Een eeuw geleden werd Nederland door
een zware pinksterstorm geteisterd
voor
PANDA EN DE LIJFWACHTERS
"^5
Vreemde dingen in het kabouterdorp
fHoe is het ontstaan?^
FIETSEN HOUDT U FIT!
ZATERDAG 4 JUNI 1960
11
De radio geeft zondag
De radio geeft maandag
De radio geeft dinsdag
Vlamingen ten huize
van de VARA
Tweeënzeventig doden
bij scheepsramp
Vervolgverhaal
door
M. G. Eberhart
T el evisieprogramma
RAMPZALIG
S. Panda en Jut schrokken geweldig,
toen opeens van alle kanten die akelige
gezichten opdoken. Terug konden ze niet
meer, want achter hen kwamen ook van
die griezels tevoorschijn. „Zo'n spookach
tige bende heb ik nog nooit meegemaakt",
bromde de lijfwacht, terwijl hij de trap
oprende. „Wat zullen ze met die arme
miljonair hebben gedaan?" hijgde Panda.
„Watte?" vroeg Jut. „Waar zou Palmer
zitten?!" schreeuwde Panda. „Dat zoeken
we later wel uit", antwoordde de lijf
wacht. „Vlug het dak op, voordat die lui
ons omsingelen". Maar toen ze in de dak
goot kropen, bleek daar nog iemand zijn
toevlucht te hebben gezocht: een oude
heer in een versleten pak, die een rinke
lende zak tegen zijn borst geklemd hield.
„Meneer Palmer!" riep Panda, die hem
dadelijk van de foto in de krant herkende.
„Gelitkkig zijn we nog niet te laat! Hier
is de lijfwacht, die u hebt besteld".
„Mooi", bromde de miljonair. „Ik kan wel
een lijfwacht gebruiken... maar zeg me
eerst, wat het kost!"
Advertentie
N.Y. MIJ. „HOLSTER". OVERVEEN
Tel. K 2500 - 60002, 57290 cn 57833
Centrale verwarming
Airconditioning
Aut. oliestook
HILVERSUM I. 402 m. 8.00 NCRV. 8.30 IKOR.
9.30 KRO. 17.00 Convent van Kerken. 18.30
NCRV. 19.45-24.00 KRO.
NCRV: 8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15 Pink-
sterliederen. IKOR: 8.30 Goede Morgen. 9.00
Dienst voor automobilisten. KRO: 9.30 Nieuws.
9.45 Gram. 9.55 Inleiding Hoogmis. 10.00 Plech
tige Hoogmis. 11.30 Gram. 12.15 Actuele geloofs-
problemen, lezing. 12.30 Lichte muziek. 12.55 De
Kerk zijt gij, Godsdienstlezing. 13.00 Nieuws.
13.05 De hand aan de ploeg, lezing. 13.10 Gram.
13.40 Instr. octet. 14.00 Radio Filharm. orkest en
sol. 15.15 Christelijk leven onder de ster van
David, klankbeeld. 15.30 Gram. 16.00 Gram. 16.30
Vespers. Convent van Kerken: 17.00 Gerefor
meerde kerkdienst. NCRV: 18.30 Vokaal kwartet.
18.38 Gram. 19.00 Nieuws uit de kerken. 19.05
Samenzang. 19.30 De gelijkenissen van Jezus,
lezing. KRO: 19.45 Nieuws. 20.00 Veni Creator
Spiritus, Pinksterboodschap. 20.55 Gram. 21.00
Gram. 21.35 Voordracht. 22.05 Gram. 22.25 Boek-
bespr. 22.30 Nieuws. 22.40 Gram. 22.55 Religieuze
muziek met comm. 23.5524.00 Nieuws.
HILVERSUM II. 298 m. 7.00 IKOR. 8.00 VARA.
10.00 VPRO. 10.30 IKOR. 11.45 VPRO. 12.00
AVRO. 17.00 VPRO. 17.30 VARA. 20.00 - 24.00
AVRO.
IKOR: 7.00 Kerkdienst. VARA: 8.00 Nieuws en
postduivenber. 8.18 Gram. 8.30 C-evar. progr.
9.25 Gram. 9.50 Geestelijk leven toespr. VPRO:
10.00 Voor de Jeugd. IKOR: lu.30 Kerkdienst.
11.30 Vragenbeantw. VPRO: 11.45 Ber. uit de
kerken. AVRO: 12.00 Lichte muziek. 12.45 Sport-
spiegel. 12.50 Carillon. 13.00 Nieuws cn SOS-ber.
13.07 De toestand in de wereld, lezing. 13.17
Meded. of gram. 13.20 Gevar. progr. voor de
soldaten. 14.00 Boekbespr. 14.20 Koorzang. 14.50
Filmpraatje. 15.05 Kamermuz. 15.45 Kamermuz.
16.05 Lichte muziek. 16.30 Sportrevue. VPRO:
17.00 Voordracht. VARA: 17.30 Voor de jeugd.
17.50 Nieuws. 18.05 Fanfare-ork. 18.30 Voor de
jeugd, 19.00 Strijkork. 19.30 Cabaretprogr. AVRO:
20.00 Nieuws. 20.05 Thealer-ork. en sol. 20.55
Klankb. 21.10 Lichte muziek. 21.45 Journaal.
22.00 Lichte muziek. 22.30 Nieuws en SOS-ber.
22.45 Pianospel. 23.10 New York calling. 23.15
Gram. 23.5524.00 Nieuws.
BRUSSEL. 324 m.
12.15 Amus. muziek. 13.00 Nieuws. 13.15 Voor
de soldaten. 14.00 Opera- en Belcantoconcert.
16.15 Gram. 17.00 Sport en nieuws. 17.05 Lichte
muziek. 17.50 Gram. 18.15 Lichte muziek. 18.30
Godsdiensthalfuur. 19.00 Nieuws. 19.30 Lichte
muziek. 20.00 Marsmuziek. 20.30 Omroeporkest.
21.15 Pianorecital. 21.30 Omroeporkest.. 22.00
Nieuws. 22.15 Lichte muziek. 22.45 Gram. (Om
23.00 Nieuws). 23.05—24.00 Gevar. muziek.
HILVERSUM I. 402 m. 8.00 KRO. 9.30 NCRV.
10.00 IKOR. 12.00-24.00 NCRV.
KRO: 8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 8.25 Inleiding
Hoogmis. 8.30 Hoogmis. NCRV: 9.30 Nieuws en
waterstanden. 9.45 Pinksterliederen. IKOR: 10.00
Pinksterliederen. 10.30 Kerkdienst. 11.30 Teksten
en muziek rondom het Pinksterfeest. NCRV:
12.00 Vokaal ens. 12.30 Mil. muziek. 13.00 Nieuws.
13.05 Orgelspel. 13.55 Gram. 14.00 Bondsdag voor
de Bond van Gereformeerde Meisjesverenigingen
in Nederland. 14.45 Gram. 15.00 Bondsdag. 15.45
Gram. 16.00 Voor de jeugd. 16.45 Gram. 17.00
Voor de kleuters. 17.15 Lichte muziek. 17.45 Re
geringsuitzending: Pinksterfeest op het eiland
Biak in Nederlands Nieuw-Guinea, door ds. D.
A. ten Haaft. 18.00 Sportreportages. 19.00 Nieuws
en weerber. 19.10 Meisjeskoor. 19.30 Radiokrant.
19.50 Gram. 20.05 Kamerkoor. Promenade-orkest
en sol. 20.45 Gram. 21.00 Pinksterdienst. 21.20
Gram. 21.30 Pinksterliederen. 22.00 Parlementair
comm. 22.15 Gram. 22.30 Nieuws en SOS-ber.
22.40 Gram. 22.45 Avondoverdenking. 23.00 Ka
mermuziek. 23.30 Gram. 23.40 Pinksterzegen.
23.55—24.00 Nieuws.
HILVERSUM II. 298 m. 8.00 -24.00 AVRO. (10.00—
12.00 VPRO).
AVRO: 8.00 Nieuws. 8.15 Lichte muziek. 9.00
Gram. VPRO: 10.00 Kerkdienst. 11.00 Gram. en
pianospel. VARA: 12.00 Mil. orkest. 12.30 Land
en tuinbouwmeded. 12.33 Orgel en piano. 13.00
Nieuws. 13.05 Meded. en gram. 13.20 Operette
muziek. 14.00 Muzikale lezing. 14.10 Omroepork.
en solist. 15.20 Lichte muziek en reportages.
16.30 A Cappella-koor. 17.00 Sportrevue. 17.30
Gram. voor de jeugd. 18.00 Nieuws. 18.15 Polit.
praatje. 18.25 Lichte muziek. 18.50 Openbaar
kunstbezit, lezing. 19.00 Kamermuziek. 19.45 De
Peperklip. 20.00 Nieuws. 20.05 Lichte muziek.
21.20 Cordoba, klankbeeld. 21.35 Jeugdkoor en
voc. ens. 22.05 Lichte muziek. 22.30 Nieuws,
beursber. van New York en SOS-ber. 22.45
Dansmuziek. 23.15 Gram. 23.55—24.00 Nieuws.
BRUSSEL. 324 m.
11.45 Gram. 12.30 Weerber. 12.35 Voor de land
bouw. 12.42 Gram. 12.52 Koersen. 13.00 Nieuws.
13.15 Voor de soldaten. 14.00 Opera- en belcanto
concert. 16.00 Koersen. 16.06 Voor de zieken.
17.00 Ni'euws. 17.10 Lichte muziek. 17.45 Litte
raire lezing. 18.00 Orgelconcert. 18.30 Gram. 19.00
Nieuws. 19.40 Schoolkoor. 20.00 Kamerorkest cn
sol. 21.30 Amus. muziek 22.00 Nieuws. 22.15 Gram.
22.45 Idem. 22.55 Nieuws. 23.00—24.00 Gevar.
muziek.
HILVERSUM I. 402 m. 7.00—24.00 KRO.
KRO: 7.00 Nws. 7.15 Gram. 7.30 Voor de jeugd.
7.40 Morgengebed en overweging. 8.00 Nieuws.
8.18 Gram. 8.50 voor de vrouw. 9.35 Waterstan
den. 9.40 Gram. 10.00 Voor de kleuters. 10.15
Lichtbaken, lezing. 10.25 Gram- 11.00 Voor de
vrouw. 11.30 Gi'am. 11.50 Volaanvooruit, le
zing. 12.00 Middagklok-noodklok. 12.03 Gram.
12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 Pianospel.
12.50 Act. 13.00 Nieuws. 13.15 Zonnewijzer. 13.20
Gram. 13.35 Lichte muz. 13.55 Coloratuur sopr..
fluit en piano. 14.35 Voor de plattelandsvrouwen.
14.45 Dood in de jungle, hoorspel. 15.30 Gram.
16.00 Voor de zieken. 16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor
de jeugd. 17.40 Beursber. 17.45 Regeringsuitz.:
Uitwisselingsprogr. over Griekenland, in samen
werking -met Radio Nederland Wereldomroep.
13.00 Amateursprogr. 18.20 Kaarten op tafel, ac
tueel gesprek. 18.30 Lichte muz. 19.00 Nieuws.
19.10 Act. 19.25 Mcmojandum. 19.30 Gram. 20.30
Cello en piano. 21.00 Voorspel van een revolu
tie. klankb. 22.20 Gram. 22.25 Boekbespr. 22.30
Nieuws. 22.40 Gezin en huwelijk, lezing. 22.50
Groot omr.koor cn blazers van het Kamerork.
23.30 Pianorecital. 23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM II. 298 m. 7.00 AVRO. 7.50 VPRO.
8.0024.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nws. 7.10 Gymp. 7.20 Gram. 7.50
Dagopening (VPRO). AVRO: 8.00 Nieuws. 8.15
Gram. 9.00 Gymn. voor de vrouw. 9.10 De groen
teman. 9.15 Gram. Morgenwijding. 10.00 Gram.
10.50 Voor de kleuters. 11.00 Orgelspel. 11.15
Voor de zieken. 12.00 Lichte muz. 12.20 Rege
ringsuitz.: Voor de landb. 12.30 Land- en tuinb.-
meded. 12.33 Lichte muz. 13.00 Nws. 13,15 Meded.
of gram. 13.20 Metropole-ork. 13.55 Beursber.
14.00 Gram. .14.40 Jeugdboekenschouw. 15.00 Ge
var.progr. 15.30 Van mens tot mens, lezing. 15.45
Bariton cn piano. 16.15 Gram. 17.00 Voor de
jeugd. 17.30 Amateursprogr. 18.00 Nieuws. 18.15
Pianospel 18.30 Lichte muz. 19.00 Paris vous
parle. 19.05 Opera-fragm. 19.45 Journ. 20.00 Nws.
20.00 Ork.-koor en sol. 21.05 Nederland en de
at.oomwetenschappen, lezing 21.35 Lichte muz.
22.00 Orgelconc. 22.30 Nws., beursber. van New-
York cn SOS-ber. 22.45 De toverstaf van het
woord, lezing. 23.00 Jazzmuz. 23.55-24.00 Nws.
In een uitwisselingsprogramma ter ge
legenheid van de Nederland-België week
kwam in het VARA-televisieprogramma
van gisteravond de Vlaamse omroepster
Paula Semer op het scherm, terwijl onze
eigen Karin Kraaykamp op datzelfde tijd
stip op de ontvangers in de Vlaamse huis
kamers verscheen. Paula Semer annon
ceerde op een bijzonder plezierige, of lie
ver: plezante, en tevens bondig-instruc-
tieve wijze het programma „Ten huize
vaneen Vlaamse serie waarin let
terkundigen in hun woning geïnterviewd
worden door de bekende Vlaamse dichter
Hubert van Herreweghe.o. Ditmaal was
Anton van Duinkerken (prof dr. Wil
lem Asselbergs) in zijn woning in Nijme
gen de geïnterviewde en het programma
bleek zéér goed. Van Herreweghen wist
met zijn vragen een al te specialistisch
•niveau te vermijden en slaagde er toch in
met schitterende medewerking van het
slachtoffer, de kijkers een wezenlijke in
druk te geven van de hooggeleerde en
openhartige Brabander, die werkelijk ui
terst kernachtig zichzelf in alle beschei
denheid bloot gaf. Zijn binding met Vlaan-
derenland, zijn litteraire verdiensten en
historische geestverwanten, zijn overwel
digende belezenheid, welsprekendheid en
improvisatietalent, zijh strijdbaar en
open katholicisme, zijn ijveren voor de
cultuurverbondenheid der beide landen,
dat alles kwam zeker niet oppervlakkig
aan de orde in een heel natuurlijk verlo
pend gesprek. Natuurlijk moest hij a l'im-
proviste dichten naar een gegeven onder
werp Vondel voor het stadhuis in Brus
sel! 8 in de stijl van Vondel. En ook
voor de camera's lukte het hem waarach
tig weer. Die camera's deden het overi
gens uitstekend. Het was zo'n goed pro
gramma dat het vermelden van specifie
ke vragen en antwoorden het portret al
zou vertekenen. Wij vermoeden dat ook
de niet-litterair geïnteresseerde kijkers
wel met genoegen naar dit naar tekst
en beeld programma gekeken hebben.
Het VARA-programma werd besloten
met „Lichtjes van de Schelde", een selec
tie van melodieën van de onlangs overle
den Nederlandse componist Jaap Streef
kerk (Steve Kirk). De liedjes werden ge
danst en gezongen in een veelzijdig haven
decor en op een scheepsdek. Het was een
afwisselend programma, waaruit bleek
dat Steve Kirk in zijn liedjes van alle lie-
derenmarkten thuis was. Maar zij zijn
toch wat te weinig origineel om zo'n over
dadig verzorgd programma te schragen".
Maar het is in ieder geval aardig van de
Vlaarrise televisie om in dit programma
onze landgenoot zo te huldigen.
Beeldschermer
ZOALS DE STRENGE WINTER van 1890/1891
lang bekend is gebleven als een uitzonderlijk gebeuren,
zo is ook de pinksterstorm van 1860 tientallen jaren on
vergetelijk geweest. Nog in 1890 en 1900 schreven en
vertelden mensen van die vreselijke storm, die toen
Nederland en Engeland zo zwaar teisterde. Er was ook
alle reden toe, want nimmer zijn in de laatste eeuwen
de pinksterdagen zo zwaar door moeder natuur ver
stoord als op 27 en 28 mei van dat jaar. Het moet één
van de zwaarste stormen uit de negentiende eeuw ge
weest zijn. Dat de herinnering er aan zo lang bewaard
bleef, komt natuurlijk, doordat het Pinksteren was en
een orkaan in het laatst van mei tot de uitzonderingen
behoort. De gevolgen van de orkaan - want zo mogen
we de zware storm wel noemen - zijn verschrikkelijk
geweest. Gelukkig was er geen springvloed. Was dat het
geval geweest dan zou het grootste deel van ons land in
zee veranderd zijn, want hoewel de wind merendeels
zuid-west was rees hier en daar het water toch al tot
een abnormale hoogte.
S9. Maar zodra de zon 's morgens boven de kim kwam kijken, waren de kabou
ters alweer hun bedjes uit.
Dan aten ze havermoutpap en dronken eikelkoffie, staken hun pijpje op en namen
hun gereedschap op, om op de akker aan 't werk te gaan.
Ja, die kabouters zijn vlijtige kereltjes, die niet. bang zijn om hun handen uit de
mouw te steken. Dat moet ook wel, want ze moeten natuurlijk zorgen, dat vóór het
invallen van de winter hun voorraadschuurtjes vol zijn!
PINKSTEREN BEGON SLECHT: een
betrokken lucht, stormachtige wind, een
barometerstand van 744 en een tempe
ratuur van 10 graden. Zo was de situatie
's morgens om 8 uur op de eerste pink
sterdag in vrijwel het gehele land. In de
loop van de dag ging de barometer voor
uit en bereikte 's avonds 753. De tempe
ratuur daalde tot 9 graden en nadat de
wind was uitgelopen naar noordwest, ver
toonde deze opnieuw neiging om te krim
pen. Af en toe regende het. Tegen de
avond en in de nacht wakkerde de wind
aan tot orkaankracht. De tweede pinkster
dag waaide er een orkaan uit het zuiden
en zuidwesten. De temperatuur daalde tot
7 graden; de barometer bereikte 's avonds
de stand van 735. Uit een betrokken lucht
begon het steeds harder te regenen. Des
avonds minderde de wind, liep uit en was
dinsdagsmorgens al haast noord-west. De
barometer steeg weer. Het weer ver-beter
de. Toen was ook het moment gekomen
dat overal in het land de mensen zich
buitenshuis waagden om de schade op te
nemen. In stad en dorp overal in het land
lagen de straten bezaaid me. boomtakken
en dakpannen. Hier en daar waren schu
ren ingewaaid, molens onthoofd en daken
van de huizen geslagen. Langzaamaan
werd een overzicht verkregen van de
ramp die Nederland op dit pinksterfeest
was overkomen.
PINKSTERMAANDAG voer de stoom
boot van Rotterdam-Capelle Langstraat
met tweeënvijftig personen aan boord in
net Hollandsch Diep. Nabij de Lage Zwa-
luwe sloegen de ruiten uit de vensters van
het schip en stroomde het water naar bin
nen. Hoewel de boot maar 500 voet van
de wal verwijderd was en er geen 6 voet
water stond, speelden zich verschrikkelij
ke tonelen af. De boot kantelde en de
mensen verdrongen zich op de raderkast
en mast, maar door de hoge golven en
rukwinden werden ze daar afgeslagen. Vijf
uren lang duurde deze toestand. Toen wa
ren er nog tien overlevenden, die zich,
doordat de storm afnam, tot de volgende
morgen boven water konden houden en
daarna werden gered. Onder de omgeko
menen waren drieëndertig inwoners van
's-Grevelduin-Capelle en Sprang-Capelle,
twaalf uit Hoge- en Lage Zwaluwe en vier
uit Drimmelen. In Capelle had vrijwel
iedere familie een dode te betreuren.
IN SCHEVENINGEN heerste de groot
ste ongerustheid, die eindigde met rouw in
vele gezinnen. Van de zeventig vissers-
pinken die op zee waren vergingen er
tweeëndertig met man en muis. Bij Texel-
zonk een schip, zonder dat men ooit ge
weten heeft waar net vandaan kwam. Een
stoomboot strandde op de Eierlandse gron
den. Een groot driemastschip verdween
in de golven. Een Engelse visserssloep en
twee andere schepen werden later onder
ste boven ontdëkt. Van al deze schepen
werden slechts zes man gered; de ande
ren kwamen om. De zee moet hier min
stens veertig slachtoffers geëist hebben.
Bij Zandvoort vergingen twee schepen.
Sleciits één opvarende kon worden gered.
Te Egmond aan Zee zag men een Sche-
veningse pink vergaan en verderop ver
dween een Hamburger boot met tal van
runderen en schapen in de golven. Bij
Hoorn verging een boot met dertig scha
pen. In Edam verdween een schip met
koeien in de golven. De schipper en zijn
knecht kwamen om. Bij Ameland werden
zestien man van een Russische bark ge
red en vijf man van een Engelse vissers
boot. Te Molkwerum verging een Gronin
ger tjalk. De boot van Harlingen naar
Londen verloor onderweg driehonderd
schapen.
LATERE BERICHTEN maakten nog
melding van scheepswrakken bij Zand
voort, Noordwijk en Bloemendaal en het
niet terugkeren van vele vissersschepen..
In Engeland bedx-oeg het dodencijfer van
omgekomenen bij scheepsrampen op 6 ju
ni reeds honderdvijftig. In het totaal moe
ten daar echter ongeveer driehonderdvijf
tig personen verdx-onken zijn. Een defini
tief cijfer voor de omgekomenen aan de
Nederlandse kust is, voorzover bekend,
nimmer vermeld geworden.
Dat de redders volkomen machteloos
hebben gestaan, blijkt wel uit het feit, dat
vlak voor de kust in Katwijk de bom
schuit van Klaas van der Plas omsloeg,
waarbij zes opvarenden niet konden wor
den gered.
IN DE Haarlemmermeerpolder leek het
of er oorlog was geweest. Negentien boer
derijen lagen tegen de grond. Tal van hui
zen en keten waren ingewaaid. Er was
geen huis te vinden dat zonder schade
was. Over Haarlem werd vermeld: „In de
Haarlemmerhout zijn eeuwenoude boomen
omgewaaid. Het mooie groene woud is in
een zwart wintersch bosch veranderd en
Advertentie
beweging
Verjong Uzelf en ook Uw fiets!
onbegaanbaar van de veele boomen en
takken die er verspreid liggen. De gragten
in Haarlem zijn van hët jonge groen be
roofd geworden, dewijl omgewaaide boo
men en de afgewaaide dakpannen een
wandeling langs dezelven ongewenscht
maken."
Te Amstei-dam werden vierhonderd bo
men ontworteld. Bij de stad raakte de
olie- en korenmolen van Van Maurik dooi
de storm in brand.
In Schagen werden twee huizen uit el
kaar geslagen en weggevaagd. Overal ver
dronken daar koeien en schapen, die in
sloten waren gewaaid. Geen huis was er
zonder schade.
Uit Den Haag werd bericht: „Het Voor
hout, nog voor weinige uren een lusthof,
is als in eene ruïne herschapen; er zijn
aldaar meer boomen omgewaaid dan mis
schien bij eenige storm ooit te voren.
Eeuwen heugende en tal van krachtige
boomen, waai'onder er zijn, welke door
geen twee pei-sonen omvat konden worden,
zijn als een riet geknakt. Het geheel le
vert een treurig schouwspel op en het is
alsof de boomen, die staande zijn geble
ven, over het lot der gevallenen treuren,
daar ook zij plotseling hun schoon hebben
verloren en daar staan als- in rouwge
waad; het heerlijk groen heeft voor een
vaal zwart plaats gemaakt. Ook de'Sche-
veningsche weg i's op verschrikkelijke wij
ze geteisterd, 't geen daar te meer te be
treuren is, omdat eeuwen noodig zijn ge
weest, om die laan tot eene der schoonste
van Europa te maken en de nieuwe boo
men door vagen groei de oude in geen
menschenleeftijd vervangen. Een man is
door een neervallende boom gedood en een
ander in het water gewaaid. H. M. de
Koningin is gelukkig aan een groot gevaar
ontkomen, daar, toen zij de Prinsessen-
gracht voorbijreed, een zware boom ter
neder stortte, waardoor de paarden van
het rijtuig aan het steigeren raakten."
IN ROTTERDAM werden verscheidene
bomen geveld, terwijl het water hoger
stond dan in 1825. Vele kelders liepen on
der. Schepen sloegen los en raakten op
drift. Tussen Rotterdam en Krimpen aan
de Lek werden twaalf gezonken schepen
geteld.
Ook Utrecht werd door de orkaan zwaar
getroffen. Behalve 't ontwortelen van hon
derden bomen werd melding gemaakt van
ingewaaide ruiten en afgerukte daken. In
Arnhem werden meer bomen ontworteld
dan er bleven staan. Te Nijmegen rukte
de wind van twee huizen de daken af,
terwijl ook daar eeuwenoude bomen wer
den ontworteld. Aan de Dollard sloeg over
560 meter de nieuwe dijkbescherming weg.
Op de kwelders aan het Reitdiep verdron
ken achtentachtig schapen en twintig lam
meren. Overal in het land werd grote
schade aangericht onder de op het veld
staande gewassen, terwijl honderden stuks
vee verdronken zijn.
Vleer
Ambassadeur. De heer M. J. Schreven,
tot dusver buitengewoon gezant, is be
noemd tot ambassadeur aan het Ethiopi
sche hof. Deze benoeming volgt op een
besluit, het gezantschap in Addis Abeba
te verheffen tot ambassade.
18)
De sheriff viel hem in de rede: „Dan hoor jij daar
ook bij?"
„Zeker," zei Henry. „En iedereen weet dat."
„Konden jullie niet met elkaar opschieten?"
„We bemoeiden ons niet meer met elkaar! De laatste
keer dat ik er was, heeft hij me de deur gewezen."
„Waarom was dat dan?"
„Dat is een lange geschiedenis, Luke, en ik heb het
idee dat je er al alles van weet. Het komt hierop
neer, dat de rechter een slechte buui-man was. Hij
zorgde niet voor zijn plantage. Onze plantages gren
zen aan elkaar. Elke parasiet of ziekte in zijn boom-
gaai-den stak de mijne aan. De aanleiding tot onze
x-uzie van verleden jaar was die invasie van vruchten
vliegjes van de Middellandse Zee, die we een tijdlang
hebben gehad. De staat was direct actief en liet de
aanplantingen bespuiten; de plaag was de kop inge
drukt nog voordat hij eigenlijk begonnen was. Maai
de eigenaars van plantages moesten zelf ook actief
zijn om de zaak eronder te krijgen. De rechter deed
er niets aan. Ik ging met hem praten en vertelde
hem toen meteen wat ik dacht van de manier waarop
hij Cayce's eigendom naar de bliksem hielp."
„Was dat alles?" vroeg de sheriff.
Henry wachtte een ogenblik voor hij aptwoordde.
„Nee", zei hij dan. „Ik zei dat hij er de oorzaak
van was dat Cayce uit huis was gegaan. Ik zei dat
hij moest vertrekken en Blanchaard aan Cayce ovcr-
dragen."
„En dat vond hij natuurlijk niet prettig," zei de
sheriff begrijpend.
John zette zijn glas met een harde bons op tafel.
„Ik zal je nog wat anders vertellen, dat hij niet prettig
vond, Luke. Ik heb ook woorden met hem gehad over
Cayce's eigendom."
„Wanneer is dat geweest?"
„Och, verscheidene keren, als je het weten wilt. De
onderneming ging zienderogen achteruit. Ik vroeg hem
er naai-, een paar vragen maar, telkens als ik de kans
had. Eindelijk zei hij me, dat het mij niets aanging
en om de waarheid te zeggenhij zweeg.
Luke zei: „De eigenlijke oorzaak van je ruzie van
gisteren was die kwestie?"
„Och," zei John, „we zijn de laatste tijd niet erg
goed met elkaar geweest. Maar ik heb hem niet
doodgeschoten."
„Iemand heeft het toch gedaan," zei Luke. „Ik geloof
dat ik met jou eens moet praten, Cayce. Laten we
naar jouw onderneming lopen." Op de trap voegde hij
er vriendelijk aan toe: „En met jou ook, Dodie."
Cayce wierp een snelle blik op Dodie en zag dat
haar gebruinde gezichtje ineens heel bleek werd. Haar
lippenstift leek erg rood. Ze zei echter rustig: „Goed
sheriff, een ogenblikje."
Ze legde haar hand op haar vaders schouder.
„Mag ik Cayce wat van uw kleren geven, vader?"
Henry grinnikte. „Dat zou ik maar doen. Zijn over
hemd kan elk ogenblik uit elkaar springen. Je bent
dik geworden, Cayce."
„Tot ziens, Henry," zei Luke vriendelijk; hij knikte
beleefd, naar Midge, die rechtop en onbeweeglijk zat
als een porseleinen poppetje, versteend in een houding
van verbaasde schrik, en liep op zijn gemak de trap
af, waar hij achter de ligusters verdween.
Dodie liep snel het huis binnen, een flits van groen
en geel op dunne, bruine - benen. Roddy staarde over
het meer. Midge vroeg scherp: „Waarom willen ze
met Dodie praten?"
„Ze heeft Cayce gisteren ontmoet, direct nadat hij
bij de rechter geweest was," antwoordde Henry, en
na een ogenblik voegde hij er aan toe: „Ga met hen
mee, John. Vertel die dikzak van een Luke dat jij
het recht hebt erbij tegenwoordig te zijn."
„Ik weet niet of dat wel een goed idee is." John
dronk zijn glas in één teug leeg, zette het neer en
staarde op zijn blote bruine knieën. „Het lijkt wel of
ik bij de sheriff ook aan de verkeerde kant sta. Olean
ders! Omheiningen!" Hij keek naar Cayce. „Ik ben er
niet op uit om je land te stelen."
Cayce lachte. „Dat stuk land is het stelen niet waard,
John. Maar je mag het gerust hebben."
Roddy strekte één lange arm uit om zijn as over
de balustrade af te tikken en zei zacht voor zich heen:
„Cayce is nu de rijke landeigenaar nietwaar?"
Zijn zijde-achtige stem klonk weer net als die van
de rechter, maar daar was Cayce nu tegen gehard;
wat hem niet beviel was het heimelijke lachje op zijn
gezicht. Het kon niets betekenen; Blanchaard was
nu geheel het eigendom van Cayce en hij kon ermee
doen wat hij wilde, maar niettemin boorde dat hei
melijke lachje zich in zijn onderbewustzijn als een
worm, die er niet meer uit te krijgen is.
John zei plotseling: „Luke weet ook niet alles!" Er
kwam een slimme, vergenoegde uitdrukking op zijn ge
zicht, naïef en doorzichtig als van een kind, dat ineens
een goede zet in het spel ontdekt.
Henry keek hem scherp aan. „Probeer maar geen
kunstjes, John. Luke is niet gek, je hóeft bij hem geen
grapjes uit te halen. Je zou alleen jezelf en Cayce
zei Henry met nadruk, „in de nesten werken."
„Ik weet niet waar je het over hebt," zei John met
zo'n air van beledigde onschuld, dat het Cayce een
onbehaaglijk gevoel gaf. Maar toen zei John ernstig:
„Als je werkelijk een advocaat nodig hebt, Cayce
ik bedoel, ik zal alles voor je doen wat ik kan
maar als soms iemand nodig hebt, neem dan Charles
Penn. Onthoud die naam: Charles Penn. Dat is een
knap advocaat."
Roddy plukte een blaadje van de liguster en bekeek
het aandachtig. Midge bekeek haar mandje met ca
melia's. Judith en Sam waren bij de deur verdwenen.
Henry zuchtte en zei: „Waarom moest het nu juist
gisteren gebeuren. Cayce, net op de dag dat jij thuis
kwam. Waarom had je na die zes jaren niet nog
één dag langer weg kunnen blijven!"
Cayce zei onverwacht: „Misschien gebeurde het
daarom juist gisteren." Tot op dat ogenblik had hij
niet aan die mogelijkheid gedacht en het ontschoot hem
eigenlijk. Roddy liet het ligusterblaadje uit zijn hand
vallen. Midge draaide zich om, een wezenloze uitdruk
king op haar aardige gezichtje, en staarde hem aan.
John zei: „Wat bedoel je, Cayce?" en sprong toen van
zijn stoel op. „Het moet iemand geweest zijn, die wist
dat Cayce hier was geweest. Die wist dat hij het met
de rechter aan de stok had gehad! En die begreep
dat de politie zou zeggen dat Cayce de rechter had
vermoord
„Wacht evenbegon Henry, maar Roddy viel
hem in de rede, vlot als een mes dat door de boter
snijdt. „Jij wist dat Cayce hier geweest was, John.
Dodie wist dat hij hier geweest was. Verder niemand
behalve Zack. Ik was niet thuis. Mijn moeder was niet
thuis. De rechter had tegen geen van ons tweeën ge
zegd dat hij Cayce verwachtte".
Cayce gaf een beetje onthutst toe dat dit waar was.
„De rechter wist ook niet dat ik zou komen. Ik ben
zomaar op het vliegtuig gestapt. Niemand wist dat ik
kwam".
Dodie kwam weer met vlugge stap naar buiten, een
bundel kleren over de arm. Dodie, Cayce en John lie
pen samen over het terras. Er was geen kans om
Dodie te vragen wanneer ze de rechter hadden ge
vonden, of hoe het gebeurd was, want de auto van de
sheriff stond dichterbij dan ze dachten. Hij knikte toen
Cayce hem uitlegde waarom John erbij was.
„Daar steekt geen kwaad in", zei de sheriff mee
gaand. „Iedereen die een advocaat wil hebben kan er
een nemen".
Het contrast tussen de onderneming van Howard
en Blanchaard viel meer dan ooit. op, toen de auto
van de sheriff uit de laan onder de pijnbomen van
daan schoot. Ze gingen direct naar de studeerkamer.
De sheriff ging zitten. „Ik zal het je maar direct
vertellen, Cayce. Ik heb Zack vanmorgen weer gespro
ken. Dat wil zeggen, hij is bij me gekomen. Hij is
woedend omdat je hem de laan uitgestuurd hebt, maar
hoe dat ook zij, hij heeft een paar ideeën die laten
we zeggen, op een jury indruk zouden maken. Nu had
hij me al verteld dat jij hier was geweest en dat hij
juist naar het raam was geslopen, precies op het mo
ment dat jij zei dat je terug zou komen als de rech
ter dood was en dat lijkt allemaal veel op een be
dreiging, Cayce. Dat is alles wat Zack weet; hij zegt
dat hij dat alleen maar heeft gehoord en toen is weg
gegaan. Hij zegt dat de plantage-arbeiders in de zuide
lijke boomgaard waren en precies om vijf uur zijn
weggegaan.
(Wordt vervolgd)
Advertentie
De beste merken in alle modellen
U B P T Q ft Ha zijlweg 39 - 41
t I O 61 Uüa Telefoon 14308
VOOR ZATERDAG
KRO: 17.00 Voor de kinderen. NTS: 20.00
Journaal en weeroverzicht. VPRO: 20.20 Ont
moeting met het Oosten, documentaire. 20.50
Modeshow. 21.10 Oude filmfragmenten. 21.40
Liedjesprogramma.
VOOR ZONDAG
Eurovisie Ratzeburg: 9.55—11.00 Oecumenische
Pinksterdienst. 11.00—12.00 Eurovisie: Plechtige
Hoogmis in de Kerk van het Philosophisch en
Theologisch College der Paters Jezuieten te
Heverlee-Leuven. IKOR: 17.00-18.15 Des Hei-
lands Tuin, Pinksterspel. AVRO-KRO-VARA en
VPRO: 18.2519.15 Rechtstreekse reportage
Boedapest: 2de helft interland voetbalwedstrijd
Hongarije—Schotland. AVRO: 20.00 Filmrepor
tage. 20.15 Filmprogramma. 20.45 Gevar. progr.
VOOR MAANDAG
NTS: 16.30—17.30 Grand Prix 1960 Circuit te
Zandvoort. 20.00 Wiener Philharmoniker onder
leiding van Heinrich Hollreiser cn Weense
Staatsoperaballet. 21.15—22.45 Artiestencircus.
22.45—23.15 Sport in Beeld.
VOOR DINSDAG
NTS: 12.00—13.15 en 13.45—14.20 Rep. Nationale
Manifestatie van de M. Brigade voor UNICEF.
19.30 Intern, agrarisch nws. 20.00 Journ. en weer-
overz. 20.20 Chansons (filmprogr.) 20.45—22.20
Film.
De twee delen van dit woord schijnen
met elkaar in tegenspraak, maar zijn het
niet. Wij móeten uitgaan van het ach
tervoegsel - s e 1 in woorden als dek
sel, voedsel, verzinsel enz. Het Duits
kent het ook in woorden als Ratsel,
Ueberbleibsel, maar daarnaast komt -
s a 1 voor in Schicksal, Trübsal, Mühsal
enz. Daarvan werden weer bijvoeglijke
naamwoorden gemaakt als trübselig,
mühselig, armselig enz. Het Nederlands
kent geen zelfstandige naamwoorden
op - zal, maar wel het bijvoeglijk naam
woord zalig, bijv. in gelukzalig. Ook
kwam arbeidzalig voor. Op voorbeeld
daarvan is rampzalig gevormd, waar
bij men in zalig de betekenis voelde
van: overvloedig in goede öf in kwade
zin. In de 17e eeuw kende men tal van
zulke woorden, bijv. kinderzalig, werk-
zalig en jammerzalig. Die zijn geheel
y^iit de taai verdwenen.
