Horen en zien
Fantoom in de bar
Omroepverenigingen en weekblad TV
houden in kort geding voet bij stuk
Niemand de deur uit
zonder een
Brinta-onfbijt!
PANDA EN DE TROETELTROEP
AVONTUREN VAN EEN HOND
ROM EN MlOE
V2
Koop nu IVOROL
r
Hoe is het ontstaan
WOENSDAG 23 MAART 1960
9
radio •televisie
AANKONDIGINGEN EN
NABESCHOUWINGEN
Herinnering
Jurriaan Andriessens
radio-opera Perdita
De radio geeft donderdag
7 elevisïeprogr amma
T elevisie-uitzending
uit Rome
Nogmaals Vuile handen'
Televisiecyclus van NTS
over de bezetting
DOOR
WILLIAM"
IRISH
Dubbele tuben: Voordeliger prijs.
Uw tanden vragen het beste.
Tien jaar Europa-College
Dit woord:
OPPERMAN
30. Het was voor Panda een onaange
name verrassing, dat Joris nu ook tol de
troeteltroep behoorde. „Alsof het al niet
moeilijk genoeg voor me is, dat ik op
dieven en inbrekers moet passen!" riep
hij uit. „Nu moet jij er nog bij komen,
de ergste van allemaal!" „Maar baas
je", zei Joris, „juist omdat wij troetels
zo zwak zijn, hebben wij uw bescherming
nodig". „Jij hebt mijn bescherming niet
nodig!" riep Panda, „je hebt je hierin
gedrongen omdat je eh omdat je
vast weer een of andere streek wilt uitha
len!" „Foei toch", zei Joris, „hoe kunt
ge zo hard zijn? Hoe kunt ge zo opspe
len tegen een arme weerloze troetel, die
onder uw bescherming is geplaatst? De
notaris zou dit nooit goedkeuren. Wat zou
hij wel zeggen, wanneer hij komt contro
leren of ge ons wel gelukkig maakt en
hij zou mij in een hoekje aantreffen; een
arme verstoten troetel, in tranen badend?"
Panda wist zo gauw niet, wat hij hierop
antwoorden moest. „Wij troetels hebben
allen gelijke rechten", vervolgde Joris,
„als ik mij oppassend gedraag en niets
doe, moogt ge me niet bij de anderen ten
achter stellen". „Als je je oppassend ge
draagt?" herhaalde Panda, „ik verwacht
van jou juist de meeste last". „Dat is
onrechtvaardig", zei Joris. „Ik doe toch
niets? Let liever op ginds tweetal". Pan
da keek in de aangewezen richting en zag
tot zijn schrik, dat Ted en Ed bezig wa
ren, het huis van buurman te beklimmen!
De V.P.R.O. heeft een goed werk gedaan
met het ophalen van oude herinneringen,
daterend van de jaren 19401945, en voor
namelijk daarom, omdat de keuze der oude
filmfragmenten duidelijk was gericht op
een onthulling van de massale onzin, die
een groep uit het lood geslagen dommerds
in die jaren heeft geproduceerd met het
doel, ons volk te „bekeren" tot een Euro
pese ideologie van slavernij aan het Duitse
„Herrenvolk". De N.S.B. en haar mantel
organisaties, haar propagandamethoden en
haar lariekoek werden in die filmfrag
menten naakt vertoond. Dr. L. de Jong en
Simon Collem hielden zich tamelijk ern
stig, maar eigenlijk zou het een lachwek
kende vertoning zijn geworden, zo andere
herinneringen van tragische en droevige
aard niet met deze karikaturale mensjes
en hun onzinnig gedoe verbonden zouden
zijn.
De beluistering waard was de inleiding
van prof. L. J. van Hoik, die „achter de
schrijftafel" deze filmherinnering aan een
verleden van bewogen aard motiveerde.
Hij had gelijk: men moet terugzien en ver
werken, om de toekomst te beheersen.
Verdringen heeft geen zin. Men moet we
ten wat er verkeerd geweest is, om heden
en toekomst zuiverder te beleven.
De hoofdfilm „Pasport to Pimlico" was
een persiflage op het Engelse gevoel voor
traditie en formalisme. Een soms geestige,
soms gezochte persiflage, waarin de over
drijving baat of schaadt. De satirieke trek
jes waren bepaaldelijk voor de fijnproe-
Beeldschermer
vers.
In afwachting van een stijlconsolidatie
of van een mogelijke verwerping is het
experiment met de elektronische geluids
bronnen in volle gang. Ongetwijfeld is de
radiofonische opera „Perdita" van Jur
riaan Andriessen, die dinsdagavond dooi
de KRO werd uitgezonden, een werk, dat
als voorbeeld van een elektronische
klankvernieuwing alle aandacht waard is.
In elk geval gaat de klankwaarde van
deze opera ver boven de litteraire beteke
nis van de tekst van Tom Bouws, die een
gechargeerd droefgeestige geschiedenis
onder woorden bracht en daaraan mis
schien ook wel met bewuste symboliek,
een geloofstendens verbond.
Andriessens opera heeft met de vele
klankrealismen veel weg van een muziek-
hoorspel. Straatrumoer, machingedruis in
obsederende ritmen, sirenengeloei van een
havenbedrijf, het zijn alle geluiden, die
sfeer en situaties mede bepalen. Maar er
komt in de opera een synthese met het
HILVERSUM I. 402 m. 7.00 AVRO. 7.50 VPRO.
8.00-24.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Gram.
VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00 Nieuws. 3.15
Gram. 9.00 Gvmn. voor de vrouw. 9.10 De groen
teman. 9.15 Gram. 9.35 Waterst. 9.40 Morgenwij
ding. 10.00 Gram. 10.50 Voor de kleuters. 11.00
Tussen de wal en het schip, lezing. 11.15 Gram.
11.45 Van alle breedtegraden, lezing. 12.00 Lichte
muz. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 Orgel en
viool. 12.55 Nationale fotocompetitie. 13.00 Nieuws.
13.15 Meded. en gram. 13.25 Lichte muziek. 13.55
Koersen. 14.00 Pianorecital. 14.30 Voor de vrouw,
li.50 Hammondorgelspel. 15.10 Anna Karenina,
hoorsp. 15.45 Kamermuz. 16.15 Voordr. 16.30 Gram.
17.00 Voor de jeugd. 17.30 Jazzmuz. 18.00 Nieuws.
18.15 Dansmuz. 18.30 Voor de jeugd. 18.45 Sport-
praatje. 18.55 Gesproken brief. 19.00 Voor de kleu
ters. i9.05 Gevar. progr. 20.00 Nieuws. 20.05 Opera
fragmenten. 21.15 Na eb volgt de vloed, hoorsp.
22.30 Nieuws en beursber. van New York. 22.40
Journaal. 22.55 Sportact. 23.05 Uit de wereld van
het amusement, praatje. 23.55—24.00 Nieuws.
HILVERSUM II 298 m. 7.00 KRO. 10.00 NCRV.
11.00 KRO. 14.00—14.00 NCRV.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.15 Gram. 7.30 Voor de
jeugd. 7.40 Gram. 7.45 Morgengebed en overwe
ging. 8.00 Nieuws. 8.18 Gram. 8.50 Voer de vrouw.
9.40 Schoolradio. NCRV: 10.00 Gram. 10.30 Mor
gendienst. KRO: 11.00 Voor de zieken. 11.45 Ge
urde muziek. 12.00 Middagklok - noodklok. 12.03
Gram. 12.25 Voor de boeren. 12.35 Land- en tuin-
bouwmeded. 12.38 Gram. 12.50 Act. 13.00 Nieuws.
13.15 15 jaar geleden, praatje. 13.20 Pianospel en
zang. 13.35 Gcvar. muz. NCRV: 14.00 Gram. 14.50
Gevar. muz. 15.20 Orkestconc. 16.00 Verkenningen
in de Bijbel. 16.20 Pianorecital. 16.50 Gram. 17.00
Voor de jeugd. 17.30 Gram. 17.40 Beursber. 17.45
Gram. 18.00 Gevar. muz. 18.15 Sporlrubriek. 18.30
Muzikale lezing. 18.50 Sociaal perspectief, praatje.
19.00 Nieuws en weerpraatje. 19.10 Op de man af,
praatje. 19.15 Vocaal ens. en orgel. 19.30 Radio-
krant. 19.50 Pol. praatje. 20.00 Gevar. progr. 22.15
Pcriodicnkenparade. 22.25 Gram. 22.30 Nieuws.
22.40 Zaalsportuitslagcn. 22.45 Avondoverdenking.
23.00 Orgelrecital. 23.30 Gram. 23.55—24.00 Nieuws.
BRUSSEL. 324 m.
12.00 Amus.muz. 12.30 Weerbericht. 12.35 Gram.
12.52 Koersen. 13.00 Nieuws. 13.15 Gram. 14.00
Schoolradio. 16.00 Koersen. 16.06 Franse les. 16.21
Gram. 16.30 Kamermuz. 17.00 Nieuws. 17.15 Voor
de kinderen. 18.15 Gram. 18.20 Voor de soldaten.
18.50 Sportkron. 19.00 Nieuws. 19.40 Gram. 19.50
raatje. 20.00 Hoorspel. 21.15 Gram. 22.00 Nieuws.
'2.15 Radio-universiteit. 22.55—23.00 Nieuws.
VOOR WOENSDAG
KRO: 15.45 Jeugdprogramma. NTS: 16.30 Duits-
nd—Chili (voetbal). NTS: 20.00 Journaal en
ec-roverz. VARA: 20.20 Mensen, dingen nu..!
0.30 Kunstkron. 21.00 Gevar. progr. 21.50 Forum.
VOOR DONDERDAG
NTS: 20.00 Journaal en weeroverz. KRO: 20.20
Gesprek. 20.50 Zout der aarde, TV-spel.
zuiver muzikale element van de koor
zang, de declamatorische zang en van een
vertrouwde instrumentatie met traditio
nele klankkleuren en met deze muzikale
taal bereikte de componist treffende
hoogtepunten. Als exclusief radiowerk is
verstaanbaarheid een hoofdvoorwaarde
voor het resultaat van een opvoering ge
worden. Hierover behoefde men bij de
uitzending van dinsdagavond voor zover
het de solozang betrof, zeker niet te
klagen. Maar de koorzang liet in dit op
zicht. mogelijk door de aard van de klank,
nog wel te wensen over, al waren er ook
voortreffelijk uitgevoerde fragmenten te
beluisteren.
Het Omroepkoor en Baarns Jongenskoor
verdienen toch veel waardering voor hun
fraaie zang en verder mag wel het hoofd-
rolspeelstertje Gonny Lankreyer in het
bijzonder genoemd worden, zonder aan de
prestaties van de overige vertolkers te kort
te doen.
De Nederlandse omroep was dinsdag
avond nog met een tweede uitzending in
vernieuwende zin actief. In samenwerking
met de AVRO verzorgde de KRO een
stereofonische uitzending over beide zen
ders van Mozarts Missa brevis in F (K.V.
192), welke in de verzorgde uitvoering en
door de ruimtewerking van de klank met
een merkwaardige localisering van het
strijkorkest, koor met de solisten in de
linker- en het orgel met de orkestbassen
in de rechter-luidfpreker een verrukke
lijke ervaring werd.
Golfbreker
Robert Casadesus. De Franse pianist
Robert Casadesus zal woensdagavond 23
maart voor de vijftigste maal optreden met
het Amsterdamse Concertgebouworkest.
Onder leiding van de Hongaarse dirigent
Laszlö Somogyi zal Mozart's pianoconcert
in C grote terts KV 467 worden uitgevoerd.
Dit concert wordt, zoals gebruikelijk, de
volgende avond herhaald. Robert Casa
desus trad voor de eerste maal met dit or
kest op 14 november 1926; hij speelde toen
het Krönungsconcert in D gr. t. KV 537 van
Mozart.
Op donderdag 31 maart zal 's morgens
van half tien tot elf uur in Nederland het
Italiaanse televisieprogramma worden uit
gezonden van het openbaar consistorie in
de St. Pieterskerk in Rome, in welk con
sistorie de rode hoeden aan de nieuw be
noemde kardinalen onder wie mgr. dr.
B. Alfrink zullen worden uitgereikt.
Advertentie
Voor het gerechtshof te Arnhem is gisteren in hoger beroep behandeld het kort
geding van de omroepverenigingen tegen de uitgeefster van het weekblad „T.V.", de
n.v. Explicator te Doetinchem. Mr. P. j. Witteman, raadsman van de omroeporgani
saties, had dit hoger beroep aangetekend tegen het vonnis van de president van de
rechtbank te Arnhem, waarin deze had bepaald dat geen auteursrechten waren
geschonden door de publikatie van televisieprogramma's door het weekblad T.V. De
president had een commissie van deskundigen benoemd om te doen vaststellen of het
publiceren van radioprogramma's in dit weekblad als een nieuw oorspronkelijk werk
kan worden beschouwd. Deze commissie heeft dit onderzoek echter nog niet ter hand
kunnen nemen, aangezien de omroepverenigingen hiertegen bezwaar maakten. Voor
het weekblad T.V. pleitte mr. A. G. Maris te Den Haag. Het gerechtshof stond onder
presidium van mr. E. E. G. Brouwer, president van de eerste civiele kamer. Mr. Witte
man wilde de vraag of de radio- en televisieprogramma's van de omroepverenigingen
worden beschermd door de auteurswet bevestigend beantwoorden. Ook de avant-
programma's verstrekt aan buitenlandse stations, vallen onder het Nederlandse
auteursrecht, zodra zij in de een of andere vorm weer in ons land terugkeren.
Mr. Witteman stelde dat de publikaties
in „T.V." niet kunnen worden geïdentifi
ceerd met een als nieuw oorspronkelijk
werk gelijk te stellen bewerking. Zij zijn
niets meer dan verveelvoudigingen, zij het
verkort of gedeeltelijk gewijzigd van de
oorspronkelijke vorm en zeker niet een zo
danige bewerking, dat ze als nieuw, oor
spronkelijk werk kunnen worden aange
merkt. Een vervaardiger van een film
naar een of andere roman hanteert met
nog veel meer vrijmoedigheid het oor
spronkelijke thema, doch hij denkt: er niet
aan de auteursrechten van de roman
schrijver te negeren. De raadsman had
bezwaren aangevoerd tegen de benoeming
van de commissie van deskundigen, die
volgens hem overbodig is. De zaak is vol
gens hem zo klaar als een klontje. Binnen
het bestek van de gegevens van de pro
gramma's is een eigen bewerking niet mo
gelijk. Mr. Witteman meende, dat de pre
sident dit zelf had kunnen beoordelen. Bo
vendien houdt zo'n deskundig onderzoek
de zaak het is tenslotte een kort ge
ding maar op. Intussen heeft de tegen
partij zelf een commissie van onderzoek
aan het werk gezet. Deze commissie be
staande uit prof. dr. E. D. Hirsch Ballin,
prof. di\ H. E. Reeser en prof. mr. dr.
M. Rooy, heeft een rapport van negentien
bladzijden geproduceerd, waarin werd ge
concludeerd, dat de radiorubriek in „T.V."
geen verveelvoudiging zou zijn van het
avant-programma van de omroeporganisa
ties. De pleifer wenste niet diep in te
gaan op dit rapport, aangezien dit volgens
hem weinig nieuws aanvoert. De raads
man ontkende ook dat het recht op nieuws
garing van toepassing zou zijn.
Wat ten aanzien van de radio-program
ma's geldt is principieel ook van
toepassing op de televisieprogram
ma's, al zijn deze van beperkte omvang,
aldus mr. Witteman, die het argument
van T.V. bestreed dat een eigen deskun
dige keuze tot de oorspronkelijkheid van
het nieuwe werk zou bijdragen. Pleiter
verdedigde het spoedeisende karakter van
het geding. Het gaat hier om de schen
ding van een recht. Weegt men de be
langen af dan kan men concluderen, dat
het ten aanzien van T.V. gaat om een
beperkt belang, een ondernemersbelang,
en ten aanzien van de omroepverenigingen
om een levensbelang. Als het weekblad
T.V. mag doorgaan met de ongeoorloofde
verveelvuldiging van de programma's der
omroeporganisaties is het hek van de
dam.
Mr. Maris noemde de publikaties in T.V.
een nieuwe presentatie van de televisie- en
radro-programma's. Er was medewerking
gevraagd van de omroepverenigingen in 't
algemeen belang, doch men ondervond
slechts tegenwerking. Desalniettemin is
het weekblad tegen de verdrukking in ge
groeid en heeft thans een oplage van
68.000 Het blad blijkt te voorzien in een
behoefte. De omroepgidsen kunnen daarin
niet voorzien. Deze periodieken kan men
vergelijken met spoorboekjes en T.V. met
een reisbureau, dat een 'keuze maakt,
voorlichting geeft en adviezen verstrekt.
T.V. heeft er steeds naar gestreefd te blij
ven binnen de grenzen, door de wet be
paald. Het publiceert zijn programma's
als een nieuw, oorspronkelijk werk. Het
kan onmogelijk gegevens ontlenen aan de
omroepgidsen, want deze verschijnen la
ter. Blijven over de voor-programma's
voor intern gebruik van de omroepvereni
gingen en voor-programma's voor het bui
tenland. Deze voorprogramma's spelen
echter, volgens mr. Maris, slechts een on
dergeschikte rol. Hoofdbestanddelen van
de berichtgeving van T.V. zijn het sche
ma, de vaste programmapunten, de in
lichtingen van medewerkers en informa
ties uit het buitenland. Mr. Maris noemde
het hanteren van het auteursrecht door de
omroeporganisaties sterk overdreven. Dit
is het inpalmen van een stuk nieuwsga
ring. Tenslotte behandelde mr. Maris een
aantal procesrechtelijke vragen. Hij con
cludeerde, dat om verschillende redenen
de eis van de omroepverenigingen moet
worden afgewezen en dat er geen dringen
de redenen aanwezig zijn voor een kort
geding, temeer omdat T.V. intussen is uit
gegroeid tot een grote organisatie. Dit is
een zaak voor de gewone rechter. De vor
deringen van de omroepverenigingen
moeten zowel op materieel-rechtelijke als
op procesrechterlijke gronden worden af
gewezen, aldus mr. Maris. De president
bepaalde de uitspraak op 3 mei a.s.
Het stuk „Vuile handen".van Jean Paul
Sartre zal, na twee maal te zijn uitgesteld,
woensdag 14 april door de V.A.R.A. op het
televisiescherm gebracht worden.
De hoofdrollen in dit stuk zullen vervuld
worden door Kees Brussen, Andrea Dom
burg en Henk van Ulsen.
'Advertentie
brinta
=tarwe
De Nederlandse Televisie Stichting
heeft besloten onder de verzameltitel „De
bezetting" in de periode mei 1960 tot mei
1965 een reeks programma's uit te zen
den over de geschiedenis van Nederland
in de tweede wereldoorlog. Het accent zal
daarbij vallen op de Duitse bezetting van
Nederland en de Japanse bezetting van
Indië. Vier maal per jaar zal een uitzen
ding van tenminste één uur besteed wor
den hetzij aan een bepaald aspect van de
bezetting, hetzij aan de gebeurtenissen
die zich op de dag van de uitzending
twintig jaar geleden hebben afgespeeld.
Op uitnodiging van de N.T.S. heeft dr.
L. de Jong, directeur van het Rijksinsti
tuut voor Oorlogsdocumentatie, zich met
de samenstelling van deze programma's
belast. Produktie en regie zijn toever
trouwd aan Milo Anstadt en ds. J. A. van
Nieuwenhuijzen draagt namens de N.T.S.
de verantwoordelijkheid voor de uitzen
dingen.
Voor de samenstelling van de program
ma's zal in ruime mate gebruik worden
gemaakt van authentiek documentatie-ma-
teriaal.
18—19. Samen liepen ze naar de buitenkant van 't dorp. Daar was een zagerij, en
Mioe wees op een omgehakte boom, waar een plank dwars overheen lag.
Kijk, daar is-ie! zei ze.
Ja! zei Rom. Dat is 'n mooie wipplank, zeg, laten we maar gauw 'es gaan proberen
Ze gingen ieder aan een eind van de plank zitten.En ja, toen konden ze heerlijk wip
pen! Nïl ging de een omhoog, dan de ander
21)
En toen gebeurde het volgende. Ik zette de tanden
op elkaar en hief mijn hand op totdat zij op gelijke hoogt
was met haar wang. Ik weet niet wat er op dat moment
met de das gebeurde. Ze zal wel op de grond gevallen
zijn. Ik weet alleen héél zeker, dat ze niet om haar nek
terecht kwam.
Ik liet mijn hand niet uitschieten. Ik kon dat niet
doen. Dat ligt niet in mijn aard. Ze probeerde zelfs me
er toe te verleiden. Ik weet niet waarom. Misschien deed
ze dat wel omdat ze zich veilig voelde, omdat ze wist,
dat ik het tóch niet zou doen. Ze had mij in de spiegel
gezien, ze had haar hoofd niet omgedraaid. Ze daagde
mij uit: „Ga je gang, sla mij! Maar daarmee zul je je
zin niet krijgen! Die krijg je nooit! Of je nu lief doet of
nijdig, of je nu aardig bent en hardhandig."
Toen begonnen we dingen te zeggen, die we eigen
lijk niet hadden moeten zeggen. Het bleef echter bij bek
vechten. Ik heb haar geen moment aangeraakt. Ik zei:
„Je-wilt me niet hebben, maar waarom blijf je dan bij
me?"
Zij antwoordde: „Je zou nog eens van pas kunnen
komen bij het verjagen van -inbrekers."
Ik zei: „Je kunt er op rekenen, dat dat van nu af
aan het enige zal zijn, wat ik nog ooit voor je zal doen!
Zij zei toen: „Ik vraag me af, of ik het verschil met
nu zal merken."
Waarop ik weer zei: „Dat herinnert me aan iets.
Ik ben je nog iets schuldig." Ik haalde twee dollar-bil
jetten uit mijn portefeuille en smeet ze achter haar op
de grond. „Dat krijg je nog van me omdat je met me
getrouwd bent!"
Natuurlijk, het was laag van me, het was een rot
streek. Ik greep mijn hoed, rukte mijn jas van de kap
stok en vertrok. Ze zat nog steeds te lachen voor de spie
gel. Ze lachte, Jack. Ze was niet dood. Ik heb haar niet
aangeraakt. Haar lachen volgde me door de deur. Toen
ik die had dicht gesmeten, hoorde ik haar nog lachen.
Ik rende de trap af en wachtte niet op de lift. Dat lachen
maakte me gek, ik moest het zo snel mogelijk ontvluch
ten. Ik hoorde dat lachen zelfs nog op een verdieping la
ger, maar tenslotte stierf het weg.
Hij zweeg lange tijd, zodat de gebeurtenissen, die hij
zojuist weer tot leven had gebracht, langzaam konden
verwaaien en verdwijnen. Eerder kon hij niet verder
vertellen. Er parelde zweetdruppeltjes op zijn hoofd.
Toen ik terug kwam, zei hij ten slotte volkomen
rustig, was zij dood en zij zeiden dat ik het had ge
daan. Zij zeiden, dat het acht minuten en vijf en veertig
seconden over zes was gebeurd. Haar horloge had hun
dat verteld. Het moet. gebeurd zijn binnen tien minuten
nadat ik de deur achter mij had dicht gesmeten. Daar
van krijg ik kippevel. zelfs nu nog iedere keer dat ik
eraan denk. Hij moet al in het gebouw geweest zijn, er
gens weggedoken, wie het dan ook is geweest.'
Maar ie hebt zo juist verteld, dat je de trap hebt
genomen.
Hij kan zich verscholen hebben op de trap naar het
dak. Ik weet het niet. Misschien heeft hij mij zelfs zien
weggaan. Misschien heb ik de deur wel zó hard dicht ge
smeten, dat zij weer opensprong in plaats van in het slot
te vallen, zodat hij gemakkelijk binnen kon komen. Hij
moet achter haar gestaan hebben, voordat zij er erg in
had. Door haar hysterische lachen kon hij waarschijn
lijk ongehoord binnen komen, hoorde zij hem pas toen
het al te laat was.
Het moet wel een dief geweest zijn, dat lijkt ten
minste het meest waarschijnlijke, vind je ook niet?, zei
Lombard.
Ja, maar waarom? Die detectives hebben er geen
verklaring voor kunnen vinden en daarom hebben zij die
mogelijkheid nauwelijks ernstig onderzocht. Het is geen
diefstal geweest. Er werd niets gestolen.
Er lag zestig dollar in één van de laadjes van haar
toillettafel, open en bloot. Het geld is niet eens aange
raakt. Ze is vermoord waar zij zat, voor haar toilletta
fel. En daar werd zij gevonden.
Er moet natuurlijk een of andere reden voor zijn,
dat niets werd meegenomen. Hij is waarschijnlijk bang
geworden, voordat hij zijn plannen kon uitvoeren. Of
door een geluid van buitenaf, of door wat hij zo juist had
gedaan. Dat is al duizend en één keer gebeurd.
Nee, dat gaat ook niet op, zei Henderson vermoeid.
Haar diamanten ring heeft al die tijd zo maar op de
toillettafel gelegen. Ze had dal ding niet eens aan. Al
les wat hij had te doen, was die te grijpen toen hij er
vandoor ging. Of hij nu bang was geworden of niet. En
hoeveel tijd zou dat gekost hebben? Toch maar een frac
tie van een seconde? Nee, die ring is daar blijven lig
gen.
Hij schudde het hoofd.
Die das heeft me genekt. Ze hing helemaal onder
aan op mijn dassenhanger, nogal achterin mijn kast.
die das paste precies bij mijn pak. Nogal natuurlijk:
ik had haar speciaal uitgekozen. Maar ik heb die das
niet om haar nek geknoopt. Ik ben die das kwijtgeraakt
tijdens die ruzie. Ze moet zonder dat ik het gemerkt heb
op de grond zijn gevallen. Ik heb toen de das gegrepen
die ik overdag had gedragen, deed het ding om en storm
de naar buiten.
Kort daarna moet hij zijn binnengeslopen en moet zijn
oog erop gevallen zijn, toen hij op haar toesloop. Hij
raapte de das opniemand weet wie hij was en nie
mand weet, waarom hij het deed!
Het is misschien een impuls geweest, zo maar een
bevlieging, een opwelling om iemand te doden, plotse
ling opgekomen in een op andere krankzinnige, die bui
ten ronddwaalde. Hij kan op die gedachte zijn gekomen,
toen hij jullie ruzie had gehoord en had gemerkt, dat de
deur niet dicht was. Hij moet begrepen hebben, dat hij
zonder gevaar te lopen die moord kon plegen en dat jij
voor de moordenaar zou worden aangezien. Iets derge
lijks is al meer gebeurd! Als het inderdaad zo ge
gaan is, zullen ze hem wel nooit vinden. Zulk soort
moordenaars zijn het moeilijkste te achterhalen. Alleen
door een toeval zou men het kunnen ontdekken. Hij kan
op een kwade dag ingerekend worden voor heel iets an
ders en dan die moord bekennen. Maar dan zou het voor
mij toch te laat zijn!
Hoe staat het eigenlijk met de kroongetuige, waar
je het over hebt gehad in je telegram?
Ik zal het je vertellen. Het is de enige strohalm,
waar ik me aan vast kan klampen. Al zullen ze nooit ont
dekken wie het in werkelijkheid heeft gedaan, toch is
er een mogelijkheid om mijn onschuld te bewijzen. Hij
begon met zijn rechter vuist op zijn linker handpalm te
slaan.
Er is een vrouw, hier ergens in de stad of elders,
nu, op dit moment, nu we erover zitten te praten, die
mij een alibi kan gever}. Ze hoeft alleen maar te vertel
len, hoe laat ze mij op die avond in een bepaalde bar,
acht blokken van mijn flat vandaan, heeft ontmoet. Dat
was tien minuten over zes. Ze weet dat even goed als ik,
wie ze ook mag zijn en waar ze ook is, ze wéét het. Ze
hebben, door alles precies te reconstrueren bewezen,
dat ik onmogelijk op dat tijdstip in de bar kon zijn ge
weest en óók nog die moord gepleegd kan hebben. Jack,
als je iets voor me wilt doen, als je me hieruit wilt red
den, moet je op een of andere manier die vrouw weten
te vinden. Zij en zij alleen kan mijn onschuld aantonen.
Lombard dacht lang na. Ten slotte zei hij:
Wat is er tot nu toe gedaan om haar te vinden?
Alles, was het ontmoedigde antwoord, Alles,
wat maar enigszins mogelijk was. Lombard liet zich
naast Henderson op de krib vallen.
Ppff, zuchtte hij. Nu het de politie niet is ge
lukt, je advocaat niet is geslaagd, nu iedereen en alles
is mislukt, kort nadat het gebeurd is en met tijd in
overvloed, wat voor kans heb ik dannu ,m adnla nae-
overvloed, wat voor kans heb ik dan nu, maanden la
ter en met nog maar achttien dagen de tijd
De cipier was verschenen. Lombard stond op. Zijn
hand gleed van Hendersons schouder, toen hij zich om
draaide en naar de celdeur liep.
Henderson keek op.
Wil je me geen hand meer geven? vroeg hij aar
zelend.
Waarom zou ik dat doen? Ik kom morgen toch
weer terug?
Bedoel je dus dat je me wilt helpen? Lombard
draaide zich om en keek Henderson vernietigend aan.
Hij leek wel beledigd door die vraag.
Hoe kun je nu zoiets vragen? Wat denk je wel?
Denk je nu heus dat ik jou in de steek zou laten?
(Wordt vervolgd)
Advertentie
Op dinsdag 29 maart zal in het Inter
nationaal Cultureel Centrum te Amster
dam door de Europese Beweging een bij-
eenkomst^ belegd worden ter gelegenheid
van het tienjarig bestaan van het Europa-
College te Brugge. Professor Brugmans,
rector van het Europa-College, zal na
mens de Beheerraad verslag uitbrengen
van de in Brugge opgedane ervaringen.
Voorts zal het woord gevoerd worden
door de minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen, mr. J. M. L. Th. Cals,
professor mr. L. G. A. Schlichting, rec-
tor-magnificus van de rooms-katholieke
universiteit te Nijmegen en mr. C. A. Bos,
wetenschappelijk ambtenaar aan de Vrije
Universiteit te Amsterdam, als oud-stu
dent van het Europa-College.
Er is een hele reeks woorden die be
ginnen met opper- in de betekenis:
eerste, voornaamste, hoogste. Men
denke aan opperbevelhebber, opper
hoofd, opperhuid, oppergod, opperarm,
opperbestuur, opperkleed, opperstal
meester. opperwezen en talloze andere.
Het lijkt voor de hand te liggen het
woord opperman op dezelfde wijze te
verklaren als: het hoofd der werklieden.
Daartegen verzet zich evenwel de be
tekenis van opperman, die in de
woordenboeken wordt omschreven als:
helper van de metselaar, man die kalk
en stenen aandraagt. Men neemt daar
om aan dat het eerste deel der samen
stelling samenhangt met het laat-
latijnse woord on er a in de samen
stelling operarius: werkman. Daarmee
is in overeenstemming dat oppermans-
loon betekent: laag loon en oppermans-
werk: nedeiige ai'beid. Vroeger bezigde
men ook de woorden opperknecht en
oppei-jongen.