Kroesjtsjev stelt het Westen voor de beslissende keuze: Zegetocht van Boude wijn en Fabiola in Brussel OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Loemoemba maakte rijtoer met UNO-escorte in Leopoldstad Clubs willen toto zelf gaan doen Techn. afd. Fa. W0LLANA TEMPELIERSSTRAAT 64 öttgering HET WEER Koude oorlog voortzetten of de UNO reorganiseren Proef met Amerikaanse maanraket mislukt Sterke Afrikaanse druk ten gunste van hem? üW M ^W&'üefoi'eipii êui/l In de krant van heden: Koude nacht Ëttma -degelijke veiligheid! •BOUWPAKKETTEN" o.a. „DE HOUTHAL" mocht mislukken Belgische ambtenaren apparaat in Kongo was weinig waard Als Tweede-Kamerdebat Niet minister Luns, maar minister Zijlstra Het woord is aan Hoofddealer ELMA naaimachines 75e JAARGANG No 67 MAANDAG 26 SEPTEMBER 1960 305e JAARGANG No 220 Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Haarlems Dagblad Directie, Redactie, Administratie Grote Hout- li li 1 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. straat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen). fwsj 1 C* 1 iOT I ^NT Verschijnt dagelijks bek op zon- en feestdagen. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- fl fl I I P lil S I J fl Cl ID I U Cl Ahonnernent week 59 et,p. 7.65, kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct Postgiro 273107, t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. HaarL Crt Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije Advertentie BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439 LE1DSESTRAAt (BI)KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596 REGENJASSEN püg Weerrapporten 1, 2 Uit het binnenland 2 Agenda van Haarlem en IJmond 2 Photokina 1960 2 Van Dag tot Dag3 Op de Praatstoel 3 Buitenlands nieuws 3 Feuilleton 4 Horen en Zien 4 Toch Is Het Zo4 Beeldverhalen 4 Uit stad en omgeving5 Kunst 5 Economisch nieuws7 Beurs 7 Scheepsberichten 7 Sport 9, 11, 12, 13 Dit nummer bestaat int veertien pagina's Advertentie STOMEN GROTE HOUTSTRAAT 5 - TEL! 10771 AMSTERDAMSEVAART ,30 - TEL. 11561 BINNEN WEG 137 - TEL. 36432 Verwachting tot morgenavond: Enkele overdrijvende wolken velden en op de meeste plaatsen droog weer. Koude nacht en ochtend. Morgenmiddag dezelf de temperaturen als vandaag of iets lagere. Zwakke tot. matige wind tussen noord en oost. Volledige weerrapporten op pagina twee. Advertentie zie adverieniie op pagina jq CAPE CANAVERAL (Reuter/AFP) Het Amerikaanse bureau voor lucht- en ruimtevaart (N.A.S.A.) heeft zondagmid dag omstreeks kwart over vier een drie traps „Atlas-Able" raketcombinatie van de basis Cape Canaveral in Florida gelan ceerd, waarmee een satelliet, Pionier VI genaamd, in een baan om de maan moest worden gebracht. Kort na het afschieten werd echter meegedeeld, dat de proef was mislukt. De motor van de tweede trap van de raket was op een abnormale wijze gaan werken. Hierdoor raakte de raket uit de koers. Een woordvoerder van de N.A.S.A., dr. Adolph Thiel, verklaarde dat de raket en de satelliet, die ongeveer 185 kilo woog en bolvormig was, waarschijnlijk boven de Indische oceaan in de dichte luchtlagen zijn opgebrand. Een andere woordvoerder schatte dat de vernietigde raket en de instrumenten tus sen negen en tien miljoen dollar kostten. Gedurende zes minuten werden seinen opgevangen. De raketcombinatie was zo groot als een gebouw van tien verdiepin gen. De Pionier VI, die in tegenstelling tot de Russische Loenik III geen camera's aan boord had maar wel twee zenders en instrumenten voor het meten en registre ren van kosmische deeltjes, protonenuit barstingen van de zon, magnetische vel den en de micrometeorieten in de ruimte, had een doorsnede van ongeveer een me ter en had over ongeveer 62 uur op een afstand van 2.250 tot 4.000 km. van de maan een baan moeten beschrijven. Door middel van een radiosignaal van de radiotelescoop van Jodrell Bank in En geland zou een kleine rem-raket in wer king worden gesteld. Aangenomen wordt dat er geen andere satelliet tijdens de huidige gunstige maan stand, die dinsdag eindigt, beschikbaar is. Waarnemers in Cape Canaveral nemen aan dat binnen enkele maanden een nieuwe poging zal worden gedaan om een satel liet in een baan om de maan te brengen. Een uur na de mededeling van de mis lukking publiceerde het Sovjet-persbureau Tass een kort bericht hierover. Daaraan werd toegevoegd dat de Amerikanen tevo ren „een grote publiciteit" aan de proef hadden gegeven. Rusland „gereed" MACAO (UPI) Een radio-amateur in Macao heeft gehoord, dat de Sovjet-Unie op 29 september een satelliet met een mens aan boord zal lanceren. De radio-amateur, John Alvares, hoofdingenieur van de Vi- laverde radio-omroep en eigenaar van een amateurzender, zei dat hij het nieuws ver nam toen hij in verbinding stond met een andere amateurzender Deze vertelde hem, dat hij het bericht had gehoord van een betrouwbare radio-technicus 'n Moskou. De Rus had verteld, dat het „signaal van het bemande ruimteschip op 20 mega cycles zal kunnen worden gehoord". Advertentie 2 deurs kast hang - leg ƒ109.75 HOUT - TRIPLEX en BOARD KENNEMERLAAN 159 - TELEFOON 7770 Als dinsdag de zitting van de Tweede Kamer over de voetbaltoto verkeerd uit pakt en een langdurig toto-loos tijdperk in het vooruitzicht komt, kan men er op reke nen dat de voetbalclubs ten tweeden male de toto in eigen handen zullen nemen. Dit is door tot spreken bevoegde bron in Rotterdam verzekerd en men heeft ook al onthuld hoe de toto dan verder zal draaien. Men gaat op dezelfde manier door zelfs met zegeltjes slechts met dat ver schil, dat aan iedere deelnemer de vrij heid wordt gelaten een gift in dezelfde grootte van wat men nu betaalt af te staan ten bate van de voetbalclubs. Uit deze vrijwillig bijeengebrachte gelden hoopt men een nog aanzienlijk hoger prij- zenbedrag binnen te krijgen dan thans wordt uitgekeerd. Om er op toe te zien dat geen onregel matigheden gebeuren zullen de clubs een controle-apparaat in het leven roepen, waarvoor het geld zeker aanwezig zal zijn. Zo is de stemming in de Maasstad, aldus verzekerde de woordvoerder, maar voegde hij er aan toe wij zijn er zeker van, da men er elders in het 'and precies zo over denkt. Onze Haagse redacteur voegt hieraan toe: Volgens de directeur van de Nederland se Sportfederatie is het om organisatori sche redenen al niet meer mogelijk op 9 oktober een gelegaliseerde toto te laten draaien. Zelfs wanneer de regering mor gen met voorstellen voor een tijdelijke toto komt en die voorstellen voor de sporftfederatie aanvaardbaar zijn zal men slechts met kunst- en vliegwerk in staat zijn althans voor 16 oktober nog een toto te organiseren. Van de zijde van het ministerie van Justitie kon men ons nog steeds niet mee delen wanneer minister Beerman met zijn tussenoplossing in de openbaarheid zal komen, al werd de verwachting uitgespro ken dat dit in elk geval nog deze week zou gebeuren. De Nederlandse sportfederatie wacht van haar kant op een uitnodiging voor een be spreking met de minister. Het laatste on derhoud had op zaterdag 17 september plaats en sindsdien heeft de Sportfederatie niets meer van het Plein vernomen. Het bestuur van de Sportfederatie heeft de minister er bij die gelegenheid op gewe zen. dat tijdens het totoloze tijdperk een explosie van illegale clubpools zal uitbar sten. waar zowel de Sportfederatie als de regering machteloos tegenover zal «taan. LEOPOLDSTAD, (AFP/Reuter) Pa trice Loemoemba heeft zondag op een ge- improviseerde persconferentie in Leopold stad verklaard zeer optimistisch te zijn over een oplossing van de crisis in Kongo. Deze zou wat hem betreft in een uur op gelost kunnen zijn. De enige belemmering is nog de houding van Kasavoeboe, die ik als een vriend en niet als een politieke te genstander beschouw, aldus Loemoemba, die zei Kongo in eendracht te willen op bouwen. Hij zei nog steeds premier te zijn en hij geloofde, dat Kasavoeboe zijn standpunt deelde, dat beide mannen op grond van een verzoeningsovereenkomst hun voor malige functies zouden blijven bekleden. Een woordvoerder van Kasavoeboe wees echter de gedachte van een verzoening van de hand. Loemoemba verklaarde in antwoord op een vraag of hij bereid was de Katangese leider Tsjombe te ontmoeten, dat hij al tijd een toenadering van alle Kongolese leiders had gewenst. Hij had troepen naar Katanga gezonden met instemming van de secretaris-generaal der UNO, tot her stel van de binnenlandse orde. Het parle ment zou moeten uitmaken of er conces sies moeten worden gedaan aan de ge dachte van de vorming van een federatie. Generaal Moboetoe, de huidige „ster ke man" in Kongo, verklaarde voorstan der te zijn van een verzoening tussen Ka savoeboe en Loemoemba, maar herstel in de voormalige functies zou „chaos" te weeg brengen. Het volk en het parlement zouden moeten uitmaken wat er met Loe moemba moet gebeuren. Loemoemba zei nog dat deze week een regeringswijziging, waartoe hij „gehoor ge vend aan de wil van het parlement" had besloten, bekend zal worden gemaakt. Het college van jonge technici beschouwde hij als „illegaal" in een democratisch be wind. Binnen een maand zou een grond wet worden opgesteld. Hierover zou in deze zelfde periode ook worden gestemd. Vóór de persconferentie had Loemoem ba onder bescherming van Ghanese mili tairen der UNO in een auto een bezoek van een uur aan de Afrikaanse wijk van Leo poldstad gebracht. Door groepen Kongo lezen werd hij luid toegejuicht. Op een plaats werd zijn voertuig door een groep mensen omringd en een aantal schudde hem de hand Anderen riepen „leve Loe moemba". Soortgelijke manifestaties de den zich ook elders voor. Na zijn vertrek liepen 100 tot 200 mensen met een groot portret van de Kongolese leider rond. La ter volgde een tweede soortgelijke betoging, maar ditmaal kwam de politie tussenbei de en arresteerde enige personen. (UPI) Uit ingelichte bron is verno men, dat twee ministers van Loemoemba, die vrijdag in opdracht van stafchef Mo boetoe waren gearresteerd, in de nacht van vrijdag op zaterdag weer zijn vrijge laten. De arrestanten waren vice-premier Antoine Gizenga en de minister voor jeugd- en sportzaken, Maurice M'Polo. Ook drie andere arrestanten werden vrij gelaten. Volgens sommige berichten is dit zelfs gebeurd met Vital Pakassa, de offi cier die zondag Moboetoe naar het leven zou hebben gestaan. Op de vraag waarom hij deze arrestan ten had vrijgelaten, verklaarde Moboetoe: „Zij kwamen naar het Leopoldskamp om mij te vermoorden, maar ik wil hun laten zien, dat ik vóór alles een christen ben". Overigens neemt men in Leopoldstad aan. dat de zes Afrikaanse landen, die bemid delen tussen Loemoemba en Kasavoeboe, erin geslaagd zijn ook Moboetoe onder druk te zetten. BRUSSEL (ANP) De voorzitter van de Belgische kamer van volksvertegen woordigers, baron Kronacker, heeft na een bezoek aan Kongo ernstige critiek ge oefend op het Belgische ambtenarenkorps in Kongo, „waarvan bij de eerste inci denten 80 tot 95 percent als een pijl uit een boog" zijn standplaats heeft verlaten. Critiek had baron Kronacker ook op de „kleine" ambtenaren in Kongo, die „voor hun administratie belachelijke paleizen hebben gebouwd en een ongehoorde ver spilling hebben bedreven onder de ogen van een bevolking, voor wie de economi sche evolutie nauwelijks was begonnen." De Nederlandse minister van Buiten landse Zaken, mr. J. M. A. H. Luns, heeft zijn voor vandaag voorgenomen bezoek aan de Amerikaanse minister vm Buiten landse Zaken, Herter, afgelast. Minister Luns zou ervoor naar Washington gaan Meegedeeld werd dat het bezoek en het onderhoud zijn afgelast omdat mr. Luns vorige week in New York, bij de Verenigde Naties, reeds een onderhoud heeft gehad met minister Herter. Ambassadeur Van Roijen zal echter hedenavond wel het voorgenomen diner in de Nederlandse ambassade geven. Inplaats van mr. Luns zal dan minister Zijlstra eregast zijn. Minister Zijlstra is in Washington ter bijwoning van de confe rentie van Wereldbank en Internationaal Monetair Fonds. ven en deze tot elke prijs wensen te be houden. Nehroe voorzichtig Premier Nehroe van India heeft zondag in New York verklaard dat hij „veel be wondering" heeft voor Hammarskjoeld Nehroe, de kampioen van het positieve neutralisme, weigerde evenwel een stand punt te bepalen in de eis van Kroesjtsjev dat Hammarskjoeld moet worden vervan gen door een triumviraat, dat alleen een parige besluiten mag nemen. Premier Nehroe had van Kroesjtsjev wat meer duidelijkheid willen hebben. „Ik zie niet goed in", zei hij, „hoe een in drie stromingen uiteenvallende groep vrucht baar kan werken". Nehroe heeft vandaag een onderhoud met president Eisenhower en gebruikt de lunch met premier Macmillan. De ontmoe ting die Nehroe zondagavond met Kroesjt sjev zou hebben is tot vanavond uitgesteld President Nasser van de Verenigde Ara bische Republiek heeft zaterdag een be zoek aan Kroesjtsjev gebracht. NKroemah heeft na afloop van zijn onderhoud met Kroesjtsjev verklaard, dat de besprekingen „tot op zekere hoogte" resultaat hebben gehad. NKroemah liet doorschemeren dat hij het niet geheel en al eens was met het voorstel van de Rus sische premier de secretaris-generaal te vervangen door een commissie van drie. BRUSSEL (ANP) Onder een stralende hemel heeft een feestelijk versierd Brussel zaterdagmiddag Dona Fabiola de Mora y Aragon, België's toekomstige koningin, een onvergetelijk welkom bereid. Uitbundig toegejuicht door duizenden en duizenden Belgen maakten koning Boudewijn en zijn verloofde op deze prachtige septemberdag een zegetocht door de bevlagde en met bloemen getooide straten van de Belgische hoofdstad. Het enthousiasme was overal overweldigend: la'ngs de hele route van acht kilometer, van het koninklijk paleis tot aan de eeuwenoude Grote Markt, dor de aristocratische Grote Zavel en de volks wijk van de Marollen, was er een zee van vlaggetjes en klonk het gejuich. „Niets kon ons meer ter harte gaan dan de aankondiging van een aanstaand huwe lijk, ingegeven door een wederzijdse liefde waarvan u het heerlijk geheim hebt be waard". aldus sprak burgemeester Coore- mans het verloofde paar tijdens de recepLie op het stadhuis toe. In de oude gotische zaal, waar evenals op de Grote Markt nog tal van gevels en monumenten aan de Spaanse tijd herinneren, maakte de Brus selse burgervader een vergelijking tussen de Spaanse verloofde van de vorst en „een eerdere afgezante van Spanje, die voor ons volk door ingeboren goedheid, eenvoud en hartelijkheid een tijdperk van geluk en voorspoed opende". Hij doelde daarbij op prinses Isabelle II, die op het einde van de zestiende eeuw van haar vader, Philips TI de Nederlanden ten geschenke kreeg. Zo groot was de geestdrift van de Brus selaars, dat al enkele minuten na het ver trek uit het koninklijk paleis de open hof- auto, waarin de gelukkig lachende koning en zijn stralende verloofde hand in hand waren gezeten, door een dichte menigte, die door de politie niet meer in bedwang kon worden gehouden, werd ingesloten. In enkele seconden was net verloofde paar in de Hoogstraat omringd door hon derden inwoners van de „Marollenwijk", waar ook veel arbeiders van Spaanse af komst wonen. De auto ging schuil onder een schat van bloemen. Koning Boudewijn moest zijn verloofde te hulp komen om alle boeketten te kunnen aanpakken. Stapvoets ging het naar het stadhuis, waar het Brusselse gemeentebestuur de toekomstige vorstin een prachtige stola van Brussels kantwerk aanbood, geheel met de naald vervaardigd in de Rozen- steek, de oudste Brusselse kantsteek. De geestdrift was zo mogelijk nog groter op de terugweg van het stadhuis naar het paleis, die Boudewijn en Fabiola in een andere open hofauto aflegden. Tot op de daken en op geparkeerde auto's waren de hoofdstedelingen geklommen on het vor stelijke paar te kunnen toejuichen. De politieafzetting werd doorbroken. Achter de auto vormde zich een onafzienbare stoet, juichend en zwaaiend. Algemeen bestaat de mening, dat de in tocht van Boudewijn en Fabiola die van prins Albert en prinses Paola vijftien maanden geleden nog aan enthousiasme heeft overtroffen. Een Nederlandse dame had het voorrecht tijdens de reportage van de Belgische radio haar mening over deze dag te mogen zeg gen De verslaggever deelde oprecht mede „vijftig voorbijgangers te hebben gevraagd hun oordeel voor de microfoon te geven, maar geen van hen sprak Nederlands". „Een merkwaardig toeval in deze twee talige stad", zei hij. Stanislaw Jerzy Lec: Uit een rij nullen maakt men ge makkelijk een ketting. GLEN COVE (UPI) - Premier Kroesjtsjev heeft zondag het Westen voor de keus gesteld zijn plan tot reorganisatie van de UNO te aanvaarden of de koude oorlog voort te zetten. Maar zijn standpunt over ontwapening verzachtte hij met het aanbod de Geneefse onderhandelingen te zullen hervatten indien neutrale landen zouden mogen deelnemen. De Russische premier hield het verkeer voor het landhuis van de Russische ambassade op Long Island, Glen Cove, gedurende meer dan vijf kwartier op, terwijl hij een praatje maakte met vijftig journalisten die hem hadden opgewacht. Later had hij opnieuw een informele ontmoeting met de pers, ditmaal op de oprijlaan van het landgoed. Hij had de journalisten uit genodigd met het oog op de komst van president Nkroemah van Ghana, die echter op zich liet wachten. kapitalistische landen", aldus Kroesjtsjev Westerse diplomaten te Washington zijn van mening, dat Kroesjtsjev de UNO in een ernstige crisis heeft gebracht. De be zorgdheid van de diplomatieke vertegen woordigers wordt gedeeld door een aantal afgevaardigden van neutrale staten, die eveneens menen, dat Kroesjtsjev door zijn te ver doorgedreven aanvallen op de Wes terse mogendheden, het voortbestaan van de UNO in gevaar heeft gebracht. De westerse diplomaten waren het er over eens, dat Kroesjtsjev zich vooral ge richt had tot de pas onafhankelijk gewor den Afrikaanse landen, en dat hij meer in het algemeen had gesproken voor de neu trale landen. Dezelfde diplomaten meen den echter ook, dat de Russische premier er op uit was een meerderheid te kweken in de Assemblee. Sommigen van hen twij felen er echter aan of Kroesjtsjevs toe spraak het juiste middel hiervoor zal blij ken te zijn geweest. Zij voeren aan, dat Kroesjtsjev er zo openlijk op uit is geweest om nieuwe vol gelingen tot. zijn standpunt te bekeren, dat dit vele jonge staten zal afstoten, juist om dat zij pas hun vrijheid hebben verwor- Advertentie Gedipl. monteurs Eigen werkplaats Herhaaldelijk wordt Algiers opge schrikt door homexplosies. De foto geeft een beeld van de Rue Charles Peguy, waar nu weer een auto werd opgeblazen. Tien mensen moesten in een ziekenhuis worden opgenomen. Zaterdagavond had de Russische eerste minister gezegd dat het ontwapeningsge sprek door zijn land geboycot zou worden als geen gehoor wordt gegeven aan zijn eis dat de secretaris-generaal vervangen moet worden door een driemanschap. Zondag zei Kroesjtsjev echter wel dat de Sovjet- Unie niet kan instemmen met de oprich ting van een politiemacht van de UNO on der commando van Hammarskjoeld. Hij herhaalde zijn eis dat een communist, een niet-communist en een neutraal op de plaats van Hammarskjoeld worden gezet. „De gedachte welke wij propageren is dat er naast Hammarskjoeld afgevaardig den van de socialistische en de neutralis- tische staten komen. Hammarskjoeld kan dan optreden als de afgevaardigde van de

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1960 | | pagina 1