Kroesjtsjev stelt het Westen voor
de beslissende keuze:
Zegetocht van Boude wijn
en Fabiola in Brussel
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Loemoemba maakte rijtoer met
UNO-escorte in Leopoldstad
Clubs willen toto
zelf gaan doen
Techn. afd. Fa. W0LLANA TEMPELIERSSTRAAT 64
öttgering
HET WEER
Koude oorlog voortzetten
of de UNO reorganiseren
Proef met Amerikaanse
maanraket mislukt
Sterke Afrikaanse druk
ten gunste van hem?
üW M ^W&'üefoi'eipii êui/l
In de krant van heden:
Koude nacht
Ëttma -degelijke veiligheid!
•BOUWPAKKETTEN" o.a.
„DE HOUTHAL"
mocht mislukken
Belgische ambtenaren
apparaat in Kongo
was weinig waard
Als Tweede-Kamerdebat
Niet minister Luns,
maar minister Zijlstra
Het woord is aan
Hoofddealer ELMA naaimachines
75e JAARGANG No 67 MAANDAG 26 SEPTEMBER 1960 305e JAARGANG No 220
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
Directie, Redactie, Administratie Grote Hout- li li 1 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
straat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen). fwsj 1 C* 1 iOT I ^NT Verschijnt dagelijks bek op zon- en feestdagen.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- fl fl I I P lil S I J fl Cl ID I U Cl Ahonnernent week 59 et,p. 7.65,
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct Postgiro 273107,
t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. HaarL Crt
Directie:
P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
Advertentie
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
LE1DSESTRAAt (BI)KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
REGENJASSEN
püg
Weerrapporten 1, 2
Uit het binnenland 2
Agenda van Haarlem en IJmond 2
Photokina 1960 2
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel 3
Buitenlands nieuws 3
Feuilleton 4
Horen en Zien 4
Toch Is Het Zo4
Beeldverhalen 4
Uit stad en omgeving5
Kunst 5
Economisch nieuws7
Beurs 7
Scheepsberichten 7
Sport 9, 11, 12, 13
Dit nummer bestaat int
veertien pagina's
Advertentie
STOMEN
GROTE HOUTSTRAAT 5 - TEL! 10771
AMSTERDAMSEVAART ,30 - TEL. 11561
BINNEN WEG 137 - TEL. 36432
Verwachting tot morgenavond:
Enkele overdrijvende wolken
velden en op de meeste plaatsen
droog weer. Koude nacht en
ochtend. Morgenmiddag dezelf
de temperaturen als vandaag of
iets lagere. Zwakke tot. matige
wind tussen noord en oost.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Advertentie
zie adverieniie op pagina jq
CAPE CANAVERAL (Reuter/AFP)
Het Amerikaanse bureau voor lucht- en
ruimtevaart (N.A.S.A.) heeft zondagmid
dag omstreeks kwart over vier een drie
traps „Atlas-Able" raketcombinatie van de
basis Cape Canaveral in Florida gelan
ceerd, waarmee een satelliet, Pionier VI
genaamd, in een baan om de maan moest
worden gebracht. Kort na het afschieten
werd echter meegedeeld, dat de proef was
mislukt. De motor van de tweede trap
van de raket was op een abnormale wijze
gaan werken. Hierdoor raakte de raket
uit de koers.
Een woordvoerder van de N.A.S.A., dr.
Adolph Thiel, verklaarde dat de raket en
de satelliet, die ongeveer 185 kilo woog
en bolvormig was, waarschijnlijk boven
de Indische oceaan in de dichte luchtlagen
zijn opgebrand.
Een andere woordvoerder schatte dat de
vernietigde raket en de instrumenten tus
sen negen en tien miljoen dollar kostten.
Gedurende zes minuten werden seinen
opgevangen. De raketcombinatie was zo
groot als een gebouw van tien verdiepin
gen. De Pionier VI, die in tegenstelling
tot de Russische Loenik III geen camera's
aan boord had maar wel twee zenders en
instrumenten voor het meten en registre
ren van kosmische deeltjes, protonenuit
barstingen van de zon, magnetische vel
den en de micrometeorieten in de ruimte,
had een doorsnede van ongeveer een me
ter en had over ongeveer 62 uur op een
afstand van 2.250 tot 4.000 km. van de
maan een baan moeten beschrijven.
Door middel van een radiosignaal van
de radiotelescoop van Jodrell Bank in En
geland zou een kleine rem-raket in wer
king worden gesteld.
Aangenomen wordt dat er geen andere
satelliet tijdens de huidige gunstige maan
stand, die dinsdag eindigt, beschikbaar is.
Waarnemers in Cape Canaveral nemen
aan dat binnen enkele maanden een nieuwe
poging zal worden gedaan om een satel
liet in een baan om de maan te brengen.
Een uur na de mededeling van de mis
lukking publiceerde het Sovjet-persbureau
Tass een kort bericht hierover. Daaraan
werd toegevoegd dat de Amerikanen tevo
ren „een grote publiciteit" aan de proef
hadden gegeven.
Rusland „gereed"
MACAO (UPI) Een radio-amateur in
Macao heeft gehoord, dat de Sovjet-Unie
op 29 september een satelliet met een mens
aan boord zal lanceren. De radio-amateur,
John Alvares, hoofdingenieur van de Vi-
laverde radio-omroep en eigenaar van een
amateurzender, zei dat hij het nieuws ver
nam toen hij in verbinding stond met een
andere amateurzender Deze vertelde hem,
dat hij het bericht had gehoord van een
betrouwbare radio-technicus 'n Moskou.
De Rus had verteld, dat het „signaal van
het bemande ruimteschip op 20 mega
cycles zal kunnen worden gehoord".
Advertentie
2 deurs kast hang - leg ƒ109.75
HOUT - TRIPLEX en BOARD
KENNEMERLAAN 159 - TELEFOON 7770
Als dinsdag de zitting van de Tweede
Kamer over de voetbaltoto verkeerd uit
pakt en een langdurig toto-loos tijdperk in
het vooruitzicht komt, kan men er op reke
nen dat de voetbalclubs ten tweeden male
de toto in eigen handen zullen nemen.
Dit is door tot spreken bevoegde bron in
Rotterdam verzekerd en men heeft ook al
onthuld hoe de toto dan verder zal draaien.
Men gaat op dezelfde manier door
zelfs met zegeltjes slechts met dat ver
schil, dat aan iedere deelnemer de vrij
heid wordt gelaten een gift in dezelfde
grootte van wat men nu betaalt af te
staan ten bate van de voetbalclubs. Uit
deze vrijwillig bijeengebrachte gelden
hoopt men een nog aanzienlijk hoger prij-
zenbedrag binnen te krijgen dan thans
wordt uitgekeerd.
Om er op toe te zien dat geen onregel
matigheden gebeuren zullen de clubs een
controle-apparaat in het leven roepen,
waarvoor het geld zeker aanwezig zal zijn.
Zo is de stemming in de Maasstad, aldus
verzekerde de woordvoerder, maar
voegde hij er aan toe wij zijn er zeker
van, da men er elders in het 'and precies
zo over denkt.
Onze Haagse redacteur voegt hieraan toe:
Volgens de directeur van de Nederland
se Sportfederatie is het om organisatori
sche redenen al niet meer mogelijk op 9
oktober een gelegaliseerde toto te laten
draaien. Zelfs wanneer de regering mor
gen met voorstellen voor een tijdelijke
toto komt en die voorstellen voor de
sporftfederatie aanvaardbaar zijn zal
men slechts met kunst- en vliegwerk in
staat zijn althans voor 16 oktober nog een
toto te organiseren.
Van de zijde van het ministerie van
Justitie kon men ons nog steeds niet mee
delen wanneer minister Beerman met zijn
tussenoplossing in de openbaarheid zal
komen, al werd de verwachting uitgespro
ken dat dit in elk geval nog deze week
zou gebeuren.
De Nederlandse sportfederatie wacht van
haar kant op een uitnodiging voor een be
spreking met de minister. Het laatste on
derhoud had op zaterdag 17 september
plaats en sindsdien heeft de Sportfederatie
niets meer van het Plein vernomen.
Het bestuur van de Sportfederatie heeft
de minister er bij die gelegenheid op gewe
zen. dat tijdens het totoloze tijdperk een
explosie van illegale clubpools zal uitbar
sten. waar zowel de Sportfederatie als de
regering machteloos tegenover zal «taan.
LEOPOLDSTAD, (AFP/Reuter) Pa
trice Loemoemba heeft zondag op een ge-
improviseerde persconferentie in Leopold
stad verklaard zeer optimistisch te zijn
over een oplossing van de crisis in Kongo.
Deze zou wat hem betreft in een uur op
gelost kunnen zijn. De enige belemmering
is nog de houding van Kasavoeboe, die ik
als een vriend en niet als een politieke te
genstander beschouw, aldus Loemoemba,
die zei Kongo in eendracht te willen op
bouwen.
Hij zei nog steeds premier te zijn en hij
geloofde, dat Kasavoeboe zijn standpunt
deelde, dat beide mannen op grond van
een verzoeningsovereenkomst hun voor
malige functies zouden blijven bekleden.
Een woordvoerder van Kasavoeboe wees
echter de gedachte van een verzoening van
de hand.
Loemoemba verklaarde in antwoord op
een vraag of hij bereid was de Katangese
leider Tsjombe te ontmoeten, dat hij al
tijd een toenadering van alle Kongolese
leiders had gewenst. Hij had troepen naar
Katanga gezonden met instemming van
de secretaris-generaal der UNO, tot her
stel van de binnenlandse orde. Het parle
ment zou moeten uitmaken of er conces
sies moeten worden gedaan aan de ge
dachte van de vorming van een federatie.
Generaal Moboetoe, de huidige „ster
ke man" in Kongo, verklaarde voorstan
der te zijn van een verzoening tussen Ka
savoeboe en Loemoemba, maar herstel in
de voormalige functies zou „chaos" te
weeg brengen. Het volk en het parlement
zouden moeten uitmaken wat er met Loe
moemba moet gebeuren.
Loemoemba zei nog dat deze week een
regeringswijziging, waartoe hij „gehoor ge
vend aan de wil van het parlement" had
besloten, bekend zal worden gemaakt. Het
college van jonge technici beschouwde
hij als „illegaal" in een democratisch be
wind. Binnen een maand zou een grond
wet worden opgesteld. Hierover zou in
deze zelfde periode ook worden gestemd.
Vóór de persconferentie had Loemoem
ba onder bescherming van Ghanese mili
tairen der UNO in een auto een bezoek van
een uur aan de Afrikaanse wijk van Leo
poldstad gebracht. Door groepen Kongo
lezen werd hij luid toegejuicht. Op een
plaats werd zijn voertuig door een groep
mensen omringd en een aantal schudde
hem de hand Anderen riepen „leve Loe
moemba". Soortgelijke manifestaties de
den zich ook elders voor. Na zijn vertrek
liepen 100 tot 200 mensen met een groot
portret van de Kongolese leider rond. La
ter volgde een tweede soortgelijke betoging,
maar ditmaal kwam de politie tussenbei
de en arresteerde enige personen.
(UPI) Uit ingelichte bron is verno
men, dat twee ministers van Loemoemba,
die vrijdag in opdracht van stafchef Mo
boetoe waren gearresteerd, in de nacht
van vrijdag op zaterdag weer zijn vrijge
laten. De arrestanten waren vice-premier
Antoine Gizenga en de minister voor
jeugd- en sportzaken, Maurice M'Polo.
Ook drie andere arrestanten werden vrij
gelaten. Volgens sommige berichten is dit
zelfs gebeurd met Vital Pakassa, de offi
cier die zondag Moboetoe naar het leven
zou hebben gestaan.
Op de vraag waarom hij deze arrestan
ten had vrijgelaten, verklaarde Moboetoe:
„Zij kwamen naar het Leopoldskamp om
mij te vermoorden, maar ik wil hun laten
zien, dat ik vóór alles een christen ben".
Overigens neemt men in Leopoldstad aan.
dat de zes Afrikaanse landen, die bemid
delen tussen Loemoemba en Kasavoeboe,
erin geslaagd zijn ook Moboetoe onder
druk te zetten.
BRUSSEL (ANP) De voorzitter van
de Belgische kamer van volksvertegen
woordigers, baron Kronacker, heeft na
een bezoek aan Kongo ernstige critiek ge
oefend op het Belgische ambtenarenkorps
in Kongo, „waarvan bij de eerste inci
denten 80 tot 95 percent als een pijl uit
een boog" zijn standplaats heeft verlaten.
Critiek had baron Kronacker ook op de
„kleine" ambtenaren in Kongo, die „voor
hun administratie belachelijke paleizen
hebben gebouwd en een ongehoorde ver
spilling hebben bedreven onder de ogen
van een bevolking, voor wie de economi
sche evolutie nauwelijks was begonnen."
De Nederlandse minister van Buiten
landse Zaken, mr. J. M. A. H. Luns, heeft
zijn voor vandaag voorgenomen bezoek
aan de Amerikaanse minister vm Buiten
landse Zaken, Herter, afgelast. Minister
Luns zou ervoor naar Washington gaan
Meegedeeld werd dat het bezoek en het
onderhoud zijn afgelast omdat mr. Luns
vorige week in New York, bij de Verenigde
Naties, reeds een onderhoud heeft gehad
met minister Herter.
Ambassadeur Van Roijen zal echter
hedenavond wel het voorgenomen diner in
de Nederlandse ambassade geven. Inplaats
van mr. Luns zal dan minister Zijlstra
eregast zijn. Minister Zijlstra is in
Washington ter bijwoning van de confe
rentie van Wereldbank en Internationaal
Monetair Fonds.
ven en deze tot elke prijs wensen te be
houden.
Nehroe voorzichtig
Premier Nehroe van India heeft zondag
in New York verklaard dat hij „veel be
wondering" heeft voor Hammarskjoeld
Nehroe, de kampioen van het positieve
neutralisme, weigerde evenwel een stand
punt te bepalen in de eis van Kroesjtsjev
dat Hammarskjoeld moet worden vervan
gen door een triumviraat, dat alleen een
parige besluiten mag nemen.
Premier Nehroe had van Kroesjtsjev
wat meer duidelijkheid willen hebben. „Ik
zie niet goed in", zei hij, „hoe een in drie
stromingen uiteenvallende groep vrucht
baar kan werken".
Nehroe heeft vandaag een onderhoud
met president Eisenhower en gebruikt de
lunch met premier Macmillan. De ontmoe
ting die Nehroe zondagavond met Kroesjt
sjev zou hebben is tot vanavond uitgesteld
President Nasser van de Verenigde Ara
bische Republiek heeft zaterdag een be
zoek aan Kroesjtsjev gebracht.
NKroemah heeft na afloop van zijn
onderhoud met Kroesjtsjev verklaard, dat
de besprekingen „tot op zekere hoogte"
resultaat hebben gehad. NKroemah liet
doorschemeren dat hij het niet geheel en
al eens was met het voorstel van de Rus
sische premier de secretaris-generaal te
vervangen door een commissie van drie.
BRUSSEL (ANP) Onder een stralende
hemel heeft een feestelijk versierd Brussel
zaterdagmiddag Dona Fabiola de Mora y
Aragon, België's toekomstige koningin, een
onvergetelijk welkom bereid. Uitbundig
toegejuicht door duizenden en duizenden
Belgen maakten koning Boudewijn en zijn
verloofde op deze prachtige septemberdag
een zegetocht door de bevlagde en met
bloemen getooide straten van de Belgische
hoofdstad. Het enthousiasme was overal
overweldigend: la'ngs de hele route van
acht kilometer, van het koninklijk paleis
tot aan de eeuwenoude Grote Markt, dor
de aristocratische Grote Zavel en de volks
wijk van de Marollen, was er een zee van
vlaggetjes en klonk het gejuich.
„Niets kon ons meer ter harte gaan dan
de aankondiging van een aanstaand huwe
lijk, ingegeven door een wederzijdse liefde
waarvan u het heerlijk geheim hebt be
waard". aldus sprak burgemeester Coore-
mans het verloofde paar tijdens de recepLie
op het stadhuis toe. In de oude gotische
zaal, waar evenals op de Grote Markt nog
tal van gevels en monumenten aan de
Spaanse tijd herinneren, maakte de Brus
selse burgervader een vergelijking tussen
de Spaanse verloofde van de vorst en „een
eerdere afgezante van Spanje, die voor ons
volk door ingeboren goedheid, eenvoud en
hartelijkheid een tijdperk van geluk en
voorspoed opende". Hij doelde daarbij op
prinses Isabelle II, die op het einde van de
zestiende eeuw van haar vader, Philips TI
de Nederlanden ten geschenke kreeg.
Zo groot was de geestdrift van de Brus
selaars, dat al enkele minuten na het ver
trek uit het koninklijk paleis de open hof-
auto, waarin de gelukkig lachende koning
en zijn stralende verloofde hand in hand
waren gezeten, door een dichte menigte,
die door de politie niet meer in bedwang
kon worden gehouden, werd ingesloten.
In enkele seconden was net verloofde
paar in de Hoogstraat omringd door hon
derden inwoners van de „Marollenwijk",
waar ook veel arbeiders van Spaanse af
komst wonen. De auto ging schuil onder
een schat van bloemen. Koning Boudewijn
moest zijn verloofde te hulp komen om alle
boeketten te kunnen aanpakken.
Stapvoets ging het naar het stadhuis,
waar het Brusselse gemeentebestuur de
toekomstige vorstin een prachtige stola
van Brussels kantwerk aanbood, geheel
met de naald vervaardigd in de Rozen-
steek, de oudste Brusselse kantsteek.
De geestdrift was zo mogelijk nog groter
op de terugweg van het stadhuis naar het
paleis, die Boudewijn en Fabiola in een
andere open hofauto aflegden. Tot op de
daken en op geparkeerde auto's waren de
hoofdstedelingen geklommen on het vor
stelijke paar te kunnen toejuichen. De
politieafzetting werd doorbroken. Achter
de auto vormde zich een onafzienbare
stoet, juichend en zwaaiend.
Algemeen bestaat de mening, dat de in
tocht van Boudewijn en Fabiola die van
prins Albert en prinses Paola vijftien
maanden geleden nog aan enthousiasme
heeft overtroffen.
Een Nederlandse dame had het voorrecht
tijdens de reportage van de Belgische radio
haar mening over deze dag te mogen zeg
gen De verslaggever deelde oprecht mede
„vijftig voorbijgangers te hebben gevraagd
hun oordeel voor de microfoon te geven,
maar geen van hen sprak Nederlands".
„Een merkwaardig toeval in deze twee
talige stad", zei hij.
Stanislaw Jerzy Lec:
Uit een rij nullen maakt men ge
makkelijk een ketting.
GLEN COVE (UPI) - Premier Kroesjtsjev heeft zondag het Westen voor de
keus gesteld zijn plan tot reorganisatie van de UNO te aanvaarden of de koude
oorlog voort te zetten. Maar zijn standpunt over ontwapening verzachtte hij met
het aanbod de Geneefse onderhandelingen te zullen hervatten indien neutrale
landen zouden mogen deelnemen. De Russische premier hield het verkeer voor
het landhuis van de Russische ambassade op Long Island, Glen Cove, gedurende
meer dan vijf kwartier op, terwijl hij een praatje maakte met vijftig journalisten
die hem hadden opgewacht. Later had hij opnieuw een informele ontmoeting met
de pers, ditmaal op de oprijlaan van het landgoed. Hij had de journalisten uit
genodigd met het oog op de komst van president Nkroemah van Ghana, die
echter op zich liet wachten.
kapitalistische landen", aldus Kroesjtsjev
Westerse diplomaten te Washington zijn
van mening, dat Kroesjtsjev de UNO in
een ernstige crisis heeft gebracht. De be
zorgdheid van de diplomatieke vertegen
woordigers wordt gedeeld door een aantal
afgevaardigden van neutrale staten, die
eveneens menen, dat Kroesjtsjev door zijn
te ver doorgedreven aanvallen op de Wes
terse mogendheden, het voortbestaan
van de UNO in gevaar heeft gebracht.
De westerse diplomaten waren het er
over eens, dat Kroesjtsjev zich vooral ge
richt had tot de pas onafhankelijk gewor
den Afrikaanse landen, en dat hij meer in
het algemeen had gesproken voor de neu
trale landen. Dezelfde diplomaten meen
den echter ook, dat de Russische premier
er op uit was een meerderheid te kweken
in de Assemblee. Sommigen van hen twij
felen er echter aan of Kroesjtsjevs toe
spraak het juiste middel hiervoor zal blij
ken te zijn geweest.
Zij voeren aan, dat Kroesjtsjev er zo
openlijk op uit is geweest om nieuwe vol
gelingen tot. zijn standpunt te bekeren, dat
dit vele jonge staten zal afstoten, juist om
dat zij pas hun vrijheid hebben verwor-
Advertentie
Gedipl. monteurs Eigen werkplaats
Herhaaldelijk wordt Algiers opge
schrikt door homexplosies. De foto
geeft een beeld van de Rue Charles
Peguy, waar nu weer een auto werd
opgeblazen. Tien mensen moesten in
een ziekenhuis worden opgenomen.
Zaterdagavond had de Russische eerste
minister gezegd dat het ontwapeningsge
sprek door zijn land geboycot zou worden
als geen gehoor wordt gegeven aan zijn eis
dat de secretaris-generaal vervangen moet
worden door een driemanschap. Zondag
zei Kroesjtsjev echter wel dat de Sovjet-
Unie niet kan instemmen met de oprich
ting van een politiemacht van de UNO on
der commando van Hammarskjoeld. Hij
herhaalde zijn eis dat een communist, een
niet-communist en een neutraal op de
plaats van Hammarskjoeld worden gezet.
„De gedachte welke wij propageren is
dat er naast Hammarskjoeld afgevaardig
den van de socialistische en de neutralis-
tische staten komen. Hammarskjoeld kan
dan optreden als de afgevaardigde van de