Tweede Kamer aanvaardt
huurverhoging van 20 pet
Tweede Kamer veroordeelt eenstemmi
de houding van de aannemers
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
HET WEER
Doordrijven
èae MORRIS Y'efonetjouêuij/
Noodwoningen en alle woningen
beneden de huurgrens uitgezonderd
Na indrukwekkende verdediging van
regeringsbeleid door minister De Pous
Het woord is aan
In de krant van
heden
TYRALQN 80
KOSTUUMS
va 189,50
House of England
en meisjesjaponnen
Zachter
VERLOVINGSRINGEN
STUURMAN I COHEN
Huurblokkering opgeheven
BOUWPRIJZEN HADDEN REEDS LANG KUNNEN DALEN"
Bewindsman wil nog
geen dwingende regeling
74e JAARGANG No 207 O VRIJDAG 11 MAART 1960 305e JAARGANG No 55
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Directie, Redactie, Administratie Grote Hout- T I I 1 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
straat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen). InnJ 4^*9 V* 1 1 H WmI /^T Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Te!. 15295. Bij- I If 1 I I M I I if ]f 1| llf II Abonnement p week 59 et, p. Wartad 7.65,
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Te!. 57755 1UUI lUlIIO '%JL JL KA. Vr4
t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt
Directie:
P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
Bismarck:
Leer u dankbaar verblijden over de
vreugden die gij hebt genoten, inplaats
van als kleine kinderen steeds maar
„Meer!' te roepen.
Het zal in de geschiedenis van ons goede
vaderland nog wel niet dikwijls zijn voor
gekomen dat, bij een grote en belangrijke
werkstaking, de leden van de Tweede Ka
mer zich eenstemmig hebben uitgesproken
tegen de werkgevers in de bedrijven
die bij die staking betrokken waren. De
ondernemers in het bouwbedrijf genieten
nu in elk geval de twijfelachtige eer, op
deze wijze door ons parlement te zijn
onderscheiden. Noch de vertegenwoordi
gers der regerings-gezinde partijen, noch
die van de oppositie-partijen hebben gis
teravond bij het Kamerdebat over het
huidige bouwconflict ook maar een goed
woord gezegd over de houding die bij dat
conflict is aangenomen door de Raad van
Bestuur Bouwbedrijf en de achter deze
raad staande organisaties.
Daarmee hebben stellig niet alle parle
mentsleden de indruk willen wekken dat
zij het wèl volledig eens zijn met de sta
kende bouwvakarbeiders, want dat is even
min het geval. Immers, niemand (behalve
misschien de communistische groep) kan
het toejuichen dat de bouwnijverheid in
ons land voor een belangrijk deel stil ligt
en dat de arbeidsvrede daardoor voor het
eerst sedert de oorlog op ernstige wijze is
verstoord. Ook in de Kamer zal dit onge
twijfeld zo worden gevoeld. Maar deson
danks is het een feit, dat Kamer, regering
en bouwvakarbeiders in dit conflict aan
dezelfde kant staan en dat zij gezamen
lijk de werkgeversbonden met uitzonde
ring van de Christelijke daarbij tegen
over zich vinden. De werkgevers hebben
zich dus wèl in een weinig benijdenswaar
dige positie gemanoeuvreerd door een
standpunt in te nemen, dat door geen enkel
Kamerlid, van uiterst links tot uiterst
rechts, wordt gedeeld. Dat zij daarin niet
temin blijven volharden, dus zonder zich
te bekommeren om de mening van het hele
Nederlandse volk zoals die in het parle
ment tot uiting komt, lijkt ons minder een
heldhaftige dan een eigenwijze houding.
Wat het kort geding van de werkgevers
legen de Staat der Nederlanden en het
College van Rijksbemiddelaars betreft, bij
het aanhangig maken daarvan heeft, naast
de eigenwijsheid, misschien ook de wijs
heid meegesproken. Want nu zal de rechter
morgen moeten uitmaken of Rijksbemidde
laars inderdaad wettelijk bevoegd zijn om
de aannemers te verbieden, van hun con
tractueel recht op toepassing van de risico
clausule gebruik te maken. Deze gedachte
kan ingegeven zijn door wijsheid omdat,
als de rechterlijke beslissing tegen de
aannemers uitvalt, deze laatsten daarin een
reden kunnen vinden om hun verzet te
staken, terwijl de regering, in het tegen
overgestelde geval, haar wetgevende maat
regelen ten aanzien van het prijs- en loon-
beleid zal moeten herzien om haar beleid
onverkort te kunnen verwezenlijken.
Maar hoe deze juridische kwestie ook
moge worden opgelost, het is toch wel dui
delijk dat de heer Dura en zijn aanhan
gers hun morele positie daardoor niet kun
nen verbeteren. Want minister De Pous
heeft gisteravond nog eens heel duidelijk
verklaard dat het verbod op doorbereke
ning van de loonsverhoging geenszins als
een verrassing voor de aannemers kan zijn
gekomen, aangezien hun al vóór 31 juli
1959 van regeringswege met de grootste
nadruk op dit onderdeel van het regerings
beleid was gewezen. Zoals in ons blad van
j.l. dinsdag reeds werd uiteengezet hebben
de aannemers in 't algemeen wel degelijk
goede nota genomen van die waarschuwing
en zij hebben dus vele maanden lang ge
legenheid gehad, hun bedrijfstaktiek daar
bij aan te passen. Van een werkelijk „risi
co", in de zin van de risico-clausule, is in
dat opzicht gedurende die periode dus al
geen sprake meer geweest. Dat de werk
gevers bovendien geen nauwkeurige gege
vens inzake de stijging van de produktivi-
leit in het bouwbedrijf hebben overgelegd
hoewel zij wisten van welk groot be
lang zulke gegevens door de regering wor
den geacht heeft hun morele positie in
het conflict nog verder verzwakt.
Onder deze omstandigheden kan men
moeilijk tot een andere conclusie komen
dan dat de Raad van Bestuur Bouwbedrijf
op even onverantwoorde als onverant
woordelijke wijze zijn standpunt probeert
door te drijven, zelfs ongeacht het feit dat
zoals bij het Kamerdebat is gebleken
geen enkele politieke groepering van het
Nederlandse volk dit standpunt deelt.
Simon Koster
Advertentie
BARTEIJORISSTR HAARLBjl TEL. 13439
LÜPSr^Tk'AAI (BI) KONINGSPLEIN! ASlS>tRDAM TEL 2?3596
SUèOE DAMESJASJES IN KLEUREN
rag
Weerrapporten
1,
0
Uit het binnenland
..2, 11,
13
Van Dag tot Dag
3
Op de Praatstoel
3
Buitenlands nieuws
3,
4
5
Uit stad en omgeving
....7, 9
11
Agenda van Haarlem en
IJ mond
9
Uitgaan in Haarlem
13
Op en om het Binnenhof
13
13
13
Beeldverhalen
13
Economisch nieuws
17
Effecten en Geldmarkt
17
Beurs
17
Scheepsberichten
17
Sport
19
Dit nummer bestaat uit
twintig pagina
s
P.v.d.A., P.S.P. en communisten.
Het amendement van de heer Bommer
om voor noodwoningen geen 20 percent
huurverhoging voor te schrijven, werd bij
zitten en opstaan aangenomen. Tegen
stemden V.V.D. en C.H.Ü.
Het openen van de mogelijkheid, metter
tijd eventueel de huren vrij te laten als
de omstandigheden dit toelaten, werd met
74 legen 48 stemmen aangenomen. Tegen
stemden P.v.d.A., P.S.P. en de commu
nisten. Het thans reeds verlenen van de
bevoegdheden aan de regering om in be
paalde streken de huren eventueel vrij te
laten werd met 77 tegen 48 stemmen aan
genomen. Tegen stemden P.v.d.A., P.S.P.,
de communisten en de heer Andriessen
(K.V.P.) Voor stemden C.H.U., A.R., V.V.D.,
S.G.P. en de overige K.V.P.-Kamerleden.
Voorts werd een aantal technische
amendementen van de heer Berkhouwer
(V.V.D.) aangenomen in verband met be
scherming tegen ontruiming in geval van
vrijlating van de huren. De motie van de
P.v.d.A., waarin de regering werd uitge
nodigd de subsidieregeling voor woning
bouw zo te herzien dat het huurpeil van
arbeiderswoningen niet stijgt boven dat
van vergelijkbare woningen, die omstreeks
1957 zijn gebouwd, werd met 47 tegen
75 stemmen verworpen. Voor stemden
P.v.d.A., P.S.P. en de communisten; tegen
C.H.U., K.V.P., A.R., V.V.D. en S.G.P.
De opheffing van de huurblokkering
werd met 79 tegen 46 stemmen aan
genomen.
Oude huurwet vervalt
De aandacht dient erop gevestigd dat
door de eventuele inwerkingtreding van
de nieuwe huurwet op 1 april de mogelijk
heid vervalt, de oude huurwet nog na die
datum toe te passen. De nieuwe wet be
paalt ten aanzien van de daarvoor in aan
merking komende woningen, dat de huur
zal bestaan uit de huur die op 31 maart
1960 geldt, verhoogd met 20 percent.
Wanneer dc huurverhoging van 1958 nog
niet is toegepast, kan dat na 31 maart dus
niet meer gebeuren.
(Voor de discussie over P.B. en grond
belasting zie pagina 2)
Advertentie
Naast onze Eng. kamgaren
en Supra Twist kostuums nu
samengesteld uit polyester
vezel met 100% Merinos
garen. Vuil- en voc'ntafsto-
tend, en plooifix pantalon
Chique streepdessins, frisse
voorjaarstinten. Internat. 1 -rij
model op 2 of 3 knopen
Moderne aflopende schou
derlijn.
Amsterdam Tel. 378S0
tegenover Tuschlnskl
Advertentie
Modieuze Dameskleding
Mantels - Mantelpakjes
Dames-
Koninginneweg 71, Haarlem, Tel. 16040
Verwachting tot morgenavond:
Op de meeste plaatsen droog
weer met opklaringen, maar in
de nacht en ochtend hier en
daar mist. Zwakke tot matige
wind uit zuidelijke richtingen.
Zachter.
Volledige weerrappovten op pagina twee
Advertentie
Tijdens de vergadering van de Tweede
Kamer van donderdagavond, welke
was gewijd aan de bouwstaking, ont
lokte een snedige opmerking een gulle
lach aan de ministers, die aan de
regeringstafel hadden plaats genomen.
V.l.n.r. zien we prof. dr. J. Zijlstra,
premier prof. dr. ,J. E. de Quay, Z.E.
J. W. de Pous, mr. J. van Aartsen en
mr. A. C. Beerman.
Advertentie
1UWELIERS - Houtplein 15 - HORLOGERS
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer heeft donderdag
middag met 78 tegen 48 stemmen hel
wetsontwerp aanvaard tot verhoging van
de huren met 20 percent, behoudens uit
zonderingen. Tegen stemden P.v.d.A.,
P.S.P. en de communisten. Voor stemden
A.R., K.V.P., V.V.D., C.Il.ü. en S.G.P. Het
amendement van de heer Van Vliet
(K.V.P.)om alle woningen beneden een
huurgrens van 9 gulden per week in de
eerste gertieenteklasse, 8 gulden in de
tweede gemeenteklasse enz., tot vijf gul
den in de vijfde gemeenteklasse, uit te
sluiten van huurverhoging (met de mo
gelijkheid van beroep voor de verhuurder
op de huuradviescommissies) werd bij zit
ten en opstaan aangenomen. Voor stem
den P.v.d.A., K.V.P., P.S.P. en dc commu
nisten: tegen C.II.U., V.V.D., S.G.P. en
A.R.
Het amendement van de heer Bommer
(P.v.d.A.) om de huurgrens te laten ver
vallen voor alle woningen die voor 1918
zijn gebouwd, was tevoren bij zitten en
opstaan verworpen. Voor stemden alleen
Imp. F». E. mo Vlici Eto., Amiterd»»»
Advertentie
(Van onze parlementaire redacteiLr)
Met de onverstoorbare koelheid die hem kenmerkt, heeft minister De Pous
(Economische Zaken) gisteren in de Tweede Kamer de werkgevers in het bouw
bedrijf in een indrukwekkend, met vele argumenten gestaafd betoog, een af
straffing gegeven. Alle sprekers van alle partijen hebben daarna hun instemming
betuigd met het totnutoe gevoerde regeringsbeleid in de bouwstaking, waaraan
velen de vraag verbonden: waarom legt de regering geen bindende loonregeling
op, want de arbeiders die geen schuld hebben aan de kwestie, betalen nu het
gelag. Daarop antwoordde minister De Pous dat hij zich geschraagd voelt door
de uitspraken uit de Kamer, maar dat hij zich nu niet wilde uitspreken over
concrete maatregelen en geen dreigementen wilde bezigen, omdat hij juist na
de blijken van instemming uit de Kamer de mogelijkheid wil openhouden voor
een gesprek om alsnog een oplossing te bereiken.
Nauwkeurig, met vele citaten en data
zette minister De Pous uiteen dat de werk
gevers in het bouwbedrijf er volledig van
op de hoogte waren, dat de loonsverhogin
gen niet mogen leiden tot stijgingen van
het binnenlandse prijspeil en dat de stij
ging van de produktiviteit in het bouwbe
drijf sinds 1953 in de prijzen niet tot uiting
is gekomen, evenmin als de daling van de
materiaal-kosten. Hij zei voorts dat van de
prijsstijgingen in het bouwbedrijf 10 a 13
percent onverklaarbaar is en dat op grond
van de stijging van de produktiviteit zelfs
prijsverlaging zou kunnen worden ver
langd. De bouwnijverheid, aldus de mi
nister mag geen uitzondering vormen op
de gevolgde regel dat de werkgevers
het niet-doorberekencn van loonsverho
gingen aanvankelijk voor eigen rekening
moeten nemen. De regering heeft zich be
reid verklaard, aldus minister De Pous
tot enkele uiterste tegemoetkomingen aan
de bezwaren der aannemers. Maar elke
verdere stap zou inhouden dat de grond
slagen van de loon- en prijspolitiek zouden
worden verlaten.
percent gebaseerd. Van werkgeverszijde
zijn geen produktiviteitsgegevens ver
strekt, ook niet ter staving van de stelling
dat bij de aanneming van een werk steed
volledig rekening wordt gehouden met. de
te verwachten stijging van de produktivi
teit en dat dientengevolge voor de thans
onderhanden werken een niet-doorbereke
nen van de loonsverhoging tot ernstige
moeilijkheden aanleiding zou geven.
Er is wel enige twijfel mogelijk, zei mi
nister De Pous, of deze laatste bewering in
zijn algemeenheid in de huidige situatie
van welhaast voortdurende volledige be
zetting in het bouwbedrijf juist is.
Volgens de Werkgroep Bouwkosten van
de S.E.R. is van de stijging van de bouw
kosten in de periode 1953-1957 ongeveer
10 a 13 percent onverklaard. Wanneer
men rekening zou hebben gehouden met
de stijging van de produktiviteit, zou de
onverklaarbare stijging nog groter zijn
geweest. In 1958 en 1959 is een lichte
prijsdaling ingetreden van twee a drie
percent. De materiaalkosten daalden met
6 percent. Op grond van deze daling van
de materiaalprijzen hadden de bouw
prijzen vier percent kunnen dalen. Bo
vendien daalden de loonkosten niet on
aanzienlijk. Hieruit had een verdere prijs
daling kunnen voortvloeien van ongeveer
2,5 pet.
De regering is tot de volgende tegemoet
komingen bereid geweest:
1. Er wordt van het bouwbedrijf geen
prijsverlaging verlangd, een verlaging,
die gezien de hoogte van de produktivi-
teitsstijging in andere bedrijfstakken wel
aan de orde zou zijn gesteld.
2. De verlaging van de vorstverletpre-
mie tot een maximum van drie percent
behoeft voor de onderhanden zijnde wer
ken niet aan de opdrachtgevers te wor
den doorgegeven,hetgeen neerkomt op
12 miljoen gulden.
3. In bepaalde gevallen, met name bij
de onderhanden zijnde werken die op 1
september nog niet voltooid en die derhal
ve nog in het beginstadium verkeren, mag
de loonsverhoging onder zekere voorwaar
den geheel of gedeeltelijk worden doorbe
rekend. Dit is het uiterste waartoe de re
gering kan gaan. Een oplossing voor het
conflict moet passen binnen de door de re
gering gestelde richtlijnen voor 't loon- en
prijsbeleid.
(Vervolg op pagina 2)
Ter bevordering van het toerisme in
Overijse.l kwam donderdag een groep
boerendansers naar Amsterdmn om op
de Dam een demonstratie te geven. Zij
nodigden de Amsterdammers uit om
ook een dansje te maken. Aan die in
vitatie gaven cle kijklustigen spontaan
gevolg.
Reeds op 30 november 1959 had minister
De Pous een bespreking gevoerd met de
werkgevers in het bouwbedrijf, omdat de
zen hadden verzocht voor hen 'n uitzonde
ring te maken op de regel dat loonsverho
gingen niet mogen worden doorberekend.
De minister zag daartoe geen aanleiding
en hij vroeg een constructief voorstel. Op
7 januari van dit jaar deelden de werkge
vers echter mee dat hun standpunt onge
wijzigd was gebleven en dat zij geen af
wijkende voorstellen konden inbrengen.
Op 1 februari 1960 is door de Raad van
Bestuur Bouwbedrijf bij het College van
Rijksbemiddelaars een ontwerp-C.A.O.
voor het bouwbedrijf ingediend, waarover
door partijen overeenstemming was be
reikt. Een verklaring van niet-doorbereke-
nen was echter door de werkgevers niet
bijgevoegd.
Bij navraag werd geantwoord dat
voor onderhanden werken de loonsverho
ging wel zou worden doorberekend op
grond van de risico-regelingen, maar niet
voor nieuwe werken.
De Stichting van de Arbeid was van oor
deel dat in het bestaan van de risicorege-
lingcn (contracten met voorbehoud voor
stijging van prijzen en lonen) geen aanlei
ding kan worden gevonden om doorbereke
ning van de loonsverhoging toelaatbaar te
achten. Een deel van het bestuur dei-
Stichting achtte zich niet bevoegd een uit
spraak te doen over de vraag of niet
wellicht over bepaalde lopende contracten
loonwijzigingen voor verrekening in aan
merking dienen te komen.
Onverklaarbare stijging der
bouwkosten.
Volgens de drie bouwarbeidersbonden
bedraagt de produktiviteitsstijging voor
de periode 1954-1958 pér iaar 6 percent.
Daarop is ook de loonsverhoging van 5
60 Zwitserse
kaas-recepten
in uniek, geïllustreerd ree
hoekje gratis bij 2 dozen
berkaas - fijnste kaas uit
serianil!
