Haarlem's Dagblad | 1960 | 25 juni 1960 | pagina 15

voor

Japanse soldaat doet zijn
beklag bij de keizer

Boekenhoekje

PANDA EN DE LIJFWACHTERS

Vreemde dingen in het kabonterdorp

Watertekort in
West-Duitsland

^Hoe is het ontstaan?^

V2

FIETSEN HOUDT U FIT!

J

ZATERDAG 25 JUNI 1960

HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT

15

Veel variatie

T clevisie pro gramma

De radio geeft zondag

De radio geeft maandag

Overstelpende animo voor
ongewenste drieling

Verhuur zonder chauffeur
populair in Frankrijk

Oder Neisse-kwestie op
jaarbeurs in Poznan

Rantsoenering is hier
en daar al begonnen

Vervolgverhaal

door
M. G. Eberhart

Dit woord: ALBUM

25. Na enig zwoegen gelukte het Panda
en Jut, om de auto weer op de weg te
krijgen en nu reden zij snel omlaag om
Palmers hoed op te halen. „Ik vind het
heel raar, dal hij liever zijn hoed laat red
den dan zichzelf," zei Panda. „Hij moet
wel heel erg aan die hoed gehecht zijn!"
„En of!" beaamde Jut, „Als ik hem moet

redden, pingelt hij steeds op de prijs,
terwijl hij voor hel ophalen van zijn hoed
zomaar dubbel tarief wil betalen!" „Ik
begrijp er geen steek van," mompelde
Panda, „die hoed, moet hem liever zijn
dan zijn eigen leven!" Intussen zag hel er
voor Palmer niet al te best uit. De moei
lijke jongens hadden hem. gebonden en

wilden nu van hem horen, waar hij zijn
miljoenen had verborgen. „Ik zal hem
weer op de rand van de afgrond zetten,"
zei Bul, „en als hij het niet zegt, krijgt hij
een zetje." „Nee wacht!" riep Sluiper, „ik
weet een beter middel om hem aan het
spreken te krijgen. Ik weet iets, dal hem
liever is dan zijn eigen leven!"

Variatie was er genoeg in het t.v. pro
gramma, dat de N.C.R.V. ons gisteravond
aanbood. De reconstructie van een café-
chantant anno 1925 was nog het meest
oorspronkelijk en genoegelijk. Het bleef
binnen eenvoudige proporties, maar had
iets charmants en veroverends. Daarte
gen steekt dan de instructieve geleerdheid
van Walt Disney op populair wetenschap
pelijke basis bekaaid af. Wanneer Disney
aan kunst gaat doen, schrikken we van
de man. Zijn tekenfilmfabriek produceert
ongelooflijk veel, maar het is zo opzette
lijk en zo vol sterretjes en flonkerlichtjes.
Alleen wanneer er direct naar de natuur
wordt gewerkt, zoals het geval was met
vier schilders die ieder hun idee schilder
den van dezelfde boom houdt men er
wat positiefs aan over. De Eurovisie barst
te na tien uur los met een festival van
militaire muziekcorpsen te Brussel. Het
was een interessant schouwspel, dat he

laas de luister miste van de kleur, maar
die school dan wel in de muziek. Onze
Limburgse Jagers mochten er best zijn,
vonden wij. Ja, variatie was er genog
op deze met eën reportage over de Ha
venvakschool begonnen, zomerse-avond-
bij-het-becldscherm.

Beeldschermer

VOOR ZATERDAG
NTS: 16.0017.00 Eurovisie: Intern, concours-
liippiquc voor dames. VARA: J7.00 Voor de kin
deren. NTS: 20.00 Journaal en weeroverz. VARA:
20.20 Teen-ager-progr. 21.00 Act. 21.30 Quiz.

VOOR ZONDAG
KRO: 20.00 TV-spel. 21.15 Populair-klassiek con
cert. 21.55 Epiloog. AVO. KRO. VARA en VPRO:
22.00 Sport act. NTS: Eventueel filmverslag Tour
de France.

VOOR MAANDAG
NTS: Eventueel filmverslag Tour de France.

HILVERSUM I. 402 m. 8.00 KRO. 9.30 NCRV.

10.00 IKOR. 12.00 NCRV. 12.15 KRO.
17.00 Convent v. Kerken. 18.30 NCRV.
19.45—24.00 KRO.

KRO: 8.00 Nieuws en postduivenber. 8.15 Gram.
8.25 Inleiding Hoogmis. 8.30 Hoogmis. NCRV: 9.30
Nieuws en waterst. 9.45 Gram. IKOR: 10.00 Ge
wilde muziek. 10.15 Inleiding kerkdienst. 10.30
Kerkdienst. 11.30 Vragcnbeantw. 11.45 De kerk in
de spiegel van de pers, lezing. NCRV: 12.00 Gram.
KRO: 12.15 Gram. 12.30 Strijkork. 12.55 Act. 13.00
Nieuws. 13.05 De hand aan de pleeg, lezing. 13.10
Lichte muz. 13.30 Lichte muz. 14.00 Holland Fes:
tival 1960: Kamerkoor on sol. 14.35 Gram. 14.45
Letterkundige persoonlijkheden die zij gekend
heeft, lezing. 15.00 Brabants ork. en soliste. 15.50
Gram. 16.00 Gram. 16.15 Sportuitz. 16.30 De Pro
feet van de nabijheid Gods, lezing. Convent van
Kerken: 17.00 Geref. kerkdienst. 18.15 Voor de
jeugd. NCRV: 18.30 Dubbelkwartet en orgel. 19.00
Nieuws uit de kerken. 19.05 Gram. 19.30 De ge-
lljkenissen van Jezus, lezing. KRO: 19.45 Nieuws.
20.00 Klankb. 20.20 Lichte muz. 20.50 U bent toch
ook van de partij?, lezing. 21.00 Gram. 21.40 Voor
dracht. 22.10 Gram. 22.25 Boekbespr. 22.30 Nieuws.
22.40 Avondgebed. 22.55 Gram. 23.5524.00 Nieuws.
HILVERSUM II. 298 m. 8.00 VARA. ffi.00 AVRO.

17.00 VARA. 18.30 VPRO 19.00 IKOR.
20.00—24.00 AVRO.

VARA: 8.00 Nieuws en postduivenber. 8.18 Voor
het platteland, lezing. 8.30 Gevarieerd progr. 9.45
Geestelijk leven, toespr. 10.00 Kamermuziek. 10.45
Boekennieuws. 10.55 Cabaret. 11.25 Gram. 11.35
Koorzang. AVRO: 12.00 Gram. en Rep. Tour de
France. 12.30 Sportspiegcl. 12.35 Gram. 13.00
Nieuws en S.O.S.-ber. 13.07 Meded. of gram. 13.10
Gram. 13.50 Boekbespr. 14.10 Omr.ork. en solist.
14.50 Toneelbeschouwing. 15.05 Vocaal ens. 15.35
Gram. 15.45 Lichte muz. 16.30 Sport revue. VARA:
17.00 Zigeunermuziek. 17.30 Voor dc jeugd. 17.50
Nieuws, sportuitsl. en sportjourn. VPRO: Doops-
gez. kerkdienst. IKOR: 19.00 Voor de jeugd. 19.30.
De Open Deur, lezing. AVRO: 20.00 Nieuws. 20.05
Gevar. muziek. 21.45 Tour de France. 21.55 Gram.
22.05 JoÜrn. 22.20 Gram. 22.30 Nieuws en S.O.S.-
ber. 22.45 Gram. 23.15 New York calling. 23.20
Gram. 23.55—24.00 Nieuws.

BLOEMEN DAAL. 245 m.

9.30 ds. G. Toornvliet van Bloemendaal, Heilig
Avondmaal. 11.00 ds. G. Toornvliet (uitz. van de
dienst voor belangstellenden op 19 juni om 7.30
uur). 2.45 Kinderdienst. 3.30 ds. G. Toornvliet,
voortzetting Heilig Avondmaal.

BRUSSEL. 324 m.

12.15 Amus.muz. 12.30 Weerber. 12.35 Amus.muz.
(verv.). 13.00 Nieuws en weerber. 13.15 Voor de
soldaten. 14.00 Gram. 15.00 Pianospel. 16.15 Gram.
(Tussen 16.00 en 17.00 Rep. Tour de France). 16.45
Gram. 17.00 Sporten nieuws. 17.05 Gram. 17.45 en
18.00 Gram. 18.30 Godsd. halfuur. 19.00 Nieuws.
19.30 Gram. 20.00 Gevar. progr. 21.30 Gram. 22.00
Nieuws. 22.15 Gram. 22.45 Gram. 23.00 Nieuws.
23.05—24.00 Gram.

HILVERSUM I. 402 m. 7.00—24.00 NCRV.

NCRV: 7.00 Nieuws. 7.13 Gram. en sportuitsl.
7.30 Een woord voor de dag. 7.40 Gewijde muziek.
8.00 Nieuws. 8.15 Radiokrant. 8.35 Gram. 9.00 Voor
de zieken. 9.30 Gram. 9.35 Waterst. 9.40 Voor de
vrouw. 10.15 Theologische etherleergang. 11.00
Gram. 11.25 Voordracht. 11.45 Gram. 12.00 Cello
en piano. 12.25 Voor boer en tuinder, praatje.
12.30 Land- en tuinbouwmeded. 12.33 Lichte muz.
12.53 Gram. of act. 13.00 Nieuws. 13.15 Lichte muz.
13.45 Gram. 14.05 Schoolradio. 14.35 Gram. 15.15
Gram. 15.35 Vocaal ens. 16.00 Bijbeloverdenking.
16.30 Pianorecital. 17.00 Voor de kleuters. 17.15
Voor de kinderen. 17.30 Gram. 17.40 Beursbcr.
17.45 Regeringsuitzending: Op zoek naar Nieuw-
Guinea's mineralen, door ar. H. Th. Verstappen.
13.00 Kerkorgel. 18.30 Vocale en instrumentale
groepen. 19.00 Nieuws en weerber. 19.10 Lichte
muz. 19.30 Radiokrant. 19.50 Gram. 20.30 Orde of
chaos in het hart van Afrika, lezing. 20.45 Gram.
21.00 Muzikale ontmoeting van luisteraars. 21.30
Altviool en piano. 22.00 Volk en staat, Parlemen
tair comment. 22.15 Gram. 22.30 Nieuws en S.O.S.-
ber. 22.40 Gram. 22.45 Avondoverdenking. 23.00
Gram. 23.30 Gram. 23.55—24.00 Nieuws.
HILVERSUM II. 298 m. 7.00 VARA. 10.00 VPRO.

10.20—24.00 VARA.
VARA: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymn. 7.20 Gram. 8.00
Nieuws. 8.18 Gram. 9.00 Gymn. voor de vrouw.
9.10 Gram. VPRO: 10.00 Morgenwijding. VARA:
10.20 Gram. 11.00 Voordr. 11.20 Gram. 11.30 Gram.
11.50 Politpraatje. 12.00 Hammondorgelspel en
zang. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 Voor het.
platteland, lezing. 12.38 Gram. 13.00 Nieuws. 13.15
Voor de middenstand. 13.20 Pianoduo en soliste.
13.45 Reisverh. 14.00 Holland Festival 1960: Het
Danzi-kWintet. 14.30 Gevar. muziek. 15.50 Gram.
16.00 Voor dc oudere luisteraars. 17.00 Oude lied
jes. 17.15 Versierde vakantietips. 17.40 Nieuws uit
de Congo. 17.50 Militair comm. 18.00 Nieuws en
comm. 18.20 Tour de France. 18.30 Lichte muziek.
13.50 Openbaar kunstbezit. 19.00 Pari. overz. 19.15
Regeringsuilz.: Land in zicht! Waarop is de koers
gericht? De Zilvervloot besluit zijn reis om de
wereld. Een prijsvraag voer jongeren, met aan
trekkelijke prijzen. 19.30 Lichte muz. 20.00 Nieuws.
20.05 Dansmuz. 20.30 Genoeg om samen van te
leven, klankb. 20.55 Tour de France. 21.05 Hol
land-Festival: Concertgeb.orkest, Groot Omroep
koor en sol. 22.30 Nieuws. 22.40 Israel, lezing (II).
22.55 Gram. 23.15 Lichte muz. 23.55—24,00 Nieuws.
BRUSSEL. 324 m.

12.00 Gram. 12.30 Weerber. 12.35 Voor de landb.
12.42 Gram. 13.00 Nieuws en weerber. 13.15 Gram.
11.00 Ork.conc. 15.00 Gram. 16.00 Koersen. 16.06
Voor de zieken. 17.00 Nieuws. 17.10 Gram. 17.18
Koersen. 17.20 Lichte muz. 17.45 Franse les. 18.00
Pretest., uitz. 18.15 Gram. 18.20 Voor de soldaten.
18.45 Tour de France. 19.00 Nieuws. 19.40 Gram.
20.00 Gram. 20.40 Kunstkaleidoscoop. 20.55 Kamer-
muz. 21.30 Amus.muz. 22.00 Nieuws. 22.15 Spaan
se en Vlaamse muziek. 22.45 Gram. 22.55 Nieuws.
23.00 Voor de zeelieden.

LONDEN (UPI) Honderden personen
hebben de ongewenste Britse drieling De-
nise, John en Brian uit Yeovil in Somer
set een tehuis aangeboden. De moeder van
de drieling volgens de „Daily Herald"
ongehuwd had woensdag haar kinderen
ter adoptie aangeboden. De drieling wordt
op liet ogenblik verzorgd door mrs. Jo
hanna Hooper, die zelf een tweeling heeft.

De toekomstige pleegouder, van de drie
ling zullen een speciale toelage krijgen
van ongeveer 18 gulden per week tot de
drieling vijf jaar is geworden.

De tijdelijke verzorgster van het drie
tal mevrouw Hooper, echtgenote van
een bankier zou de drieling graag hou
den, maar kan het eenvoudig niet. „Te
gen de tijd dat ik klaar ben met de voe
ding van de laatste van de drie, is het
weer tijd om de eerste te voeden".

(Van onze correspondeyit in Parijs)

Nu het verkeer iii' de steden, en Parijs
in het bijzonder, steeds moeilijker en tra
ger wordt neemt de verhuur van ;auto's
zonder chauffeur ook in Frankrijk de
laatste tijd sterk toe. Vooral handelsrei
zigers die in korte tijd veel klanten, ook
rond de grote steden, moeten bezoeken,
nemen in toenemende mate de gewoonte
aan de grote afstanden per trein af te
leggen om dan aan het station een wa
gen zonder chauffeur te huren waarmee
ze hun verdere dagprogramma kunnen
afwerken. Het aantal auto's dat voor de
ze verhuur in Frankrijk disponibel is,
wordt op elfduizend geschat. Twee dei-
voornaamste bedrijven die op dit gebied
werkzaam zijn hebben dezer dagen een
overeenkomst gesloten om het systeem
gezamenlijk nog sterker te verbreiden.

POZNAN (U.P.I.) De directie van de
jaarbeurs van Poznan heeft de uitgifte van
een aantal brochures, die standhouders in
het Westduitse paviljoen wilden versprei
den verboden. In een van deze brochures
is een kaartje opgenomen, dat de Duitse
grenzen van 1937 aangeeft, 200 km. meer
oostelijk dan de tegenwoordige grens. In
andere pamfletten worden Poolse steden
als Gdansk en Szczecin met de oude Duit
se namen, Danzig en Stettin aangeduid.
Zoals bekend kwamen bij het verdrag van
Potsdam, van 1945, de gebieden ten oosten
van de Oder en Neisse aan Polen. De Pool
se regering gaf de steden nieuwe namen.

West-Duitsland, dat geen diplomatieke
betrekkingen met Polen onderhoudt, er
kent het Poolse gezag over de gebieden ten
oosten van de Oder en Neisse niet. De
Bondsregering is van oordeel, dat deze
kwestie slechts bij een vredesverdrag kan
worden geregeld. Oostduitsland, dat wel
diplomatieke betrekking met Polen onder
houdt, erkent de Oder-Neisse grens wel.

Polen protesteeerde op dezelfde gronden
overigens vergeefs tegen de uitgifte
van Westduitse brochures op de beurs van
Chicago. Op aandringen van West-Duits
land verbood de Turkse regering de ver
spreiding van Poolse brochures op de
jaarbeurs van Istanbul.

Op verzoek van de Poolse autoriteiten
hebben functionarissen van het Ameri
kaanse paviljoen in Poznan enkele wer
ken van de boekenstand verwijderd o.a.
„The world almanac 1960", waarvan het
gedeelte dat is gewijd aan Polen wordt
beschouwd als „onvriendelijk" voor de
Poolse regering.

TOKIO (UPI) De Japanse ser
geant rapporteerde aan zijn opperbevelheb
ber: „Uwe Majesteit, sergeant Tadasji
Ito beijvert zich te melden. Ik ben juist
uit actieve dienst teruggekeerd. De
sergeant was thuis na zestien jaar ver
borgen te zijn geweest in de ondoordring
bare oerwouden op het eiland Goeam in
de Stille Oceaan. De opperbevelhebber
was Keizer Hirohito.

Zoals zoveel getrouwe soldaten van de
keizer, meldde Ito zijn terugkeer. Hij
deed het in een open brief aan Hirohito in
het tijdschrift „Boensjoe". Maar op de
zakelijke melding liet Tadasji Ito, die zich
op 23 mei op Goeam overgaf, een kastij
ding van zijn heer en gebieder volgen,
waarvoor hij vijftien jaar geleden met
zijn hoofd zou hebben moeten betalen:

„Waarom, waarom toch verloor Japan
de oorlog", vroeg Ito.

„Ik heb geloofd in uw godheid, maar ik
geloof niet langer in u. Het was uw ver
antwoordelijkheid een oorlog te zijn be
gonnen, welke u niet kon winnen".

Ito, terug in zijn dorp in de prefectuur
Jamanasji, werd negentien jaar na zijn
landing op Goeam door plaatselijke inwo
ners gepakt als een van het eertijds
27.000 man omvattende Japanse garni
zoen.

In 1944 vluchtte sergeant Ito met een
kameraad naar het oerwoud toen alle an
dere Japanners door de Amerikanen over
weldigd waren. Ito is nu veertig.

„Ik heb besloten mij tot Uwe Majesteit
te wenden, opperbevelhebber van het kei
zerlijke leger dat niet meer bestaat. Ik
ben bedroefd. Ik heb mij in de jungle
staande gehouden in het geloof dat het
Jap'anse ïeger mij eens zou komen aflos
sen. Waarom, waarom verloor Japan de
oorlog?".

„Toen ik landde op Tatsjikawa de
Amerikaanse luchtmachtbasis waar Ito
aankwam na zijn gevangenneming op
Goeam) was ik met stomheid geslagen
mij omringd te zien door honderden jour
nalisten, radioverslaggevers, fotografen
en televisiefilmers. Ik voelde me of ik
geestelijk dood was.

Advertentie

Advertentie

ANTIEKE MEUBELEN
houden waarde

Grote voorraad antieke secretaires, ronde
mahonie tafels, ook uittrekbaar, met bla
den. ladekasten, commodes, ook mahonie
stoelen en fauteuils, tafeltjes enz.

Restauratie van antieke meubelen,
curiositeiten enz.

„DE HERTEKOP" A. MUDDE

Groot Heiligland

TEL. 12223

64

Gaslhuisvest 75

42—43 Ja, dat leek in het begin erg aardig, maarna enkele dagen kwam

daar toch verandering in.

Alles was geverfd, dat wel. Maar nu ze er een poosje tegenaan gekeken hadden,

vonden de kabouters hel toch niet zo leuk meer. Alles was zo zwarthet dorp

zag er op die manier zo doods en somber uit! Waar waren de frisse, rode daken van
hun paddestoelhuisjes? Alles was zwart, zwart en nogeens zwart

Nee, de kabouters voelden zich helemaal zo gelukkig niet. meer met dat zwarte dorp!

Beschaamd, dat ik onteerd en in leven
thuis kwam, terwijl al mijn kameraden
eervol op het slagveld gebleven zijn. Ik
wens niet verwelkomd te worden als een
held. Het was mijn eenvoudige plicht in
de jungle te blijven tot versterkingen kwa
men. Dit was geen heldhaftige daad. In
zestien jaar heb ik veel vergeten, maar
nog kan ik woord voor woord de order
opzeggen die uwe Keizerlijke Majesteit de
soldaten voorhield: „Verneder u niet door
u levend te laten gevangen nemen, maar
sterf."

Ik was loyaal aan dit bevel. Door het
in acht te nemen heb ik mijn jeugd ver
daan in de duistere jungle. Niettemin,
daar het keizerlijk leger opgehouden heeft
te bestaan, moet ik mijn terugkeer mel
den aan de opperbevelhebber die heeft ge
regeerd sinds u mij opdroeg het eiland
Goeam te verdedigen," zo besloot Ito Ta
dasji die nu, als burger, zijn voornaam
eerst mag noemen.

Uit de omgeving van de keizer is ver
nomen dat op Ito's brief geen kommen-
taar is te verwachten.

FRANKFORT (UPI) Slechts in Óp
per-Beieren zjjn de boeren tevreden over
de voorjaarsregenval en de watervoorra
den voor dc zomer. In de laagvlakten
van West-Duitsland vreest de landbouw
de komende zomer. De zomer van vorig
jaar heeft dc waterreserve in dc grond
opgemaakt. Aanvulling is er in een droge
winter niet gekomen, en de regen die kor
te tijd terug gevallen is was te weinig
om enige reserve te kunnen vormen. De
grond is droog en zal, als de zomer zo
droog wordt als men algemeen schijnt
te verwachten, tot hel eind van de zo
mer droog blijven.

In Freyung en Passau is reeds thans
een rantsoenering van het drinkwater van
kracht. Auto's wassen of tuinsproeien is
verboden, de watervoorziening werkt niet
het volle etmaal. In Neder-Beleren vreest
men een vermindering met dertig per
cent van de graan- en aardappeloogsten.
In Noordrijnland-Westfalen is net peil van
het grondwater zeer laag en in het dal
van Rijn en Ruhr zijn voorzorgsmaatre
gelen getroffen ter verzekering van de
drinkwatervoorziening.

Veel van de stuwdammen die de wa
terwegen in het noordwesten van Duits
land van water voorzien, kunnen weinig
water leveren: in de stuwmeren staat vijf
tig tot zeventig percent van de normale
water reserve.

In vele streken hebben uitgestrekte bos
branden gewoed in Neder-Saksen raken
bronnen uitgedroogd en moet de bevol
king van kleinere dorpen per tankauto
van drinkwater worden voorzien. Op de
kleine rivieren en kanalen van West-Duits
land mogen de binnenvaartschepen slechts
tot tweederden van hun capaciteit bela
den worden, omdat de waterstand te laag
is en aanvulling uit de stuwmeren de
reserve te snel zou uitputten.

Over het algemeen is de verwachting
dat de waterschaarste in West-Duitsland
dit jaar van ernstige aard zal zijn, en
dat de landbouw en de huisvrouwen voor
grote problemen zullen worden geplaatst
als de komende zomer niet abnormaal veel
regen brengt.

De beste merken in alle modellen

M I 6» T Q 9 ff4#* ZIJL WEG 39 - 41

f I 9rn I IIUi Telefoon 14308

„Oscar" voor schilderkunst. Op een

bijeenkomst in het kasteel van Luino bij
Triest heeft men besloten tot de instelling
van een „Oscar" voor schilderkunst. De
prijs wordt gevormd door een reproduktie
in goud van een Hellenistisch beeldje, dat
men in de kelder van het kasteel heeft ge
vonden.

35)

Het was een kort briefje. „Geachte heer Tyron. U
hebt ons gezegd, toen wij naar het land dat u in ge
bruik hebt, informeerden, dat het niet van u was en
hebt ons naar rechter Moore verwezen, die ons mede
deelde dat het land het eigendom was van zijn neef
en dat we u gevraagd hebben ons te laten weten als u
van een geschikt stuk land hoorde dat te koop was.
Daarom wil ik u meedelen dat wij intussen een ander
stuk grond gekocht hebben en er dus verder van afzien.
Hoogachtend W. M. Newcombe."

Dodie zei: „De brief is gedateerd bijna twee maan
den geleden. Waarom heeft John niets van de brief
aan de sheriff verteld, toen die hem ondervroeg? De
sheriff zei niet veel minder dan dat John misschien het
land omheind en belasting betaald had om squatters-
recht te krijgen en het land dan te verkopen."

„Ik denk dat het juist daarom was, ik bedoel, ik ben
de voornaamste verdachte. Deze brief zou bewezen heb
ben dat John helemaal niet van plan was te proberen
het land in eigendom te krijgen of de rechter te
vermoorden zodat die het hem niet kon betwisten. De
sheriff heeft dat ronduit geïnsinueerd als motief voor
een moord. Dus heeft John hem maar in die richting
door laten denken liever dan zichzelf meteen schoon
te praten en zodoende de verdenking tegen mij te ver
sterken."

„Ja het heeft inderdaad iets geholpen," zei Dodie
weifelend. „Het is wel iets voor John," zei Cayce, ter
wijl hij de brief neerlegde, maar voegde er toch aan
toe, dat hij hoopte dat John geen verdere goedbedoelde
maar onbetekenende pogingen zou doen om de zaak
ingewikkeld te maken.

Dodie vroeg: „Heeft de rechter je verteld dat er
iemand was die dit stuk land wilde kopen?"

„Nee. Ik vraag me af of dat de reden was waarom hij
me heeft laten komen. Nee, dat kan het toch niet ge
weest zijn. Deze man Newcombe moet hem ook
hebben laten weten dat hij al een ander land had
gekocht."

Dodie trok een rimpel in haar voorhoofd. „Ik denk
nog steeds dat de rechter je heeft laten komen omdat
hij bang was en jou graag een tijdje op de plantage
wilde hebben. Hij moet die boot ook onderzocht heb
ben, nadat Ouwe Stinkerd er op afgekomen was en
hem omgegooid had. Als hij dat versplinterde stuk hout
gezien heeft, dat tegen de boot was gespijkerd, moet
hij net als ik begrepen hebben dat iemand er aas voor
de krokodil aan bevestigd had. Hij wist dat jij in New
York was, dus wie het ook gedaan had, jij in elk
geval niet. Hij zou er nooit eerlijk voor uitgekomen
zijn en gezegd hebben dat hij je bescherming nodig
had. Maar hij moet iemand verdacht hebben."
Ze drukte haar sigaret uit.

Tot zijn verwondering zag hij de hand die de sigaret
in het blauwglazen asbakje uitdrukte, een beetje tril

len Dodie's hand, die altijd zo vast en zo resoluut
was. Ze zei, haar ogen op het asbakje: „Blootvoet
Deeler is het niet geweest. Als het niet iemand is die
wel eens ruzie met de rechter heeft gehad zonder dat
wij het weten, dan

„Ik begrijp je. Dan moet het iemand geweest zijn
uit zijn naaste omgeving."

Dodie sloeg haar blauwe ogen op en keek vast in
de zijne: „Dat bedoel ik."

Een hele tijd was het stil tussen hen. Het was duide
lijk dat ze allebei bij zichzelf die korte tè korte
litanie repeteerden. Blanche of Roddy, Cayce zelf,
Midge, Dodie en Henry Howard. Wie anders kon men
tot de naaste omgeving van de rechter rekenen?

„Zack!" riep hij plotseling uit.

„Zack was op Blanchaard toen het gebeurde. Hij zei
dat hij er niets van afwist. Maar het is best mogelijk
dat hij ruzie heeft gehad met de rechter. Waarschijn
lijk heeft hij in de loop der jaren wel dikwijls ruzie
met hem gehad. Ik kan me niet voorstellen dat iemand
met de rechter zou kunnen werken zonder van tijd tot
tijd ruzie met hem te krijgen.

Zack heeft mij zitten beschuldigen, heeft het in het
hele district rondgebazuind en getracht stemming tegen
mij te maken. En Zack is hier vanavond geweest. Wat
moest hij hier doen? Waarom is hij op zo'n wonder
lijke manier weggereden?" „Hij heeft onze stemmen ge
hoord, denk ik. Geluid klinkt ver over het water, bij
avond."

„En dus verdween hij zo snel hij kon. Hij draaide
zijn lichten uit, zodat we zijn nummerbord niet konden
zien. Het is hier een gevaarlijke weg om in donker
te rijden. Hij moet een sterk motief gehad hebben
om niet te willen hebben dat we hem zagen."

Hij keek de veranda rond in de hoop iets te vinden
dat een aanwijzing zou kunnen zijn voor het overhaaste
vertrek van Zack, want daar zat iets wat hem erg
ongerust maakte. Het hele huis was in volmaakte orde,
Zack was dus niet gekomen om iets te zoeken maar
waarvoor dan wel? Zijn oog viel op een portret van
zijn vader en John, een kiekje, beiden in uniform, met
half dichtgeknepen ogen tegen de zon, en beiden lachen
de. Het stond waar het altijd had gestaan, op de tafel
tegen de muur en het was de enige foto in het huisje.

„Vreemd," zei hij plotseling, „dat John geen portret
van zijn-vrouw heeft. Tenminste, ik heb nooit een ande
re foto gezien dan deze."

„Ik ook niet. Maar het is niet zo vreemd, Cayce. Hij
praat nooit over haar. Ik denk dat het hem teveel pijn
doet. Ik heb een keer geprobeerd hem te zeggen dat
hij zichzelf geen verwijt hoefde te maken dat hij aan
het stuur zat toen ze omkwam. Maar hij wilde niet
luisteren. Ik heb me wel eens afgevraagd of hij
misschien dronken was toen het ongeluk gebeurde."

„Daar heb ik nooit aan gedacht," zei Cayce lang

zaam. „Arme ouwe John. Als dat zo is, komt hij er
nooit overheen."

„Hij hield van haar," zei Dodie zacht, „Ik denk dat
tot op zekere hoogte zijn leven afgelopen was toen zij
stierf."

Ze keek peinzend en zo zacht en lief, dat Cayce
naar haar toekwam, zijn hand onder haar kin hield
en haar gezichtje naar zich ophief. „Dodie, ik ben niet
verliefd op Midge. Ik dacht vroeger dat ik verliefd
was, maar ik heb me vergist."

Ze zei met vaste stem: „Midge is mijn zuster. Jij
hebt altijd van haar gehouden. O, ik weet wel dat ik
daar niet aan dacht toen we toen we samen weg
liepen. Dat wil zeggen, ik dacht er wel aan, maar

Midge was toen verloofd met Roddy enZe zweeg

en de blos op haar gezicht gaf Cayce een gevoel van
blijdschap.

„Wat wou je zeggen, Dodie? Vertel het me".

Maar zijn blijdschap was van korte duur. „Je wilde
me vragen waarom ik dan met je trouwde," zei Dodie.
„Daar heb ik ook over nagedacht. Ik begreep waarom
je me vroeg met je te trouwen. Ik begreep het toen al.
Je was eenzaam en had behoefte aan iemand. Je zocht
je toevlucht bij mij. Maar we waren toen kinderen.
Nu is het iets anders."

„Wat zou je gedaan hebben als de rechter ons niet
gescheiden had?"

„Dat weet ik niet."

„Ik weet het wel. We zouden naar huis zijn gegaan
en samen geleefd hebben

„Gelukkig?" vroeg Dodie. „Nee, het zou toch niet
goed gegaan zijn."

„Dat is zo. Misschien toen niet. We waren allebei
te jong. Ik had niet eens geld. Ik kan me niet herinne
ren dat ik daar erg over in zat. Ik denk dat ik ver
onderstelde dat Blanchaard ons beiden wel zou onder
houden. Maar nu

„Maar nu ben ik volwassen en jij ook. Ik houd van
Midge. We zijn zusters. Zij houdt nog steeds van je.
Ze heeft alle reden om aan te nemen dat er niets tussen
jullie veranderd is. Ze zegt dat jullie gaan trouwen.
Dat is dus afgesproken

„Maar dat is niet waar! We gaan niet trouwen!
Luister naar me! Kun je dat niet begrijpen?"

Dodie zei met vaste stem: „Je bent pas terug, Cayce.
Zes jaar is een lange tijd. Je kent me niet en ik ben
er niet zeker van dat ik jou ken. Maar ik weet wel
wat Midge voor je voelt. En ik weet ook dat Midge al
tijd, van de tijd af dat je een jongen was, bij jou num
mer één geweest is." Dodie stond op. „Ik ga naar
huis."

„Wacht even. Je je moet begrijpen

„Denk je dat het zin heeft om op John te wachten?"

(Wordt vervolgd)

Het kostte uw recensent de grootste
moeite zich aan een bespreking van het
nu ook in de Nederlandse taal versche
nen boek van Ka-Tsetnik 135633 „DA-
NIELLA" (de Engelse titel is House of
Dolls) (Scheltema Ilolkema., Amster
dam) te zetten. Na lezing heeft het we
kenlang op het bureau gelegen en wie
het zelf heeft gelezen zal dat kunnen be
grijpen. De meesten van ons zijn lang
zamerhand wel op de hoogte van de gru
welen die de nazi-beulen in de concentra
tiekampen aanrichtten. Wij hebben er ken
nis van kunnen nemen uit tal van boeken
met een meer documentaire inhoud zoals
„Het derde rijk en de Joden", of „Op
mars naar de galg". Ook de film „Nacht
en Nevel" en tal van televisie-, radio- en
persberichten toonden ons de meer dan
verschrikkelijke werkelijkheid.

Toch, ondanks de demonie van het ge
beurde, dat in al deze documenten vol
ledig tot zijn recht komt, heeft de lezer/
kijker nog altijd het „voordeel" dat hij
wat hij leest of ziet op een afstand kan
houden, met andere woorden, hij is niet
gedwongen lot een volledige doorleving
van de feiten, maar kan ze gevoelsmatig

uit een oogpunt van zelfbescherming

enigszins op een afstand houden. De
afschuwwekkendheid is zo groot, dat ze on
voorstelbaar, een abstractie, wordt. De
relatie tussen beul en gemartelde, de be
trekking van mens tot mens ontbreekt.
Uiteraard is dit geen critiek op de hier
boven genoemde geschriften. De historicus
heeft niet tot taak de feiten te beschrij
ven op een persoonlijke manier, hij dient
zich te beperken tot een objectieve weten
schappelijke stijl, waarin zijn persoonlijke
gevoelens niet meespelen. Het wordt aan
het voorstellingsvermogen van de lezer
overgelaten, om zich in te leven in wat
achter het nuchtere verslag schuil gaat.
En het zal velen op de zelfde manier ver
gaan, men leest maar denkt liever niet
door. Niet uit onverschilligheid, maar om
dat doordenken, doorvoelen, het verder le
ven in feite tot een morbide farce maakt.

Bij en na lezing van „Daniella" is er
dit échappé niet meer. Het is een authen
tiek verhaal van een jong meisje dat in
een concentratiekamp terecht komt, waar
zij eerst wordt gebruikt in een experi
menteerbarak en vervolgens in het S.S.-
kampbordeel. Naar de uitgever nadrukke
lijk meedeelt berust de gehele geschiede
nis op waarheid. Het dagboek van Da
niella was in handen van de schrijver en
kon worden aangevuld met gegevens van
een vriendin van Daniella, die als enige
hei: bewuste vrouwenkamp overleefde. In
samenwerking met de auteur werden uit
de Nederlandse vertaling-bewerking enke
le oneffenheden verwijderd, die op gege
vens die de schrijver slechts van horen
zeggen had, verwijderd. „Daniella" is dus
nu een volslagen authentiek relaas ge
worden van het korte, maar verschrikke
lijke leven van dit Joodse meisje uit
Katowice.

In „Daniella" is een dichter aan het
woord. Er is geen sprake van opgesmukt
heid, maar liet lijden van Daniella wordt
ons op de meest directe wijze die maar
denkbaar is overgedragen. Het is onmo
gelijk het boek litteraire schoonheid te
ontzeggen, maar door de manier waarop
wij bij het onderwerp betrokken raken
kan men dikwijls eenvoudig geen waar
dering meer voor deze kwaliteiten opbren
gen. Anderzijds is natuurlijk deze betrok
kenheid alleen maar een bewijs voor de
artistieke waarde van het boek.

Toch is dit van ondergeschikte betekenis,
lijkt ons. „Daniella" brengt ons de feiten
in een ander licht. En naar onze mening
is dit de enig juiste belichting, want het
enige dat telt is begrip voor het lijden
van de Joden, niet in het algemeen, maar
de bezinning op wat ieder mens daar in
Auschwitz, in Buchenwald of in al die an
dere kampen heeft ondergaanDoor dit

lijden werkelijk te doorvoelen is men
eigenlijk alleen maar gewapend tegen
nieuwe bedreigingen van de menselijk
heid, waar dan ook ter wereld. Ondanks
de weerstanden die men in zich zelf zal
moeten overwinnen is een ieder verplicht
het erbarmelijke verhaal over Daniella te
lezen, opdat wij nooit vergeten....

Advertentie

Fiets-toebehoren, originelegeschenken!

Het Latijnse bijvoeglijke naamwoord
a 1 b u s betekent: wit. De onzijdige
vorm album is: het witte. In het oude
Rome duidde men met de naam album
de witgepleisterde muurvlakken aan
waarop gerechtelijke beschikkingen
werden afgekondigd. Later bezigde men
het woord ook voor naamlijsten en an
dere witte vlakken, waarop men kon
schrijven. Pas in de 17e eeuw wordt het
woord album, eerst in Duitsland, dan in
Frankrijk en elders gebruikt voor een
boek bestaande uit vellen wit papier,
waarin men foto's, postzegels, prent
briefkaarten, handtekeningen enz. ver
zamelt. Dames zullen zich het poëzie-
ilbum harer jeugd herinneren.