Washington poogt de spionage moreel te rechtvaardigen KROESJTSJEV DREIGT MET REPRESAILLES TARVO OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT HET WEER Eisenhower gaf reeds jaren geleden zijn toestemming VESPA MAAT FRANKEN CAO-busbedrijven goedgekeurd Noren en Japanners doen navraag in Washington Opnieuw vielen bijen volken ten prooi aan bespuiting i^'MORRIS before ijouêuij! Geen financieel nadeel voor bejaard echtpaar 74e JAARGANG No 255 DINSDAG 10 MEI 1960 305e JAARGANG No 103 In de krant van heden: poe, Herhaling mei '59? Enkele lichte buien U-2's na 1 mei in Turkije niet meer opgestegen Het woord is aan Vrijwel geen honingoogst Ernstige waarschuwing aan het adres van TurkijePerzië, Pakistan en Noorwegen v.a. 84,50 House of England Uitlatingen van Simon Carmiggelt kwetsend NCRV-televisiestuk niet godslasterlijk Als u gaat verhuizen J. J. VAN KOOTEN TWEKA BIKINI'S Gasfornuis als kluis smaakt zo heerlijk, vooral als het gebakken is door Directie, Redactie, Administratie Grote Hout straat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen). Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hootdredacteur: Jos L. Lodewijks Haarlems Dagblad Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65, fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107, t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt. Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije (Van onze Haagse redacteur) Naar wij vernemen heeft het College van Rijksbemiddelaars maandagmiddag de nieuwe C.A.O. voor de autobus-lijn- dienstbedrijven goedgekeurd. Volgens deze nieuwe arbeidsovereenkomst, welke per 1 april ingaat, gaan de salaris sen van het administratief personeel met zes percent omhoog, die van het technisch en het rijdend personeel met vijf percent met dien verstande dat het technisch per soneel bovendien zes cent per uur (onge veer drie percent) meer gaat verdienen en de lonen van hei i.idend personeel „ont- knikt" worden met bijna twee percent om een achterstand ten opzichte van de werk- classificatie in te halen. Een en ander uiteraard onder het voorbehoud dat deze verbeteringen niet al eerder onder een an dere benaming werden toegepast. De ploe- gentoeslag, welke per 1 augustus van het vorige jaar werd ingevoerd, blijft uitslui tend gehandhaafd voor die personeels groepen welke daadwerkelijk in ploegen werken of geacht worden dit te doen. Rijksbemiddelaars hebben nog een voor behoud gemaakt ten aanzien van sommige jeugdlonen. Die kwestie wordt later op nieuw bezien. Weerrapporten 1, 2 Uit het binnenland 2, 4 Buitenlands nieuws 3 Op de Praatstoel 3 Kunst 5 Uit stad en omgeving7 Agenda van Haarlem en IJmond 7 Feuilleton .9 PI oren en Zien ,9 Beeldverhalen 9 Economisch nieuws11 Beurs 11 Scheepsberichten 11 Sport 13 Dit nummer bestaat uit veertien pagina's (Van onze weerkundige medewerker) De tendens van dit meiweer lijkt als twee druppels water op die van het vorige jaar. Toen was deze eerste en vroege warmtegolf warmer met een hoogtepunt op 13 mei toen er maxima van 25 tot 28 graden werden gemeten. Ook nu hebben de hogedrukgebieden een sterk overwicht en voeren oostelijke winden droge lucht aan. Doordat de wind via het nog koude zeewater werd aangevoerd bleef het in de noordelijke kustprovincies belangrijk koe ler. De kleine storingen waarvan er een in Frankrijk een paar verspreide onweers buien bracht, trekken te ver van ons langs, namelijk via Portugal naar Engeland, om het weer bij ons te kunnen verstoren. Het grootste deel van deze week zal de droogte dan ook zeker nog voortduren. Het is voor de land- en tuinbouw in ons land niet te hopen dat het een herhaling wordt van am NEERSLAB MIN DER OAN NORMAAL fmamj J a sond 6Q51S) 1959 mei 1959 want dan ziet het er met een nü al veel lagere grondwaterstand niet best uit. Ook elders in West- en Midden Europa is het abnormaal droog hetgeen wel de bijzonder lage waterstanden van vrijwel alle grote rivieren bewijzen. Bij deze landwind is het achter de dui nen (westzijde) bij dit zonnig weer al heer lijk. Het zeewater is nog koud (9 C.). Verwachting tot morgenavond: Perioden met zonneschijn maar ook enkele verpreid voorko mende lichte buien. Overwegend matige oostelijke wind.. Dezelf de temperaturen als vandaag of iets lager. Volledige weerrapporten op pagina twee. WASHINGTON (Reuter) De Noorse ambassadeur in Washington heeft maan dag verklaard, tijdens een onderhoud met minister Iierter, de indruk gekregen te hebben, dat het neergeschoten Amerikaan se vliegtuig niet op weg was naar een Noors vliegveld. De ambassadeur had een kort onderhoud met Herter nadat de Noorse regering hem opgedragen had een volledig onderzoek in te stellen naar het vliegtuigincident. (Vol gens Kroesjtsjev was het vliegtuig uit Pa kistan opgestegen met bestemming Bodoe in het noorden van Noorwegen). De Noor se minister van Buitenlandse Zaken Lan ge heeft maandag in het parlement mee gedeeld, dat Noorwegen nooit toestemming had gegeven zijn vliegvelden te ge bruiken voor vluchten boven het gebied van derden. TOKIO (Reuter) De Japanse minis ter van Buitenlandse Zaken, Foetsjiama, heeft verklaard, dat hij het „State De partment" gevraagd heeft of de Ameri kaanse U-2-vliegtuigen, die in Japan zijn gestationeerd zijn, inlichtingen verzame len voor een derde land. ANKARA (UPI) De Turkse regering heeft officieel verklaard dat geen enkel Amerikaans vliegtuig ooit toestemming heeft gekregen de Turks-Russische grens te passeren. De Amerikaanse autoriteiten hebben ook nooit toestemming gevraagd voor dergelijke vluchten. ADANA (UPI) De drie U-2 vliegtui gen die op de basis Incirlik, bij Adana in Zuid-Turkije zijn gestationeerd, zijn niet de lucht in geweest sinds 1 mei, de da tum waarop het vierde toestel van de groep werd neergeschoten. De toestellen behoren aan de N.A.S.A., het Amerikaan se bureau voor lucht- en ruimtevaart. Robert Burton Wat niet hersteld kan worden, moet worden verdragen. Op 17 mei zal het Nationaal Luchtvaart museum op Schiphol voor het publiek worden opengesteld. Vele oude vlieg tuigmodellen hebben er een plaats ge vonden. Zo ziet men er De Spin, het eerste vliegtuig van Fokker, waarop wij thans, letterlijk en figuurlijk neerzien Het koolzaad in de Flevopolder Is on langs met een chemisch middel bespoten ter bestrijding van enkele schadelijke keversoorten. De bijen, die ieder jaar naar de Flevopolder worden overgebracht, zijn echter niet bestand tegen dit insecticide, zoda«t zij en masse sterven. Dit weekeinde zijn de imkers in Flevo land gaan kijken wat er van hun bijen over is. Het was erger dan zij dachten. Men schat, dat er zo'n driehonderd miljoen bijen door het insecticide gedood zijn. Van een honingoogst is dit jaar dan ook geen sprake, want het neemt tijd in beslag voor de volken weer op kracht zijn gekomen. (Van onze correspondent in Washington) De nieuwe verklaring van minister Her ter over de spionagezaak, is vooral om twee redenen interessant. Ten eerste tracht Washington weg te komen uit de beklaagdenbank. Daarom deed Herter een poging de spionage moreel te rechtvaardi gen. Ten tweede probeerde Herter de cri- tiek te smoren, die gewekt was door de vorige verklaring van het State Depart ment. In de vorige verklaring werd ge meld, dat de autoriteiten te Washington geen toestemming hadden verleend tot de vlucht, die in de Sovjet-Unie werd onder schept. Herters jongste document doet uitkomen, dal Eisenhower het systeem van spionage uit de lucht reeds jaren ge leden heeft goedgekeurd. Voor specifieke MOSKOU (Reuter en AFP) - ,.De eerste maal, dat zich weer een incident voordoet als dat van de eerste mei, zal de Sovjet-Unie vergeldingsmaatregelen nemen tegen de landen, die toestaan dat van hun vliegvelden vliegtuigen opstijgen en landen, die spionagevluchten boven de Sovjet-Unie maken aldus heelt de Russische premier en partijleider Kroesjtsjev maandag op eén receptie in de Tsjechoslowaakse ambassade te Moskou tegenover een aantal ambassadeurs ver klaard. Zich met name richtend tot de diplomatieke vertegenwoordigers van Turkije, Perzië. Pakistan en Noorwegen, verklaarde Kroesjtsjev nadrukkelijk dat in geval van een nieuw incident, waarbij bewezen zou worden dat het schen dende vliegtuig afkomstig was of zou landen op gebied van één dezer landen, de Sovjet-Unie vergeldingsmaatregelen zou nemen tegen de „buitenlandse bases in dat land. Kroesjtsjev vervolgde: „Wij zeggen tegen de regeringen van landen, die Amerikaanse bases in hun land toelaten: het land, waar aan u uw gebied verhuurt, ligt veraf, maar u ligt dichtbij ons. Laten wij echter geen conclusies trekken, die de betrekkingen tussen de landen zouden kunnen bederven. Ik herhaal dat wij niet slechts in vrede, doch ook in vriendschap met de Ameri kanen willen leven", aldus Kroesjtsjev. Kroesjtsjev noemde de Amerikaanse ver kenningsvlucht een „uitdaging", die op zettelijk kort voor de topconferentie ge beurde. Hij voegde hieraan toe: „Er is gezegd, dat de militairen dit hebben gedaan. Doch wat is dat voor een staat, waarin de mili tairen dingen doen, waar de regering tegen is?" „Wat voor vertrouwen kunnen wij in de politiek van een dergelijke staat stellen?" De Russische premier vervolgde: „Op negen april vloog er ook een Amerikaans vliegtuig over Russisch gebied. Wij hadden het eigenlijk moeten neerschieten, doch wij deden het niet. Wij maakten er wel een aantekening van. Toen het op één mei weer gebeurde schoten onze militau-en, die hun taak prachtig vervulden, wel, en raak". Hij zei de verklaring der Amerikaanse regering, dat zij gedwongen was een vlieg tuig over Russisch gebied te laten vliegen, zeer gevaarlijk te achten. „Dit betekent namelijk dat deze regering een dergelijke handelwijze niet veroordeelt, doch haar in tegendeel rechtvaardigt. En dit houdt weer in dat de Verenigde Staten mogelijk in de toekomst nog meer van dergelijke vluchten zouden laten ondernemen", aldus Kroesj tsjev. Hij zei ook nog: „Indien de andere staten hiermede instemmen, zijn wij bereid tot algehele ontwapening en wij zullen een akkoord daarover op eerlijke wijze na komen". „En dan, mijne heren, behoeft u niet bevreesd te zijn, dat er niet voldoende controle zal kunnen worden uitgeoefend. Men zal dan boven ons gebied mogen vlie gen en zoveel mogen fotograferen, als men maar wil. Dan zal een voorval, als nu ge beurd is, zich niet meer voordoen", aldus Kroesjtsjev. Advertentie Naast onze „leisure sport- jackets" (v.a. 29,50) nu ook lichtgetinte mohairsportcolberts Easy weight! Vlolte model len In 10 moderne pastel tinten. Met een multicolour Marzoi/o (59,50) dTrevira pantalon (v.a. 44,50) hebt u een elegante sportcombl- natiel Amsterdam, SJegullersbreestr. 21-23 tegenover Tuschlnskl vluchten zou niet telkens toestemming van het Witte huis nodig zijn. Herter verklaarde, dat de Verenigde Staten reeds jaren op uitgebreide schaal de Russische grenzen van de lucht uit heb ben verkend en „nu en dan" het Russi sche luchtruim zijn binnengedrongen. Het verkenningsprogram dat door ongewapen de burgervliegtuigen was uitgevoerd had ten doel te waken tegen een onverhoedse aanval, krachtens een instructie van Eisenhower tot hel verzamelen van in lichtingen met alle mogelijke middelen. Herter zei verder, dat het blijkbaar geen geheim was voor de Russische lei ding, dat dergelijke Amerikaanse verken ningen werden uitgevoerd. „De vraag rijst nu, waarom zij (de Russische leiders) op dit ogenblik proberen het huidige incident als een propagandaslag in de koude oor log uit te buiten", aldus Herter. Volgens de minister zou het incident, in plaats van afbreuk te doen aan de topconferentie die de volgende week begint, de wereld de betekenis moeten inprenten van een erns tige poging in Parijs om tot doeltreffende waarborgen te komen tegen een onver wachte aanval en agressie. De Verenigde Staten, aldus Herter, hopen oprecht, dat premier Kroesjtsjev bereid zal zijn tot sa menwerking bij het bereiken van een over eenkomst tot het nemen van doeltreffende maatregelen, die de vrees voor onvei-- wachte massale vernietiging uit de ge dachten van de volken in de gehele we reld zullen bannen. Amerika is door dit incident getroffen op een uitermate tere plek: zijn moraliteit, rechtschapenheid en eerlijkheid, waar men zich altijd op liet voorstaan, zijn thans in opspraak gebracht en de zaak is nog verergerd doordat men aanvankelijk het geval hoopte te camoufleren door een on ware verklaring. In landen, waar men in het openbaar wat cynischer is dan in de Verenigde Staten, kan men inzake spiona ge de volgende stelling horen verdedigen: probeer zoveel mogelijk te spioneren, doch geef nooit toe dit te doen. Washington wijkt thans van een dergelijke internatio nale spionagecode af door de spionage toe te geven en te trachten haar moreel te rechtvaardigen. Amerika, aldus Herter. zou tegenover de vrije wereld te kort zijn geschoten in haar verplichtingen, indien de vluchten boven Rusland niet waren onder nomen. Ruslands geslotenheid zou Ameri ka genoopt hebben tot volvoering van deze internationale plicht. Waarom? De bekende comentator Lippmann is nuchterder. Hij toont zich niet geschokt door het feit. dat Amerika spioneert, maar hij ziet wel in dat spionage een bedrijf is, dat buiten de wet en buiten een morele code valt. Lippmann critiseert niet het feit, dat de president een dergelijke spio nage in het verleden heeft toegestaan doch hij vraagt zich af waarom Eisen hower zo kort voor de topconferentie deze riskante vluchten niet heeft verboden. Toch blijkt Herters morele saus wel aftrek te vinden. In het bijzijn van Herter heeft een selecte groep Congresleden de rechtvaardigende verklarir.0 van Allan Dulles aangehoord. Hun reactie was vrij gunstig voor de regering. Het incident was voor vele Amerikanen uitermate pijnlijk en zij tonen zich thans zeer ontvankelijk voor de uitleg, die Amerika van blaam probeert te zuiveren. Maar al tracht de Amerikaanse rege ring dergelijke vluchten thans ook moreel te rechtvaardigen, juridisch bezien is haar stelling nog zeer aanvechtbaar. Invoering van fotograferende satellieten zou echter het juridische aspect van dit soort spiona ge een onderwerp van de eerste orde kun nen maken. (Reuter) De ontwerper van de Lock heed U-2 Johnson, gelooft dat de door de Russen gepubliceerde foto's van de neer geschoten U-2 in feite foto's van een ander vliegtuig zijn en wel van een tweemotorige Russische „Beagle" straal bommenwerper. Hij zei op de foto van de Russen geen enkel onderdeel van de U-2 te hebben her kend en dat op de foto voorkomende wrak stukken een structuur hebben die anders is dan die van de U-2. Johnson zei niet te geloven dat de Russen de U-2 hebben neergeschoten met een raket of door mid del van een vliegtuig. Als zij de U-2 in handen hebben, is dat doordat het toestel door een technische storing tot ver bene den zijn normale kruishoogte is gedaald, zo meent hij. Staatssecretaris Scholten: Het heeft geenszins in de bedoeling van de heer Simon Carmiggelt of van de VARA gelegen in een televisie-uitzending godslasterlijke of voor anderen kwetsende uitdrukkingen te gebruiken. Dit heeft de VARA aan de staatssecretaris van Onder wijs, Kunsten en Wetenschappen mr. Y. Scholten doen weten, naar hij aan het Tweede Kamerlid jkvr. Wttewaall van Stoetwegen (CHU) in antwoord op door haar schriftelijk gestelde vragen mede deelt. De staatssecretaris heeft kennis geno men van de bedoelde uitlatingen van de heer Carmiggelt, welke voorkomen in de aankondiging van enige liedjes. De tekst van deze aankondiging luidde: „Het meis je in het liedje wil een bruiloft. Dat zegt ze niet één keer, dat zegt ze wel vier keer. Vrouwen zijn nu eenmaal niet gierig met woorden". In den beginne was het woord en een Vlaamse dichter leidde hieruit af, dat er dus vóór Adam nog een vrouw op aarde moet zijn geweest. En wat dat hu welijk betreft merkte hij op: „God schiep de vrouw, zag hoe het de man verging en bleef vrijgezel". De staatssecretaris is van mening, dat dergelijke uitlatingen als kwetsend voor Godgelovigen moeten worden gekwalifi ceerd. De VARA heeft haar leedwezen be tuigd en toegezegd voortaan met méér zorg de televisie te bezien. De staatsse cretaris heeft de omroepvereniging van zijn teleurstelling over het voorgevallene doen blijken. Gezien de toezegging van de VARA meent hij hiermee te kunnen vol staan. In antwoord op hem door het Tweede Kamerlid ir. Van Dis (SGP) gestelde vra gen heeft de staatssecretaris van Onder wijs, Kunsten en Wetenschappen mr. Y. Scholten medegedeeld dat het toneelstuk De bloeiende Perzik zijn inziens geen gods lasterlijke elementen bevat. Dit toneelstuk is op 20 maart door de N.C.R.V. als tele visie-spel uitgezonden. Advertentie dan laat u toch die verhuizing uitvoeren door een vakman Waarom zou u risico lopen Vraag ons eens geheel vrijblijvend inlichtingen. F. DAM IA AN S EN ZN. Zijlvest 41 - Haarlem - Tel. 12456-14155-52514 In Scheveningen wordt een nieuwe pier gebouwd. Langzaam maar zeker vordert men. Wij hebben tot dusver nagelaten om van iedere meter winst op de zee een foto te publiceren, maar ditmaal onthouden we de lezer dit on gewone beeld niet: de pier. van onderen gezien! Advertentie HOUTPLEIN 18 - 20 TEL. 16615 - 12000 Advertentie BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL,-13439 LEIDSESTRAAT (BIJvkONINGSPLEIN). AMSTERDAM TEL 223596 Het bejaarde echtpaar uit de Pijnboom- straat in Haarlem-Noord, dat op 2 mei zijn in het gasfornuis geborgen spaarduiten ter waarde van 17.000 aan bankbiljetten en 15.000 aan effecten meende in rook te zien opgaan, nadat een dochter, onwetend van de kostbare inhoud van deze „safe", het fornuis had aangestoken, heeft geen enkel financieel nadeel van deze vergissing Naar men ons van de zijde van de Nederlandsche Bank in Amsterdam, waar heen het fornuis was overgebracht, mee deelde. is namelijk bij onderzoek gebleken dat slechts op een zeer klein gedeelte na alle bankbiljetten en effecten onbeschadigd zijn. Alleen enkele bankbiljetten ter waar de van 100 zijn gedeeltelijk verschroeid, maar ook deze konden aan het echtpaar worden vergoed. Advertentie

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1960 | | pagina 1