ITALIANO
Wereldnieuws
Vakbond poogt staking bij het
Londens vervoer af te wenden
Le Monde rechtvaardigt zijn
publikatie inzake Algerije
de lekkere
Getuige vertelt hoe
Pope's oorlogvoering
eindigde
Verkeer eist meer
mensenlevens
Gronchi kan door ziekte
niet naar Rusland
Resultaten van nieuw
Amerikaans onderzoek
KOU r%
GEVAT
Slotconferentie over
Cyprus in Londen
Laotiaans leger geeft de
macht terug aan koning
Perzië meldt Iraakse
„overval" op tankers
«MS>.
De Vergissing
f^Pr
k
3
Kanaaltunnelplan in gevaar door aandeel van de
Transportcommissie in Silver City Airlines
Proces in Djakarta
Ernstige indiscreties met heilzame gevolgen
In Londen spreekt men van
nationale schande
Roken en kanker
19 cent
per rol.
Vliegtuig met 35 mensen
in V.S. verongelukt
L
&p de
raatótoel
DONDERDAG 7 JANUARI 1960
(Van onze correspondent in Londen)
De leiding van de „Nationale Unie van
Spoorwegpersoneel," heeft een beroep op
alle leden gedaan niet te staken terwijl de
loononderhandelingen nog aan de gang
zijn. De secretaris-generaal van de Unie
heeft het stakingsplan scherp veroordeeld.
Het Londense district van de spoorbond
heeft besloten op 31 januari een onofficië
le staking van 24 uur af te kondigen we
gens de onbevredigende loonsituatie. Hier
bij zullen veertigduizend man betrokken
zijn. De spanning nam gisteren nog toe
toen de looneis van 19.000 man, die voor
de Londense ondergrondse treinen werken
afgewezen werd.
Spoorwegstakingen, ook als ze maar een
dag duren brengen in een wereldstad als
Londen een ware chaos teweeg. Bovendien
verspelen de stakers de sympathie van
het publiek dat wel degelijk begrip heeft
voor de moeilijkheden der spoorwegman
nen wier loonpeil achter is gebleven bij
de andere bedrijven en die in anderhalf
jaar geen verhoging hebben gekregen.
Het probleem voor de Transportcommis
sie, welke aan het hoofd staat van de ge
nationaliseerde, maar niet gesubsidieer
de spoorwegen, is dat het bedrijf alleen
maar verliezen oplevert. Men vraagt van
het personeel zich beperkingen op te leg
gen totdat de spoorwegen gemoderniseerd
zullen zijn. Het is echter de vraag of het
personeel bereid nog vele jaren geduld te
oefenen.
(Reuter) Economische deskundigen
achten het mogelijk dat het bod, dat de
Transportcommissie heeft gedaan op de
aandelen van de Silver City Airways, een
luchtvaartmaatschappij die auto's en pas
sagiers naar het vasteland vervoert, na
delige invloed zal hebben op het plan in
zake de aanleg van een tunnel onder het
Kanaal. Men meent te weten, dat de on
derhandelingen tussen de Transportcom
missie en de Silyer City Airways reeds
goed gevorderd zijn.
De Transportcommissie heeft, naar ver
luidt, aangeboden vijf miljoen pond ster
ling te betalen voor 49 percent van de
aandelen der luchtvaartmaatschappij. Sil
ver City Airways heeft in 1959 67.500 auto's
en 450.000 passagiers over het Kanaal ver
voerd.
Er wordt thans de laatste hand gelegd
aan een technisch rapport van Franse,
Britse en Amerikaanse deskundigen over
het tunnelplan. Dit rapport zal vermoede
lijk binnen enkele weken aan het Britse
kabinet worden voorgelegd. Men gelooft
thans echter, dat de Transportcommissie,
gezien haar overnemingsplannen van de
Silver City Airways, minder voor het
tunnelplan zal voelen.
DJAKARTA (Reuter) Woensdag is
het verhoor voortgezet van de getuigen a
charge in het proces tegen de Amerikaan
se vlieger Pope,, die voor de opstandelin
gen in Indonesië luchtaanvallen heeft ge
daan op de regeringstroepen. Als getuige
werd gehoord J. H. Rantung, die op 18 mei
1958, toen de B-26-bommenwerper werd
neergeschoten, boord-telegrafis was. Het
neerschieten geschiedde tijdens een aan
val op een konvooi schepen nabij Ambon.
Rantung verklaarde, dat hij voor het ver
trek zijn instructies als boordtelegrafist
had gekregen van een „blanke man". De
ze behelsden, dat hij door een codesignaal
de positie van het vliegtuig moest opgeven
naar de basis. De B-26 waarin werd ge
vlogen, was bewapend met vier bommen
en twaalf lichte mitrailleurs.
Eerst werden op Pattimura 's morgens
vroeg drie bommen afgeworpen, waar
door een rode brandstoffen-auto werd ge
troffen en vermoedelijk ook een vliegtuig.
Hierna keerde de B-26 terug naar Mena-
do, doch ontmoette onderweg het scheeps-
konvooi. Pope vloog op het grootste schip
in het konvooi af. Of er nog een bom werd
geworpen of vuur werd afgegeven kon de
getuige niet verklaren. Hij voelde opeens,
dat het vliegtuig een klap kreeg en het
noodsein kwam in werking, waarop hij
door het valluik omlaag sprong, hetgeen
Pope al even tevoren had gedaan. Hij
kwam neer in de zee nabij een eilandje.
Pope was in een boom blijven hangen en
had een gebroken been. Toen de getuige
zich even had verwijderd was Pope gevan
gen genomen en gaf hij zich eveneens over.
De getuige verklaarde, ook in april met
Pope te zijn meegeweest bij een aanval
op Kendari in Zuid-Celebes. Er werden
toen vier bommen afgeworpen en vuursto
ten afgegeven op het vliegveld aldaar.
(Van onze correspondent in Parijs)
In een hoofdartikel heeft de directeur
van „Le Monde" Hubert Beuve-Mery, die
zich achter het pseudoniem Sirius pleegt
de verschuilen, gisteren de publikatie ge
rechtvaardigd van het vertrouwelijke
rapport dat het Internationale Rode Kruis
onlangs over de folteringen van het leger
in Algerije aan de Franse regering heeft
uitgebracht. In dit rapport worden ver
schillende weerzinwekkende martelingen
beschreven, die aantonen dat sommige
Franse militairen de beruchte S.S.-metho-
den bij hun acties tegen de Algerijnse op
standelingen nog altijd toepassen. Het Ro
de Kruis maakte verder zijn verontrus
ting kenbaar over het grote aantal gevan
genen dat „op de vlucht neergeschoten"
was. In enkele gevallen werd een speciale
studie gemaakt, omdat er zoveel van der
gelijke gevallen waren voorgekomen.
In de meeste gevallen waar de commis
sie martelingen aan de kampleiding rap
porteerde toonde de leiding verbazing, en
werd onmiddellijk verbetering beloofd,
maar niet in Bordj Menaeil. „Gesprekken
die wij met de leidinggevende officieren
hadden, en hun negatieve houding, beves
tigden onze indruk dat zij hun besluit ge
nomen hadden en dat elk verzoek om ver
betering nutteloos zou zijn", aldus het rap
port door „Le Monde". „Wij konden niet
anders dan aannemen dat de ^ergerlijke
jaren schuldig maakte om er de heil-
maakten van het systeem". De commis
sie is onmiddellijk na het bezoek aan dit
kamp doorgereisd naar de Franse opper
bevelhebber in Algerije. Bij terugkeer in
het kamp bleek een aantal verbeteringen
te zijn aangebracht en waren er geen erns
tige klachten van de gevangenen meer.
Een van de slotconclusies in het Rode
Kruis-rapport was, volgens „Le Monde",
dat ingrijpende veranderingen absoluut
vereist zijn.
De directeur van Le Monde herinnert
aan de verschillende andere ernstige in-
het blijkbaar nog altijd niet aandurft de
discreties", waaraan hij zich in de loop der
zame gevolgen van te onderstrepen. Zo'n
positieve consequentie ziet hij nu al in het
communiqué van premier Michel Debré,
waarin deze militaire gruwelen werden
afgekeurd.
Of het Rode Kruis-rapport, aan welks
(Van onze correspondent in Londen)
Thans wordt er bekend gemaakt, dat er
de avond vóór Kerstmis in Engeland en
Wales op de wegen zesenzestig doden zijn
gevallen, tegen* zesendertig het jaar te
voren. Dit is het hoogste aantal doden
bij het verkeer, dat ooit op één enkele dag
is voorgekomen.
In het vier dagen lange kerstweekeinde
bedroeg het aantal personen dat bij ver
keersongevallen het leven liet 147 (61 meer
dan in dezelfde periode van 1958). Het aan
tal gewonden in de kerstdagen bedroeg
ruim 4500 (480 meer dan vorig jaar). De
autoriteiten noemen dit een nationale
ramp en een nationale schande.
Ten gevolge van verkeersongevallen
zijn in Frankrijk in de weekeinden van
Kerstmis en de jaarwisseling 256 mensen
om het leven gekomen en 3637 gewond.
Het uiteindelijke dodencijfer van het lange
nieuwjaars weekeinde in de Verenigde
Staten bedroeg 379.
objectiviteit door niemand getwijfeld kan
worden, nu ook een eind aan deze onmen
selijke handelingep zal. maj^ep, moet, ,ber
laas betwijfeld worden. Het is een "veeg te
ken dat de regering of generaal De Gaulle
het blijkbaar nog altijd niet aandürfd de
schuldigen in het openbaar voor de krijgs
raad te dagen. Zo lang de daders van deze
praktijken niet publiekelijk worden ge
straft, heeft men reden te vrezen dat zij
in de hoogste militaire of civiele regionen
nog altijd over een invloed of een macht
beschikken, waartegen de regering zich
nog niet opgewassen voelt.
ROME (UPI) De reis van president
Gronchi naar de Sovjet-Unie is voor onbe
paalde tijd uitgesteld. Officieel is in Rome
medegedeeld, dat de 72-jarige president
een griepaanval heeft, en dat zijn artsen
hem de reis naar Moskou ten sterkste
hebben ontraden. Gronchi zou donderdag
middag vertrekken.
Reeds dinsdag was medegedeeld, dat
Gronchi ziek was. Toen was echter nog
geen sprake van uitstel van de reis naar
Moskou. Het staat vrijwel vast dat Gron-
chi's ziekte niet „van diplomatieke aard"
is. De president behoort tot de linkervleu
gel van de christen-democraten en is een
groot voorstander van nauwe persoonlijke
contacten tussen Oost en West.
De Italiaanse ambassadeur in Moskou
heeft de verwachting uitgesproken, dat
de president spoedig in zoverre zal zijn
hersteld, dat hij de reis kan aanvaarden.
Een nieuwe datum is echter nog niet vast
gesteld, en de Russische leiders hebben
een vrij druk programma.
Kokzorgen
MOSKOU (UPI) Gronchi's besluit
niet naar Moskou te gaan is voor de Ita
liaanse ambassadeur in de Russische
hoofdstad, Lucho Pietromarti, en in het
bijzonder voor diens chef-kok als een
hoogst onaangename verrassing geko
men.
Hij vraagt zich thans af wat moet gebeu
ren met 28 patrijzen, 6 potten ganzenle
ver, 16 fazanten, acht zalmen, talrijke kis
ten Italiaans fruit, orchideeën uit Stock
holm, 1.000 anjers en 400 rozeq uit Italië
en vier grote cakes waar hij ongeveer een
maand werk aan heeft gehad. Twee cakes
stellen het Colosseum voor, twee het
Kremlin.
NEW YORK (UPI) Het Sloan-Kette-
ring-instituut voor kankeronderzoek te
New York heeft in zijn halfjaarlijkse rap
port geconstateerd dat tot dusver acht
substanties, die het optreden van longkan
ker bevorderen, zijn ontdekt in normale
sigarettenrook.
Nochthans is het verband tussen roken
en longkanker niet rechtstreeks aange
toond, aldus het instituut. Men heeft een
onderzoek ingesteld op grond van de sug
gestie dat in het lichaam factoren aanwe
zig zouden zijn die een pre-dispositie, een
bepaalde geschiktheid voor kanker ver
oorzaken, in combinatie waarmee het ro
ken dan tot het optreden van deze ziekte
leidt. Men heeft een groep mensen die om
religieuze redenen niet roken, onderzocht
en geconstateerd dat leden van deze groep
een negentigmaal kleinere kans maken
om longkanker te krijgen, dan mensen die
roken.
De substanties welke kanker kunnen
Veroorzaken, dus niet onmiddellijk en
rechtstreeks per definitie tot kanker lei
den,- zijn aangetroffen in gecondenseerde
sigarettenrook en beproefd op muizen. Zij
hebben op muizen wel kanker veroor
zaakt. De acht substanties worden „pro
motors" genoemd. Thans wordt onder
zocht of ze ook aanwezig zijn in tabaks-
teer, aangezien deze teer, ontstaand bij
het verbranden van tabak, een veel grote
re werkzaamheid met betrekking tot kan
kerverwekking bezit dan de acht substan
ties uit de tabaksrook gezamenlijk.
Advertentie
EEN PRODUKT VAN KING- EN RANGFABRIEKEN TONNEMA N.V. SNEEK
(Van onze correspondent in Londen)
De Turkse en Griekse ministers van Bui
tenlandse Zaken, alsmede president aarts
bisschop Markarios en vice-president dr.
Kutchuk zullen volgende week zaterdag
voor dringende besprekingen naar Lon
den komen. Waarschijnlijk zal de Britse
gouverneur van Cyprus, Sir Hugh Foot
eveneens deelnemen aan de conferentie,
die drie of vier dagen zal duren. De be
doeling is vrij baan te maken voor de
overdracht van de souvereiniteit aan Cy
prus, hetgeen op 19 februari zal geschie
den. In diplomatieke kring te Londen zegt
men dat er geen sprake is van een nieuwe
crisis, maar dat er over een aantal nog
hangende vraagstukken, beslissingen ge
nomen moeten worden door de leidende fi
guren. De belangrijkste kwestie betreft
de beide militaire bases welke Groot-Brit-
tannië op het eiland zal behouden.
PARIJS (Reuter) Te Parijs is verno
men, dat het Laotiaanse leger de be
stuursmacht in Laos weer in handen van
de koning heeft gesteld. Zondag was ge
meld, dat het leger de macht aan zich had
getrokken en dat het de koning had me
degedeeld het noodzakelijk te achten de
ze toestand te bestendigen, totdat een
nieuwe regering was gevormd. Volgens
een andere lezing had de koning zelf het
leger opgedragen de regeermacht over te
nemen.
Het leger heeft thans een bekendmaking
uitgegeven, waarin het mededeelt beslo
ten te hebben de bestuursmacht „die de
koning wettig toekomt, wanneer de natio
nale vergadering niet bijeen is" aan de
koning terug te geven en hem te verzoe
ken een regering te vormen, die met de
dubbele taak zou worden belast van uit
oefening van het lopende bestuur en het
zo spoedig mogelijk organiseren van al
gemene verkiezingen.
TEHERAN (UPI) De Perzische rege
ring heeft „uit voorzorg" detachementen
uit Azerbeidsjan naar de grens met Irak
gezonden, aldus is van militaire zijde in
Teheran vernomen.
Radio-Teheran heeft inmiddels een felle
aanval gedaan op kolonel Fadhil Abbas
Mahdawy, de president van het volksge
rechtshof van Bagdad, dat momenteel de
daders van de aanslag op premier Kas-
sem berecht. „Zijn smerige lijk zal spoe
dig in de straten van Bagdad bengelen",
aldus radio-Teheran. Mahdawi zou on
langs de Perzen als „een troep opium
schuivers" hebben betiteld.
Volgens radio-Teheran hebben Iraakse
„rovers" overvallen gepleegd op de En
gelse tanker „Scottish Gold" en een Ja
pans tankschip, toen beide schepen door
de Shatt Al Arab voeren. Aan boord van
het Japanse schip zouden verscheidene
zeelieden gewond zijn geraakt.
Ongeveer 200.000 personen hebben
woensdag in Bagdad ten gunste van pre
mier Kassem gedemonstreerd ter gele
genheid van de 39ste „dag van het leger".
Woensdag werd eveneens het verbod op
de vorming en het bestaan van politieke
partijen opgeheven. Dit was vijf jaar ge
leden door het „ancien regime" van ko
ning Feisal en Noeri Es Said ingesteld.
De demonstranten droegen spandoeken
mede waarop de Perzische troepenconcen
traties langs de grens met Irak werden
veroordeeld.
BOLIVIA, Noord-Carolina (Reuter)
Een vliegtuig van de Amerikaanse maat
schappij „National Airlines" waarvan wij
de vermissing woensdag hébben gemeld, is
woensdag met 35 inzittenden nabij Bolivia
'in de 'staat Noörd-Carolina verongelukt.
Er zijn geen overlevenden. Het toestel, een
DC-6B, die op weg was van Miami naar
New York, is klaarblijkelijk in de lucht uit
elkaar gesprongen. De wrakstukken kwa
men over een groot gebied verspreid neer
in een moeras. Tot dusver zijn 32 lijken
geborgen.
Ofschoon ik er diep van
doordrongen ben dat de op
groeiende jeugd van onze
dagen andere interessen en
andere idealen voor ogen
heeft dan de generatie die
haar voorging, zijn er toch
sommige dingen uit die voor
bije tijd ook nu nog en óók
voor haar van groot belang.
En daarom zou ik deze
jeugd van vandaag iets willen
vertellen over een ervaring uit
het nog niet zo heel lang ver
gane verleden; iets wat zij
zonder voorbehoud weten
moet om zichzelf te behoeden
voor betreurenswaardige en
gevaarlijke vergissingen.
Vergissingen als die, welke
jongelieden in vele landen ge
maakt hebben en nog maken,
door zich te laten beïnvloeden
tot onvriendelijke, beschamen
de daden tegenover mensen
die tussen hen leven. Tegen
over mensen die zich onder
scheiden van de meerderheid,
doordat zij afstammen van an
dere rassen dan dat, waaruit
de meerderheid bestaat. Een
onderscheiding die niet alleen
buiten eigen macht of wil
dezer mensen gelegen is, doch
bovendien op geen enkele
wijze hun menselijke waarde
vermindert of hun menselijke
daden en denken bepaalt. Een
onderscheiding dus, die berust
op dezelfde grilligheden als
het verschil tussen de ene
willekeurige mens en de an
dere: het verschil in lichaams
bouw, in ogenkleur, in karak
ter. in aanleg en in prestatie
vermogen.
Niemand van ons zal in
ernst en redelijkheid over
wegen, een ander mens te
minachten, te vervolgen of te
doden omdat hij kleiner van
stuk is of een andere haar
kleur heeft dan wij.
Welnu. Ernst en redelijk
heid zijn afwezig bij de jonge
lieden die mensen kwetsen en
beschimoen onder het motto
dat zii Joden zijn of onder
de leuze dat zij negerbloed in
de aderen hebben.
Vervolging van mensen om
redenen van ras is een zo on
metelijke, onvoorstelbare en
gevaarlijke vergissing, dat zij
aan iedere generatie méér dan
wat ook zou moeten worden
duidelijk gemaakt.
De leer van de absolute en
onwrikbare gelijkwaardigheid
der mensen zou het hoofdvak
der scholen moeten zijn. De
leer der gelijkwaardigheid
over denkbeeldige grenzen van
naties en rassen heen zou
moeten beginnen met deze
regel:
„Alle mensen zijn gelijk.
Geen der verschillen van ras,
kleur of geboorte zijn wezen
lijke verschillen van waarde
of aanzien".
Er zijn weinig waarheden
waarvoor zoveel mensen ge
storven zijn.
Doch dit is een Waarheid, en
er zijn miljoenen voor ge
storven.
Als ge een verdeling tussen
de mensen wilt naar waarde
en aanzien, welnu: trek de lijn
dan tussen de domme dierlijk
heid en de geestelijke adel
dom. Schift degenen uit, die
blind en wreed en zonder
denken dronken willen wor
den van bloed en tranen
degenen die zich altijd, door
alle tijden heen, verzameld
hebben rondom een duivel of
een krankzinnige en helse
vreugde hebben geput uit een
gezamenlijk opmarcheren als
willoze wezens zoncler herse
nen of gevoel. Degenen die
een genot smaakten in het
schreeuwen van leuzen zonder
zin en het bejubelen van holle
frasen, die hun door een dwaas
uit luidsprekers werden voor-
gebruld.
Het doet er niet toe, onder
welke naam deze wezens der
hel van tijd tot tijd in de fp-
sehiedenis zijn opgedoken. Nu
eens vatte men hen samen
onder de aanduiding van revo
lutionairen en was de guillo
tine hun symbool. Dan weer
heetten zii de Spaanse Furie
en was de brandstapel hun
teken. Een andere maal
moordden zij onder het voor
wendsel van een religie en in
naam van een god. En ook
noemde men hen wel fpceisten
of nazi's, omdat zij carnen-
klitten in een staatkundif her
vormingsstelsel van die naam.
in een nauwe bocht van de
wereldgeschiedenis, die zij
versperden als afvalvuil dat
zich oDhoopte.
Maar altijd waren zij samen
in rijen, in massa's, met
paradepassen en liederen, met
stampende laarzen en wape
nen, met gebrul en geeomman-
deer, en altijd waren het de
zelfden.
En rondom hen verzamelde
zich vaak, helaas, een andere
massa van minder boos allooi,
doch bijna even blind en altijd
verbitterd en hongerend naar
vergelding of recht. Rondom
de smerige kern van aaneen-
klevende boosdoeners schaar
de zich soms een volk, omdat
het heil verwachtte. En met
de sinistere kreet van de
hersenloze killers riep dan
ook dat volk „heil", omdat het
de drek van dierlijke verdoe
ming niet zag, waarin de laar
zen spattend stampten en
waarmee de „bloem der be
weging" zichzelf aaneenplakte.
Die bloem der beweging
zocht een object. Zij zocht al
tijd weer in de historie een
gemakkelijk, zwak en kwets
baar object, dat zich ken
merkte als slachtoffer en zich
gewillig liet slachten. Het
Jodendom, met zijn eigen ka
rakter en zijn basis van gods
dienstige humaniteit, onder
scheidde zich in de massa der
mensen als een zwart schaap
tussen de witten.
Vandaar, dat het altijd ge-
grenen werd en altijd ver
pletterd moest worden: ge
makkelijk, grijpbaar, herken
baar.
Het Jodendom was de recht
vaardiging van het gebrul om
„heil" en de vulling van lege
klauwen, die iets moesten
kunnen vernielen om klauwen
te kunnen blijven.
De klauwen zijn jarenlang
leeg gebleven, nadat de kern
van hellegasten uiteengeslagen
werd tussen de kanonnen van
Oost en West in 1945. De brul-
lers werden verpletterd, op
gehangen of verjaagd. Hun
kreten verstomden en zij
doken weg tussen de ïnensen,
overal ter wereld.
Sommigen van hen, die toe
vallig aan de verkeerde kant
van de verdelingslijn hadden
geleefd en dus niet hadden
kunnen brullen of moorden,
kregen toen hun kans in ge
allieerde gevangenkampen, in
Indonesië, elders! waar mensen
konden worden geranseld en
gemarteld.
In Little Rock kwamen zij
aan hun trek toen de negers
zich aanboden als slachtoffer.
In de Sovjet-Unie waren zij
al jaren aan het werk in de
rangen van Gepeoe of kamp
bewaking. In Amerika vierden
zij hoogtij als aanbidders en
volgers van MacCarthy.
Op vele plaatsen in de
wereld konden zij hun sinis
tere arbeid voortzetten en hun
genotslusf bevredigen, doch
over het algemeen bleven de
klauwen na de oorlog leeg.
Zij hadden geen hersens, dus
ook geen voldoening over hun
succes tussen '40 en '45: Ander
half miljoen mensen waren
gedood in het oostelijke Duitse
kamp Maidanek, vier miljoen
in Auschwitz, tweehonderd
duizend in Ganow, zes miljoen
mensfen in totaal werden na
gruwelijke mishandelingen en
ontberingen afgeslacht omdat
zij zich onderscheidden, en om
geen enkele andere reden.
Daarbij waren twee miljoen
kinderen, twee miljoen ouden
van dagen. Maar ook dat was
als voldoening ontoereikend.
Want wie geboren is om te
kwetsen en te doden, is niet
tevreden met cijfers.
Die ontevredenen leven ook
nu nog onder ons. Zij zitten
verscholen in nette burger
pakken, in uniformen, in kan
toren en bedrijven, in alle
landen. Zij hongeren naar de
gloriedag, waarop zij zich
weer aaneen kunnen kleven
met hun eigen vuil en een op
marcherende massa kunnen
vormen, die leuzen schreeuwt.
Welke leuzen? Dat doet er niet
toe. Wat er wel toe doet is
dat éne: zij moeten bruut kun
nen zijn, wreed, onmeedogend,
machtig, er moet muziek bij
zijn en er moeten vaandels
wapperen. Zij moeten bloed
zien en tranen zij moeten
zwakken zien ineenstorten
onder het leed en zij moeten
kreten om erbarming horen,
die zij grijnslachend kunnen
negeren. Zij moeten op zielen
kunnen trappen met bespijker
de zolen en revolverlopen
tussen ribben kunnen stoten.
Zij moeten straatterreur
kunnen plegen en orde ver
nielen. Zij moeten scherven
horen rinkelen en angst zien
in jonge en oude ogen. Zij
moeten weten dat men hen
vreest en verafschuwt, maar
niets tegen hen kan onder
nemen.
Zij zijn zo onuitsprekelijk
laf dat zij alles durven als zij
samen zijn en zodra een brul
lende leidersstem hen dronken
heeft gemaakt van dierlijk
heid. Dan durven zij alles.
Maar nu nog sluipen zij bij
nacht en duisternis in nette
pakken langs de straten, hier
en daar iets neerkladdend als
niemand hen ziet. Zij dromen
van de dag, waarop iets ter
wereld hun de macht over een
ander mens zal geven: een
uniform, een geweer, een stok,
en een Wet.
In naam der wet willen zij
handelen, want zij willen
veilig zijn. In naam ener wet
die zij desnoods zelf hebben
gevestigd, of in naam ener
orde die van henzelf is.
Maar zolang dat niet kan,
doen zij wat zij kunnen. Som
migen van hen vermoorden
hun eigen kinderen, als deze
huilen in de nacht. En anderen
wurgen hun vrouw, omdat zij
hen verveelt. En weer anderen
schrijven anonieme brieven
dat zijn de voorzichtigste. En
weer anderen rijden dronken
in auto's of brutaliseren de
straat met hun bromfietsen.
Zij doen allemaal datgene,
wat zij zo gaarne in het groot
en in het volmaaktboze zou
den doen, als zij slechts bijeen
zouden kunnen komen in die
massa van onaantastbaarheid,
die eens heel Europa heeft
weten te beheersen.
Dét was hun glorie. En zij
hopen op het herstel ervan.
Hoedt u voor hen en luistert
niet naar hen. Zij vormen de
Vergissing der Schepping. Zij
sijn het kwaad, dat in de
wereld is gekomen
als een gesel.
Niet roken
Ge leest de woorden van een sterk man.
Van een man, die op 1 januari 1960 is op
gehouden met roken. Sindsdien is geen
wolk mij meer over de lippen gekomen.
Geen pijpwolk en geen sigarettenwolk
sigaren heb ik nooit gerookt. Ik schrijf u
deze regelen met in de mond een peper
muntje. Het is niet geheel uitgesloten, dat
daar een nieuwe verslaving uit zal ont
staan, maar de kans lijkt mij gering. Zó
lekker zijn pepermuntjes nu ook niet.
Tevoren lijkt het een vreselijke stap, dat
niet-meer-roken. Ik heb er begin decem
ber toe besloten en toen de datum van in
gang zorgvuldig op 1 januari gesteld. De
mens deze mens, althans heeft dan
het idee, dat zo'n maand nog zo lang duurt,
dat het besluit voorlopig alleen maar ter
zake doet als aardig onderwerp van ge
sprek. Want „ik ga ophouden met roken"
klinkt ook al interessant en is aanleiding
tot vele gesprekken, waarin men onder het
genot van nicotine sterk positie kan kiezen
voor het afstand doen van nicotine.
Maar, onvermijdelijk en hard, kómt zo'n
eerste van het jaar toch. Je wil dan niet
knullig en laf en vals en zo lijken en bij
wijze van proef rook je dan zo'n dag niet.
Tegen de avond wordt het moeilijk. Maar
dan ben je verkocht Dan denk je al:
„Kom, ik heb het nou een hele dag uitge
houden, waarom dan een paar avonduren
niet?" Goed, je houdt het vol die hele
avond. En dan wordt de volgende dag het
zelfde. Je gaat jezelf de ongehoorde pres
tatie van de dag tevoren voorhouden en je
blijft er weer van af. 's Avonds komt er
bezoek en dat maakt het allemaal erg
moeilijk. Maar dan neem je nog een peper
muntje en je drinkt een drankje en voor
je het weet is het half twaalf en tijd om
naar bed te gaan.
Daarna wordt het een kwestie van dé
tail-beheer sing. Er zijn bepaalde momen
ten van de dag, xvaarop je er vroeger al
tijd een opstak. De beweging komt nu nog
als vanzelf. Je grijpt in de zak. Maar ha!
Het andere ik is slim geweest en heeft er
voor gezorgd, dat in die zak geen sigaret
ten zitten. Daar zit niets. En om iemand
anders die wéét, dat je niet meer
rookt te gaan vragen, dat gaat te ver.
Je beheerst je dus. Je lijdt een beetje in
stilte. En je stopt een pepermuntje in de
mond.
Vroeger, tot een week geleden, rodkte ik
ongeveer vijftien sigaretten per dag. Het
stoppen bleek makkelijker dan ik had ver
moed. Er is maar één teleurstellend aspect
aan dit alles. Vele m.ensen hadden mij ver
teld, dat je je onmiddellijk beter gaat voe
len als je niet meer rookt. Je holt de trap
pen op, zeiden ze, je rent achter de tram
aan en je puft en hijgt niet meer.
Welnu, lieve lezer, dat is niet waar. Ik
voel me volstrekt niet beter hoewel, dat
moet ik toegeven, ook niet slechter. De
mens gaat zich alleen afvragen waarom
hij die malle beslissing eigenlijk genomen
heeft. Wat was de zin er van? Is dat nou
gezond?
Ik neem nog een pepermuntje.
Aan de overkant van de straat zie ik
mijn buurman een sigaret opsteken. Hij
puft behaaglijk en tevreden, trekt nog eens
en krijgt een kapitale hoestbui. Hij staat
wel een minuut te kuchen en te proesten.
Ik neem nóg een pepermuntje.
Misschien was het allemaal toch wel een
goed idee.
E. Romatjn
Partijdig. Vijf Ceylonese ministers, leden
van de Vrijheidspartij, zijn door pre
mier Dahanajake uit zijn interimrege
ring gezet, omdat zij geweigerd had
den toe te treden tot de door hem ge
vormde Democratische partij. Ver
leden maand heeft Dahanajake vijf
andere ministers om dezelfde reden
ontslagen. Hij ging hiertoe over nadat
de Vrijheidspartij hem het lidmaat
schap had ontnomen. De afgetreden
ministers zijn vervangen door leden
van de Democratische partij. Er wor
den in maart algemene verkiezingen
op Ceylon gehouden.
Hitte. Gisteren zijn weer drie Australi
sche inheemsen dood aangetroffen,
als gevolg van de hittegolf die het zui
den van Australië teistert. In totaal
zijn thans dertien personen omgeko
men, wier dood wordt toegeschreven
aan de hitte. De temperatuur in het
gebied bedroeg de afgelopen drie da
gen 50 graden Celsius.
Autoriteit. Professor Pavel Parenago, die
volgens het Sovjetpersbureau Tass de
opsteller was van de theorie van de
lichtabsorptie in de ruimte tussen de
sterren, is op 53-jarige leeftijd overle
den. Hij was gedurende 26 jaar als
hoogleraar in de astronomie aan de
universiteit van Moskou verbonden.
Volgens Tass was hij een der grootste
Russische autoriteiten op het gebied
der variabele sterren.
Ondergelopen. Te Damua, in Centraal-In-
dia, is een steenkolenmijn ondergelo
pen. Tot dusver zijn zestien stoffelijke
overschotten uit de vol water staande
gangen geborgen. Voor het reddings
werk worden uit de wijde omtrek pomp
installaties naar de ondergelopen mijn
overgebracht.
Aanspraken. Een groep Joden, afkoms
tig uit Egypte, die thans in Israel zijn
gevestigd, heeft de Israëlische schat
kist aangesproken voor een schade
vergoeding ten bedrage van dertig
miljoen Israëlische ponden (ongeveer
63 miljoen gulden) voor het verlies
van hun eigendommen in Egypte. Het
is de eerste maal dat in Israel een der
gelijke zaak aanhangig is gemaakt.
Grenskwestie. De regering van Ethiopië
heeft bij de Britse regering geprotes
teerd naar aanleiding van incidenten,
welke zich op Ethiopisch gebied aan de
grens met Brits-Somaliland hebben
voorgedaan tussen Ethiopische mili
tairen en een groep nomaden uit So-
maliland. Ethiopië heeft Groot-Brit-
tannië gevraagd ervoor te zorgen dat
de nomaden naar Somaliland terugke
ren.
Oproer. Vier- tot vijfhonderd gevange
nen zijn vannacht in oproer geweest in
de oude gevangenis van de Amerikaan
se staat Connecticut. De opstand werd
gedempt met traangas en waterstralen.
Volgens de autoriteiten zijn er geen
aanwijzingen dat de gevangenen een
massale uitbraak hadden willen ple
gen.