AA
Eerste eenheden voor N. Guinea
in augustus klaar voor vertrek
Herkozen Adenauer acht
opvolging niet actueel
HET WEER
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Teclin. Tekenmaterialen
schilder zelf met
Nog steeds aardschokken
in verwoeste stad Lar
Mode
huis
Indonesiërs zinspelen op
sluiting van Suezkanaal
voor Karei Doorman
Hij striemt vriend en vijand en werpt
de socialisten de handschoen toe
Australië gereserveerd over de
aangekondigde versterkingen
Syngman Rhee's Korea is
geschiedenis geworden
Twee winnaars van
eerste toto-prijs
Agent neergeslagen door
jongens in Boskoop
Conflict in samenstelling
van bevrijdingsprogramma
NESTHUI
SGHRAVENDIJK
Garage
VAN WIJK
krokantbrood
In de krant van heden:
Nog steeds koud
Op Koninginnedag vallen
enkele treinen uit
Het woord is aan
Vice-president en gezin
verkozen de dood
Radio en televisie
li. STRIJLAND. SfHOTER.IVEG 7
TELEFOON 60114
sikkens-tjallema produkt
AUe Ridderorden en
onderscheidingen
direkt uit voorraad
SOLEX DE LUXE
1. J. VAN KOOTEN
74e JAARGANG No 246
Directie. Redactie, Administratie Grote Hout
straat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen).
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
DONDERDAG 28 APRIL 1960
Haarlems Dagblad
305e JAARGANG No 94
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107,
t. n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt.
Directie:
P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
SJIRAZ (Reuter) Ook woensdag is
de Zuidperzische stad Lar door aard
schokken getroffen, de derde reeks schok
ken sinds zondag. Van slachtoffers is geen
melding gemaakt. Bi.i de aardschokken
van dinsdag zouden vijf Perzische mili
tairen omgekomen zijn toen bouwvallen in
stortten terwijl zij in de stad naar
slachtoffers onder de puinhopen zochten.
TEHERAN (UPI) In een beklemmen
de hitte en terwijl hongerige wolven in
de omgeving zwerven, wordt in de Per
zische stad Lar gewerkt aan het bergen
van de slachtoffers van de grote aardbe
ving. Tegen de middag waren 350 doden
geborgen en Iwee mensen levend vanon
der het puin gehaald.
Advertentie
VAASA is
Uw ideale dagelijks brood,
voedzaam en licht
verteerbaar. Verrukkelijk
met ieder beleg op elk
uur van de dag.
G
uit Finland
Imp. Fa. E. van Vliet Ezn, Amsterdam
pag
Weer rapporten 1, 2
Uit het binnenland.2, 13
Op de Praatstoel 3
De Kleine Wereld3
Buiten lands nieuws •■■3, 13
Van Mensen en Dingen 5
Uit; stad en omgeving-5, 7, 9
Kunst 7
Agenda van Haarlem en IJ mond 7
Feuilleton 15
Horen en Zien15
Globetrotter Garcia de Leon 15
Beeld.verhalen15
Beurs 77
Scheepsberichten 17
Economisch nieuws 17
Sport 19
Dit nummer bestaat uit
vier-en-twintig pagina's
Advertentie
Gen.Cronjéstr.120
Altijd apart en goedkoper dan de stad
Verwachting tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking en
plaatselijk enkele buien. Over
wegend matige noordelijke wind.
Aanhoudend koud met hier en
daar nachtvorst.
Volledige weerrapportêh op pagina twee.
Uiterlijk onbewogen zit de Berkelse
arts O. in de verdachten bank in de
Leeuwarder rechtszaal, waar gisteren
de behandeling van zijn tweede gij-
moord, proces begonnen is. Op de ach
tergrond de officier van Justitie nxr.
M. H. Gelinck, op wie de zware taak
rust:te bewijzen dat de de dorpsarts
in de Leeuwarder strafgevangenis zijn
mede-gevangene Lodder met binnen
gesmokkeld vergif zou hebben om
gebracht.. Voor een verslag van de
eerste procesdag zie men pagina 2.
Aan onze postabonnees,
Zaterdag 30 april (Koninginnedag) zal
er geen postbestelling zijn, daar de
posterijen die dag zondagsdienst
hebben.
Dit betekent, dat, voor zover ons blad
de morgen na verschijning in uw bezit
komt, de couranten van vrijdag 29
april en zaterdag 30 april tot onze spijt
een dag later zullen bezorgd worden.
DE DIRECTIE
Zaterdag zal in verband met de viering
van koninginnedag een aantal forensen
treinen, dat op normale" zaterdagen rond
het middaguur rijdt, worden opgeheven.
DJAKARTA (UPI) Zegslieden op het
Indonesische ministerie van Buitenlandse
Zaken hebben vandaag laten doorsche
meren dat de regering de Verenigde Ara
bische Republiek mogelijk zal vragen om
de Karei Doorman de doorvaart door het
Suezkanaal te ontzeggen.
„Wij hebben het nog niet gevraagd,
maar de mogelijkheid bestaat dat wij het
doen", zo verklaarden dc zegslieden. „Wij
rekenen op de Egyptische gevoelens van
solidariteit".
Sukarno heeft juist zijn bezoek aan de
V.A.R. beëindigd en in een communiqué
met Nasser gewaarschuwd tegen de ge
volgen van het zenden van de Karei
Doorman.
Intussen is de ontstemming over de reis
van de Karei Doorman naar Nederlands
Nieuw-Guinea in de Indonesische hoofd
stad gegroeid.
Het voorgenomen bezoek van de Karei
Doorman aan Nederlands Nieuw-Guinea
werd in Djakarta beschreven als „een uit
daging aan de Indonesische strijdkrachten
en het volk en een aanwijzing van Ne
derlands agressieve bedoelingen".
(Reuter) Kapt. K. A. Mattjik, woord
voerder van het Indonesische „Nationale
front voor de bevrijding van West-Irian"
heeft het voorgenomen vlagvertoon met
de „Karei Doorman" en twee begelei
dingsschepen in de wateren van Nieuw-
Guinea een „oorlogshandeling" genoemd.
Tegenover verslaggevers zei hij woe
dend dat de Nederlandse actie ook een
schending betekent van de 12-mijlsgrens
der Indonesische territoriale wateren.
„Het is het absolute recht van Indonesië
zijn soevereiniteit te verdedigen en. bo
vendien. de verantwoordelijkheid van het
volk te zamen met de strijdkrachten dei-
republiek, om maatregelen te treffen ter
bestrijding van elke vijand, die tracht de
soevereiniteit van de Indonesische natie
aan te tasten".
De woordvoerder van het nationale be
vrijdingsfront vervolgde: „Laten wij ons
thans gereed maken teneinde het hoofd te
bieden aan elke actie die de Nederlanders
mochten beginnen tegen het volk en de
Indonesische natie".
De eerste detachementen voor de versterking van defensie van Neder
lands Nieuw-Guinea zullen in de loop van de maand augustus voor ver
trek gereed zijn, zo heeft de minister van Defensie, ir. S. H. Visser mede
gedeeld in zijn brief aan de voorzitter van de Tweede Kamer, waarin hij,
zoals wij gisteren berichtten, de maatregelen tot versterking van de ver
dediging van Nieuw-Guinea heeft toegelicht. De minister schreef deze
brief overeenkomstig de toezegging van zijn ambtsvoorgangers om de
beide Kamers der Staten Generaal tijdig in te lichten zodra eenheden
van de krijgsmacht anders dan ter vervanging buiten Nederland zouden
dienen te worden geplaatst. Hoewel, gezien de ervaringen, de beoogde
versterking zal dienen te worden gebaseerd op de uitzending van daartoe
aan te wijzen beroeps- èn dienstplichtig personeel, zal de gelegenheid tot
vrijwillige uitzending naar Nederlands Nieuw-Guinea worden opengesteld.
Aan hen die zich daarvoor aanmelden zal met inachtneming van het
dienstbelang en bij overigens nagenoeg gelijke capaciteit om te voldoen
aan de te stellen eisen, de voorkeur worden gegeven.
B e r 1 a g e
Hoge kunst is niet alleen een gevoels
uiting, doch ook het resultaat van een
scherp verstand.
(Van onze correspondent in Bonn)
KARLSRUHE De vitale 84-jarige
Westduitse bondskanselier en C.D.U.-voor
zitter Adenauer heeft gisteren, op de eer
ste dag van het C.D.U.-partijcongres te
Karlsruhe, zijn socialistische tegenstan
ders de handschoen toegeworpen voor de
verkiezingen die in september 1961 voor de
Bondsdag zullen worden gehouden. Op
nieuw zal het motto van de C.D.U., dat
velen in welvaart wentelende kiezers als
muziek in de oren zal moeten klinken,
luiden: „geen experimenten". Ditmaal
evenwel haalt Adenauer's partij boven
dien uit voor een uitdagende slag tegen
de S.P.D.. die bijzonder veel waarde kan
hebben. Hij degradeerde zijn socialisti
sche opponenten namelijk tot permanente
neen-zeggers, waar het de westelijke bond
genootschappen van de bondsrepubliek
aangaat.
De strijdbare Adenauer maakte om te
beginnen korte metten met. alle bewerin
gen volgens welke het noodzakelijk is om
naast de 84-jarige bondskanselier „nu
reeds" een kroonprins neer te zetten.
„Voor als het eens mis zou gaan met de
kanselier", zoals zijn tegenstanders fijn
zinnig zeggen. „Laat niemand" aldus
Adenauer, „zich toch zorgen maken wie
mijn opvolger wordt. Zo'n kroonprinsen-
affaire is in de grond van de zaak een
onaangename geschiedenis. Wanneer het
ogenblik gekomen is dan daarvan ben
ik overtuigd zijn er genoeg mensen die
het stuur vast en sterk in de hand ne
men". Dit zei hij onder aanhoudende toe
juichingen van de gedelegeerden op dit
partijcongres.
En om dc S.P.D. toch maar vooral in
het zwartste daglicht te stellen zei hij
enerzijds dat „wij zonder de NAVO een
speelbal zouden zijn die beslist in de han
den der Russen zou geraken". Anderzijds
dat de S.P.D. in de loop der jaren tot
tien maal toe neen heeft gezegd tegen de
reeks van overeenkomsten, die de enge
band tussen Bonn en de westelijke wereld
hebben gesmeed: van het lidmaatschap
van de Raad van Europa af tot het
E.G.K.S.-verdrag, het akkoord van Pe-
tersberg, het zogenaamde Duitsland-ver-
drag, het verdrag voor de Europese De-
fensiegemeensychap, het. bezettingsver
drag. de Westeuropese Unie, de NAVO, de
dienstplicht en het Saargebied.
Veertien rebellen
Deze tien punten zullen het komende an
derhalf jaar het scherpe zwaard moeten
vormen waarmee Adenauer zal optornen^
tegen de S.P.D Zeker van de zege is hij
niet Hij hoonde niet voor niets zijn eigen
partijgenoten op hoge zetels die legen de
partij-eenheid en de wil van het kabinet
in hebben gehandeld. Hij joeg zijn partij
genoten op naar een hoog verkiezingstem
po, hij toonde zijn ergernis over de bu
reaucratie in de partij en onder de C.D.U.-
parlemenlsleden. De oude kanselier en
partijvoorzitter is nog wel zo machtig, dat
hij het zich kan veroorloven over ieder
een en alles in zijn eigen partij de staf
te breken. Desondanks: voor het eerst in
twaalf jaar moest hij bij zijn herverkie
zing tot voorzitter tien blanco en vier neen
stemmen incasseren. Dat zijn veertien re
bellen tegen zijn regime.
Met betrekking tot de aangekondigde
versterkingen van marine, leger en lucht
macht op Nieuw Guinea vernemen wij
van de betrokken voorlichtingsdiensten
nog het volgende: de stationering van
straalvliegtuigen op Nieuw-Guinea, waar
toe de Regering heeft besloten, beperkt
zich tot de reeds eerder in de Kamer be
sproken zending van Hunter-straaljagers
met de Karei Doorman. Het is ook thans
nog niet te zeggen wanneer de beman
ningen en het andere personeel naar
Nieuw-Guinea zullen gaan, evenmin als
welk luchtmachtpersoneel hiervoor in aan
merking komt. De genoemde vliegveldbe
veiliging door de Koninklijke Landmacht
betreft een uitbreiding van het aantal se
dert anderhalf jaar op Nieuw-Guinea ge
stationeerde detachementen luchtdoelartil
lerie. De L.V.D. kon geen nadere mede
deling doen omtrent de omvang van deze
uitbreiding. Wel is van legerzijde ver
klaard dat het bij de genoemde statione
ring van grondstrijdkrachten uitsluitend
om infanterie gaat en dus niet om gespe
cialiseerde wapens. De vorm van deze
eenheden is te vergelijken met die van de
Suriname-detachementen.
De Koninklijke Marine zal onder meer
voor de luchtverkenning speciale toestel
len krijgen. Onlangs zijn voor de aanschaf
hiervan enkele deskundigen naar Amerika
geweest en men deelt ons mede, dat,
hoewel het officiële fiat hieraan nog moet
worden gehecht, reeds een bestelling is
geplaatst op een aantal vliegtuigen, dat
de afgedankte Martin Mariners moet ver
vangen.
CANBERRA (Reuter) Sir Garfield
Barwick, de waarnemende minister van
buitenlandse zaken, zei woensdag in het
huis van afgevaardigden, dat de Australi
sche regering geen reden heeft te veron
derstellen, dat er ook maar de minste
agressieve bedoeling schuilt in het Neder
landse besluit Westelijk Nieuw Guinea te
versterken.
CANBERRA Volgens berichten van
U.P.I. heeft men in officiële kringen te
Canberra het besluit van de Nederlandse
regering om de militaire defensie van
Nederlands Nieuw-Guinea te versterken,
met grote reserve ontvangen.
Het bericht meldt dat de voornaamste
ministers de huidige situatie tussen Neder
land en Indonesië uiterst delicaat achten.
Deze mening is nog versterkt door de
mededeling uit Den Haag, zo kort volgen
de op de bekendmaking van het voorne-
Apeldoorn gaat als eerste gemeente in
Nederland ten gerieve van de bewoners
van enkele dorpen in deze gemeente,
een proef nemen met. een mobiel secre
tarie-bureau. Deze wagen bemand met
een secretarie-ambtenaar zal weke
lijks standplaats kiezen in Beekbergen.
Loenen, Uddel en Hoenderloo. Moesten
deze première 'n landelijk tintje.
de bewoners van deze plaatsen vroe
ger kilometers afleggen voor formali
teiten in verband met. burgerlijke
stand, thans komt het raadhuis prak
tisch voor hun deur. Beekbergen was
de eerste plaats waar het secretarie
bureau zitting ging houden de eer
ste klam vergezeld van 'n koe gaf aan
men de Karei Dooi-man naar Nieuw Gui
nea te zenden.
WASHINGTON (Reuter) Amerikaan
se functionarissen hebben woensdag ge
zegd niet te geloven dat Indonesië van
plan is zijn toevlucht tot geweld te nemen
om zijn aanspraken op Westelijk Nieuw
Guinea te verwerkelijken. Er is geen of
ficiële reactie van het State Department
gegeven op het Nederlandse besluit om de
verdediging van Nedeiiands-Nieuw-Guinea
te versterken. Maar functionarissen, die
niet met name genoemd wilden worden,
zeiden, dat president Sukarno en dr. Su-
bandrio kort geleden verklaard hadden dat
Indonesië niet van plan was geweld te ge
bruiken. „Ik ben van mening, dat de
Amerikaanse regering geloof hecht aan
die vex-klaringen", aldus een van de func
tionarissen.
Hij zei, dat het zeker waar is, dat In
donesië in de afgelopen paar jaar zijn
militaire kracht aanzienlijk heeft versterkt
met wapens uit verschillende kringen.
Maar aan de andei-e kant is het vraagstuk
van de binnenlandse veiligheid van Indo
nesië enorm groot. Hij zei, dat het altijd
mogelijk is dat Indonesië West-Nederlands
Nieuw-Guinea zou kunnen aanvallen. Indo
nesië heeft fel gereageerd op het Neder
lands besluit om een vliegdekschip voor
vlagvertoon naar Nederlands-Nieuw-Gui-
nea te zenden en er is altijd een kans van
actie en reactie, leidend tot een gewapen
de botsing. Maar thans hebben de Ver
enigde Staten geen reden te twijfelen aan
het woord van Indonesië, dat het niet zijn
toevlucht tot geweld zou nemen, zo zei de
ze Amerikaanse functionaris.
SEOEL (UPI) Aan het Korea van
president Syngman Rhee is vandaag een
einde gekomen. Het uit vier personen be
staande gezin van de man die als zijn
„kroonprins" gold, nam de „uiteindelijke
verantwoording" voor de bloedige studen
tenonlusten van de laatste weken en ein
digde zijn bestaan in een zelfmoordpact.
waarvan Rhee's geadopteerde zoon de
executant was. Slechts enkele uren later
verliet dc. 85-jarige staatsman het presi
dentieel paleis en was een einde gekomen
aan een carrière in staatsdienst van 65 jaar
roemloos afgesloten door liet volk dat zich
tegen de „vader des vaderlands" keerde.
Rhee's ontslag zou vandaag door de Na
tionale Vergadering formeel zijn aan
vaard. zo de onverwachte dood van de ge
kozen ex-vice president Lee Ki poeng met
vrouw en jongste zoon door de hand
van Rhee's geadopteerde zoon, niet tus
senbeide gekomen was. Deze zoon, 23 jaar
en luitenant :n het Koreaanse leger, sloeg
na zijn drievoudige moord de hand aan
zichzelf. Dit drama hee'ft zich afgespeeld
in een bijgebouw van het huis van presi
dent Rhee, waar Lee met zijn gezin een
toevlucht had gezocht tijdens de recente
demonstraties tegen de regering. Voor zijn
vlucht naar het huis van Rhee, was Lee
door studenten met de dood bedreigd. De
demonstranten hielden Lee verantwoorde
lijk voor het gewelddadig optreden der po
litie.
De eerste prijs in de KNVB-toto van
zondag wordt gedeeld door 2 deelnemers:
de heren S. Schouten, Slijkstraat 20,
Weesp, en W. .1. Louwerens, Witveen 59.
Den Haag. Ieder krijgt 48.600.
De tweede prijs van i 97.200 valt in 48
parten uiteen ieder ontvangt f 2.025. De
eerste-prijswinnaars behaalden 14 punten,
de tweede-prijswinnaars 13.
Dezer dagen hield een*, aantal jongelui
zich in de avonduren op ter hoogte van
een lunchroom op de Zijde te Boskoop.
Vier jongens uit Bodegraven waren nog
al luidruchtig en vielen voorbijgangers,
onderwie enkele meisjes, lastig. Een po
litieman, die één van de onhebbelijke kna
pen mee wilde nemen naar het bureau,
werd onverhoeds door drie vrienden van
de gearresteerde, aangevallen. Met. z'n
vieren wierpen zij de politieman tegen de
grond. Deze liep daarbij een hersenschud
ding op.
Drie van de jongelui konden later wor
den aangehouden Zij zullen vrijdag voor
de officier van Justitie in Den Haag wor
den voorgeleid.
Karei Prior heeft ten einde raad zo
zegt hy zelf de door hem door de natio
nale programmacommissie verstrekte op
dracht teruggegeven om het amusements
programma op bevrijdingsdag voor radio
en televisie samen te stellen.
„Ik zie geen kans meer om een kloppend
programma in elkaar te zetten", zo zegt hij
als commentaar op zijn besluit, „nu men,
zonder mij erin te kennen, zo maar liedjes,
liefst nog wel drie, uit het programma
schrapt en dan dood-leuk zegt, zoek maar
een ander, dan houdt voor mij alles op."
Het is eigenlijk begonnen met Corry
Brokken's „Milovd", het door haar in het
Nederlands gezongen succesliedje van
Edith Piaf. Dit liedje is Prior geeft het
ook toe min of meer pikant. „Ik kan
mij voorstellen en ik heb er begrip voor
dat een liedje in zo'n programma niet zou
kunnen passen. Maar clan verwacht ik, dat
alle moeite wordt gedaan om bijvoorbeeld
de tekst wat te veranderen of om andere
ideetjes aan de hand te doen, zodat het
liedje zonder het programma, dat een con
tinuïteit moet hebben, te schaden, vervan
gen zou kunnen worden. Maar niets daar
van: botweg wordt mij gezegd, na een
vergadering van een commissie, waar ik
als producer niet eens bij mag zijn, dat
drie liedjes niet geschikt zijn en dat ik
maar anderen moet nemen."
Daarmede valt of staat de opzet van het
programma, aldus Prior, want het gaat
onder het motto „Wat was uw eerste suc
ces-liedje na de oorlog". Als dan het al zo
vaak door de radio gezongen „Tante Nel"
van de lijst moet en „He kissed me here"
moet verdwijnen, dan zou ik eigenlijk Cees
de Lange en Hetty Blok ook uit het pro
gramma moeten nemen. Een programma
waaraan ik nu al twee maanden aan het
wei'k ben en waarvoor maandag de repe
tities beginnen. Of dit dienstweigering is?
Wel neen, zegt Prior, ik werd uitgenodigd
om een programma te maken. Ik weiger
niet, maar ik heb gezegd dat ik er geen
kans meer toe zie.
Advertentie
Advertentie
DE VERF VOOR HET SCHILDERFEEST
Advertentie
SMIT EN VAN RIJSBERGEN
Zijlstraat 71 Haarlem - Tel. 16965
Advertentie
DE VEILIGSTE BROMFIETS
nu 375.—
Houtplein 18-20 - Tel. 16615-12000
(Ook op gemakkelijke betalingscondities)
Advertentie
GROTE HOUTSTRAAT 51
Tuin- en ligstoelparasols
Tuin- en kampeerstoelen
SUNNY SEAT en andere merken
SCHOMMELBANKEN
Advertentie
BARTEÜORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
lEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
TWEKA BIKINI'S
Advertentie
O VERVEEN
Hiermede herinneren wij u er aan dal
onze zaak KONINGINNEDAG en BEVRIJ
DINGSDAG zal zijn GESLOTEN t
