Hammarsk joekl bewerkte
compromis in Brussel
Nixon Republikeins kandidaat
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
HET WEER
S0LEX-0T0
J. J. VAN K00TEN
Oppositie van Katanga begint
zich te roeren
SCHRAVENDIJK
Nieuw regeringsprogram
in België
Eisenhower joeg met een voorbeeld
Zweden tegen zich in het harnas
éeë MORlllS '6eforeHólt Sm/!
Veel bewolking
Aan het strand
In de krant van heden:
In de toekomst
schijnt de zon
24 uur per dog!
Heeft u
dit opzienbarende
nieuws gemist?
Jammer!
België zal ook Katanga ontruimenmaar wil
over zijn bases zelf met Kongo spreken
Gevoelige deuk in de beweerde eensgezindheid
Het woord is aan
20°/o korting op
Tower sportpantalons
House of England
Nixon kiest Lodge tot
vice-presidents-kandidaat
75e JAARGANG No 16 DONDERDAG 28 JULI 1960 305e JAARGANG No 169
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Directie, Redactie, Administratie Grote Hout- i T S I II I Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
straat 93, Haarlem. Tel. 13295 (6 lijnen). I g "If S (T* I 1 1^\ I /""NT Verschijnt dagelijks bet op zon-en feestdagen.
Dn,kker,j Cr Heilig,and !0. Tel. «i Bi, £"1 Q Q J" J 0 jj\ g jjQQDlUQ 5£
W.or Ha,,l.m.N, SKnd.pI.i., Tel. 57755 AV*A*M CJ t f. v. H«il=ms D.gblad/Opn. Crt.
Directie:
P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
'Wmm,
;-;ï'~-:'
tilPfMi i
Zó kunnen vliegtuigpassagiers Haar
lem bekijken. Tenminste als hun
machine niet te hoog vliegt en het
weer helder genoeg is. Dit laatste is
in Nederland niet al te vaak het geval.
De fotodienst van de K.L.M. Aerocarto
n.v. heeft echter met geduld gewacht,
totdat het weer wél geschikt was om
een luchtfoto te maken. Het resultaat
mag er dan ook zijn. In het midden
staat de Grote Kerk als een trouwe
wachter te waken over Haarlems
stadscentrum, waarvan de huisjes zich
behaaglijk in het zonnetje staan te
koesteren. Overigens kan men zelfs
van deze hoogte zien dat het verkeers
probleem nog lang niet is opgelost.
Ook al lijken de auto's van deze hoogte
af bedrieglijk veel on ongevaarlijk
speelgoed.
Advertentie
BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
LEIDSESTRAAT (BI) KONINGSPLEIN)' AMSTERDAM TEL 223596
NYLON REGENJASSEN ƒ49.75
Verwachting tot morgenavond:
Veel bewolking met af en toe
enige regen. Matige, af en toe
vrij krachtige wind tussen zuid
en zuidwest. Weinig verande
ring in temperatuur.
.Volledige weerrapporten op pagina twee.
Achter regenfront stroomt
morgen koele, onstabiele lucht
binnen met afwisselend buien
en opklaringen. Vrij krachtige
zuidwestelijke wind. Tempera
tuur 17-18 gr. Zeewater bijna
18 gr. Vooruitzichten: eerst
na morgen enige verbetering,
maar voorlopig nog te koel door
sterke zeewind.
Weerrapporten 1, 2
Uit het binnenland. 2
Op de Praatstoel 3
De Kleine Wereld3
Buitenlands nieuws 3, 4
Van Mensen en Dingen5
Uit stad en omgeving 5, 7
Agenda van Haarlem en IJ mond 7
Feuilleton 9
Horen en Zien 9
Boekenhoehje 9
Kunst 9
Beeldverhalen 9
Economisch nieuws 11
Beurs 11
Scheepsberichten 11
Sport 13
Dit nummer bestaat uit
zestien pagina's
Secretaris-generaal Dag Hammarsk-
joeld van de UNO heeft woensdag in
Brussel besprekingen gevoerd met de
Belgische regering over Kongo. Op de
luchthaven van Brussel werd Ham
marskjoeld begroet door de Belgische
minister van Buitenlandse Zaken
Wigny. (Telefoto).
netchef benoemd. Loemoemba, noch
een andere Kongolees minister, heeft tot
nu toe officieel iets gezegd over een op
zegging van het Belgisch-Kongolees staats
verdrag. In deze zaken aldus het Belgi
sche standpunt, moet de UNO niet tussen
beide komen. Het is een kwestie die tus
sen Brussel en Leopoldstad zal moeten
worden geregeld, wanneer de toestand
rustiger is geworden. Over deze kwestie
werd dus geen overeenstemming bereikt.
Het gevaar voor een regeringscrisis
hing echter gisteren de hele dag in de
lucht. De liberalen hebben ook gisteren
druk uitgeoefend op hun ministers en de
regering-Eyskens opdat de liberale partij
niet langer haar medewerking aan de re
gering zal verlenen, nu de openbare me
ning de regering verantwoordelijk stelt
voor het mislukte Kono-beleid. maar waar
schijnlijk genoegen zal nemen met het ont
slag van minister De Schrijver, die met
alle Kongolese zonden zou worden' beladen.
De C.V.P.-ministers eisen in dat geval
echter dat de liberale vicepresident van
de regering, professor Lilar, die de Ron
detafelconferentie voor Kongo presideerde
ook als zoenoffer aan de openbare mening
zou worden toegeworpen. De meeste libe
rale minister zijn tegen de regeringswij
ziging. die zij als desertie beschouwen.
De partijcongressen van de C.V.P. en
de liberale partij zullen vandaag of mor
gen bijeenkomen. De kans dat het niet
dadelijk tot een regeringcrisis zal komen
is op het ogenblik echter het grootst
'Advertentie
de nieuwe Solex met vol- e
otomatische koppeling J
DE BETROUWBAARSTE
DE ZUINIGSTE
EN DE VEILIGSTE
HOUTPLEIN 18-20 - TEL. 16615 - 12000
(Ook op gemakkelijke betalingscondities)
Emily Dickinson:
Hoop is het ding met veren, dat nestelt
in de ziel.
(Van onze reisredacteur W. L. Brugsma)
ELISABETHSTAD, 28 juli. De mythe
van de eensgezinde, rustige, onafhankelijke
republiek Katanga kreeg woensdagmiddag
een gevoelige deuk toen de volledige oppo
sitie het Katangese parlement uitmarcheer-
de en een zo snel mogelijke interventie van
de UNO eiste. Iloenga Mwamba, Plaatsver
vangend leider van het politieke kartel dat
de Baloebakat en zijn bondgenoten omvat,
verklaarde buiten het parlement dat een
vijftal prominente leden van de oppositie
door de minister van Binnenlandse Zaken,
Moelongo, is gearresteerd, dat anderen wa
ren mishandeld en dat Belgische troepen in
het binnenland met onnodige hardheid op
traden.
Mwamba was tot voor kort een zeer ge
ziene, rustige employé van een Nederlandse
handelmaatschappij, de „Borsumij". Voor
dat Mwamba aan het hoofd van de oppo
sitie het parlement uitmarcheerde legde hij
een verklaring af waarin hij het eenzijdig
uitroepen door premier Tsjombe's Conakat
van de Katangese onafhankelijkheid on
wettig en niet-bindend noemde. Mwamba,
wiens kartel 30 van de 69 afgevaardigden
in het „parlement der Katangese republiek"
omvat, eiste een coalitie-kabinet voor de
provincie Katanga, die deel zou moeten
uitmaken van de Kongolese eenheid. Hij
vroeg het staken van de willekeurige ar
restaties en van de militaire provocaties in
het binnenland, doelend op het incident
van Kolwezi, waar Belgische raketten zes
tien Kongolezen doodden. Hij verklaarde
dat als Tsjombe deze eisen niet inwilligt de
oppositie een tegenregering voor Noordoost-
Katanga zal uitroepen. Hij sprak de vrees
uit dat er dan een binnenlandse strijd zou
ontbranden tussen de oppositie en de Cona
kat, gesteund door haar kolonialistische
vrienden.
Tevergeefs trachtte de voorzitter van het
parlement, wiens interventies niet door
onpartijdigheid schitterden en die de overi
gens zeer bedaard optredende nieuwbakken
parlementsleden onmiddellijk met tussen
komst van de politie had gedreigd, het Ba-
loebakat-kartel tot blijven te bewegen.
De oppositie trok zich terug in de zwarte
Cité, waar zij op de meerderheid steunt en
waar iedere actie tegen haar tot troebelen
zou kunnen leiden.
BRUSSEL (ANP) Professor Eyskens
heeft aangekondigd het voortbestaan van
zijn kabinet te zullen verbinden aan een
nieuw regeringsprogramma „voor een to
taal financieel en economisch herstel, re
kening houdend met alle gevolgen van de
gebeurtenissen in Kongo". Dit program
ma zal zijn gericht op versobering, be
sparingen en discipline voor allen en alle
sociale geledingen van het Belgische Volk.
„Mocht dit programma iel worden ge
steund door de regeringspartijen en niet
de goedkeuring krijgen van het parlement,
dan zal het kabinet zijn taak neerleggen",
aldus premier Eyskens.
De Belgische minister-president legde er
de nadruk op, dat dit programma rekening
moet houden met de „Kongolese catastro
fe". Hij deelde mede, dat vijf percent
van de Belgische uitvoer op Kongo is
gericht, dat elk jaar tussen de drie en
vier miljard Belgische frank als dividen
den naar België plegen te vloeien en dat
de Belgische schatkist ongeveer twee mil
jard frank aan belastingen ontvangt.
moet zijn „geen paternalistisch soort van
bewind te vestigen en te voeren".
Toen United Press International de
Zweedse minister van defensie, Sven An-
dersson, die op het ogenblik waarnemend
eerste minister is tijdens de vakantie van
premier Erlander, vroeg om commentaar
op deze opmerkingen, zei hij: „We mogen
blij zijn dat zijn ambtsperiode als presi
dent spoedig afloopt, als hij dit over Zwe
den gezegd heeft".
Advertentie
KOFFERS en REISTASSEN
in iedere prijsklasse
GROTE HOUTSTRAAT 51
Sunny-seat stoelen 58.00, 65.00
Tuinparasols
Boodschapwagentjes 14.90
In onze Service-Verkoop
lichtgewicht o.a. clonkere
tinten nu v.a. 31,60
Dumak Tefylene midden
grijs nü v.a. 39,60
kamgaren multicolors o.a.
Marzotto nü v.a. 47,60
lichtgrijze flannels
nü v.a. 47,60
Italiaanse ton-sur-ton
nü v.a. 55,60
Amsterdam, Regullersbreestr. 21-23
legenover Tuschlnskl
(Van onze correspondent)
BRUSSEL. Het bezoek van Dag
Hammarskjoeld aan Brussel, zijn audiën
tie bij koning Boudewijn en besprekin
gen met de Belgische regering, zijn gis
teren in goede verstandhouding verlopen,
ofschoon de secretaris-generaal van de
UNO krachtig stelling nam tegen de
critiek op generaal von Hom, de com
mandant van de UNO-troepen in Kongo.
Hammarskjoeld weigerde kordaat zijn
opinie te geven over het optreden van
de Kongolese premier Loemoemba. De
urenlange besprekingen met de drie top
figuren van de Belgische regering die
het Kongo-beleid voeren: premier Eys
kens, minister Wigny (Buitenlandse Za
ken) en minister Gilson (Defensie) zou
den hebben geleid tot een voor de Bel
gische en Kongolese regeringen aan
vaardbaar compromis.
In de eerste plaats geeft Hammers-
kjoeld toe dat het terugtrekken van de
Belgische troepen uit Kongo pas kan ge
schieden wanneer de UNO troepenmacht
alle taken van de Belgische troepen kan
overnemen incluis de bevrijding van ge
vangenen of bedreigde Europeanen in de
binnenlanden. De Belgen geven toe dat er
uiteindelijk ook in Katanga een oplossing
wordt gevonden. Belgische troepen zullen
ook Katanga ontruimen, wanneer de rust
in de overige provincies van Kongo zal
zijn teruggekeerd. Bij voorkeur dienen
Europese troepen de Belgen in Katanga
te vervangen, en Hammarskjoeld zal hier
voor de Ierse troepen die in Kongo wor
den verwacht aanwijzen. Inzake de sta
tus van de Belgische militaire bases van
Kamina en Kitona beroepen de Belgen zich
nog steeds op het Belgisch-Kongolees
staatsverdrag.
Hammarskjoeld deelde de Belgische mi
nisters mede dat deze twee bases voor
Loemoemba, die het verdrag zal opzeggen
onaanvaardbaar zijn. De Belgische minis
ters antwoordden daarop dat de Belgische
ambassadeur in Leopoldstad nog steeds
werkt, ofschoon Loemoemba de diploma
tieke betrekkingen zogenaamd heeft ver
broken. Talrijke Belgische ambtenaren
zijn nog steeds in dienst van de Kongo
lese regering. Loemoemba heeft zelf enke
le dagen geleden een Vlaming, oud-rech
ter te Elisabetstad tot zijn adjunctkabi-
Advertentie
sident Nixon hun kandidaat zou worden.
Vandaar, dat het Amerikaanse publiek
onmogelijk nog in spanning kon geraken
over de uitslag. Zelfs de onenigheden over
het partijprogramma waren voor de con
ventie reeds opgelost, toen Nixon en de
critische Rockefeller een compromis be
reikten. waardoor de paragrafen over ras
problemen en de defensiepolitiek veran
derd werden in de richting, die Rockefel
ler wenselijk achtte. Het programma, dat
nu officieel aanvaard werd, geeft morele
steun aan de negers, die gelijke rechten
zoeken, en wat de defensie betreft toont
het programma waardering voor wat
Eisenhower gedaan heeft, doch tevens
wordt verklaard dat geen prijsplafond
mag bestaan waar Amerika's veiligheid
in het geding is.
Al ontbrak dan de spanning, de Repu
blikeinen hebben, dank zij de knappe re
gie, voorkomen, dat het t.v.-publiek een
al te saaie vertoning te zien kreeg. De
voorlezing van een lang programma kan
vervelend worden. Dat bleek op de de
mocratische conventie. Vandaar dat de
Republikeinen alleen de markante gedeel-
ten voorlazen en tegelijk een fraaie film
vertoonden, die delen van het programma
illustreerde.
De gewiekste Thomas Dewey, een ge
slepen advocaat, wist knap stemming te
maken ten gunste van Nixon in een rede
vol pittig venijn. Hij had niets tegen een
jonge kandidaat, doch hij wenste een kan
didaat met ervaring. Nixon stak zijns in
ziens in dit opzicht gunstig af tegen Ken
nedy. Dewey's rede was sterk anti-com
munistisch. Hij verweet de Democraten
zoals Stevenson en Kennedy, dat zij cri
tiek hadden geuit op de U2- vluchten,
waarvoor Eisenhower verantwoordelijk
was.
STOCKHOLM (UPI) President
Eisenhower heeft Zweden en Denemarken
tegen zich in het harnas gejaagd met en
kele opmerkingen over „een socialistisch
geregeerd land in Europa met een hoog
aantal zelfmoorden", dat volgens hem
een bewijs vormt, dat een regering „niet
te paternalistisch" moet optreden. Hij
maakte deze opmerkingen woensdag tij
dens een ontbijt met een aantal Republi
keinse partijleiders in Chicago. Hij stelde
dat de Republikeinse partij vastbesloten
(Van onze correspondent)
CHICAGO Tot niemands verbazing is
vice-president Nixon woensdagavond met
algemene stemmen gekozen tot Republi
keins kandidaat voor cle presidentsverkie
zingen, die in november in Amerika wor
den gehouden. Een kleine groep maakte
het symbolische gebaar om Goldwater,
de aartsconservatieve senator uit Arizona,
kandidaat te stellen, doch tevoren was be
kend, dat deze zich na enig demonstra
tief stampei zou terugtrekken.
De Republikeinse conventie heeft het in
een belangrijk opzicht afgelegd tegen het
Democratische partijcongres van twee
weken geleden. De Republikeinen waren
het er voor het begin van de conventie
reeds over eens geworden, dat vice-pre-
Henri Cabof Lodge
UNO, Henry Cabot Lodge, aangewezen als
zijn keuze voor de kandidatuur van het
vice-presidentschap.
De keuze van Nixon vormt geen ver
rassing, niettemin moet de conventie van
de Republikeinen haar formeel goedkeu
ren. Lodge verloor in 1952 zijn senaatsze
tel aan de Democratische kandidaat voor
het presidentschap John Kennedy.
CHICAGO, (UPI) De Republikeinse
kandidaat voor het Amerikaanse president
schap, Richard M. Nixon, heeft vandaag
de vertegenwoordiger van de V.S. in de
