Leopoldstad wacht op de dingen die
hdpw U eraf
ZWITSA1ETTEN
k* PT1 CT fp^ LEOPOLDSTAD. Tussen de twee grote torenhotels „Stanley" en „Memling"
Loemoemba streeft naar de
dictatuur m Kongo
TSJOMBE VOOR FEDERALE
OPBOUW VAN KONGO
Lord Home zou Lloyd opvolgen
aan buitenlandse zaken
NAAIMACHINES
WERELDNIEUWS
Konjev draagt bevel
in Warschaupact over
aan Gretsjko
Bescherm Uw haar tegen zon
en water met
-haarcrème
Lidmaatschap van
Hogerhuis echter
groot bezwaar
Russische diplomaat liep
in Amerikaanse valstrik
Onrust in Zuid Rhodesia
blijft aanhouden
Op de
<~Praatótoel
ENGEL
MAANDAG 25 JULI 1960
3
I\\/Iilwi I waar de officieren en administrateurs van de UNO, nieuwbakken Kongolese
Belgische troepen hebben Leopoldstad verlaten
MACMILLAN PAST EN MEET
Beroep op Hammarskjoeld
van Indiërs in Z. Afrika
Lichaam van commandant
der RB-47 uitgeleverd
N egcrwoordvoerder eist
opschorting van grondwet
(Van onze reisredacteur W. L. Brugsma)
functionarissen en internationale correspondenten wonen, speelt een militair
orkest uit Ghana de „High Life". Dat is Ghana's nationale dans, een mengsel van
samba en schetterende Afrikaanse pret. Blonde Zweedse officieren en toege
stroomde zwarte kinderen grinniken elkaar verlegen toe, maar de Afrikaanse
schouders en heupen, die anders bij de geringste trommelslag in beweging raken,
komen niet los. De Ghanezen doen hun lacherigste best, maar hun geforceerde
opgeruimdheid blijft die van de bezoeker aan een sterfbed, dat van de leeg
bloedende Kongo-rcpubliek. Af en toe wordt hun muziek bedolven onder cle
donder van vliegtuigmotoren: een Boeïng-jet van de Sabena brengt weer twee
honderd Belgen, bittere mannen, bleke vrouwen en slaperige kinderen uit de hete
dreiging van Afrika's nieuwe, wilde nachten naar het bloemetjesbehang van
Belgische pensionkamers. Met die vluchtelingenstroom vervoerd met alles wat
vliegen kan, loopt Kongo's levensbloed weg: technische kennis, geld, administratie,
artsen. Maar nauwelijks heeft zo'n Boeing op het vliegveld Ndjili zijn wielen
gelicht, of er landt een Amerikaanse Hercules, een Russische Tljoesjin, een Britse
Bristol. Die brengen de bloedtransfusies: soldaten in alle kleuren om de orde
te herstellen, koele, onpersoonlijke UNO-deskundigen met blauwe armbanden
en hoofden vol goedbedoelde plannen; voorts ook meel, suiker, gedroogde vis en
medicamenten om dertien miljoen Kongolezen niet terstond aan hun onafhanke
lijkheid te laten sterven.
Een nieuw en geducht wapen, waarmee
de Amerikanen hun afschrikkingsstra-
tegie tegenover de Sovjet Unie hopen
Ie versterken, wordt nog dit jaar ope
rationeel. Op elke gewenste plaats ter
wereld kan een Polaris-raket ((gelan
ceerd van een atoomonderzeeër) onver
wachts uit zee opduiken en op een doel
afgaan, dat duizenden kilometers ver
der ligt. Men ziet hier het projectiel
boven water komen bij een van de
nvee geslaagde onderwater-lanceringen
van de vorige week.
MOSKOU (Reuter) De Russische
maarschalk Iwan Konjev is, zo heeft Tass
zondagavond gemeld, ontheven van hel op
perbevel over de strijdkrachten van de
landen van het verdrag van Warschau.
Volgens het Tass-bericht, had Konjev om
ontslag verzocht wegens zijn slechte ge
zondheidstoestand. De Russische maar
schalk Gretsjko is benoemd tot zijn opvol
ger. Gretsjko was tot dusver bevelhebber
van de landstrijdkrachten van de Sovjet-
Unie.
De 63-jarige Konjev was een van de wei
nige grote bevelhebbers uit de oorlog, die
nog een hoge post bekleedden. Hij is se
dert 1944 maarschalk. Troepen onder zijn
bevel hebben Praag op de Duitsers ver
overd en na de oorlog is hij bevelhebber
van de Russische troepen in Oostenrijk ge
weest.
Tegen-het einde van 1953, na Stalins
dood, was hij degene, die benoemd werd
tot president van het hof, dat Beria, het
hoofd van Stalins geheime politie, moest
berechten. Beria werd ter dood veroor
deeld en terechtgesteld.
Sedert mei 1955 is hij opperbevelhebber
van de landen van het verdrag van War
schau geweest.
(Reuter) Ook de vijftigjarige Gretsj
ko was een vooraanstaande commandant
in de oorlog. In 1953 werd hij opperbevel
hebber van de Russische bezettingsstrijd
krachten in Oost-Duitslanri. In het zelfde
jaar leidde hij de onderdrukking van het
volksoproer in Oost-Berlijn en Oost-Duits-
land.
Het feest van de onafhankelijkheid is
voorbij, de orgie va,n wraak, bloed, brand
en plundering ook. Nu verkeert Kongo in
de kalcrige ochtendstemming van het
zelfbeklag. De Zweedse fotograaf hoort
zich door de massa zachtjes uitschelden
voor „vuile Vlaming". De haat tegen de
Belgen is enorm, wordt door geen enkel
respect voor België gecompenseerd. Hij
richt zich, nu de meeste Belgen uit Leo
poldstad vertrokken zijn, tegen de Belgi
sche troepen, die in het binnenland pro
beren hun bedreigde landgenoten te ont
zetten en die volgens de Kongolezen bezig
zijn daarbij bloedbaden aan te richten.
„Er zijn al tién doden gevallen", volgens
premier Loemoemba.
Patrice Lomocmba heeft nu zijn zetel in
de somptueuze villa van België's laatste
gouverneur-generaal. de ongelukkige,
machteloze Hendrik Cornelis, als 't eindpro-
dukt van de Belgische kolonisatie: de
half-intellectueel die soms doet denken
aan het soort handelsreiziger, dat zijn
voet tussen de deur zet en praat, en dreigt.
De bravere produkten van het Belgische
stelsel, de kleiene burgemeecstertypen als
Kasavoeboe, Diomi en Pinzi, heeft hij al
lang onder de tafel gepraat. Zij en de
nieuwbakken parlementsleden morren nog
wel een beetje, maa.r frummelen geïnti
mideerd hun moties van wantrouwen tot
een propje in een, wanneer premier Pa
trice hem doet weten dat zij met die mo
ties op het dak kunnen gaan zitten. Pre
mier Patrice is immers bezig de U.N.O.,
de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie
tegen elkaar uit te spelen en kan daarbij
niet door zijn eigen politici voor de voeten
worden gelopen. En premier Patrice heeft
de straat: deze politieke standwerker kan
formuleren wat er in het mistige achter
hoofd van de straat omgaat, de haat, de
achterdocht, de verongelijktheid. Hij is de
enige die niet duizelig wordt van de leeg
te, die niet bang is voor de macht, die
iedere keer alles durft te spelen. Pre
mier Patrice wil de dictator van Kongo
worden. De jongen met de gladde tong
streeft naar de alleenheerschappij van een
land dat zo groot is als West-Europa.
Loemoemba is niet dom. Hij heeft wel
iswaar geen staat, geen geld. geen appa
raat, geen economie, maar hij heeft de
U.N.O. en de doordsangst van het Westen
voor de Russische infiltratie in Afrika
Voor een jongen die durft is dat genoeg.
De U.N.O. zal het afgesplitste Katanga
voor hem terughalen, voor hem de orde
(Van onze correspondent)
BRUSSEL. Twee feiten trokken gis
teren in Belgische regeringskringen de
aandacht: de onhandige zet van Loemoem
ba om de Amerikaanse financier Detwiler
met een ontwikkelingscontract voor Kongo
te belasten en anderzijds de handige zet
van premier Tsjombe van Katanga die
aan president Kasavoeboe en aan de se
naatsvoorzitter jfleo de oprichting van de
„Verenigde staten van Kongo" voorstelde.
Dctwilcrs verleden van „twaalf stielen
en dertien ongelukken", zoals het Vlaamse
spreekwoord luidt, wordt in de pers uit
voerig beschreven. Detwiler heeft overal
ter wereld gepoogd fantastische plannen
door anderen te laten financieren, maar
in Nederland, in Ghana, Liberia en Groot-
Brittannië werd hem de deur gewezen. Dat
hij thans Kongo wil redden met een ont
wikkelingsplan van honderd miljard Bel
gische frank, even zoveel als het bedrag
van de Belgische staatsbegroting over een
heel jaar, past wel in zijn kraam.
Men vestigt er in Brussel de aandacht op
dat de Wereldbank te Washington maan
denlang in Leopoldstad heeft onderhan-
derd over een lening van veertig miljoen
dollar en dat deze UNO-instelling, die dooi
de Amerikanen wordt beheerst, garanties
van de Belgische staat eiste voor een le
ning aan Kongo. Amerikaanse wereldcon
cerns, zoals Rockefeller en Union Carbide,
die zich voor Kongo interesseren, hebben
in samenwerking met Belgische firma's be
scheiden bedragen geïnvesteerd om nieu
we bedrijven op te richten. Daarbij ging
het om een miljoen dollar. En nu hoort
men Detwiler praten over twee miljard
dollar.
Amerikaanse kringen in Brussel vrezen
dat Detwilers bluf het Amerikaans krediet
in Kongo grote schade zal berokkenen. An
derzijds is de politieke zet van Tsjombe
om zijn plan voor een onafhankelijk Ka-
tanga te wijzigen in een voorstel om een
federale statenbond van Kongo op te rich
ten volgens Belgische regeringswaarne
mers een bewijs voor de toenemende in
vloed van Tsjombe in de andere provin
cies van Kongo. Tsjombe is er in geslaagd
zijn regering uit te breiden en in feite zijn
thans alle cthnisch georganiseerde partijen
van Katanga in zijn kabinet met eigen mi
nisters vertegenwoordigd, onder meer de
Baloeba-stam uit de Kasai-provincie. Vol
gens de meeste Belgische Kongo-kenners is
Kongo aangewezen op een federale opbouw
van de staat met het oog op de zeer grote
verscheidenheid van de volken. Dc rege-
ring-Loemoemba heeft alleen in Ncder-
Kongo en in de Oost-provincie (Stanley-
stad) gezag. Overal elders regeren de pro
vinciale kabinetten zo goed en zo kwaad
als het gaat. De Belgische troepen hebben
zich uit uit Leopoldstad op hun bases van
Kamina en Kitona teruggetrokken. De
ontruiming van deze bases door dc Belgi
sche troepen is een zaak die volgens het
Belgisch-Kongolcse staatsverdrag moet
worden geregeld. Het is echter nog veel te
vroeg, aldus Belgische regeringswaarne
mers om dit verdrag opnieuw onder de
loep te nemen. De Kongolese UNO-afge-
vaardigde, Thomas Kanza, heeft in New
York evenwel laten doorschemeren dat de
Kongolese regering, althans enkele gema
tigde ministers van het kabinet-Loemoem-
ba, niet onwelwillend staan tegenover een
hervatting van het gesprek tussen Brussel
en Leopoldstad. Maar men geeft er zich
rekenschap van dat zowel het Belgische
als het Kongolese parlement het staatsver
drag in de huidige ongunstige sfeer zou
verwerpen. Men zou al tevreden zijn wan
neer de Belgische functionarissen, genees
heren en bedrijfsleiders waar zij dat ook
enigszins maar kunnen opnieuw aan het
werk gaan, zoals in Leopoldstad reeds het
geval is.
bewaren en hem eten en technici bren
gen. Hij heeft de vriendelijke, eerlijke
Ralph Bunche al onder de tafel gepraat;
op zijn wilde persconferenties heeft de
U.N.O.-afgezant hem een eindweegs gelijk
gegeven. Aan Hammarskjoeld zelf, de kil
le, arrongante Zweed, zal hij een hardere
noot te kraken hebben. Maar de U.N.O.-
stai', de brave, grijze idealisten uit het
wolkenland, de a-nationale diplomaten, en
lagere ambtenaren waaronder gladde ver
sierders zijn die hun dollarinkomen via
dcviezenmanipulaties met vluchtende
Belgen verdubbelen, die U.N.O.-staf is aan
handen en voeten gebonden aan de onzij
dige voorschriften van het onzijdig appa
raat dat U.N.O. heet. De internationale
arts hoeft zijn patiënt niet aardig te vin
den om aan zijn plicht tot bijstand te
voldoen.
Tot die plicht behoort ook het ontzetten
en beveiligen van de Belgen buiten Leo
poldstad, in de steden, de dorpjes en de
missieposten waar de muitende „Force
Publique" nog een, overigens van angst
bevende, heer en meester is. Tot nu toe
deden de Belgische parachutisten dat nog
en zij deden het hardhandig maar die
Belgen moeten weg om de Kongolese crisis
niet te internationaliseren. Gekleurde
troepen, de harde Marokkanen en Ethio-
piërs, zijn het meest geschikt om de mui
tende „Force Publique" tot neerleggen
van de wapens te bewegen.
In die muiterij schuilt overigens een
bitter stuk koloniale ironie. De Belgen
die na)ieteen Kongolese politici en be
stuursambtenaren te doen opgroeien
vormden wel een Kongolees, leger van
„betrouwbare zwarten". Die betrouwbare
Kogolese soldaten hebben jarenlang hun
onbetrouwbare broeders iedere neiging
tot opstaan met hun geweerkolven ont
nomen, het laatst bij de relletjes van
Leopoldstad op 4. januari 1958, toen de
„Force Publique" de mitrailleurs op de
zwarte „Cité" zette. Die relletjes leidden
de Kongolese onafhankelijkheid in. Toen
die kwam bleken de Kongolese politici
onbekwaam, hetgeen ieder kon voorzien,
maar terwijl de zwarte bevolking zich
rustig hield, trokken de „betrouwbare
zwarte soldaten" moordend, plunderend en
verkrachtend door de Belgische huizen.
In die enkele dagen van paniek en mi
sère betaalde België de bittere prijs voor
zijn foutief koloniaal beleid.
Nu wacht Leopoldstad op de dingen die
komen gaan. In de trotse, blanke stad,
waar de wolkenkrabbers de monumenten
zijn voor de vertrokken energie, zijn de
winkels dicht, driekwart van de industrie
ligt stil. En zijn nog maar vijfduizend
Belgen, meest mannen, in „Leo". Zij zitten
in de hotels, waar de hoteliers (altijd de
laatsten die vertrekken) nu ineens „u
zeggen tegen de zwarte „boys" en hen
schouderklopjes geven. Pas nu de paniek
geweken is, ziet men dat het erger heeft
geleken dan het was. De blanke winkels
zijn niet geplunderd en ook nu nog wor
den de begerenswaardige artikelen ach
ter de ramen met rust gelaten door de
duizenden Kongolese werklozen, die dooi
de straten slenteren en zich vergapen aan
de U.N.O.-troepen, de nonchalante Tune-
siërs die koffie zetten op de trottoirs, de
stramme Ghanezen, die tot Kongolese
verbazing door blanke officieren met grote
Britse snorren worden gecommandeerd.
Achter die blanke stad ligt de „Cité", de
zwarte metropool met zijn 350.000 inwo
ners, het licht en de daverende muziek
van zijn bars. Maar dat grote zwarte beest
heeft zijn goedmoedigheid van vroeger
verloren. Als het donker valt, kan men er
als blanke niet meer in, overdag krijgt
men er kwade blikken en altijd weer dat
scheldwoord „vuile Vlaming". De zwarte
stad is bang en onzeker, het geld is op,
men wisselt nu geruchten. Zal het zwarte
beest straks opnieuw opstaan en in het
donker razend uit zijn hol komen? Is dit
het Afrika van morgen?
Op de „beach", waar de veerboten ver
trekken naar Brazzaville aan de over
kant van de rivier, brengen Belgen die
dat vrezen hun koffers aan boord, wisse
len hun Kongolese franken, mager restant
van jaren zweten, tegen een ongelukkige
koers bij zwarte zwarte-handelaren. De
veerboot puft over de Kongo-stroom naar
„Brazza", hoofdstad van de andere Con-
go-republiek, die eens een Franse kolonie
was. Daar zitten blanken en zwarten
lachend en pratend samen op gezellige
terrassen in hun vriendelijke, luie stad,
waar men economisch weliswaar nooit
geweldig van leer getrokken is, maar
waar een groot land, welke fouten het ook
gemaakt mag hebben, en een groot man
door hun grote stijl het ménselijke plan
voor een waardige overgang hebben mo
gelijk gemaakt. Voor degenen die na de
gebeurtenissen in Kongo aan Afrika be
ginnen te wanhopen is de boottocht naar
het andere Kongo een opbeurende be
levenis.
Advertentie
(Van onze correspondent)
LONDEN Premier Macmillan staat
op het punt belangrijke wijzigingen in het
Engelse kabinet aan te brengen als gevolg
van het op handen zijnde aftreden van de
kanselier van de schatkist, Sir Heathcoat
Amory, die allang te kennen heeft gege
ven zich in het zakenleven te willen terug
trekken. Amory was vele jaren een uit
stekend minister van landbouw en de laat
ste drie jaar minister van financiën. Hij
heeft de laatste tijd nogal wat conserva
tieven tegen zich in het harnas gejaagd
wegens zijn nieuwe kredietbeperkingen,
waartoe de ongunstige handelsbalans hem
dwong. 1-Iet schijnt wel vast te staan dal
Selwyn Lloyd, die ook al zolang de brui
wenst te geven aan het uitputtende ambt
van minister van buitenlandse zaken, dat
hij zes jaar lang heeft bekleed, de nieuwe
kanselier van de schatkist zal worden.
Het moeilijke probleem is voor Macmil
lan een opvolger voor Lloyd te vinden.
Figuren, die verstand hebben van buiten
landse politiek en 'n partij zijn voor Kroe-
sjtsjev, zijn dun gezaaid. De tegenwoor
dige minister van koloniën Macleod wordt
door velen als een toekomstige minister
van buitenlandse zaken beschouwd, maar
hij zal eerst meer ervaring moeten krij-
WASHINGTON (AFP) De Amerikaan
se fotograaf die door de derde secretaris
van de Russische ambassade te Washing
ton Jezjov, werd overgehaald om, tegen
betaling, luchtfoto's van Amerikaanse ste
den te maken, zou een agent zijn van de
Amerikaanse geheime inlichtingendienst.
Jezjov die op zoek was naar een fotograaf,
die vanuit de lucht spionagefoto's voor
hem wilde maken, kreeg contact met de
agent, waardoor het mogelijk werd hem
op heterdaad op spionage te betrappen.
De federale inlichtingsdienst, die Jezjov
verscheidene maanden heeft laten schadu
wen, beschikt over talrijke films, waarop
de handelingen van de Russische ambas-
sade-secretaris-spion zijn vastgelegd.
JOHANNESBURG Zuid-Afrika (AFP)
Het Zuidafrikaanse Indische congres
heeft de secretaris-generaal van de UNO
Dag Hammarskjoeld verzocht de leider
van 't, verboden Afrikaanse nationale con
gres, Albert Loethoeli, en de leider van
het Indische congres, dr. Naicker te wil
len ontvangen tijdens zijn bezoek aan Zuid-
Afrika.
Loethoeli werd kort na het begin van
de actie tegen de persoonsbewijzen ge
arresteerd en zit nog steeds gevangen.
Het Indische congres heeft ten behoeve
van Hammarskjoeld een memorandum
samengesteld over de behandeling van po
litieke gevangenen in Zuid-Afrika en de
wijze waarop krachtens de noodtoestand
wordt opgetreden.
MOSKOU (Reuter-AFP) Het lichaam
van de piloot van het Amerikaanse vlieg
tuig dat op 1 juli boven de Barentszee
werd neergeschoten, is maandag te Moskou
aan Amerikaanse vertegenwoordigers over
gedragen voor terugzending naar de V.S.
Het stoffelijk overschot wordt in een
gecharterd K.L.M. toestel naar Amster
dam gevlogen, vanwaar de Amerikaanse
luchtmacht het verder vervoert.
(Van onze correspondent)
LONDEN Naar aanleiding van de ge
beurtenissen in Zuid-Rhodesia heeft een
zojuist in Londen aangekomen vertegen
woordiger van de nationaal-democratische
partij, NKomo, besloten zich rechtstreeks
tot premier Macmillan te wenden. Hij zal
de opschorting van de grondwet in Zuid-
Rhodesia eisen. Gebeurt dit niet dan zal
bloedvergieten niet kunnen uitblijven, zei-
de hij. Verder beschuldigde hij de federale
premier, Sir Roy Welensky, ervan alle
politieke uitingen onder de Afrikaners te
onderdrukken.
Volgens Nkomo zijn sedert dinsdag
meer dan 180 leden van de nationale de
mocratische partij op last van de Zuidrho-
desische minister-president, Whitehead, in
hechtenis genomen. „Kongo dient een
waarschuwing voor de Britse regering te
zijn. Hetzelfde kan in Zuid-Rhodesia ge
beuren," zei Nkomo.
BOELAWAYO, Zuid-Rhodesia (UPI)
Na de ongeregeldheden van de vorige
week in de Zuidrhodesische hoofdstad Sa
lisbury is het zondag tot een heftige uit
barsting van Afrikaans nationalisme geko
men in de stad Boelawayo.
gen in zijn tegenwoordige functie. Ook de
veelbelovende Ted Heath, thans minister
van arbeid, komt misschien later voor de
functie in aanmerking. Duncan Sandys,
de vroegere schoonzoon van Churchill
hij is gescheiden van diens dochter Diana
thans minister van luchtvaart is ook
een mogelijke kandidaat, hoewel zijn ster
dalende is.
Aangezien Macmillan blijkbaar niemand
anders kan vinden schijnt hij, tenminste
volgens de hardnekkige geruchten gedu
rende het weekeinde zijn keus te hebben
laten vallen op lord Home spreek uit:
Joem), de tegenwoordige minister voor
het gemenebest. Dit voornemen heeft een
politieke storm doen opsteken. Vooral de
oppositie noemt het in hoge mate ondemo
cratisch om iemand die tot het niet-geko-
zen Hogerhuis behoort en geen toegang
heeft tot het Lagerhuis ook ministers,
die peer zijn mogen behalve op de tribu
ne nooit in de Lagerhuiszaal komen
de belangrijke portefeuille van buitenland
se zaken te geven. Hij zou het Lagerhuis,
dat dagelijks een uur lang elke minister
met vragen kan bestormen, nooit zelf van
repliek kunnen dienen en dit via andere
ministers moeten doen. Indien Home toch
benoemd zou worden ziet men hierin een
bevestiging van de al jaren bestaande
toestand welke er op neerkomt, dat de pre
mier de toon aangeeft op het gebied van
de buitenlandse politiek. In dertig jaar is
het slechts een maal voorgekomen dat een
minister van buitenlandse zaken in het
Hogerhuis zetelde, namelijk Lord Halifax
vlak voor de oorlog. Dit was bepaald geen
succes. Ook thans achten velen het gezien
de internationale spanningen ongewenst
indien de minister van buitenlandse zaken
buiten het Lagerhuis wordt gehouden.
Macmillan moet ook nog een opvolger
vinden voor Walker-Smilh, de minister
van volksgezondheid die enkele dagen ge
leden is afgetreden om zijn advocaten
praktijk te hervatten, welke hem 300.000
gulden per jaar zal opleveren in plaats
van de voor Engeland povere 50.000 gul
den die hij als minister ontving. Peter
Thorneycroft, die uit protest tegen de
geldverruimingspolitiek van vóór de ver
kiezingen als kanselier van de schatkist
aftrad zal naar verwacht wordt weer in
de regering worden opgenomen. Indien
hij luchtvaart krijgt zou Duncan Sandys
waarschijnlijk minister van het gemene
best worden als opvolger van Home.
Enoch Powell, die tegelijk met Thorney
croft aftrad, zal waarschijnlijk volksge
zondheid krijgen.
Zij die in de schaduw bloeien
In ieder zichzelf en anderen respecte
rend week- of dagblad is wel een hoekje
te vinden, waarin de vers verschenen lite
raire werken behandeld worden, afbre
kend of opbouwend. Dichters en prozaïsten
worden daarin op de< talent-snijtafel ge
legd en tot in alle geledingen ontleed, hun
gevoelens worden ontrafeld, hun diepzin
nigste bedoelingen blootgelegd.
Zij verdienen dat natuurlijk ten volle,
maar er bestaan een groot aantal andere
poëten, die nimmer op die snijtafel terecht
komen. En toch verdienen ze beter! Want
deze nuttige lieden moeten u en mij en
iedereen overtuigen van de voortreffelijke
eigenschappen van bepaalde artikelen, die
u en ik en iedereen moeten kopen. En
deze lieden wil ik nu eens uit de schaduw
der anonimiteit trekken en koesteren in de
zonneschijn der algemene waardering.
Deze mensen zijn namelijk ware helden,
om niet te zeggen martelaren, van de
dichtkunst en het proza.
Zij zoeken niet zelf hun onderwerp, o
jeetje nee! Zij krijgen het pasklaar voor
geschoteld. En wat voor onderwerpen!
Hebt gij, erkende en nog niet erkende
poëten-uit-ware-dichtlust, ooit getracht een
ode te schrijven op een plastieken eier-
lepel? Hebt ge wel eens gezocht naar de
woorden, waarmee ge de ronding, de ver
antwoorde vorm, het lichte gewicht, het
jolige kleurtje of het immens gemak van
die eierlepel zoudt kunnen bejubelen?
Hebt ge wel eens geprobeerd lyrisch te
worden over een autoband, gevoelvol over
een binnenveringsmatras, speels over een
damesniemendalletje of episch over een
sporthemd voor heren-met-stijl?
Niet?
Dan zou ik u en alle lezers van deze
rubriek willen aanraden om ook de adver
tentiekolommen eens heel nauwkeurig te
bestuderen. U doet dat natuurlijk al lang,
maar hebt u ooit goed op taal en stijl
gelet? U laat er iedere dichtbundel, tonaal
of atonaal, beslist voor liggen!
Wat u daar leest is klare taal, begrijpe
lijk voor ieder mens, vol stoute woord
spelingen, kloeke beeldspraak, koene
ideeën, stralende schoonheid en soms diepe
mystiek. U zult er versteld van staan,
■welke schone woorden geschreven zijn
over bed- en tafellakens. Over neus- en
maagdrupjes. Over lelijke en diepvries
eenden. Over vrouwe- en borstelharen.
Over lippe- en tekenstiften.
Ik vind dat die dichters-in-de-schaduw
cok eens een erepalm moeten hebben.
Hier is er dan één van de zijde van
Sporr ij
Advertentie
VERKOOP VAN ALLE MERKEN
DUS RUIME KEUZE
GROTE HOUTSTR. 181
TEL. 14444
Geen hinder. Een vliegtuig van de Scan
dinavische luchtvaartmaatschappij SAS
is zondag kort naar zijn vertrek uit
Wenen naar München door de bliksem
getroffen. Niemand van de 67 passa
giers of bemanning werd echter ge
wond en de reis kon normaal worden
voortgezet. Alleen de plastic-overdek
king van de radar-apparatuur raakte
los en stortte op een huis in de Ween-
se voorstad Steinhof. Het dak van het
huis werd enigszins beschadigd, maar
ook hier waren geen persoonlijke on
gelukken te betreuren.
Vernietiger. Een rechtbank te Ansbach
heeft Friedrich Gottschalk, oud 49 jaar
en voormalig majoor bij de S.S., tot
drie jaar en zes maanden gevangenis
straf veroordeeld. Gottschalk had drie
inwoners van Brettheim springstoffen
gegeven en hen bevolen het dorp ge
heel te vernietigen. Toen de drie man
nen weigerden, schoot Gottschalk ze
ter plaatse neer. Het heeft zich afge
speeld in april 1945.
Bosbranden. In negen staten in het wes
ten van Amerika woeden op het ogen
blik meer dan negenhonderd bosbran
den, die tot dusver al meer dan 100.000
hectare bos en struikgewas, verslonden
hebben. De branden zijn de ernstigste
in dertig jaar en voor het overgrote
deel veroorzaakt door achteloos wegge
worpen sigaretteneindjes, lucifers en in
enkele gevallen door blikseminslag.
Goud. Volgens de correspondent in Leo
poldstad van de in Johannesburg ver
schijnende „The Star" heeft de Belgi
sche regering reeds enkele maanden
voor de onafhankelijkheid het grootste
deel van de goudvoorraad van Kongo,
15 ton, naar Brussel overgebracht.
Veroordeeld. Een rechtbank te Lissabon
heeft de secretaris van de verboden
communistische partij, Tavares Mag-
ro, tot tien jaar gevangenisstraf en ont
zetting uit de burgerrechten voor een
periode van vijftien jaar veroordeeld.
Magro werd reeds eerder wegens com
munistische activiteit veroordeeld en
zou "tijdens het jongste proces de pre
sident van de rechtbank hebben bele
digd.
Slachtoffer. Terroristen in Frans Kame-
roén hebben bij een overval op een
Franse zendingspost in Duala pasteur
Bernard Kropp gedood. Hij werd 31
jaar en laat een vrouw en twee kin
deren achter. Ds. Kropp was een van
de bekendste en meest talentvolle pre
dikanten van de Franse kerk na de oor
log. Als gedelegeerde van de Franse
protestantse afvaardiging nam hij deel
aan de Evanston-assemblee van de
Wereldraad van Kerken. Van '56 tot '58
was hij geestelijk verzorger in Berlijn.
Hij had studie van de Islam gemaakt
en in 1959 zond zijn kerk hem naar
Kameroen, waar hij rector werd van de
inheemse evangelistenschool in Fum-
ban
Advertentie
Verbannen. Een negerstudent uit Oegan
da, S. Omor Okoello, die onlangs werd
verbannen van de universiteit van Mos
kou, heeft in een interview met een
Amerikaans blad verklaard, dat neger
studenten in Rusland te lijden hebben
van beledigingen en rassendiscrimina
tie. Hij zelf werd, naar hij zei, weg
gestuurd, vanwege een protest tegen de
behandeling van Afrikaanse studenten
door de Russen. „Wij stelden de Russi
sche regering ervan in kennis", aldus
Okoello, „dat een student uit Somalia
door vier Russische studenten werd
overvallen, en bewusteloos geslagen.
Zijn misdrijf was, dat hij met een Rus
sisch meisje gedanst had".
Broer. De Amerikaanse rechter William
C. Walsh is zondag vertrokken naar
communistisch China voor een bezoek
aan zijn broer, de rooms katholieke
bisschop Edward Walsh, die in maart
van dit jaar veroordeeld werd tot twin
tig jaar gevangenis op de beschuldiging
van spionage. De communistisch-Ghi-
nese autoriteiten hebben de rechter
vergunning gegeven zijn 68-jarige broer
op te zoeken. Hij is van plan twee we
ken in China te blijven.
Verdronken. Bijna een gehele familie uit
New Bern in Noord Carolina is zondag
verdronken, toén de ouders een po
ging deden hun drie kinderen te red
den, die met een binnenband dreigden
af te drijven van een zijstroom naai
de rivier. De ouders verdronken voor
dat zij de band bereikten en de kinde
ren lieten de band los, toen zij hun va
der en moeder onder water zagen ver
dwijnen. Slecht één van hen werd
gered.
Het laagst. Volgens het Zweedse nationa
le bureau voor de statistiek heeft Zwe
den het laagste geboortecijfer van Euro
pa. In het jaar 1958 was het geboorte
cijfer slechts 14,2 per duizend inwoners
hetwelk het laagste cijfer is, dat ooit
werd genoteerd, behalve in de jaren
1933-1936. Na Zweden komen Luxem
burg met 15,5. Oost-Duitsland met
15,6, Hongarije met 16,1, Denemarken
met 16,5 en Nederland met 16,8 geboor
ten per duizend inwoners.
Stormtroepen. George Lincoln Rockwell,
die zichzelf heeft uitgeroepen tot lei
der van de Amerikaanse nazi's, is met
17 leden van zijn „stormtroepen" ge
arresteerd op beschuldiging van orde
verstoring. De partij van Rockwell
hield een demonstratie in de nabijheid
van het districtsgerechtshof. Een grote
menigte liep te hoop en begon Rockwell
en zijn aanhangers die allen hakenkrui
zen droegen, uit te jouwen. Rockwell
gaf toen aan zijn stormtroepen het
bevel de menigte het zwijgen op te
leggen. Dat gebeurde op een wijze die
aanleiding werd tot de arrestatie.
Van de helling. Doordat de remmen wei
gerden is nabij de Japanse stad Otsu
een autobus met 46 inzittenden tijdens
de rit langs een berghelling stuurloos
geworden en in een 100 meter diep ra
vijn geschoten, in de vallei van de
Hiei. Volgens de eerste berichten kwa
men bij dit ongeval 28 personen om en
werden de overige 18 inzittenden ern
stig gewond.
