zwart
op in
nationalisme
Zuid-Afrika
Afrikanisten"
steekt de kop
BREUK IN MULTI-RACIAAL „CONGRES
Sokubwe's „Afrika voor Afrikanen"
naast Luthuli's „Gelijk, recht
voor elke kleur"
Gebrek aan geduld
Bloedige botsing
in Kongo
(*Pr
ERELDNIEUWS
Héél sterk
F.L.N. zal de oorlog in
Algerije voortzetten
Merkwaardig mild
3
Tenminste 13 doden en
Op de
rciatótoel
honderden gewonden
DINSDAG 15 MAART 1960
Inmiddels is het zover nog niet. het
A.N.C. bestaat voort, al maakt zijn lei
ding zich wel zorgen over de politieke ont
wikkeling en de ontoereikendheid van zijn
huidige acties. Het heeft nu driehonderd
duizend leden, maar zijn organisatie,
voortdurend gekortwiekt door verbannin
gen en verboden, geremd door de traag
heid van de massa, blijft zwak. Het man
keert die massa niet aan bitterheid en
strijdlust, de onlusten van het afgelopen
jaar in Durban, Paarl, Windhoek en de
reservaten hebben dat bewezen, maar wel
aan het geduld om georganiseerde acties,
stakingen en boycots goed voor te berei
den. Dat dieresultaat kunnen opleveren
als zij lukken, is het afgelopen jaar toch
bewezen: de aardappelboycot uit protest
tegen het ..Farm Labour Scheme" gaf
blanke boeren een harde klap. de boycol
van produkten van bepaalde Afrikaner fir
ma's, deed een sigarettenfabriek afgelopen
jaar een kwart miljoen gulden derven, een
zich nu dag en nacht beijvert om met geld
en daadwerkelijke hulp zwarte slachtof
fers van de „apartheid" te steunen, leggen
nieuwe bruggetjes tussen blank en zwart,
daar waar de regering de bestaande met
zoveel ijver verbrandt. De internationale
boycot-actie van Zuidafrikaanse produk
ten ten slotte heeft blijde verbazing ge
wekt bij die zwarte bevolking. Een A.N.C.-
leider vertelde mij: „Zeker treft die boy
cot ook zwarte arbeiders, maar wij zijn al
zo vaak getroffen en wij kunnen er tegen.
En eindelijk worden beide kanten eens
geraakt. Wij beseffen dat wij onze eigen
strijd moeten voeren, maar het doet ons
goed te weten dat wij blanke vrienden
overzee hebben. Het zal ons ook helpen
verhinderen te vervallen in een omgekeerd
maar even kleinzielig rassenvooroordeel".
K. is ziek
ELISABETHSTAD (Reuter) Inheem
se troepen onder bevel van Belgische of
ficieren en militaire politie zijn in de pro
vincie Katanga, in het Oosten van Bel
gisch Kongo, paraat. In het weekeinde heb
ben zich daar ongeregeldheden voorge
daan die zich dreigden te ontwikkelen tot
een formele oorlog tussen stammen. Zie
kenhuispersoneel te Elisabethstad heeft
gezegd dat er meer dan dertien doden zijn
gevallen in de strijd tussen inheemsen uit
Kalanga en immigranten uit Kasai, zoals
officieel is meegedeeld. Ook de berichten
over vele honderden gewonden geven, zo
werd in een ziekenhuis vernomen, geen
juist beeld van het aantal gewonden.
De politie heeft vijfhonderd mensen in
de door negers bewoonde wijken aan de
rand van Elsabethstad gearresteerd.
In het gebied waar zich zondag vecht
partijen hebben voorgedaan, zijn maan
dag relletjes voorgekomen, aldus de poli
tie. In de woonwijk van de blanken te Eli
sabethstad is alles rustig geweest, maar
de ongerustheid hier is van uur tot uur toe
genomen. Blanke kolonisten en ambtena
ren zijn gewapend.
De gevechten werden geleverd' tussen
aanhangers van de Conakatpartij en de Na
tionale Kongolese Beweging van Patrice
Loemoemba. Van de gewonden moesten er
108 met ernstige kwetsuren in de zieken
huizen worden opgenomen. Vrijdag steeg
de spanning in de dorpen rondom Elisa
bethstad, toen vernomen werd dat Loe
moemba zaterdag een bijeenkomst wilde
houden. De overheid verbood deze om on
geregeldheden te voorkomen.
De dorpelingen begonnen zich daarop
strijdvaardig te maken met vergiftigde
speren en met pijl en boog.
Zondagmiddag ontbrandde de strijd. De
overheid besloot de dorpen door politie en
militairen te laten bezetten. Toen de mili
tairen arriveerden, verspreidden de Afri
kanen zich in de bossen, waar de strijd
werd voortgezet.
Ik weet dat het niet mooi van me is,
'maar op de een of andere manier vind ik
het uitermate grappig, dat nu ook de heer
K door griep is aangetast en op bed ge
smeten. Met een heel onschuldig griepje
overigens, zo wordt uit Moskou gemeld,
zodat het echt geen kwaad kan.
Waarom is dat zo grappig? Ach, ziet u
hem niet liggen in zijn keurig opgemaakte
litsjumeaux, de verkouden neus net bo
ven het randje van de gehaakte sprei en
de anders zo felle oogjes wegzwemmend
in waterige vaagheid? Is het geen troost
rijke gedachte, voor kleine mannetjes zo
als u en ik, dat zelfs de Groten der Aar
de, aan welke kant van de IJzeren Gordij
nen ook, tenslotte toch ook bezwijken als
een nietig virusdeeltje hen te grazen krijgt
en ze voor enkele dagen verandert in een
machteloos, lachwekkend hoopje ellende?
Misschien slikt hij op dit ogenblik met een
vies gezicht een zure citroenkwast of een
paar sovpirientjes. Misschien ook strijkt
op dit moment mevrouw K haar man lief
kozend over het klamme voorhoofd, ter
wijl zij zegt: Stil maar, manneke, met een
paar dagen ben je weer helemaal de
oude!"
Daar ligt hij nu, terwijl de wereld wacht.
Ook Parijs, waar ze net met zoveel moeite
en haast honderden rode vlaggen gemaakt
hadden om hem feestelijk te kunnen ont
vangen. De hele wereldpolitiek staat stil,
bij wijze van spreken, aan het ziekbed van
Moskou en als zij stilstaat kan er ten
minste niets van belang gebeuren. Dat is
óók een troost. Snel genoeg zal de heer K
weer van zijn sponde herrijzen en dan
gaan we allemaal weer gewoon verder met
koude oorlogen, ontwapeningsconferenties
en protestnota's. Maar voor mij zal hij,
na dit griepje, nooit meer helemaal de
oude zijn. Zou hij tenslotte toch ook maar
een mens zijn?
Herman Croesert
Advertentie
Elizabeth Mafekeng, moeder van
elf kinderen en presidente van de
vakbond van arbeiders in de con-
servenindustrie, door de Zuidafri
kaanse regering zonder vorm van
proces verbannen en gevlucht naar
het Britse protectoraat Basoetoland.
Haar verbanning werd gevolgd door
een staking en onlusten in haar
woonplaats Paarl.
(Foto: Drum Magazine)
plichtvergeten majoor Schiltz.
Deze Luxemburgse militair, in dienst
van de NAVO en belast met de bewaking
van het alarmsysteem in het hoofdkwar
tier te Fontainebleau, blijkt in de nacht
van 29 februari zijn post te hebben verla
ten om zich over te geven aan genoegens,
die niets hadden uit te staan met de be
staansdrift der westelijke democratische
gemeenschap integendeel, waarschijn
lijk met zeer persoonlijke drift en gemeen
schap en liet aldus het zenuwcentrum
van de „Vrije Wereld" onbeschermd en
onbemand achter.
Er is die nacht niets gebeurd, althans
niet in het vlak van de internationale mi
litaire situatie, doch dat kon de majoor
niet van tevoren weten. Hij is naar Lu
xemburg teruggeroepen en zal waarschijn
lijk naar de burgerkleermaker moeten om
zijn garderobe te vervangen.
Men kan nu achteraf huiverig klagen,
dat er een doodsgevaarlijke situatie heeft
bestaan en dat de NAVO een wel zeer zwak
ke plek getoond heeft. Natuurlijk. In de
nacht van de negenentwintigste februari
had er evengoed geen NAVO kunnen be
staan. Alle onkosten en alle opofferingen
van de betrokken volken zouden voor niets
of althans voor bijna niets geweest zijn.
wanneer in die nacht de veiligheid van het
Westen zou hebben te komen afhangen
van een bliksemsnel alarm. Achteraf be
hoeft men over die verschrikkelijke schrik-
kelnacht echter niet veel zorgen meer te
hebben. De NAVO heeft weer wat geleerd
en men zal in de toekomst nóg zorgvuldi
ger zijn met het organiseren van veilig
heidsgaranties dan tevoren. Het prettige
van deze hele aangelegenheid is, dat een
dergelijke flater aan de openbaarheid
komt en dat iedereen, die bij de veiligheid
van het Westen betrokken is en dat is
dan ook letterlijk iedereen er kennis
van kan nemen.
Dat geeft de voldoening, die een demo
cratisch bestel verlangt: de fouten die bij
ons gemaakt worden, worden elders ook
gemaakt doch elders hoort men er nooit
van en wordt men in slaap gehouden met
snorkende leuzen over „ijzeren schilden"
en „betonnen eensgezindheid" en „onaan
tastbare kracht". Bij ons wordt de fout
vSn majoor Schiltz tot gemeengoed en
dat draagt bij tot de algemene bewustwor
ding van het feit, dat wij nooit of te nim
mer mogen steunen op een illusie van on
feilbaarheid. Wij blijven, als mensen van
de „Vrije Wereld" overtuigd van het
voortdurende gevaar onzer eigen mense
lijke zwakheid.
En dat maakt in zekere zin héél
sterk.
Advertentie
(Van onze reisredacteur W. L. Brugsma)
JOHANNESBURG. In het gerechtshof van Pretoria gaat een proces zijn
vierde jaar in. Een proces waarvan de voormalige minister van Justitie, „Blackie"
Swart (eens cowboy en filmfigurant in Hollywood, nu gouverneur-generaal van
Zuid-Afrika) gezegd heeft: „Dit proces moet voortgaan, hoeveel miljoenen
ponden het ook mag kosten". Het heet het hoogverraadsproces: dertig zwarte,
Indische, gekleurde en blanke politieke leiders staan erin terecht, verdacht van
deelneming aan een „wereldomspannende communistische samenzwering tot
gewelddadige omverwerping van alle regeringen van landen waarin delen van
de bevolking geen gelijke politieke en economische rechten hebben". Van de
156 oorspronkelijke verdachten, leiders van het (zwarte) Afrikaanse Nationale
Congres, het (blanke) Congres van Democraten, het Indische Congres van Zuid-
Afrika en de Organisatie van Zuidafrikaanse Kleurlingen, die de inmiddels
overleden openbare aanklager Oswald Pirow, een ex-nazi, in december 1956
voor het speciale hof van drie rechters daagde, zijn er inmiddels 126 van rechts
vervolging ontslagen. Zelfs onder de ruime omschrijving van de Zuidafrikaanse
wet tot onderdrukking van het commfmisme. die zegt: „communisme sluit iedere
organisatie in, die tot doel heeft enigerlei politieke, of economische omwenteling
in de Unie teweeg te brengen", kon men de aandacht jegens hen niet staande
houden. Maar voor de dertig anderen rijdt het speciale busje weer vijf keer per
week van Johannesburg naar Pretoria.
En daar luisteren zij,
zoals zij al drie jaar hebben
gedaan, naar het voorlezen
van hun krantenartikelen
en het op een bandrecorder
afspelen van hun toespra
ken. Naar de woorden van
de kleurling Alex la Gou-
ma, die schreef: „Zuid-
Afrika ligt vol droog
brandhout. In aanmerking
genomen hoe militant het
volk is, zal het niet lang
duren voordat de vonken
van nu er de brand in
jagen". De openbare aan
klager zei, dat hij dit een
nauwkeurige beschrijving
vond van de huidige si
tuatie in de Unie. Het
merkwaardige is dat de
Congres-beweging, be
staande uit de genoemde
zwarte, bruine en blanke
organisaties, Ghandi's be
ginsel van geweldloosheid
in haar vaandel heeft ge
schreven en dat principe in
al haar acties van boycot,
lijdelijk verzet en burger
lijke ongehoorzaamheid
heeft gehandhaafd. Zeker
is, dat zij ten dele- commu
nistisch is besmet, maar even zeker wordt
zi.i met door de communisten beheerst.
Hetgeen de Zuidafrikaanse regering er niet
van heeft weerhouden niet-communisten,
als de christen-socialist, „chief" Albert
Lui,,uli, president van het A.N.C., profes
sor Matthews en de advocaat Oliver Tam-
bo n.et nog een tachtigtal anderen voor
jaren naar afgelegen streken te verbannen
of hun een verbod op te leggen vergade
ringen bij te wonen en toe te spreken.
Soor1ge1ijke verbanningen hebben leiders
van het met het A.N.C. verbonden Zuid-
afrika, nse Vakbondscongres, evenals
Elizabeth Mafekeng getroffen. Dit lijken
strenge maatregelen tegen een beweging,
die er geenszins naar streeft de blanken
uit Zuid-Afrika te stoten, maar welker lei
dend principe het is met geweldloze actie
reo mulü-raciaal Zuid-Afrika te bereiken,
wror.n mensen van alle huidskleuren ge-
li.,ke .echten en plichten zullen hebben.
De oude garde van het A.N.C. Van
rechts naar links: vice-president
Olivier Tambo, president „chief"
Albert Luthuli en professor Mat
thews voor het gerechtshof van
Pretoria. De aanklacht jegens hen
in het hoogverraadsproces is ver
vallen. maar Luthuli werd voor vijf
jaar verbannen naar een uithoek
van de Unie. Toch luisterde, vóór
zijn verbanning, een gehoor van
duizend blanken en zwarten met
intense spanning naar zijn betoog
in de universiteitsplaats Stellen-
bosch. eens de wieg van de theore
tische „apartheid", nu een bron
van twijfel daaraan.
(Foto: Drum Magazine)
Bezwarend. Voor de commissie welke een
onderzoek instelt naar de mijnramp van
Coalbrook, waarbij ruim 400 mijnwer
kers het leven lieten in januari van dit
jaar, heeft W. T. Dalling, ingenieur voor
mijnbeveiliging, getuigd, dat er op on
praktische en gevaarlijke wijze met de
ze mijn werd gewerkt. Volgens Dalling
was de onderste steenkoollaag gevaar
lijk ondermijnd, inmiddels heeft de lei
ding van de mrjn beroep aangetekend
tegen de beslissing van de commissie
dat de mijn op nonactief moet worden
gesteld.
Val. Een vriend van prinses Desiree van
Zweden, Greger Lewenhaupt, 23 jaar,
heeft maandag bij het skiën in de win
tersportplaats Are in Noord-Zweden het
leven verloren. De familie Lewenhaupt
is een van de oudste addellijke families
van Zweden. Tijdens het skiën kwam
Greger ten val en hij werd aan het hoofd
geblesseerd. Hij stond op en liep naar
een vriend om over het ongeval te ver
tellen, maar raakte toen buiten bewust
zijn e nwerd naar het ziekenhuis in Oes-
tersund gebracht. Bij aankomst daar
bleek hij al te zijn overleden.
Straling. Negen burger-technici van de
Amerikaanse luchtbasis Shawnee bij
Lockport, New York, hebben dinsdag
bij een ongeluk een grote dosis x-stra-
len ontvangen. Zes van hen zijn in het
ziekenhuis opgenomen. Eerst over tien
a veertien dagen zal kunnen worden
vastgesteld of de mannen ernstig letsel
hebben opgelopen. Het ongeluk gebeur
de toen de loden bekleding van een klys-
tronbuis werd verwijderd. Klystronbui-
zen worden gebruikt voor radarinstalla
ties.
Liever dood. Tijdens opgravingen in de
heuvels achter de landingsplaats voor
vliegtuigen te Wewak op Australisch
Nieuw Guinea heeft men maandag de
skeletten en de uitrusting van een aan
tal Japanese soldaten gevonden.
Tc hard. De bestuurder van de trein die
vorige week bij Cortina d'Ampezzo in de
Dolomieten verongelukte, is aangehou
den omdat het ongeluk zou zijn gebeurd,
doordat hij niet voldoende geremd had
voor een bocht. Twee inzittenden kwa
men om het leven. Het personeel van
de lijn is uit protest tegen de aanhou
ding van de machinist in staking ge
gaan.
Foei. Het Zweedse ministerie van Buiten
landse Zaken heeft bij de Tsjechoslo-
waakse ambassadeur in Stockholm ge
protesteerd tegen diens uitlatingen je
gens Westduitse functionarissen. De am
bassadeur, Havelka, had op een pers
conferentie verklaard, dat 230 bekende
oorlogsmisdadigers thans juridische
functies in West-Duitsland bekleden.
Doorgezakt. Een straalvliegtuig van het
type Comet-IV van de BOAC heeft
maandagavond zware schade opgelo
pen, toen het bij een landing op het
vliegveld bij Madrid door een wiel zakte.
De 32 inzittenden bleven ongedeerd.
Voor het kind. Het.bestuur van de UNI
CEF, het Wereldkinderfonds, heeft
maandag in New York een tachtigtal
aanvragen om bijstand besproken.
Ruim 16 miljoen gulden of 52 percent
van het totaalbedrag dat dit voorjaar
kan worden gevoteerd, is bestemd voor
de bestrijding van volksziekten, 24 per
cent voor voedselprojecten en 20 percent
voor moederschapszorg en kinderhygië-
ne. In 1959 kregen 55 miljoen kinderen
zorg van de UNICEF.
Blijven zitten. Elf negers zijn maandag tot
gevangenisstraffen variërend van tien
tot dertig dagen en boeten van 100 of
vijftig dollar veroordeeld, omdat zij ge
weigerd hadden een zaal van de gemeen
telijke bibliotheek van Petersburg in de
Amerikaanse staat Virginia te verlaten,
die alleen voor blanken bestemd zou
zijn. Onder de veroordeelden bevonden
zich twee predikanten.
Het gevoel van veiligheid dat wij, be
woners van het gebied dat de „Vrije We
reld" wordt genoemd, ontlenen aan de ver-
zekeringen onzer regering en haar bond
genoten over de doelmatigheid der geza
menlijke defensie, zou een knak kunnen
Brug. De plaats- Tromsö in het noorden
van Noorwegen heeft een verbinding
met het vasteland gekregen door een
brug over de zee-engte van Tromsö,
welke vandaag officieel wordt geopend.
De bouwkosten van de brug bedroegen
12 miljoen kronen, duizend kronen per
inwoner. Tromsö, welke plaats ook wel
de poort naar het poolgebied word t .ge
noemd, was tot dusverre alleen bereik
baar met kleine veerboten.
Verhuizen. Premier Nehroe van India
heeft maandag op een vergadering van
de commissie van buitenlandse zaken
van zijn Congrespartij meegedeeld, dat
de Dalai Lama volgende maand met
zijn volgelingen van Moessoeri in de
Himalaja naar Dharamsala in het noord
westen gaan verhuizen. De Dalai Lama
woont in Moessoeri sinds hij bijna een
jaar geleden als balling in India aan
kwam.
Nieuwe ster. Een nieuwe stex% die op 7
maart werd waargenomen door de Noor
se sterrekundige Hassel, is nu ook ge
zien door de sterrewacht van Tomsk in
Oost-Siberië, zo bericht het Russische
persbureau Tass. De samenstelling van
de ster kon nog niet vastgesteld worden.
ring in ballingschap heeft verklaard dat
president De Gaulle de deur naar onder
handelingen en vrede in Algerije geslo
ten heeft, en dat het F.L.N. de oorlog
voor de nationale bevrijding zal voortzet
ten totdat de onafhankelijkheid van Alge
rije een feit is. „Het kolonialisme laat ons
geen andere weg open", aldus de in Tunis
uitgegeven verklaring.
De verklaring van Ferhat Abbas maakt,
volgens gezaghebbende zegslieden te Pa
rijs, een einde aan de onzekerheid: het
F.L.N. is besloten de strijd voort te zet
ten en heeft, al is het niet in zoveel woor
den. De Gaulle's aanbod van wapenstil
standsonderhandelingen afgewezen.
TUNIS (Reuter) Waarnemers in Tu
nis beschouwen de toespraak van Ferhat
Abbas als de afsluiting van een periode,
waarin gezocht werd naar een vreedzame
oplossing van het Algerijnse vraagstuk.
Deze periode begon verleden maand, toen
de Algerijnse opstandelingenleider een ra
diotoespraak hield, waarin hij de Fransen
in Algerije uitnodigde mede te werken
aan de opbouw van een nieuwe Algerijn-
PAR1JS (UPI) De Algerijnse rege-
se republiek.
Cornelius Mokgoko, die vrijwillige
arbeid koos op een aardappel-
boerderij, vond er de dood. Zijn
familie kreeg later zijn lijk terug
voor herbegrafenis in Pretoria. Twee
van de dragers zijn gekleed in jute
zakken die de werkkleding vormden
van deze arbeiders. Het African
National Congress riep een aard
appelboycot uit, die maandenlang
zwarte arbeiders van hun geliefde
„vis en patates frites" deed afzien.
Er is nog een merkwaardig verschijn
sel: in het afgelopen jaar heeft een groep
leden van het A.N.C., die het oneens wa
ren met doel en tactiek, zich afgesplitst
en een nieuwe beweging gevormd, de
„Afrikanisten". Zij preken geen geweld
loosheid en roepen „Afrika voor de Afri
kanen". Tegen deze nieuwe beweging, ge
leid door Mangaliso Sobukwe, Josias Mad-
zunya en Potlako Leballo, die de blanken
in de toekomst ten hoogste een gastrol
willen toemeten, heeft de regering geen
actie ondernomen, zij heeft zich integen
deel in een soort welwillende belangstel
ling kunnen verheugen. De gevolgen hier
van zullen in de komende jaren blijken:
het A.N.C. wordt door hoogverraadsproces
en verbanning beroofd van zijn gematigde
ervaren en oudere leiders, die vervangen
zullen worden door jongeren, en meer heet-
hoofdigen. op wie de stijgende anti-blan
ke bitterheid der zwarte bevolking veel
gemakkelijker vat zal krijgen, vooral om
dat zij zullen moeten concurreren tegen de
emotionele aantrekkingskracht der botweg
anti-blanke Afrikanisten. Het is allerminst
uitgesloten, dat de politieke aspiraties van
de zwarte bevolking zich zullen afwenden
van een multi-raciaal Zuid-Afrika (het al
ternatief van de huidige „apartheid") en
zich zullen richten op een zuiver zwarte
staat.
Men ontkomt niet aan de indruk dat
zo'n ontwikkeling de Zuidafrikaanse rege
ring welgevallig zou zijn: zij neemt het
alternatief voor de „apartheid" weg en
mobiliseert de blanken in een raciale af
weerhouding, zij zou (wie weet) mogelijk
de toekomstige splitsing van Zuid-Afrika in
een zwarte en een blanke staat in de
hand kunnen werken. Men ontkomt even
min aan de indruk, dat de Zuidafrikaan
se regering, als zij dit meent, met vuur
speelt.
krijgen door berichten als dat over de
conservenfabriek erkende de zwarte vak
vereniging, in ruil voor het schrappen van
haar naam van de zwarte lijst van het
A.N.C.
Het A.N.C. wil dit jaar, waarin de Unie
haar vijftigste verjaardag viert, tegen-
manifestaties houden tijdens het festival
om aan te tonen, dat die verjaardag voor
zwart Zuid-Afrika geen reden tot verheu
genis is. Het wil dit jaar vooral zijn cam
pagne tegen de paswetten intensiveren,
het speelt met de gedachte van een op
roep aan de zwarte bevolking om de pas
sen te verbranden. Het aarzelt daarmee
omdat het weet dat tenminste een derde
of de helft van de zwarte bevolking aan
de oproep gehoor te moeten geven om
het passensysteem werkelijk te torpede
ren. „Wij kunnen niet ontkennen", zei een
ietwat moedeloze leider van het A.N.C. te
gen mij, „dat wij met de ontwikkeling en
organisatie van onze eigen massa nog een
lange weg te gaan hebben".
De botsende stromingen in de strijd van
zwart Zuid-Afrikt tussen mulli-racialisten
en uni-racialisten verdient door de blanke
wereld met de grootste aandacht gevolgd
te worden, want zij heeft haar weerslag
op de positie van de blanke in geheel Afri
ka. Tegenover Guinea's Sékou Tourè. Ke
nya's Tom MBoya, Ghana's Kwame N'Kru-
mah, de uni-racialisten, die de blanke
slechts een gasti'ol toedenken, zijn de mul-
ti-racialisten al in de minderheid. Tanga
nyika's Julius Nyerere, die een multi-ra-
ciale onafhankelijkheidspartij voorzit (een
blanke planter is zijn vice-president) is
er het succesvolste voorbeeld van. Voor
de Rhodesiaanse Federatie en voor Zuid-
Afrika, waar zoveel gevestigde blanken
wonen, lijkt het multi-racialisme uitein
delijk de enige weg om permanente blan
ke aanwezigheid in de toekomst mogelijk
te maken.
De meerderheid der Zuidafrikaanse
blanken denkt daar anders over en ver
wijt de buitenwacht inmenging in haar za
ken maar men kan lastig volhouden dat
de toekomst van het Afrikaanse continent
het westen niet raakt.
De Zuidafrikaanse liberale partij, die
voor gelijke rechten ijvert, de „Zwarte
Sjerp", een blanke vrouwenorganisatie,
aanvankelijk gesticht om voor de rechten
der Engelssprekenden op te komen, die
