Studiecommissie voor bemand
station op de maan opgericht
Hammarskjoeld vraagt wellicht
algemeen vertrouwensvotum
Loemoemba dreigt Belgisch
bezit te confiskeren
NAAIMACHINES
WERELDNIEUWS
r
Van dag tot dag
Overdrijving
Hoge ruimte
Von Braun voorziet kernenergie bij
ruimtevaart in nabije toekomst
Prof. Lovell vraagt „lift"
per Sovjet-satelliet
MORGEN KOMT VEILIGHEIDSRAAD BIJEEN
Betogingen in Nyassaland
"Op de
^Praatótoel
ENGEL
r
WOENSDAG 17 AUGUSTUS 1960
3
HET ELFDE RUIMTEVAART-CONGRES
M aankaart
Ruimtevaart-academie
Voor radio-telescoopje
Dat men meer vliegen met honing dan
met azijn vangt weten ook de werkgevers,
die met zeer rooskleurige schilderingen
van de arbeidsvoorwaarden, de stemming
en de „gezelligheid" in hun bedrijven po
gen personeel aan te trekken. De werk
geversbonden hebben onlangs een circu
laire aan hun leden gezonden, waarin zij
hun ongerustheid over deze opgeschroef
de advertentiecampagnes uitspreken en op
matiging aandringen.
Overdrijving is altijd uit den boze en
zeker bij de aanwerving van arbeids
krachten. In een bedrijf dient nu eenmaal
een zekere discipline te bestaan en er
moet gewerkt worden. Wanneer men het
doet voorkomen alsof de sollicitant een
voortdurend zalig-nietsdoen tegemoet gaat
kan het niet anders of dit werkt teleur
stelling in de hand. En dat kan dan een
averechts resultaat hebben, omdat de in
zijn verwachtingen bedrogen werknemer
of werkneemster het bedrijf de rug toe
keert en daarmee het verloop van het
personeel nog doet toenemen. Ook moet
een goed personeelsbeleid op de toekomst
gericht zijn en een hoogconjunctuur duurt
niet eeuwig. Onherroepelijk zullen er weer
andere, minder overspannen tijden komen
waarin de beloften en voorspiegelingen die
nu in sommige advertenties aangetroffen
worden, niet gestand gedaan kunnen wor
den. Daarbij komt dan nog, dat de jeugd
een geheel verkeerd beeld krijgt van wat
in het bedrijfsleven als „normaal" geizen
moet worden.
Toch is er ook wel eer excuus voor
werkgevers die zich aan het genoemde
euvel schuldig maken. De na-oorlogse
loonpolitiek, met haar strakke reglemen
tering (die ook onder het tegenwoordige
systeem nog weinig verminderd is) maakt
het de werkgevers onmogelijk een hoger
salaris dan officieel in de c.a.o.s is vast
gelegd, te betalen, althans daarmee te
adverteren. Daar men toch op de een of
andere wijze in het tekort aan personeel
zal willen voorzien, blijft er niets anders
over dan zijn heil te zoeken in de zoge
naamde secundaire arbeidsvoorwaarden in
ruime zin van het woord.
Het bloed kruipt waar het niet kan gaan
en de economische wetten blijven gelden.
Het bewijst overduidelijk dat de vrijere
loonpolitiek verder zal moeten worden
ontwikkeld in een richting die ruimte
geeft voor het spel van vraag en aanbod,
met de mogelijkheid van aanpassing voor
de achterblijvende sectoren. Kon er in
vele bedrijfstakken openlijk een hoger sa
laris geboden worden, dan zou men het
werk niet behoeven voor te stellen als een
bijkomende paskwil, veel minder belang
rijk dan „de heerlijke koffie in onze ge
noeglijke kantine". Integendeel men kon
dan voor het geboden honorarium ook iets
eisen.
Het ruimtevaartcongres te Stockholm
heeft een incident beleefd, dat de on
scheidbaarheid van ruimtevaart en poli
tiek aantoont, doch dat misschien terwille
van de goede gang van zaken op dit vol
komen als wetenschappelijk bedoeld con
gres had kunnen worden vermeden.
Het Amerikaanse delegatielid Spencer
M. Beresford heeft het op zichzelf niet
oninteressante probleem van de nationali
teitsrechten op het luchtruim aangesne
den, doch daarbij de U-2-vlucht van Po
wers als voorbeeld genomen. Dit laatste
heeft uiteraard de politiek in de congres
zaal en daarmee de wetenschappelijke co
ördinatie, die toch al aan dunne draden
hangt, in groot gevaar gebracht. De Rus
sische delegatie was boos en protesteerde
heftig, ook al waarschijnlijk uit vrees dat
zij zich tegenover Moskou zou compromit
teren wanneer ze dit niet zou doen.
De vraag, die Beresford opwierp, was
in het kort deze: tot op welke hoogte kan
een land een nationaliteitsrecht op de
ruimte doen gelden en dus vreemde lucht
vaartuigen neerhalen onder het motief
van zelfbescherming tegen agressie en
spionage? En daaraan vastknopend stelde
Beresford, dat de U-2 van Powers een
openlijke vlucht in de bovenste luchtlagen
maakte, zoals dat ook het geval is met
aardsatellieten van diverse nationaliteit,
zodat het neerschieten van dit toestel in
strijd was met „internationale begrip
pen".
De houdbaarheid van deze laatste stel
ling lijkt ons zeer twijfelachtig, doch het
opgeworpen probleem heeft in ieder geval
de boeiende eigenschap dat het een gebrek
aan internationale afspraken en wetge
ving duidelijk aantoont. Er is inderdaad
geen enkele juridische basis in het inter
nationale verkeer, waarop men het ge
bruik van ruimtevaartuigen kan afstem
men. De nationale grenzen bieden geen
houvast meer. Elk luchtruim, van welke
nationaliteit ook, wordt voortdurend ge
schonden door vliegende bedenksels van
Amerika en Rusland. Daarbij zijn appara
ten die waarnemingen kunnen doen in di
verse vorm. Is dat spionage? „In de bo
venste luchtlagen" is een rekbaar begrip.
Voorlopig zal men zich waarschijnlijk
op het standpunt stellen dat de grens daar
ligt, waar de mogelijkheid tot neerschie
ten begint. Doch dat is een verderfelijk
uitgangspunt, waarmee de wetenschap
niet accoord zal kunnen gaan.
Het lijkt echter onvermijdelijk dat zo
wel de Russen als de Amerikanen noodge
dwongen tot een afspraak en een jurisdic
tie hieromtrent zullen moeten komen, wil
len zij niet de boemerang op hun hoofd
krijgen die zij zelf afwerpen.
STOCKHOLM De internationale aca
demie voor ruimtevaart, die op de ope
ningsdag van het ruimtevaartcongres in
Stockholm werd opgericht en in Parijs zal
worden gevestigd, is voortvarend van wal
gestoken: er is een studiecommissie ge
vormd, welke niets meer of minder be
oogt dan het vestigen van een bemande
basis op de maan. Deze commissie heeft
de veelzeggende naam „Lunar Internatio
nal Laboratory' gekregen (L.I.L.). Ge-
vraagt naar een tijdschema deelde de
Amerikaanse prof. dr. Th. von Karman
van de universiteit van Pasadena in Cali-
fornië namens de commissie mede, dat hij
vestiging van zulke wetenschappelijke
waarnemingsbases binnen 25 jaar tege
moet zag. De Rus prof. Leonid Sedov, een
van de grootste ruimtevaartdeskundigen
van de Sovjet-Unie, die een belangrijk
aandeel heeft gehad in de ruimtesucces
sen, waarmee de Russen de wereld heb
ben verbijsterd, leverde als commentaar
op deze voorspelling: „of langer, bij voor
beeld 100 jaar.
Dit commentaar is illustratief voor en
kele merkwaardige aspecten van het
ruimtevaar) congres. Amerika is vrijgevig
met bijzonderheden over toekomstplannen,
met het erkennen van moeilijkheden en
met enthousiasme. De Russen zeggen over
de toekomst vrijwel niets. Zij hebben het
alleen over hun eigen (ongetwijfeld grote)
successen en blijken bitter weinig te voe
len voor volledige internationale samen
werking. Prof. Sedovs voorspelling van
een bemande maanbasis over pas een
eeuw is een evidente dooddoener zonder
enige recle betekenis. Zelfs de voorspel
ling wordt ook uitgelegd als een vriende
lijke vermomming van zijn eigenlijke be
doeling: jullie kunnen het toch niet, wij
zullen het wel doen. Want de Russen voe
len blijkbaar niets voor samenwerking,
waardoor de ruimtevaart zich nog veel
sneller zou kunnen ontplooien dan het nu
reeds verbazingwekkende tempo. Zij heb
ben geweigerd zitting te nemen in de
nieuwe academie, waarin overigens onge
veer 9 plaatsen voor hen gereserveerd
blijven. De maanbasis-commissie bestaat
echter uit een aantal academieleden en
uitgenodigde niet-leden, waaronder zich
ook prof. Sedov bevindt.
Weinig elegant
Een bijzonder elegant gebaar werd
de aanvaarding van deze benoeming te-
tegenover een weigering van een plaats in
de verantwoordelijke academie bepaald niet
geacht, maar men blijft hopen, zoals wij
dinsdag reeds schreven, dat de Russen
van standpunt zullen veranderen. Een der
gelijke verandering van standpunt zou
vooral kunnen worden gestimuleerd door
grootser allure.
Aan plahnen ontbreekt''t Amerika geens
zins. In zijn dinsdag gehouden voordi'acht
tijdens het ruimtevaart-congres, heeft dr.
Werner von Braun uitvoerig gesproken
over de ontwikkeling van de Saturnus-ra-
ket, die een soort standaardvrachtwagen
voor de ruimte in de naaste toekomst
mag worden genoemd.
Deze lezing behelsde voornamelijk tech
nische bijzonderheden, doch later op de
dag vertelde dr. Von Braun ons meer over
toekomstplannen voor het gebruik van de
ze monster-raket. De tweede versie van
de Saturnus, vaktechnisch de C-2 genoemd,
komt waarschijnlijk pas in 1967 voor ge-
Tijdens het ruimtevaartcongres in
Stockholm heeft de Russische astro
noom prof. dr. A. A. Mikhailov tijdens
een voordracht over de foto's van de
onbekende zijde van de maan, in ok
tober vorig jaar door de Loenik-3 ge
nomen, voor het eerst een gedetailleer
de kaart van dit maangedeelte getoond.
Deze kaart toont een verbluffende rijk
dom aan details. De kaart is getekend
aan de hand van negen van vele hon
derden gemaakte opnamen, die later
door de Loenik-3 naar de aarde werden
overgeseind. Prof. Mikhailov deelde
mede, dat binnen afzienbare tijd een
publikatie zal verschijnen met deze
kaart en een serie reprodukties van
foto's, welke door de Loenik zijn ge
maakt.
Amerikaanse en Britse astronomen,
die het congres in Stockholm bijwonen
verklaarden verbijsterd te zijn door de
detailrijkdom van de kaart, die zij thans
voor het eerst onder ogen kregen en zij
verklaarden niet goed te begrijpen hoe
een dergelijke detailkaart kon worden
samengesteld uit moeilijk te interpre
teren en weinig detailrijke foto's. Ver
der ging hun voorzichtig commentaar
niet.
In Stockholm is het elfde wereldruim
tecongres geopend. Op de foto zien we
de Amerikaanse rakettendeskundige
dr. Wernher von Braun (rechts), die
vriendelijk lachend de hand drukt van
zijn Russische collega, professor Leo
nid Sedov, die president van het
congres is.
De enige Nederlander onder de leden,
die bij de oprichting deel uitmaakten
van de internationale academie voor
ruimtevaart is dr. J. M. J. Kooy, lector
aan de Koninklijke Militaire Academie
te Breda en voorzitter van de Neder
landse Vereniging voor Ruimtevaart,
die als zodanig deelneemt aan het Con
gres te Stockholm. Bij de oprichting
telt de academie 45 leden, namelijk 14
uit de Verenigde Staten, 6 uit Frank
rijk, 5 uit Duitsland, 4 uit Engeland, 3
uit België, 3 uit Italië, 2 uit Tsjechoslo-
wakije en 1 uit Argentinië, Bulgarije,
Canada, Joegoslavië, Nederland, Uru-
gay, Zweden en Zwitserland. Onder de
leden bevinden zich de meest vooraan
staande ruimtevaartdeskundigen zoals
Von Braun en ook een van de oudste
pioniers van de ruimtevaart prof.
Oberth uit Duitsland, die meer dan
30 jaar geleden reeds voor de ontwikke
ling van de ruimtevaart pleitte.
LONDEN (AFP) Prof. Lovell, de di
recteur van de radiotelescoop te Jodrell
Bank in het Engelse graafschap Cheshire,
heeft de voorzitter van de Sovjet-acade
mie van wetenschappen van Moskou maan
dag de diensten gevraagd van een Sovjet
satelliet, met behulp waarvan hij bepaal
de Britse apparaten voor het ruimteonder
zoek wil beproeven. Het zou onder meer
gaan om een miniatuur-radio-telescoop.
De Britse hoogleraar verklaarde, dat de
samenwerking met de Russen zeer vriend
schappelijk is.
(AFP) Men verneemt dat Prof. Lo
vell de Sovjet-geleerden om plaatsing van
een miniatuur-radio-telescoop aan boord
van een toekomstige Spoetnik heeft ver
zocht nadat hij van Amerikaanse zijde een
negatief antwoord had gekregen. De Ame
rikanen hadden hem gezegd, dat het in de
eerstkomende jaren onmogelijk is een
radio-telescoop de ruimte in te sturen.
Prof. Lovell verklaarde, dat de radio
telescoop bedoeld is voor het opvangen van
golven met lage frequentie, die niet op
aarde kunnen worden geregistreerd.
bruik gereed. Met deze viertrapsraket
zouden bemande maanvluchten reeds mo
gelijk worden, wanneer dit in vrij kost
bare etappe-operaties zou geschieden. Een
belangrijke stap voorwaarts zou het zijn
wanneer het Rover-project, dat door de
N.A.S.A. en de commissie voor kernener
gie in samenwerking wordt ontwikkeld,
gebruiksklaar is op het moment, dat de
Saturnus voor gebruik gereed is. Statio
naire proeven met het prototype van de
ze door kernengerie aangedreven motor
zijn bevredigend verlopen. Mogelijk zou
een ruimtevaartuig met deze nucleaire
motor reeds in 1964 als laatste trap op
een Saturnus-raket gemonteerd kunnen
worden en dit zou de mogelijkheid van
bemande maanvoertuigen sterk vergroten.
Een grote mate van waarschijnlijkheid
kende Von Braun toe aan de kans, dat
kernenergie met succes kan worden toe
gepast in de laatste trap van de Nova
raket, die men na de Saturnus tot ont
wikkeling wil brengen.
De motor voor deze geweldige raket
heeft proefgedraaid en een stuwkracht van
meer dan een miljoen pond ontwikkeld.
De raket zelf is nog slechts in het sta
dium van ontwikkeling op papier. Men
denkt aan een beschikbaar komen van de
ze raket ongeveer 5 jaar na de operatio
nele beschikbaarkoming van de Saturnus
C-2, dus over 12 jaar. Met deze nova-raket
zouden maanexpedities ongetwijfeld gerea
liseerd kunnen worden, terwijl dan ook
bemande tochten naar Mars en Venus bin
nen bereik zijn.
Von Braun bevestigde als laatste toe
komstplannen van Amerika de reeds eerder
gelanceerde berichten, dat wellicht nog dit
jaar met een Redstone-raket een mens de
ruimte in zal worden geschoten, wanneer
enkele proefscholen met deze Mercury-
capsule feilloos verlopen. In de loop van 't
volgens jaar wordt dan met een Atlas
raket een bemande Mercury-capsule als
kunstmaan in een baan om de aarde ge
bracht.
Woensdag is door de Amerikaan C. T.
Rant een belangwekkende voordracht ge
houden over de medische aspecten van
de bemande ruimtevaart, waarin hij aan
toonde, dat er nog heel wat fysiologische
en psychologische vraagstukken moeten
worden opgelost alvorens de mens de
ruimte iets verder kan betreden dan de
stap over de drempel van het Mercury-
project. Het is zelfs de vraag of men bij
de oplossing van deze problemen de vor
deringen van de techniek wel bij kan hou
den. Men hoopt echter van harte dat zich
niet een situatie zal ontwikkelen, waarin
de ruimte-voertuigen gereed staan maai
de bemanningen deze uit menselijke over
wegingen nog niet mogen gebruiken.
Na de havenstaking van de vorige
week in Engeland, zijn er in de Lon-
dense haven rveer nieuwe bijeenkom
sten gehouden, waar op hoger loon
voor de havenarbeiders werd aange
drongen. Op de bijgaande foto zien we
(Van onze correspondent)
BRUSSELDe vermoedelijk donder
dag te houden bijeenkomst van de Vei
ligheidsraad te New York e". het Kongo-
debat dat vanmiddag in de Belgische twee
de kamer begint zijn de hoofdpunten van
de politieke actualiteit vanuit Brussel ge
zien. Men is er van overtuigd, dat Loe
moemba ondanks het feit. dat hij steun
zal krijgen van Rusland, Guinea en wel
licht nok van Ghana in de Veiligheids
raad een zware nederlaag tegemoet gaat.
De Verenigde Staten hebben inmiddels la
ten weten, dat zij geheel achter Haraar-
skjoeld staan en krachtig zullen belet
ten, dat er door Ghana en Guinea, even
tueel onder Egyptische leiding, militaire
acties in Kongo buiten de UNO om wor
den ondernomen.
Er is maar een zwak punt in de ver
dediging van Hammarskjoeld tegen Loe
moemba, namelijk het feit, dat de resolutie
van de Veiligheidsraad van 22 juli aan de
Kongolese regering het recht geeft te con
stateren dat de orde in Kongo is her
steld en dat derhalve de UNO-troepen het
land dienen te verlaten Maar de secreta
ris-generaal van de UNO kan van de Vei
ligheidsraad een soort algemeen vertrou
wensvotum vragen en het is zeer waar
schijnlijk dat Hammarskjoeld dat van
daag zal doen.
De Belgische minister voor buitenland
se zaken Pierre Wigny zal niet naar
New York vertrekken. Men is namelijk
van oordeel, dat België geheel buiten de
controverse Hammarskjoeld-Loemoemba
staat. Een andere houding aannemen zou
de indruk wekken, dat België alsnog in de
Kongolese zaken tussenbeide wil komen.
NEW YORK (Reuter, AFP) Secre
taris-generaal Hammarskjoeld is dinsdag
avond uit Leopoldstad in New York terug
gekeerd om verslag uit te brengen over
de crisis in Kongo. Men acht het waar
schijnlijk dat de Veiligheidsraad donderdag
middag zal bijeenkomen.
LEOPOLDSTAD (AFP) Premier Loe
moemba van Kongo heeft op een pers
conferentie in Leopoldstad meegedeeld, dat
er met ingang van dinsdagavond voor zes
maanden een speciaal militair bewind in
Kongo is ingesteld. Loemoemba zei voorts,
dat zijn regering verplicht zal zijn de
confiscatie van de Belgische eigendom
men in Kongo in overweging te nemen
als zij niet over veertien dagen haar goud
en tegoeden, die op het ogenblik geblok
keerd zijn, teruggekregen zal hebben.
Loemoemba legde deze verklaringen af
na een vergadering van de ministerraad,
die bijeengekomen was om het besluit
over het bewind goed te keuren.
Loemoemba zei verder on de perscon
ferentie, dat zijn regering mogelijk be
reid zal zijn de diplomatieke betrekkingen
met België te hervatten als aan de twee
volgende voorwaarden is voldaan: in de
eerste plaats moeten alle Belgische troe
pen uit Kongo vertrokken zijn en in de
tweede plaats moet er een nieuwe Belgi
sche regering zijn omdat de huidige agres
sie tegen Kongo heeft gepleegs..hetgeen
wij niet zo gauw zullen kunnen verge
ten".
Loemoemba vroeg ook nog om terug
trekking van alle Zweedse UNO-troepen
uit Kongo. Hij sprak in dit verband weer
over de „bekende banden tussen de
Zweedse en Belgische koninklijke fami
lies" en vestigde er de aandacht op dat
Hammerskjoeld en de commandant van
de UNO-troepen in Kongo, generaal Von
Horn, beiden Zweden zijn. Hij zei dat de
Veiligheidsraad „de intriges van Ham
merskjoeld zou ontmaskeren". Loemoem
ba deelde verder mee, dat er voortaan
inreisvisa voor Kongo nodig zullen zijn.
Later werd gemeld dat er bij de huiszoe
king op dinsdag twee Belgen zijn gear
resteerd. Het zijn Pierre Marchal, Bel
gisch consul-generaal in Loeloeaburg en
Gaston Dieu, plaatselijk directeur van de
Sabena. Dieu heeft de luchtbrug naar Bel
gië georganiseerd tijdens de relletjes na
dat Kongo onafhankelijk was geworden.
Zij zullen binnen 24 uur uit Kongo moe
ten vertrekken.
(UPI) Veel waarnemers in Leopold
stad zien in de vestiging van een speciaal
militair bewind in Kongo met volkstribu
nalen om op te treden tegen alle
onrustzaaiers een poging van Premier Loe
moemba om t:e verhinderen, dat zijn be
wind omver wordt geworpen voor het ge
val hij in de Veiligheidsraad een neder
laag lijdt tegen secretaris-generaal Ham
merskjoeld. Volgens de waarnemers zijn
deze speciale maatregelen van Loemoemba
dan ook een teken, dat hij veel minder
vertrouwen heeft in een voor hem goede
afloop van het debat in de Veiligheids
raad dan de beide vorige keren, toen het
ging tussen hem en België.
Onder het excuus dat er in Leopold
stad vierhonderd Belgische parachutisten
moesten zijn heeft premier Loemoemba
de Kongolese politie dinsdag een razzia
op Europeanen laten uitvoeren. Wie niet
onmiddellijk een geldig identiteitsbewijs
kon tonen werd meegenomen en per vracht
auto naar een politiebureau gebracht. On
geveer vijftien functionarissen van de UNO
zijn op deze wijze gevangen genomen, om
dat zij geen identiteitsbewijs met de hand
tekening van Hammerskjoeld konden to
nen. Zij zijn later, toen de UNO-staf te
Leopoldstad tussenbeid was gekomen weer
vrijgelaten maar een onbekend aan
tal Europeanen wordt vastgehouden op
het hoofdbureau van politie en in met
prikkeldraad omgeven straatgedeelten. Bij
de gevangenen bevinden zich verscheide
ne belgen, zoals personeelsleden van de
vorige week gesloten Belgische ambassade.
De 2000 Europeanen, die nog in Leo
poldstad zijn, maken zich gereed om de
23.000, die reeds gevlucht zijn te volgen.
De razzia van dinsdag was voor hen de
druppel, die de emmer deed overlopen.
Velen van hen zullen voor de tweede maal
vluchten, alle verzoeken van de UNO ten
spijt.
In de negerwij ken van Loepoldstad doen
de meest fantastische geruchten de ronde
over de Zweedse UNO-soldaten. Ze zouden
Vlamingen in een vermomming zijn, of
aan de kant van de Belgen staan om
dat wijlen koningin Astrid een Zweedse
was.
BLANTYRE, Nyassaland, (UPI) De
politie van Blantyre heeft dinsdag traan-
gasbommen en gummiknuppels moeten
gebruiken om een joelende menigte Afri
kanen te bedwingen, die een leider van
de regerende Verenigde Federale Partij
op straat in Blantyre lastig viel. De me
nigte bestond uit ongeveer vijfhonderd
jonge Afrikanen. De moeilijkheden begon
nen toen Matthews Phiri, de vice-voorzit-
ter van de Verenigde Federale Partij, die
de conferentie over de grondwet van Ny
assaland in Londen bijgewoond had, door
een groep jonge Afrikanen werd aange
houden en voor stroman werd uitgeschol
den.
Nee maar, die is goed!
Wat kunnen dat vreselijke ogenblikken
zijn, als iemand een grap verteld heeft,
een mop, een „witz". Het gaat dan over
een reiziger die de trein gemist heeft en
hard aangehold komt. Of over een dame
die in bad zit en de loodgieter komt. bin
nen. Of over een dronkaard die in een
pension in een verkeerd bed kruipt. Het
doet er niet toe.
De persoon die de grap 'vertelt begint
dan al halverwege te lachen. Voor ons
luisteraars is er nog niets amusants. We
horen een hoop feiten, we wachten gedul
dig lot de verteller over de wat onzekere
passages heen is.„Hoe was het nou ook
weer? O nee, hij komt bij haar op be
zoek en niet zij bij hem. Ja, zo was het,
dus hij komt bij haar op bezoek en als
hij op de canapé zit.O nee, het was
toch andersom. Zij komt bij hem op be
zoek en als zij dan op de canapé zit, of
nee, zij zit op de canapé maar hij zit op
de leuning en in eens.
Zo gaat het dan en je wacht geduldig
tot de verteller zich uit het wrakhout van
zijn herinnering losgewrikt heeft. Onder
tussen bestudeer je zijn gezicht, je kijkt
naar zijn das, je denkt hoe laat het kan
zijn, terwijl de verteller voortbrabbélt.
En eindelijk, eindelijk, eindelijk komt
dan de ontknoping van de grap. „Dus de
schoonmoeder zegt: „Ik dacht, dat het een
cadeautje was, dus ik heb het in de ijs
kast gestopt." Of: „En hij kreeg een vre
selijke kleur want zij was de enige vrouw
met rood haar aan boord." Of: „En hij
keek naar de toren en zei: „O, ik dacht
aldoor dat het een meisje was".
De grappenverteller kijkt je dan ver
wachtend aan. Je kunt aan de mop niets
grappigs vinden. Maar je denkt: „Ik had
beter moeten luisteren bij het middenge
deelte. Als ik had opgelet, had ik het nu
begrepen."
In ieder geval realiseer je je, dat de
mop voorbij is. De angstige stilte na het
vertellen schreeuwt om reactie. En dus
schiet je hartelijk en spontaan in een ge
brul van grappigheid. „Ha, ha, haha, ha,
ha, ha. Ha! Ja, erg goed. Erg grappig.
Hahahaha.. Ha! Ik heb het in de ijskast
gestopt. Hahaha! Enig! Die moet ik ont
houden!"
Ondanks je slaafs gebrul voel je, dat er
iets mis is. De verteller kijkt namelijk
plotseling verschrikt. En nu komt het vre
selijke ogenblik. Hij opent ontdaan zijn
mond.
„O nee, dat heb ik nog vergeten te ver
tellen. Ze hadden geen ijskast." Of: „O,
maar ik had er nog bij moeten vertellen,
dat ze een handdoek over haar hoofd gooi
de. Anders is het onbegrijpelijk." Of:
„Nee, ik heb me toch vergist. Hij kwam
natuurlijk bij haar op bezoek. Anders kon
zijn schoonmoeder niet binnenkomen."
Dat is het afschuwelijke moment. Met
deze extra mededeling wordt het vertel
de een milde mop. Daarzonder is het zin
loos. hi de valse lachbui die wij voor de
verteller geproduceerd hebben, verraden
wij ons als karakterloze sycophanten. Het
vreselijke ogenblik ontmaskerd ons als
lafaards.
Vaak. is er ook een hele kring van ge
dwee bulderenden. Totdat één verrader
zegt: „Dat begrijp ïk niet. Waaróm heeft
ze het in de ijskast gestopt?" En eerst
dan corrigeert de verteller zijn relaas. En
alle anderen kijken elkaar stom aan en
weten dat ze allen tesamen zo vals als
een muziekschool waren.
Voorkom dat vreselijke moment de vol
gende keer. Wees voorzichtig met bulde
ren. Misschien heeft de verteller zich ver
gist. Wacht eerst af of hij zich verbetert.
Doet hij dat niet, tel dan tot drie en bul
der eerst dan. Ter vermijding van dat
ogenblik van ontmaskering.
H. B. Fortuin
Advertentie
VERKOOP VAN ALLE MERKEN
DUS RUIME KEUZE
GROTE HOUTSTRAAT 181
TEL. 1444^
Het geld. Na enkele dagen van voorbe
reidingen zijn maandag te Genève de
besprekingen begonnen tussen een Bel
gische en een Kongolese delegatie,
over de stichting van een „bank voor
Kongo", die de functie overneemt die
de Belgische nationale bank tot dusver
in Kongo vervulde. Ook moeten de ta
ken en bezittingen van de Belgische
bank voor Kongo en Roeanda Oeroen-
di verdeeld worden tussen de bank voor
Roeanda Oeroendi, en de nieuw op te
richten Kongolese nationale bank.
Dringend geval. De justitie van de staat
Beieren is met zeer grote voortvarend
heid opgetreden tegen de 30-jarige Mar
tin Fiedler, die eind vorige week bij
het Dachau-monument de bewaarder
had gezegd: „Ze hebben klaarblijke
lijk vergeten jou óók in de oven te
stoppen". De man is inmiddels gear
resteerd en veroordeel'" tot zeven
maanden gevangenisstraf. Fiedler is
de zoon van een ss-officier die lange
tijd in Dachau gestationneerd is ge
weest.
Krijgsgevangenen. De Poolse oorlogsge
schiedschrijver Jerzy Brandhuber heeft
volgens het Poolse nieuwsagentschap in
een artikel in het onlangs verschenen
nummer van het tijdschrift van 't staats-
museum van Oswiecim verklaard, dat
meer dan 11.000 Russische soldaten zijn
omgekomen of gedood in Duitse concen
tratiekampen in Polen, gedurende de
Tweede Wereldoorlog. Brandhuber ci
teert nazidocumenten, waaruit blijkt,
dat 11.780 Russische gevangenen in het
kamp zijn ondergebracht. Bij de laatste
telling op 17 januari 1945 waren er nog
maar 96 gevangenen over.
Opluchting. Een honderdtal leden van een
religieuze secte in Benson, Arizona, heef
42 dagen in een ondergrondse schuil
plaats doorgebracht, in afwachting van
het einde van de wereld, dat haar lei
der had voorspeld. Hogelijk verbaasd,
dat niet de gehele wereldbevolking bij
atoombombardementen om het leven
was gekomen hebben zij in hun kerk
gebouw van gewapend beton een dank
gebed uitgesproken.
Omgeslagen. Bij de kust van Mozambi
que is zondag een zeilboot omgeslagen
tengevolge van ruw weer. Er kwamen
27 Afrikanen om het leven.
Trein overval. In Ethiopië zijn 49 mensen
aangehouden, die verdacht worden van
deelneming aan de aanslag op trein
van Addis Abeba naar Djiboeti op 9
ausustus. De waarnemend directeur
van de maatschappij en twee Ethio-
piërs kwamen toen om het leven.
Opgesloten. Dertien mijnwerkers zitten op
het ogenblik opgesloten in een goudmijn
te Johannesburg. De stad werd dins
dagmorgen door een zware aardschok
getroffen. Hierdoor stortte rotsgesteen
te naar beneden op 700 meter diepte
in de mijn. 35 mijnwerkers werden in
gesloten. Er konden 22 mijnwerkers vei
lig naar boven gebrach*- worden.
Slachtoffers. Volgens de „Freimauer-kor-
respondenz" is Adolf Eiehmann, die
thans in Israel gevange. zit op be
schuldiging van uitmoording van Joden,
ook verantwoordelijk voo. de uitroeiing
van de vrijmetselaars in Duitsland. Van
de 80.000 Duitse vrijmetselaars in 1933
zouden er aan het eind van de oorlog
nog slechts 5.000 in leven zijn geweest.
Tegenslag. Senator John Kennedy, de de
mocratische kandidaat voor het Ame
rikaanse presidentschap, heeft dinsdag
meegedeeld te lijden aan voorhoofdhol-
te-ontsteking, en zijn spreken tot het
hoogst nodige te beperken.
Vermaning. Het Russische blad „Izwes-
tia" verwijt dinsdag het tijdschrift „Li-
teratournaja Gazeta", dat het een arti
kel van de schrijver Sossinski heeft ge
plaatst, waarin deze zich sarcastisch
heeft uitgelaten over de lichamelijke
conditie en privé-aangelegenheden van
de Amerikaanse miljonair Richardson,
bij wie hij drie weken gastvrijheid heef
genoten. Volgens de „Izwestia" heeft
Sossinski blijk gegeven van gebrek aan
tact en kiesheid.
Hoger. Onder de nieuwe Australische be
groting wordt de inkomstenbelasting
voor ondernemingen met 6 Australische
pence per Austr. pond en voor perso
nen met 5 percent verhoogd.
