass zijn „passende vertogen over hetzelfde onderwerp" gericht tot de regeringen van de overige zes landen van de Westeuropese Unie; Groot-Brittannië, Frankrijk, Italië, Nederland, België en Luxemburg. De Sovjet-Unie verklaart in haar pro test in Bonn, dat de bondsrepubliek haar lidmaatschap van de WEU en de NAVO gebruikt om haar bewapening voortdu rend verder op te bouwen en dat zij alle middelen te baat neemt om de beperkin gen, die haar bij haar toetreding tot de WEU waren opgelegd, geleidelijk onge daan te maken. Nota aan Nederland De ambassadeur van de Sovjet Unie In Den Haag, de heer P. K. Ponomarenko, heeft gistermiddag een bezoek gebracht aan professor De Quay, die de portefeuille van Buitenlandse Zaken waarneemt voor de heer Luns. De heer Ponomarenko heeft tijdens dit bezoek een nota overhandigd, waarin aandacht wordt gevraagd voor de Russische opvatting over de bewapening van West-Duitsland. Slot 18954.50 20e. 18603.25 19e. 17633.10 18e. 15425.85 17e. 14538.10 16e. 13702.89 15e. 12858.65 15020.— 14e. 12023.68 14320.— 13e. 11112.43 13679.25 12e. 10364.28 12820.25 11e. 9982.18 11906.— 10e. 9422.66 9929.— 9e. 8667.91 9022.50 8e. 8181.41 8260.— 7e. 7113.56 7429.40 6e. 6223.76 4412.90 5e. 4559.— 3633.15 4e. 3388.50 3033.65 3e. 2601.25 2530.50 2e. 2106.25 2021.50 Ie. 1935.— Totaal thans bijeen: Voor de 14e verantwoording zie pag. 3. Van onze Haagse redacteur) De laatste weken doen hardnekkige ge ruchten de ronde dat de Franse regering voornemens zou zün b\j haar partners in de Europese Economische Gemeenschap aan te dringen op een voorkeurspositie voor de in de Sahara gewonnen petroleum. Van bevoegde Franse zijde in Den Haag vernamen wij thans, dat dit niet in de be doeling ligt. De technische stand van zaken zou een dergelijk verzoek reeds zeer voorbarig doen zijn. De oliewinning in de Sahara verkeert immers nog slechts in een beginstadium en vooral het transport plaatst de deskundigen nog voor een groot aantal vraagstukken dat opgelost moet worden voordat op grote schaal met de olieleverantie kan worden begonnen. Weliswaar heeft minister-president Mi chel Debré de vorige week de 650 kilome ter lange pijpleiding van de winplaats in de woestijn naar de Algerijnse kust plaats Philippeville geopend, vanwaar de petroleum met tankers naar Lavéra bij Marseille wordt verscheept, maar de bui zen van deze leiding hebben een kleine diameter dus weinig capaciteit Het ge bruiken van buizen met een grotere ca paciteit vormt nog een technisch pro bleem. Wel zijn de Fransen reeds begon nen met de aanleg van een tweede pijplei ding, maar bij de huidige mogelijkheden zal het nog tot 1963 duren voor men in staat is de behoeften van Frankrijk zelf voor de helft te dekken. Intussen erkent men aan Franse zijde, dat er op het ogenblik een wedloop plaats vindt tussen de Franse onderneming (met buitenlandse deelneming, onder meer van de B.P.M.) in de Sahara en de Ameri kaans-Italiaanse oliemaatschappijen wel ke in Lybië actief zijn. Deze strijd wordt voorlopig nog in de studeerkamers en aan de tekentafels uitgevochten, want de con currenten in Lybië hebben uiteraard met dezelfde problemen te kampen als de Fransen. Overigens bestaat allerwegen de neigihg om niet te veel de aandacht te vestigen op de Noordafrikaanse oliewinning. Hoe wel deze nieuwe energiebronnen het be lang van het Midden-Oosten verminde ren, vreest men aan de andere kant dat de belangstelling voor de prestaties van de petroleum-ingenieurs in de Sahara een nieuw punt van politieke pressie zou kunnen doen ontstaan. Op onze vraag wat er waar is van de berichten, dat Frankrijk gelden van het Ontwikkelingsfonds voor de onderontwik kelde gebieden van de Europese gemeen schap zou willen gebruiken voor de ver wezenlijking van het Plan van Constan- tine, heeft men geantwoord, dat men van een dergelijk streven niets wist en dat men het ook weinig waarschijnlijk achtte. Advertentie Engels vakmanschap en Italiaanse elegance Internat. 1 rij 3 kn. model Amsterdam - Den Haag Eindhoven - Hilversum - Bussum

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1959 | | pagina 1