Suriname ontstemd over
Nederlandse inmenging
schilderzelfmet
Washington verwijt Zuid-Korea
onderdrukking der oppositie
HET WEER
Wee r-se rv ice
Spoorwegtunnel onder Het
Kanaal verdient voorkeur
OPELS I960
Bloedige botsingen kosten
meer dan tachtig levens
Shodh trotseert do jaren!
Conflict om baldakijn
voor de Koningin
Zeven doden in
het verkeer
„Den Haag hanteert
verkeerde normen"
Dr. Linus Pauling: Er zijn
al 150.000 kernbommen
Lagere temperaturen
In de krant van heden:
POLITICI UIT DE WEST VERKLAREN:
Het woord is aan
Reportage van drie uur
van Margarets huwelijk
Reserve-officier trekt
ontslagaanvraag in
74e JAARGANG No 239 WOENSDAG 20 APRIL 1960 305e JAARGANG No 87
Directie, Redactie, Administratie Grote Hout. I H I B Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
straat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen). LbbJ AT V* I I I Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- I II 1 I 1 I 1 I 1 iflflïllflï] Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65,
kantoor Haarlem-N. Soendaplein. Tel 57755 JL A UL %*JL JL JL W A JL fc# L/ %JL V4 A\A VA
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT P.'W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
Verwachting tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking en op
de meeste plaatsen droog weer.
Aanvankelijk zwakke, later ma
tige wind uit noordelijke rich
tingen. Lagere middagtempera-
turen.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
zie advertentie op pagina 16
Meer dan tachtig mensen hebben het
leven verloren bij wanordelijkheden in
de voornaamste steden in Zuid-Korea.
Op de foto zien we agenten die op
treden tegen studenten in Seoel.
Telefoto)
Weerrapporten 1, 2
Uit het binnenland .1, 2, 3, 5
Buitenlands nieuws1, 3, 5
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel 3
Agenda van Haarlem en IJmond 7
Uit stad en omgeving7, 9
Feuilleton 11
Horen en Zien 11
Kunst 11
Beeldverhalen 11
Economisch nieuws13
Beurs 13
Scheepsberichten 13
Soort 15
Dit nummer bestaat uit
zestien pagina's
Ons blad heeft in Haarlem een „weer-
dienst" ingesteld, die zowel vreemde
lingen als stedelingen tot nut zal zijn
bij het organiseren van hun vakantie
uitstapjes. Aan het nieuwe verkeers-
huis van Haarlems Bloei op het Sta
tionsplein is een stalen kast bevestigd,
waarin zowel de temperatuur als de
luchtdruk wordt aangegeven en tevens
een beknopte weersverwachting wordt
opgehangen, die tweemaal per dag
wordt vernieuwd. Op die wijze kan
men volledige inlichtingen verkrijgen
ten aanzien van de weersgesteldheid
en een prognose maken over wat er
„boven zijn hoofd hangt". Ongetwijfeld
voorziet deze service in een behoefte
en ons blad biedt deze service gaarne
aan, als verlengstuk van zijn .dage
lijkse informatieve activiteit, aan alle
Haarlemmers en iedereen die onze stad
met een bezoek vereert.
Otto Weiss:
Het belangrijkste nieuws is niet dat wat
stof tot spréken, doch tot denken geeft.
WASHINGTON (Reuter) De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken
Herter heeft de Zuidkoreaanse ambassadeur in Washington gezegd, „dat Zuid-
Korea onclerdimkkingsmaatregelen heeft genomen die een vrije democratie niet
passen", aldus een verklaring van het State Department. Volgens deze verklaring
over de binnenlandse aangelegenheden van een bondgenoot een verklaring die
wellicht geen precedent heeft heeft Herter de ambassadeur te kennen gegeven
dat Zuid-Korea de nodige doeltreffende stappen moet doen om de democratische
vrijheden, zoals de vrijheid van meningsuiting en vergadering en de persvrijheid,
te beschermen. Herter zou de ambassadeur voorts gevraagd hebben „de aandacht
van zijn regering te vestigen op de mogelijke reacties in het buitenland, die zou
den kunnen uitlopen op een duidelijke verzwakking van het internationale pres
tige van Zuid-Korea". Herter heeft de ambassadeur een aide mémoire over
handigd, waarin de Amerikaanse regering haar bezorgdheid te kennen geeft over
de onlusten in Zuid-Korea. In officiële kringen in Washington is gezegd, dat de
Verenigde Staten hopen, dat hun scherpe veroordeling van de „onderdrukkings
maatregelen" in Zuid-Korea spoedig een einde zal maken aan de gewelddadig
heden en het bloedvergieten. Ér zijn tot dusver meer dan tachtig mensen gedood
en duizend gewond.
Het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft verklaard, dat de
„te rechtvaardigen grieven" van de beto
gers in Zuid-Korea onder andere betrek
king hebben op onregelmatigheden tijdens
de jongste verkiezingen. Het ministerie
sloot zich geheel aan bjj een eerder ge
publiceerde verklaring van de Amerikaan
se ambassadeur in Seoel, die uiting had
gegeven aan zijn ernstige bezorgdheid
over de onlusten. In deze verklaring werd
aangedrongen op „herstel van orde en
rust en het treffen van een regeling voor
de onmiddellijk te rechtvaardigen grie
ven, die tot de demonstraties hebben ge
leid".
Volgens kringen van het State Depart
ment is er geen verandering gekomen in
de plannen van president Eisenhower om
in juni een bezoek van één dag aan Zuid-
Korea te brengen. In het Amerikaanse
Huis van Afgevaardigden is de eis gesteld
dat de president het bezoek afzegt.
SEOEL (Reuter/AFP) De Zuidko
reaanse politie heeft woensdag in Seoel
weer het vuur geopend op een driehonderd
betogers. Gemotoriseerde troepen hebben
stellingen betrokken bij alle belangrijke
regeringsgebouwen. Het huis van presi
dent Syngman Rhee staat onder zware be
waking. De politie zou woensdag zijn gaan
schieten nadat betogende studenten zich
meester hadden gemaakt van dertig auto's
en twintig andere in brand hadden gesto
ken. In vijf steden zijn alle scholen ge
sloten. In de andere zijn de universitei
ten en middelbare scholen gesloten, maar
de lagere scholen geopend
Orde hersteld
Volgens luitenant-generaal Son Jo Sjan,
opperbevelhebber van het leger, zijn het
gezag en de orde thans geheel hersteld.
Slechts die betogers, die rechtstreeks ver
antwoordelijk waren voor de vernieling
van regeringseigendom en brandstichting
zouden als „oproermakers" beschouwd
worden. Generaal Song zei, dat alle kran
ten bevel gekregen hebben, geen lijst te
publiceren van slachtoffers van de onge
regeldheden van gisteren. De krachtige
verklaring van de Amerikaanse ambassa
de over de onlusten en berichten over de
reactie van Washington zijn wel in de
kranten verschenen.
Generaal Song Jo Sjan deelde op een
persconferentie mee, dat de troepen bevel
hebben gekregen, niet op de betogers te
schieten. Generaal Son Jo Sjan is belast
met de uitvoering van de bepalingen op
grond van de staat van beleg. Hij zou er
ook op toezien, dat de politie geen ver
geldingsmaatregelen tegen de studenten
neemt. De stafchef gaf de verzekering,
dat zijn soldaten slechts in enkele geval
len geschoten hadden, toen zij rechtstreeks
aangevallen werden. Generaal Song Jo
Sjan, had eerder verklaard dat zijn troe
pen zullen schieten, indien op hen wordt
geschoten, of indien zij dit uit zelfverdedi
ging noodzakelijk achten.
In Seoel patrouilleren thans een divisie
infanterie en een compagnie gevechtswa
gens, die uit stellingen in tweede linie nabij
de Noordkoreaanse grens zijn terugge
trokken.
Volgens het Noordkoreaanse persbureau
hebben studenten te Pjongjang gisteren
betogingen gehouden uit solidariteit met de
jeugd en de studenten van Zuid-Korea.
(UPI) Volgens de laatste mededeling
zijn in de afgelopen nacht 123 doden ge
teld. waarvan 118 in Seoel alleen. Tenmin
ste 300 personen, onder wie twee Amerika
nen, zijn ernstig gewond. In de zieken
huizen in Seoel liggen honderd gewonden
op sterven.
ENGLEWOOD (Reuter) De Verenig
de Staten bezitten een voorraad van hon
derdduizend kernbommen en de Sovjet-
Unie vijftigduizend, terwijl er slechts drie
honderd van deze bommen nodig zijn om
een van deze twee landen volledig te ver
nietigen, zo heeft dr. Linus Pauling, de
Amerikaanse Nobelprijswinnaar ver
klaard in een rede te Englewood in de
Amerikaanse staat New Jersey.
Dr. Pauling, die hoogleraar is aan het
technologisch instituut van Californië.
meent dat er weinig kans is dat veel men
sen een aanval met kernbommen zullen
overleven, zowel als direct gevolg van de
ontploffing als door de radio-actieve neer
slag. Hij gelooft voorts, dat als gevolg van
de kernproeven die tot op heden zijn ge
nomen, in de komende generaties bij el
kaar een 150.000 kinderen geestelijke of
lichamelijke afwijkingen zullen vertonen.
Advertentie
TWEKA BIKINI'S
PARIJS (Reutei-) In een rapport aan
de Britse en Franse regeringen zegt een
speciale studiegroep, dat een tunnel onder
Het Kanaal „technisch en financieel uit
voerbaar" is en in vijf jaar aangelegd
kan zijn. „De beste oplossing" zou een
spoorwegtunnel zijn waarbij de treinen
ook auto's vervoei-en. De kosten worden
geraamd op 107 miljoen pond sterling (on
geveer 1.070 miljoen gulden). Volgens de
plannen van de commissie zou het met de
aanbevolen verbinding mogelijk zijn de
afstand Parijs-Londen in vier uur en twin
tig minuten af te leggen. Elk uur zouden
door de tunnel in beide richtingen 1800
auto's vei-voerd kunnen worden en de snel
heid van de treinen zou gemiddeld 110 ki
lometer per uur zijn. Door gebruik te
maken van de tunnel zou een reiziger die
anders de boot neemt vijf percent kunnen
heid van de ti-einen zou gemiddeld 110 ki-
bespai-en en een automobilist dertig per
cent. Het goedei-envej-voer per trein door de
tunnel zou de helft goedkoper zijn dan per
schip.
De commissie is van oordeel dat de be
kostiging van de tunnelbouw een volledig
particuliere zaak kan zijn, mits de Britse
en Franse regeringen voldoende waar
borgen geven.
De B.B.C. heeft bekendgemaakt dat de
uitzending van de plechtigheden van het
huwelijk van prinses Margaret drie uur
zal duren en dat meer dan honderd man
televisie-pei'soneel en meer dan twintig
camera'ó nodig zullen zijn. De B.B.C. deel
de mede dat zij elk detail van de ceremo
nie op 6 mei zal uitzenden, van het mo
ment af dat de prinses Clarence House
verlaat tot zij en haar bruidegom Antony
Armstrong-Jones na de plechtigheid op
het balkon van Buckingham Palace zullen
verschijnen. Voordat de ochtendplechtighe
den voorbij zijn zal de eerste zending tele-
recordings reeds op weg zijn naar Ameri
ka en Canada.
De commissie acht de bouw van een
brug over het kanaal in vi jaar eveneens
mogelijk, maar daar zouden de hogei-e
kosten tegenover staan. Bovendien zou een
brug niet rendabeler zijn dan een spoor
wegtunnel. Dezelfde bezwaren gelden voor
een tunnel voor auto's en treinen.
Advertentie
Uitsluitend de allernieuwste
Verhuur z. ch. J. v. d. LUBBE
Sophiastraat 25 - Haarlem - Tel. 10002
Een Amsterdamse resei -e-officier heeft
vorig jaar december, naar aanleiding van
het initiatief van officieren om te komen
tot een aanbieding van een baldakijn aan
de Koningin, een ingezonden stuk ge
plaatst in een te Amsterdam verschijnend
landelijk dagblad. De inhoud van dit inge
zonden stuk was voor staatssecretaris
Calmeyer aanleiding de betreffende offi
cier een brief to schrijven, waarin deze
geadviseerd werd, eervol ontslag aan te
vragen.
Deze ontslag-aanvrage werd inderdaad
door de officier ingediend, maar ongeveer
een week geleden kreeg staatssecretaris
Calmeyer weer een schrijven van de Am
sterdamse reserve-officier met de mede
deling, dat deze toch maar liever zijn ont
slagaanvrage introk. Deze ontslagaanvra
ge heeft men kunnen achterhalen, daar de
Koningin hierover nog niet beslist had. Nu
dus het eerst gevraagde eervol ontslag
van de officier niet doorgaat, is de kans
niet uitgesloten, dat op last van de staats
secretaris een speciale commissie bijeen
zal komen, die zal moeten beslissen of de
ze officier oneervol ontslag zal krijgen,
aangezien de inhoud maar meer nog
de ironische toon volgens de mening
van de staatssecretaris althans niet
strookte met de stand van officier.
In het ingezonden stuk schreef de offi
cier o.m.: „Tot mijn onuitsprekelijk ge
noegen heeft een aantal zeer volwassen
hoogwaardigheidsbekleders zich ver
enigd in een ere-comité „aanbieding bal
dakijn", om onze huidige Vorstin van een
dergelijk attribuut te voorzien. Even
kwam bij mij de vraag op. of deze heren
geen andere nuttige bezigheden hebben.
Het zal echter zo zijn, dat hier geen spra
ke is van officiële werkzaamheden, maar
van vrijetijdsbesteding, temeer daar Hare
Majesteit bereid was, het spel mee te
spelen".
Een zesjarig dochtertje van de familie
W. V. uit het Groningse dorp Weiwerd is
bij een verkeersongeval omgekomen. Het
kind stak op een autoped plotseling de
weg o\'er. Daarbij werd zij aangereden door
een passerende vrachtauto. Ze was op slag
dood.
Op de Wandelweg te Wormerveer is de
71-jarige bromfietser A. van Diepen uit
Wormer overreden door een trekker met
oplegger. Hij is tijdens het vervoer naar
een ziekenhuis overleden.
De 43-jarige N. H. de Zwart is op de
hoek Amstelveenseweg-Kaifjeslaan te Am
sterdam met zijn auto tegen een gepar
keerde personenauto gereden. Waarschijn
lijk is hij onder het rijden onwel geworden.
Tijdens het vervoer naai het Wilhelmina-
gasthuis is hij overleden.
Op de rijksverkeersweg Amersfoort
Zwolle onder Elburg stak de 70-jarige
heer W. Westerink uit Oosterdorp (bij El-
burg) met zijn rijwiel de drukke verkeers-
weg over en is onder een passerende per
sonenauto geraakt. Hij was op slag dood.
Op het Zuidwerfplein in Den Haag is de
zesjarige Alexander Truffino uit de Mar
lotlaan, door een personenauto overi-eden
en om het leven gekomen. De jongen reed
met een vliegende hollander op de noor
delijke rijbaan van genoemd plein. De
autobestuurder die juist wegreed, zag de
jongen op zich afkomen en trachtte nog,
door scherp naar links uit te wijken, hem
te ontgaan. Een botsing was echter niet te
vermijden. De jongen werd zo ernstig ge
wond dat hij ter plaatse overleed. De auto
kwam tegen een lichtmast tot stilstand.
In het ziekenhuis aan de Zuidwal in Den
Haag :s de 42-jarige wachtman N. van der
Zwan uit de Neptunusstraat in Den Haag
overleden aan de gevolgen van een onge
luk, dat hem op 4 april j.l. te Hoek van
Holland overkwam.
In het r.-k. ziekenhuis in Enschede is de
47-jarige M. W. Roode uit Weerselo over
leden aan de gevolgen van een bromfiets
ongeluk dat hem vorige week te Borne is
ovei-komen. De man is toen. vermoedelijk
door overmatig drankgebruik, van zijn
bromfiets gevallen waai-bij hij een sche-
delbasisfractuur opliep.
Advertentie
de verf voor het schilder feest
De eerste twee Statenleden, die deel uit
maken van de deze week in ons land ver
wachte Surinaamse delegatie, t.w. de heer
J. A. Pengel, voorzitter van de Nationale
Partij Suriname en fractieleider van de
ze voornaamste regeringspartij, en de heer
J. Lachmon, fractieleider van de Verenig
de Hindustaanse Partij, zijn dinsdagavond
met het lijnvliegtuig der K.L.M. op Schip
hol aangekomen, waar zij terstond tegen
over vei-slaggevers hun afkeuring uitspra
ken over de wijze, waarop men volgens
hen „zich soms in Nederland bemoeit met
binnenlandse politieke aangelegenheden in
Suriname."
De heer Pengel formuleerde dit o.a. als
volgt: „Er is in Suriname een zeker ge
voel van onbehagen ontstaan, o.a. naar
aanleiding van enkele artikelen in belang
rijke Nederlandse dagbladen, die afbre
kende kritiek op de Surinaamse regering
hebben uitgeoefend."
Als tweede oorzaak van het genoemde
onbehagen wgrd een recente uitlating van
minister Beerman opgesomd. „Wanneer
Suriname geen cassatierechtspraak wil
invoeren," zo had de minister bij zijn te
rugkomst inv Nederland ongeveer gezegd,
„dan zullen buitenlandse bedi'ijven min
der vertrouwen in de rechtspraak hebben
en wellicht van grote investeringen in Su
riname terugschrikken." Volgens de beide
Statenleden heeft men dit in Suriname
min of meer als een middel tot het uit
oefenen van een zekere pressie opgevat.
„Zelfstandigheid bedreigd"
Met nadruk ging de heer Pengel voort:
„Het werkelijke probleem, dat zich telkens
weer voordoet, is dat men in Nederland
voor ons Europese maatstaven wil aanleg
gen en dat gaat nu eenmaal niet. Wij zijn
andere mensen. Wij hebben wel een Wes
terse cultuur, maar wij zijn afstammelin
gen van de Afrikanen of van de Hindoes,
zoals b.v. de heer Lachmon. Dat geeft
aanleiding tot misschien niet gewilde mis
verstanden en die kunnen op hun beurt
zelfs weer leiden tot conflicten. In Suri
name hebben wij het gevoel, dat onze zelf
standigheid in het gedrang kan komen en
dat achten wij verkeerd."
Advertentie
De heer Lachmon drukte het als volgt
uit: „Ik zie de oorzaak van de vertroebe-
ling der verhouding o.a. in de omstandig
heid. dat men in Nederland niet genoeg
probeert in Koninkrijk-verband met de ge
voelens van de andere partners altijd re
kening te blijven houden. Laat men dat
toch proberen. Uitlatingen alsof Neder
land Suriname alleen maar helpt, dus
steun verleent zonder meer, zetten bij ons
kwaad bloed. Het lijkt door het geschrijf
in de kranten hier, alsof dat werkelijk zo
is en alsof wij daar dankbaar voor moeten
zijn."
Tienjarenplan-wensen
De heer Pengel memoreerde dat de de
legatie naar Nederland komt om met de
regering in Den Haag te spreken over een
heroriëntatie van het Surinaamse tienja
renplan. „Hoewel de ontwikkeling van de
diverse projecten een bevredigend ver
loop heeft, kleven er aan het plan toch en
kele gebreken. Wij willen o.a. het tempo
versnellen, zodat de projecten nog sneller
worden uitgevoerd. Wij zelf dragen een
derde van de kosten, die dan dus hoger
zullen worden Die zullen wij betalen
Wanneer wij echter elders voor het tien
jarenplan gelden zouden lenen, dan is hel
thans nog zo, dat die bedi-agen kunnen
worden afgetrokken van de thans beschik
baar gestelde gelden. Daarin zouden wij
graag verandering zien aangebracht.
„Hatelijke pers"
Hij meende dat de Nederlandse pers
zich ten aanzien van Suriname van haar
grote verantwoordelijkheid uiterst bewust
dient te zijn en dat zij zich „boven de si
tuatie moet kunnen verheffen."
„De pers hier moet niet vervallen tot
kleine politieke strubbelingen in Suriname
Echte inmenging in de Surinaamse poli
tiek is „levensgevaarlijk" Men moet zich
meer bezig houden met de ontwikkeling
van het land. In de Surinaamse pers
schrijft men toch ook geen hatelijke ver
halen over binnenlandse politieke kwesties
in Nederland. Het statuut gaat uit van
het standpunt van samenwerking. Die kan
worden verstoord door de pers".
Een ander punt. dat de wrevel van de
heer Pengel had opgewekt, was de discus
sie in de Tweede Kamer over het ontslag
van drie ambtenaren van de Surinaamse
regeringsvoorlichtingsdienst. Ook dat was
in Suriname opgevat als Nederlandse in
menging in een Surinaamse binnenlandse
aangelegenheid.
Concluderend verklaarde hij: „Wij
weten nog niet hoe men in Neder
land denkt. Wij willen dit bezoek tevens
benutten om hier zo goed mogelijk de
stemming te peilen over de gebeurtenis
sen. die tot het wantrouwen aanleiding ge
geven hebben."
Tegen het einde van deze week worden
de andere leden van de delegatie in ons
land verwacht: de Surinaamse premier
mr. S. D. Emanuels, de ministers dr. ir.
F. Essed van Opbouw en dr. J. J. Sedney
van Financiën, alsmede nog vier statenle
den.
President Eisenhower heeft een tra
ditie voortgezet, die de Amerikanen als
een van de belangrijkste sportgebeur
tenissen van het jaar beschouwen.
Eisenhower wierp de eerste bal in het
honkbalstadion te Washington en open
de daarmee het seizoen voor deze in
Amerika uiterst populaire sport.
