Fonkelende Europese première van
Britten's nieuwe opera
Russische danser gaf lessen
aan het Nederlands Ballet
Expositie „Drie leeftijden
in het Stedelijk Museum
AGENDA
Haarlem
Muriel Smith in ons land
Frans studentenkoor in
het Openluchttheater
„Karei Doorman" meert
op eigen kracht in
Fremantle
Arts uit Etten bouwde
ziekenhuis in Tanganjika
De negen Muzen
4
A MIDSUMMER NIGHTS DREAM IN AMSTERDAM
Velsen-Noord
Beverwijk
Gaat u met vakantie?
DINSDAG 12 JULI 1960
HET MOET WEL EEN LENIGE en spirituele geest zijn,
die het in deze tijd nog aandurft om Shakespearess geniale
toneelsprookje „A Midsummer Night's Dream' tot een opera
te verwerken en dit dan te doen, zonder aan de essentie van
het meesterwerk te tornen. Benjamin Britten blijkt er voor
berekend. Deze duivelskunstenaar weet zich als Puck in
allerlei bochten te plooien, nieuw en oud dusdanig te com
bineren dat men geen hiaten gewaar wordt, doodlopende
experimenten van anderen zich positief te nutte te maken
en steeds een petillante spiritualiteit als stuwende kracht
mee te geven aan zijn beproefde muziekdramatische con
cepties. Hij doet niet mee aan elektronische experimenten,
BRITTEN EN PEARS hebben het samen
ondernomen de „Midzomernachtdroom"
als operatekst, verdeeld in drie akten, sa
men te stellen en de componist kwam in
het bijna ongelooflijke bestek van nog geen
zeven maanden met zijn opera klaar, wel
ke op elf juni jongstleden door „The Eng
lish Opera Group" (ook een stichting van
Britten, sinds 1946) te Aldeburgh ten doop
werd gehouden. Maandagavond beleefde
nu, onder veel belangstelling, het werk
zyn eerste uitvoering op het vasteland, in
de Amsterdamse Stadsschouwburg, ver
tolkt, onder leiding van de componist, door
hetzelfde gezelschap, het begeleidend ka
merorkest incluis.
Het is een frisse noot geworden in het
Holland-Festival, in de fantastische mon
tering van John Piper, Carl Toms, John
Cranko en Bundy, door een selecte groep
vertolkers, wie het niet alleen om zingen
maar vooral om spel
en ensemble te doen
is. Het geheel, gehuld
in een verrassende
klanksfeer, groeide
naar een hoogtepunt
waar sprookjesachti
ge dwaasheid, zij het
dan op het randje
van de klucht, zich
ontlaadde in een
stemming van blijmoedige levenswijsheid,
waarin het goed toeven is. Het verloop van
de drie akten leidt daar ongemerkt naar
toe. Een origineel geval is het dat de fi
guur van Puck als een bosduivel door het
spel heen dartelt en zich met acrobatische
toeren manifesteert, niet zingt en nauwe
lijks praat, doch instrumentaal vertegen
woordigd is door de trompet in het orkest.
Iets dergelijk is het geval met de onbe
houwen dorpstoneelspelers, die echter wèl
zingen, maar in hoofdzaak met de trom
bone begeleid worden, waarvan het glis-
maar met de gewone orkestmiddelen bereikt hij kenmer
kende effecten van deze haast buitenmuzikale richting.
Maar zijn theaterinstinct maakt dat met het buitennissige
klankeffect de muzikale stroom niet onderbroken wordt.
Zijn fantasie in het onmetelijke rijk der tonen is al even
onuitputtelijk als de verbeeldingen van Shakespeare op het
toneeltechnisch plan. En het is die fantasie die het sprookje
van eeuwen her naar ons toehaalt en ons in de waan kan
brengen, dat Shakespeare en Britten tijdgenoten zijn en dat
dus de poëzie van de grote „William" haar equivalent vin
in de sfecrwerkende muzikale concepties van de moderne
Benjamin."
DINSDAG 12 JULI
Rex, 20 uur: „Du bist wunderbar".
Thalia, 20 uur: „Met muziek meer
mans".
WOENSDAG 13 JULI
Rex, 20 uur: „Du bist wunderbar".
Thalia, 15.00 uur: „The Geisha Boy",
vakantiematinee; 20 uur: „Met muziek
meer mans".
Pieter Vermeulenmuseum, Cultureel
Centrum, 1416.30 uur.
DINSDAG 13 JULI
Kennemer Theater, 19 en 21.15 uur:
„En eeuwig zingen de bossen".
Luxor Theater, 19 en 21.15 uur: „0815,
de Kazerne".
WOENSDAG 14 JULI
Kennemer Theater, 19 en 21.15 uur:
„En eeuwig zingen de bossen".
Luxor Theater, 19 en 21.15 uur: „0815,
de Kazerne".
Openluchttheater: woensdag 14.30 uur:
kindervoorstelling „Dik Trom's nieuwe
avonturen".
Vleeshal: woensdag 14 uur: poppenthea
ter Merlijn met „De fluit van Bozewol".
BIOSCOPEN
Cinema Palace: vandaag 19 en 21.15 uur,
woensdag en donderdag 14, 16.15, 19 en
21.15 uur: „Als m'n grote broer dat wist",
a.l. Elke ochtend (behalve zondags) 10.30
uur: Vakantie-jeugdprogramma.
Frans Halstheater: vandaag 20 uur,
woensdag en donderdag 14, 19 en 21.15
uur: „Het begon met een kus", 18 jr.
Woensdag en donderdag 14 uur: „Bij de
luchtbescherming," a.l.
Lido Theater: vandaag 19 en 21.15 uur,
woensdag en donderdag 14, 16.15, 19 en
21.15 uur: „De koe en de gevangene", a.l.
Luxor Theater: vandaag 19 en 21.15 uur,
woensdag 14, 19 en 21.15 uur: „De pels
jager van de Slangenrivier", 14 jr. Don
derdag 14 en 20 uur: „Sayonara", 14 jaar.
Minerva Theater: vandaag en woensdag
20.15 uur: „Der schönste Tag meines Le-
bens", a.l.
Rembrandt Theater: vandaag 19 en 21.15
uur, woensdag en donderdag 14, 16.15, 19
en 21.15 uur: „Charlie Chaplin Revue", a.l.
Woensdag 10.30 uur: Kindertoneel met
„Dik Trom".
Roxy Theater: vandaag 19 en 21.15 uur,
woensdag en donderdag 14.30, 19 en 21.15
uur: „Zwervers van de marine", a.l.
Studio Theater: vandaag 19 en 21.15 uur,
woensdag en donderdag 14.15, 19 en 21.15
uur: „Kapers op de kust", 14 jr. Elke och
tend 10.30 uur: Vakantieprogramma met
Donald Duck e.a.
Theater Monopole (Zandvoort): Vandaag
19 en 21.15 uur: „Het meisje met de katte-
ogen", 18 jr. Woensdag en donderdag 14.30
uur: „The goldrush", a.l., Woensdag en
donderdag 19 en 21.15 uur: „A bout de
souffle", 18 jr.
TENTOONSTELLINGEN
Museum „Het Huis Van Looy" (Kamper
laan): Tot 1 augustus dagelijks van 10
12.30 en van 13.3017 uur, zondags van
1417 uur: Reizende Unesco-expositie
„Stad en landschap".
„In 't Goede Uur", (Korte Houtstraat 1):
Tot 1 augustus dagelijks van 1022 uur:
Expositie van tekeningen van Helga
Schussheim.
Kunstcentrum „De Ark" (Nieuw Heilig
land 13): Tot 8 augustus dagelijks van
917 uur: Expositie van werken van Haar
lemse beeldende kunstenaars.
(Verder raadplege men de rubriek „Uit
gaan in Haarlem" van vrijdag 8 juli).
sando zo lekker de brullende leeuw uit het
„Pyramus en Thisbe"-drama kan weer
geven. Origineel is het ook de Oberon
(Alfred Delier) te horen als typisch Engelse
„counter-tenor", die aan een altstem doet
denken. En verder staat men ook verbaasd
tegenover het feit dat de elfen door zes
knapen vertolkt worden, en hoe!
De Titania is als coloratuursopraan op
gevat en krijgt als zodanig de rol toebe
deeld de Italiaanse keelvirtuositeit een
beetje ondeugend op de hak te nemen, wat
aan Jannifer Vyvvan best toevertrouwd is.
Theseus (Roger Stalman), Hippolyta (Jo
hanna Peters), Lysander (George Maran),
Demetrius (Thomas Hemsley), Hermia
(Marjorie Thomas) en Helena (Joan Car-
lyle) gedragen zich allen als normale opera
helden en -heldinnen.
Maar Britten heeft er vooral zijn draai
in gehad de dorpskomedianten raak, le
vendig en geestig te tekenen en in elk van
de drie akten hun optreden en samenspel
tot een glanspunt van zijn opera te maken.
En het gezelschap bracht er onbetaalbaar
grappige figuren door'op de planken. Laat
Peter Pears als Flute, Edward Byler
als Snout, Joseph Ward als Starveling
en Norman Lumsden als Quince in A
Midsummer Night's Dream van
Benjamin Britten.
ik slechts noemeft de sonore bariton Forbes
Robinson als Bottom, de wever, die het
ezels-avontuur dapper in de droomsfeer
doorleeft, alsmede de tenor Peter Pears,
die allergrappigst een quasi-elegante This-
be weet voor te stellen, en Norman Lums
den, die met stem en gebaar letterlijk het
leeuwenaandeel in de geïmproviseerde ko
medie verwerft. Maar vooral als ensemble
wordt door de argeloze dorpelingen een
enig effect bereikt.
Wanneer de goede geesten van Oberon
met een soort „vaudeville" de fantastische
zomernacht hebben uitgeluid en de lenige
ondeugende Puck zijn epiloog heeft ge
zegd, ontwaakt men mede uit de droom,
die zo sterk geboeid heeft, dat men hen
nog zou willen nadromen.
- - Jos.-de Klerk
99
In de Nieuwe Vleugel van het Stedelijk
Museum te Amsterdam is tot 19 september
een tentoonstelling te zien, die iets wil zeg
gen over drie periodes waarin het gehele
oeuvre van een scheppend kunstenaar te
situeren valt. In de inleiding tot de cata
logus schrijft men over drie fasen: de
fase van de jeugd, die van de rijpe leef
tijd, en die van de ouderdom. In zijn „De
masqué der schoonheid" heeft Menno ter
Braak zich ook met dit probleem bezigge
houden en naar ik meen verschoof hij het
woord „rijp" eigenlijk naar de derde fase.
Eenvoudig gezegd zag hij de jonge kuns
tenaar de wereld ontdekken en in zijn
werk daarvan op open wijze getuigen. In
de volgende periode ziet hij een bezinning
op de middelen tot getuigen en daarmee
een veelal wat vervelender worden van
het werk. De laatste periode is geken
merkt door het overwonnen hebben van
de problematiek der expressiemiddelen,
waarna een bevrijd getuigen van de ge
rijpte kunstenaar weer mogelijk is en het
werk weer iets gemeen kan krijgen met
dat uit de jeugd. Deze gang van zaken
wordt wel zeer fraai geïllustreerd door
het werk van Rembrandt. Men zette diens
vroege etsen, het meer barokke en wel
opgesierde vervolg en Rembrandts latere
grafiek maar eens naast elkaar.
In de inleiding tot de catalogus stelt men
het wel even anders dan Ter Braak het
deed. Maar men doelt toch wel op het
zelfde. Hetgeen een ieder met gemak kan
zien in Rembrandts ontwikkeling probeert
het Stedelijk Museum te tonen in werk
van tien kunstenaars geboren tussen '840
en 1879, kunstenaars uit Nederland,
Frankrijk, Duitsland en Rusland. Men
heeft het zich daarmee wel moeilijk ge
maakt omdat sommigen der hier verte
genwoordigden zoveel te maken hadden
met een algemene ontwikkeling in de mo
derne kunst, waarin zo schokkende ver
anderingen optraden. Een en ander onder
het vertoonde klopt ook niet geheel met
wat men in de catalogus stelt. Men
spreekt in de inleiding van „het experi
menteel karakter van ieder jeugdwerk"
en dat zien we nu juist niet in alle als
uit de periode 1 gesitueerde werken. De
onder fase 2 gebrachte schilderijen van
Matisse vertonen juist meer experiment
dan die uit fase 1. Heeft men zich het dan
al moeilijk gemaakt, wat gemakkelijk zet
men Bonnards „Het toilet" in fase 3. Veel
eer hoort toch een dergelijk werk in Bon
nards middenperiode gesitueerd te wor
den. Als men dan al kan spreken van drie
zich min of meer duidelijk aftekenende
fasen in Bonnards ontwikkeling. Opvallend
was wel op de grote Bonnardexpositie, die
wij in dit museum mochten zien, de ner
gens minderende rijkdom aan kleur in
werken ontstaan omtrent de tijd van het
hiervertoonde „Naakt in bad" en daarna.
Dat maakt dat men kan spreken van een
bepaalde fase en omdat het de laatste was
dus van fase 3. Kenmerken voor een fase
1 en 2 zijn moeilijker te vinden. Boven
dien maakte Bonnard al rond 1914 werken
van een handschrift, dat dat van de oude
re man zou kunnen zijn.
Met deze expositie belooft het Stedelijk
Museum meer dan het waar kon maken.
Zonder dan verder op de bedoelingen te
letten is deze tentoonstelling echter al een
aanbevelenswaardige door de aanwezig
heid van veel schoons, van een en ander
ook dat weinig of niet bekend was. Zo
ontmoeten we een aantal heerlijke doeken
van Monet. Merkwaardig dicht bij het zo
veel later gekomen werk van Marquet
staat een vroeg werk van Monet. Uit
Monets latere tijd prefereer ik echter an
der werk dan het hier vertoonde dat lijkt
te wijzen op verslapping. Van Gogh moge
naar jaren niet oud geworden zijn, men
kan toch wel meegaan met de organisa
toren van deze expositie en in Van Goghs
ontwikkeling iets van hetzelfde constate
ren als men dat bij anderer ontwikkeling
doet. Ik noemde dan al Matisse en Bon
nard, wier vertegenwoordiging al een
gang naar het Stedelijk Museum waard
is. Voor anderen dan ondergetekende zijn
mogelijk ook de namen Kandinsky, Nolde,
Mondriaan, Malewitch en Klee een aanbe
veling. Met drie portretten van Rodin valt
inderdaad iets te demonstreren.
Bob Buys
Muriel Smith, een Amerikaanse neger
zangeres. die wereldberoemd is geworden
als Carmen-Jones op Broadway en die
jaren lang de rol van Carmen heeft ge
zongen voor de Roval Opera in Covent
Garden te Londen, is op Schiphol aange
komen. Zij arriveerde met de Amerikaanse
actrice Ann Buckels en met de kleinzoon
van Ghandi, de journalist Rajmahmam
Ghandi. Alle drie hebben een rol vervuld
in de door Morele Herbewapening in Ame
rika vervaardigde film „Crowning Expe
rience".
Alle drie kwamen zij uit Caux in Zwit
serland, waar op het ogenblik de jaarlijkse
conferentie van Morele Herbewapening
aan de gang is. Hedenavond zullen zij aan
wezig zijn bij de besloten voorstelling in
het Asta Theater te Den Haag van hun
film, die naar zij uiteen zetten, bedoeld is
als antwoord op het rassenprobleem in
Amerika en als antwoord op het commu
nisme. De film is vervaardigd op het
Mackinac eiland in Amerika, het centrum
van Morele Herbewapening, en is geba
seerd op het leven van Mary McLeod, een
negerin, wier ouders onder het juk der
slavernij gebukt gingen, maar die zich wist
op te werken tot adviseur van de president
der Verenigde Staten.
„Crowning Experience" was eerst een
toneelstuk, samengesteld door ettelijke
leden van Morele Herbewapening. Het was
het eerste stuk, dat met een gemengd
zwart-blanke bezetting gespeeld werd in
de zuidelijke staten der Verenigde Staten
vlak na de onlusten in Little Rock. Daarna
brak het in Washington alle records van
het National Theatre. Dit succes leidde tot
de vervaardiging van de film, waarvan de
werelddistributie thans in handen is gelegd
van de 20lh century fox film. „Crowning
Experience" is nog niet in openbare roula
tie gebracht, doch dit zal in de naaste
toekomst geschieden.
Dansensemble Budapest. In de kop
van het bericht over de komst van het
ensemble Budapest naar het openlucht
theater in Bloemendaal, stond als datum
23 juli. De juiste data zijn 29 en 30 juli.
Op woensdag 20 juli zal in het Open
luchttheater te Bloemendaal een zangcon
cert gegeven worden door studenten van
de universiteit van Montpéllier.
Plet gezelschap bestaat uit vijftig man
nelijke en vrouwelijke studenten. Vorig
jaar maakte het koor een tournee door
Spanje, waar onder meer in Burgos, Ma
drid en Barcelona opgetreden werd. Dit
jaar is de keuze op Nederland gevallen.
De tournee wordt door de studenten voor
een gedeelte zelf bekostigd. Van de uni
versiteit krijgen zij een subsidie en voor
het overige zullen de onkosten van de reis
etcetera gedekt worden doop de concerten,
tijdens welke de koorleden in folkloristisch
tenue gekleed zijn. Het uitgebreide reper
toire bevat dan ook nationale en folklo
ristische populaire liederen o.a. uit het
Languedoc gebied, Catalaanse, Bretonse
chansons en melodieën uit Auvergnet.
Meerstemmige liederen uit de Franse en
Spaanse renaissancetijd worden ten geho
re gebracht. Tot de componisten uit die
tijd wier werken ten gehore gebracht wor
den behoren Roland de Lassus, De Claude
le Jeune, Claudin de Sermisy en Thomas
Luis da Victoria. Eén van de te zingen
koorwerken voor mannenstemmen is Mo
zart's „Venerabilis barba capasinorum".
Naast het klassieke lied zal een gedeelte
van het programma gewijd zijn aan het
hedendaagse populaire France chanson.
Dirigent is de medestudent Jean Marie
Larquier.
Het koor geeft diverse concerten: op 14
juli te Amsterdam onder auspiciën van
de Alliance Frangaise in het Concertge
bouw, in Bloemendaal in het Openlucht
theater en in Rotterdam op de Floriade.
Delft, Gouda en Zandvoort staan ook op
het programma. In voorbereiding is een
radiouitzending. In ziekenhuizen zal voor
patiënten gezongen worden. Het doel van
de studenten is hun gehoor, waar dan ook,
mee te doen leven in het plezier en ge
noegen dat zij hebben in het brengen van
het Franse chanson.
en wilt u dat wij uw krant naar uw
vakantie-adres opzenden
Stuurt u ons dan minstens twee dagen
voor uw vertrek een briefkaart met
vermelding van uw naam, uw vaste
adres, uw vakantie-adres, de datum
waarop de eerste krant naar uw
vakantie-adres gezonden moet worden
en de datum waarop de krant voor het
laatst moet worden toegezonden.
Als u de krant per week betaalt, wilt
u dan het abonnementsgeld voor de
vakantieweken vooruit aan de bezor
ger betalen
DE ADMINISTRATIE
Advertentie
FREMANTLE (Reuter) Het vlieg-
dekschip „Karei Doorman" is dinsdag zon
der ongelukken in Fremantle gemeerd. Het
moest op eigen kracht gebeuren, want de
plaatselijke bonden van zeelieden hadden
besloten, dat er geen sleepboten zouden
worden bemand om het schip assistentie
te verlenen. Zij staan op het standpunt, dat
de reis van de Karei Doorman en de twee
begeleidende torpedobootjagers „Limburg
en „Groningen" naar Nieuw-Guinea tot
oorlog kan leiden en dat 't de plicht van
iedere burger is de vrede te verdedigen.
Het vliegdekschip maakte in de haven van
vliegtuigpropellers gebruik om de wend
baarheid te vergroten. Dit lukte prachtig.
Nadat de oorlogsbodem in de haven was
gekeerd ging er een ploeg personeel aan
boord om het meren te voltooien. Een
grote menigte, waaronder veel Nederlan
ders, juichte aan de wal dit staaltje van
zeemanschap uitbundig toe.
De drie Nederlandse schepen blijven zes
dagen in Fremantle alvorens door te va
ren naar Nieuw-Guinea.
Ook de „Groningen" en de „Limburg"
meerden zonder ongelukken.
„Onverklaarbaar"
Een woordvoerder van het ministerie van
buitenlandse zaken heeft maandagavond
de stap van de Australische vakvereniging
onverklaarbaar genoemd omdat, zoals reeds
bij herhaling is gezegd, met de reis van
de drie oorlogsschepen niets meer be
doeld is dan vlagvertoon, waaraan iedere
agressieve bedoeling vreemd is en dat
elke kans op incidenten zorgvuldig zal
worden vermeden. De woordvoerder van
het Nederlandse ministerie wees tenslotte
nog op de brief van de permanente ver
tegenwoordiger van Nederland in New York
aan de secretaris-generaal van de UNO
waarbij duidelijk wordt gesteld, dat het
reisprogramma van het Nederlandse smal
deel slechts een kort bezoek aan Neder
lands Nieuw Guinea inhoudt en dat het
smaldeel voor het einde van dit jaar in
Nederland terug zal zijn.
EEN PAAR WEKEN GELEDEN is in Bloemendaals Openluchttheater de inmiddels
volbrachte tournée van „Estrada" begonnen, een Russisch variétégezelschap. Vele
balletliefhebbers zullen niet hebben geweten dat daar ook twee danskunstenaars bij
waren, die zeker met het adagio uit een der pas-de-deux van „Esmeralda" meer
indruk hebben gemaakt dan de solisten van het Bolsjoi Theater, die vrijwel gelijk
tijdig in ons land optraden. Bedoelde artiesten, Elena Vlassova en Aleksei Tsjitsji-
nadze, zijn verbonden aan de naar de toneelvernieuwers Stanislavski en Nemirowitsj
Dantsjenko genoemde schouwburg in Moskou, waarvan het ballet een uitstekende
reputatie geniet, die onder meer ook door een vrij langdurig optreden in Parijs werd
bevestigd. Behalve de traditionele werken worden er veel proefstukken van heden
daagse choreografie voor het voetlicht gebracht. Aleksei Tsjitsjinadze heeft zijn ver
blijf hier verlengd om in opdracht van culturele autoriteiten de voorstellingen van
het American Ballet Theatre te beoordelen. Van die omstandigheid heeft Sonia
Gaskell gebruik gemaakt hem uit te nodigen aan de leden van haar Nederlands
Ballet lessen te geven, hetgeen hij de gehele vorige week heeft gedaan. Geestdriftig
door de mogelijkheden van deze groep en de prettige samenwerking heeft hij boven
dien geheel belangeloos een door hem vervaardigd duet op „Clair de lune" van
Debussy afgestaan. Het is ingestudeerd door Leonie Kramer met Peter William Reilly
en zal in het openingsprogramma van het volgende seizoen voor het eerst worden
uitgevoerd.
Wie zich afvraagt hoe het mogelijk is,
dat vooraanstaande krachten van het Rus
sische ballet (de thans dertigjarige Elena
Vlassova behoort tot de allermooiste dan
seressen die ik ooit heb gezien) in een der
gelijke reizende revue uitkomen, behoeft
niet lang op het antwoord te wachten: zij
grijpen gretig een gelegenheid aan om iets
van de wereld buiten de grenzen van hun
vaderland te leren kennen, terwijl thuis
hun salaris gewoon doorgaat. Wat de ar
beidsvoorwaarden van Russische dansers
betreft: zij behoeven slechts een opzegter
mijn van twee weken in acht te nemen
om een groep te verlaten, maar dat zul
len zij niet gauw doen aangezien zij na
twintig dienstjaren een pensioen van vijf
tig percent van het laatstgenoten salaris
krijgen. Het salaris is zeer behoorlijk en
gerekend op een aantal van tien voorstel
lingen per maand. Wordt dit overschreden
dan ontvangt men extra uitkeringen. Al
leen Moiscjev met zijn ongesubsidieerde
maar winstgevende volksdansonderne-
ming betaalt boven de gangbare normen
en kan daardoor bovendien reist hij
veel de beste artiesten desgewenst
„wegkopen". Voor de prima ballerina's
gelden afzonderlijke financiële regelingen.
Zij zullen ongeveer zeven duizend gulden
per maand verdienen. De grote mode is:
voldoende opzij te leggen om een in Fin
land geprefabriceerd buitenhuis (datsja)
te kopen.
Aleksei Tsjitsjinadze weid te Tbilissi of
Tiflis geboren in 1921 en werd aan de
school van het Bolsjoi Theater opgeleid.
Hij draagt zijn leermeester Goesjev bij
zondere waardering toe, maar acht toch
de Kirov Academie in Leningrad door de
op verfijning gerichte beginselen van
Agrippina Vaganova (overleden in 1951)
belangrijker. De danscursus is gesplitst in
vijf vakken: historisch, klassiek, folkloris
tisch, caractère en pas-de-deux. Na gun
stig afgelegd eindexamen ontvangt men
een diploma, dat alleen recht geeft op een
hoger beginsalaris. Er zijn ook staatsbal-
letscholen in de provinciale hoofdsteden.
Afgestudeerden daarvan moeten audities
maken als zij in de officiële gezelschap
pen opgenomen willen worden. De heer
Tsjitsjinadze is thans e der balletmees-
ters van wat bij verkorting meestal het
Stanislavski Ballet wordt genoemd. Zijn
lessen kunnen de vergelijking doorstaan
met die van de in het westen van Europa
gevestigde Russische pedagogen, hoewel
hij niet als zodanig is gespecialiseerd. Uit
de praktijk echter weet hij precies welke
oefeningen voor wie en waarvoor nodig
zijn.
Zijn mening over de Nederlandse dan
sers? Zij kunnen technisch veel, zegt hij,
De 33-jarige arts R. Mol uit Etten (N.B.),
die in Tanganjika in Oost.-Afrika een zie
kenhuis heeft opgericht, is in Nederland
teruggekeerd met zijn vrouw en drie in
Afrika geboren kinderen.
De heer Mol ging in 1956 met zijn vrouw
naar Tanganjika en maakte in 1957 een
begin met de fundering en bouw van het
ziekenhuis. In oktober van het vorig jaar
waren een paviljoen en een verloskundige
afdeling gereed, waar men over ruim 100
bedden kon beschikken. Intussen is ook
een polikliniek gereed gekomen en pompt
een pomp water uit het Victoriameer 340
voet omhoog naar twee tanks op de rotsen,
waaruit het water door een vijf kilometer
lange buis naar het ziekenhuis stroomt.
Men hoopt binnen twee jaar een chirur
gische afdeling met operatiekamer te kun
nen voltooien en het ziekenhuis met nog
meer afdelingen te kunnen uitbreiden. In
deze uitgestrekte streken was de bevolking
tot de komst van de familie Mol van iedere
medische hulp verstoken. De broer van
dokter Mol, eveneens arts, is dit jaar naar
Bukumbi vertrokken. Hij werkt daar nu
nog in het licht van petroleumlampen. Ge
hoopt wordt, dat er een motorgenerator
komt, waarmee het ziekenhuis van elek
trisch 'icht zal kunnen worden voorzien.
De familie Mol blijft een half jaar in
Europa. Tijdens dit verlof zal dokter Mol
zijn studie voortzetten.
De stichting Bukumbi-hospitaal heeft
reeds 180.000 voor de bouw van het zie
kenhuis bijeen gebracht. Voor de verdere
uitbreiding is nog 400.000 nodig.
Glas door de eeuwen heen. In het Ge
meente-Museum te Woerden wordt van 1
tot en met 31 augustus een expositie ge
houden onder de naam „Glas door de
eeuwen heen", die een overzicht geeft van
glas van plus minus 1400 vóór Christus tot
en met de unica van deze tijd.
Dorp aan de rivier. Aan het filmfesti
val van Vancouver, dat van 11 tot 25 juli
wordt gehouden in het kader van het Van
couver International Festival, zal van Ne
derlandse zijde de speelfilm „Dorp aan de
rivier", die Fons Rademakers heeft gere
gisseerd voor de n.v. Nationale Film Pro
ductie Maatschappij worden vertoond.
.Toekie van der Valk. De Nederlandse
cabaretière Joekie van der Valk oogst op
het ogenblik veel succes in de Koninklijke
Vlaamse Schouwburg te Brussel. Zij treedt
daar op in „Waar is Charley", een musical,
dié het jaren in New York en maanden in
Londen heeft uitgehouden. De musical is
een versie van de bekende toneelklucht
„De Tante van Charley" en blijft tot het
einde dezer maand in de Koninklijke
Vlaamse Schouwburg. In dit stuk vertolkt
Joekie van der Valk als enige Nederlandse
een vrouwelijke hoofdrol. De Brusselse
pers laat zich zeer lovend uit over de pres
taties onzer landgenote.
Faja Lobbi. „Faja Lobbi", de door
Herman van der Horst gemaakte film over
Suriname, heeft van de Westduitse film
keuring in Wiesbaden het predicaat „bij
zonder waardevol" gekregen, een waar
dering die algehele vrijstelling van ver
makelijkheidsbelasting met zich meebrengt.
In Nederland geeft de waardering „cultu
reel gekeurd" verlaging van die belasting.
Aleksei Tsjitsjinadze met leden van
het Nederlands Ballet.
vooral in de studio. Daarbij is hij echter
van mening dat zij op het toneel aanmer
kelijk aan effect verliezen. Vandaar dat
zijn oefeningen in hoofdzaak gericht zijn
geweest op verbetering van de heupwer
king en op doortrekking van lijnen. Met
name ten dienste van de romantische stijl
(hij heeft ook allerlei verbetering aange
bracht in de solistische partijen van „Het
Zwanenmeer" voor zover de beperkte tijd
dat toeliet) is zijn aanwezigheid van be
lang gebleken. Zowel mevrouw Gaskell als
hij streven ernaar, dat hij althans gedu
rende september het Nederlands Ballet
opnieuw kan trainen. Overigens is het wel
eens nuttig te bedenken, dat in Rusland
veel meer tijd gevonden wordt voor de
artistieke voorbereiding van grote rollen.
Daar werken de leraren met iedere solist
individueel, als het moet zoals toen
Maria Semjanova werd aangewezen als
opvolgster van Galina Oelanova als de
Zwanenkoningin een jaar lang, om een
wederzijds volledige aanpassing van par
tij en persoonlijkheid te bereiken!
Het gesprek met de heer Tsjitsjinadze,
waar dit verslag uit resulteerde, kon be
trekkelijk gemakkelijk in het Frans wor
den gevoerd. Wat de tegenwoordige moge
lijkheden van de balletkunst als zodanig
betreft bleven wij echter twee sterk ver
schillende talen spreken. De Russische
danskunst is nu eenmaal realistisch op
uitbeelding gericht, op vertaling in bewe
ging van reeds benoemde inhouden en
gegeven grootheden. Bewuste drijfveren
zijn voor de Russische dansers, die reke
ning houden met het. begrip en het voor
stellingsvermogen van het publiek, inte
ressanter dan het door ons geambieerde
spel met compositorisch te verwerken vor
men.
David Konina
