Virtuoze „Don Pasquale" door
de Nederlandse Opera
Japanse Senaat keurt het
veiligheidsverdrag goed
Rotterdams Philharmonisch Orkest
met een boeiend programma
Danzi-kwintet mei muziek
van de avant-garde
Haagse Plankeniers winnen prijs voor beste
op voering van een Nederlands toneelstuk
5
Het Ned. Danstheater
in Bloemendaal
A. Voorzanger exposeert
werk in „Bloenienheuvel"
Christa Ruppert soliste
bij tweede zomerconcert
ENGELS CABARET
IN AMSTERDAM
De negen muzen
Amerikaanse boycot van
Japanse goederen?
Terreur in Kameroen:
zes blanken vermoord
MAANDAG 20 JUNI 1960
DONIZETTI'S opera buffa „Don Pasquale" heeft sinds
aren een vaste plaats op het repertoire van onze Nederlandse
Dpera verworven, wat buiten kijf te danken was aan de
nerkwaardige creatie van de titelrol door Guus Hoekman, die
leze vertolking voorbeen reeds in de Vlaamse Opera te Ant-
verpen tot een briljant succes en tot een evenement van het
eizöen had weten te maken. Daarna kwam drie jaar geleden
De twee hoofdfigu
ren van het pétillante
nuzikale kluchtspel
werden bovendien
;chitterend gesecun-
deerd door de tenor
Ettore Babini, in de
rol van de neef Er
nesto, en door Paolo
Gorin, in de rol van
dokter Malateta, een
partij die hij. als op
volger van Scipio Co
lombo. op verbluffen
de wijze vervulde.
Uiteraard was het
weer de tempera-
mentrijke interpreta
tie van Eugenia Ratti,
lie een bijzondere
glans gaf aan de op
voering, al was zij
verplicht na de eerste
akte, waarin zij een
jevaarlijke noot ge
nist had, clementie in
te laten roepen we
gens indispositie.
Maar toen moesten
haar glansscènes nog
aan de beurt komen,
?n, eerlijk gezegd, er
was van indispositie
aiets meer te merken;
Eugenia Ratti bleek
de befaamde zangvir-
tuoze op volle kracht
en daarbij de actrice
tie in de gekste situa
tie steeds „d'aplomb"
olijft en als 't ware de
hartslag van deze
echt-Italiaanse „buffonnerie" aangeeft. De
bijzondere waarde van deze hermontering,
onder regie van Wolf-Dieter Ludwig, school
in het rake, volkomen sluitend samenspel
en in het fraaie evenwicht met het lichte,
en uiterst doorzichtig gehouden orkest, on
der leiding van Arrigo Guarnieri. Ettore
Babini toonde de vereiste zang en speel-
kwaliteiten te bezitten om het lyrisch ele
ment het volle pond te geven. En Guus
Hoekman manifesteerde zich weer intens
geestig doordacht, als
de „reine dwaas" van
t buffa-genre. Het on-
mPnfiil weerstaanbaar grap-
pig duet van Hoek-
'0:?,/ nan en Gorni, aan het
JihplBÊÈ slot van de voorlaat-
ste scène, waarin zij
Aaan elkaar gewaagd
lllplgiyÉ^la bleken in radheid van
tong, moest onder
stormachtig applaus gebisseerd worden.
Van de dienstboden scène was door de
regie een knap stukje samenspel gemaakt;
als vocaal ensemble met het orkest, heb ik
dit leuke fragment echter wel eens pun
tiger gehoord. Ten slotte een woord van lof
aan Hans van Norden voor zijn decors en
kostuums. Toen het doek voor de laatste
de „Don Pasquale" ook in de programma's van bet Holland-
Festival terecht, en wel niet de fameuze diva van de Scala te
Milaan, Eugenia Patti, als Overrompelende vrouwelijke part-
-publii
zaterdag in de hoofdstedelijke Stadsschouwburg andermaal
geconfronteerd met de Norina van Eugenia Ratti en de Pas
quale van Guus Hoekman..
ner van Guus Hoekman. En nu werd bet festival-pu bliek
Voor het eerst in zijn korte bestaan heeft
het Nederlands Danstheater zondagavond
een uitvoering van enige van zijn nieuw
ste balletten gegeven in het Bloemendaal-
se Openluchttheater. Helaas was de be
langstelling, waarschijnlijk tengevolge
van de dreigende regenwolken, miniem:
er waren naar schatting ten hoogste een
tweehonderd toeschouwers, die zich overi
gens zeer gul met hun waardering voor
het gebodene toonden.
Begonnen werd met het. nieuwe ballet
Primavera van de artistieke leider van
het ensemble, Benjamin Harkarvy op een
langs mechanische weg ten gehore ge
bracht hoboconcert van Domenico Cima-
rosa. Wat David Koning enkele maanden
geleden bij de landelijke première tegen
dit nieuwe werk te berde bracht: de te
ver doorgevoerde vereenvoudiging in de
mise-en-scène van de figuratie, waardoor
er „zo goed als niets gebeurt", gold voor
deze openlucht-uitvoering nog in ver
sterkte mate. Behalve de sierlijke solo van
Marianna Hilarides, een idem duet van
Milly Gramberg en Charles Czarny en de
decoratieve oefeningen van het kleine
corps de ballet als achtergrondvulling,
valt er weinig over te vermelden. Een
handicap was overigens dat bij dit ballet
de belichting, door het toen nog vrij ster
ke daglicht, in het geheel niet tot haar
recht kwam, hetgeen niet geringe afbreuk
deed aan de sfeer van het werk.
De tweede première was „Opus 58" van
Anna Sokolow (op jazzmuziek met accor
deon van Theo Macero), waarvan vooral
het eerste deel, „Atomic Breakup", met
zijn suggestieve verbeelding van panische
angst voor het atoomgevaar boeide. De
overige delen blijvenonduidelijk in hun
expressionistische symboliek en tegelijk
aanmerkelijk minder oorspronkelijk wat
de gebruikte bewegingstaal betreft. Har-
karvy's tweede nieuwe ballet „Septet" op
muziek van Saint Saëns bevestigde de eer
ste indruk: knap, handig maakwerk,
waarvoor zowel bij de academische tech
niek als bij de moderne ritmische gymnas
tiek leentjebuur gespeeld werd. Vergelij
king met de langs overeenkomstige lijnen
verlopende „Dessins pour les six" van Ta-
ras bleef ook nu ten voordele van laatst
genoemd werk uitvallen.
Het programma bestond voorts uit en
kele oude bekenden, Hans van Manen's
dramatische ballet Feestgericht op mu
ziek van Luctor Ponse en de befaamde
Grand pas de deux uit Don Quichotte
van Petipa-Minkus, dat Marianna Hilari
des en Jaap Flier wederom alle gelegen
heid bood om hun briljante techniek te
demonstreren. De nieuwe geluidsinstallatie
van het Openluchttheater voldeed ruim
schoots aan alle muzikale eisen. Zelfs
Saint Saëns' fantasie voor viool en harp
bij het ballet Septet kwam tot in de fijn
ste pianissimi volkomen tot haar recht.
Herman Croesen
scène opging werd zijn toneelbeeld van het
maanbesc'nenen bos op een spontaan ap
plausje onthaald.
Na de doodernstige en tragische noviteit
van Badings op woensdag laatstleden, bood
deze luch'tige compositie van Donnizetti
verademing en ontspanning door ontwape
nende lach en verbluffende virtuositeit.
Jns. de Klerk
Zaterdagmiddag heeft de heer H. Voge-
lesang in de voormalige eetzaal van ge
bouw „Bloemenheuvel" in Bloemendaal, in
tegenwoordigheid van een kleine schare
belangstellenden, waaronder de burge
meester van Bloemendaal, dr. D. H. Peere
boom-Voller, een tentoonstelling van teke
ningen en aquarellen van de heer A. Voor
zanger uit Haarlem geopend.
De heer Vogelesang wees in zijn ope
ningswoord op het scherpe contrast, "dat
tussen de zonnige natuur buiten en het
tentoongestelde werk van de heer Voor
zanger bestaat. De heer Voorzanger tracht
in zijn werk de beslotenheid van mist en
donkerte te vangen. In zijn pogen om dit
te bereiken is de schilder dan ook veel
meer een dichter, aldus de heer Vogele
sang, die ter illustratie van deze vergelij
king het gedicht „Herfst" van J. Bloem
voordroeg.
Nadat de heer Vogelesang aan het einde
van zijn korte inleiding mevrouw Voorzan
ger bloemen had aangeboden, konden de
aanwezigen de tentoongestelde werken be
zichtigen.
Op donderdag 23 juni geeft het Noord
hollands Philharmonisch Orkest, onder
leiding van Marinus Adam in het concert
gebouw te Haarlem het tweede zomer
concert. De violiste Christa Ruppert is
soliste in het Vioolconcert in a gr. t. KV 219
van Mozart. Op het programma staan
voorts, werken van Bach en Dvorak.
De violiste Christa Ruppert werd in 1935
in Frankfurt geboren. Zij studeerde in Hei
delberg, bij Ricardo Odnoposoff in Wenen
en bij Maxim Jacobson te Londen.
In 1956 won zij de eerste prijs van de
Internationale Zomeracademie in het Mo-
zarteum te Salzburg.
„Going madly Dutch"
(Van onze Amsterdamse redacteur)
Met ingang van vrijdag zullen de Engels
sprekende toeristen die Amsterdam bezoe
ken weer terecht kunnen in een der zalen
van Bellevue bij het Leidseplein, waar de
Amerikaanse Jill Lardis met haar Play-
House International haar tweede seizoen
ingaat.„Going Dutch" heette het musical
achtige cabaret, dal verleden jaar zo'n
succes nad. De nieuwe show is getiteld
„Going madly Dutch" en deze titel wijst
erop dat het nieuwe programma nog dwa
zer zal zijn dan het eerste.
De bezoekers ongetwijfeld zullen er
weer vele Nederlanders komen- zullen
van een nieuwe service kunneh genieten:
het zaaltje is thans uitgerust met een in
stallatie die de atmosfeer kunstmatig op
peil houdt. Geen weelde overigens, want
lachen maakt warm en de ervaring heeft
geleerd dat de artisten van Jill Lardis
veel laten lachen. De zes medewerkenden
zijn ook dit jaar weer van over zee aange
voerd: de acteurs John Heawood, Dennis
Wood en Ray Warwick en de dames Mau
reen Harley, Vivien Grant en Wendy Mc.
Clure. Evenals verleden jaar is de muzika
le begeleiding in handen van Peter Kok
(piano), Dub Dubois(bas) en Jan Blok
(gitaar). De teksten zijn van Amerikaan
se en Engelse oorsprong, evenals een
groot deel van de composities. Jan Blok
schreef de melodieën voor een drietal
liedjes. Ook dit jaar zal het gezelschap in
het najaar weer éen aantal voorstellingen
geven in Den Haag en Rotterdam.
Te Utrecht congresseerden zaterdag afvaardigingen van amateurtoneel
vereniging op uitnodiging van de Contactcommissie voor het amateurtoneel;
in de eerste plaats om de uitslag te vernemen van de wedstrijd voor de
beste opvoering van een Nederlands toneelstuk. De Haagse Plankeniers
wonnen met „Het Water" van Ed. Hoornik. De persoonlijke prijs voor
het beste stuk, dat de jury zag, viel ten deel aan Dimitri Frenkel Frank
voor zijn „Odysseus in Iependal". Het grootste gedeelte van de zaterdag
middag werd in beslag genomen door twee voordrachten - door de heer
Ben van Fysselsteijn, voorzitter van de Vereniging van Nederlandse
Toneelschrijvers, en de heer Arend Hauer, landelijk adviseur voor het
amateurtoneel - over „De beginnende toneelschrijver en het amateur
toneel". Dit geschiedde in aansluiting op het congres van A.I.T.A. in Italië
waar de wenselijkheid werd besproken van een beter contact tussen het
amateurtoneel en de toneelschrijvers.
De uitslag van de wedstrijd is: 1; Dei
Haagse Plankeniers mei „Het Water" van
Ed Hoornik; 2) Moyses Bosch uit Den
Bosch met Odysseus in Icpendal" van
Frenkel Frank; 3) De Bende uit Annen
(Drente) met „De Bungalow" van Toine
van Bergen; 4) J. J. Cremer uit Haar
lem met „Woutertje Pieterse" van Henk
Bakker; 5) De Nieuwe Spelers uit Oos
terbeek met „Het spoor loopt langs de
hoeve", van Willem Bischot; 6. „Mutua
Amicitia" uit Rotterdam met „Het Huis
aan de Haven" van Manuel van Loggera;
7) Kamper Rederijkerskamer met „De
Wereld heeft geen Wachtkamer" van
Maurits Dekker: 8; Durf te Spelen uit
Den Haag met „De mooiste Carrière van
Barbara van Kampen en Hans Keuls; 9)
Xhalia uit Haarlem met „Morjolein zoekt
het Avontuur" van Cees Lau; en 10) Pos
tale uit Heerenveen met „Mister X slaat
toe" van Bruno J. Duyn.
De heer Ben van Eysselsteijn meende
dat de moeilijkheden rondom amateurto
neel en schrijvers niet in de eerste plaats
voortkomen uit technische kwesties maar
uit de psychologische gesteldheid van bei
de partijen. Men beschouwt de auteur als
een soort goedhartige idioot, die almaar
stukken produceert. Hij. de auteur, er
vaart dat hij. wanneer hij niet kan bo
gen op bekendheid door werk als pro
zaïst. criticus of dichter, slechts een ha
chelijke kans maakt. Hij houdt daarenbo-
VOOR. EEN PUBLIEK van vrijwel uit
sluitendtwintig- tot dertig jarigen gaf het
Danzi-kwintet., het succesvolle ensemble
van vijf blazers die zich vooral op de he
dendaagse muziek toeleggen, een avond in
de kleine zaal van het Concertgebouw te
Amsterdam. Begon
nen werd met. „Pen
tagram" van Krenek,
een aardig gevonden
benaming voor een
muziek die voortdu
rend in korte flitsen
'.ijkt uiteen te spat
ten, te verschieten,
?n zich dan in „punc
tuele" flarden en streepjesmotieven weer
aaneenvoegt tot een min of meer gecoör
dineerde vijf punt. Maar wat is nu eigenlijk
het verschil tussev. een dergelijk kunst-en-
vliëgwerkje en de kiekeboe-achtige schrik-
geluiden die in de moderne tekenfilm zo
suggestief werken?
„Zeitmasse für fünf Holzblaser" van
Karlheinz Stockhausen is een ver doorge
voerd experiment met de tijdmaat, het
tempo. Behalve van de gebruikelijke tem
po-aanwijzingen maakt de componist ge
bruik van vier verschillende „modi" die
op de versnelling, respectievelijk vertra
ging van de individuele partijen betrek
king hebben. Men hoort dus niet één tem
po, dat voor alle stemmen geldt, maar
elke blazer heeftzijri eigen tempo, er zijn
als het ware vijf lagen boven elkaar; zoals
de toelichting zegt: „men heeft de moge
lijkheid zich op een van de temponiveaus
in te stellen en vandaaruit de andere la
gen in diverse beweging aan zich voorbij
te laten trekken". Dat lijkt nu allemaal
heel mooi en dat de fascinatie door het
figuurlijke dat aan de muziek in zo sterke
mate eigen is, een scheppend talent tot
weerklang prikkelt kan men zich voorstel
len. Want men kan gerust zeggen dat,
sinds de atonaliteit van Schönberg. aan de
basis van al deze strevingen de behoefte
ligt om door isolatie der componenten de
legkaart van geluidstrillingen, duur, inten
siteit, timbre, metrische orde, ritmische
geleding, harmonisch spanningsveld, door
elkaar te gooien en met één der elementen
als variabele grootheid het componeren
opnieuw te leren. Nieuwe griffels, schone
leien. Dat lijkt mooi, maar klinkt het ook
mooi? Ik heb al eens eerder op deze plaats
gezegd dat ik meen dat door deze, in
wezen sinds vijftig jaar levende, ontwikke
ling het hele muzikale terrein „in de kern
gesplitst" wordt en dat men zich vermoe
delijk zal moeten wennen aan de gedachte
dat er niet meer één ondeelbare muziek is
maar minstens twee, zoals er twee natuur.-
kundes zijn, een macro- en een micro
fysica. Trouwens, er is toch allang jazz
en populair naast klassiek, dus waarom
dan niet accepteren dat daar nu nog punc
tueel bij komt.
Over het Kwintet van de jonge Duitser
Iians Werner Henze en de „20 Gruppen"
voor piccolo, hobo en klarinet van de
Zweed Bo Nilsson, voorbeeld van zoge
naamde „geleide improvisatie", heb ik
vrij onlangs al geschreven naar aanleiding
van een uitvoering door het Danzirkwintet
in de serie „experimentele muziek". Deze
werken kwamen na de pauze tot uitvoe
ring, met tot slot een première: de Anti-
phonie voor blaaskwintet en vier elektro
nische sporen" van Ton de Leeuw. Een
samenwerking dus van synthetische klank,
in de Philipsstudio te Eindhoven opgeno
men, door vier in de hoeken van de zaal
opgestelde luidsprekers ten gehore ge
bracht, en de vijf instrumentalisten, op
aanzienlijke afstand van elkaar op het
podium opgesteld. Immers, de behoefte
bestaat om ook in ruimtelijke zin de klank
te isoleren en haar aldus in het compo-
neerproces te betrekken. In verband met
ven alle aandacht gericht op het beroeps
toneel, terwijl hij feitelijk nog niet genoeg
ervaring uit gespeelde stukken kan putten.
Vooral zijn het de jongeren, die hier een
tekort tonen.
Bij de spelers blijkt dat hoe geringel
de prestatie is hoe groter de pedanterie
een afschuwelijk dilettantisme. Wan
neer straks de televisie de mensen heeft
laten zien wat werkelijk goed toneel is
zal het amateurtoneel bemerken dat het
de zaak serieuzer cliënt aan te pakken.
Aan het dilettantisme zal de televisie voor
goed_een einde maken.
De heer Van Eysselsteijn pleitte voor het
amateurtoneel als laboratorium voor - de
schrijver, als een soort van culturele
avantgardc. Van de noodzaak ervaring
op te doen kan de schrijver in de ama
teursector een deugd'maken en het ama
teurtoneel het studiowerk laten verrich-
Na de „voorpremière" kan hij zijn stuk
corrigeren aleer hij het aan het beroeps
toneel aanbiedt.
Arend Hauer zei dat het amateurtoneel
op de schrijvers niet inspirerend heeft.ge
werkt. Hij bepleitte de stichting van een
opleidingsinstituut waar men als amateur
een toneelvakopleiding kan krijgen. Voorts
dient de amateurtoneelvereniging de tijd
tussen het spelen van stukken produktief
te overbruggen, ter ondersteuning van de
toneelvaardigheid van de vereniging: men
dient ook het pad te verlaten waarop men
als ongeschoolde speler wordt geleid door
ongeschoolde regisseurs.
Verboden boek De Zuidafrikaanse
autoriteiten hebben het nieuwste boek van
de Zuidafrikaanse, in Londen wonende
auteur Dan Jacobson, „Evidence of Love",
verboden. Het boek gaat over de liefde van
een blank meisje voor een niet-blanke. Als
gevolg van de wet. die in Zuid-Afrika ge
mengde huwelijken verbiedt, kunnen zij
niet trouwen.
Oudheidkundige vondst Een Ameri
kaanse expeditie heeft ten noorden van
Jeruzalem, nabij Ramallah. restanten van
een kanaanietische stad uit de zeventiende
eeuw voor Christus ontdekt, zo heeft de
directeur van het Jordaanse departement
voor oudheden zondag bekendgemaakt.
de voortdurend verspringende en rond
wandelende elektronische geluiden uit de
luidsprekers wordt dit zonder meer duide
lijk. Aan de ernst van de maker, aan zijn
met huid en haar bij dit experiment be
trokken-zijn, behoeft men niet te twijfelen.
Maar is het muziek? Zie boven.
Dat de vijf blazers Vester, van Slog-
teren, Godri, Pollard, van Woudenberg
experts zijn in deze netelige materie, is
bekend. Een extra applausje ontving de
medewerker voor althobo in „Zeitmasse"
van Stockhausen: de bijna zeventigjarige
Jaap Stotijn.
Sas Bttnue
O
Composities van Onthei, Berwald, Janacèk en Lajtha
MET SLECHTS EEN CONCERT heeft het Rotterdams Philharmo
nisch Orkest een aandeel gekregen in het Holland Festival 1960. Maar
deze muziekuitvoering, welke zaterdagavond in de Rotterdamse Schouw
burg onder leiding van de dirigent Eduard Flipse werd gegeven, is door
drie Nederlandse premières en de vertolking van een Nederlandse com
positie van recente datum tot een muzikale manifestatie geworden, die
ongetwijfeld een der belangrijkste evenementen van het festival van dit
jaar genoemd zal kunnen worden.
Naast muziek uit onze tijd was op het
programma plaats gegeven aan een in
1845 door de Zweed Franz Berwald ge
componeerde „Sinfonie singulière". Veel
vreugde heeft de componist van zijn werk
niet mogen beleven. Trouwens met vrij
wel geen enkele van zijn composities kon
hij bij zijn tijdgenoten waardering wek
ken. Men vond zijn muziek droog en doz
en men miste er scheppingskracht en in
spiratie in. Zijn maatschappelijke positie
als kunstenaar werd er door het uitblij
ven van succes niet beter op. Maar Ber
wald had nog andere pijlen op zijn boog.
Eerst als leider van een orthopaedisch in
stituut en later als een voortreffelijke di
recteur van een glasblazerij kon hij zich
in welstand handhaven. Langs deze indus
triële omweg kwam hij toch weer op het
gebied der muziek. Hij werd directeur van
het Conservatorium te Stockholm en in
deze functie overleed hij in 1868 in de
ouderdom van tweeënzeventig jaar.
Voor de mens van de twintigste eeuw
klinkt de sinfonie van Berwald in de ver-
trauwde klankentaai der negentiende-
eeuwse romantiek, in het. bijzonder de taal
van Mendelssohn. Of Berwald nu als epi
goon van deze componist beschouwd moet
worden blijft echter de vraag. Men zou
ook kunnen zeggen dat d? Zweed een
merkwaardige openheid had voor de ont
plooiing van de muziek in de eerste helft
van de vorige eeuw, een ontplooiing d'ie
merkbaar werd bij Berlioz, Mendelssohn
en Schumann en die later ook Brahms,
Grieg en andere componisten ging beïn
vloeden en mede bepalend werd voor hun
stijl.
Voor de juiste waardering van Berwalds
sinfonie moet men het ontstaanjaar 1845
zeker laten gelden en dan kan men tot
bewondering komen voor de toen „mo
dern" muzikale gedachten, die door de
componist werden geformuleerd, inder
daad meesterlijk verwerkt werden, be
houdens bij een vlucht in naïeve sequen-
zen. en die in een rijke instrumentale
kleurverscheidenheid gehuld werden. Ber
wald rekende voor zijn sprankelend Scher
zo en zijn stuwende Finale op een grote
orkestrale virtuositeit.
Eduard Flipse en zijn 'actieve jeugdige
orkest hebben aan deze vertolkingseis
voortreffelijk kunnen voldoen en daar
naast door bijzonder expressief spel ook
aan de gevoelige lyrische sfeer van de
muziek uitdrukking kunnen geven.
Berwalds sinfonie volgde op de Sinfo-
nia breve No 5 opus 43, „Musica iniziale"
genaamd, die Léon Orthcl dit jaar in op
dracht van. de Vereniging tot Instandhou
ding van liet Rotterdams Philharmonisch
Orkest geschreven heeft. Deze sinfonia
breve heeft een vorm, die een variant op
de beproefde sonate-vorm is geworden.
Feestelijk en plechtig, zoals bedoeld werd
door de opdrachtgeefster, is deze muziek:
Zij klinkt spontaan en openhartig, zoekt
geen problematiek. Maar zij bevat on
danks haar opzet als feestmuziek een
merkwaardig accent van weemoed, dat
als een treffend contrast opklinkt. De com
ponist, door Eduard Flipse op het toneel
geroepen, dankte nadrukkelijk voor de
waarlijk sublieme uitvoering en voor de
langdurige gulle bijval, waarmede het
auditorium zijn grote waardering uitte.
De Tsjechische componist Leos Janacek
voltooide in 1926 een Capriccio voor pia
no en blaasinstrumenten. Op dit festival
concert, ruim dertig jaar na zijn ontstaan,
beleefde het werk in Nederland zijn eer
ste uitvoering en het getuigde hierbij van
de. onverzwakte inspiratie van zijn schep
per, Janacek, die toen hij dit Capriccio
voltooide reeds tweeënzeventig jaar oud
was. Het is een verrukkelijk werk van
een grote persoonlijkheid. De combinatie
van koper-, fluit- en pianoklanken bezit
een bijzondere werking, die door akoesti
sche beïnvloeding bij deze uitvoering niet
voortdurend gerealiseerd kon worden,
maar waarbij de betekenis op de gunsti
ge ogenblikken voor samenklank overtui
gend werd.
Cor de Groot speelde de pianopartij die
voor de linkerhand geschreven werd, met
muzikale spanning en technisch beheerst
en de medewerkende blazers van het or
kest bleven in hun door Eduard Flipse ge
leid spel op een zelfde niveau.
Er is eens gezegd: waar het woord niet
meer toereikend is, begint de muziek. Bij
zonder geldt deze uitspraak voor de ze
vende symfonie van de Hongaarse compo
nist Laszlo Lajtha, geschreven in de ja
ren 1956 en 1957. In dit werk is de mu
ziek niet de draagster van absolute
schoonheid, maar het medium, waarin een
geschokt kunstenaar, een geschokt volk
uitdrukking kon geven aan zijn uitzichtlo
ze smart en eenzaamheid, aan een versla
genheid, die het leven tot een raadsel
maakt. Er is veel te zeggen over de mu
zikale inhoud, de instrumentatie, de bouw
en andere eigenschappen van deze sym
fonie. Maar bij de aangrijpende werking
van deze muziek, die verder gaat dan
haar in eerste instantie toegedachte na
tionale begrenzing, treden deze objectieve
compositie-factoren terug en zij geven
plaats aan de ontroering, die de muziek
in het hart van de luisterende mens op
wekt.
Eduard Flipse bracht het Rotterdams
Philharmonisch Orkest tot een magistrale
uitvoering van de symfonie, een vertol
king, die als een onvergetelijke gebeurte
nis van het Holland Festival van dit jaar
in herinnering bewaard zal blijven.
P. Zwaanswijk
TOKIO (Reuter) In een zitting van
de Japanse senaat, die alleen door leden
der liberale democratische partij is bijge
woond. zijn vanmorgen de wetten inzake
het tussen Japan en de Verenigde Sta
ten gesloten veiligheidsverdrag goedge
keurd. Hiermede heeft het parlement
thans alle voor het verdrag noodzakelijke
procedures voltooid. De oppositie tegen dit
verdrag heeft de vorige week aanldiding
gegeven tot tal Aan onlusten, waarbij
bloed heeft gevloeid, en culmineerde ten
slotte in het intrekken van de uitnodi
ging aan Eisenhower voor een bezoek aan
Japan.
De socialistische leden van de Senaat,
die tegen het verdrag zijn. organiseerden
een kleine demonstratie binnen het parle
mentsgebouw, toen zij vernamen dat de
daarmee samenhangende wetten waren
aangenomen. Zij schreeuwden en sloegen
met de vuist op de deuren van de Se
naatszaal.
Premier Kisji en andere leden van het
kabinet verlieten het parlementsgebouw
via zij-uitgangen. De socialisten waren
voornemens geweest te trachten de aan
neming der wetten te verhinderen, doch
op de ochtendzitting van de Senaat waren
zij niet bedacht geweest. De socialisten
zullen bij de voorzitter van de Senaat een
WASHINGTON (Reuter) Een grote
Amerikaanse winkelorganisatie zegt de
bestelling van alle Japanse goederen af
wegens de Japanse „belediging" aan het
adres van president Eisenhower. Deze be
stellingen belopen een bedrag van onge
veer een miljoen gulden. Een directeur
van een Amerikaans postorderbedrijf zei
dat deze maatregel als een sneeuwbal kan
werken. Verscheidene Congresleden heb
ben krachtige aanvallen gedaan op Japan
en maatreden tegen dit land bepleit. Een
Democratische Afgevaardigde stelde voor
Japanse goederen te boycotten uit protest
tegen de anti-Amerikaanse relletjes in
Tokio. Een democratische senator zei in
de Senaat dat de-Amerikaanse hulp aan
Japan en andere landen, die niet actief
optreden om een einde te maken aan de
communistische activiteit, stopgezet moet
worden. Een andere Democratische Afge
vaardigde oefende critiek uit op de Japan
se regering omdat deze de Japanse strijd
krachten niet had ingeschakeld. Jaren
lang hebben de Verenigde Staten mee
geholpen aan de opbouw van een Japanse
verdedigingsmaMit van 150.000 man. Waar
waren deze troepen toen de Japanse rege
ring verklaarde dat zij geen garantie kon
geven voor de veiligheid van de president?
zo vroeg hij.
protest indienen tegen de „eenzijdige
goedkeuring" der wetten en eisen, dat de
Senaatszitting ongeldig wordt verklaard.
De socialistische partij, die aanvankelijk
besloten had haar fractie van 125 man uit
het Huis van Afgevaardigden terug te trek
ken uit protest tegen het veiligheidsver
drag en het aanblijven van de regering-
Kisji, was namelijk van dit besluit terug
gekomen.
Intussen hebben de linkse groeperingen,
die tegen het veiligheidsverdrag hebben
geageerd, verklaard dat zij niet zullen rus
ten voordat de regering aftreedt en het
parlement wordt ontbonden.
Het was zondag rustig in Tokio. Alleen
een vijftigtal betogers paradeerde voor het
Rijksdaggebouw en ongeveer duizend kin
deren liepen langs een inderhaast opge
richt monumentje voor het meisje dat
woensdag bij wanordelijkheden omkwam.
DOUALA (UPI) De Volksunie van
Kameroen, geleid door Felix Moumie, is
de afgelopen dagen een terreur-campagne
tegen de blanken begonnen. De laatste
twee weken zijn zes blanken vermoord
en twee winkels van blanken in brand
gestoken. Alleen deze week al werden in
de havenstad Douala vier blanken op
straat neergeschoten.
Tot nader aankondiging zijn alle hotels
en café's gesloten. De winkeliers hebben
voor het overgrote deel de luiken voor
hun ramen laten zakken.
Het Europese en Afrikaanse personeel
van de busdiensten is in staking gegaan.
Het eist dat de regering krachtig tegen
de terroristen optreedt en de burgerbe
volking afdoende bescherming biedt.
De geweldpleging beperkt zich niet tot
Douala. Vorige week werd in Lomie een
Afrikaanse vrouw levend verbrand. Twee
kinderen werden in stukken gehakt.
Vluchtelingen
In twee dagen zijn meer dan zevenhon
derd inwoners van ZuidKameroen naar
het aangrenzende gelijknamige Britse pro
tectoraat gevlucht. De troepen van pre-,
mier Assale Charles drijven de geregel
de eenheden van het opstandelingen in
zuidelijke richting voor zich uit. De op
standelingen worden op hun beurt vooraf
gegaan door angstige bewoners. Sinds het
begin van de campagne van de Volksunie
zijn meer dan vijfduizend mensen naar
Brits gebied uitgeweken.
In het gebied van Jungo, in de repu
bliek Kameroen, worden aanplantingen
van bananen en koffie door de terroristen
vernield.
De republiek Kameroen heeft in januari,
na veertig jaar Frans bestuur, zelfstan
digheid verkregen.
