Kongolese crisis lijkt over het
hoogtepunt heen te zijn
Loemoemba eist vertrek
der Belgische troepen
CITROEN
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
EERSTE UNO-TROEPEN
IN LEOPOLDSTAD
EtSiïlOlweer
vandaag!
HET WEER
Grote prijsverlagingen op de
Engelse automarkt
Borgward - Skoda
Fa. J. J. VAN K00TEN
Gevolg van beperking afbetaling
Dame in Oostenrijk
door brandende
bus overreden
vers slagroomgebak
ISAR geheel compleet ƒ6295.-
Juli belooft beterschap
Meer wind
Aan het strand
Straaljagerpiloot Maukar
ter dood veroordeeld
De koorts van het koopje
.lipilPIL,,! I
Trappen van zender
voor „Veronica" in
beslag genomen
In de krant van lieden:
Leider van Russische
emigranten in Berlijn
bijna gewurgd
Het woord is aan...
Zes doden in het verkeer
GEERT HOOGEVEEN
ejore ijou
N.V. Garage VERBEEK
ZONDAGS
75e JAARGANG No 6
ZATERDAG 16 JULI 1960
305e JAARGANG No 159
Directie, Redactie, Administratie Grote Hout-
straat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen).
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct* p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. /'8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107,
t. n. v. Haarlems Dagblad/Opr. HaarL Crt.
Directie:
P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
BRUSSEL De Kongolese crisis leek gisteravond haar hoogtepunt te hebben
bereikt. Wel hield de Kongolese Kamer in Leopoldstad een dramatische zitting
met een vlijmscherpe anti-Belgische rede van de in de hoofdstad teruggekeerde
premier Loemoemba, maar een Amerikaanse luchtbrug brengt thans de eerste
contingenten Ghanese en Tunesische troepen in de stad. In samenwerking met
trouw gebleven Kongolese troepen en Belgische parachutisten bezetten deze 800
man UNO-roepen ieder een afgebakende sector in de gistende stad, maar het
ziet er naar uit dat rust en orde spoedig kunnen terugkeren. Het is de bedoeling
dat er tegen het einde van de volgende week ongeveer vierduizend Afrikaanse
militairen onder de UNO vlag in Kongo zullen zijn. Vandaag zal een eerste groep
UNO functionarissen uit New York naar Kongo vertrekken om daar bij het
bestuurswerk te helpen. Zondag zou een tweede groep volgen. Intussen heeft
secretaris-generaal Hammarskjoeld dr. Ralph Bunche belast met de leiding over
de UNO strijdmacht in Kongo, in afwachting van de komst van de Zweedse
generaal Carl von Horn die tot bevelhebber is benoemd.
Met voldoening is in Brussel het bericht
ontvangen dat de minister van Buiten
landse Zaken van Ghana uit Accra zijn
Belgische collega Pierre Wign.v in Brussel
heeft opgebeld om hem mede te delen dat
de stafchef van Ghana, generaal Alexander
contact zal opnemen met de Belgische ge
neraal Ghcyscn en de Belgische ambassa
deur Jean van den Bosch in Leopoldstad.
Hiertegen protesteerde Loemoemba heftig
en in een verwarde zitting va«n het parle
ment werd de verbreking van de diploma
tieke betrekkingen met België officieel,
nadat Loemoemba en Kasavoeboc telegra
fisch een verzoek om steun van de Sovjct-
LTnie aan Kongo aan Kroes,jts.iev hadden
gestuurd. Loemoemba kreeg ook steun van
de Afrikaanse leider Sékou Touré van
Guinea.
Premier Moïse Ts.iombe van Katanga
heeft in een vraaggesprek verklaard, dat
de centrale regering van Kongo nauwkeu
rig de muiterij van de Force Republique
had voorbereid teneinde het leger en het
bestuur te desorganiseren, opdat er een
met het communisme verbonden persoon
lijk leiderschap kon worden gevestigd. Ook
zou de regering te Leopoldstad de Euro
peanen door schrikaanjaging hebben wil
len verdrijven om de weg vrij te maken
voor technici van het Russische blok. Hel
denkbeeld van een verenigd Kongo noem
de hij een „ijdele utopie", gezien de ver
schillen in geografisch, economisch, cul
tureel en etnisch opzicht.
Fulbert. Joeloe, de president van Congo
(voormalig Frans gebied) die drie dagen
geleden onafhankelijk werd, heeft op een
persconferentie te Brazzaville gesproken
over het gevaar, dat het internationale
communisme vaste voet zou krijgen in het
voormalig Belgisch Kongo. Joeloe deed
een beroep op de Verenigde Staten om hun
inspanning ten behoeve van de jonge Afri
kaanse staten te verdubbelen. Hij uitte zijn
ongenoegen over het feit, dat de UNO
Ghana en Guinea had verzocht troepen
(Van onze weerkundige medewerker)
De paar laatste dagen heeft het juliweer
een meer zomers karakter gekregen, ook
al komt de temperatuur vrijwel nog niet
hoven 20 graden Celsius.
Waar dit wel het geval ivas, met name
in hel binnenland, ontstonden enkele buien,
sommige met onweer, doordat de boven
lucht nog steeds te koxid is. Een tempera
tuur van 20 C. op 6000 meter hoogte is
voor juli belangrijk te laag.
Toch zijn de weekendvooruitzichten vrij
gunstig: een vr\j aangename temperatuur
en niet veel wind. Wel kan zondag later
op de dag de bewolking weer wat toene
men daar er weer een oceaandepressie naar
de Britse eilanden trekt.
Advertentie
Verwachting tot morgenavond:
Aanvankelijk opklaringen, later
toenemende bewolking met
plaatselijk enige regen, voorna
melijk in het westen van het
land. Ongeveer dezelfde tempe
raturen. Tot matig of krachtig
toenemende wind tussen zuid
west en zuid.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Weekeind met mooi strandweer.
Zonnig, later toenemende be
wolking. Matige tot krachtige
zuidelijke wind. Temperatuur
20 tot 22 gr. C. Zeewater ruim
17 gr. C. Vooruitzichten: de
pressie nadert Schotland en
brengt opnieuw wisselvallig
strandweer, maar de tempera
tuur blijft aan de hoge kant.
naar Kongo te zenden, terwijl zijn repu
bliek was genegeerd.
In Brussel zond premier Eyskens een
antwoordnota aan de Russische ambassade
waarin de Russische beschuldigingen aan
het adres van België worden weerlegd. De
buitengewoon heftige Belgische nota ein
digt met de woorden: ..Zonder verder com
mentaar en met misprijzen wijzen de Bel
gische regering en het Belgische volk de
beschuldigingen van de Russische regering
af." Een ambtenaar van de Russische am
bassade in Brussel gaf de Belgische nota,
na ze eerst aan zijn ambassadeur te heb
ben getoond, aan do bode van het depar
tement van Buitenlandse Zaken terug.
Intussen wordt op het departement van
Buitenlandse Zaken het dossier der Kon
golese wreedheden dat aan de UNO zal
worden overgemaakt, met hei verzoek een
internationale onderzoekcommissie naar
Kongo te zenden, samengesteld.
Deze gebeurtenissen speelden zich af.
terwijl de president van het Russische
parlement Lobanov, zich nog in Brussel
bevindt voor een „vriendschaps-bezoek".
Donderdagavond dineerde deze Russische
staatsman nog met een aantal Belgische
autoriteiten, terwijl ieder dacht dat de Rus
bij het begin van de Kongolese crisis naar
Moskou was teruggevlogen.
Het beroep van Loemoemba en Kasa-
voeboe op Moskou geeft de Belgen voedsel
voor de veronderstelling dat de „technici"
van de Tsjechische en Russische ambas
sade te Leopoldstad de hand hebben gehad
in de georganiseerde muiterij van de Kon
golese soldaten. Loemoemba heeft ver
scheidene malen een bezoek gebracht aan
de Tsjechische ambassade te Leo.
De grote vrees in Brussel gaat thans
naar de Belgen in de binnenlanden van
Kongo over wie tot nu toe weinig berich
ten voorhanden zijn. 1-Iet wordt voor de
toekomst een onoverbrugbare kloof wan
neer de vrees voor moordpartijen in de
binnenlanden bevestigd zal worden. Som
migen menen dat de negers de blanken in
de rimboe als gijzelaars gevangen houden
en dat er een grote kans is dat zij door
speciale verkenningstroepen kunnen wor
den bevrijd. Door het snelle optreden van
de Belgische parachutisten zijn de blanken
in de grote centra thans veilig.
Gisteren bleek ook nog duidelijker uit
de berichten dat de regering Loemoemba
geen gezag meer heeft en dat de meeste
provinciale regeringen thans op eigen
houtje de toestand meester trachten te
blijven. In Katanga is de afscheiding, na
de goedkeuring ervan door de oppositie, de
uit Kasai uitgeweken Baloeba's, een feit.
Premier Tsjombe poogt thans enkele lan
den. onder meer Noord- en Zuid-Rhodesic.
Zuid-Afrika (dat in Leopoldstad niet is
vertegenwoordigd) en Portugal tot de er
kenning van het onafhankelijke Katanga
te bewegen. Tsjombe heeft echter met het
oog op de gespannen toestand te Leopold
stad zijn voorgenomen reis naar New York
waar hij de onafhankelijkheid van zijn
land voor de UNO wilde brengen, uitge
steld.
Brussel is nog altijd terughoudend over
de erkenning van Katanga, uit vrees voor
mogelijke represailles, voornamelijk tegen
de Belgen in de moeilijk toegankelijke ge
bieden der andere provincies. Maar dat de
Belgische sympathie naar Katanga uitgaat
bewees de in Elisabethstad gehouden zit
ting van het parlement van Katanga, waar
het woord werd gevoerd door de militaire
adviseur van premier Tsjombe, de Belgi
sche kolonel Weber, en de voormalige gou
verneur van de provincie Schoeller.
Het grote koperconcern „Union Minière"
deelde mede dat alle fabrieken thans op
driekwart van hun capaciteit werken. Pion
derden ambtenaren van de maatschappij
zijn met vrouwen en kinderen naar Elisa
bethstad teruggekeerd. Alleen in Jadot-
stad is de toestand nog niet geheel normaal
wegens de plunderingen waaronder de stad
heeft geleden. De Belgische regering heeft
de medewerking verkregen van talrijke
westerse landen voor de levensmiddelen
voorziening van Leopoldstad. Groot-Brit-
tannië heeft tienduizend ton levensmidde
len toegezegd.
De grote vrees van de blanke werkge
vers in Leopoldstad, namelijk dat de uit
kering van de lonen op vrijdag aanleiding
zou geven tot grote moeilijkheden met de
negers, bleek ongegrond. De Belgische re
gering heeft, gezien het feit dat de meeste
banken in Leo nog zijn gesloten, de no
dige bedragen voorgeschoten om de met
dertig percent verhoogde lonen der negers
in Leopoldstad te betalen.
Een Belgische compagnie infanterie (120
man) is zaterdagochtend naar Kongo ver
trokken. Nog twee compagnieën zullen in
de loop van de dag vertrekken.
DJAKARTA (UPI) Een militaire recht
bank heeft vandaag de Indonesische luite
nant Daniel A. Maukar ter dood veroor
deeld. Maukar, een van de beste piloten
van de Indonesische luchtmacht had
op 9 maart met. zijn straaljager twee pa
leizen van Sukarno beschoten. Aan de pa
rachute sprong hij uit het roestel. Hij
werd later in het oerwoud gevangen ge
nomen.
BRUSSEL (ANP) Op de dag van
de aankomst van de eerste militairen
van de UNO-strijdmacht in Leopoldstad is
gebleken, dat over de taak van deze
troepen een groot verschil van mening
bestaat tussen de Kongolese én de Bel
gische regering. „Indien de UNO-troepcn
naar Kongo komen met de bedoeling met
de Belgische militairen samen te werken,
dan moeten wij hen terugsturen", riep
minister-presidertfc Loemoemba in 't Kon
golese parlement uit. „Wil men succes
oogsten bij het herstel en handhaven van
de orde. dan dienen de UNO-strijdkrach-
ten met de Belgische strijdkrachten sa
men te werken", verklaarde minister-pre
sident Eyskens in Brussel. De hoogste
militaire autoriteit van de UNO-troepen
in Leopoldstad. generaal Alexander, bleek
de Belgische opvatting te delen.
Naar aanleiding van een brief van de
Belgische ambassadeur, dat de Belgische
troepen in Kongo zouden blijven totdat
de UNO-lroepen de bescherming van de
levens van Belgen en andere Europeanen
zouden kunnen overnemen verklaarde Loe
moemba: „Dit is een oorlogsverklaring".
„Alles is' geregeld met de vriendschappe
lijke steun van de UNO ten gunste van
België", zo verklaarde Loemoemba in de
Kongolese Kamer. Hij eiste het terugtrek
ken van Belgische troepen in het gehele
land binnen twaalf uur en van de Bel
gische militairen uit Leopoldstad en van
het vliegveld Ndjili binnen zes uur.
In Leopoldstad zijn twee Europese in
woners na het invallen der duisternis door
gewapende Kongolese burgers gedood. Ver
moed wordt dat Kongolezen wapens heb-
Uitverkoop! Heel het land staat op zijn
kop en alle huisvrouwen voelen de
koorts van „het koopje" in zich opstij
gen, ofschoon zij zichzelf proberen te
sussen met: „Het is veel te druk en bo
vendien moet je maar net een koopje
uit de massa weten op te vissen". Toch
gaan ze eens kijken, van kijken komt
keuren, van keuren meestal kopen.
En cle winkeliers weten het orgel van
de reclame uitstekend te bespelen. Een
opwindende tijd, die uitverkoop, en
niet het minst voor de thuisblijvende
mannen!
IÜBÜP1
ben bemachtigd in een van de kazernes
in de Kongolese hoofdstad, waaruit een
groot aantal geweren en revolvers is ont
vreemd
President Kasavoeboe en premier Loe
moemba zonden een telegram aan pre
mier Kroesjtsjev, dat „zij gedwongen zou
den kunnen worden de steun van de Sov-
jct-Unie te vragen indien het westen geen
einde zou maken aan de agressie tegen de
Kongolese soevereiniteit. Kroesjtsjev's ant
woord aan de Kongolese regeringsleiders
luidde, dat de Russische eis eenvoudig
is: handen af van Kongo. „De Kongolese
regering kan er van overtuigd zijn, dat
de Sovjet-Unie aan Kongo de steun zal
verlenen, die het nodig heeft om zijn recht
vaardige zaak te doen zegevieren".
De eerste twee trappen voor een te bou
wen nieuwe grote middengolfzender voor
de Veronica zijn vrijdag in een complex
garageboxen te Laren (N.H.) in beslag ge
nomen door een opsporingsambtenaar van
de bijzondere radiodienst der P.T.T., de
heer D. Neuteboom. De trappen, die een
waarde van tezamen circa 1000 hebben,
stonden met ander materiaal, volgens de
P.T.T. bestemd voor een volgens een ge
heel nieuwe opzet te bouwen zender voor
het radioschip, in een garagebox aan de
Molenweg.
Het was de derde keer dat de opspo
ringsambtenaar zenderapparatuur voor
het radioschip in beslag nam.
Het Nationale Monument op de Dam
te Amsterdam is zo geconstrueerd, dat
het lokt tot een zitje. Men kan het on
eerbiedig vinden, dat vermoeide voor-
bijgangers zich op de steenblokken zet
ten om even uit te blazen doch aan
de andere kant is een rustend mens
altijd nog een beeld van vrede en har
monie. En misschien valt hij d,us eigen
lijk bij dit monument niet helemaal uit
de toon
POS,
Weerrapporten1, 2
Binnenlands Nieuws 1, 2
Uit liet Buitenland 1, 3
Op de Praatstoel 3
Kerkdiensten 4
Films 4
Puzzel 4
Agenda 4
Ui stad en omgeving 4, 5, 7
Taal-laria 4
Medische verzorging 7
Feuilleton 9
Iloren on Zien 9
Boekenhoekje9
Kunsf 9
Beeldverhalen 9
Economisch nieuws 11
Beurs 11
Scheepsberichten 11
Erbij13 Fm 16
Sport 17
Dit nummer bestaat uit
twintig pagina's
waarin opgenomen Erbif
(Van onze correspondent)
LONDEN Er begint zich in Enge
land tijdelijk een vrije markt in nieuwe
auto's te ontwikkelen. De prijzen van
Vauxhall-automobielen begonnen gisteren
te tuimelen, nadat een dealer in Birming
ham donderdag zijn prijzen begon te ver
lagen. In verschillende delen van Enge-
I land gingen de prijzen omlaag, voor som-
I mige modellen zakten ze zelfs met 2.000.
j Gr zijn ook dealers, die de officiële prij-
zen voor de Vauxhall handhaven, maar
I die vergaande tegemoetkomingen doen bij
de inruiling van oude wagens. De dealers
.hebben verklaard dat zij hun winsten met
het publiek delen.
Gisteravond kondigde de Vauxhall-fa-
i brieken aan, dat het de dealers tijdelijk
I veroorloofd is om van de catalogus-prij-
zen af te wijken. Bovendien geeft Vaux-
hall de dealers een speciale korting op
onverkochte wagens. Deze verkoopcam-
pagne is het gevolg van het feit, dat vele
lutomobielhandelaren ernstig getroffen
zijn doordat de regering het afbetalings-
systeem aan banden heeft gelegd (20 per-
vent deposito en een maximum-termijn
van twee jaar). De dealers hebben een
■oorraad van 10.000 wagens en in de fa-
riek staan 2.000 onverkochte auto's.
De Engelse automobielindustrie in het
(gemeen maakt zich echter geen zorgen,
'orige week behaalde zij een nooit eer
ier bereikt record van 16.283 wagens;
ven cijfer dat men nog hoopt op te voe-
I ren. Het aantal orders is zodanig, dat de
fabrieken nog vele maanden op volle toe
ren kunnen blijven doordraaien.
Bij de Engelse Ford-fabrieken in Dagen
ham kwam de auto-produktie gisteren tot
stilstand doordat 40 man in de motormon
tage-afdeling het werk hadden neergelegd.
Een aantal andere arbeiders staakten uit
sympathie met hen, maar de meeste van
de 3.800 man personeel moesten naar huis
worden gestuurd, daar verder werken
door het uitvallen van de motoren-afde
ling onmogelijk was geworden. De oor
zaak van de wilde staking is de overplaat
sing van 2 man naar een andere afdeling
als gevolg van wetenschappelijke organi
satiemethoden.
BERLIJN (UPI) De directeur van
de Russische emigranten-uitgevereij „Vrij
heid", Karl Wolfgang Beutel, is vrijdag
ochtend gewond in zijn kantoor in West-
Beriijn aangetroffen. Toen de politie hem
vond had hij slechts de kracht om te
fluisteren: „Het was Boris". Het kan
toor was een chaos: kapot geslagen cog-
nacflessen en glazen, vernielde meubelen,
bloedplassen en de rook van een rookbom.
Kennelijk heeft men een poging gedaan
Beutel te wurgen. De politie neemt aan
dat Beutel en „Boris" samen hebben zit
ten drinken en ruzie hebben gekregen.
Ernst Hohenemser:
Honderdduizend, dauwdruppels, die
kleurig in de zon glinsteren, geven,
bijeengebracht, een beker regenwater.
hi HI Mini i
Een Nederlandse dame is nabij Sankt
Anton in Oostenrijk door een in brand ge
raakte autobus overreden ten gevolge
waarvan zij is overleden.
De 54-jarige mevrouw A. Sluk-Rebergen
uit De Bilt, die per auto op weg was naar
Arlberg, was er getuige van dat op een
berghelling een autobus van een Belgische
onderneming met 25 Amerikanen in brand
vloog. Alle inzittenden wisten tijdig met
hun bagage uit de brandende wagen te
komen. Mevrouw Sluk, die uit haar auto
was gestapt, stond naar de brand te kij
ken, toen de bus plotseling in beweging
kwam en onbestuurd van de helling naar
beneden begon te rijden. Mevrouw S. wil
de opzij gaan, maar zij struikelde en viel,
waardoor een achterwiel van de bus over
haar heen ging. Zij werd naar Sankt An
ton overgebracht, waar zij is overleden.
Op de Rustenburgerweg te Heerhugo-
waard is een personenauto bestuurd door
iemand uit Langendijk in botsing geko
men met een andere auto, bestuurd door
de 31-jarige E. Vooijs uit Amsterdam. De
ze werd uit de wagen geslingerd. In zorg
wekkende toestand is hij naar het centraal
ziekenhuis te Alkmaar vervoerd, waar hij
kort na aankomst overleed.
In Hoek (Zeeuws Vlaanderen) stak de
54-jarige landbouwer P. Dieleman zonder
op het verkeer te letten pe. rijwiel nabij
zijn woning een drukke verkeersweg over.
Hij werd aangereden door een personen
auto, bestuurd door J. M. uit IJmuiden.
De wielrijder was vrijwel op slag dood.
De 30-jarige heer Ch. H. Holsman uit
Amsterdam, die daar per motor de krui
sing Nieuwe Hemweg-Vlothavenweg pas
seerde, kwam in botsing met een tank
auto met aanhangwagen. Ernstig gewond
werd hij naar het Wilhelminagasthuis ver
voerd, waar bij aankomst bleek dat hij
reeds was overleden.
In een ziekenhuis te Almelo is de 63-
iarige landbouwer G. W. Mollink uit Hel-
lendoorn overleden. Hij reed donderdag
met een bromfiets op de Nijverdalseweg
te Wierden en raakte, doordat hij omkeek
op de linker rijbaan. Hij botste daar tegen
een Duitse vrachtauto en werd zeer ern
stig gewond.
Op de Tegelseweg te Venlo is het 5-jarig
zoontje van de familie Burhenne uit Venlo
door een auto aangereden. Het kind werd
ernstig gewond en overleed kort na het
ongeval.
Advertentie
HOOFDAGENT
ZIJLWEG 26
HAARLEM
A-agent: GAR v. DRIEL, Hoofddorp
B-agent: GAR SMIT. Zandvoort
B-agent: GAR. STROBBE. Hlllegom
B.-acent- .7 .7 v KOOTF.N Haarlem
Advertentie
BARTËLJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
IEIDSES7RAA7 (BU KONINGSPLEIN) AMS7ERDAM TEL 223596
NYLON REGENJASSEN 49.75
Advertentie
Bloemendaalseweg 1-9 - Bloemendaal
Telefoon 52301
Advertentie
SPECIAAL AANBEVOLEN
door onze Chef-Banketbakker
GROTE MARKT - HOUTPLEIN
HEYNIS
Advertentie
LUISTER morgen tussen
11.30 en 12 uur naar
RADIO VERONICA (192 m)
Advertentie
IOJID LIMOUSINE t
lÖHIl geheel compleet J
Houtplein 18-20 - Haarlem - Tel. 12000