Russisch ultimatum: Belgische troepen binnen 3 dagen terug Twee Polaris-raketten van onder water gelanceerd OPRUIMING! Amsterdam zoekt nieuwe wegen voor tunnelbouw OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Amerika reageert: alléén UN O-troepen naar Kongo HET WEER Loemoemba naar New York Solex-oto J. J. VAN K00TEN 'N PARKETVLOER, wpreypuvi Geducht wapen dit jaar operationeel mmen. Russen gearresteerd bij aankomst in Katanga Belgische autoriteiten in Kongo gearresteerd Motie in hoofdstedelijke raad in grote eensgezindheid aangenomen UNO-hulp op toeren Onbestendig Aan het strand Het woord is aan... In de krant van heden: p°g 395.- Wat is er van Johnny Jordaan geworden? Hebt U dit artikel gemist? Jammer! 75e JAARGANG No 10 DONDERDAG 21 JULI 1960 305e JAARGANG No 163 Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Directie, Redactie, Administratie Grote Hout- B j| J gjBI B Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. straat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen). ff1111*0! *V* I I ^NT I i^NT Verschijnt dagehjks beh. op zon- en feestdagen. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- I Iflllll f™ I I I iflfllllflll Abonnement p. week 59 ct, p. kwartaal 7.65, teoo, Haarlem-N Soendaplein, Te, ^3 l ICllIO LJ "U. UiUU Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. G van der Mije De UNO is bezig aan haar grootste operatie in haar geschiedenis: het red den van de jonge republiek Kongo van de ondergang met diplomatieke, tech nische en militaire middelen. NEW YORK (Reuter) De Sovjet-Unie heeft in de Veiligheidsraad een ont werpresolutie ingediend, waarin geëist wordt dat de Belgen hun troepen binnen drie dagen uit Kongo terugrekken. De Verenigde Staten reageerden onmiddellijk met de verklaring alles in het werk te zullen stellen om het binnenrukken van troepen in Kongo, die niet door de UNO te hulp zijn geroepen, te beletten. Kennelijk met verwijzing naar de mogelijkheid van een Russische interventie, verklaarde de Amerikaan Cabot Lodge, dat het toelaten in Kongo van derge lijke troepen, niet alleen een uitdaging aan het adres van de UNO betekent, maar ook elke poging om orde en rust in Kongo te brengen, ernstig in gevaar zal brengen." De eis, dat België zijn troepen binnen drie dagen uit Kongo terugtrekt, werd door de Russen gesteld na een heftig debat tussen de vertegenwoordigers van Kongo en Bel gië, die elkaar van wreedheden en gruwe len in Kongo beschuldigden. De Rus Koez- netsov eiste ook terugtrekking van de Ame rikaanse soldaten in Kongo. Hij beriep zich hierbij op de verklaring van Hammars- kjoeld, dat leder, van de Veiligheidsraad geen troepen naar Kongo dienen te zen den. De bijeenkomst werd daarna verdaagd tot hedenavond. Sir Claude Corea, de Ceylonese voorzitter van de Veiligheidsraad, heeft later meege deeld, dat hij en Mongi Slim van Tunesië vandaag nog een ontwerpresolutie zullen indienen, waarin België wordt verzocht zijn troepen „zo snel mogelijk" uit Kongo terug te trekken. (Van onze correspondent) In geen schouwburg te New York werd woensdagavond een aangrijpender drama vertoond, dan op het tonee1 van de Vei ligheidsraad waar de vertegenwoordigers van Kongo en België het standpunt van hun land verdedigden, terwijl een groot publiek doodstil en in spanning luisterde. Het moet gezegd worden, dat Wigny, de minister van Buitenlandse Zaken van Bel gië, zijn zaak voortreffeliik verdedigde en de indruk vestigde dat zijn regering veel reden had gehad om in te grijpen, waai de levens der Belgen op het spel stonden. Secretaris Hammarskjoeld had terstond bij de opening van de bijeenkomst met buitengewoon ernstige woorden aangege- geven hoe belangrijk deze zitting was. Men staat, aldus Hammarskjoeld, op een twee sprong. Een tweesprong voor de UNO. voor Afrika, ja, voor de wereld Het is niet de gewoonte van de secretaris-generaal om grote woorden te gebruiken, vandaar dat deze ernstige termen bijzondere in druk maakten. Hammarskjoeld gaf uiting aan zijn hoop doch niet aan zijn absoluut vertrouwen. Men is nog niet uit de moeilijkheden. De noodzaak van een aanzienlijke uitbreiding van de UNO-troepenmacht is niet uitge sloten. Dit is de grootste onderneming, die de wereldorganisatie ooit cv zich heeft ge nomen. De moeilijkheden zijn vele: de troepen hebben grote verschillen in tradi tie en taal, de gezondheidstoestand van Kongo is in gevaar en de honger dreigt. Nadrukkelijk verklaarde Hammars kjoeld, dat men Kongo als een geheel dient te beschouwen en de UNO-troepen moeten hun actie dus ook tot Katanga kunnen uit strekken. De rede van Thomas Kanza, de afgevaardigde van Kongo, begon enigs zins ophefmakend. Het publiek had niet verwacht, dat Kanza zou beginnen te ver klaren dat men in Kongo goede herinne ringen aan de Belgen had. De Belgen zou den echter enkele dagen na de overdracht het verdrag geschonden hebben. Zich be roepend op „force majeure" zouden zij hun troepen in actie hebben gebracht, zon der de regering van Kongo daarin te ken nen. Onder de Belgische bevolking zou een paniek zijn uitgebroken ondanks het feit dat de UNO-troepen spoedig begonnen te arriveren. Kanza stelde als eisen, dat terstond een Advertentie BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439 LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 22-3596 NYLON REGENJASSEN 49.75 Verwachting tot morgenavond: Vrij veel bewolking met aan vankelijk enige regen. Morgen overdag plaatselijk enkele buien Matige, later af en toe vrij krachtige naar west ruimende wind. Weinig verandering in temperatuur. Volledige weerrapporten op pagina twee. Zwak regenfront wordt morgen weer door opklaringen gevolgd. Matige zuidwesten wind. Tem peratuur dr 18 gr. C. Zeewater 17 g. C. Vooruitzichten: Perio den met vrij goed strandweer, maar nog steeds te koel door zeewind. eind zou komen aan wat hij noemde de Belgische agressie, dat de Belgische troe pen zo spoedig mogelijk het grondgebied van Kongo zouden verlaten, uok hij noem de Katanga een integraal deel van zijn land. Kongo heeft behoefte aan de tech nische steun van de Belgen en andere bui tenlanders. Men moet vertrouwen op de bescherming die Kongo geeft. Er is veel te doen geweest over het ultimatum, dat de regering van Kongo aan de UNO zou hebben gesteld. Kanza, de jeugdige vertegenwoordiger van Kon go, was daar kennelijk enigszins verlegen mee. Hij trachtte de ongunstige indruk als volgt weg te nemen. Zijn land hoopte te vermijden dat men de hulp moest inroe pen van Russische troepen. Hij had het vertrouwen in de UNO niet laten varen. In Kongo wacht men in spanning op wat de Veiligheidsraad zal besluiten. Indien de UNO echter niet kon zorgen voor de evacuatie van de Belgische troepen, dan zou men de hulp van de Sovjet-Unie moe ten inroepen. Na dit betoog van de vertegenwoordiger van Kongo was het niet verwonderlijk dat Wigny, de minister van Buitenlandse Za ken van België, de toespraak die hij mee gebracht had ter zijde legde om op soms klagende, soms verontwaardigde toon de Kongolees van repliek te dienen. Deze voor de Veiligheidsraad ongewone manier van spreken maakte diepe indruk. Wigny herinnerde er aan dat Kanza de Belgen ge prezen had vanwege de onafhankelijkheid die zij Kongo verleend hadden. Was het. dan niet volkomen onlogisch dat België vier dagen na het soeverein worden van Kongo tot agressie zou zijn overgegaan? Indien de Belgen inderdaad een kcmplot op touw hadden gezet dan zouden zij toch niet zo dwaas zijn gewc hun vrouwen en kinderen bloot te stellen aan de vre selijkste gevaren. Wigny beschuldigde niet de gehele bevolking van Kongo van wan daden tegen de Belgen. Hij gaf echter een uitvoerige opsomming van de verkrachtin gen en andere gewelddaden die bedreven waren door de muitende troepen, die de regering van Kongo niet meer in de hand had. Deze situatie had de afgevaardigde van Kongo moeten erkennen De uittocht der Belgen was waarlijk niet geschied uit een soort dwaze paniek. De Belgische troepen waren alleen aanwezig om de Belgen te redden. Zij hebben geen opdracht zich te mengen in de interne zaken van Kongo. Zij zullen weggaan zodra voldoende UNO- troepen aanwezig zijn om de veiligheid te verzekeren. Koeznetzov. de Russische onder-minister van Buitenlandse Zaken, dh speciaal voor dit geval naar New York gekomen was, sprak een propagandarede uit die zo'n bespottelijke verdraaiing van de feiten was, dat zij weinig indruk maakte. De Bel gen zouden met behulp van hun NAVO- bondgenoten proberen Kongo door honger te wurgen en weer tot een kolonie te maken. België zou maling hebben aan de UNO-resolutie en Tsjombe zou in Katan ga de zetbaas zijn van de kolonialen. Men probeerde thans de schuld op Kongo te schuiven en de Veiligheidsraad te intimi deren. Hij protesteerde tegen de groep Ameri kaanse militairen die in Kongo zijn aan gekomen en oefende critiek uit op de se cretaris-generaal omdat hij troepen van Amerika en verschillende Europese staten zou willen uitnodigen. Cabot Lodge verklaarde onmiddellijk na de rede van de Rus, dat een gering aan tal Amerikaanse militairen naar Kongo was gegaan, op verzoek van de UNO om de transporten naar dat land technisch mogelijk te maken. Zij zouden teruggaan zodra zij niet meer nodig waren. LEOPOLDSTAD (AFP) De Kongole se regering heeft door bemiddeling van de UNOverlegenwoordiger in Leopoldstad, dr. Bunche, om opschorting van de bijeen komst van de Veiligheidsraad verzocht in afwachting van de komst van premier Loe moemba, die persoonlijk het standpunt van zijn regering inzake „de agressie van België in Kongo" wil komen verdedigen. De eerste-minister zal ook „belangrijke besprekingen" hebben met vooraanstaande Amerikaanse functionarissen. Advertentie KOFFERS en REISTASSEN in iedere prijsklasse IJl'nll infill.) ELEGANTtTASSEN EN BYOUX. f>R..:HOufsTRAAr.'l83^HAARLFH<fELEFOON -2Ó4tJ/. WASHINGTON (UPI) Ter hoogte van Cape Canaveral in zee heeft een Ameri kaanse atoomonderzeeër onder water twee raketten van het type „Polaris" gelan ceerd Deze raketten hebben over een af stand van 1200 mijl hun doel bereikt en de proef het was de eerste maal dat de „Polaris" van onder water werd ge lanceerd is derhalve geheel geslaagd, aldus een bekendmaking van het Ameri kaans ministerie van marine. De onderzeeër was de „George Wash ington", kortgeleden in dienst gesteld en uitgerust met zestien lanceerbuizen vobr Polaris-raketten. Dit type raket is ruim negen meter lang en wordt voortgestuwd door een vaste brandstof. De „Polaris" kan worden voorzien van een „oorlogskop" met kernlading. Le marine noemde de proef die spoe dig door andere zal worden gevolgd een mijlpaal in de drie jaar oude ontwik keling van de „Polaris". Bij de Lockheed" fabriek wordt inmiddels gewerkt aan een groter en krachtiger versie van deze raket De ..Polaris"-raketten werden op 30 Advertentie f ropsiavicr 'OP sr it vier .kuni u uitstekend terecht! Grote Houtstraat 32 mijl uit de kust van Florida door de atoomonderzeeër naar de oppervlakte ge stuurd. Daar ontbrandden de raketmoto ren cn begon het 15 ton wegende projec tiel zijn reis. Van het laboratoriumschip „Observation Island" zag men op enige afstand de gele observatie-antenne van de atoomonder zeeër met gematigde snelheid door het water gaan. Kort voor de lancering kwam een groene rookwolk omhoog. Kort daarna verscheen de raket, omhooggestuwd door een kolom samengeperste lucht. Eenmaal boven water vielen de beschermkappen van achter de straalpijp weg en begonnen de motoren te werken. De „Polaris" scheen een ogenblik boven het water te hangen en schoot toen omhoog, op een kolom van rook en vuur. Het schip lag ongeveer 2000 meter van de plaats waar de „George Washington" de lancering uit voerde. (Zie ook pagina 5). Advertentie In onze Service-Verkoop Kerko shirts 20°/o korting No-iron in wit en beige. Driemouwlengten. Alleen nü 1 2,75. Daarbij 'n modieuze Terylene das 40°/o korting o.a. Boule noir. Veelzijdige collectie. Tijdens de Service- Verkoop reeds v.a. 4,75. House of England Amsterdjm, Regullersbrecstf. 21-23 tegenover Tuschlnskl Zweedse militairen op doorreis van Gaza, waar zij deel uitmaakten van de UNO-politie, die de grens tussen Egyp te en Israël bewaakt, in Cairo. Zij kwamen na een treinreis van acht en een half uur door de snikhete Sinai- woestijn, waar zij zich zwetend van hun bepakking ontdeden, in afwachting van hun transport naar Kongo. Marokkaanse militairen worden voor hun vertrek uit Rabat naar Kongo ge ïnspecteerd door hun commandant Kettani, die in Frankrijk werd opge leid en in 1943 een Franse divisie aan voerde. Links de Marokkaanse kolonel Driss. Afrikaanse vertegenwoordigers zijn in New York aangekomen om de zitting van de Veiligheidsraad over Kongo bij te iconen. Van links naar rechts, de Kogolese minister voor UNO-aangele- genheden Thomas Kanza, de minister van Buitenlandse Zaken van Ghana, Andre Matoebanzoeloe, de Kongolese onder-minister van Buitenlandse Za ken Mandi en de Ghanese stafchef, de Britse g ener aal-majoor Henry T. Alexander. ELISABETHSTAD (UPI) Op het vliegveld van Elisabethstad in Katanga zi.jn twee Russen gearresteerd, zo meldt het ministerie van Binnenlandse Zaken van deze afgescheiden Kongolese pro vincie. Volgens de woordvoerder van het ministerie waren zij afkomstig uit Moskou en kwamen zij naar Elisabethstad met een straalvliegtuig. Zij werden voor een verhoor mee genomen naar het hoofd kwartier van politie en zullen waarschijn lijk worden uitgewezen, aldus de woord voerder. Hij wist niet, of het diplomaten waren en of het hun bedoeling was in Katanga binnengelaten te worden. Met hen werden vier Afrikanen gearres teerd die met hen in hetzelfde vliegtuig reisden en die volgens de woordvoerder afkomstig waren uit Leopoldstad. (ANP) In Stanleystad zijn drie ver tegenwoordigers van het voormalige be stuur in Kongo door de Kongolese autori teiten aangehouden. Zij worden ervan be schuldigd „een samenzwering tegen de Kongolese staat" te hebben beraamd. Ver wacht wordt, dat ze het land zullen wor den uitgezet. Het zijn de voormalige gou verneur van de provincie Kasai, Goffin, de voormalige burgemeeste- van Stanley stad de heer Depoorter, en de chef van diens kabinet, Delecourt. In Stanleystad zou een ernstige spanning heersen tussen de Kongolese troepen en de eenheden van de UNO strijdmacht van militairen uit Ghana en Ethiopië. De E-ropese bevol- Pope: Wanneer men de mensen wil dwingen te zeggen wat zij denken, loopt men de kans dat velen gaan denken wat zij zeggen. king zou verder blootstaan aan mishande lingen, vervolging en arrestatie. De plaatselijke commandant van de troepen heeft versterking gevraagd om het vliegveld van de Kongolese muiters te kunnen overnemen en om t beginnen met de ontwapening van zowel de politie als de weermacht. Van onze Amsterdamse redacteur) „Amsterdam blijft op zijn standpunt staan dat de betekenis van de IJtunnel groter is dan die van enige andere IJ-oeververbinding. De hoofdstad staat op haar recht de bouw zelf ter hand te nemen binnen het investeringsprogramma. B. en W. hebben het vertrouwen, dat de regering een open oog zal hebben voor Amsterdams zelfstandigheid." Deze verklaring legde de waarnemend burge meester van Amsterdam, mr. A. de Roos, gistermiddag af in de gemeenteraad, waar de regeringsbeslissing inzake de tunnelkwestie een bewogen debat tot gevolg had. Namens alle fracties diende de heer J..M. den Uyl (P. v. d. A.) een motie in, waarin de raad zich uitspreekt voor een krachtig bevorderen van de afbouw van de IJ-tunnel. Deze motie werd met algemene stemmen aanvaard. In de motie worden B. en W. uitgeno digd het voor de voortzetting van de IJtunnelwerkzaamheden benodigde bouw volume op te nemen in de eerstvolgende aan de regering voor te dragen lijst van uit te voeren werken: voorts de raad op korte termijn een overzicht te geven van de in de eerstkomende jaren voor de afbouw van de IJtunnel benodigde arbeidskrachten en financieringsmiddelen in het raam van de door de gemeente uit te voeren urgente werken; verder wordt B. en W. gevraagd zich tot de regering te wenden teneinde medewerking te verkrijgen voor de inves teringen van de gemeente, waarin de voort zetting van de IJtunnelwerken is ingepast met inachtneming van het voor de ge meente Amsterdam in het kader van de nationale economie passende investerings niveau. De heer Den Uyl opende het debat met een scherpe veroordeling van de brief van minister Korthals van 6 juli, waarin Am sterdam het „vonnis" werd meegedeeld en welke brief hij onlogisch en onelegant noemde, onelegant omdat de beslissing werd genomen op een zodanig tijdstip, dat er voor de Staten-Generaai weinig gele genheid meer tot bezinning was en onele gant gezien de achtergrond van de feiten. De beslissing over de tunnelkwestie was volgens vroegere uitlatingen van de minis ter namelijk uitgesteld omdat deze mede zou afhangen van het toen te verwachten rentabiliteitsrapport van het Centraal Planbureau. Maar dat rapport heeft zich onomwonden voor de IJtunnel uitgespro ken. Het bouwen van de Coentunnel alleen is onverantwoord, aldus de P.v.d.A.-woord voerder. „Zou Amsterdam het gelaten moe ten aanvaarden dat de 22 miljoen gulden, die op aansporing van de vorige minister in de tunnelbouw zijn geïnvesteerd, een renteverlies van een miljoen gulden per jaar geeft?", zo vroeg de heer Den Uyl. De heer R. Th. J. le Cavelier (V.V.D.) zei teleurgesteld te zijn omdat dit kabinet evenals de vorige kabinetten zich niet had losgemaakt van de Haagse ambtenarij. Het beoordelen van de prioriteit in deze tunnel kwestie kan uitsluitend worden bekeken door plaatselijke besturen, zo meende hij. De V.V.D -spreker meende overigens dat de brief van de heer Korthals misschien niet erg elegant was, maar dat Amsterdam in het verleden zeer onelegant tegenover Den Haag is geweest. Hoofdzaak is thans dat de verstandhouding tussen regering en stadsbestuur wordt verbeterd. B. en W. zul len duidelijke taal moeten spreken. De fractievoorzitter van de K.V.P., mr. Th. C. M. A. Elsenburg, laakte de kosten- becijfering van de regering, die hierin de „naakte" Coentunnel naast de (met een wegennet) aangeklede IJtunnel had ge plaatst. De heer Seegers (C.P.N.) achtte het in de huidige omstandigheden niet gewenst het beleid van B. en W te bespreken, maar betreurde het dat Amsterdam destijds had toegestemd in de bouw van de brug bij Schellingwoude. In de brief van de minis- Weerrapporten 1, 2 Uit het binnenland1, 2, 11 Buitenlands Nieuws1, 3, 4, 6 Van Dag tot Dag3 Op de Praatstoel 3 Kunst 5 Agenda 5 Van Mensen en Dingen7 Uit stad en omgeving7, 9, 11 Feuilleton 13 Horen en Zien 13 Toch Is Het Zo13 Boekenhoekje13 Beeldverhalen 13 Economisch nieuws 15 Beurs 15 Scheepsberichten 15 Sport 17 Dit nummer bestaat uit twintig pagina's ter stond zwart op wit dat deze verbinding geen invloed zou hebben op de tunnelbe slissing. Maar de huidige minister heeft die brug dankbaar aangegrepen om aan te to nen dat de IJtunnel wel kan wachten". Hij ging diep in op de handelwijze van Rijks waterstaat die zijns inziens alle macht aan zich trekt en Amsterdam zelfs heeft willen laten kiezen tussen de IJtunnel en een tweede sluis bij Wijk bij Duurstede ter ver betering van de Amsterdam-Rijnverbin ding. De overige fractievoorzitters gaven even eens voorbeelden van de Amsterdamse eensgezindheid bij de pogingen de IJtunnel alsnog te redden. Mr. de Roos dankte ten slotte de raad voor de steun aan B. en W. Hij betreurde het dat het overleg in Den Haag in het verleden zoveel te wensen heeft gelaten en dat Amsterdam dit over leg zelfs werd onthouden. Advertentie de nieuwe SOLEX met vol otomatische koppeling DE BETROUWBAARSTE DE ZUINIGSTE EN DE VEILIGSTE HOUTPLEIN 18-20 - TELEF. 16615 - 12000 (Ook op gemakkelijke betalingscondities) Advertentie Advertentie dê vloer voor uw leven. Passend in elk interieur. Niets evenaart de huiselijke sfeer en warmte van parket. Leverbaar in fraaie, edele en exotische houtsoorten. Deskundige voorlichting en advies SHOWROOM Ziilstraal 96 - Haarlem Tel. 20340

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1960 | | pagina 1