Protest van drie partijen op
Curasao tegen „bevoogding"
Middenstand heeft bezwaren
tegen voorgestelde wijzigingen
Momentopname van een sleepkarwei
Critiek in Amerikaanse pers op
ontvoogdingsbeleid van Kongo
Verward defensie-debat typeert
Amerika's onbehaaglijkheid
Vier doden in
het verkeer
DINSDAG 9 FEBRUARI 1960
HAARLEMS DAGBLAD
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
5
„Politiek spel berokkent grote
schade aan eilandgebied"
Landarbeider werkte
voor 2,50 per week
Allemaal leugenszegt
boer Kolkman
Enorme electromotor
voor Hoogovens
HUREN VAN BEDRIJFSPANDEN
Bij keuring leger helmen
Keurmeesters knoeiden
met declaraties
Vertrouwen van zijn
patroon beschaamd
Hervormde studie van
de pinkstergroepen
Geen tegenwicht tegen
christelijke moraal
Nog geen akkoord over de
Britse bases op Cyprus
Birmese neutralisten
boeken enorme zege
VAR tegen Kassems
Palestijnse plannen
Liga-overleg blijft in
Cairo: zonder Irak
Wou we lijke vr i j wi 11 iger s
voor het leger van India
Stamhoofden ongerust over A bako bezoek aan Moskou
De Russische raket-voorsprong
De samenwerkende partijen op Curacao. N.V.P., C.O.P. en C.V.U., hebben na een
vergadering van de C'uracaose Eilandsraad de eerste vergadering sinds de af
kondiging van de algemene maatregel van rijksbestuur van 30 januari, waarbjj de
bevoegdheden van bet bestuurscollege op Curacao in handen werden gesteld van
de gezaghebber een telegram gezonden aan de Nederlandse minister-president,
prof. De Quay, waarin zij protesteren tegen „de koloniale bevoogding" en een „demo
cratische beslechting van de gerezen moeilijkheden" vragen. De samenwerkende
partijen wijzen er in hun telegram op, dat alle voorstellen, die eerder waren gedaan
door de thans afgezette gedeputeerden, thans door de Eilandsraad zijn aangenomen,
hoewel de meerderheid in de raad die voorstellen destijds had verworpen.
bepalingen van het statuut het waarbor
gen van de deugdelijkheid van bestuur aan
de rijksregering opdraagt. Maar het ging
niet om het waarborgen het ging om de
verwezenlijking. En dat is een landsaange-
legenheid. Nederland aldus de gezag
hebber heeft zich dan ook stipt gehou
den aan de bepalingen van het statuut. Ne
derland was in deze kwestie gebonden aan
het advies van de Antilliaanse landsrege
ring, die meende dat de verwezenlijking
van een deugdelijk bestuur bereikt was in
dien de gedeputeerden naar huis werden
gestuurd.
Drie grote plannen
De heer Gorsira deelde mede, dat hij
in zijn vermoedelijk korte periode
van alleenbestuurder drie belangrijke
projecten, die haast hebben, wil voorbe
reiden. Het eerste is het zo spoedig moge
lijk uitbaggeren van de haven van Wil
lemstad. opdat ook grotere tankers zon
der moeilijkheden de raffinaderij van de
Shell zullen kunnen bereiken. Het tweede
plan is het geschikt maken van de dr. Al-
bert Plesman luchthaven voor straalpas-
sagiersvliegtuigen. Het derde plan betreft
het doen aanleggen van een vaste oever
verbinding tussen de twee delen van Wil
lemstad. waarmee 12 miljoen is gemoeid.
De heer Gorsira deelde mede. dat hij tij
dens zijn verblijf in Nederland gedurende
zijn vakantie met enkele financiers be
sprekingen heeft gevoerd, waarbij uitge
gaan is van de veronderstelling, dat het
gebruik van deze nieuwe oeververbinding
(een burg tussen twee hoge punten aan
weerszijden van de Annabaai, die het
Schottegat de eigenlijke haven met
de zee verbindt) gepaard zal gaan met een
heffing van tolgelden.
De heer Gorsira kondigde een streng op
treden aan tegen de verboden loterijen,
die op het ogenblik op Curagao welig tie
ren en deelde verder mede, dat hij ook op
zeer korte termijn het beleid ten aanzien
van de volkswoningen wil zuiveren van
iedere politieke beïnvloeding. In dit ver
band deelde hij mede, dat het bedrag aan
achterstallige huur is opgelonen tot 300.000
gulden, een bedrag dat voldoende is om
2000 volkswoningen te bouwen, waardoor
het krottenprobleem op Curagao zou kun
nen worden opgelost.
Boer Kolkman in Diepenveen is hevig
verontwaardigd over de volgens hem „leu
genachtige publikaties" omtrent zijn knecht
die vijftig jaar lang bij hem gewerkt zou
hebben voor 2.50 per week. Hendrik
Bally was volgens de heer Kolkman alleen
geschikt voor huishoudelijke werkjes, ter
wijl hij ook bij het melken behulpzaam
kon zijn. Na jaren geleden enige tijd bij
een andere boer in Breda te- hebben ge
werkt, verzocht Hendrik terug te mogen
komen bij boerKolkman en hoewel op
diens boerderij van zes hectare eigenlijk
geen plaats was voor een derde werk
kracht heeft Kolkman aan dat verzoek
voldaan. Dat de man als kleding slechts
lompen zou hebben bezeten, noemde de
heer Kolkman een pertinente leugen. Min
stens twee goede pakken bezat Hendrik
volgens hem. De 65-jarige arbeider hoefde
op De Kolkbosch niets meer te doen, doch
wilde zelf blijven helpen. Achter de rug
Van K. om is de knecht door anderen be
naderd. De heer Kolkman voelt zich dan
ook in zijn goede naam aangetast.
Dezer dagen arriveerde in twee zendin
gen te Rotterdam uit de Verenigde Staten
een gelijkstroommotor van 7200 pk. be
stemd voor de blokwalserij van de Hoog
ovens te Velr?n. De beide stators, die een
gewicht hebbben van elk 48 ton, zowel als
het anker, dat 85 ton weegt, worden per
lichter naar IJmuiden vervoerd.
De nieuwe motor, die het hart van het
walsbedriif zal worden, gaat de bestaande
General Electric-motor vervangen die een
capaciteit heeft van 6.000 pk. De motor
zowel als de bijbehorende besturings- en
bedieningsapnaratuur zijn het allernieuw
ste op dit gebied.
In een verklaring die na de Eilands
raadvergadering werd verspreid, zeggen
de samenwerkende partijen, ernstig pro
test te willen aantekenen tegen de gang
van zaken op Curacao na de inwerkingtre
ding van de algemene maatregel van
rijksbestuur. De raad heeft op 5 februari
een lange reeks voorstellen aanvaard,
welke de meerderheid in de raad eerder
heeft geweigerd. „De schade, berokkend
aan het eilandgebied Curagao, is nauwe
lijks te meten", aldus de verklaring.
Slechts om partijpolitieke overwegingen
hebben de Democratische Partij en de
Katholieke Volkspartij deze noodzakelij
ke maatregelen maandenlang aangehou
den en het ernstige werk van de raad tot
een politiek spel gemaakt.
„Dat de rijksregering" zo heet het
verder „blindelings is afgegaan op een
rapport, uitgebracht door één der belang
hebbende partijen, zonder ook de andere
kant te horen, vervult ons met grote on
rust. De provocatie van een plaatselijk
blad, door zijn bericht dat de Koningin
persoonlijk achter de genomen maatre
gel zou staan, vervult ons met grootste
zorg".
„Wij zijn van mening" aldus gaat de
verklaring der samenwerkende partijen
verder, „dat het heilige instituut van de
eilandelijke autonomie niet gedoogt, dat de
rijksregering zonder meer die maatrege
len neemt, welke de als partij bij het
conflict betrokken landsregering haar
belieft voor te stellen. Wij zijn de mening
toegedaan dat het niet aangaat, dat de
rijksregering, waarvan de Nederlandse
partner zelf door vervroegde verkiezin
gen aan het bewind is gekomen, zonder
ook ons te horen, Curacao vervroegde ver
kiezingen onthoudt. Als de rijksregering
van plan is in de toekomst altijd zo te han
delen heeft het statuut reeds nu alle zin
verloren: de koloniale bevoogding is ge
bleven. Wij handelen over u maar zonder
u".
Ten slotte zegt de verklaring, dat de
raad in zijn huidige samenstelling de be
volking niet juist meer vertegenwoordigt.
De tegenwoordige toestand is abnormaal.
De intrekking van de algemene maatre
gel van rijksbestuur kan slechts op demo
cratische wijze geschieden na nieuwe ver
kiezingen. Elke andere oplossing is een
met Nederlandse steun handhaven van de
zogenaamde meerderheid. De samenwer
kende partijen behouden zich het recht'
voor hun medewerking te weigeren aan
de continuering van een abnormale toe
stand, zo zeggen zij.
Verklaring van gezaghebber
De gezaghebber van het eilandgebied
Curacao, de heer M. P. Gorsira, die thans
belast is met de taken welke aan het be
stuurscollege zijn toegewezen, heeft een
uiteenzetting gegeven van zijn positie se
dert het in werking treden van de algeme
ne maatregel van rijksbestuur, bedoeld
om een einde te maken aan de langza
merhand chaotisch geworden bestuurs-
toestand van Curacao.
De heer Gorsira merkte op dat hij niet
gekozen is, maar benoemd. „Daarom
zo zei hij „acht ik het het recht van het
volk te weten wat ik doe, van plan ben te
doen en waarom ik dat zal doen.
Zodra de begroting behandeld is, de an
dere financiële problemen zijn geregeld en
de zaken weer normaal lopen, zal vermoe
delijk worden overgegaan tot het intrek
ken van de bijzondere maatregel. „Ik heb
niet de minste aspiratie één dag langer al-
leenhestuurder te zijn dan nodig is", zo
verklaarde de heer Gorsira.
Sprekende over de staatsrechtelijke
achtergronden van zijn benoeming tot
„riiksgevolmachtigde" of hoe men zijn
huidige positie ook zou willen aanduiden
merkte de heer Gorsira op, dat volgens
artikel 43 van het statuut de landen, ieder
afzonderlijk, verantwoordelijk zijn voor
de verwezenlijking van een deugdelijk be
stuur. Dit betekent dus, dat regering en
staten hiervoor verantwoordelijk zijn en
dat is ook de verklaring, waarom in de
huidige situatie de minister van Algeme
ne Zaken is ingeschakeld. Maar de be
voegdheden van de minister inzake de
gang van zaken op Curacao mogen nim
mer de verantwoordelijkheden van de
Eilandsraad aantasten, noch die van de
gezaghebber als zodanig. In werkelijkheid
betekent dit dus, dat de bevoegdheden van
de minister van Algemene Zaken ten aan
zien van Curacao op het ogenblik gering
zijn.
Er is verwarring ontstaan, omdat de
In opdracht van de Directeur Materieel
Landmacht zijn kortelings 135.000 leger-
helmen opnieuw gekeurd. De helmen be
hoorden tot een partij die in 1958 was be
steld. Aanleiding tot de herkeuring was
het feit, dat de Directeur Materieel Land
macht ter ore was gekomen, dat er zich
onder de partij helmen wederom talloze
zouden bevinden, die niet aan de gestelde
eisen voldeden. Het onderzoek heeft enkele
weken in beslag genomen. Geen der hel
men behoefde ten gevolge van fouten te
worden afgekeurd.
Tijdens het onderzoek kwam echter aan
het licht, dat enkele keurmeesters zich
hadden schuldig gemaakt aan malversaties
met declaraties. De betrokkenen zijn uit
overheidsdienst ontslagen.
De 135.000 herkeurde helmen droegen
alle het goedkeuringstempel van de hoofd
keurmeester. Ondanks het feit, dat van de
partij een deel reeds aan de troep was uit
gereikt, gaf de Directeur Materieel Land
macht de opdracht tot herkeuring Deze
nakeuring op grote schaal stond onder
controle van een hoofdingenieur.
Het Nederlands Verbond van Midden
standsverenigingen heeft een adres aan
de Tweede Kamer gezonden, waarin het
zegt ernstig bezwaren te hebben tegen het
door de regering ingediende wetsontwerp
tot wijziging van de huurwet. In dit wets
ontwerp komen niet alleen maatregelen
ter verhoging van de huurprijs voor. maar
ook zal de huurbescherming niet langer
van toepassing zijn op ongebouwd onroe
rend goed, terwijl tevens de mogelijkheid
geschapen wordt tot liberalisatie van het
huurbeleid.
Een gefundeerd oordeel, of het verant
woord is tot liberalisatie van huurprijs en
huurbescherming voor bedrijfsruimten te
komen, kan volgens het verbond pas wor
den gegeven, nadat de commissie-Hou
wing rapport heeft uitgebracht. De nu
aangekondigde maatregel loopt naar het
oordeel van het verbond vooruit op het
door deze staatscommissie uit te brengen
advies.
Het bestuur is van mening, dat er van
opheffing van de schaarste aan bedrijfs
panden nog geen sprake is, het opheffen
van de huurprijsbescherming zal dan ook
een opdrijven van de huren tot gevolg
hebben, hetgeen voor vele ondernemers
funeste gevolgen zal hebben. Ook het vrij
geven van de huren van bedrijfspanden
boven een huurwaarde van 5000, 3500
en 2500. naar gelang de gemeenteklasse,
zal voor de. betrokken huurders ernstige
gevolgen hebben.
De door de regering voorgestelde libera
lisatie zal tot gevolg hebben, dat vele dui
zenden middenstanders in de naaste toe
komst buiten de huurprijsbeheersing zul
len komen te vallen en tevens met een
verzwakte vorm van huurbescherming te
maken zullen krijgen, wat een ernstig ge
vaar voor de middenstand betekent, aldus
het verbond.
Het bestuur van het verbond acht een
huurverhoging van 15 percent te hoog. De
praktijk heeft geleerd, dat de maximum
verhoging meestal zonder meer wordt toe
gepast. Hierbij komt, dat de onderhouds
kosten voor bedrijfsruimten voor de eige
naar van het pand belangrijk lager liggen
dan bij de woningen en dat het hier niet
gaat om verbetering van woongenot, ter
wijl er bovendien veel minder sprake is
van een verschil in huurniveau tussen oude
en nieuwe woonwijken.
Het komt het bestuur redelijk voor, een
verhoging van de huren op bedrijfspanden
Een 17-jarige jongen uit Rotterdam heeft
het vorige jaar van zijn patroon 900 ver
duisterd Hij werd door de kinderrechter
veroordeeld tot een voorwaardelijke tucht-
schoolstraf van vier maanden met twee
jaar proeftijd. Op 6 januari werd hij in
vrijheid gesteld. Zijn patroon nam hem
terug, omdat hij hem toch wel een ge
schikte jongen vond. Kort daarna bleek
dat de knaap zich opnieuw aan verduiste
ring had schuldig gemaakt, deze tweede
keer betrof het 660. Hij had het geld
opgemaakt aan cafébezoek en taxiritten.
In Enschede is op de onbewaakte over
weg in de Slankweg een personenauto uit
Overdinkel door de trein EnschedeGro-
nau aangereden. De beide inzittenden, J.
W. Zuidinga en zijn 24-jarige zoon werden
uit de wagen geslingerd. De vader was op
slag dood. De zoon is later in een zieken
huis overleden.
In Arnhem gebeurden gisteren twee ver
keersongevallen met dodelijke afloop. De
90-jarige heer J. Th. te Groen uit Arnhem
werd bij het oversteken van de Utrechtse-
weg aangereden. Hij overleed kort na aan
komst in het ziekenhuis. Op de Johan de
Wittlaan raakte de 7-jarige Hendrik Souer
onder een vrachtauto. De jongen ging met
zijn autoped voor het rode verkeerslicht
links naast de vrachtauto staan en viel bij
het wegrijden onder het achterwiel. Hij
was op slag dood.
te stellen op ten hoogste 50 percent van
de huurverhoging voor woningen. Dit wil
zeggen, dat de huidige huurverhoging voor
bedrijfspanden niet verder dient te gaan
dan tot een maximum van 10 percent van
het huurbedrag van 31 maart 1960 en dan
alleen, wanneer de regering afziet van de
voorgestelde plannen tot liberalisatie van
het huurbeleid met betrekking tot be
drijfsruimten en met het nemen van maat
regelen op dit punt wacht totdat de com
missie-Houwing hierover advies heeft uit
gebracht. aldus het verbond.
De tweedaagse vergadering van de ge-
nerale synode der Nedei'landsch Hervornï-
de Kerk op Woudschoten te Zeist heeft
zich maandag onder meer bezig gehouden
met een concept-herderlijk schrijven, op
gesteld door de commissie voor secte-
wezen over de kerk en de pinkstergx-oepen.
Deze commissie werd in 1958 door mode-
ramen van de generale synode benoemd.
De synode achtte het nodig zich met een
herderlijk schrijven tot de gemeenteleden
te richten in verband met de sterk toege
nomen activiteit van allerlei pinkster-
groepen ook in ons land. De voorzitter van
de commissie, dr. F. Boerwinkel, lichtte
dit herderlijk schrijven toe. De commis
sie zal een stuk samenstellen dat voor
ieder gemeentelid begrijpelijk is. Er
wordt in dit stuk gewezen op de sterke na
druk, die de pinkstergroepen leggen op de
geestesdoop, op de doop op belijdenis en
door ondeidompeling ook als men als kind
reeds is gedoopt. Deze praktijk heeft bij
leden van de kerk en met name ook de
kerkeraden beroering gewekt. Wat moet
men doen met gemeenteleden en met
ambtsdragers, die zich laten herdopen?
Achtereenvolgens werd behandeld wat
verstaan moet worden onder de pinkster
groepen. wat hun boodschap iS, wat het
antwoord van de kerk moet zijn op deze
boodschap en tenslotte de vraag of er in de
kerk geen gebrek is aan besef van de te
genwoordigheid van de Heilige Geest. Door
het optreden van de pinkstermensen is een
belangrijk stuk van de bijbelse bood
schap. namelijk de leer omtrent de heili
ge geest, weer aan de orde gesteld.
Daar staat tegenover, zo zegt dit herder
lijk schrijven, dat men er zich voor moet
hoeden de Heilige Geest een wet voor te
schrijven. Het concept-hei-derlijk schrij
ven gaan verder in op de gave van de pro
fetie en van de genezing en op de doop
door onderdompeling.
Nadat een aantal leden van de synode
opmerkingen over het rapport gemaakt
had en de commissie deze opmerkingen
had beantwoord stelde het moderamen
voor, dat de daartoe benoemde commissie
met de commissie van rapport de opmer
kingen van de synode zal bewerken.
Daarnaast moet het appèl van de pink
sterbewegingen ten volle gehoord blijven.
Daarna zal het dan weer aan de generale
synode worden aangeboden. Het voorstel
van de moderamen wordt daarna met al
gemene stemmen aangenomen.
Tsjechische klacht
PRAAG (AFP) In Tsjechoslowakije
bestaat geen voldoende tegenwicht tegen
de christelijke moraal en het marxistische
onderwijs biedt de kinderen niets, dat deze
moraal kan vervangen. Dit verklaren twee
marxistische theoretici in „Tvorba", het
orgaan voor ideologische vraagstukken
van de Tsjechische communistische par
tij.
Zij zeggen, dat de studenten aan de
Praagse universiteit weliswaar de kerk
als instituut verwerpen, maar dat deze
jonge mensen zich verward en onzeker
blijven voelen als het leven hen confron
teert met de religieuze moraal. De stu
denten gaan akkoord met het socialisti
sche bewind en beschouwen de marxisti
sche moraal als rechtvaardiger dan de
kapitalistische. Zij menen echter, dat de
religieuze moraal „menselijk en univer
seel" is, omdat deze hen helpt in het leven
zoals zij de mensen al eeuwen lang heeft
geholpen.
Volgens beide theoretici zijn de jonge-
ren van oordeel, dat de burgerlijke mo
raal slechts „uitwendig" is, terwijl de re
ligieuze ook de „binnenkant" raakt. Het
gaat hier om een zeer gecompliceerd
vraagstuk, dat een wetenschappelijke op
lossing vereist, aldus deze theoretici.
LONDEN (UPI) De impasse welke
tussen de Britse regering en aartsbisschop
Makarios ontstaan is over de kwestie van
de -soevereiniteit over Britse militaire ba
ses op Cyprus, is nog niet doorbroken en
gezaghebbende zegslieden in de Britse
hoofdstad zijn van oordeel dat de over
dracht van de onafhankelijkheid aan de
nieuwe, onafhankelijke republiek Cyprus
in verband hiermee opnieuw een maand
zal moeten worden uitgesteld. De onder
minister voor Koloniën, Julian Amery,
heeft de vorige week op Cyprus geconfe
reerd met Makarios en dr. Fazil Kutchuk,
de leider van de Turkse minderheid op Cy
prus. Amery heeft zondag de definitieve
Britse voorstellen overhandigd, zo ver
luidt in Griekse politieke kringen. Deze
voorstellen zouden in feite dezelfde zijn
als de oude, die Makarios al had verwor
pen. De besprekingen over de omvang en
het gezag over deze Britse bases, die
reeds een keer vastgelopen waren, zullen
vandaag worden voortgezet.
Zaterdag heeft Makarios gezegd, dat er
nog een kans is dat de streefdatum van
19 maart aangehouden kan worden. In Xy-
lophagou hebben zondag honderden links
georiënteerde Griekse Cyprioten gede
monstreerd tegen de vestiging van Britse
militaire bases op het eiland.
RANGOON (Reuter) In Birma zijn
zaterdag verkiezingen gehouden voor 223
van de 250 zetels van het Huis van Afge
vaardigden. Het waren de eerete verkie
zingen sedert het huidige zakenkabinet van
generaal Ne Win in oktober 1958 de macht
in handen nam omdat het land onbestuur
baar was geworden door een scheuring in
de anti-fascistische liga voor volksvrijheid.
Volgens de eerste uitslagen schijnt de
„reine" groep van de liga. onder leiding
van de vroegere premier Oe Noe, die van
het boeddhisme de staatsreligie wil maken,
een grote overwinning te hebben behaald
op de „stabiele" liga-groep, die streeft
naar industrialisatie en „birmanisatie" van
het bedrijfsleven. Vele „stabiele" leiders
onder wie oud-premier Oe Ba Swe, zijn
in hun kiesdistricten in Rangoon verslagen.
Tot op heden zijn de uitslagen: de „reine"
groep van de liga 57 zetels, de „stabiele"
fractie 6 zetels.
(UPI) De „zuivere" fractie onder lei
ding van oud-premier Oe Noe, is meer
socialistisch en neutralistisch georiën
teerd dan de pro-westelijke „stabiele"
fractie. De „zuiveren" waren aanvankelijk
voorstander van het optreden van generaal
Ne Win. maar drongen later krachtig aan
op het houden van verkiezingen. Oe Noe
behaalde een meerderheid van ruim 21.000
stemmen op zijn tegenkandidaat van de
„stabiele" fractie (26.369 stemmen tegen
ruim 5.000).
(Van onze correspondent in Brussel)
De traditionele stamhoofden hebben in
een motie geprotesteerd tegen het feit dat
twee leden van de Abako-delegatie zich
ir de afgelopen week via Oost-Berlijn naar
Moskou begaven. De chefs zeggen dat de
ze reis de vrees bevestigt die zij sedert
geruime tijd koesteren, dat sommige Kon
golese politici de Belgische voogdij wil
len vervangen door een communistische
dictatuur. Anderzijds wordt in de Belgi
sche kringen van de Rondetafelconferen
tie aandacht besteed aan de Amerikaanse
houding ten opzichte van de Belgische on-
afhankelijkheidspolitiek voor Kongo.
De New York Times verwijt België dat
het met Kongo te hard van stapel loopt
en het Amerikaanse tijdschrift Time Ma
gazine zegt te twijfelen aan de ernst van
de Belgische ontvoogdingspolitiek. Het
blad merkte op dat de Kongolezen klaar
blijkelijk nog niet bekwaam zijn om een
onafhankelijke staat te leiden. België laat
Kongo aan zijn lot over, aldus Time.
Belgische regeringskringen zijn hogelijk
verbaasd over deze conservatieve houding
van deze bladen, die naar in Brussel ver
luidt, door de Amerikaanse autoriteiten
zijn geïnspireerd. Enkele jaren geleden
verweet men de Belgen dat zij in Kongo
wel veel hadden gedaan voor de sociale
en economische ontwikkeling, maar ten
achter bleven met de politieke ontvoog
ding. Het woord „paternalisme" kon men
toen in vele Amerikaanse kranten lezen.
Te weinig
Waarschijnlijk om de Amerikaanse en
internationale opinie gerust te stellen heeft
eerste minister Eijskens maandag voor de
financiële pers in België betoogd, dat Bel
gië inderdaad te weinig heeft gedaan om
een élite van inlanders te vormen. De twee
Kongolese universiteiten in Leopoldstad en
Elizabethstad werden pas drie jaar gele
den opgericht In de Frans-Afrikaanse ge
bieden zijn op het ogenblik zevenduizend
universitair afgestudeerden en er hebben
Afrikaanse afgevaardigden zitting in de
Nationale Vergadering te Parijs. De Bel
gische premier zei zich te verheugen over
IJmuiden's grootste zeesleper, de 2600
pk metende „Noordholland" van n.v.
Bureau Wijsmuller, heeft met het ver
voeren van het vliegdekschip „Tri
polis", een baby-flattop van 8000 ton,
goed werk gedaan. In 75 dagen werd
treffelijke
(Van onze correspondent in de V.S.)
Wat moet het grote publiek ervan den
ken? Generaals van naam zoals Taylor
(pas gepensioneerd en daarom vrij om te
spreken) en Power leider van de (strate
gische luchtmacht) waarschuwen met
klem. dat Amerika tenzij men krachtig
ingrijpt op weg is een militaire mogend
heid van de tweede rang te worden. Pre
sident Eisenhower en leden van zijn rege
ring tonen zich geïrriteerd door de critiek
en karakteriseren die generaals als men
sen met een beperkte gezichtskring, die
zich ten oprechte opwinden en het beter
willen weten dan hun superieuren.
De ene dag zegt de minister van defen
sie Gates, dat men het Russische gevaar
jarenlang te hoog heeft aangeslagen en dat
men thans tot een minder verontrustende
herwaardering is gekomen, maar een paar
dagen later deelt Allan Dulles, het hoofd
van de Amerikaanse spionagedienst mede,
dat recente schattingen betreffende Rus-
lands kracht te laag waren en thans weer
omhoog zijn gegaan als gevolg van de pre
cisie van de raketschoten in de Stille
Oceaan.
'Dé Democraten, die in een verkiezings
jaar natuurlijk alles aangrijpen om critiek
op het regeringsbeleid uit te oefenen, be
togen, dat Eisenhower de militaire uitga
ven ondergeschikt maakt aan zijn begro-
tingspolitiek. Het publiek beseft, dat een
deel van die beweringen ingegeven kan zijn
door verdiezingstactiek en het zal mis
schien meer indruk maken, dat de bladen
van het Luce-concern (Time, Life en For
tune) meer aandacht dan tevoren gaan
vragen voor dit grote militaire debat en
zelfs in een hoofdartikel te kennen ge
ven, dat Amerika te kort schiet in militaire
insp.anning. Luce is steeds een krachtige
steun voor Eisenhower geweest en de Re
publikeinse regering heeft van deze kant
in de laatste zeven jaar nauwelijks critiek
ondervonden. Dit zegt dus wel iets.
De eerste klap
Vrijwel algemeen neemt men aan, dat
op dit moment Amerika over voldoende
vergeldingskracht beschikt om een aanval
van de Sovjet-Unie dermate af te straffen,
het feit dat talrijke Kongolese leiders aan
de R.T.C. de wens hebben uitgesproken om
de economische en politieke banden met
België nog te verstevigen. België wil Kon
go in de beste voorwaarden naar de on
afhankelijkheid leiden, aldus Eijskens.
Vorderingen
Intussen heeft de commissie van de
R.T.C., die zich met de voorbereiding van
de verkiezingen bezighoudt, haar werk
zaamheden beëindigd. Zij heeft besloten
geen beroep te doen op de UNO om de ver
kiezingen te controleren. Die controle zal
aan speciale commissies, gepresideerd
door Belgische magistraten, worden toe
vertrouwd. In de commissie van de struc
tuur van de Kongostaat werd een voorstel
waarbij het recht om bedrijven te natio
naliseren aan de centrale regering zou
worden toegekend, zeer krachtig door de
Kongolese leiders van Katanga, de koper
en uraniumprovincie, bestreden. Zij ver
klaarden dat de kapitalen niet meer naar
Katanga zullen vloeien wanneer er van
nationalisatie wordt gesproken. Het beleid
van de mijnen en de energie zal worden
toevertrouwd aan de centrale regering van
Kongo, maar de provinciale regering zal
een recht van toezicht hebben, dat in de
praktijk op een recht van veto neerkomt.
Kasavubu hield in Brussel een perscon
ferentie om nogmaals de vorming van een
voorlopige regering voor Kongo te verde
digen. Uit Leopoldstad zijn enkele van zijn
volgelingen aangekomen die hem een
groen-goud lint overhandigden, als teken
van de trouw, die vele Kongolezen hem
nog steeds betuigen. In de wandelgangen
van het Paleis der Congressen werd ge
zegd dat de ruzie tussen Kasavoeboe en
de andere politieke leiders van het „kar
tel" spoedig zal worden bijgelegd.
Kasavoeboe heeft op een persconferentie
verklaard weer aan de conferentie te zul
len gaan deelnemen. Over het Belgische
argument, dat er in Kongo geen gekozen
parlement is, waaruit een voorlopige rege
ring kan worden gevormd en waaraan
deze regering verantwoording zou kunnen
afleggen zei hij slechts: „Dat is niet onze
schuld."
het schip van New Orleans naar Hirao
in Japan gebracht, een afstand van
10.000 m\jl. De foto, die een goed beeld
geeft van de sleep, is genomen door
kapitein T. Hoek. Vele Wijsmuller-
mensen ontwikkelen zich tot voor-
fotografen.
dat Rusland het risico van zulk een
Amerikaanse vergelding niet zou willen lo
pen. Generaal Power is echter van mening
dat driehonderd Russische raketten vol
doende zouden zijn om Amerika's capaci
teit om te vergelden te vernietigen. Van
daar dat hij het zo langzamerhand tijd be
gint te vinden om een deel van zijn vlieg
tuigen voortdurend in de lucht te houden,
waar zij vrijwel onkwetsbaar zijn. De re
gering is evenwel van oordeel dat zulk een
maatregel te kostbaar is en te grote slij
tage met zich brengt.
Amerika maakt op velen in deze periode
de indi-uk van een schaker, die in de ver
dediging is gedrongen. Die defensie moge
op dit ogenblik nog soliede zijn, maar ieder
die schaakt zal weten, dat het op den duur
meestal funest is, wanneer de tegenpartij
voortdurend het initiatief weet te behou
den.
Niet alleen in bewapening, maar op het
veel grotere gebied van nationale macht
ontwikkelt de sovjet-Unie zich naar veler
oordeel sneller dan de Verenigde Staten.
De Russen moeten enorme sommen uitge
ven aaa wetenschappelijk onderzoek en
aan technische ontwikkeling. Wanneer
daarom Amerika besluit om meer geld be
schikbaar te stellen voor de ontwikkeling
van een sterker raketmotor (de Saturnus),
dan is dat een actie in de goede richting,
maar men moet niet menen, dat men door
zulk een actie in een bepaalde sector de
Russen werkelijk in kan halen. Indien
Amerika geen Spartaanse maatregelen
neemt is de kans groot, dat de Russen het
initiatief zullen behouden en hun overwicht
zullen vergroten.
Nixons visie
MILWAUKEE, WISCONSIN (UPI) In
een i-edevoering aan een diner, dat de Re
publikeinse partij hield ter gelegenheid
van Lincolndag heeft vice-president Nixon
de nationale defensiepolitiek van de rege
ring verdedigd. Nixon zei dat het er niet
om ging of de Verenigde Staten op kunnen
tegen de potentiële vijand in de vorm van
wapen tegen wapen, maar of de Verenig
de Staten over voldoende macht beschik
ken dat hun vergeldingskracht niet kan
worden uitgeschakeld.
Volgens Nixon is de grootste fout, die de
Verenigde Staten kunnen maken het laten
varen van het stelsel van vrije economische
concurrentie „ten einde de uitdaging van
Kroes jtsjev voor een vreedzame wedijver
tussen onze twee stelsels" aan te kunnen.
Te eniger tijd zullen zij onze weg kiezen
en wij moeten niet de vergissing begaan
om die van hun te nemen", aldus Nixon.
BAGDAD (Reuter) Irak heeft om een
andere vergaderplaats dan Cairo voor de
Arabische Liga verzocht, opdat alle Ara
bische landen aan de bijeenkomsten kun
nen deelnemen ter oplossing van de Pales
tijnse kwestie.
De Liga vergadert vandaag over de
kwestie Algerije en Palestina. Irak en
Tunesië zijn niet vertegenwoordigd. Irak
is van oordeel, dat het in Cairo bloot staat
aan „een onrechtvaardige propaganda
campagne".
Premier Kassem van Irak heeft de ves
tiging van „een onsterfelijke Palestijnse
repuliek" voorgesteld en voor het bereiken
van dat doel wapens en geld toegezegd.
Volgens waarnemers in Bagdad schijnt de
V.A.R. de voornaamste opposant tegen het
plan te zijn.
BOMBAY (Reuter) De minister van
defensie van India, Krisjna Menon, heeft
meegedeeld, dat de regering een plan
voorbereidt om meisjes op te leiden voor
vrijwilligerseenheden van het territoriale
leger. Deze opleiding beslaat alle takken
van dienst behalve het gebruik van wa
pens. Hij zei, dat de oprichting van deze
eenheden en een uitbreiding var het natio
nale kadettenkorps niet moeten worden
opgevat als een soort militarisme. De na
tionale politiek ondergaat geen enkele wij
ziging. „De betekenis van het kadetten
korps is nog groter op een tijdstip dat de
situatie aan de Himalajagrens wijzigingen
ondergaat", aldus de minister, die een uit
breiding van het territoriale leger wenst
tot boven het maximum van 60.000 leden.
