Johannes den Hertog benoemd tot
dirigent bij de Nederlandse Opera
Vele aanbiedingen voor het
Nederlands Ballet
Renault Bestelauto's
Koor „Katholiek Haarlem"
met „Die Jahreszeiten"
Multatuli-herdenkingen in
Amsterdam en Brussel
Agenda
voor Haarlem
en de IJmond
GARAGE DEN HOUT
Drie Nederlandse
studenten naar titelstrijd
zweefvliegen
VRIJDAG 13 MEI 1960
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
IS
V elsen-IJ midden
Beverwijk
Heemskerk
Nederland neemt deel
aan fotoverkennings-
wedstrijd
sinaasappel
citroen
vruchtenlimonade
GESLAAGDE CULTURELE MISSIE
De best verzorgde vijftig
boeken van 1959
(Van onze Kunst-redacteur)
Tijdens een pérsconferentie in het I.C.C. te Amsterdam heeft de intendant van
de Nederlandse Opera, mr. Evert Cornelis, meegedeeld dat Johannes den Hertog
met ingang van 1 september 1960 is aangesteld als diligent van een aantal voor
stellingen voor de duur van drie jaar. Tijdens het eerste jaar zal hij tevens belast
zijn met de dagelijkse muzikale leiding, in de volgende twee jaren zal hij zich tot
directies bepalen. De algemene muzikale leiding blijft voorlopig een vacature en
zal, tot daar in is voorzien, in handen van het bestuur blijven. Mr. Cornelis be
paalde zich in zijn inleiding vooral tot een globaal overzicht van de organisatie
bij de opera, waaruit bleek dat het bestuur en vertegenwoordigers van de opera
leden aanstaande woensdag een bespreking zullen hebben om het probleem
inzake de vertegenwoordiging van het personeel tot een oplossing te brengen.
In de huidige commissie van overleg
die bestaat uit drie vertegenwoordigers
van het bestuur en drie van de Vereni
ging van Geëngageerden bij de Opera
(V.G.O.) zijn de niet bij het V.G.O.
aangesloten operaleden namelijk niet met
stemrecht vertegnwoordigd, hoewel drie
vakbondsvertegenwoordigers (C.N.V.,
K.A.B. en N.V.V.) er hun belangen behar
tigen. In de commissie van overleg wor
den geen artistieke zaken besproken zodat
het V.G.O. geen lormele invloed op het
artistieke beleid kan uitoefenen. Natuurlijk
aldus de heer Cornelis is de grens
tussen zakelijke en artistieke kwesties wel
eens moeilijk te trekken, maar in de com
missie van overleg vertegenwoordigt het
V.G.O. de helft van de stemrecht-bezitters
zodat deze organisatie nooit alléén een be
slissing kan forceren. „Ik heb dan ook
nooit ondervonden zei mr. Cornelis
dat ik in mijn beslissingen geremd ben
door het V.G.O.". Hij prees de resultaten
die deze organisatie heeft bereikt op het
gebied van verloven, vakantieregelingen en
dergelijke. Thans is het gi'ote project on
der handen van het Algemeen Burgerlijk
Pensioenfonds. Met nadruk wees de in
tendant erop dat zowel de staatssecretaris
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen, als wethouder De Roos van Amster-
Concertgebouw: Vandaag 20 uur: Con
cert Haarlems Christelijk Mannenkoor.
Stadsschouwburg: Zaterdag 20 uur: To
neelgroep Ensemble met „Mijnheer Die en
Die".
BIOSCOPEN
Cinema Palace: Vandaag tot en met don
derdag 14, 19 en 21.15 uur, zondag tevens
16.15 uur: „Meisjes van de Mambo-bar",
18 jaar.
Frans Halstheater: Vandaag en zaterdag
maandag en woensdag 14, 19 en 21.15 uur,
zondag 14, 16.30, 19 en 21.15 uur en dinsdag
14 en 20 uur: „De onzichtbare spion slaat
toe", 18 jaar.
Lido Theater: Vandaag tot en met don
derdag 14, 19 en 21.15 uur, zondag tevens
16.15 uur: „Suddenly last summer", 18 j.
Zondag 11 uur: „Vrijheren van het woud",
alle leeftijden.
Luxor Theater: Vandaag, maandag tot
en met woensdag 14 en 20 uur, zaterdag 14,
19 en 21.15 uur en zondag 14, 16.15, 19 en
21.15 uur: „Parfum en vuil", 18 jaar. Iedere
ochtend (ook zondag) 10.30, 11.30 en 12.30
uur: Kleurenfilm huwelijk prinses Marga
ret en Tony Armstrong-Jones.
Minerva Theater: Vandaag 20.15 uur,
zaterdag 14.30 en zondag 14, 16.15, 19 en
21.15 uur: „The Glenn Miller Story", a.l.
Rembrandt Theater: Vandaag tot en met
donderdag 14, 19 en 21.15 uur, zondag
tevens 16.15 uur: „Een les in liefde", 18 j.
Zondag 11 uur: „De levensroman van
Johann Strauss", alle leeftijden.
Roxy Theater: Vandaag en zaterdag 14.30
19 en 21.15 uur en zondag 14, 16.15, 19 en
21.15 uur: „China doll", 14 jaar.
Studio Theater: Vandaag, zaterdag en
maandag tot en met donderdag 14.15, 19
en 21.15 uur. zondag 14, 16.15, 19 en 21.15
uur: „Wir Wunderkinder", alle leeftijden.
Elke ochtend 10, 11 en 12 uur: Kleuren
film huwelijk prinses Margaret en Tony
Armstrong-Jones.
Theater Monopole (Zandvoort): Vandaag
tot en met zondag 20 uur: „De Kat", 18 j.
TENTOONSTELLINGEN
Frans Halsmuseum: Tot en met 22 mei
bijzondere avondopenstelling met kaars
licht en oude muziek van 20.3022.30 uur.
Museum „Het Huis Van Looy" (Kamper
laan): Tot 22 mei dagelijks van 1012.30
en 13.3017 uur, zondags 1417 uur: expo
sitie van werken van jonge Nederlandse
kunstenaars onder de titel „Start".
Galerie Uitlenhout (Kleine Houtstraat 41)
Tot 15 mei dagelijks van 1117 uur: expo
sitie van aquarellen van Joop Dam.
„In 't Goede Uur" (Korte Houtstraat 1):
Tot 1 juni dagelijks 1022 uur: expositie
van tekeningen van Wim van de Kerke.
Kunstcentrum „De Ark" (Nieuw Heilig
land 13): Tot 20 mei dagelijks van 917
uur: expositie van werken van H. F Boot.
Vishal: Tot 29 mei dagelijks 13.30—17.30
uur en zondags 19.30—22 uur: architec
tuurtentoonstelling.
VRIJDAG 13 MEI
Thalia, 20 uur: „Slavenjagers van Afri
ka".
Rex, 20 uur: „Opstand der gladiatoren".
Royal, 20 uur: Foto-avond.
ZATERDAG 14 MEI
Thalia, 19 en 21.15 uur: „Slavenjagers
van Afrika".
Rex, 20 uur: „Opstand der gladiatoren".
VRIJDAG 13 MEI
Kennemer Theater, 19 en 21.15 uur: Het
geheim van de 39 stappen.
W.B. Theater, 20 uur: Uit de sloppen van
Liverpool.
Luxor Theater, 19 en 21.15 uur: Wolven
in de schaapskooi.
ZATERDAG 14 MEI
Kennemer Theater, 19 en 21.15 uur: Het
geheim van de 39 stappen.
W.B. Theater, 20 uur: Uit de sloppen van
Liverpool.
Luxor Theater, 19 en 21.15 uur: Wolven
in de schaapskooi.
Marquette Theater, 20 uur: De geheim
zinnige mr. Carliss.
dam volledig via hun waarnemers over
de gang van zaken bij de opera geïnfor
meerd zijn.
De inleiding van de heer Cornelis mocht
wellicht wat globaal zijn, maar terecht
wees hij erop dat hij in geen geval van
plan was over persoonlijke kwesties bij de
opera te praten: „Er is geen open ver
haal mogelijk over persoonlijke dingen.
Er zijn grenzen aan het fatsoen die wij
op het ogenblik niet mogen overschrij
den". Voor de goede verstaanders redu
ceerde hij daarmee perspublikaties van
recente datum tot interne kwesties die
niet voortvloeien uit de algemene organi
satie bij de opera, over welke organisatie
hij terécht uitvoerige informaties ver
strekte om aldus duidelijk te maken waar
men de scheiding moet trekken tussen het
algemene operabeleid en interne persoon
lijke kwesties. Dat hij niet nader inging
op de wijze waarop die twee elkaar kun
nen beïnvloeden hangt wellicht samen
met de bespreking van aanstaande woens
dag, als de vertegenwoordiging van niet bij
het V.G.O. aangesloten leden van de Ope
ra besproken zal worden.
Uiteraard liet de heer Cornelis niet na
enkele van die publikaties te bespreken.
„Er gebeuren duizenden dingen bij een
operagezelschap, daarvan hebben er vijf
entwintig aandacht in de pers gekregen
en slechts twee daarvan zijn juist weer
gegeven, alle overige zijn apei't onjuist",
zei hij.
Onder andere las hij een brief van de
solist Guus Hoekman voor, waarin deze
met stelligheid ontkent dat zijn verbinte
nis in Dusseldorp een symptoom zou zijn
van een crisis bij de Opera. In een tele
fonisch, onderhoud deelde de heer Hoek
man ons hedenmorgen mee dat hij in
Dusseldorp zelfs zo'n ruime vcrlofmoge-
lijkheid heeft gekregen dat zijn huidige
onderhandelingen met de Nederlandse
Opera over een gastsolistschap met goed
gevolg zullen kunnen worden afgesloten.
Hem is er ook volstrekt niets van bekend
dat hij met Gré Brouwensti.in, Anny De-
lorie en Mimi Aarden zal worden ontvan
gen door de staatssecretaris van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen om hun
bezwaren te kunnen uiteen zetten, zoals
in een persbericht was meegedeeld. Tij
dens de persconferentie besprak mr. Cor
nelis de kwestie-Krannhals, waarbij de
kern van de zaak is dat de heer Krann-
hals de voortreffelijkste relaties met de
directie van de Opera heeft, „nu nog"
zei de heer Cornelis met nadruk, maar
dat deze uit een persbericht over een pro
test van het V.G.O. tegen een eventuele
benoeming van Krannhals de conclusie
Advertentie
1 ton ƒ6700.-; 11/2 ton 6900.-.
Laadruimte 7 tot 8 m3.
Garantie: 6 mnd. incl. arb.loon.
Brandstofgebr. en onderhouds
kosten zeer laag. Wegligging van
de nieuwe typen, zowel leeg als
galaden als een personenwagen.
HOOFDAGENTE:
had getrokken dat een „Fachverband"
van de Opera hem niet wenste en daar
door achtte hij zich beledigd. Dat gevoel
van beledigd zijn staat dus geheel buiten
de betrekkingen tussen de dirigent en het
bestuur van de Opera.
Op wellevende wijze zette mr. Cornelis
uiteen dat in vele belichten geschermd was
met reglementen bij de Opera, die de scri
benten kennelijk niet gelezen hadden.
Het verloop van de langdurige perscon
ferentie was zodanig dat onbevooroordeel
de waarnemex's de indruk moesten krij
gen dat mr. Cornelis dit samentreffen dui
delijk ten bate van de Opera heeft beslist.
De zekerheid waarmee hij kon spreken
duidt erop dat men achter de schermen
van de Opera de handen ineen geslagen
heeft en het is te hopen dat de bespre
kingen van aanstaande woensdag tot een
snel en gunstig resultaat zullen leiden.
Belangrijke mededelingen deed de heer
Coi-nelis ook nog over het nieuwe seizoen.
Op het programma staan opvoeringen
van Carmen onder Fournet, met waai'-
schijnlijk zowel Mimi Aarden als Cora
Canne Meyer als Carmen, de Aïda onder
Krips met Gré Brouwenstijn en in het
vooi'jaar drie opera's onder respectieve
lijk Antal Dox-ati, Johannes den Hertog en
Guarnieri.
Over het aantrekken van nieuwe solisten
zei mr. Cornelis dat honderddertig zan
gers en zangeressen geauditeerd hebben
en dat vijftien personen de enigen die
nog geen bericht hebben ontvangen on
der ieiding van Den Hertog verder be
proefd zullen worden.
Advertentie
Op reis, bij de picnic, op bridgeavondjes,
bij sport, op gezel
lige partijtjes is
CHALET-kaas een
trouwe metgezel.
Zorg dat U altijd dit
doosje in huis hebt!
Imp. J. C. N. Boering - Amsterdam
Drie Nederlandse studenten, de 29-jarige
ir. S. W. Andreae, die juist in Delft is af
gestudeerd, de 25-jarige Wim Toutenhoofd
van de Leidse universiteit en de 25-jarige
Frits Seyffert van de technische hogeschool
te Delft, zullen van 4 tot en met 20 juni
bij Keulen voor Nederland deelnemen aan
de wereldkampioenschappen zweefvliegen.
„Royal flush"
De jaai'lijkse luchtfotoverkennings-
wedstrijd „Royal Flush", waax-aan wordt
deelgenomen door eenheden van de twee
de en de viei'de geallieerde tactische lucht
machten in Centraal-Europa, zal ook dit
jaar weer worden gehouden.
Vorig jaar werd de wedstrijd op de vlieg
basis Eindhoven georganiseex'd. Dit jaar
zal de vliegbasis Bremgarten, nabij Frei
burg in Wcst-Duitsland, welke basis door
de Franse luchtmacht wordt gebi'uikt, het
centrum zijn. De competitie zal op 16 mei
beginnen en op 20 mei eindigen.
Bij de tweede tactische luchtmacht doet
ook de Nederlandse luchtmacht mede met
een ploeg van di'ie vliegers, die gebi'uik
maken van de Republic rf 84 f „Thun-
derflash".
Advertentie
Zou Joseph Haydn er ooit toe gekomen
zijn de oratoria „Die Schöpfung" en „Die
Jahreszeiten" te componeren, wanneer hij
geen concertreizen naar Engeland had ge
maakt en tijdens zijn verblijf in dat land
niet in contact was gekomen met de ora
toriumkunst van Handel? Deze vraag is
gerechtvaardigd, wanneer men bedenkt,
dat Hay dn eens, in de winter van 1774
op 1775, een oratorium „II ritorno di To-
bia" geschreven heeft en dat hij gedu
rende vijfentwintig jaar ongeveer geen
aandacht meer aan deze kunstvorm heeft
geschonken, terwijl toch onafgebroken tal
rijke andere werken van een andere vorm
van zijn hand verschenen.
Ongetwijfeld heeft de oratoriummuziek
van Handel hem geïnspireerd, misschien
nog .meer de vorm en de indeling ervan.
Want Haydn werd in zijn twee grote ora
toria allerminst een epigoon van Handel
voor wat de muzikale 'gedachte en de
klankentaai betrof.
Haydn bleef zich zelf. Hij bleef de kin
derlijk-vrome, geen geloofsproblemen ken
nende kunstenaar, die openstond voor de
vreugden van het leven, die oog had voor
de natuur met haar wisselende aspecten
en die als klankenschilder de juiste „toon"
kon treffen voor het uitbeelden van tafe
relen uit het dagelijkse leven van een, en
dit geldt dan speciaal voor „Die Jahres
zeiten", nogal eenzijdig gelukkige lande
lijke bevolking.
Een kijkje op dit paradijselijke bestaan
is voor de mens-van-de-wereld-van-thans
ontegenzeglijk verkwikkend, vooral nu
deze „visuele" indrukken vergezeld gaan
van een evenwichtige, frisse, lyrisch-ge-
voelige, geestige en suggestieve muziek,
welke hier en daar nog een verheven
hymnisch accent verkrijgt, wanneer het
gaat om dankbare lofprijzing aan God.
Maar niet alles van „Die Jahreszeiten"
maakt een sympathieke indruk. Zeker
niet het realistische jachtkoox-, waaxwan
Zaterdag is het honderd jaar geleden,
dat de Max Ilavelaar van Multatuli ver
scheen. 's Avonds wordt in het Instituut
voor de Tropen te Amsterdam een her
denkingsbijeenkomst gehouden. Enny
Mols-de Leeuwe, Albert Vogel en Jaap
Harten zullen fragmenten uit Multatuli's
werk voox-dx'agen, terwijl prof. dr. G. Stui
veling, voorzitter van het Multatulige-
nootschap een herdenkingsrede zal uit
spreken.
's Ochtends half tien zal een krans ge
legd worden bij het Multatulimonument
op Westerveld, waar de urnen met de as
van Multatuli en zijn vrouw worden be
waard. Dezelfde ochtend vergadert het
Multatuligenootschap in Krasnapolsky te
Amsterdam. Dan wordt het feit herdacht
dat vijftig jaar geleden het genootschap
werd opgericht.
's Middags drie uur opent wethouder mr.
A. de Roos van Amsterdam in De Waag
te Amsterdam een Max Havelaar-Multa-
tuli-tentoonstelling. Daaraan aansluitend
zal het bestuur van het jubilerende Mul-
tatuli-Genootschap in De Waag recipië
ren. Om acht uur 's avonds volgt dan
de herdenkingsbijeenkomst in het Instituut
voor de Tropen.
Ook in Brussel, waar Multatuli in 1859
zijn „Max Havelaar" schreef, zal aan
dacht aan de honderdste vei'jaai'dag van
de Max Havelaar worden geschonken. Op
zaterdag 21 mei wordt een herdenkings
bijeenkomst gehouden in de Arenbei'g-
straat, nabij de plaats waar Multatuli aan
zijn „Max Havelaar" werkte. Het woord
zal worden gevoerd door de heer J.
Boon, directeur-genei'aal van het N. I.R.
namens de Vereniging van Vlaamse Let
terkundigen en Herman Liebaers, hoofd
conservator van de Koninklijke Biblio
theek, die namens de Vlaamse Club zal
spx-eken. Prof. dr. G. Stuiveling spreekt
tijdens deze akademische zitting een
dankwoord. Om half vijf wordt een Mul-
tatuli-plaquette onthuld, die is aange
bracht aan de gevel van het pand Aren-
bex-gstraat 52. Dit gebouw werd gebouwd
op de plaats waar Multatuli's huis stond.
Onder auspiciën van het Multatuli-ge-
nootschap zullen twee uitgaven vei'schij-
nen: een bundel essays „100 jaar Max
Havelaar", uit te geven door de Wereld
bibliotheek in Amsterdam, waarin door
prof. dr. J. C. Brandt Corstius, Pierre H.
Dubois, Henri A. Ett, dx\ G. W. Huy-
gens, dx\ H. H. J. de Leeuwe, M. van
Loggem, J. J. Ovei-steegen, prof. dr. G.
F. Pijper, P. Spigt. prof. G. Stuiveling en
D. de Vries over de verschillende aspec
ten van de Max Havelaar zal worden ge-
schrevenvoorts een bundel „Anekdoten
over Multatuli," bijeengebx-acht door An-
net IToi'sman, bij uitgeverij G. A. van
Oox-schot te Amstei'dam.
Andere activiteiten
Tijdens de duur van de tentoonstelling
te Amsterdam, van 14 mei tot 11 juni,
zullen de zeven delen „Volledige werken
van Multatuli," vei'schenen bij G. A. van
Oorschot te Amsterdam, voor de helft van
de prijs, dus 39,75 in de boekhandel
verkrijgbaar zijn. Bij G. A. van Oorschot
zal het 10de deel van de „Volledige wer
ken", het derde deel van „Brieven en do-
kumenten" vei'schijnen. Eveneens bij G.
A. van Oorschot verschijnt een herdruk
(prijs 3.90) van de „Max Havelaar" uit
gegeven naar het handschrift. Als pi'emie
voor haar leden geeft de Wereldbiblio
theek een boekje uit: „De kleine Wouter"
met enkele fi'agmenten uit „Woutertje
Pieterse". Deze premie zal eveneens ter
beschikking worden gesteld van de leden
van het Multatuli-Genootschap en aan hen
die zich in de loop van dit jaar als lid
zullen opgeven. Bij uitgeverij Pegasus te
Amsterdam is een studie van F. W. Dries-
sen vei'schenen: Multatuli, aanklager,
strijder, i'ealist.
Bij de grammofoonplatenhandel zal van
14 mei af een 45-toeren plaat verkrijg
baar zijn met een voordracht door Albert
Vogel van de Toespraak tot de Hoofden
van Lebak. Ter gelegenheid van de Ha-
velaax'-herdenking zal het maandblad voor
cultuur en politiek „De Nieuwe Stem" een
dubbele aflevering laten verschijnen, on
der de titel Di'oogstoppel-nummer.
de voortreffelijke muziek een betere zaak
had kunnen dienen.
Ongetwijfeld heeft de dirigent Albert de
Klerk met de uitvoering van „Die Jahres
zeiten" door het koor Katholiek Haarlem;
donderdagavond in de gemeentelijke con
certzaal- gegeven, velen aan zich ver
plicht.
De vele belangstellenden voor dit con
cert hebben kunnen genieten van sonore
en gave zang, die culmineei'de in het be
minnelijke „Lentekoor", in het schone
„Sei nun gnadig" en in het majestueuze
„Ewiger, machtiger, gütiger Gott". In
drukwekkend klonk het „Onweerskoor" en
respect kon men krijgen voor de veeleisen
de vertolking van „Hört das laute Getön"
en voor het „Wijnkoor", dat bijzonder
overtuigend werd gezongen. En ten slotte
was daar het machtige koor „Dann bricht
der grosse Morgen an", dat „der Winter"
ging bekronen als een imposant klank
stuk. De sopraan Heieen Verkley, die de
ziek gewoi'den Elly Amei'ling verving, kon
in haar „rol" van Hanne door vaak stra
lende zang veel voldoening geven. Haar
duet met de tenor Henk Meyer, die de
partij van Lukas vertolkte, kreeg terecht
een gul „open doekje". Henk Meyer gaf
ook aan de andei'e voor hem bestemde
aria's en recitatieven reliëf, al kon de be
roemde „Winteraria" nog aan suggestieve
en uitbeeldende kracht winnen.
Aan de bas Herman Schey was de rol
van Simon toevertrouwd. Hij vervulde zijn
taak slagvaardig en met zorg voor een
welluidende klank.
En ten slotte moet het Noox'd-IIollands
Philharmonisch Orkest met zijn hoorn
kwartet genoemd worden voor de begelei
ding, waardoor het aan de hand van Al-
bert de Klerk directie van betekenis kan
worden voor de indruk die deze uitvoering
kon maken en waarvoor de warme bijval,
die zich behalve tot de solisten, uiteraard
in het bijzonder tot Albert de Klerk richt
te een gerechtvaardige reactie was.
F. Zwaanswijk
Donderdagavond werd de Franse pan-
lomimespeler Marcel Marceau na zijn
aankomst op het Centraal station in
Amsterdam, begroet door de heer
Wunnik, directeur van theater Carré,
ivaar hij vanavond optreedt. Marcel
Marceau, die met zijn gezelschap een
wereldtournee maakt, geeft voorstel
lingen in dertien steden van ons land,
waarbij Haarlem.
DE NEGEN MUZEN
Henk te Strake naar de West. In op
dracht van de Sticusa vertx'ekt 2 juni naar
de Nedex-landse Antillen de musicus Henk
te Strake, die benoemd is tot directeur van
de onlangs opgerichte muziekschool te
Willemstad. De heer Te Stx-ake was van
1950 tot 1956 dii'igent van het orkest van
Radio Republik Indonesia te Djakarta. Tot
1959 was hij leraar piano aan het conser
vatorium te Djokjakarta.
DINSDAGAVOND heeft het Nedex'lands Ballet zijn laatste voorstelling in Parijs
gegeven. Het op enkele maanden na honderd jaar oude Théatre Sarah Bei-nhard,
waarvan het intexïeur jammer genoeg sinds betrekkelijk kort de weeldei'ige ver-
siei'ingen mist, stond te trillen op zijn gi'ondvesten, zo frenetiek applaudisseerde het
publiek tijdens en na de „Suite en blanc" van Serge Lifar, welke bijvalsbetuigingen
al bij het duet van Sonja van Beei-s en Peter Appel wax-en begonnen. En nu het
gezelschap per vliegtuig van Orly naar Barcelona is verti-okken, waar de eerste
avonden Yvette Chauviré de gastsoliste zal zijn, die later door Svetlana Beriosova
zal wox-den opgevolgd, liggen in de kiosken de kranten en weekbladen met over het
algemeen levendige nabeschouwingen. Wat misschien niemand had verwacht: „Ritme
en Klank" van Sonia Gaskell, op het „Allegi'o Bai'baro" van Bela Bartök, hier met
verve gespeeld door de pianist Geza Frid, een nog uit de tijd van balletrecital da
terende choreografie, is het doorslaggevende succesnummer geworden. Irene Lidova
heeft onmiddellijk de vertoningsrechten gecontracteerd voor het door haar geleide
ensemble van Milorad Miskovitch.
In „Le Combat" is een bijzonder sym
pathiek artikel over het Nederlands Bal
let verschenen van Dinah Maggie, die in
de Franse hoofdstad een felomstreden po
sitie inneemt: zij is namelijk de gang
maakster van het enige keren per jaar
georganiseerde Théatre d'Essai Chorégra-
phique, bedoeld om scheppende danskun
stenaars kansen te geven hun talenten in
de praktijk te doen blijken. Derijk Men
del, beki'oond op het festival van Avignon,
is een van haar ontdekkingen. Zij begint
haar recensie met zich af te vragen of
Sonia Gaskell niet met Marie Rambert
vergeleken moet wox'den: de moeder van
het ballet in haar tweede vaderland. Zeer
tex-echt merkt zij op, dat de groep nog
veel te leren heeft wat betreft de coöi'di-
natie van technische beheersing en ex-
px-essiviteit; maar zij wijst er haar lezers
vervolgens op, dat er binnen de gelede
ren voldoende ambitie en discipline heer
sen om verantwooi'de uitvoeringen te kun
nen verzorgen van de meesterwerken van
het danstheater van deze eeuw. Haar slot
zin luidt: „Het Nederlands Ballet is in
staat zich te voegen naar uiteenlopende
stijlen". Zij is bovendien een der weini
gen die de briljante kwaliteiten van Joan
Cadzow op hun waarde heeft weten te
schatten, ondanks de teleurstelling die
Lifar zijn bewonderaai's met zijn „Etudes"
bezorgde. In dit werk immers, met zijn
schokkend gebrek aan geestelijke synchro
nisatie met de muziek, kan men Lifar
leren kennen als de enige choregraaf, die
het blijkbaar de moeite waard vindt pla
giaat op Lifar te plegen
In het speciaal aan het artistieke leven
in Frankrijk gewijde tijdschrift „Arts" is
een bespreking vei'schenen, waarin ge
zegd wordt dat het Nedei'lands Ballet de
academische traditie met uitmuntende
stijlzuiverheid hooghoudt. De solisten zijn,
volgens de schrijver, weliswaar geen mar
kante persoonlijkheden, maar zij voldoen
overigens aan alle eisen. Naar de mening
van deze anonieme auteur heeft men de
theatrale Massine onrecht aangedaan door
zijn „Vijfde Symfonie" zonder diens sym
bolische aankleding te vertonen. Deson
danks worden de prestaties van Sonja van
Beers en Peter Appel als „excellents" ge
waardeerd. Bepaald verdrietig is deze
recensent over „Othello" en in het bij
zonder over de decors en kostuums van
het „wonderkind" Patrice, welke jongeling
hij „bepaald niet voorlijk" noemt. Bijzon
dere hulde bewijst hij tenslotte aan „De
vier temperamenten" van Balanchine-Hin-
demith en aan de flegmatische vertolking
van het derde deel daax-uit door Reuven
Voorembergh.
Een verrassing vormde de bespreking
door Claude Baignères auteur van di
verse boeken over ballet en muziek in
de Figaro, een zeker wat het uitgaansle
ven betreft toonaangevend dagblad. Het
Nedex'lands Ballet, zegt hij, durft het aan
de moeilijkste wex'ken van het hedendaag
se repertoire te vertolken. Naar zijn op
vatting missen de solisten de lyrische kwa
liteiten om de werken van Serge Lifar
recht te doen wedex-varen, maar spelen
zij in de scheppingen van Balanchine hun
hoogste ti'oeven uit. De techniek van Joan
Cadzow wordt pei'fect genoemd. Ronald
Snijders, aldus deze criticus, overwint een
gebrek aan „ballon" door een bewonde
renswaardige virtuositeit in zijn al dan
niet gedraaide spx'ongen. Van de andere
solisten noemt hij Andrea Jungen en Irène
de Vos in het voorbijgaan en Sonja van
Beers in het bijzonder. De laatste dagen
van het verblijf in Parijs heeft de direc
tie van het Nederlands Ballet talrijke
aanbiedingen gekregen, zowel van inter
nationaal geoi-iënteei'de impresario's als
van dansei's en choreografen. Wijselijk ge
noeg heeft Mevrouw Gaskell, mede op ad
vies van ballet meester Karei Shook, een
vooi'stel voor een Amerikaanse tournee
afgewezen, althans uitgesteld tot het sei
zoen 1961-1962. Het is zeer waarschijnlijk
dat alsdan George Balanchine speciaal
voor deze groep een nieuw werk zal ma
ken. De mogelijkheden woi'den nog onder
zocht om gevolg te geven aan de uitno
diging om gedurende tien dagen in okto
ber deel te nemen aan een festival in
Libanon; vast staat dat men het volgend
jaar een toui'nee door Italië gaat maken.
Van de gedane aanbiedingen om het re
pertoire te vermeerderen zijn er twee ge
accepteerd. In de dei'de week van septem
ber komt George Skibine naar Den Haag
om zijn „Concerto" op de gelijknamige
compositie van André Jolivet in te stude
ren. Vermoedelijk zal hijzelf met Joan
Cadzow als partner in de eerste voorstel
ling optreden. Het is een interessante
chox-eografie, die deel van het repertoire
van de Opéra Comique uitmaakt. Dirigent
Anton Kersjes is uit Parijs verti-okken
met zorgen over het probleem, waar hij
de voor de uitvoering hiervan benodigde
vijf slagwerkers vandaan moet halen.
Verder staat het vast, dat Janine Charx-at
haar „Massacre des Amazones" aan het
Nederlands Ballet zal doorgeven. In de
herfst van dit jaar zal het gezelschap
„De Vuurvogel" van Fokine/Strawinsky
voor de Franse televisie vertonen.
Temidden van de bezoekers van de
laatste voox'stelling zagen wij ook Jacque
line Mannachez, die als Linda Manez ge
durende enkele seizoenen zovele Neder
landse balletliefhebbers heeft bekoord. De
voox-al uit de dei'tiger jaren bekende com
ponist Alexandre Tansman, gewezen mede
werker van Kurt Jooss, zal binnenkort
een dansante partituur, waarvan nu nog
de rechten bij de Parijse Opera berusten,
ter beschikking van mevi'ouw Gaskell stel
len. Al met al heeft deze culturele missie
naar Parijs een verheugend resultaat ge
had. Want één ding moet men goed be
denken: tot voor zeer kort telde Neder
land in het wereldrijk van Terpsichore
in het geheel niet mee.
David Koning
Jaarboekje van Sancta Maria
bekroond
Het boek van Prinses Wilhelmina „Een
zaam maar niet alleen" behoort tot „De
best vei'zorgde vijftig boeken van 1959",
waarvan donderdagmiddag in het Stede
lijk Museum te Amsterdam de gelijkna
mige expositie is geopend. Een jury, in
gesteld door de commissie voor de Collec
tieve Propaganda van het Nederlandse
Boek, heeft een keuze gedaan uit de pro-
duktie over het afgelopen jaar. Er waren
vierhonderd boeken, dat is ongeveer acht
percent van het aantal nieuwe uitgaven
en circa vier pei'cent van het totaal aan
tal in ons land in 1959 verschenen boeken,
aan de jux'y voorgelegd.
Ditmaal heeft deze bij het beoordelen een
scherpere scheiding tussen de verschillen
de rubrieken in acht genomen dan de vo
rige keren. Daardoor werd bereikt, dat het
oordeel zo min mogelijk beïnvloed werd
door de vergelijking van in wezen ongelijk
soortige werken, aldus het juryverslag.
Tot de vijftig behoren onder meer nog
de voman „Wennen aan de wereld", waar
mede Elisabeth de Jong-Keesing, de
schrijfster van het boekenweekgeschenk
„De Zalenman", vorig jaar debuteerde,
het gedenkboek „Ten dienste van bedx'ijf
en gemeenschap" (50 jaar boekdrukkei's-
oi'ganisatie), het gedenkboek „Wisselend
getij" van het Koninklijk Nederland Land-
bouwcomité, de catalogus van het Stede
lijk Museum te Amsterdam van de expo
sitie „Vijftig jaar verkenning in de beel
dende kunst", het door de directeur der
Amsterdamse gemeentemusea, W. J. H.
Sandberg geschreven en ook typogi'afisch
verzorgde boekje „Nu", en het jaax'boekje
.1959-1960 Vjin het meisjeslyceum Sancta
Maria te Haarlem. De jury bestond uit
mr. D. Giltay Veth, D. Dooijes, J. Bons,
P. C. Cossée en Chr. Leeflang. Het was
voor de twaalfde keer dat een jury deze
vijftig boeken uitzocht. De expositie duurt
tot 29 mei.
Verse lucht in Concertgebouw. Het
Amsterdamse Concertgebouw heeft behoef
te aan frisse lucht. De directie heeft be
sloten een diepgaand onderzoek te laten
instellen naar het ventilatiesysteem van
het gebouw. Het huidige ventilatiesysteem
blijkt niet te voldoen en de capaciteit is te
gering. Uiteraard zou het Concertgebouw
van een luchtvervei'singsinstallatie kunnen
worden voorzien, maar de kosten hiervan
zijn zo hoog. dat men eei'st een overzicht
wil hebben van eventuele andere goed
kopere oplossingen. Het onderzoek zal
plaats hebben onder leiding van prof. dr.
G. C. E. Burger, hoofd van het Instituut
I voor Arbeidshygiëne van de Gemeente
universiteit.
Advertentie
i
