De Gaulle lijkt niet bij machte
de stakingsgeesten te bezweren
HET WEER
Uitschakeling van parlement
verscherpt controversen
SCHRAVENDiJK
Wetsontwerp op afbetalings
stelsel drastisch gewijzigd
OPSTAND IN RESERVAAT IN
ZUID-AFRIKA: 30 DODEN
Verhoging van kijkgeld
mottesikasten
Bomarc-projectiel met
atoomkop vloog in brand
74e JAARGANG No 278 WOENSDAG 8 JUNI 1960 305e JAARGANG No 126
Veranderlijk
Aan het strand
Afscheid van brigade
Razzia op Algerijnen
Het woord is aan
Sancties voorgesteld tegen misbruiken
door handelaars en colporteurs
In de krant van heden:
Directie, Redactie, Administratie Grote Hout- I I 1 1 H Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
straat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen). mmbbhJI i H 1^^^ 1 Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bit- I If I li I I T 1 I Jïllll Illll 1 Abonnement p. week 59 ct, p. kwartaal 7.65,
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 X JL \êA* VA JL X/^^ JLlllJ I VX X VsA \sA fr' P-P- f 8-15- Losse nrs"12 f- ^stgixo 273107,
t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
'BARTELJOgISSTR.'- HAARLEM TEL 13439
lElpSESTRAAT. (Bu kONINGSPlËfl^il.AMSTËR^ ffl. 223^96
SPR ENC ER,
DE BESTE
PO L IS BR EN G EII.
Niet duurder, iveh sekuürder.
Telefoon ï-3-8-6'8
Venvachting tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking en
plaatselijk enige regen. Matige
tot vrij krachtige wind tussen
zuid en zuidwest. Iets lagere
temperaturen overdag.
Volledige weerrapporten op pagina twee
Achter een regenfront komt
oceaanlucht naar onze kust, die
morgen koel strandweer zal ver
oorzaken. Zwaar, later wisse
lend bewolkt met weinig of geen
regen. Krachtige zuidwestelijke
wind. Overdag 15-17 gr. C. Zee
water 14 gr. C. Vooruitzichten:
koel en wisselvallig strandweer.
(Van onze correspondent in Parijs)
Formeel beschouwd staan op deze foto
de allermooiste meisjes van Europa.
Er zijn geen mooiere, want zij zijn
gekozen tot de Missen hunner landen
en gaan op 10 juni te Beiroet onder het
mes van de jury, die de mooiste van
Europa zal uitkiezen. De foto werd ge
nomen te Frankfurt, waar de Missen
instapten om naar Beiroet te vliegen,
nadat zij waren vereerd met geschen
ken van bewonderaars en andere re
clame-agenten. Misschien zijn er tóch
wel ergens in Nederland en andere
Europese landen nóg mooiere maar
die weten dat dan niet.
Staatsblad 201 bevat een besluit, waarbij
is bepaald, dat de wet tot Wijziging van
de Wet op het Kijkgeld in werking zal tre
den met ingang van 1 juli 1960. De betref
fende wet behelst de mogelijkheid, het
kijkgeld te verhogen en op beperkte scha*al
vrijstelling te verlenen van betaling van
kijkgeld.
JOHANNESBURG (Reuter) Bij onge
regeldheden in de negerreservaten in
Pondoland, in het oostelijke deel van de
Kaapprovincie, zijn de afgelopen weken
twaalf gehuchten in de as gelegd. Volgens
de „Johannesburg Star", die dit meldde,
zijn politieversterkingen met pantserwa
gens en hefschroefvliegtuigen naar het be
trokken gebied overgebracht. Vele in
heemsen zouden zijn aangehouden. Het in
Durban verschijnende blad „Natal Mercu
ry" meldt, dat er volgens onbevestigde
berichten vijf inheemse politiemannen en
een blanke zijn gedood en dat 25 stamle
den om het leven zijn gekomen.
Naar de correspondent van het blad te
Port St. Johns in Pondoland meent te we
ten, hebben bepaalde groepen negers be
zwaar tegen de benoeming van onder-
hoofden door de overheid, terwijl ook ver
zet zou bestaan tegen het landbouwbeleid.
JOHANNESBURG (Reuter) De Zuid-
afrikaanse minister van Vervoer, Schoe-
man. heeft dinsdag verklaard, dat de Zuid
afrikanen de buikriem zullen moeten aan
halen, als de boycotactie naar aanleiding
van de apartheidspolitiek wordt versterkt.
Volgens de minister is er in vrijwel elk
land van een dergelijke actie sprake. In
lichte mate werd thans al het gevolg van
deze acties gevoeld. „Als deze boycot ster
ker wordt en meer steun krijgt, kan Zuid-
Afrika economisch in een zeer slechte po
sitie komen te verkeren", aldus minister
Schoeman.
Volgens de „Rand Daily Mail", een in
Johannesburg verschijnend blad van de
oppositie, wordt de Zuidafrikaanse in
dustrie zwaar getroffen door de boycot van
Zuidafrikaanse goederen in West-Indië.
„De gehele Westindische markt is geslo
ten voor de Zuidafrikaanse handel", aldus
het blad. „De export van 15 industrieën
is getroffen".
Prinses Beatrix en Prins Albert van
België waren gisteren de eregasten op
het feest van de M-brigadiertjes in de
grote jaarbeurshal in Utrecht, waar
door 2200 medewerkenden het spel „De
gelukkige wereld" werd opgevoerd. Bij
hun vertrek werden de Prinses en de
Prins toegejuicht door de jeugdige
deelneemsters. Naast de Prinses de
burgemeester van Utrecht, jhr. mr.
C. J. A. de Ranitz. (Zie ook pag. 2)
De moeilijkheden met de boeren, die ook een andere en diepere oorzaak had
den, even niet meegerekend, heeft Frankrijk nu voor het eerst sedert de oprichting
der vijfde republiek, ongeveer twee jaren geleden, met ernstige sociale tegen
stellingen te kampen. De onaangename verrassingsstakingen bij de métro, de
autobussen en de treinen duren in en rond Parijs onveranderlijk voort. Deze
week echter zullen ook andere sectoren van het publieke leven worden lam
gelegd. Voor vrijdag staat er een algemene staking der overheidsbedrijven op
het programma, terwijl het personeel der posterijen al bekend heeft gemaakt
dat het er het bijltje in de vorm van stempels en postzakken mogelijk ook nog
wel wat langer dan een etmaal bij zou kunnen neerleggen. In de kranten ver
schijnen naast de (positieve) agenda's van bioscopen, theaters, concerten en
andere uithuizigheden, ook weer de (negatieve) agenda's van openbare diensten,
waarop het publiek de volgende dag maar beter niet moet rekenen
Scheepsberichten 11
Sport 13
Dit nummer bestaat uit
veertien pagina's
BRUSSEL (ANP). De Belgische politie
heeft in de vroege ochtenduren huiszoekin
gen gedaan bij een 150-tal in Brussel en
het Waalse gedeelte van het land wonende
Algerijnen. Enige tientallen zijn voor een
nadere ondervraging aangehouden.
Advertentie
GROTE HOUTSTRAAT 51
39.50 - 45.00
Plastic en linnen MOTTENZAKKEN
5.90 tot 35.—.
Grillparzer:
Mijn vriend, ik beoefen de moeilijke
kunst, in deze tijd te leven.
WASHINGTON (Reuter) Het Ameri
kaanse ministerie van Defensie heeft dins
dag bekendgemaakt dat om 15.15 uur
(20.15 uur Nederlandse tijd) brand is uit
gebroken in een lanceringsonderkomen
van een onderscheppingsprojectiel van het
type „Bomarc" op de luchtmachtbasis
McGuire in de staat New Jersey. Het
vuur was drie kwartier later geblust. Een
kleine hoeveelheid radio-actief materiaal
werd in het onmiddelijke gebied van het
onderkomen verspreid, maar er is geen
gevaar voor de gezondheid of een besmet
tingsprobleem van betekenis, aldus het
ministerie.
Uit de verklaring blijkt, dat zich geen
kernontploffing heeft voorgedaan. Het mi
litaire personeel in het gebied werd uit
voorzorg geëvacueerd, maan niemand
kreeg letsel en er was ook geen stralings
gevaar voor het publiek.
In de bekendmaking werd verder ge
zegd, dat strenge veiligheidsvoorschriften
bestaan voor alle gevaarlijke wapens om
de mogelijkheid van een kernontploffing
bij een dergelijk ongeluk uit te sluiten.
Een gebied met een straal van ongeveer
twaalf km. rond de basis werd afgezet.
Het eerste bericht, waardoor men werd
opgeschrikt, was afkomstig van de politie.
Een politiefunctionaris seinde over het te-
lexnet het bericht: „een kernlading is ont
ploft".
Er heeft zich geen enkele ontploffing
van welke soort ook voorgedaan. Zelfs
de t.n.t. in het ontstekingsmechanisme
van de kernlading vormde slechts een
„vlammentoorts" zonder te ontploffen.
Dit verklaarde een deskundige op kernge
bied van het ministerie van defensie.
Advertentie
Vier ministers (Justitie, Financiën, Sociale
Zaken en Maatschappelijk Werk) en een
staatssecretaris (Economische Zaken) heb
ben thans bij de Tweede Kamer een gewij
zigd wetsontwerp inzake het afbetalings
stelsel ingediend, waarbij in hoofdzaken
het volgende bepaald is:
1. Verplichte inschrijving voor alle af
betalingsleveranciers bij de Kamers van
Koophandel;
2. Een vergunningenstelsel voor afbe
talingsfinanciers en -colporteurs;
3. de mogelijkheid van sancties tegen
dfe afbetalingsleveranciers die zich aan
misbruiken, leidend tot overkreditering
van hun klanten, schuldig maken;
4. Instelling van een commissie van
advies;
5. Een aantal gedragsregels, die bij het
sluiten van afbetalingsovereenkomsten
moeten worden nageleefd;
6. Huurkooptransacties van roerende
goederen vallen alleen onder de wet als zij
zijn aangegaan voor een periode van mini
maal drie maanden;
7. Niet van toepassing is de wet op af
betalingstransacties van goederen als kan
toormachines, tandartsinstallaties e.d., die
uitsluitend of in hoofdzaak voor de uit
oefening van een zelfstandig beroep of be
drijf gebruikt worden;
8. Het laten tekenen van blanco-huur
koopcontracten of het onjuist doen invullen
van het inlichtingenformulier kan gestraft
worden met uitsluiting (vervallen verkla
ring van de inschrijving bij de K. van K.).
„Aanbetaling": 15 percent
De ministers zijn van oordeel dat het
percentage van de verplichte minimum-
kassastorting („aanbetaling") voor con
sumptiegoederen ongeveer 15 percent van
de totale koopsom zal dienen te zijn. De
vaststelling van dit percentage zal echter
De stakingsbeweging beperkt zich ove
rigens niet tot de een miljoen driehonderd
duizend leden van het gevarieerde Fran
se ambtenarenkorps, want ook alle arbei
ders der chemische industrieën hebben
het werk neergelegd. Ze hebben een actie
ingezet die eventueel veertien dagen zou
kunnen duren en waardoor een belangrij
ke sector van het nationale leven wordt
verlamd. En morgen staken 639.000 me
taalarbeiders.
bij Algemene Maatregel van bestuur
dienen te geschieden, nadat de Commissie
van advies gehoord is.
Regeling van de (maximale) looptijd van
afbetalingstransacties zal nodig zijn indien
blijkt, dat vele afbetalingsverplichtingen
zo abnormaal lang voortduren dat het goed
inmiddels reeds versleten is.
Een verbod van looncessie komt de
ministers niet wenselijk voor, omdat daar
voor in de plaats dan het duurdere, voor
de koper dus nadeliger loonbeslag in de
plaats zou moeten komen.
Vrywillige kredietregistratie
De bewindslieden menen voorts, dat de
kredietregistratie door het bedrijfsleven
zelf moet worden geregeld. Zij vertrouwen
dat de gedacthe van de vrijwillige krediet
registratie geleidelijk meer veld zal win
nen. zoals dit bij voorbeeld ook in de V.S.
en Duitsland gebeurd is.
Postorder-bedryvcn
In de Memorie van Toelichting op het
wetsontwerp worden ook cijfers bekend
gemaakt omtrent de omvang van de huur
koopaffaire in ons land. Bij het C.B.S. zyn
thans 95 huurkoopfinanciers bekend, die
het overgrote deel van de afbetalingsmarkt
beheersen. Het aantal bekende postorder
bedrijven beloopt ongeveer 100 (waarby
inbegrepen de gemengde bedrijven), met
een totale omzet in 1958 van 75 mil
joen. Ongeveer de helft van deze bedryven
valt in de sector textiel en woninginrich
ting. Het percentage der omzet a contant
is niet bekend. De verkoop-op-afbetaling
door de postorderbedrijven is sinds 1957
met 56 percent gestegen.
Minimum-kapitaal
Nieuwe of korter dan vijf jaar bestaande
financieringsmaatschappijen zullen een
nader te bepalen minimum aan eigen be
drijfskapitaal moeten hebben; de oudere
bedrijven kunnen daarvan vrijgesteld wor
den. Maatschappijen die langer dan een,
maar nog geen vijf jaar hun bedrijf uit
oefenen, krijgen nog drie jaar de tijd, aan
deze minimum-kapitaalseis te voldoen.
Geen colportage-verbod
Een verbod van afbetalingscolportage
vinden de ministers niet nodig. De sanctie
regeling waarin het wetsontwerp voorziet,
zal hier volgens hen voldoende mogelijk
heden bieden om misbruiken tegen te gaan.
Het voorstel van vele Kamerleden om bij
de afbetalingscolportage een algemene vol
macht van de ene echtgenoot aan de
andere tot het aangaan van afbetalings
transacties van onwaarde te doen zijn en
in voorkomende gevallen een volmacht, die
specifiek op de afbetalingstransactie in
kwestie betrekking heeft, voor te schrijven,
menen de ministers niet te moeten over
nemen. De minister van Justitie geeft er
de voorkeur aan met de recente wijziging
van het huwelijksgoederenrecht eerst de
nodige ervaring op te doen.
De bewindslieden hebben tegen een per
manente regeling van de kredietprijs het
bezwaar, dat een maximumprijsregeling
van blijvende aard verstarrend werkt en
dat het bedrijfsleven geneigd is zich naar
dit maximum te richten.
De samenstelling van de commissie van
advies zal zodanig zijn, dat daarin ook de
sociale en economische belangen van de
kredietnemers in voldoende mate tot hun
recht komen.
Dat de stakingsparolen in gespierde ter
men zijn vervat, behoeft op zich nog niet
zoveel ongerustheid te baren, want in dit
soort proza wordt van nature een drei
gende toon aangeslagen. Alarmerender is
al de omstandigheid dat de campagne, die
hand over hand toeneemt en de dreigen
de zomer 1953, toen Frankrijk door een
algemene staking van vele weken werd
getroffen, in de herinnering begint te roe
pen, eenparig gesteund wordt door de drie
grote vakverbonden van communisten
(C.G.T.), socialisten (F.O.) en rooms-ka-
tholiekcn (C.F.T.C.). Ofschoon er, zodra
men iets dieper dan de oppervlakte zoekt
of woelt, bij iedere omvangrijkere sta
king wel politieke motieven zijn te vin
den, kan nu toch zeker niet worden ge
zegd dat van deze actie de politiek de
hoofdoorzaak vormt.
Algemene ontevredenheid
De huidige stakingsbeweging wortelt on
getwijfeld in een algemene ontevredenheid
van de arbeiders met hun huidig lot. Ver
geleken met tien of meer jaren geleden,
zijn ook de levensomstandigheden van de
Franse arbeiders aanzienlijk verbeterd.
Het laatste jaar is het algemene levens
peil, volgens officiële cijfers, echter ge
daald: terwijl de kosten met zes percent
stegen, volgden de lonen slechts met vier
percent. Ernstiger echter is dat de arbei
ders, en niet ten onrechte, nu het sterke
gevoel beginnen te krijgen dat zij opnieuw
het kind van de nationaal-economische re
kening zijn geworden. De economische ex
pansie is inderdaad in bescheiden tempo
hervat, waardoor die verlaging van het
levenspeil voor de arbeiders nog pijnlij
ker te verstouwen is. De algemene roep
der vakcentrales is dan ook in de eerste
plaats: loonsverhoging.
Er zijn echter ook eisen, die uit ande
re omstandigheden moeten worden ver
klaard. De technische ontwikkeling en de
automatisering nopen tot een omschake
ling van velerlei bedrijven waarvan spe
ciaal de niet-gespecialiseerde arbeiders
het slachtoffer worden. Vooral bij de
spoorwegen spreekt deze oorzaak een har
tig woord mee. Zo eisen de vakverenigin
gen van het lager spoorwegpersoneel dat
zij door de directie gehoord zullen wor
den bij interne reorganisatiemaatregelen
die uit de automatisering kunnen voort
vloeien. De hiërarchie in de salarisklas
sen van het overheidspersoneel is een aan
verwante steen des aanstoots. Van nature
drijven de vakverenigingen naar verho
ging der lagere lonen en dientengevolge
naar kleinere verschillen met de hoge sa
larisklassen. Consequentie: geleidelijke
achteruitstelling van de financiële positie
van het hogere technische kader in ver
gelijking met de particuliere sectoren.
Voor de spoorwegen, en andere overheids-
ondernemingen, wordt het nu al voortdu
rend moeilijker ingenieurs en andere tech
nici in de topklasse aan te trekken, die
in het particuliere bedrijf, waar de sala
rissen vrij zijn, veel hoger kunnen wor
den betaald.
Algerijnse zorgen
En ten slotte, om tóch een „politieke"
bij-oorzaak te noemen, worden de ontevre
denheid en de teleurstelling over het nieu
we bewind nog verhoogd doordat het ein
de van de Algerijnse oorlog, óók door de
regering en De Gaulle zelf op de lange
baan geschoven lijkt te zijn.
Die Algerijnse oorlog, waarvan de eco
nomische weerslag moeilijk verwaarloosd
kan worden, doch op de rekening waar
van nu zo langzamerhand alle nationale
en individuele tegenslagen geschreven
worden. Vooral ook in dat laatste opzicht
wreekt zich nu het feit dat het parlement
vrijwel is uitgeschakeld en dat de politie-
Advertentie
Voor de handel: N.V. v/ft GEBR. PETERS
N.Z. Voorburgwal 2, Amsterdam-C,
ke leiders daardoor hun stem nauwelijks
meer in het openbaar verheffen kunnen.
De afwezigheid van publieke discussies
over onderwerpen, die in het brandpunt
van de belangstelling staan, werkt onver
mijdelijk onbegrip en overbodige tegen
stellingen in de hand. Diezelfde omstan
digheid dreigt trouwens ook een nadelige
factor te worden bij het overleg tussen de
staat, werkgevers en werknemers. Het
parlement kan immers ook een functie
van stootkussen uitoefenen, hetgeen nu in
Frankrijk is uitgevallen. Arbeiders en vak
verenigingen aan de ene, en de werkge
vers en de staat aan de andere kant, ver
tonen daardoor de neiging hun posities te
verscherpen, terwijl aan beide zijden de
angst toeneemt het gezicht te verliezen ten
bate van een compromis, waarbij het al
gemene belang niettemin slechts gebaat
zou kunnen zijn. Al die overwegingen te
zamen wettigen de vrees dat de stakings
golven die thans in Frankrijk opdoemen
misschien nog niet zo snel en gemakkelijk
weer zullen wegebben.
Tegen actie
(Reuter-AFP) De regering heeft be
sloten de 120 sluiswachters van Parijs, die
sedert 48 uur in staking zijn, te gelasten
het werk te hervatten omdat de bevoor
rading van Parijs, die voor een groot deel
van de scheepvaart afhankelijk is, door
een lange staking in gevaar kan komen.
Er zijn 29 employés can bus en métro
in Parijs geschorst wegens hun aandeel in
de afwisselende stakingen van korte duur
die het vervoer in de hoofdstad ontwrich
ten. Ook dinsdag zijn deze onverhoedse
stakingen voortgezet op de ondergrondse
verbinding Etoile-Nation en bij negen bus
lijnen.
pag.
Weerrapporten 1, 2
Uit het binnenland 2, 7
Buitenlands nieuws 3
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel 3
Uit stad en omgeving 4, 5
Agenda van Haarlem en IJmond 5
Kunst 7
Beeldverhalen 9
Feuilleton 9
Horen en Zien 9
Economisch nieuws11
Beurs 11
Advertentie
SUÈDE DAMES- en HERENJASJES
Volgens de „New York Times" zou
Mikhail A. Soeslov erin geslaagd zijn
zijn invloed zo ver uit te breiden, dat
hij soms de meerderheid met zich mee
kan krijgen van het huidige presidium
van het Centraal Comité van de Rus
sische communistische partij.
4